Ἡ ἀρχή τῆς
νηστείας
Ἔ λα λοιπόν νά βαδίσουμε μέσα
στήν ἱστορία καί
νά ἐρευνήσουμε
τήν ἀρχαιότητα τῆς
νηστείας. Τό
ἐφεύρημα δέν
εἶναι καινούργιο. Τό
κειμήλιο εἶναι
πατρικό. Ἡ
νηστεία εἶναι συνομήλικη
μέ τόν
ἄνθρωπο. Νομοθετήθηκε στόν
Παράδεισο.
Εἶναι ἡ πρώτη ἐντολή πού πῆρε
ὁ Ἀδάμ· «ἀπό τό
δέντρο τῆς γνώσης τοῦ καλοῦ
καί τοῦ κακοῦ δέν θά
φᾶτε». Ἄν ἡ Εὔα εἶχε νηστέψει ἀπ’ τόν καρπό τοῦ
δέντρου, τώρα
δέν θά εἴχαμε
ἀνάγκη ἀπό τήν
νηστεία.
Σκοπός τῆς νηστείας
Ἐπειδή δέν
νηστεύσαμε, ξεπέσαμε ἀπ’
τόν
Παράδεισο. Ἄς
νηστεύσουμε λοιπόν γιά
νά
ἐπανέλθουμε σ’ αὐτόν.
Μέγας Βασίλειος
Ἡ ἀποδεκτή ἀπό τό Θεό νηστεία
Νηστεία καλόδεχτη
ἀπ’ τό Θεό
εἶναι αὐτή, πού
μαζί μέ τήν ἀποχή τῶν
τροφῶν, συνδυάζεται μέ τήν
ἀποστροφή ἀπό τ’
ἁμαρτήματα, τόν φθόνο, τό μίσος,
τήν κακία, τή συκοφαντία καί
τά ἄλλα κακά.
Αὐτός πού
νηστεύει ἀπό τροφές
καί δέν
ἐγκρατεύεται ἀπ’
τά πάθη, μοιάζει
μ’ ἐκεῖνον πού
ἔβαλε λαμπρά
θεμέλια στό σπίτι,
ἀφήνει ὅμως νά
συγκατοικοῦν μαζί
του σ’ αὐτό
φίδια, σκορπιοί καί
φαρμακερὲς ὀχιές.
Στήν περίπτωση τοῦ
σπιτιοῦ, ἡ τοποθέτηση τῶν
καλῶν θεμελίων,
γίνεται θανατηφόρα παγίδα
σ’
αὐτούς πού
μπαίνουν μέσα, ἀφοῦ
τά ἑρπετά πού
φωλιάζουν μέσα, ἐπιτίθενται
ὕπουλα μέ τό δηλητήριο.
Ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος, πού
θεμελίωσε τήν ὑπόληψή
του μέ τή νηστεία στά μάτια
τῶν ἀνθρώπων, μέσα του
ὅμως περιθάλπει τά θηριόμορφα
πάθη, προξενεῖ βλάβη
σ’ αὐτούς, πού τόν
συναναστρέφονται.
Νηστεία τροφῶν καί νηστεία
παθῶν
Νηστεύεις ἀπό
τροφές; Ἀσφαλῶς κάνεις
καλά,
γιατί ἡ
νηστεία εἶναι ὅπλο
κατά τῶν παθῶν,
γι’
αὐτούς βέβαια, πού τό
χρησιμοποιοῦν σωστά.
Νά νηστέψεις
ὅμως καί ἀπ’
τόν φθόνο, ὥστε ἡ
νηστεία σου νά θεωρηθεῖ
νηστεία κι ἀπ’ τόν Θεό. Νά
μήν εἶναι προσωπεῖο, γιὰ νά
καλύπτονται οἱ διάφορες
κακίες μέ τήν ἀσιτία, σάν
κάτω ἀπό παραπέτασμα.
Μέγας Φώτιος
Ἡ νηστεία εἶναι φάρμακο
Ἄν ἡ
νηστεία ἦταν ἀναγκαῖα
στόν Παράδεισο,
εἶναι πολύ
περισσότερο ἀναγκαία ἔξω
ἀπ’ τόν
Παράδεισο. Ἄν ἦταν χρήσιμο τό
φάρμακο πρίν ἀπ’ τόν
τραυματισμό, εἶναι
πολύ περισσότερο χρήσιμο
μετά
ἀπ' τόν τραυματισμό.
Ἡ νηστεία εἶναι
φάρμακο, ἀλλά γίνεται
ἄχρηστο
ἐξαιτίας τῆς ἀπειρίας αὐτοῦ
πού τό χρησιμοποιεῖ.
Πῶς ὀφείλουμε
νά νηστεύουμε
Νηστεύεις; Ἀπόδειξέ το μου μέ τά ἔργα σου. Ἄν
δεῖς φτωχό,
νά τόν ἐλεήσεις.
Ἄν δεῖς ἐχθρό,
νά
συμφιλιωθεῖς μαζί του. Ἄς μή
νηστεύει μόνο τό στόμα,
ἀλλά καί τό μάτι καί ἡ
ἀκοή, καί τά πόδια καί τά
χέρια καί ὅλα τά μέλη τοῦ
σώματός μας.
Νά νηστεύουν τά χέρια, παραμένοντας καθαρά ἀπ’
τήν ἀρπαγή
καί τήν πλεονεξία.
Νά νηστεύουν τά
πόδια, ξεκόβοντας
ἀπ’ τούς δρόμους
πού ὁδηγοῦν σέ
ἁμαρτωλά θεάματα.
∆έν τρῶς κρέας; Νά μήν φᾶς
καί τήν ἀκολασία μέ
τά μάτια. Ἄς νηστεύει καί ἡ ἀκοή. Καί νηστεία τῆς
ἀκοῆς εἶναι νά μή δέχεται
κακολογίες καί διαβολές.
Ἄς νηστεύει καί τό στόμα ἀπό
αἰσχρά λόγια καί
λοιδορίες. Γιατί, τί ὄφελος
ἔχουμε, ὅταν ἀπέχουμε ἀπ’
τά πουλερικά
καί τά ψάρια,
δαγκώνουμε ὅμως καί
κατατρῶμε τούς ἀδελφούς
μας;
Ἰωάννης
Χρυσόστομος
Τά ἀγαθά τῆς νηστείας
Ἡ νηστεία, ὁ γιατρός αὐτός
τῶν ψυχῶν μας,
ἔχει τή δύναμη νά
καταστέλλει τίς πυρώσεις τῆς
σάρκας,
καταπραΰνει τό θυμό,
διεγείρει τήν ἐπιθυμία γιά τό
καλό,
καθαρίζει τό νοῦ ἀπό πονηρούς
λογισμούς,
δαμάζει τήν ἀδάμαστη γλῶσσα,
διδάσκει τό καθένα,
θυμᾶται τά δικά του
ἁμαρτήματα
καί τίς δικές του ἐλλείψεις.
Συμεών ὁ Νέος
Θεολόγος
Οἱ καρποί τῆς
ἀληθινῆς νηστείας
Ἡ Νηστεία
Γεννᾶ προφῆτες,
∆υναμώνει τούς δυνατούς,
Ἀνεβάζει τήν προσευχή στόν
ούρανό
Κάνει τά σπίτια νά προκόβουν
Προστατεύει τά νήπια,
Σωφρονίζει τό νέο,
Κάνει σεβαστό τό γέροντα.
Μέγας Βασίλειος