ΟΣΟΙ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΣΤΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ, ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΕΝΩΜΕΝΟΙ (Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης)

«Όσοι από σας, Χριστιανοί, πηγαίνετε στην Εκκλησία του Χριστού, φυλαχθείτε καλά να μην είσθε διαιρεμένοι και χωρισμένοι μεταξύ σας, έχοντας έχθρες και μίση και διχόνοιες, αλλά να έχετε αγάπη και ομόνοια και συμφιλίωση, όλοι να έχετε το ίδιο φρόνημα, «πάντες το εν πνέοντες», όλοι να είστε σαν ένα σώμα και ένα πνεύμα, με μία ελπίδα της κλήσεώς μας, κατά τον Απόστολο. Και ας σας παρακινεί σ’ αυτήν την πνευματική αγάπη και ένωση αυτό το όνομα της Εκκλησίας στην οποία συναθροίζεστε, επειδή Εκκλησία σημαίνει ένωση και συγκέντρωση. Και καθώς αυτή ενώνει όλους εσάς τους Χριστιανούς σωματικά σε έναν τόπο και σας δίνει ένα κοινό λόγο της διδασκαλίας, έναν άγιον άρτο, το σώμα του Κυρίου, και ένα κοινό ποτήριο του αίματος του Χριστού, έτσι παρόμοια απαιτεί αυτή από εσάς να είσθε ενωμένοι κατά το πνεύμα, το φρόνημα και την διάθεση.

Για αυτό και ο μακάριος Παύλος θέλοντας να παρακινεί στην αγάπη και στην ένωση τους τότε Χριστιανούς συνήθιζε να αναφέρει συχνά το όνομα της Εκκλησίας· γι’ αυτό λοιπόν πότε μεν έγραφε·«Προς τους πιστούς της Εκκλησίας του Θεού στην Κόρινθο» (Α’ Κορινθίους, 1:2), πότε δε «Προς τις εκκλησίες της Γαλατίας» (Γαλάτας, 1:1), τα οποία ερμηνεύοντας ο Χρυσορρήμων, σχετικά με το πρώτο έλεγε· «Ονομάζει Εκκλησία Θεού, δείχνοντας ότι πρέπει να είναι ενωμένοι [..] διότι το όνομα της Εκκλησίας είναι όνομα ενώσεως και όχι διαχωρισμού»· και για το δεύτερο έλεγε· «Γι’ αυτό έβαλε και το όνομα της Εκκλησίας, για να τους κάνει να ντραπούν και να συγκεντρωθούν σε ένα· διότι όσοι είναι διαιρεμένοι σε πολλά μέρη, δεν μπορούν να ονομάζονται με αυτή την ονομασία· διότι το όνομα της Εκκλησίας είναι όνομα συμφωνίας και ομόνοιας».

Έξω λοιπόν από την Εκκλησία του Χριστού οι διχόνοιες, έξω οι έχθρες, έξω τα μίση και οι μνησικακίες·μέσα στην Εκκλησία του Θεού η ομόνοια, μέσα η αγάπη, μέσα η συμφωνία. Γι’ αυτό λοιπόν ένα από τα δύο από ανάγκη πρέπει να κάνετε, Χριστιανοί· ή να αφήνετε την έχθρα και το μίσος προς τους αδελφούς σας και τότε να μπαίνετε στην Εκκλησία του Θεού ή έχοντας μίσος και διχόνοια δεν είσθε άξιοι να μπείτε στην αγία Εκκλησία. Διότι Εκκλησία και έχθρα, Εκκλησία και μίσος, Εκκλησία και διχόνοια, είναι δύο άκρα αντίθετα, που δεν είναι δυνατόν να σμίξουν ποτέ.

(Απόσπασμα από το «Χρηστοήθεια Χριστιανών», του αγίου Νικόδημου του Αγιορείτη, σελ. 409-410).

Πηγή

ΠΟΣΟΝ ΚΑΚΟΝ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΨΕΥΜΑΤΑ (Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου)

Πόσον κακὸν εἶναι τὰ ψεύματα

Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου

Προσέχετε, νὰ μὴ λέγετε ψεύματα, διότι τὸ ψεῦδος εἶναι γέννημα τοῦ διαβόλου καὶ ὁ διάβολος εἶναι ὁ τοῦ ψεύδους πατήρ. Ὅθεν, ἀκολούθως καὶ ὅσοι εἶναι ψεῦσται, ἔχουν πατέρα τὸν διάβολον καὶ ὁμοιάζουν μὲ αὐτόν, ὅπου εἶναι πρωτοψεύστης, καθὼς εἶπεν ὁ Κύριος· «ὑμεῖς ἐκ τοῦ πατρὸς τοῦ διαβόλου ἐστέ, καὶ τὰς ἐπιθυμίας τοῦ πατρὸς ὑμῶν θέλετε ποιεῖν· ἐκεῖνος ἀνθρωποκτόνος ἦν ἀπ’ ἀρχῆς, καὶ ἐν τῇ ἀληθείᾳ οὐχ ἕστηκεν… ὅταν λαλῇ τὸ ψεῦδος ἐκ τῶν ἰδίων λαλεῖ, ὅτι ψεύστης ἐστὶ καὶ ὁ πατὴρ αὐτοῦ» (Ἰωάν. η’ 44).

     Καθὼς ἐκ τοῦ ἐναντίου, ὅσοι λέγουν τὴν ἀλήθειαν, ἔχουν πατέρα τους τὴν ἀλήθειαν, ἥτις εἶναι ὁ Θεὸς καὶ ὁ Ἰησοῦς Χριστός, καὶ ἀπὸ τὴν ἀλήθειαν εἶναι γεγεννημένοι, καθὼς λέγει ὁ ἠγαπημένος Ἰωάννης· «τεκνία μου μὴ ἀγαπῶμεν λόγῳ, μηδὲ γλώσσῃ, ἀλλ’ ἔργῳ καὶ ἀληθείᾳ· καὶ ἐν τούτῳ γινώσκομεν, ὅτι ἐκ τῆς ἀληθείας ἐσμέν» (Α’ Ἰωάν. γ’ 18).

     Ἐσεῖς εἶσθε Χριστιανοὶ καὶ διὰ μέσου τοῦ ἁγίου Βαπτίσματος ἐγυμνώθητε ἀπὸ τὸν παλαιὸν ἄνθρωπον, καὶ ἐνεδύθητε τὸν Χριστόν, ὅστις εἶναι ἀλήθεια, καθὼς τὸ λέγει ὁ ἴδιος· «ἐγώ εἰμι ἡ ὁδὸς καὶ ἡ ἀλήθεια καὶ ἡ ζωή» (Ἰωάν. ιδ’ 6). Πῶς ἀποτολμᾶτε λοιπὸν νὰ ἀφίνετε τὴν ἀλήθειαν καὶ νὰ λέγετε τὸ ψεῦδος; Δὲν στοχάζεσθε πὼς διὰ τὰς ψευδολογίας σας ταύτας ἐκδύνεσθε τὸν Χριστὸν τὸν νέον ἄνθρωπον καὶ ἐνδύνεσθε πάλιν τὸν παλαιὸν καὶ φθειρόμενον; Δὲν ἀκούετε πὼς σᾶς συμβουλεύει ὁ μακάριος Παῦλος, νὰ μὴ ψεύδεσθε ἕνας πρὸς τὸν ἄλλον, ἀλλὰ νὰ ἐκδυθῆτε τὸν παλαιὸν ἄνθρωπον, τοῦ ὁποίου εἶναι τὸ ψεῦδος ἴδιον καὶ νὰ ἐνδυθῆτε τὸν νέον, τοῦ ὁποίου εἶναι ἴδιον ἡ ἀλήθεια; «μὴ ψεύδεσθε εἰς ἀλλήλους, ἀπεκδυσάμενοι τὸν παλαιὸν ἄνθρωπον σὺν ταῖς πράξεσιν αὐτοῦ, καὶ ἐνδυσάμενοι τὸν νέον, τὸν ἀνακαινούμενον εἰς ἐπίγνωσιν κατ’ εἰκόνα τοῦ κτίσαντος αὐτόν» (Κολασ. γ’ 9).

     Ὁ θεῖος Χρυσόστομος λέγει, ὅτι ὅποιος φορεῖ κανένα φόρεμα, ἐκεῖνο μόνον φαίνεται ὅπου εἶναι τὸ φόρεμά του. Λοιπὸν καὶ ἐσεῖς οἱ Χριστιανοὶ ἐπειδὴ φορεῖτε τὸν Χριστὸν ὡσὰν φόρεμα, ἐκεῖνο μόνον πρέπει νὰ φαίνεσθε καὶ εἰς τὰ ἔργα καὶ εἰς τὰ λόγια καὶ εἰς ὅλα τὰ πάντα, ὅτι εἶναι τὸ φόρεμά σας, ἤγουν ὅτι εἶναι ὁ Χριστός: «τὸν Χριστὸν ἐνδυσώμεθα καὶ μετ’ αὐτοῦ ὦμεν· ὁ γὰρ ἐνδυσάμενος ἐκεῖνο φαίνεται, ὅπερ ἐνδέδυται· φαινέσθω τοίνυν πάντοθεν ἐν ὑμῖν ὁ Χριστός· καὶ πῶς φανεῖται; ἄν τὰ Ἐκείνου ποιῇς» (Λόγ. κδ’ εἰς τὴν πρὸς Ρωμ.).  

     Κάθε ψεῦδος ὅ,τι λογῆς καὶ ἄν εἶναι, μὲ ὅποιον τρόπον καὶ ἄν λέγεται, εἶναι κακὸν καὶ ὀλέθριον καὶ δὲν πρέπει νὰ τὸ λαλοῦν οἱ Χριστιανοί, διότι γίνεται συνήθεια κακὴ εἰς αὐτούς, καθὼς λέγει ὁ σοφὸς Σειράχ· «μὴ θέλετε ψεύδεσθαι πᾶν ψεῦδος· ὁ γὰρ ἐνδελεχισμὸς αὐτοῦ οὐκ εἰς ἀγαθόν» (Σειρ. ζ’ 14). Καὶ ἀλλαχοῦ λέγει ὁ ἴδιος Σειράχ, ὅτι προτιμότερον εἶναι νὰ κλέπτῃ τινὰς παρὰ νὰ συνειθίζῃ ὁλονένα νὰ λέγῃ ψεύματα, ἀγκαλὰ καὶ οἱ δύο κληρονομοῦσι τὴν ἀπώλειαν καὶ τὴν κόλασιν· «αἱρετὸν κλέπτης ἤ ἐνδελεχίζων ψεύδει· ἀμφότεροι δὲ ἀπώλειαν κληρονομήσουσιν» (Σειρ. κ’ 25)· πόσῳ μᾶλλον δὲν πρέπει οἱ Χριστιανοὶ νὰ λαλοῦν ψεύματα διὰ νὰ γελάσουν τὸν ἀδελφόν τους μὲ δολιότητα καὶ κακίαν, καθὼς τὸ κάμνουσι τινές;…

     Φοβηθῆτε λοιπὸν τὸν Θεὸν καὶ παύσατε ἀπὸ τοῦ νὰ μεταχειρίζεσθε ψευδολογίας καὶ μάλιστα εἰς τὰς ἐργασίας σας, διότι ὁ Θεὸς συνειθίζει νὰ ἀφανίζῃ ὅλους ἐκείνους ὅπου λαλοῦσι τὰ ψεύματα, καθὼς εἶναι γεγραμμένον εἰς τὸν θεῖον Δαβίδ· «ἀπολεῖς πάντας τοὺς λαλοῦντας τὸ ψεῦδος» (Ψαλμ. ε’ 6), διότι ὁ Θεὸς δίδει μεγάλας δυστυχίας εἰς ἐκείνους ὅπου ψευδολογοῦν, τόσον ὅπου καταντοῦν οἱ ταλαίπωροι νὰ φοροῦν τρίχινα δέρματα ἀπὸ τὴν πτωχείαν τους, καθὼς εἶναι γεγραμμένον εἰς τὸν Ζαχαρίαν· «καὶ ἔσται ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ, καταισχυνθήσονται οἱ προφῆται… καὶ ἐνδύσονται δέρριν τριχίνην, ἀνθ’ ὧν ἐψεύσαντο» (Ζαχ. ζ’ 4). Διότι ὁ Θεὸς μισεῖ καὶ συγχαίνεται ἐκεῖνον ὅπου λαλεῖ τὸ ψεῦδος, καθὼς λέγει ὁ Σολομών· «βδέλυγμα Κυρίῳ χείλη ψευδῆ» (Παρ. 23). Καὶ διότι τέλος πάντων, ὁ Θεὸς εὐγάνει ἔξω ἀπὸ τὴν βασιλείαν του ὅλους ἐκείνους ὅπου ἀγαποῦν τὰς ψευδολογίας, καθὼς τὸ μαρτυρεῖ ἡ ἱερὰ Ἀποκάλυψις· «ἔξω δὲ οἱ κύνες καὶ πᾶς ὁ φιλῶν καὶ ποιῶν ψεῦδος» (Ἀποκαλ. κβ’ 16) καὶ ἀπορρίπτει αὐτοὺς εἰς τὴν λίμνην τοῦ πυρός· «δειλοῖς δὲ καὶ πᾶσι τοῖς ψευδέσι, τὸ μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τῇ καιομένῃ πυρὶ καὶ θείῳ, ὅ ἐστι δεύτερος θάνατος» (Ἀποκαλ. κα’ 8).

     Ἐσεῖς ἀπὸ τὸ ἕνα μέρος παρακαλεῖτε τὸν Θεὸν νὰ εὑρίσκεται μὲ τὴν χάριν Του εἰς τὰς τέχνας σας, διὰ νὰ εὐλογῇ τοὺς κόπους τῶν χειρῶν σας καὶ νὰ αὐξάνῃ τὰ ὑπάρχοντά σας· καὶ ἀπὸ τὸ ἄλλο φέρνετε τὸν διάβολον μὲ τὰς ψευδολογίας σας καὶ διώκετε τὸν Θεόν. Διότι ὅπου λέγονται ψεύματα ἀπὸ ἐκεῖ φεύγει ὁ Θεός, ὁ μισῶν τὸ ψεῦδος, καὶ ἔρχεται ὁ διάβολος ὁ τοῦ ψεύδους πατήρ· εἰς τὴν τέχνην δὲ ἐκείνην εἰς τὴν ὁποίαν δὲν εἶναι ὁ Θεὸς ἀλλὰ ὁ διάβολος, τί εὐλογία πλέον ἤ τί καλὸν ἠμπορεῖ νὰ ἀκολουθήσῃ; βέβαια οὐδέν· μάλιστα δὲ ἐκεῖ εἶναι κατάρα καὶ δυστυχία καὶ κάθε ἄλλο κακόν.

     Ἔπειτα συλλογισθῆτε καὶ τοῦτο, ὅτι ὅταν ἐσεῖς φανῆτε ψεῦσται μίαν φοράν, ὕστερον καὶ ἀλήθειαν νὰ λέγετε, τινὰς πλέον δὲν σᾶς πιστεύει, καθὼς λέγει ὁ θεῖος Χρυσόστομος· «μὴ ποιήσῃς ἄπιστον τῷ φίλῳ σεαυτὸν ἵνα μή, καὶ ὅτε λαλεῖς ἀλήθειαν, οὐκ ἔτι πιστευθήσῃ· ὁ γὰρ ἐν ἑνὶ εὑρεθεὶς ψεύστης, οὐκ ἔτι ἐστὶν ἄξιος πιστευθῆναι, οὐδὲ ἄν ἀληθεύσῃ ποτέ» (Λόγ. ὅτι ἐπίπλαστον σχῆμα φεύγειν χρή)…

      (Ἀπόσπασμα μὲ μικρὴ διασκευὴ ἀπὸ τὸν Λόγο Η’: «Ὅτι οἱ Χριστιανοὶ τεχνῖται πρέπει χωρὶς κακίαν νὰ δουλεύουν τὰς τέχνας των», τοῦ ἔργου τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου «Χριστοήθεια τῶν Χριστιανῶν», ἐκδ. Σωτηρίου Σχοινᾶ, ἐν Βόλῳ 1957, σελ. 150-153).

Πηγή

Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΕΙΡΗΝΗ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ (Ἃγιος Νικόδημος Ἁγιορείτης)

Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΕΙΡΗΝΗ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ (Ἃγιος Νικόδημος Ἁγιορείτης)

Ἡ καρδιά σου, ἀγαπητέ, κτίσθηκε ἀπὸ τὸν Θεὸ μόνο γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτόν, δηλαδὴ γιὰ νὰ ἀγαπᾶται καὶ νὰ κατοικῆται ἀπὸ αὐτόν. Γι᾿ αὐτὸ καθημερινὰ σοῦ φωνάζει νὰ τοῦ τὴν δώσῃς: «Υἱέ, δός μου τὴν καρδιά σου» (Παρ. 23,26).

Ἐπειδὴ ὅμως ὁ Θεὸς εἶναι ἡ εἰρήνη ποὺ εἶναι ἀνώτερη ἀπὸ κάθε νοῦ, πρέπει ἡ καρδιὰ ποὺ πρόκειται νὰ τὸν δεχθῆ, νὰ εἶναι εἰρηνικὴ καὶ ἀτάραχη, ὅπως εἶπε ὁ Δαβίδ: «Ἐγενήθη ὁ τόπος σου ἐν εἰρήνῃ» (Ψαλμ. 75, 2).

Γι᾿ αὐτὸ πρέπει πρῶτα ἀπὸ ὅλα νὰ στερεώσῃς τὴν καρδιά σου σὲ μία εἰρηνικὴ κατάστασι, ὥστε ὅλες σου οἱ ἐξωτερικές σου ἀρετὲς νὰ γεννιῶνται ἀπὸ τὴν εἰρήνη αὐτὴ καὶ ἀπὸ τὶς ἄλλες ἐσωτερικὲς ἀρετές, ὅπως εἶπε ἐκεῖνος ὁ μέγας ἡσυχαστὴς Ἀρσένιος: «Φρόντισε ὥστε ὅλη σου ἡ ἐσωτερικὴ ἐργασία νὰ εἶναι σύμφωνα μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ νικήσῃς τὰ ἐξωτερικὰ πάθη».

Διότι κι ἂν οἱ σωματικὲς σκληραγωγίες καὶ ὅλες οἱ ἀσκήσεις μὲ τὶς ὁποῖες ἀσκεῖται τὸ σῶμα εἶναι ἄξιες ἐπαίνου, ὅταν εἶναι μὲ διάκρισι καὶ μέτριες, ὅπως ἁρμόζει στὸ πρόσωπο ποὺ τὶς κάνει, ὅμως ἐσὺ ποτὲ δὲν θὰ ἀποκτήσῃς καμία ἀληθινὴ ἀρετὴ μόνο διὰ μέσου τῶν ἀρετῶν ποὺ ἀναφέρθηκαν προηγουμένως, παρὰ ματαιότητα καὶ κενοδοξία, ἂν καὶ οἱ ἀσκήσεις αὐτὲς δὲν παίρνουν δύναμι καὶ ζωὴ καὶ δὲν κυβερνοῦνται ἀπὸ τὶς ἐσωτερικὲς καὶ ψυχικὲς ἀρετές.

Ἡ ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου δὲν εἶναι τίποτε ἄλλο παρὰ ἕνας πόλεμος καὶ πειρασμὸς συνεχής, ὅπως εἶπε καὶ ὁ Ἰώβ: «Δὲν εἶναι ἕνα πειρατήριο ἡ ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου πάνω στὴ γῆ;» (7,1). Λοιπὸν ἐξ αἰτίας τοῦ πολέμου αὐτοῦ ἐσὺ πρέπει πάντοτε νὰ εἶσαι ἄγρυπνος καὶ νὰ προσέχῃς πολὺ καὶ νὰ παρατηρῇς τὴν καρδιά σου νὰ εἶναι πάντοτε εἰρηνικὴ καὶ ἀναπαυμένη.

Καὶ ὅταν σηκώνεται ὁποιοδήποτε κῦμα ταραχῆς στὴν ψυχή σου, νὰ παραμένῃς πρόθυμος γιὰ νὰ ἡσυχάζῃς καὶ νὰ εἰρηνεύῃς ἀμέσως τὴν καρδιά σου μὴ ἀφήνοντάς την νὰ ἀλλάξη πορεία καὶ νὰ καταστραφῆ ἀπὸ τὴν ταραχὴ ἐκείνη.

Γιατὶ ἡ καρδιὰ τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ὅμοια μὲ τὸ βαρίδι τοῦ ὡρολογιοῦ καὶ μὲ τὸ τιμόνι τοῦ καραβιοῦ.

Καὶ ὅπως ὅταν κάποιο βαρίδι τοῦ ὡρολογιοῦ ξεκρεμασθῆ ἀπὸ τὴν θέσι του ἀμέσως κινοῦνται καὶ ὅλοι οἱ τροχοί, καὶ ὅταν τὸ τιμόνι δὲν πάρη καλὴ στροφή, τότε ὅλο τὸ καράβι φεύγει ἀπὸ τὴν κανονική του πορεία, τὸ ἴδιο συμβαίνει καὶ μὲ τὴν καρδιά: ὅταν μία φορὰ ταραχθῆ, ἀμέσως συγκινοῦνται ὅλα τὰ ἐσωτερικὰ καὶ ἐξωτερικὰ ὄργανα τοῦ σώματος καὶ ὁ ἴδιος ὁ νοῦς βγαίνει ἀπὸ τὴ σωστή του κίνησι καὶ τὸν ὀρθὸ λόγο του.

Γι᾿ αὐτὸ πρέπει πάντοτε νὰ εἰρηνεύῃς τὴν καρδιά σου, κάθε φορὰ ποὺ τύχει κάποια ἐνόχλησι καὶ σύγχυσι ἐσωτερική, εἴτε τὴν ὥρα τῆς προσευχῆς, εἴτε σὲ κάθε ἄλλον καιρό.

Καὶ νὰ γνωρίζῃς τὸ ἑξῆς· τότε ξέρεις νὰ προσεύχεσαι καλά, ὅταν γνωρίζῃς νὰ ἐργάζεσαι καλὰ καὶ νὰ παραμένῃς εἰρηνικός, διότι καὶ ὁ ἀπόστολος παραγγέλλει νὰ προσευχώμαστε εἰρηνικά, χωρὶς ὀργὴ καὶ διαλογισμοὺς (Α´ Τιμ. 2,8).

Ἔτσι σκέψου ὅτι κάθε ἐργασία σου πρέπει νὰ γίνεται μὲ εἰρήνη, γλυκύτητα καὶ χωρὶς βία.

Μὲ συντομία, ὅλη γενικὰ ἡ ἄσκησις τῆς ζωῆς σου πρέπει νὰ γίνεται γιὰ νὰ ἔχῃς εἰρήνη στὴν καρδιά σου καὶ νὰ μὴ συγχίζεται καὶ στὴ συνέχεια μὲ τὴν εἰρήνη αὐτὴ νὰ ἐκτελῇς ὅλα σου τὰ ἔργα μὲ εἰρήνη καὶ πραότητα, ὅπως ἔχει γραφῇ: «Τέκνο μου μὲ πραότητα νὰ ἐκτελῇς τὰ ἔργα σου» (Σείρ. 3, 17), γιὰ νὰ ἀξιωθῇς τοῦ μακαρισμοῦ τῶν πράων ποὺ λέγει: «Μακάριοι ὅσοι φέρονται μὲ πραότητα στοὺς ἄλλους, διότι αὐτοὶ θὰ κληρονομήσουν τὴν γῆ τῆς ἐπαγγελίας» (Ματθ. 5, 5).

Πηγή: alopsis.gr/

ΟΙ ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΕΝΤΟΛΕΣ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ (Ἃγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης)

ΟΙ ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΕΝΤΟΛΕΣ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ (Ἃγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης)

1. Κάθε χριστιανός οφείλει ν’ αγαπά το Θεό.

Οφείλεις ν’ αγαπάς τον Κύριο και Θεό σου μ’ όλη σου την καρδιά και μ’ όλη σου την ψυχή και μ’ όλο σου το νου. Αυτή είναι η πρώτη και μεγάλη εντολή (Ματθ. 22:37).

Αν μ’ αγαπάτε, τηρήστε τις εντολές μου (Ιω. 14:15).

Όποιος εγκολπώθηκε τις εντολές μου και τις εκτελεί, εκείνος είναι που μ’ αγαπά. Και όποιος αγαπά εμένα, ϑ’ αγαπηθεί από τον Πατέρα μου και θα τον αγαπήσω κι εγώ και θα φανερώσω μέσα του μυστικά τον εαυτό μου (Ιω. 14:21).

Όποιος δεν μ’ αγαπά, δεν τηρεί τις εντολές μου (Ιω. 14:24).

Αγαπάτε το Χριστό, αν και δεν τον έχετε γνωρίσει (Α΄ Πετρ. 1:8).

Όποιος αγαπά τον Πατέρα, αγαπά και τον Υιό, που γεννήθηκε από τον Πατέρα (Α΄ Ιω. 5:1).

2. Κάθε χριστιανός οφείλει ν’ αγαπά τον αδελφό του (το συνάνθρωπό του).

Δεύτερη εντολή, όμοια με την πρώτη, είναι το ν’ αγαπήσεις τον συνάνθρωπο σου όπως αγαπάς τον εαυτό σου (Ματθ. 22:39).

Σας δίνω μια νέα εντολή: Ν’ αγαπάτε ο ένας τον άλλον. Όπως σας αγάπησα εγώ, έτσι ν’ αγαπάτε κι εσείς ο ένας τον άλλον (Ιω. 13:34).

Απ’ αυτό το γνώρισμα θα μάθουν όλοι οι άπιστοι πως είστε μαθητές μου, αν δηλαδή έχετε αγάπη μεταξύ σας (Ιω. 13:35).

Χρέος άλλο να μην αφήνετε σε κανέναν εκτός από την αγάπη που οφείλετε ο ένας στον άλλον. Επειδή εκείνος που αγαπά τον αδελφό του, έχει εκπληρώσει όλο το νόμο του Θεού. Κι αυτό, γιατί το «μη μοιχεύσεις», «μη φονεύσεις», «μην κλέψεις», «μην ψευδομαρτυρήσεις», «μην επιθυμήσεις», κι όλες οι άλλες εντολές, σ’ αυτή την εντολή συνοψίζονται και περιλαμβάνονται: Στο ν’ αγαπήσεις το συνάνθρωπό σου σαν τον εαυτό σου (Ρωμ. 13:8-9).

Αγαπήστε με καθαρή καρδιά ο ένας τον άλλον (Α΄ Πετρ. 1:22).

Ν’ αγαπάτε τους αδελφούς σας (Α΄ Πετρ. 2:17).

Αν τόσο πολύ μας αγάπησε ο Θεός, οφείλουμε κι εμείς ν’ αγαπάμε ο ένας τον άλλον (Α΄ Ιω.4:11).

Όποιος δεν αγαπά τον αδελφό του, αυτός βρίσκεται σε κατάσταση πνευματικού θανάτου (Α΄ Ιω. 3:14).

Να πώς μάθαμε τι είναι αγάπη: “Όπως ο Χριστός πρόσφερε τη ζωή Του στο θάνατο για χάρη μας, έτσι κι εμείς οφείλουμε να προσφέρουμε και τη ζωή μας ακόμα για τους αδελφούς μας (Α΄ Ιω. 3:16).

Παιδιά μου, ας μην αγαπάμε με τα λόγια μόνο και με τη γλώσσα, αλλά έμπρακτα και αληθινά (Α΄ Ιω. 3:18).

Όποιος αγαπά το Θεό, αυτός αγαπά και τον αδελφό του (Α΄ Ιω. 4:21).

3. Οι χριστιανοί οφείλουν να μην έχουν διαμάχες ούτε να νιώθουν μνησικακία και μίσος κατά των αδελφών τους, αλλά κι αν ακόμα παρεξηγηθούν μεταξύ τους, οφείλουν γρήγορα να συμφιλιωθούν.

Όποιος χριστιανός οργίζεται εναντίον του αδελφού του χωρίς εύλογη αφορμή, είναι υπόδικος στο τοπικό δικαστήριο. Και όποιος πει τον αδελφό του «ρακά», δηλαδή «ανόητε», είναι υπόδικος στο ανώτατο δικαστήριο. Και όποιος πει τον αδελφό του «βλάκα», αυτός θα καταδικαστεί στη φωτιά της κολάσεως (Ματθ. 5:22).

Αν πας στην εκκλησία για να δώσεις κάποια προσφορά, και εκεί θυμηθείς ότι ο αδελφός σου είναι λυπημένος μαζί σου, άφησε εκεί, μπροστά στην εκκλησία, την προσφορά σου, πήγαινε να συμφιλιωθείς πρώτα με τον αδελφό σου και ύστερα έλα να προσφέρεις το δώρο σου (Ματθ. 5:23-24).

Κοίταξε να συμφιλιωθείς γρήγορα με τον αδελφό σου με τον οποίο βρίσκεσαι σε αντιδικία, όσο ακόμα είστε στη στράτα της εδώ ζωής (Ματθ. 5:25).

Όποιος νομίζει ότι μπορεί να είναι φιλόνικος, ας ξέρει πως ούτε εγώ ούτε οι Εκκλησίες του Θεού έχουμε τέτοια συνήθεια, δηλαδή να φιλονικούμε (Α΄ Κορ. 11:16).

Ο δούλος του Θεού δεν πρέπει να φιλονικεί, αλλά πρέπει να είναι ήπιος απέναντι σε όλους, διδακτικός, ανεξίκακος (Β΄ Τιμ. 2:24).

Η δύση του ηλίου να μη σας βρίσκει ποτέ οργισμένους (Εφ. 4:26).

Όποιος μισεί τον αδελφό του, βρίσκεται στο σκοτάδι και πορεύεται μέσα στο σκοτάδι και πού πάει δεν ξέρει, γιατί το σκοτάδι έχει τυφλώσει τα μάτια του (Α΄ Ιω. 2:11).

Καθένας που μισεί τον αδελφό του είναι φονιάς. Και ξέρετε πως κανένας φονιάς δεν έχει συμμετοχή στην αιώνια ζωή (Α΄ Ιω. 3:15). 
4. Οι χριστιανοί οφείλουν να μη βλέπουν με περιέργεια και επιθυμία.

Εγώ σας λέω ότι κάθε άνθρωπος που βλέπει γυναίκα με πονηρή επιθυμία, έχει ήδη σχεδόν διαπράξει μοιχεία μ’ αυτή μέσα στην καρδιά του (Ματθ. 5:28).

Όλα όσα ανήκουν στον κόσμο -οι αμαρτωλές εγωιστικές επιθυμίες, η λαχτάρα ν’ αποκτήσουμε ό,τι βλέπουν τα μάτια μας και η υπεροψία από την κατοχή του πλούτου- δεν προέρχονται από το Θεό Πατέρα, αλλ’ από τον αμαρτωλό κόσμο. Ο κόσμος όμως περνά και χάνεται. Και μαζί του χάνονται όλα όσα επιθυμούν να κατέχουν οι άνθρωποι. Εκείνος όμως που εκτελεί το θέλημα του Θεού, θα ζήσει αιώνια (Α΄ Ιω. 2:16-17).

5. Οι χριστιανοί οφείλουν να μην ορκίζονται, ούτε αληθινά ούτε ψέματα.

Εγώ σας λέω να μην ορκίζεστε καθόλου. Ούτε στον ουρανό, γιατί είναι ο θρόνος του Θεού. Ούτε στη γη, γιατί είναι το σκαμνί όπου πατούν τα πόδια Του. Ούτε στα Ιεροσόλυμα, γιατί είναι η πόλη του Θεού, του μεγάλου βασιλιά. Ούτε στο κεφάλι σας να ορκιστείτε, γιατί δεν μπορείτε να κάνετε ούτε μια τρίχα του άσπρη ή μαύρη. Ο λόγος σας ας είναι απλά «ναι» και «όχι». Ό,τι περισσότερο πείτε από το «ναι» και το «όχι», προέρχεται από τον πονηρό διάβολο (Ματθ. 5:34-37).

Προπαντός, αδελφοί μου, να μην ορκίζεστε ούτε στον ουρανό ούτε στη γη ούτε πουθενά αλλού. Ας είναι το «ναι» σας πραγματικό «ναι» και το «όχι» σας πραγματικό «όχι», για να μη βρεθείτε κατηγορούμενοι στην τελική κρίση (ή και για να μην πέσετε σε υποκρισία και ψευδολογία) (Ιακ. 5:12).

6. Οι χριστιανοί οφείλουν να μην είναι εκδικητικοί, ούτε ν’ ανταποδίδουν κακό στο κακό.

Εγώ σας λέω να μην αντιστέκεστε στον κακό άνθρωπο. Αλλ’ αν κάποιος σε χτυπήσει στο ένα μάγουλο, εσύ γύρισέ του και το άλλο για να σου το χτυπήσει κι αυτό (Ματθ. 5:39).

Αν κάποιος θελήσει να σε πάρει αγγαρεία για ένα χιλιόμετρο, εσύ πήγαινε μαζί του δύο (Ματθ. 5:41).

Να προσεύχεστε για κείνους που σας καταριούνται, να ευεργετείτε εκείνους που σας μισούν και να παρακαλείτε το Θεό για κείνους που σας πειράζουν και σας καταδιώκουν (Ματθ. 5:44).

Αν κάποιος σας κάνει κακό, μην του το ανταποδίδετε (Ρωμ. 12:17).

Μη ζητάτε, αδελφοί, να υπερασπίζετε με εκδικήσεις τον εαυτό σας, αλλά δώστε τόπο στην οργή του Θεού, που θα έρθει και θα πάρει εκδίκηση στην ώρα της κρίσεως (Ρωμ. 12:19).

Αν πεινά ο εχθρός σου, δίνε του να τρώει. Αν διψά, δίνε του να πίνει (Ρωμ. 12:20).

Μην αφήνεις να σε νικήσει το κακό, αλλά να νικάς το κακό με την καλή σου διαγωγή (Ρωμ. 12:21).

Να μην αντιδράτε στο κακό με κακό και στη βρισιά με βρισιά, αλλά το αντίθετο. Στις βρισιές δηλαδή ν’ αντιδράτε με ευλογίες (Α΄ Πετρ. 3:9).

Αγαπητέ, μην παίρνεις για πρότυπο το κακό, αλλά το καλό. Όποιος κάνει το καλό, είναι παιδί του Θεού. Όποιος κάνει το κακό, δεν έχει γνωρίσει το Θεό (Γ΄ Ιω. 11).

7. Οι χριστιανοί οφείλουν να μην πηγαίνουν διόλου σε δικαστήρια για την επίλυση των διαφορών τους. Αν όμως κάποτε παραστεί σχετική ανάγκη, ας προτιμήσουν να βάλουν κριτή στη διαφορά τους έναν άνθρωπο της Εκκλησίας, παρά να καταφύγουν στα κοσμικά δικαστήρια.

Αν κάποιος θέλει να σε πάει στο δικαστήριο για να σου πάρει το πουκάμισο, άφησέ του και το πανωφόρι (Ματθ. 5:40).

Και μόνο το γεγονός, αδελφοί, ότι έχετε δίκες μεταξύ σας, αποτελεί ήδη πλήρη αποτυχία σας. Ας προτιμάτε να είστε οι αδικημένοι και ζημιωμένοι, παρά ν’ αδικείτε και να ζημιώνετε τους άλλους, και μάλιστα τους αδελφούς σας χριστιανούς. Ή μήπως δεν ξέρετε ότι άνθρωποι άδικοι δεν θα κληρονομήσουν τη βασιλεία του Θεού; Μην έχετε αυταπάτες: Στη βασιλεία του Θεού δεν έχουν θέση ούτε πόρνοι ούτε φιλάργυροι ούτε μοιχοί ούτε θηλυπρεπείς ούτε σοδομίτες ούτε κλέφτες ούτε πλεονέκτες ούτε μέθυσοι ούτε κατήγοροι ούτε άρπαγες (Α΄ Κορ. 6:7-9).

Όταν κάποιος έχει μια διαφορά μ’ έναν άλλο χριστιανό, πώς τολμά να καταφεύγει στην κρίση των άδικων κοσμικών δικαστών και όχι στην κρίση και τη διαιτησία των μελών της εκκλησιαστικής μας κοινότητος; (Α΄ Κορ. 6:1).

8. Οι χριστιανοί οφείλουν να μην κατακρίνουν.

Μην κατακρίνετε τους άλλους, για να μην κατακριθείτε κι εσείς από το Θεό. Με το κριτήριο που κρίνετε θα κριθείτε, και με το μέτρο που μετράτε θα μετρηθείτε. Γιατί βλέπεις το σκουπιδάκι, που είναι στο μάτι του αδελφού σου, και δεν νιώθεις ολόκληρο δοκάρι, του είναι στο δικό σου μάτι; (Ματθ. 7:1-3).

Ένοχος και αναπολόγητος είσαι, άνθρωπέ μου, εσύ που γίνεσαι κριτής των άλλων. Γιατί, κρίνοντας τον άλλο, καταδικάζεις τον ίδιο τον εαυτό σου, αφού κι εσύ κάνεις τα ίδια κακά που κάνει εκείνος (Ρωμ. 2:1).

Μην κάνετε, αδελφοί, καμιά κρίση πριν από τον καιρό της δευτέρας παρουσίας του Κυρίου. Εκείνος θα ρίξει τότε φως σε όσα έργα είναι τώρα κρυμμένα στο σκοτάδι, και θα φανερώσει τους κρυφούς λογισμούς των καρδιών των ανθρώπων (Α΄ Κορ. 4:5).

Μην κακολογείτε και κατηγορείτε ο ένας τον άλλον αδελφοί. Όποιος κατηγορεί ή κατακρίνει τον αδελφό του, κατηγορεί και κατακρίνει τον ίδιο το νόμο του Θεού. Κι όταν κρίνεις το νόμο του Θεού, δεν είσαι τηρητής του νόμου και υποκείμενός του, αλλά κριτής και ανώτερός του. Ένας είναι ο νομοθέτης και ο κριτής, ο Χριστός, που έχει τη δύναμη να σώσει τον άνθρωπο ή να τον κολάσει. Ενώ εσύ ποιος είσαι που κρίνεις τον άλλον; (Ιακ. 4:11-12).

9. Αν οι χριστιανοί δεν συγχωρούν τα σφάλματα των αδελφών τους, ούτε ο Θεός θα συγχωρήσει τα δικά τους σφάλματα.

Αν εσείς συγχωρήσετε τα σφάλματα των άλλων ανθρώπων θα συγχωρήσει και τα δικά σας σφάλματα ο επουράνιος Πατέρας σας. Αν όμως δεν συγχωρήσετε τα σφάλματα των άλλων ούτε τα δικά σας σφάλματα θα συγχωρήσει ο επουράνιος Πατέρας (Ματθ. 6:14-15).

Ουράνιε Πατέρα, χάρισέ μας τα χρέη των αμαρτιών μας, καθώς κι εμείς τα χαρίζουμε στους δικούς μας οφειλέτες (δηλ. όσους μας έχουν αδικήσει) (Ματθ. 6:12).

«Κακέ δούλε, σου χάρισα όλο σου το χρέος (το υπέρογκο ποσό) των δέκα χιλιάδων ταλάντων επειδή με παρακάλεσες. Δεν έπρεπε κι εσύ να σπλαχνιστείς το σύνδουλό σου, όπως εγώ σπλαχνίστηκα εσένα, και να του χαρίσεις το (ασήμαντο) ποσό των εκατό δηναρίων που σου χρωστούσε;». Και οργίστηκε ο κύριός του και παρέδωσε το δούλο εκείνο στους βασανιστές, ώσπου να ξεπληρώσει όλο του το χρέος. Έτσι θα κάνει και σ’ εσάς ο ουράνιος Πατέρας μου, αν δεν συγχωρήσετε μ’ όλη σας την καρδιά τα σφάλματα των αδελφών σας (Ματθ. 18:32-35).

Όταν στέκεστε να προσευχηθείτε, να συγχωρείτε όποιο παράπονο ή λύπη έχετε εναντίον κάποιου αδελφού σας, για να συγχωρήσει και ο ουράνιος Πατέρος σας τα δικά σας σφάλματα (Μαρκ. 11:25).

Αν ο αδελφός σου σου κάνει κακό, επιτίμησέ τον. Κι αν μετανοήσει, συγχώρησέ τον. Αλλά κι αν επτά φορές τη μέρα σου κάνει κακό, κι έρθει άλλες τόσες και σου πει «μετανοώ», συγχώρησέ τον (Λουκ. 17:3-4).

10. Οι χριστιανοί οφείλουν να κάνουν ελεημοσύνες, αλλά και να προσεύχονται και να νηστεύουν, όχι όμως υποκριτικά, για να τους δοξάσουν δηλαδή και να τους επαινέσουν οι άνθρωποι, αλλά μόνο για το Θεό.

Προσέχετε να μην κάνετε την ελεημοσύνη σας μπροστά στους ανθρώπους, για να σας βλέπουν και να σας θαυμάζουν. Αλλιώς, μην περιμένετε ανταμοιβή από τον ουράνιο Πατέρα σας. Όταν λοιπόν εσύ κάνεις ελεημοσύνη, κάνε την τόσο κρυφά, που το αριστερό σου χέρι να μην ξέρει τι κάνει το δεξί (Ματθ. 6:1 και 3).

Όταν προσεύχεσαι, χριστιανέ, να μην είσαι σαν τους υποκριτές, που τους αρέσει να στέκονται και να προσεύχονται επιδεικτικά στις εκκλησίες και στα σταυροδρόμια, για να δείξουν στους ανθρώπους ότι προσεύχονται. Σας βεβαιώνω πως αυτή είναι όλη κι όλη η ανταμοιβή τους. Εσύ, αντίθετα, όταν προσεύχεσαι, μπες μέσα στον πιο απόκρυφο χώρο σου (δηλαδή στην καρδιά), κλείσε την πόρτα (δηλαδή τις αισθήσεις) και προσευχήσου μυστικά στον κρυμμένο και αόρατο Πατέρα σου. Κι Εκείνος, που βλέπει τις κρυφές πράξεις, θα σε ανταμείψει φανερά (Ματθ. 6:5-6).

Όταν νηστεύετε,, να μη γίνεστε σκυθρωποί, όπως οι υποκριτές, που αλλοιώνουν κατάλληλα την όψη τους, για να δείξουν στους ανθρώπους ότι νηστεύουν. Σας βεβαιώνω πως αυτοί παίρνουν εδώ μόνο την αμοιβή τους, από τον έπαινο των ανθρώπων. Εσύ αντίθετα, όταν νηστεύεις, περιποιήσου τα μαλλιά σου και νίψε το πρόσωπό σου, για να μη δείξεις στους ανθρώπους τη νηστεία σου, αλλά μόνο στο Θεό και Πατέρα σου, που βλέπει τις κρυφές πράξεις. Και ο Πατέρας σου, που βλέπει τις κρυφές πράξεις, θα σου το ανταποδώσει φανερά (Ματθ. 6:16-18).

11. Οι χριστιανοί οφείλουν να φροντίζουν για την απόκτηση όχι επίγειων αλλά ουράνιων θησαυρών. Και οι πλούσιοι οφείλουν να κλαίνε και να θρηνούν για τα πλούτη τους, παρά να υπολογίζουν σ’ αυτά.

Μη μαζεύετε πλούτη πάνω στη γη, όπου τα αφανίζουν ο σκόρος και η σκουριά, κι όπου οι κλέφτες κάνουν διαρρήξεις και τα κλέβουν. Να μαζεύετε θησαυρούς ουράνιους, που δεν τους αφανίζουν ούτε ο σκόρος ούτε η σκουριά, και που οι κλέφτες δεν μπορούν να κάνουν διάρρηξη και να τους κλέψουν. Γιατί όπου είναι τα πλούτη σας, εκεί θα είναι προσκολλημένη και η καρδιά σας (Ματθ. 6:19-21).

Αλίμονο σ’ εσάς τους πλουσίους, γιατί έχετε στον κόσμο τούτο την παρηγοριά σας από τον πλούτο, και γι’ αυτό δεν σας μένει ν’ απολαύσετε τίποτα στην άλλη ζωή (Λουκ. 6:24).

Σας βεβαιώνω ότι δύσκολα θα μπει πλούσιος στη βασιλεία των ουρανών (Ματθ. 19:23).

Πουλήστε τα υπάρχοντά σας και δώστε ελεημοσύνη στους φτωχούς. Αποκτήστε πορτοφόλια που δεν παλιώνουν, και πλούτη στον ουρανό που δεν σώνονται ποτέ, και που ούτε κλέφτης τα αγγίζει ούτε σκόρος τα καταστρέφει (Λουκ. 12:33).

Ο καθένας από σας που δεν απαρνιέται ό,τι έχει στη ζωή αυτή, δεν μπορεί να είναι μαθητής μου (Λουκ. 14:33).

Στους πλουσίους αυτού εδώ του κόσμου να παραγγέλλεις να μην υπερηφανεύονται ούτε να στηρίζουν τις ελπίδες τους σε κάτι αβέβαιο, όπως είναι ο πλούτος, αλλά στον ζωντανό Θεό, που μας δίνει πλουσιοπάροχα όλα τ’ αγαθά, για να τ’ απολαμβάνουμε (Α΄ Τιμ. 6:17).

Ακούστε με κι εσείς οι πλούσιοι. Κλάψτε και θρηνήστε για τις συμφορές που σας περιμένουν. Ο πλούτος σας σάπισε και τα ρούχα σας τα ‘φαγε ο σκόρος. Το χρυσάφι και το ασήμι σας κατασκούριασαν και η σκουριά τους θα είναι μάρτυρας εναντίον σας και θα καταφάει τις σάρκες σας σαν τη φωτιά. Κι ενώ πλησιάζει η κρίση, εσείς μαζεύετε θησαυρούς (Ιακ. 5:1-3).

Να, κραυγάζει ο μισθός των εργατών που θέρισαν τα χωράφια σας, κι εσείς τους τον στερήσατε. Και οι κραυγές των αδικημένων θεριστών έφτασαν ως τ’ αυτιά του παντοδύναμου Κυρίου (Ιακ. 5:4).

12. Οι χριστιανοί οφείλουν να μη μεριμνούν για τ’ αγαθά της γης, ούτε ν’ αγαπούν τον κόσμο και τα κοσμικά πράγματα, αλλά να επιζητούν τα αιώνια και ουράνια αγαθά.

Μην έχετε άγχος και μην αρχίσετε να λέτε «τι θα φάμε;» ή «τι θα πιούμε;» ή «τι θα φορέσουμε;», επειδή για ολ’ αυτά αγωνιούν οι άπιστοι μόνο (Ματθ. 6:31-32).

Να ζητάτε πρώτα απ’ όλα τη βασιλεία του Θεού και την επικράτηση του θελήματός Του, και ολ’ αυτά θα σας δοθούν από το Θεό σαν χάρισμα, χωρίς να τα ζητάτε (Ματθ. 6:33).

Τούτο σας λέω, αδελφοί, ότι ο καιρός της επίγειας ζωής είναι λιγοστός, έτσι ώστε και όσοι έχουν γυναίκες να ζουν σαν να μην έχουν, να μην είναι δηλαδή προσκολλημένοι σ’ αυτές. Κι εκείνοι που κλαίνε και θλίβονται για πράγματα του παρόντος κόσμου, να ζουν σαν να μην έχει συμβεί κάτι θλιβερό. Και όσοι δοκιμάζουν χαρές, να ζουν σαν να μην έχουν λόγο να χαίρονται. Και όσοι αγοράζουν υλικά πράγματα, ν’ αντιμετωπίζουν τα αγορασμένα σαν να μην πρόκειται να τ’ απολαύσουν. Και όσοι ασχολούνται με τ’ αγαθά του κόσμου τούτου, ν’ αποφεύγουν κάθε υπέρμετρη απόλαυσή τους και μόνο στ’ αναγκαία να αρκούνται. Γιατί η σημερινή μορφή αυτού εδώ του κόσμου δεν θα κρατήσει πολύ, αλλά περνά και φεύγει συνεχώς (Α΄ Κορ. 7:29-31).

Εμείς οι χριστιανοί δεν στοχεύουμε σ’ αυτά που βλέπονται αλλά σ’ αυτά που δεν βλέπονται με τα σωματικά μάτια. Γιατί όσα βλέπονται είναι προσωρινά, ενώ όσα δεν βλέπονται είναι αιώνια (Β΄ Κορ. 4:18).

Εμείς είμαστε πολίτες τ’ ουρανού, απ’ όπου περιμένουμε να έρθει και να μας λυτρώσει ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός (Φιλιπ. 3:20).

Εμείς οι χριστιανοί δεν έχουμε σ’ αυτόν τον κόσμο τη μόνιμη πατρίδα μας, αλλά λαχταρούμε τη μελλοντική ουράνια πατρίδα (Εβρ. 13:14).

Προδότες της αγάπης του Θεού! Δεν ξέρετε ότι η αγάπη για τον αμαρτωλό κόσμο είναι έχθρα εναντίον του Θεού; Όποιος λοιπόν θέλει να είναι φίλος του κόσμου, γίνεται εχθρός του Θεού (Ιακ. 4:4).

Αγαπητοί, μην αγαπάτε τον κόσμο μήτε όσα είναι του κόσμου. Αν κάποιος αγαπά τον κόσμο, δεν έχει μέσα του την αγάπη για τον ουράνιο Πατέρα (Α΄ Ιω. 2:15).

13. Οι χριστιανοί οφείλουν να μην είναι υπερήφανοι, αλλά να είναι ταπεινοί και ν’ αγαπούν ταπεινά.

Όποιος ταπεινώσει τον εαυτό του σαν το παιδάκι τούτο, αυτός είναι μεγαλύτερος απ’ όλους στη βασιλεία των ουρανών (Ματθ. 18:4).

Όποιος υψώσει τον εαυτό του, θα ταπεινωθεί. Και όποιος ταπεινώσει τον εαυτό του, θα υψωθεί (Ματθ. 23:12).

Αδελφοί, να μην είστε φαντασμένοι, αλλά να συγκαταβαίνετε στους απλοϊκούς και ταπεινούς χριστιανούς και να τους συναναστρέφεστε, συμμεριζόμενοι την ασημότητά τους (Ρωμ. 12:16).

Με ταπεινοφροσύνη ας θεωρεί ο καθένας τον άλλον ανώτερό του (Φιλιπ. 2:3).

Ταπεινωθείτε μπροστά στον Κύριο, κι Εκείνος θα σας υψώσει (Ιακ. 4:10).

Οι νεότεροι να υποτάσσεστε στους πρεσβυτέρους. Κι όλοι μαζί,, υποτασσόμενοι ο ένας στον άλλο, ζωστείτε την ταπεινοφροσύνη. Γιατί ο Θεός εναντιώνεται στους υπερήφανους, στους ταπεινούς όμως δίνει τη χάρη Του. Ταπεινώστε λοιπόν τους εαυτούς σας κάτω από τη δύναμη του Θεού, για να σας υψώσει την ώρα της κρίσεως (Α΄ Πετρ. 5:5-6).

14. Οι χριστιανοί οφείλουν ν’ αντιμετωπίζουν με υπομονή όλες τις θλίψεις που τους βρίσκουν.

Εκείνος που θα υπομείνει ως το τέλος τις δοκιμασίες, αυτός μόνο θα σωθεί (Ματθ. 24:13).

Με την υπομονή σας θα σώσετε τις ψυχές σας (Λουκ. 21:19).

Η θλίψη φέρνει σιγά-σιγά την υπομονή, η υπομονή τη σταθερότητα στην αρετή, και η σταθερότητα στην αρετή την ελπίδα στο Θεό (Ρωμ. 5:3-4).

Να έχετε υπομονή στις δοκιμασίες (Ρωμ. 12:11).

Αν δείχνουμε υπομονή στις θλίψεις, θα βασιλεύσουμε μαζί με το Χριστό στη μέλλουσα ζωή (Β΄ Τιμ. 2:12).

Να επιδιώκεις την υπομονή (Α΄ Τιμ. 6-11).

Αδελφοί, να υπομένετε με καρτερία κάθε παιδαγωγία του Θεού, γνωρίζοντας πως ο Θεός σας μεταχειρίζεται σαν παιδιά Του (Εβρ. 12:7).

Σας χρειάζεται υπομονή, για να κάνετε σταθερά το θέλημα του Θεού και να πάρετε την αμοιβή που σας υποσχέθηκε (Εβρ. 10:36).

Με υπομονή ας τρέχουμε τον αγώνα που έχουμε μπροστά μας (Εβρ. 12:1).

Καλότυχος είναι ο χριστιανός που σηκώνει με υπομονή τις δοκιμασίες, γιατί, αφού υποστεί με επιτυχία τις δοκιμασίες, θα κερδίσει το βραβείο της αιώνιας ζωής, που υποσχέθηκε ο Θεός σ’ όσους Τον αγαπούν (Ιακ. 1:12).

Η υπομονή σας ας είναι ακλόνητη και διαρκής, για να γίνετε τέλειοι και ολοκληρωμένοι και να μην υστερείτε σε τίποτα (Ιακ. 1:4).

Κάνετε ό,τι μπορείτε, αδελφοί, για να προσθέσετε πάνω στην αυτοκυριαρχία την υπομονή, και πάνω στην υπομονή την ευσέβεια (Β΄ Πετρ. 1:6).

Εδώ θα φανεί η υπομονή όσων ανήκουν στο λαό του Θεού (Αποκ. 14:12).

15. Οι χριστιανοί οφείλουν να μην παραδίδονται στις κοσμικές φροντίδες και τις υλικές απολαύσεις, ούτε να ζουν με αμέλεια και πνευματική ραθυμία, αλλά να βρίσκονται πάντοτε σε πνευματική εγρήγορση και ετοιμότητα, περιμένοντας την ώρα του θανάτου και της κρίσεως του Θεού.

Να αγρυπνείτε, γιατί δεν ξέρετε ποια ώρα θα έρθει ο Κύριός σας. Και να ξέρετε τούτο: Αν γνώριζε ο ιδιοκτήτης ενός σπιτιού ποια ώρα της νύχτας θα ‘ρϑει ο κλέφτης, θα ξαγρυπνούσε και δεν θ’ άφηνε να διαρρήξουν το σπίτι του. Γι’ αυτό κι εσείς να είστε πάντοτε έτοιμοι, γιατί ο Υιός του Ανθρώπου θα έρθει την ώρα που δεν Τον περιμένετε (Ματθ. 24:42-44).

Σε όλους σας το λέω: Αγρυπνείτε! (Μαρκ. 13:37).

Αγρυπνείτε και προσεύχεστε, για να μη σας νικήσει ο πειρασμός. Το πνεύμα σας είναι πρόθυμο, η σάρκα σας όμως αδύναμη (Μαρκ. 14:38).

Η μέση σας ας είναι ζωσμένη καλά (δηλαδή να είστε έτοιμοι) και τα λυχνάρια σας ας είναι πάντα αναμμένα (δηλαδή ο νους και η καρδιά σας πάντα να βρίσκονται σε προσοχή και εγρήγορση). Να μοιάσετε στους υπηρέτες εκείνους που περιμένουν πότε ο Κύριός τους θα γυρίσει από το γάμο, ώστε, μόλις έρθει και χτυπήσει την πόρτα, αμέσως να του ανοίξουν. Μακάριοι είναι οι υπηρέτες εκείνοι, που, όταν έρθει ο κύριός τους, θα τους βρει ν’ αγρυπνούν και να τον περιμένουν (Λουκ. 12:35-37).

Προσέχετε καλά τους εαυτούς σας. Προσέχετε μην παραδοθείτε στην κραιπάλη και στο μεθύσι και στην αγωνία για τις καθημερινές ανάγκες, γιατί θα γίνουν βαριές και κοιμισμένες απ’ αυτά οι καρδιές σας, και θα σας αιφνιδιάσει έτσι η ημέρα της κρίσεως. Γιατί θα ‘ρϑει σαν παγίδα σ’ όλους τους ανθρώπους του κατοικούν στη γη. Να είστε λοιπόν άγρυπνοι και προσεκτικοί, παρακαλώντας κάθε ώρα και στιγμή το Θεό να σας αξιώσει να γλυτώσετε απ’ όλα τα φοβερά που μέλλουν να συμβούν και να παρουσιαστείτε έτοιμοι μπροστά στον Υιό του ανθρώπου (Λουκ. 21:34-36).

Ήρθε πια η ώρα να σηκωθούμε από τον ύπνο της αμέλειας, αδελφοί. Γιατί τώρα η τελική σωτηρία βρίσκεται πιο κοντά μας παρά τότε που πιστέψαμε. Η νύχτα της επίγειας ζωής όπου να ‘ναι φεύγει, και η μέρα της μελλοντικής αιώνιας ζωής κοντεύει να έρθει (Ρωμ. 13:11-12).

Σήκω πάνω εσύ, που κοιμάσαι τον ύπνο της αμαρτίας, και αναστήσου από την πνευματική νέκρα, και θα σε φωτίσει ο Χριστός (Εφ. 5:14).

Ας μην κοιμόμαστε, καθώς οι άλλοι, αλλ’ ας είμαστε άγρυπνοι και προσεκτικοί. Όσοι κοιμούνται, τη νύχτα κοιμούνται. Και όσοι μεθούν τη νύχτα μεθούν. Εμείς οι χριστιανοί όμως, ως άνθρωποι της ημέρας, ας είμαστε προσεκτικοί (Α΄ Θεσ. 5:6-8).

Μη σβήνετε με την αμέλεια τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος που έχετε (Α΄ Θεσ. 5:19).

Μην είστε οκνηροί σ’ ό,τι πρέπει να δείχνετε προθυμία και ζήλο. Να έχετε φλογερό πνευματικό ενθουσιασμό, να υπηρετείτε μ’ αφοσίωση τον Κύριο (Ρωμ. 12:11).

Ζήσατε πάνω στη γη με απολαύσεις και σπατάλες. Παχύνατε τις καρδιές σας σαν τα θρεφτάρια, που τα ετοιμάζουν για σφάξιμο. (Έτσι θα είναι και για σας η μέρα της κρίσεως, μέρα σφαγής σας) (Ιακ. 5:5).

Να είστε προσεκτικοί και άγρυπνοι. Ο αντίπαλός σας διάβολος περιφέρεται σαν το λιοντάρι που βρυχιέται, ζητώντας να καταβροχθίσει κάποιον από σας, που στέκεστε στερεοί στην πίστη (Α΄ Πετρ. 5:8).

Αγρύπνα!… Γιατί, αν δεν αγρυπνάς, θα ’ρϑω σαν τον κλέφτη, και δεν θα ξέρεις ποια ώρα θα ’ρϑω να σε κρίνω (Αποκ. 3: 2 και 3).

16. Οι χριστιανοί οφείλουν να μετανοούν διαρκώς από τα βάθη της ψυχής τους.

Εκείνο τον καιρό εμφανίστηκε στην έρημο της Ιουδαίας ο Ιωάννης ο Βαπτιστής, κηρύσσοντος και λέγοντας: «Μετανοείτε, γιατί έφτασε η βασιλεία των ουρανών» (Ματθ. 3:1-2).

Από τότε άρχισε ο Ιησούς να κηρύσσει και να λέει:

«Μετανοείτε, γιατί έφθασε η βασιλεία των ουρανών» (Ματθ. 4:17).

Αν δεν μετανοήσετε, ϑα χαϑείτε όλοι σας (Λουκ. 13:3).

Μετανοήστε, αδελφοί, και επιστρέψτε στο Θεό, για να εξαλειφθούν οι αμαρτίες σας και να βρείτε ανακούφιση από τον Κύριο (Πραξ. 3:19).

Μετανόησε και κάνε πάλι τα προηγούμενα καλά έργα, που έκανες. Αλλιώς, αν δεν μετανοήσεις, έρχομαι γρήγορα καταπάνω σου και μετακινώ το λυχνοστάτη σου, δηλαδή την Εκκλησία σου, από τον τόπο του (Αποκ. 2:5).

17. Οι χριστιανοί, αν δεν ξεπεράσουν στα καλά έργα τους δικαίους της Παλαιάς Διαθήκης, δεν μπαίνουν στη βασιλεία των ουρανών. Και αν αμαρτάνουν θα κολαστούν βαρύτερα από τους απίστους.

Αν η ευσέβειά σας δεν ξεπεράσει την ευσέβεια των γραμματέων και των Φαρισαίων δεν θα μπείτε στη βασιλεία των ουρανών (Ματθ. 5:20).

Εκείνος ο δούλος που ξέρει ποιο είναι το θέλημα του κυρίου του, δεν ετοιμάζει όμως ούτε κάνει ό,τι θέλει εκείνος, θα τιμωρηθεί αυστηρά. Αντίθετα, εκείνος που δεν ξέρει το θέλημα του κυρίου του και κάνει κάτι αξιόποινο, θα τιμωρηθεί πιο ελαφρά. Γιατί σ’ όποιον δόθηκαν πολλά, πολλά θα του ζητηθούν. Και σ’ όποιον δόθηκαν περισσότερα, περισσότερα θα του ζητηθούν (Λουκ. 12:47-.48).

Όσοι αμάρτησαν χωρίς να ξέρουν το νόμο του Θεού, θα καταδικαστούν όχι με κριτήριο το νόμο (δηλαδή ελαφρότερα). Όσοι όμως αμάρτησαν γνωρίζοντας το νόμο, θα δικαστούν με κριτήριο το νόμο (δηλαδή βαρύτερα) (Ρωμ. 2:12).

Θα ήταν καλύτερα γι’ αυτούς να μην είχαν γνωρίσει το δρόμο της αρετής και της ευσέβειας, παρά, αφού τον γνωρίσουν να εγκαταλείψουν την αγία εντολή που τους παραδόθηκε (Β΄ Πετρ. 2:21).

(Όσιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, “Οι κυριότερες εντολές του Ευαγγελίου”

Πηγή: alopsis.gr/

ΟΙ ΚΑΚΕΣ ΕΞΕΙΣ ΚΑΙ Η ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΤΟΥΣ (Ἃγιος Νικόδημος Ἁγιορείτης)

ΟΙ ΚΑΚΕΣ ΕΞΕΙΣ ΚΑΙ Η ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΤΟΥΣ (Ἃγιος Νικόδημος Ἁγιορείτης)

Α’. Ἐξέτασε, ἀδελφέ, τὶς κακὲς ἕξεις καὶ συνήθειες, ποὺ ἀπόκτησες μὲ τὴ ζωὴ ποὺ ἔκανες ἂν εἶναι παλιές, χρειάζεται περισσότερος κόπος, γιὰ νὰ καταστραφοῦν, ἂν εἶναι καινούργιες λιγότερος· ὅπως ἕνα παλιὸ καὶ ἕνα μεγάλο δένδρο, περισσότερο κόπο χρειάζεται, γιὰ νὰ κοπεῖ καὶ νὰ ξεριζωθεῖ ἀπὸ ἕνα νέο καὶ μικρό.

Β’. Ἐξέτασε τὶς θεραπεῖες ποὺ πρέπει νὰ χρησιμοποιήσεις γι’ αὐτὲς τὶς κακές σου ἕξεις καὶ συνήθειες ἀπὸ τὶς θεραπεῖες αὐτὲς ἡ πρώτη εἶναι τὸ νὰ θέλεις νὰ διορθωθεῖς ὄχι ἀμφιβάλλοντας, ἀλλὰ ἀποφασιστικά. Διότι οἱ σωματικὲς ἀσθένειες μποροῦν νὰ θεραπευθοῦν καὶ χωρὶς τὴν θέλησή μας οἱ ἀσθένειες ὅμως τῆς ψυχῆς χωρὶς νὰ τὸ θέλουμε, δὲν εἶναι δυνατὸ νὰ θεραπευθοῦν. Διότι καὶ γι’ αὐτὲς χρειάζεται μία ἀποφασιστικὴ θέληση τοῦ ἀσθενῆ, γιὰ νὰ ἰατρευθεῖ καὶ νὰ χρησιμοποιήσει τὰ μέσα καὶ τὰ ὄργανα ἐκεῖνα, τὰ ὁποῖα εἶναι κατάλληλα γιὰ τὴ θεραπεία. Τὰ μέσα, λοιπόν, καὶ τὰ ὄργανα τὰ ὁποῖα μπορεῖς νὰ χρησιμοποιήσεις γιὰ νὰ θεραπεύσεις τὶς κακές σου συνήθειες καὶ ἕξεις εἶναι ἐκεῖνα τὰ δύο τὰ ὁποῖα μᾶς φανέρωσε ὁ Κύριος ὅταν ἐλευθέρωσε ἐκεῖνον ποὺ ἦταν δαιμονισμένος ἀπὸ τὴν παιδική του ἡλικία λέγοντας «Τὸ γένος αὐτὸ δὲν εἶναι δυνατὸ νὰ βγεῖ μὲ κανένα ἄλλο μέσο παρὰ μὲ προσευχὴ καὶ νηστεία» (Μάρκ. 9, 29).

Γ. Ἐξέτασε, λοιπόν, τὸν ἑαυτό σου, πῶς κάνεις τὴν προσευχὴ σου· διότι πρέπει νὰ προσεύχεσαι ὄχι μὲ καρδιά, ποὺ νὰ περιπλανιέται ἐδῶ κι ἐκεῖ καὶ μὲ διασκορπισμένο νοῦ, ἀλλὰ νὰ προστρέχεις στὸ Θεὸ καὶ νὰ προσεύχεσαι μὲ τόση μεγάλη ταπείνωση καὶ καρδιακὴ συντριβὴ καὶ μὲ τόση μεγάλη προσοχὴ τοῦ νοῦ καὶ μὲ τόση μεγάλη καρτερία καὶ ὑπομονή, ὅπως θὰ προσευχόσουν ἂν βρισκόσουν σὲ μία μεγάλη θαλασσοταραχή, ὅπου δὲν θὰ ὑπῆρχε ἄλλη ἐλπίδα σωτηρίας παρὰ μόνο ἡ βοήθεια τοῦ Θεοῦ. Διότι σὲ τέτοια συντετριμμένη καὶ ταπεινὴ προσευχὴ ὁ Θεὸς δὲν ἀρνεῖται κανένα πράγμα, ἀλλὰ δίνει, ὅσα εἶναι ἀπαραίτητα γιὰ τὴ σωτηρία, διότι αὐτὸς μόνο εἶπε· «Ζητᾶτε καὶ θὰ σᾶς δοθεῖ, ἐρευνᾶτε καὶ θὰ βρεῖτε, κτυπᾶτε καὶ θὰ σᾶς ἀνοιχθεῖ ἡ πόρτα. Διότι καθένας ποὺ ζητᾶ, λαμβάνει, καὶ καθένας ποὺ ἐρευνᾶ, βρίσκει» (Ματθ. 7, 7-8). Αὐτὸς εἶπε καὶ τὸ παράδειγμα τῆς χήρας καὶ τοῦ κριτῆ τῆς ἀδικίας γιὰ νὰ μᾶς διδάξει νὰ προσευχόμαστε πάντοτε, νὰ μὴ παραπονούμαστε, ὅτι δὲν λαμβάνουμε ἀμέσως τὰ αἰτήματά μας· «Τοὺς εἶπε καὶ παραβολή, γιὰ νὰ τοὺς διδάξει ὅτι πρέπει νὰ προσεύχονται καὶ νὰ μὴν ἀποθαρρύνονται». Ἔτσι, ὅπως εἶναι ἀδύνατο νὰ ἀθετήσει τὸν λόγο του ὁ Θεὸς καὶ νὰ διαψευσθεῖ, ἔτσι εἶναι ἀδύνατο νὰ μὴν εἰσακουσθεῖς κι ἐσὺ μὲ τὴν πάροδο τοῦ χρόνου, ἂν ἐξακολουθεῖς νὰ προσεύχεσαι ἀδιάλειπτα καὶ νὰ τὸν παρακαλεῖς μὲ τὸν τρόπο ποὺ εἴπαμε. Ἐκτὸς ἀπὸ αὐτά, πρέπει νὰ βάλεις στὸ Θεὸ μεσίτρια τῆς χάριτος καὶ τοῦ ζητήματος, ποὺ ἐπιθυμεῖς τὴν Ὑπεραγία Παρθένο, τὴ μητέρα τοῦ Θεοῦ καὶ μητέρα καὶ μάμμη ὅλων τῶν χριστιανῶν· γιατί, ἂν ὁ Υἱὸς της εἶναι πατέρας μας καὶ ἀδελφός μας καὶ Πνεῦμα, ἑπόμενο εἶναι νὰ εἶναι καὶ αὐτὴ μάμμη καὶ μητέρα μας γλυκύτατη, ἡ ὁποία μᾶς δόθηκε ὡς βοηθὸς καὶ συνήγορος γι’ αὐτὸ τὸ σκοπό, γιὰ νὰ μεσιτεύσει στὸν Υἱό της γιὰ μᾶς ὡς Μητέρα τοῦ ἐλέους. Καὶ ἂν ὁ Σειρὰχ εἶπε γιὰ τὴν Εὔα ὅτι «ἀπὸ τὴ γυναίκα ξεκίνησε ἡ ἁμαρτία καὶ ἐξ αἰτίας της πεθαίνουμε ὅλοι» (Σοφ. Σειρ. 25, 24)· ἐμεῖς μὲ περισσότερο δίκαιο μποροῦμε νὰ ποῦμε γιὰ τὴν Κυρία Θεοτόκο ὅτι ἀπὸ γυναίκα ἔγινε ἡ ἀρχὴ τῆς σωτηρίας καὶ ἐξ αἰτίας της ἀναζωοποιούμαστε ὅλοι. Ἔτσι μποροῦμε νὰ προστρέχουμε σ’ αὐτὴν μὲ κάθε θάρρος σὲ κάθε μας περίπτωση καὶ ἀνάγκη. Καὶ τελικά, γιὰ νὰ κάνεις τὴν προσευχή σου αὐτὴ πιὸ ἐνεργητική, γιὰ νὰ λάβεις ἐκεῖνο ποὺ ζητᾶς ἀπὸ τὸ Θεό, πρέπει νὰ ἑτοιμασθεῖς προσωπικὰ μὲ τὴν ἐξομολόγηση καὶ μὲ τὴν μετάληψη τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων, διότι αὐτὰ τὰ δύο μυστήρια εἶναι σὰν τὰ σωληνάρια, μέσα ἀπὸ τὰ ὁποῖα ἔρχεται σὲ μᾶς ἀπὸ τὸν Χριστὸ κάθε ἀγαθό.

Δ’. Κατόπιν, ἐξέτασε τὸν ἑαυτό σου γιὰ τὴν νηστεία ποὺ κάνεις -καί, ὅταν λέω νηστεία, ἐννοῶ κάθε εἴδους ἐγκράτεια καὶ ἀποχὴ καὶ φαγητῶν καὶ ποτῶν καὶ ἐνδυμάτων καὶ στρωμάτων καὶ σωματικῶν ἀναπαύσεων, ἡ στέρηση τῶν ὁποίων γίνεται ἢ γιὰ κανόνα καὶ παίδευση τῶν προηγουμένων σου ἁμαρτιῶν ἢ γιὰ προφύλαξη καὶ πρόβλεψη τῶν μελλοντικῶν. Γιατί, ἂν δίνεις στὸ κορμὶ ὅλες τὶς ἀπολαύσεις καὶ ὅλες τὶς ἀναπαύσεις καὶ ἂν ζητᾶς στὸ κρεββάτι κάθε εἴδους μαλακὰ στρώματα καὶ κάθε εἴδους φαγητοῦ στὸ τραπέζι· καὶ ἂν θέλεις νὰ βρίσκεσαι σὲ ὅλες τὶς διασκεδάσεις καὶ σὲ ὅλες τὶς συντροφιὲς τῶν φίλων σου καὶ νὰ χάνεις τὸν καιρό σου σ’ αὐτὲς μὲ κάθε εἴδους ἀργία· καί, γιὰ νὰ μιλήσω σύντομα, ἂν θέλεις νὰ δίνεις κάθε εἴδους θεραπεία στὰ πάθη σου καὶ νὰ μὴν ἀποφεύγεις κανένα κίνδυνο, ἀπὸ ἐκείνους ποὺ μὲ ὅλη τὴν προθυμία δὲν ἀπέφευγαν ὅλοι οἱ ἅγιοι• ἂν λέω ζητᾶς αὐτά, πῶς εἶναι δυνατὸ νὰ ξεριζώσεις τὰ πάθη καὶ τὶς κακὲς ἕξεις ποὺ ἀπόκτησες; «Δένδρο ποὺ ποτίζεται καθημερινὰ πότε θὰ ξεραθεῖ ἡ ρίζα του; Καὶ δοχεῖο ποὺ καθημερινὰ δέχεται προσθήκη ὑγροῦ, πότε θὰ λιγοστέψει;» σοῦ λέει ὁ ἅγιος Ἰσαάκ. Ἔτσι ἂν καὶ σὺ δίνεις στὸ σῶμα τὶς ἀναπαύσεις του, μὲ ποιὰ βάση νομίζεις ὅτι μπορεῖς νὰ διορθωθεῖς; Βέβαια, δὲν μπορεῖς ἄλλο νὰ περιμένεις στὸ τέλος μίας τέτοιας ζωῆς ποὺ ἔζησες μὲ τόσες ἁμαρτίες παρὰ ἕναν ἀτέλειωτο θάνατο μέσα σὲ ὅλα τὰ κολαστήρια, διότι τέτοια πονηρὴ ζωὴ προξενεῖ καὶ πονηρὸ θάνατο· «Ὁ θάνατος ποὺ προξενεῖ, εἶναι θάνατος φοβερὸς» (Σοφ. Σειρ. 28, 21).

(“Πνευματικὰ Γυμνάσματα”, Ἔκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου)

Πηγή: alopsis.gr

ΚΥΡΙΕ, ΣΤΗ ΘΛΙΨΗ ΜΟΥ, ΑΚΟΥΣΕ ΤΗ ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ ΜΟΥ! (Ἃγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης)

ΚΥΡΙΕ, ΣΤΗ ΘΛΙΨΗ ΜΟΥ, ΑΚΟΥΣΕ ΤΗ ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ ΜΟΥ! (Ἃγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης)

«Ἐν τῷ θλίβεσθαί με, εἰσάκουσόν μου τῶν ὀδυνῶν, Κύριε σοὶ κράζω».

Ερμηνεία: Όταν οι Ισραηλίτες βρίσκονταν στην πατρίδα τους τα Ιεροσόλυμα και είχαν κάθε ευτυχία και ανάπαυση και απολάμβαναν εκείνον τον ωραιότατο και υπερθαύμαστο ναό του Σολομώντος, τότε, αντί να ευχαριστούν περισσότερο τον Θεό, αυτοί επιδόθηκαν σε καλοπεράσεις και σε ειδωλολατρίες. Εξ αιτίας αυτού, παραχώρησε ο Θεός και σκλαβώθηκαν από τους Βαβυλώνιους και έμειναν σκλάβοι για εβδομήντα χρόνια (1). Έπειτα, όταν αναλογίστηκαν την προηγούμενη άνεση και ευτυχία που είχαν στην πατρίδα τους από τη μια, και τη θλίψη και τη δυστυχία που δοκίμαζαν στη σκλαβιά από την άλλη, παρακάλεσαν με καρδιά συντετριμμένη τον φιλάνθρωπο Κύριο και είπαν τον 119ο ψαλμό του Δαβίδ, ο οποίος είναι ο πρώτος ψαλμός των Αναβαθμών, δηλαδή, το: «Πρὸς Κύριον ἐν τῷ θλίβεσθαί με ἐκέκραξα, καὶ εἰσήκουσέ μου» (Ψαλμ. 119,1). Από εδώ, από τον πρώτο αυτό Αναβαθμό του Δαβίδ, δανείστηκε και ο ιερός Θεόδωρος ο Στουδίτης, ο ποιητής των Αναβαθμών, αυτόν τον πρώτο Αναβαθμό της Οκτωήχου. Βέβαια, το «εκέκραξα» και το «εισήκουσέ μου» αναφέρονται σε μελλοντικό χρόνο, διότι η σκλαβιά των Ιουδαίων ήλθε ύστερα από τη γραφή των Ψαλμών. Ο Δαβίδ όμως τα γράφει αυτά, σαν να έγιναν στο παρελθόν. Επειδή οι Προφήτες έβλεπαν τόσο φανερά τα πράγματα με το νου, ο οποίος φωτιζόταν από το Άγιο Πνεύμα, ώστε προέλεγαν τα μέλλοντα, σαν να ήταν παρελθόντα. Έτσι, είπε και ο χρυσός στη γλώσσα και στην ψυχή άγιος Ιωάννης: «Είναι συνηθισμένο στους Προφήτες σε πολλές περιπτώσεις, να προλέγουν τα μέλλοντα ως περασμένα. Διότι, όπως δεν μπορεί, αυτά που έχουν ήδη γίνει, να πούμε πως δεν έχουν γίνει, έτσι ούτε και αυτά τα οποία, αν και είναι μελλοντικά, δεν μπορεί να μην γίνουν οπωσδήποτε. Μ` αυτόν τον τρόπο, μέσα από το πεπερασμένο κύλισμα και μέτρημα του χρόνου, προαναγγέλλουν και καταδεικνύουν το αμετάβλητο αυτών και τη βεβαιότητα ότι θα γίνουν» (λόγ. εις το Πάτερ, ει δυνατόν, Τόμω ε΄).

Εκείνο, λοιπόν, που ο Δαβίδ το είπε σε χρόνο παρελθοντικό, αυτό το λέει εδώ ο μελωδός σε χρόνο παροντικό. Έτσι λέει, εγώ Κύριε, κράζω σε σένα, εν τω θλίβεσθαί με, δηλαδή, στον καιρό της θλίψης μου. Γι` αυτό, εύχομαι κάποτε να ακούσεις τις οδύνες μου, δηλαδή, τους πόνους και τους αναστεναγμούς της καρδιάς μου. Διότι, εδώ η προστακτική «εισάκουσον» έχει την έννοια της ευκτικής, δηλαδή, «είθε να με ακούσεις», όπως και το «Κύριε ελέησον», αντί του «είθε να με ελεήσεις». Και όλα αυτά βέβαια, επειδή δεν επιτρέπεται σε κανέναν να διατάζει τον Θεό, για να κάνει κάτι, αλλά να τον παρακαλάει με θερμή προσευχή, ώστε να δεχτεί τη βοήθειά του και την συμπαράστασή του. Έτσι και ο βαθυστόχαστος Ευστάθιος είπε ότι, όσα υποκείμενα μικρότερα παρακαλούν τα μεγαλύτερα για κάποια χάρη, πρέπει να παρακαλούν με λόγια παρακλητικά και όχι με προσταγές. Αν δε, χρησιμοποιούν στις παρακλήσεις τους σχήμα προστακτικού λόγου, αυτό εκλαμβάνεται ως ευχετικό.

Δες δε, αγαπητέ, πόσο ωφέλιμη για την ψυχή είναι η θλίψη μέσα στον κόσμο και η λύπη της καρδιάς. Επειδή αυτή, η θλίψη, καθώς συγκεντρώνει τον νου από τα εξωτερικά πράγματα του κόσμου και τον συνθλίβει, όπως δηλώνει και το όνομά της, δηλαδή τον πιέζει δυνατά, όπως και το σωληνάριο σφίγγει το νερό, τον κάνει τον νου να ανεβαίνει στον ουρανό. Γι` αυτό είπε τέλεια ο χρυσός άγιος της Εκκλησίας, φέρνοντας και αυτό το ωραίο παράδειγμα: «Όπως τα νερά, όσο μεν κυλάνε σε επίπεδο μέρος και απλώνονται σ` αυτό με ευρυχωρία, δεν ανεβαίνουν σε ύψος. Αν όμως τα χέρια των ανδρών που ανοίγουν κανάλια τα στριμώξουν από κάτω και τα πιέσουν, θα βρεθούν σε στενό χώρο και θα εκτοξευθούν ψηλότερα ακόμη και από κάθε βέλος. Έτσι, λοιπόν είναι και η ανθρώπινη διάνοια` όσο απολαμβάνει τον πολύ και άπραγο χρόνο, σκορπίζεται και χάνεται από τον εαυτό της. Αν όμως κάποια περίσταση της ζωής την πλακώσει, πιέζοντάς την δυνατά και σκληρά, τότε στέλνει προς τον ουρανό τις προσευχές της καθαρές και δυνατές» (λόγ. ε΄ περί ακαταλήπτου. Τόμω στ΄). Γι` αυτό και οι Αιγύπτιοι είχαν στα ιερογλυφικά τους το σωληνάριο με το νερό και έγραφαν από πάνω: «στενότητι υψούται».

Λοιπόν, από εδώ ο ίδιος ο Δαβίδ, θέλοντας να κάνει φανερό το κέρδος και την πλάτυνση που γεννιέται στην καρδιά από τη θλίψη, έλεγε αλλού: «Κύριε, ἐν θλίψει ἐπλάτυνάς με» (Ψαλμ. 4, 1). Και ο Ησαΐας: «Κύριε, ἐν θλίψει ἐμνήσθην σου» (Ησ. 26, 16). Διότι, η θλίψη του κόσμου αυτού, μαζί με την λύπη της καρδιάς, είναι σαν ένα στήριγμα, που υποβαστάζει την καρδιά και σαν αναβαθμίδα και σκαλοπάτι, που οδηγεί στον πλατυσμό και στην αιώνια χαρά. Όπως και το αντίθετο, η χαρά αυτού του κόσμου είναι η στέρηση εκείνης της ουράνιας χαράς. Καθόσον, όσο ο άνθρωπος πλατύνεται και χαίρεται με τα παρόντα γήινα πράγματα, τόσο στενοχωρείται και χάνει από το πλάτος των ουρανίων πραγμάτων και δεν ξέρει ο ταλαίπωρος, πως όλος αυτός ο μέγας κόσμος με όλο του το πλάτος, συγκρινόμενος με το άπειρο πλάτος του Θεού, είναι μικρός και πολύ στενάχωρος. Αντιθέτως δε, όσο ο άνθρωπος θλίβεται και λυπάται στον παρόντα κόσμο, τόσο ξεπερνάει με το νου το μικρό αυτό πλάτος του κόσμου. Και ξεπερνώντας το ύψος του ουρανού, τελειώνει σε ένα πλάτος ευρύχωρο και αμέτρητο. Οπότε, βρισκόμενος εκεί, χαίρεται και αναπαύεται στην γλυκύτατη θεωρία του Θεού. Και πριν ακόμη φτάσει στο θάνατο και στη διάλυση του σώματος, ζει μια ζωή μακάρια και τελείως ευτυχισμένη. Γι` αυτό και ο Κύριος θέλοντας να φανερώσει αυτό, έλεγε: «ἐν τῷ κόσμῳ θλῖψιν ἕξετε· ἀλλὰ θαρσεῖτε, ἐγὼ νενίκηκα τὸν κόσμον» (Ιωάν. 16, 33) και ο Προφήτης Αββακούμ θέλοντας να φανερώσει την ανακούφιση που ακολουθεί μετά από μια θλίψη, έψαλλε στην ωδή του: «ἀναπαύσομαι ἐν ἡμέρᾳ θλίψεώς μου» (Αβ. 3,15).

Αλλά και συ, αδελφέ, που διαβάζεις ή ψάλλεις ή ακούς αυτόν τον Αναβαθμό, όταν τύχει να σε καταλάβει κάποια θλίψη, είτε από τους ανθρώπους είτε από τους δαίμονες είτε από αδυναμία της διεφθαρμένης φύσης σου, πρόσεχε καλά και μην γογγύσεις, ούτε να κατηγορείς τον ένα και τον άλλον, πως στάθηκαν αίτιοι της θλίψης σου εκείνης, αλλά όλα, τα πάντα, να τα αποδίδεις στις αμαρτίες σου, δηλαδή, ότι εξαιτίας των αμαρτιών σου παραχώρησε ο Θεός να δοκιμάσεις εκείνην τη θλίψη, σαν κανόνα για τις αμαρτίες σου. Να ευχαριστείς δε τον Θεό, λέγοντας μαζί με τον θείο Χρυσόστομο: «Δόξα τω Θεώ πάντων ένεκεν» (Επιστολή ια΄ προς Ολυμπιάδα)` δηλαδή, ας είναι δοξασμένο το όνομα του Θεού για την θλίψη αυτή και για όλες τις άλλες, όσες κι αν θέλει Εκείνος να έλθουν ακόμη. Αν ευχαριστείς έτσι τον Θεό, αγαπητέ, να ξέρεις πως η θλίψη θα σου φέρει πολύ μεγάλα κέρδη, όπως και στους Ιουδαίους που αιχμαλωτίστηκαν, έφερε τέτοια μεγάλα κέρδη και ωφέλειες η θλίψη εκείνη.

Ποια δε είναι τα κέρδη που πρόκειται να σου προσφέρει η θλίψη; Άκου πώς τα επιβεβαιώνει η χρυσή γραφίδα του Ιωάννη, ο οποίος γράφει ότι είναι, το να εισακούεται η προσευχή σου και το να βρίσκεις έτοιμη τη φιλανθρωπία του Θεού: «Είδες το κέρδος της θλίψης; Είδες την ετοιμότητα της φιλανθρωπίας του Θεού; Το μεν κέρδος της θλίψης ήταν το ότι, οδήγησε τους αιχμαλώτους Ιουδαίους στην καθαρή προσευχή. Η δε ετοιμότητα της φιλανθρωπίας του Θεού ότι, μόλις αυτοί τον παρακάλεσαν, αμέσως έσκυψε και τους άκουσε, όπως και στην Αίγυπτο». «ἰδὼν εἶδον τὴν κάκωσιν τοῦ λαοῦ μου τοῦ ἐν Αἰγύπτῳ καὶ τοῦ στεναγμοῦ αὐτῶν ἤκουσα, καὶ κατέβην ἐξελέσθαι αὐτούς» (Πρ. 7,34)` «και συ λοιπόν, αγαπητέ, όταν βρεθείς σε καιρό θλίψεως, μην απογοητεύεσαι, αλλά μάλλον τότε σήκω επάνω. Διότι, τότε και η προσευχή σου θα είναι καθαρότερη και η ευλογία από τον Θεό μεγαλύτερη». Συμπεραίνει δε και ο θείος Κύριλλος Αλεξανδρείας, πως οι θλίψεις είναι όπλο των δικαίων και τους επιφέρουν την ποθητή ευημερία στη ζωή: «Άρα, οι θλίψεις είναι τα όπλα των δικαίων, που τους ετοιμάζουν για την καλή ζωή, έτσι ώστε, όταν αναφωνούν προς τον Θεό με την προσευχή, να εισακούονται». Είπε δε και ο όσιος Νικήτας ο Στηθάτος, ο μαθητής του αγίου Συμεών του νέου θεολόγου, στη χειρόγραφη ερμηνεία του για τους Αναβαθμούς: «Δες, πώς η προσευχή, που αναπέμπεται στον Θεό με δάκρυα και πόνο ψυχής, εισακούεται. «Πρός Κύριον ἐν τῷ θλίβεσθαί με, φησίν, ἐκέκραξα, καὶ εἰσήκουσέ μου» (Ψαλμ. 119, 1). Πρόσεξε δε, πώς η παρούσα ζωή των αγίων είναι γεμάτη από πόνους και θλίψεις και πως οι θλίψεις αυτές προέρχονται και από τους ανθρώπους και από τους δαίμονες».

Με συντομία δε, έτσι εξηγείται ο Αναβαθμός αυτός. Ω, Κύριε, εγώ κράζω, δηλαδή, σου φωνάζω με δυνατή φωνή. Τι σου φωνάζω; Πως, όταν θλίβομαι και στεναχωριέμαι από κάποια ανάγκη, τότε άκουσε τις οδύνες μου, δηλαδή, τους πόνους και τις σπαρακτικές φωνές της καρδιάς μου.

(1) Θα μπορούσε δε κάποιος να σταθεί με την απορία, γιατί ο Θεός άφησε τους Ιουδαίους αιχμαλώτους στη Βαβυλώνα και πέρασαν θλίψεις εβδομήντα χρόνων, άλλους δε τους αφήνει να θλίβονται με διάφορους πειρασμούς για λιγότερο χρόνο και άλλους για περισσότερο; Σ` αυτό απαντάει ο Χρυσορρήμονας άγιος: α΄) διότι γίνεται για περισσότερη δική μας ωφέλεια, μέχρις ότου καθαριστούμε με τους πειρασμούς και τις θλίψεις` β΄) διότι όταν ο Θεός επιτρέπει να μας έρχονται οι πειρασμοί, αυτός ξέρει και πότε θα μας τους πάρει και γ΄) ότι εμείς πρέπει να προσευχόμαστε και να ζούμε στην ευλάβεια και στην αρετή και ο Θεός ξέρει πότε θα δώσει τέλος στους πειρασμούς και λέει ως εξής: «Ο Θεός είναι δυνατός και μπορεί να δώσει τέλος σήμερα σε όλα στα κακά, αλλά μέχρι να δει πως εμείς έχουμε καθαριστεί, μέχρι να δει πως πραγματοποιήθηκε σταθερή και αμετακίνητη η μετάνοιά και η επιστροφή μας, δεν δίνει τέλος στην θλίψη. Διότι και ο χρυσοχόος, μέχρι να δει τον χρυσό να καθαρίζεται πολύ καλά, δεν τον παίρνει από το χωνευτήριο, έτσι και ο Θεός, δεν αφήνει να περάσει αυτό το σύννεφο (της θλίψης και του πειρασμού) μέχρι να μας συμμορφώσει καλά. Και βέβαια, αυτός που επιτρέπει τον πειρασμό, αυτός ξέρει και τον κατάλληλο καιρό, που θα του δώσει τέλος. Έτσι κάνει και ο κιθαριστής` ούτε τεντώνει πολύ τη χορδή, για να μην την σπάσει ούτε τραβάει πέρα από το κανονικό, για να μην αλλοιώσει την μελωδική αρμονία. Το ίδιο κάνει και ο Θεός` ούτε αφήνει την ψυχή μας σε διαρκή άνεση ούτε την κρατάει σε μακρά θλίψη, αλλά τα κάνει και τα δύο σύμφωνα με τη δική του σοφία. Δεν μας αφήνει μεν να απολαμβάνουμε την συνεχή άνεση, για να μην γίνουμε ραθυμότεροι, δεν μας αφήνει δε πάλι σε συνεχή θλίψη, για να μην απογοητευτούμε και να μην αποκάμουμε και εντέλει, σ` αυτόν παραδίνουμε να ορίσει τον καιρό της απαλλαγής μας από τα δεινά. Εμείς το μόνο που κάνουμε είναι η προσευχή. Εμείς ζούμε με ευλάβεια. Η δική μας δουλειά είναι να μετακινούμαστε προς την αρετή, του δε Θεού έργο είναι να καταργεί τα κακά. Διότι ο Θεός θέλει περισσότερο από σένα να σου σβήσει τη φωτιά αυτήν του πειρασμού, από τον οποίον δοκιμάζεσαι, αλλά περιμένει πρώτα τη σωτηρία σου. Όπως λοιπόν από την άνεση προέρχεται η θλίψη, έτσι και από τη θλίψη πρέπει να περιμένεις την άνεση. Διότι δεν είναι πάντοτε χειμώνας ούτε πάντοτε καλοκαίρι, ούτε πάντοτε κύματα ούτε πάντοτε γαλήνη, ούτε πάντοτε νύχτα ούτε πάντοτε ημέρα. Έτσι ακριβώς, δεν θα υπάρχει πάντα θλίψη, αλλά θα έρθει και η άνεση. Μόνο, αν κατά τη διάρκεια της θλίψης ευχαριστούμε ασταμάτητα τον Θεό». (Ανδριάντ. Δ΄).

(Από το βιβλίο «ΝΕΑ ΚΛΙΜΑΞ»: Ερμηνεία του πρώτου Αναβαθμού του Α΄ ήχου, Ἀντίφωνον Α΄)

(Απόδοση στην Νεοελληνική: Σάββας Ηλιάδης, Δάσκαλος, Κιλκίς)

Πηγή: alopsis.gr