ΤΑ 270 ΕΤΗ ΑΠΟ ΤΗΣ ΣΥΝΟΔΙΚΗΣ ΚΑΤΑΔΙΚΗΣ ΤΟΥ ΒΑΠΤΙΣΜΑΤΟΣ / ΡΑΝΤΙΣΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΛΑΤΙΝΩΝ (Μία σημαντικὴ ἐπέτειος 1755/6 - 2025/6)

 

Τὰ 270 ἔτη ἀπὸ τῆς συνοδικῆς καταδίκης τοῦ βαπτίσματος / ραντίσματος τῶν Λατίνων 1

Α´. Τὸ ἔτος 1755 ἐξεδόθη ὑπὸ τοῦ Πάπα Βενεδίκτου ΙΔ´ (1740 -1758) βοῦλλα, ἡ ὁποία ἀνεγνώριζε τὸ ἔγκυρο τῶν Ὀρθοδόξων Μυστηρίων καὶ Τελετῶν, μετὰ ἀπὸ σχετικὴ ὑπόδειξι τῶν Ἰησουϊτῶν καὶ Οὐνιτῶν, οἱ ὁποῖοι μὲ ἰδιαίτερη ἔντασι ἐδραστηριοποιοῦντο προσηλυτιστικῶς στὴν καθ᾿ ἡμᾶς Ἀνατολὴν καὶ διέδιδαν, ὅτι δῆθεν δὲν ὑπάρχει καμμία διαφορὰ μεταξὺ Ὀρθοδόξων καὶ Λατίνων, ἰδίως μάλιστα στὸ Μυστήριο τοῦ Βαπτίσματος, ὥστε νὰ προσελκύουν τοὺς Εὐσεβεῖς στὸν Παπισμό.

Ἐν τῷ μεταξύ, εἶχε προηγηθῆ βαθὺς διχασμὸς στὴν Κωνσταντινούπολι μεταξὺ ἐκείνων, οἱ ὁποῖοι ἦσαν ὑπὲρ τῆς κατ᾿ οἰκονομίαν ἀποδοχῆς τοῦ βαπτίσματος / ραντίσματος τῶν Δυτικῶν καὶ ἐκείνων, οἱ ὁποῖοι ἀπέρριπταν αὐτὸ ὡς «ψευδώνυμον», ἐφ᾿ ὅσον ἐτελεῖτο διὰ ραντισμοῦ καὶ ὄχι διὰ τριῶν πλήρων καταδύσεων.

Ἐξ αἰτίας τῶν μακρῶν καὶ ζωηρῶν ἐρίδων, ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Κύριλλος Ε´ (α. 1748-1751, β. 1752-1757), συνεκάλεσε Σύνοδον τὸν Ἰούλιο τοῦ 1755, στὴν ὁποία ἔλαβαν μέρος καὶ οἱ Πατριάρχες τῆς Ἀνατολῆς, Ἀλεξανδρείας Ματθαῖος (1746-1765) καὶ Ἱεροσολύμων Παρθένιος (1737-1766).

Ἡ ἱερὰ αὐτὴ Σύνοδος κατεδίκασε καὶ ἀπέβαλε τὸ βάπτισμα / ράντισμα τῶν Λατίνων καὶ γενικῶς ὅλων τῶν Δυτικῶν, ἡ δὲ Πρᾶξις αὐτὴ (ὁ σχετικὸς Ὅρος ἐδημοσιεύθη τὸ 1756), εἶναι, ἐξακολουθεῖ νὰ εἶναι, μέχρι σήμερα ἡ τελευταία σχετικὴ ἐπίσημος ἀπόφασις τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας.

Εἶναι ἀξιοσημείωτον, ὅτι οἱ καλύτεροι Ὀρθόδοξοι Θεολόγοι τῆς ἐποχῆς ἐκείνης (π.χ. Εὐστράτιος Ἀργέντης, Εὐγένιος Βούλγαρις), ὁ Λαὸς καὶ οἱ Μοναχοὶ ἐτάχθησαν ἀνεπιφυλάκτως ὑπὲρ τῆς στάσεως αὐτῆς τοῦ ἀοιδίμου Πατριάρχου Κυρίλλου Ε´, ὁ ὁποῖος εἶχε πάντα τὰ γνωρίσματα τοῦ γνησίου Ὀρθοδόξου Ἀρχιερέως, ἐνστερνιζόμενος τὴν Ἡσυχαστική- Κολλυβαδικὴ Παράδοσι.

Ἐν προκειμένῳ, εἶναι πολὺ σημαντικὸς ὁ χαρακτηρισμὸς τοῦ Πατριάρχου Κυρίλλου Ε´ ὑπὸ τοῦ σπουδαίου λογίου τῆς ἐποχῆς του Σεργίου Μακραίου (1735;-1819):

«Ἦν ... τὴν γνώμην εὐθύς, τὸν τρόπον ἁπλοῦς, εἰ καί τισι ποικίλος ἐδόκει, πρὸς τὰς πολλὰς μηχανὰς τῶν ἀντιπάλων πολλαχῶς ἀντιτασσόμενος, φιλάρετος, φιλάγαθος, ἐπιεικής, φιλομαθής, τῇ ἀναγνώσει τῶν θείων βιβλίων προσκείμενος, βίον ἡρημένος τὸν τελεώτερον, διὸ καὶ ἀγρυπνίας μείζονας καὶ νηστείας συνεχεστέρας ἐποίει, καὶ ἀκολουθίας ἐκκλησιαστικὰς μακροτέρας ἐφίλει, καὶ πρὸς πάντα γενναῖος ἐδόκει, ὀξύς τε περὶ τὰ πρακτέα, καὶ σφοδρὸς πρὸς τὰ δόξαντα, ἄτρεπτος καὶ ἀδεὴς πρὸς τὰ ἀντιπίπτοντα. Ἐντεῦθεν καὶ ζηλωτὴς τῶν ὀρθοδόξων δογμάτων διάπυρος ἐγνωρίζετο καὶ παρὰ παντὸς τοῦ λαοῦ διεθρυλεῖτο καὶ διαφερόντως ἠγαπᾶτο, τῇ ἀγλαΐᾳ τῶν ἰδίων ἀρετῶν συμπάντων τὰς ψυχὰς καταθέλγων καὶ ἐφελκόμενος, εἰ καὶ τὸν ἀληθῆ ζῆλον ἀνδρὸς ποικίλως συγκαλύψαι ἐτεχνῶντο οἱ διαβάλλοντες, πανοῦργον αὐτὸν ἀποκαλοῦντες, ὥσπερ οἱ αἱρετικοὶ αἱρετικὸν ἐδυσφήμουν τὸν ὀρθοδοξότατον...»2 .

 * * *

Β´. Στοὺς κόλπους τῆς λεγομένης Οἰκουμενικῆς Κινήσεως (1920 κ.ἑ.) ἔγιναν καὶ ἐξακολουθοῦν νὰ γίνωνται ἐκτενεῖς συζητήσεις ἰδίως γιὰ τὸ Μυστήριο τοῦ Βαπτίσματος, μὲ τὸ Ὁποῖο πραγματοποιεῖται ἡ εἴσοδος στὴν Μία καὶ Μοναδικὴ Ἐκκλησία.

Οἱ ἐξ ὀρθοδόξων Οἰκουμενισταὶ στὶς συζητήσεις αὐτὲς δὲν λαμβάνουν ὑπ᾿ ὄψιν τους τὴν Ἀποκεκαλυμμένη Ἀλήθεια, δὲν ἀκολουθοῦν τὴν Εὐαγγελική, Ἀποστολική, Συνοδικὴ καὶ Πατερικὴ Παράδοσι.

Ἔχουν διατυπώσει εὐκρινέστατα τὴν ἀντορθόδοξη ἄποψι καὶ ἐπιμένουν εἰς αὐτήν, ὅτι τὸ «πνεῦμα τῆς ἀδελφοσύνης» μεταξὺ αὐτῶν καὶ τῶν Παπικῶν «προέρχεται ἐκ τοῦ μοναδικοῦ Βαπτίσματος καὶ τῆς συμμετοχῆς εἰς τὴν μυστηριακὴν ζωήν», ἐφ᾿ ὅσον «ὡς ἐκ τοῦ Βαπτίσματός των εἶναι ἐνσωματωμένοι εἰς τὸν Χριστόν»3!

Ἐπίσης, στὸ Κείμενο τῆς Βελεμενδίου Ἑνώσεως (Λίβανος, Ἰούνιος 1993), ὑπεγράφη ἀπὸ τοὺς ἐξ ὀρθοδόξων Οἰκουμενιστὰς καὶ τοῦ Βατικανοῦ μεταξὺ ἄλλων καὶ ἡ ἑξῆς δήλωσις, μὲ τὴν ὁποία διεκηρύχθη σαφέστατα ἡ αὐτοσυνειδησία τους, ὅτι Παπισμὸς καὶ Ὀρθοδοξία εἶναι δῆθεν Ἀδελφὲς Ἐκκλησίες, ἔχουν δῆθεν Κοινὰ Μυστήρια καὶ ἔχουν δῆθεν Κοινὲς Σωτηριολογικὲς Δυνατότητες:

«Ἐκατέρωθεν ἀναγνωρίζεται, ὅτι ὅσα ἐνεπιστεύθη ὁ Χριστὸς εἰς τὴν Ἐκκλησίαν Του – ὁμολογία τῆς ἀποστολικῆς πίστεως, μετοχὴ εἰς τὰ αὐτὰ μυστήρια, κυρίως εἰς τὴν μίαν ἱερωσύνην τὴν τελοῦσαν τὴν μίαν θυσίαν τοῦ Χριστοῦ, ἀποστολικὴν διαδοχὴν τῶν ἐπισκόπων – δὲν δύνανται νὰ θεωρηθοῦν ὡς ἀποκλειστικὴ ἰδιοκτησία μιᾶς τῶν ἡμετέρων Ἐκκλησιῶν. Εἶναι σαφὲς ὅτι ἐντὸς τοῦ πλαισίου τούτου ἀποκλείεται πᾶς ἀναβαπτισμός»4 .

Εἶναι προφανέστατον, ὅτι ἡ Ἕνωσις τῶν ὀρθοδόξων καὶ παπικῶν Οἰκουμενιστῶν στὸ Βελεμένδιο τοῦ Λιβάνου ἀπετέλεσε τὸν θρίαμβο τῆς παπικῆς διπλωματίας καὶ ἀπέδειξε μὲ τὸν πλέον ἀναμφισβήτητο τρόπο, ὅτι τὸ ἀρχικῶς θεωρούμενο ὡς μικρὸ καὶ δευτερεῦον ζήτημα τῆς ἀλλαγῆς τοῦ Ἡμερολογίου τὸ 1924 ὡδήγησε στὴν ἀθέτησι τῶν μεγάλων καὶ πρωτευόντων, δηλαδὴ στὸν πλήρη ἐξοικουμενισμὸ καὶ ἐκλατινισμὸ τῶν ὀρθοδόξων.

 * * *

Γ´. Εἶναι ὅμως καὶ γιὰ ἕναν ἀκόμη λόγο πολὺ ἐπίκαιρος ἡ ἀναδρομὴ στὸν Ὅρον τοῦ 1755 περὶ τοῦ λεγομένου βαπτίσματος τῶν Δυτικῶν, ἐφ᾿ ὅσον τὸ τελούμενο σήμερα βάπτισμα ἀκόμη καὶ στὰ ὅρια τῆς Καινοτομίας, δηλαδὴ τοῦ Οἰκουμενισμοῦ- Νεοημερολογιτισμοῦ, τείνει νὰ καταστῆ κατ᾿ ἀκρίβειαν ράντισμα.

Οἱ διαφορὲς ὅμως Βαπτιζομένου καὶ Ραντιζομένου εἶναι ἀγεφύρωτες, ὅπως πολὺ χαρακτηριστικὰ τὶς ἐπισημαίνει ὁ ἀείμνηστος Διδάσκαλος τοῦ Γένους Κωνσταντῖνος Οἰκονόμος ἐξ Οἰκονόμων (1780-1857):

α) Ὁ πρῶτος «ἐνθάπτεται ὡς νεκρὸς ἐν τάφῳ», «καὶ πάλιν ἀνίσταται», εἰς «μίμησιν τοῦ Κυρίου». Ὁ δεύτερος «ἐπιβρεχόμενος, ἵσταται ὄρθιος» καὶ «οὔτε καταβαίνει, οὔτε πάλιν ἀναβαίνει... ὡς ἐκ τάφου». β) Ὁ α´ «διὰ τοῦ ἰδίου σώματος τὴν τριήμερον ταφὴν καὶ ἀνάστασιν ἐξεικονίζει». Ὁ β´ «αὐτὸς μὲν οὐδαμῶς ἐξεικονίζει τὸ μυστήριον«, μὴ μετέχων εἰς τὸ γεγονὸς καθ᾿ αὑτό. Διὰ δὲ τοῦ ραντισμοῦ ὑφίσταται «ἀλλόκοτον καὶ παρὰ φύσιν... ἐνταφιασμόν».

 γ) Ὁ α´ «ἔχει τὸν τάφον... εἰς ὃν... καταβαίνει». Ὁ β´ «φέρει τὸν τάφον οἷον ἐπικείμενον ἐπὶ κεφαλῆς, κἀκεῖθεν κατερχόμενον μέχρι ποδῶν, οὗ τί ἂν γένοιτο ψευδέστερον;»5 .

 Διαπιστώνεται λοιπόν, ὅτι ἦσαν ὄντως θεοφόροι καὶ θεοκίνητοι οἱ Ἅγιοι Πατέρες, ὅταν ὑπεστήριζαν διὰ τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου Νύσσης, ὅτι

● «ἡ ἐν ὀλίγῳ τῆς ἀληθείας παρατροπή, τῇ ἀσεβείᾳ τὴν πάροδον δέδωκεν»6 .
[ἡ μικρὰ ἀπόκλισις ἀπὸ τὴν ἀλήθειαν, ἔχει δώσει εἴσοδο / δίοδο στὴν ἀσέβεια].

* * *

Ὅρος τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας περὶ τοῦ βαπτίσματος τῶν Δυτικῶν [ Ἰούλιος 1755 ]

†Πολλῶν ὄντων τῶν μέσων, δι᾿ ὧν τῆς σωτηρίας ἡμῶν ἀξιούμεθα καὶ τούτων, ὡς εἰπεῖν, κλιμακηδὸν ἀλληλενδέτων καὶ ἀλληλουχουμένων ὄντων, ἅτε δὴ πάντων πρὸς τὸ αὐτὸ τέλος ἀφορώντων, πρῶτόν ἐστι τὸ τοῖς ἱεροῖς Ἀποστόλοις θεοπαράδοτον Βάπτισμα, οἷα δὴ τῶν λοιπῶν τούτου χωρὶς ἀπρακτούντων· «ἐὰν γάρ τις μὴ γεννηθῇ, φησίν, ἐξ ὕδατος καὶ πνεύματος, οὐ δύναται εἰσελθεῖν εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν»· ἔδει καὶ γὰρ ἀναγκαίως, τῆς πρώτης γεννήσεως ἐπὶ τὸν θνητὸν τουτονὶ βίον παραγαγούσης τὸν ἄνθρωπον, γέννησιν ἑτέραν ἐξευρεθῆναι καὶ τρόπον μυστικώτερον, μήτε ἀπὸ φθορᾶς ἀρχόμενον, μήτε εἰς φθορὰν καταλήγοντα, δι᾿ οὗ γένοιτ᾿ ἂν ἡμῖν δυνατὸν μιμήσασθαι τὸν ἀρχηγὸν τῆς σωτηρίας ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν.

Τὸ γὰρ ἐν τῇ κολυμβήθρᾳ ὕδωρ τοῦ Βαπτίσματος ἐν τάξει μήτρας λαμβάνεται, καὶ τόκος τῷ τικτομένῳ γίνεται, ἧ φησιν ὁ Χρυσόστομος· τὸ δὲ ἐν τῷ ὕδατι ἐπιφοιτῶν Πνεῦμα ἐν τάξει Θεοῦ τὸ ἔμβρυον διαπλάττοντος· καὶ ὥσπερ Ἐκεῖνος μετὰ τὴν ἐν τάφῳ κατάθεσιν τριταῖος ἐπὶ τὴν ζωὴν ἀνεφοίτησεν, οὕτως οἱ πιστεύοντες, ἀντὶ τῆς γῆς, τὸ ὕδωρ ὑποδυόμενοι, ἐν τρισὶ καταδύσεσι τὴν τριήμερον ἑαυτοῖς χάριν τῆς Ἀναστάσεως ἐξεικονίζουσιν, ἁγιαζομένου τοῦ ὕδατος τῇ ἐπιφοιτήσει τοῦ παναγίου Πνεύματος, ὡς ἂν τῷ μὲν φαινομένῳ ὕδατι τὸ σῶμα φωτίζοιτο, τῷ δὲ ἀοράτῳ Πνεύματι τὸν ἁγιασμὸν ἡ ψυχὴ λήψαιτο· ὡς γὰρ τὸ ἐν τῷ λέβητι ὕδωρ τῆς τοῦ πυρὸς μεταλαμβάνει θερμότητος, οὕτω τὸ ἐν τῇ κολυμβήθρα ὕδωρ τῇ ἐνεργείᾳ τοῦ Πνεύματος εἰς θείαν μεταστοιχειοῦται δύναμιν, καθαῖρον μὲν καὶ υἱοθεσίας ἀξιοῦν τοὺς οὕτω βαπτιζομένους, τοὺς δὲ ἄλλως πως τελουμένους, ἀντὶ καθάρσεως καὶ υἱοθεσίας ἀκαθάρτους καὶ σκότους υἱοὺς ἀποφαῖνον.

Ἐπειδὴ τοιγαροὺν πρὸ χρόνων ἤδη τριῶν ζήτημα ἀνεφύη, εἰ τὰ παρὰ τὴν Παράδοσιν τῶν ἁγίων Ἀποστόλων καὶ θείων Πατέρων καὶ παρὰ τὴν συνήθειαν καὶ διαταγὴν τῆς Καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας ἐπιτελούμενα βαπτίσματα τῶν αἱρετικῶν δεκτά ἐστι, προσερχομένων ἡμῖν, ἡμεῖς, ἅτε θείῳ ἐλέει τῇ ὀρθοδόξῳ Ἐκκλησίᾳ ἐντραφέντες, καὶ τοῖς Κανόσι τῶν ἱερῶν Ἀποστόλων καὶ θείων Πατέρων ἑπόμενοι, καὶ μίαν μόνην γινώσκοντες τὴν ἡμετέραν ἁγίαν Καθολικὴν καὶ Ἀποστολικὴν Ἐκκλησίαν, καὶ ταύτης τὰ Μυστήρια, ἑπομένως καὶ τὸ θεῖον Βάπτισμα, ἀποδεχόμενοι, τὰ δὲ ὑπὸ τῶν αἱρετικῶν, ὅσα μὴ ὡς τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον τοῖς ἱεροῖς Ἀποστόλοις διετάξατο καὶ ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ μέχρι τῆς σήμερον ποιεῖ, ἐπιτελούμενα, ἐφευρέματα ἀνθρώπων διεφθαρμένων ὄντα, ὡς ἀλλόκοτα καὶ τῆς Ἀποστολικῆς ὅλης Παραδόσεως ἀλλότρια γινώσκοντες, ἀποστρεφόμεθα κοινῇ διαγνώσει.

Καὶ τοὺς ἐξ αὐτῶν ἡμῖν προσερχομένους ὡς ἀνιέρους καὶ ἀβαπτίστους δεχόμεθα, ἑπόμενοι τῷ Κυρίῳ ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστῷ, τῷ τοῖς Μαθηταῖς αὑτοῦ ἐντειλαμένῳ βαπτίζειν «εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος»· τοῖς τε ἱεροῖς καὶ θείοις Ἀποστόλοις, διαταττομένοις ἐν τρισὶ καταδύσεσι καὶ ἀναδύσεσι τοὺς προσερχομένους βαπτίζειν καὶ ἐν ἑκάστῃ τῶν καταδύσεων ἓν ὄνομα ἐπιλέγειν τῆς ἁγίας Τριάδος· τῷ τε ἱερῷ καὶ ἰσαποστόλῳ Διονυσίῳ, λέγοντι «τρὶς ἐν κολυμβήθρᾳ ὕδωρ καὶ ἔλαιον ἡγιασμένα ἐχούσῃ τὸν προσερχόμενον παντὸς ἀμφίου γεγυμνωμένον βαπτίζειν, τὴν τρισσὴν τῆς θείας μακαριότητος ἐπιβοήσαντα ὑπόστασιν, καὶ εὐθὺς τῷ θεουργικωτάτῳ Μύρῳ τὸν βαπτισθέντα ἐπισφραγίζειν, καὶ μέτοχον ἀποφαίνειν λοιπὸν τῆς ἱεροτελεστικωτάτης Εὐχαριστίας· τῇ τε Δευτέρᾳ καὶ Πενθέκτῃ ἁγίαις Οἰκουμενικαῖς Συνόδοις, διαταττομέναις τοὺς μὴ βαπτιζομένους εἰς τρεῖς ἀναδύσεις καὶ καταδύσεις καὶ ἐν ἑκάστῃ τῶν καταδύσεων μίαν ἐπίκλησιν τῶν θείων Ὑποστάσεων μὴ ἐπιβοῶντας, ἀλλ᾿ ἄλλως πως βαπτιζομένους, ὡς ἀβαπτίστους προσδέχεσθαι τῇ Ὀρθοδοξίᾳ προσιόντας.

Τούτοις τοίνυν τοῖς θείοις καὶ ἱεροῖς Διατάγμασιν ἑπόμενοι καὶ ἡμεῖς, τὰ μὲν τῶν αἱρετικῶν βαπτίσματα, ὡς ἀπάδοντα καὶ ἀλλότρια τῆς ἀποστολικῆς θείας διατάξεως καὶ ὕδατα ἀνόνητα, ὡς ὁ ἱερὸς Ἀμβρόσιος καὶ ὁ μέγας φησὶν Ἀθανάσιος, καὶ ἁγιασμὸν μηδένα παρέχοντα τοῖς ταῦτα δεχομένοις, καὶ πρὸς κάθαρσιν ἁμαρτημάτων οὐδὲν ὠφελοῦντα, ἀπόβλητα καὶ ἀποτρόπαια ἡγούμεθα.

Τοὺς δ ᾿ ἐξ αὐτῶν ἀβαπτίστως βαπτιζομένους ὡς ἀβαπτίστους ἀποδεχόμεθα, προσερχομένους τῇ Ὀρθοδόξῳ Πίστει, καὶ ἀκινδύνως αὐτοὺς βαπτίζομεν, κατὰ τοὺς Ἀποστολικοὺς καὶ Συνοδικοὺς Κανόνας, οἷς ἀραρότως ἐπιστηρίζεται ἡ Ἁγία τοῦ Χριστοῦ καὶ Ἀποστολικὴ καὶ Καθολικὴ Ἐκκλησία, ἡ κοινὴ Μήτηρ πάντων ἡμῶν.

Καὶ ἐπὶ ταύτῃ τῇ κοινῇ ἡμῶν διαγνώσει καὶ ἀποφάνσει σφραγίζομεν τὸν Ὅρον ἡμῶν τοῦτον, ταῖς Ἀποστολικαῖς καὶ Συνοδικαῖς Διαταγαῖς συνάδοντα, διαβεβαιοῦντες αὐτὸν δι᾿ ἡμετέρων ὑπογραφῶν.

Ἐν ἔτει σωτηρίῳ ᾳψνε´ . [1755]

† Κύριλλος ἐλέῳ Θεοῦ ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως Νέας Ρώμης καὶ οἰκουμενικὸς πατριάρχης.

† Ματθαῖος ἐλέῳ Θεοῦ πάπας καὶ πατριάρχης τῆς μεγάλης πόλεως Ἀλεξανδρείας καὶ κριτὴς τῆς Οἰκουμένης.

† Παρθένιος ἐλέῳ Θεοῦ πατριάρχης τῆς ἁγίας πόλεως Ἱερουσαλὴμ καὶ πάσης Παλαιστίνης.

῾Υποσημειώσεις
1. Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ὠρωποῦ καὶ Φυλῆς κ. Κυπριανοῦ, 4/ 17.6.2025.
● Κύρια βοηθήματα: α. Πρωτοπρεσβυτέρου Γ. Μεταλληνοῦ, «Ὁμολογῶ ἓν Βάπτισμα...», Ἀθῆναι 1983. β. Ἰωάννου Καρμίρη, Τὰ Δογματικὰ καὶ Συμβολικὰ Μνημεῖα..., τόμος Β´, ἐν Ἀθήναις 1953. γ. Ράλλη-Ποτλῆ, Σύνταγμα..., τ. Ε´, Ἀθήνησιν 1858. δ. Mansi, Sacrorum Conciliorum..., τ. 38, Parisiis 1907. ε. Εὐστρατίου Ἀργέντου, Ἄνθος τῆς Εὐσεβείας, ἔκδ. β´, Λειψία 1757. Ϛ. Εὐαγγέλου Α. Σκουβαρᾶ, Στηλιτευτικὰ Κείμενα τοῦ ΙΗ´ αἰῶνος (κατὰ τῶν Ἀναβαπτιστῶν), Ἀθῆναι 1967. ζ. Ἑλένης Γ. Γιαννακοπούλου, Τὸ Βάπτισμα τῶν μὴ ὀρθοδόξων, 1453-1756..., ἔκδ. β´, Ἀθήνα 2015. η. Χρήστου Κ. Παπαθανασίου, Τὸ «κατ᾿ ἀκρίβειαν» Βάπτισμα καὶ οἱ ἐξ αὐτοῦ παρεκκλίσεις, Ἀθήνα 2001.
● Ὁ Ὅρος ἐδημοσιεύθη τὸ πρῶτον τὸ 1756, στὸ ἔργο «Ραντισμοῦ Στηλίτευσις », σελ. ρογ´- ροϚ´.
2. Π. Γ. Μεταλληνοῦ, ἔνθ. ἀνωτ., σελ. 62, ὑποσημ. 287.
3. Ἀρχιμ. Κυπριανοῦ Ἁγιοκυπριανίτου, Ὀρθοδοξία καὶ Οἰκουμενικὴ Κίνησις, σελ. 18, Ἀθήνα 1997 («Κοινὸ Ἀνακοινωθὲν» πατριάρχου Βαρθολομαίου καὶ πάπα Ἰωάννου Παύλου Β´, Ρώμη 1995. Βλ. περιοδ. «Ἐπίσκεψις», ἀριθμ. 520/31.7.1995, σελ. 20).
4. Ἐφημερ. «Καθολική», ἀριθμ. 2.705/20.7.1993, σελ. 3: «Ἡ Οὐνία ὡς μέθοδος ἑνώσεως κατὰ τὸ παρελθόν, καὶ σημερινὴ ἀναζήτησις τῆς πλήρους κοινωνίας», § 13 (Τὸ ἐπίσημο κείμενο τῆς «Ζ´ Ὁλομελείας τῆς Διεθνοῦς Μικτῆς Ἐπιτροπῆς τοῦ Θεολογικοῦ Διαλόγου», Βελεμένδιον Λιβάνου, 17-24.6.1993).
5. Π. Γ. Μεταλληνοῦ, ἔνθ. ἀνωτ., σελ. 42, ὑποσημ. 184.
6. Ἁγίου Γρηγορίου Νύσσης, PG τ. 44, στλ. 1249.

Περιοδικὸ «Ὀρθόδοξος Παρέμβασις»  ● Ἀριθμὸς τεύχους 32 ● Μάρτιος - Μάϊος 2025 ●

τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ὠρωποῦ καὶ Φυλῆς τῆς Ἐκκλησίας

τῶν Γνησίων Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν ἐν Ἑλλάδι

 

ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΤΗΣ Α´ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ 2025 (Τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου)

 

 

Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

            Σήμερα ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ τὴν μνήμη τῶν Ἁγίων 318 Θεοφόρων Πατέρων τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Ἡ σύγκληση αὐτῆς ἀποτέλεσε πρωτοβουλία τοῦ Αὐτοκράτορα τῆς Νέας Ρώμης, Ἁγίου Κωνσταντίνου τοῦ Μεγάλου, ὕστερα ἀπὸ ἕναν διχασμό, ὁ ὁποῖος ἦρθε νὰ ταλανίσει τὴν εἰρήνη ποὺ ἀπολάμβανε ἡ Ἐκκλησία λίγα χρόνια μετὰ τὴν ἐπίσημη λήξη τῶν μεγάλων εἰδωλολατρικῶν διωγμῶν.

               Ὁ διχασμὸς ξεκίνησε ὄχι ἀπὸ κάποιον κοσμικό, ὄχι ἀπὸ κάποιον ἄθεο, ἀλλὰ ἀπὸ ἕναν ἱερέα τῆς Ἀλεξάνδρειας, ἕναν πολὺ μορφωμένο καὶ ἀσκητικό, ἕναν «φωστήρα» καὶ «ὁμολογητὴ» στὰ μάτια πολλῶν ὀπαδῶν του, τὸν Ἄρειο. Ἀπὸ τὴν πολλή του μόρφωση εἶχε παραμορφωθεῖ καὶ πίστεψε ὅτι κατέχει τὸ ἀλάθητο, ὅτι εἶναι καλύτερος καὶ ἀπὸ τὸν Ἐπίσκοπό του καὶ ἀπὸ ὅλους τοὺς κοινοὺς θνητούς. Τί ἔκανε λοιπόν; Ἄρχισε νὰ διδάσκει ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι κτίσμα τοῦ Θεοῦ, ὅτι δὲν εἶναι τῆς ἴδιας οὐσίας μὲ τὸν Πατέρα, ἀλλὰ ὅτι μετεῖχε τῆς Θεότητας κατὰ χάριν, ὅπως ὅλοι ἐμεῖς μποροῦμε νὰ μετέχουμε. Οὐσιαστικά, ὁ Ἄρειος γκρέμισε τὴν γέφυρα τῆς σωτηρίας μας, χωρίζοντας τοὺς ἀνθρώπους ἀπὸ τὸν Θεό. Μάλιστα, γιὰ νὰ κερδίσει ἔδαφος, συνέθετε ποιήματα μὲ τὶς αἱρετικὲς δοξασίες του, γιὰ νὰ τὰ τραγουδᾶ ὁ λαὸς καὶ νὰ μαθαίνει ἀβίαστα τὴν διδασκαλία του.

               Ὁ Ἐπίσκοπός του, Ἅγιος Ἀλέξανδρος, τὸν συμβούλευε, τοῦ ἔκανε συστάσεις, τὸν προειδοποιοῦσε. Ἐκεῖνος, ὅμως, εἶχε χαράξει τὴν ὁδό του: αὐτὴν τῆς ἀπωλείας. Δὲν καταλάβαινε τὴν τύφλωσή του ἀπὸ τὴν ἀλαζονεία, ἀλλὰ πίστευε πραγματικὰ ὅτι αὐτὸ ποὺ ἔκανε ἦταν θεάρεστο. Δύναται νὰ μᾶς θυμήσει πολλὰ αὐτὴ ἡ ἐπαναλαμβανόμενη στοὺς αἰῶνες ἱστορία.

               Ἐν τέλει, ὁ Ἅγιος Κωνσταντῖνος, ὅπως προείπαμε, γιὰ νὰ διασφαλίσει τὴν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας καὶ κατ’ ἐπέκτασιν τῆς Αὐτοκρατορίας, κάλεσε ὅλους τοὺς Ἀρχιερεῖς σὲ Σύνοδο γιὰ νὰ λυθεῖ τὸ μεγάλο αὐτὸ ζήτημα. Ἡ Σύνοδος συνέταξε τὸ πρῶτο Σύμβολο τῆς Πίστεως, διακηρύττοντας τὸν Χριστὸ Ὁμοούσιο μὲ τὸν Πατέρα καὶ ἀναθεματίζοντας τὴν αἵρεση τοῦ Ἀρείου.

            Δὲν εἶναι καθόλου τυχαῖο τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ ἀνάμνηση τῆς Α’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου τιμᾶται μία ἑβδομάδα πρὶν τὴν Πεντηκοστὴ καὶ τὴν ἑορτὴ τῆς Ἁγίας Τριάδος. Οἱ Ἅγιοι Πατέρες μᾶς δίδαξαν τὸν ὀρθὸ τρόπο νὰ δοξάζουμε καὶ νὰ λατρεύουμε τὴν Ἁγία Τριάδα. Δὲν μποροῦμε, λοιπόν, νὰ φτάσουμε στὴν ἑορτὴ τῆς Ἁγίας Τριάδος, ἂν πρωτίστως δὲν σεβόμαστε καὶ δὲν ἀποδεχόμαστε μὲ ἐπίγνωση τὶς ἐπιταγὲς καὶ τὴ διδασκαλία τῶν Ἁγίων Πατέρων.

              Τὸ σημερινὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα παραθέτει ἕνα τμῆμα ἀπὸ τὴν προσευχὴ τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ λίγο πρὶν τὴν σύλληψή Του ἀπὸ τοὺς Ἰουδαίους. Παραθέτω λίγες πολὺ σημαντικὲς φράσεις, ὅπως: «Τὸ ἔργο ποὺ Μοῦ ἀνέθεσες, τὸ ἔφερα εἰς πέρας», «Φανέρωσα τὸ ὄνομά Σου στοὺς ἀνθρώπους», «Πάτερ Ἅγιε, τήρησε αὐτοὺς στὸ ὄνομά Σου, γιὰ νὰ εἶναι ἕνα, ὅπως ἐμεῖς», «αὐτοὺς ποὺ μοῦ ἔδωσες, τοὺς φύλαξα». Μέσα ἀπὸ τὶς φράσεις αὐτὲς ἀντλοῦμε πολὺ δυνατὰ μηνύματα:

               Πρῶτον, ὁ Κύριος μᾶς διδάσκει νὰ μὴν εἴμαστε εὐθυνόφοβοι. Ὁ Ἴδιος ἀνέλαβε ἀπὸ τὸν Θεὸ Πατέρα τὴν ὕψιστη ἀποστολὴ νὰ φανερώσει τὸ ὀνομά Του στοὺς ἀνθρώπους γιὰ νὰ τοὺς ὁδηγήσει στὴ σωτηρία, καὶ τὴν ὁλοκλήρωσε. Δυστυχῶς, πολλοὶ ἀπὸ ἐμᾶς θέλουμε ἐπίμονα τὴν ἀνάπαυσή μας μέσα ἀπὸ λίγες ἕως καὶ καθόλου εὐθῦνες. Ἂν σκέφτονταν ἔτσι οἱ Ἅγιοι Πατέρες, ὁ ἀρειανισμὸς θὰ εἶχε ἐπεκταθεῖ πολὺ περισσότερο καὶ θὰ εἶχε δημιουργήσει ἀκόμη μεγαλύτερες καὶ ἀνεπανόρθωτες βλάβες στὸ σῶμα τῆς Ἐκκλησίας. Αὐτὴ ἡ εὐθυνοφοβία καὶ ἡ ἀδιαθεσία γιὰ δράση εἶναι ποὺ φέρνει τὸ κακὸ διαχρονικά. Θυμᾶμαι μία πολὺ ἐπιτυχημένη φράση ποὺ ἔχει ὡς ἑξῆς: «Οἱ κακὲς ἐποχὲς δημιουργοῦν δυνατοὺς ἀνθρώπους. Οἱ δυνατοὶ ἄνθρωποι δημιουργοῦν καλὲς ἐποχές. Οἱ καλὲς ἐποχὲς δημιουργοῦν ἀδύναμους ἀνθρώπους. Οἱ ἀδύναμοι ἄνθρωποι δημιουργοῦν κακὲς ἐποχές». Ἡ ἀνάληψη τῆς εὐθύνης καὶ ἡ συνεπὴς ἐργασία μόνο καλὸ προσέφεραν διαχρονικά. Σὲ αὐτό, λοιπόν, ἔχουμε καθῆκον νὰ μιμηθοῦμε τοὺς Ἁγίους Πατέρες ἂν θέλουμε νὰ τοὺς τιμοῦμε ἀληθινά.

               Δεύτερον, ὁ Χριστὸς εἶχε ἀγωνία γιὰ τοὺς ἀνθρώπους ποὺ ἦταν ὑπὸ τὴν εὐθύνη Του. Αὐτὴ τὴν ἀγωνία μιμήθηκαν καὶ οἱ Ἅγιοι Πατέρες. Ἦταν αὐτὴ ἡ ἀγωνία παραγωγική. Μία ἀγωνία ποὺ τοὺς ὠθοῦσε νὰ προβαίνουν σὲ κατάλληλες πράξεις γιὰ νὰ διατηρηθεῖ, νὰ προοδεύσει καὶ νὰ αὐξηθεῖ τὸ ποίμνιο. Οἱ περισσότεροι ἀπὸ ὅσους ἀκοῦτε τὸ μήνυμα αὐτό, δὲν εἶστε ποιμένες τῆς Ἐκκλησίας. Εἶστε, ὅμως, γονεῖς. Ἔχετε ἀγωνία γιὰ τὰ παιδιά σας; Αὐτὴ ἡ ἀγωνία εἶναι ποὺ θὰ σᾶς ὠθήσει σὲ προσευχὴ θερμὴ καὶ καρδιακὴ γιὰ τὴν ἀσφάλεια καὶ πρόοδο τῶν παιδιῶν σας. Εἶναι αὐτὴ ποὺ θὰ σᾶς διδάξει τοὺς καλύτερους τρόπους μὲ τοὺς ὁποίους θὰ ἀναθρέψετε ὑγιῶς τὰ παιδιά σας. Μὴν παρεξηγήσετε τὴν ἔννοια τῆς ἀγωνίας. Δὲν εἶναι γιὰ νὰ μᾶς δημιουργήσει φόβο καὶ ἀνασφάλεια. Εἶναι γιὰ νὰ μᾶς τονίσει τὴν φροντίδα καὶ τὴν ἐπιμέλεια ποὺ πρέπει νὰ δείχνουμε σὲ κάθε πτυχὴ τῆς ζωῆς μας.

               Τρίτον, ἐπιθυμία τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ, τόσο μεγάλη καὶ σημαντική, ὥστε νὰ τὴν ἐκφράσει λίγο πρὶν τὸ ἑκούσιον Πάθος, ἦταν ἡ ἑνότητα τῶν παιδιῶν Του, τῶν Ἀποστόλων καὶ κατ’ ἐπέκτασιν ὅλων τῶν Χριστιανῶν. Οἱ Ἀπόστολοι γνώρισαν τὸν Χριστό, γέμισαν ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα καὶ αὐτὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα τοὺς διατήρησε ἑνωμένους μέχρι τέλους, παρὰ τὶς ὅποιες ἐνδεχόμενες διαφωνίες. Ἡ διασάλευση τῆς ἑνότητας ἔγινε -καὶ γίνεται- ἀπὸ ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι δὲν εἶχαν γνωρίσει στὴν καρδιά τους τὸν Χριστό, οὔτε εἶχαν φωτισθεῖ ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Ἐπρόκειτο γιὰ ἀνθρώπους μὲ ἐγωισμό, μὲ τὴν ἐπιθυμία νὰ φανοῦν πιὸ πνευματικοὶ καὶ ἐξυπνώτεροι. Ὅπου ὑπάρχει ἐγωισμός, δὲν ὑπάρχει ἀγάπη, διότι σὲ μία διαφωνία, ἡ ἀγάπη φέρνει τὴ λύση καὶ τὴν εἰρήνη στὶς ἀνθρώπινες σχέσεις. Ὁ ἐγωισμός, ἀντιθέτως, ἐπιτείνει τὴ διαμάχη, διότι ὁ ἄνθρωπος δὲν ἐπιτρέπει στὸν ἑαυτό του νὰ ὑποχωρήσει σὲ καμία περίπτωση, γιὰ νὰ μὴν χαλάσει δῆθεν ἡ εἰκόνα του. Εὔκολα κατανοοῦμε ὅτι ὁ ἐγωιστὴς δὲν κοιτᾶ μακροπρόθεσμα, στὴν ἐποχὴ μετὰ ἀπὸ αὐτόν, διότι εἶναι ἐγκλωβισμένος στὴ σφαίρα τοῦ ἑαυτοῦ. Ἴσως θεωρεῖ ὑποσυνείδητα ὅτι δὲν θὰ ὑπάρξει κὰν κόσμος μετὰ ἀπὸ αὐτόν, γιὰ αὐτὸ καὶ ὁ αἱρετικὸς δὲν ἐνοχλεῖται καθόλου μὲ τὴν ἰδέα ὅτι διασπᾶ τὴν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας. Οὐσιαστικά, ἡ προσευχὴ τοῦ Κυρίου μας νὰ φυλαχθεῖ ἡ ἑνότητα, εἶναι μία προσευχὴ καὶ ἕνα ὅπλο κατὰ τοῦ ἀνθρώπινου ἐγωισμοῦ, τοῦ τυφλοῦ ἐγωισμοῦ, ὁ ὁποῖος ξεχνᾶ πὼς ἡ ἰσχὺς βρίσκεται ἐν τῇ ἑνώσει. Ξεχνᾶ πὼς ὁ Χριστιανισμὸς μεγαλούργησε καὶ κυριάρχησε ἐξαιτίας τῆς ἑνότητας τῶν Χριστιανῶν τὶς ἐποχὲς τῶν διωγμῶν.

               Μεγάλη καὶ ἐπιτακτικὴ ἡ ἀνάγκη νὰ εἴμαστε ἑνωμένοι, ἑνωμένοι, ὅμως, ὑπὸ τὸν βασικότατο ὅρο τῆς ἀκέραιης πίστης στὰ διατεταγμένα καὶ παραδοθέντα ὑπὸ τοῦ Κυρίου, τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων καὶ τῶν Θεοφόρων Πατέρων, σύμφωνα μὲ τὸ Ὀρθὸ Δόγμα τῆς Μίας, Ἁγίας, Καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας. Ἄλλου τύπου ἑνώσεις, ὅπως αὐτὲς ποὺ ἐπιδιώκει ἡ σύγχρονη αἵρεση τοῦ οἰκουμενισμοῦ μὲ τὸ πρόσχημα τῆς ἀγάπης καὶ δίχως τὴν ἐπιστροφὴ τῶν αἱρετικῶν, δὲν ἔχουν θέση στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Διαφορετικά, δὲν θὰ τιμούσαμε σήμερα τοὺς Ἁγίους Πατέρες, διότι ἂν ἡ μετάνοια τῶν αἱρετικῶν δὲν ἦταν ὑποχρεωτική γιὰ τὴν παραμονὴ στὸ Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, θὰ ἄφηναν ἀνενόχλητο τὸν Ἄρειο καὶ τὸν καθένα νὰ πιστεύει καὶ νὰ κηρύττει ὅ,τι θέλει. Κάτι τέτοιο –δόξα τῷ Θεῷ- δὲν συνέβη.

               Ἐν κατακλείδι, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, κρατᾶμε ἀπὸ τὴν σημερινὴ ἑορτὴ σημαντικὰ ἐφόδια: μακριὰ ἀπὸ τὴν ἐγωιστικὴ ἀπομόνωση, ὀρθὴ πίστη τῆς Ἁγίας Τριάδος γιὰ τὴν ὀρθὴ λατρεία τῆς Ἁγίας Τριάδος, ἐμπιστοσύνη στὸ συνοδικὸ σύστημα τῆς Ἐκκλησίας, ὑπευθυνότητα, παραγωγικὴ ἀγωνία καὶ ἑνότητα. Μὲ μία λέξη, ΑΓΑΠΗ. Εἶναι καρπὸς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ ὡς ἐκ τούτου, πάντα εἶναι δεμένη μὲ τὴν Ὀρθοδοξία καὶ τὴν Ὀρθοπραξία.

Ταῖς τῶν τριακοσίων δέκα καὶ ὀκτὼ Θεοφόρων Πατέρων πρεσβείαις, Χριστὲ ὁ Θεός, ἐλέησον ἡμᾶς. Ἀμήν!

Μετ’ εὐχῶν,

Ὁ Ἐπίσκοπός σας,

†  ὁ Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος

Πηγή

Βασίλειος Τουλουμτσής, Εισήγηση στην Ημερίδα για το Κοινό Πασχάλιο

 

«Ἡ Ἀποστολική μας Διαδοχή», ὁμιλία τοῦ Σεβ. Ἀ&Β κ. Χρυσοστόμου στὴν ἐκδήλωση «Ἐκ τῆς Ἑλλάδος καὶ πάλι τὸ Φῶς»

 

Ο Μέγας Αθανάσιος για το consensus patrum: τὸ τὰ αὐτὰ ἀλλήλοις ὁμολογεῖν

Δεν χρειάζονται νομίζουμε συστάσεις για έναν άγιο αποστολικό άνδρα της Εκκλησίας όπως ο Μέγας Αθανάσιος.

    Στην παρούσα ανάρτηση θα ασχοληθούμε με το λεγόμενο στα λατινικά consensus patrum, την συμφωνία δηλαδή των Πατέρων της Εκκλησίας σε θέματα διδασκαλίας, πίστης και δόγματος. Το consensus patrum αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ιεράς παράδοσης της Εκκλησίας. Όσοι ασχολούνται με τους Πατέρες, σίγουρα κάποτε έχουν ακούσει ή διαβάσει αυτή τη φράση. Είναι άλλο πράγμα όμως να το διαβάζεις από έναν έγκριτο επιστήμονα Δογματολόγο ή Πατρολόγο και διαφορετικό να το διαβάζεις από την πένα του ίδιου του αγίου, του Μεγάλου Αθανασίου στην προκειμένη περίπτωση. Εκεί το πράγμα αποκτά άλλη βαρύτητα και δικαίως.

     Ο Μέγας Αθανάσιος λοιπόν, στην πραγματεία του Περί της εν Νικαία Συνόδου, γραμμένη στα μέσα του 4ου αιώνα μ.Χ., ισχυρίζεται ότι οι διδάσκαλοι της Εκκλησίας τὸ τὰ αὐτὰ ἀλλήλοις ὁμολογεῖν και δεν διαφωνούν μεταξύ τους όπως κάνουν οι αιρετικοί. Δεν υπάρχουν δηλαδή πολλές διδασκαλίες στις τάξεις της Εκκλησίας που να αναιρεί η μία την άλλη. Μάλιστα οι νέοι εκκλησιαστικοί διδάσκαλοι συμφωνούν και με τους παλαιούς, με αυτούς που έχουν πεθάνει και με αυτόν τον τρόπο δημιουργείται μία άρρηκτη χρονικά αλυσίδα στην παράδοση της Εκκλησίας. Αυτή ακριβώς η άρρηκτη αλυσίδα είναι και η απόδειξη της αλήθειας των δογμάτων της Εκκλησίας. Οι νέοι Πατέρες συμφωνούν με τους παλαιούς.

     Ο άγιος στη συνέχεια φέρνει το παράδειγμα των Ελλήνων σοφών και λογίων, οι οποίοι και είναι πολλοί στον αριθμό και δεν συμφωνούν μεταξύ τους, για αυτό το λόγο και η διδασκαλία τους δεν είναι αληθής. Από την άλλη μεριά, οι άγιοι της Εκκλησίας συμφωνούν μεταξύ τους σε δογματικά θέματα και καταλήγουν στα ίδια πορίσματα, ασχέτως αν έχουν ζήσει σε διαφορετικές εποχές.

      Για αυτό και στην Καινή Διαθήκη, στην επιστολή Α΄Ιω. 2,7 σύμφωνα με τον Μεγάλο Αθανάσιο διαβάζουμε: οὐκ ἐντολὴν καινὴν γράφω ὑμῖν, ἀλλ' ἐντολὴν παλαιὰν, ἣν εἴχετε ἀπ' ἀρχῆς.

      Είναι, αν μη τι άλλο ευχάριστο, ο άγιος και αρχιεπίσκοπος Αλεξανδρείας Αθανάσιος, να αναλύει τον ορισμό του consensus patrum τόσο νωρίς, μόλις τον 4ο αιώνα μ.Χ., όταν ακόμη μόλις μία Οικουμενική Σύνοδος είχε συγκληθεί στους κόλπους της Εκκλησίας.

Περί της εν Νικαία Συνόδου, κεφάλαιο 4

...ἔστι γάρ, ὡς οἱ πατέρες παραδεδώκασιν, ὄντως διδασκαλία καὶ διδασκάλων ἀληθῶν τοῦτο τεκμήριον τὸ τὰ αὐτὰ ἀλλήλοις ὁμολογεῖν καὶ μὴ ἀμφισβητεῖν μήτε πρὸς ἑαυτοὺς μήτε πρὸς τοὺς ἑαυτῶν πατέρας. οἱ γὰρ μὴ τοῦτον διακείμενοι τὸν τρόπον μοχθηροὶ μᾶλλον καὶ οὐκ ἀληθεῖς ἂν καλοῖντο διδάσκαλοι. Ἕλληνες γοῦν οὐχ ὁμολογοῦντες τὰ αὐτά, ἀλλὰ καὶ πρὸς ἀλλήλους ἀμφισβητοῦντες, οὐκ ἀληθῆ τὴν διδασκαλίαν ἔχουσιν· οἱ δὲ ἅγιοι καὶ τῷ ὄντι τῆς ἀληθείας κήρυκες ἀλλήλοις τε συμφωνοῦσι καὶ οὐ διαφέρονται πρὸς ἑαυτούς. εἰ γὰρ καὶ διαφόροις χρόνοις γεγόνασιν, ἀλλ' εἰς ταὐτὸν ἀλλήλοις ὁρμῶσιν ἑνὸς ὄντες τοῦ θεοῦ προφῆται καὶ τὸν αὐτὸν συμφώνως εὐαγγελιζόμενοι λόγον.

Πηγή

Η κοινωνία με άδικους κληρικούς εμποδίζει την Θεία Χάρη

 

Ο Σουλπίκιος Σεβήρος (λατινόφωνος χριστιανός συγγραφέας στις αρχές του Ε΄ αιώνος) στο βιβλίο του "Διάλογοι", το οποίο αποτελεί παράρτημα του βιβλίου του "Βίος του Αγίου Μαρτίνου της Τουρ", αναφέρεται σε ένα φοβερό περιστατικό σχετικό με τον Άγιο Μαρτίνο.

Πριν όμως γίνει λόγος για το περιστατικό αυτό ας αναφερθεί το ιστορικό πλαίσιο. Βρισκόμαστε στην πόλη Τρίερ κατά το έτος 385 μ. Χ. Στην πόλη βασιλεύει ο Ρωμαίος αυτοκράτορας της Δύσης Μάγνος Μάξιμος, τον οποίο ο, επίσης ορθόδοξος στην πίστη, Επίσκοπος Οσσονόμπα (σημερινή Φάρο της Πορτογαλίας) Ιθάκιος πείθει να καταδιώξει τους αιρετικούς Πρισκιλλιανούς. 

Ο Άγιος Μαρτίνος αντέδρασε με σφοδρότητα στην ενέργεια αυτήν του Ιθακίου, διότι αφενός μεν απέρριπτε την προσφυγή μιας εκκλησιαστικής υπόθεσης ενώπιον πολιτικού δικαστηρίου, αφετέρου θεωρούσε απαράδεκτο για Χριστιανό να υποκινεί ή να συμμετέχει σε διώξεις. Κατάφερε λοιπόν και έλαβε από τον αυτοκράτορα την υπόσχεση αν οι αιρετικοί βρεθούν ένοχοι τουλάχιστον να μην εκτελεστούν.

Όταν όμως ο Άγιος Μαρτίνος έφυγε από την πόλη, ο αυτοκράτορας διόρισε δικαστή τον έπαρχο Ευόδιο, ο οποίος με τις ενέργειες του ζηλωτή Ιθακίου, βρήκε ένοχο μαγείας τον Πρισκιλλιανό και κάποιους άλλους αιρετικούς συντρόφους του με αποτέλεσμα ο αυτοκράτορας να διατάξει την εκτέλεση τους και την δήμευση της περιουσίας τους. Ήταν η πρώτη εκτέλεση αιρετικών στην Ιστορία και μάλιστα με καύση. 

Μόλις ο Άγιος Μαρτίνος, άκουσε τι είχε συμβεί, επέστρεψε στο Τρίερ και ανάγκασε τον αυτοκράτορα να ακυρώσει την εντολή προς τον στρατό που ετοιμαζόταν να μεταβεί στην Ιβηρική χερσόνησο για να εξολοθρεύσει τους αιρετικούς. Όπως αναφέρει ο βιογράφος του "ο Μαρτίνος ένιωθε έναν ευσεβή ζήλο όχι μόνο να σώσει από τον κίνδυνο τους αληθινούς Χριστιανούς σε αυτές τις περιοχές, οι οποίοι κινδύνευαν να διωχθούν σε εκείνη την εκστρατεία (διότι πως ο στρατός θα μπορούσε να κάνει την διάκριση μεταξύ ορθοδόξων και αιρετικών), αλλά και να προστατεύσει ακόμη και τους ίδιους τους αιρετικούς" (Διάλογοι ΙΙ, ΧΙ). 

Την στάση του Ιθακίου και του αυτοκράτορα επέκριναν επίσης και ο Πάπας Ρώμης Δάμασος Α΄, ο Άγιος Αμβρόσιος Μεδιολάνων και ο Άγιος Αυγουστίνος. Κάποιοι μάλιστα Γάλλοι Επίσκοποι, που βρίσκονταν στο Τρίερ υπό την ηγεσία του Επισκόπου της Γαλατίας Θεόγνητου, διέκοψαν την κοινωνία με τον Ιθάκιο. 

Επειδή όμως και ο ίδιος ο Άγιος Μαρτίνος διέκοψε την κοινωνία όχι μόνο με τον Ιθάκιο, αλλά και με όσους κοινωνούσαν μαζί του, ο αυτοκράτορας προσπάθησε με κάθε τρόπο να τον κάνει να συγκοινωνήσει με τον Ιθάκιο λέγοντάς του "ότι ο Θεόγνητος είχε δημιουργήσει διχόνοια, μάλλον από προσωπικό μίσος, παρά από την υπόθεση που υποστήριζε, και ότι, μάλιστα, ήταν ο μόνος που στο μεταξύ είχε χωρίσει τον εαυτό του από την κοινωνία: ενώ από τους υπόλοιπους δεν είχε γίνει καμία καινοτομία, ενώ παρατήρησε περαιτέρω ότι μια Σύνοδος, που έγινε λίγες μέρες νωρίτερα, είχε αποφασίσει ότι ο Ιθάκιος δεν ήταν κατηγορούμενος για κανένα έγκλημα" (Διάλογοι ΙΙ, ΧΙΙ).

Επειδή όμως ο Άγιος Μαρτίνος αρνήθηκε και πάλι να κοινωνήσει με τον Ιθάκιο και τους συν αυτώ, τότε ο αυτοκράτορας Μάξιμος φλεγόμενος από οργή διέταξε να ξεκινήσει η εκστρατεία για την σφαγή των αιρετικών την οποία είχε αποτρέψει ο Άγιος. Το τί συνέβη ευθύς αμέσως αφήνουμε τον Σουλπίκιο Σεβήρο να το διηγηθεί: 

"Όταν αυτό έγινε γνωστό στον Μαρτίνο, όρμησε στο παλάτι, αν και ήταν πλέον νύχτα. Ο ίδιος δεσμεύτηκε ότι, αν αυτοί οι άνθρωποι γλίτωναν, θα κοινωνούσε, αρκεί μόνο οι Τριβούνοι, που είχαν ήδη σταλεί στις Ισπανία για την καταστροφή των εκκλησιών, να ανακληθούν. Χωρίς καμία καθυστέρηση ο Μάξιμος ικανοποιεί όλα τα αιτήματά του. Την επόμενη μέρα κανονιζόταν η χειροτονία του Φήλικος σε επίσκοπο, ενός ανθρώπου αναμφίβολα μεγάλης αγιότητας και πραγματικά άξιου να γίνει ιερέας σε καλύτερες εποχές. Ο Μαρτίνος συμμετείχε στην κοινωνία εκείνης της ημέρας, κρίνοντας ότι καλύτερα να υποχωρήσει προς το παρόν, παρά να αγνοήσει την ασφάλεια εκείνων που πάνω από τα κεφάλια τους κρεμόταν το ξίφος. Εντούτοις, αν και οι παρόντες Επίσκοποι προσπάθησαν με επιμονή να τον κάνουν να επιβεβαιώσει το γεγονός της κοινωνίας του υπογράφοντας με το όνομά του, δεν μπόρεσαν να το καταφέρουν. Την επομένη, φεύγοντας βιαστικά από εκείνο το μέρος, και καθώς ήταν στο δρόμο της επιστροφής, ένιωσε μεγάλο πένθος και θρήνο επειδή είχε έστω και για μια ώρα αναμιχθεί στην κακή αυτή κοινωνία και, όχι μακριά από ένα χωριό που ονομαζόταν Αντέθαννα [σημ. Μ. μεταξύ Τρίερ και Άρλον στο σημερινό Λουξεμβούργο], όπου απλώνονται μεγάλα δάση, κάθισε ολομόναχος ενώ οι σύντροφοί του συνέχιζαν λίγο πιο μπροστά από αυτόν. Εκεί βυθίστηκε σε σκέψεις, κατηγορώντας και υπερασπιζόμενος εναλλάξ την αιτία της θλίψης και της συμπεριφοράς του. Ξαφνικά, ένας Άγγελος εμφανίστηκε και στάθηκε δίπλα του λέγοντάς του: «Ακριβώς, ω Μαρτίνε, νιώθεις θλίψη, αλλά δεν θα μπορούσες αλλιώς να ξεφύγεις από τη δυσκολία σου. Ανανέωσε την αρετή σου, ξαναπάρε το θάρρος σου, για να μην εκθέσεις όχι μόνο τώρα τη φήμη σου, αλλά και την ίδια τη σωτηρία σου σε κίνδυνο». Ως εκ τούτου, από τότε, φρόντιζε προσεκτικά να μην ξαναέλθει σε κοινωνία με τους περί τον Ιθάκιο. Αλλά όταν συνέβη να θεραπεύσει κάποιους δαιμονισμένους πιο αργά και με λιγότερη Χάρη απ' ό,τι συνήθως, μας εξομολογήθηκε αμέσως με δάκρυα ότι ένιωσε μια μείωση της δύναμής του εξαιτίας του κακού εκείνης της κοινωνίας στην οποία είχε λάβει μέρος για μια στιγμή λόγω ανάγκης, και όχι με εγκάρδιο πνεύμα. Έζησε δεκαέξι χρόνια μετά από αυτό, αλλά ποτέ ξανά δεν παρευρέθηκε σε Σύνοδο και έμεινε προσεκτικά μακριά από όλες τις συνελεύσεις των Επισκόπων" (Διάλογοι ΙΙ, ΧΙΙΙ).

Με την μετάνοιά του όμως, για την εξ ανάγκης αυτήν κακή εκκλησιαστική κοινωνία, η Χάρη επανήλθε όπως αποκαλύπτει ο ίδιος αυτόπτης συγγραφέας ευθύς αμέσως: "σαφώς όμως, όπως βιώσαμε, επιδιόρθωσε, ​​με πολλαπλό ενδιαφέρον, την Χάρη του, που είχε μειωθεί για ένα διάστημα. Είδα έπειτα έναν δαιμονισμένο να τον φέρνουν στην πύλη της μονής και πριν ο άνθρωπος διαβεί το κατώφλι, θεραπεύτηκε" (Διάλογοι ΙΙ, ΧΙV).

Το παραπάνω περιστατικό αποτελεί μία ακόμη απόδειξη ότι αφενός μεν η διακοπή της κοινωνίας δεν αφορά μόνο περιπτώσεις αιρέσεως (όπως ισχυρίζονται όσοι ερμηνεύουν τον ΙΕ΄ Κανόνα της Πρωτοδευτέρας, κατά το γράμμα του Κανόνος και αποκομμένο από τους υπολοίπους και την πράξη των Αγίων Πατέρων), αλλά και αδικίας (πρβλ. ΛΑ΄ Αποστολικό Κανόνα), αφετέρου δε πως η κατάκριτη αυτή μετ'  αδίκων κοινωνία (και πόσο μάλιστα όταν δεν υπάρχει ανωτέρα βία, όπως στην περίπτωση που είδαμε) αποτελεί αιτία παρεμπόδισης της ενέργειας της Θείας Χάριτος. Για αυτό ίσως και βιώνουμε στην εποχή μας τέτοια εγκατάλειψη...

Ο Θεός να μας ελεήσει και να μας δώσει συναίσθηση και μετάνοια!

(Τα κείμενα από την ετοιμαζόμενη έκδοση: 

Νικολάου Μάννη, Ανθολόγιο Λατινικής Πατρολογίας). 

Πηγή

ΤΙ ΕΝΝΟΟΥΜΕ ΟΤΑΝ ΛΕΜΕ ΣΕΒΑΣΜΟΣ ΣΤΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ;

Όσοι ομιλούν περί Εκκλησίας χωρίς να λαμβάνουν υπ' όψει τους Πατέρας δεν είναι ορθόδοξοι.

Όσοι διδάσκουν, βασιζόμενοι μόνον εις την Αγίαν Γραφήν και δεν ακολουθούν την ερμηνείαν αυτής υπό των Αγίων Πατέρων, προτεσταντίζουν.

Όσοι υπευθύνως ενεργούν, ανατρέποντες όσα άχρις ημών η πολιά αρχαιότης διέσωσε, πλήττουν εις τα καίρια την Εκκλησίαν.

Όσοι δεν έπονται εις την ποικίλην διδασκαλίαν των Αγίων Πατέρων, αντιπίπτουν εις το Πνεύμα το Άγιον.

Όσοι ανατρέπουν τας Παραδόσεις της αγιωτάτης Εκκλησίας μας, ομοιάζουν με τον ρωμαίον στρατιώτην, ο οποίος εράπισε εις την σιαγώνα τον Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν.

Αντιθέτως,

Όσοι ομιλούν περί Εκκλησίας και νοούν Πατέρας, αυτοί είναι όντως Ορθόδοξοι.

Όσοι διδάσκουν θεολογίαν και με την μεν δεξιάν κρατούν την Αγίαν Γραφήν, εις δε την ευώνυμον την ερμηνείαν των Πατέρων, αυτοί ευρίσκονται εντός της πνευματικότητος της Ορθοδόξου Εκκλησίας.

Όσοι υπευθύνως ενεργούν βάσει των Πατερικών Παραδόσεων, αυτοί δοξάζουν αληθώς τον Θεόν.

Όσοι αποδέχονται την Παράδοσιν της Εκκλησίας ως ισόκυρον με τας Αγίας Γραφάς και αγωνίζονται δι' αυτήν, είναι μάρτυρες τη προαιρέσει.

Εκ του περιοδικού "Ορθόδοξος Φιλόθεος Μαρτυρία"

Εκδόσεις "Ορθόδοξος Κυψέλη" 

ΑΝ ΖΟΥΣΕ ΣΗΜΕΡΑ Ο ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ

 

Ἂν ζοῦσε σήμερα ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος

Ἀδαμάντιος Τσακίρογλου, Κλασσικὸς φιλόλογος, Ἱστορικός.

Ἂν ζοῦσε σήμερα ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καὶ ἔβγαζε ἀντιαιρετικοὺς λόγους καὶ ἄφηνε τὴν Ναζιανζὸ γιὰ νὰ κηρύξει σὲ ἄλλες πόλεις τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ, χωρὶς τὴν ἄδεια τοῦ τοπικοῦ Ἐπισκόπου, θὰ τὸν ὀνόμαζαν λαοπλάνο, ψευδοποιμένα καὶ ἀπατεῶνα.

Ἂν ζοῦσε σήμερα ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καὶ ἔβγαζε ἐπαινετικὸ λόγο γιὰ τοὺς Μακκαβαίους, θὰ τὸν ὀνόμαζαν οὐ κατ’ ἐπίγνωση ζηλωτὴ καὶ ὀπαδὸ τοῦ φανατισμοῦ.

Ἂν ζοῦσε σήμερα ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καὶ ἐξέφραζε τὴν περίφημη ρήση του «αὐτοὶ ἔχουν τοὺς οἴκους καὶ ἐμεῖς τὸν ἔνοικο», θὰ τὸν ὀνόμαζαν σχισματικὸ καὶ πλανεμένο.

Ἂν ζοῦσε σήμερα ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καὶ μεταμόρφωνε μία μικρὴ οἰκία σὲ Ἐκκλησία ἀφιερωμένη στὴν Ἁγία Ἀναστασία καὶ προέτρεπε τὸν λαό νὰ μὴν πηγαίνει στοὺς ναοὺς τῶν αἱρετικῶν, θὰ τὸν ἀνεδείκνυαν σὲ παρασυναγωγὴ καὶ ἐκτὸς Ἐκκλησίας

Ἂν ζοῦσε σήμερα ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καὶ βροντοφώναζε «ἐμεῖς κηρύσσουμε αὐτὸ ποὺ ἔχουμε λάβει. Καὶ ἂν ἀπὸ κάτω δὲν ἀκουγόμαστε, θὰ ἀνέβουμε σὲ ὑψηλὸ βουνὸ καὶ θὰ φωνάξουμε», θὰ τὸν ὀνόμαζαν ἐπαρμένο, φανατικὸ καὶ μισαλλόδοξο.

Ἂν ζοῦσε σήμερα ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καὶ ἔλεγε «εἶναι ὅμως ἀνάγκη νὰ ἀντιταχθοῦμε στοὺς φλύαρους καὶ νὰ μὴ νικηθοῦμε λόγω τὴς ἀπουσίας μας», θὰ τὸν ὀνόμαζαν ἀνυπάκουο καὶ ἀψηφῶντα τὴν Σύνοδο.

Ἂν ζοῦσε σήμερα ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καὶ ἔλεγε «κρείσσων ἐπαινετὸς πόλεμος εἰρήνης χωριζούσης Θεοῦ», θὰ τὸν ἀνακήρυτταν σὲ μουτζαχεντὶν καὶ ἐχθρὸ τῆς εἰρήνης, μισάνθρωπο.

Ἂν ζοῦσε σήμερα ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καὶ ἔλεγε «θὰ μᾶς ζητηθεῖ νὰ λογοδοτήσουμε ὄχι γιὰ κάθε λόγο καὶ πράξη μας, ἀλλὰ γιὰ κάθε χρόνο, ἀκόμη καὶ γιὰ κάθε στιγμὴ καὶ λεπτὸ τῆς ὥρας», θὰ τὸν κατηγοροῦσαν, ὅτι ἀσκεῖ μὴ ἀδελφικὴ καὶ ἐωσφορικὴ πίεση.

Ἂν ζοῦσε σήμερα ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καὶ δίδασκε «Τὸ ἅγιο Πνεῦμα ἀποκαλύπτεται, φωτίζει, ζωοποιεῖ, μᾶλλον εἶναι τὸ ἴδιο φῶς καὶ ζωή», θὰ τοῦ ἔλεγαν,μὴν ξεχνᾶς τὸ Κοράνι καὶ τὴν Τορά· ὑπάρχουν πολλοὶ ὁδοὶ σωτηρίας.

Ἂν ζοῦσε σήμερα ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καὶ δίδασκε «ἡ μὲν ἀλήθεια εἶναι μία, τὸ δὲ ψέμα ἔχει πολλὰ πρόσωπα» θὰ τὸν κατηγοροῦσαν, ὅτι δὲν ἔχει ἀγάπη, ὅτι ἀνακηρύττει τὸν ἑαυτό του σὲ αὐθεντία, ὅτι δὲν καταλαβαίνει τί σημαίνει σεβασμὸς στὴν ἑτερότητα.

Ἂν ζοῦσε σήμερα ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καὶ θεολογοῦσε λέγοντας «ὁ Χριστὸς ἀποτελεῖ τὴν κεφαλὴ ἡμῶν... καὶ τὰ δογματικὰ θέματα δὲν εἶναι θέμα πλειοψηφίας» θὰ τὸν κατηγοροῦσαν, ὅτι καταφέρεται ἐναντίον τῶν Ἐπισκόπων.

Ἂν ζοῦσε σήμερα ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, οἱ οἰκουμενιστὲς θὰ τὸν καθαιροῦσαν, ὕβριζαν, λοιδωροῦσαν, ὑποβίβαζαν, ἀναιροῦσαν, θὰ τὸν ἀνακήρυτταν σχισματικό, θὰ ἔστελναν ἐπιστολὴ στὴν Ἱ. Σύνοδο νὰ τοῦ κλείσει τὸ στόμα ἀλλιῶς..., θὰ τοῦ ἀφαιροῦσαν τὸν τίτλο Θεολόγος, ἀφοῦ δὲν τὸν κέρδισε στὴν Ἑσπερία, καὶ θὰ τοῦ ἀφαιροῦσαν τὸ δικαίωμα τοῦ θεολογεῖν. Αὐτὴ ἡ διαπίστωση ὅμως εἶναι ποὺ ἀναδεικνύει τὴν ἁγιότητά του.

Ταῖς πρεσβείαις τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου

Πηγή

ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ: «Ἔχουσιν οὗτοι τοὺς οἴκους, ἡμεῖς τὸν ἔνοικον·»

ΤΟ ΠΛΟΙΟ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Ὁ κάθε Ὀρθόδοξος Ναὸς συμβολίζει τὸ Πλοῖο τῆς Ἐκκλησίας, τὸ ὁποῖο εἶναι θεανθρώπινο καὶ θεοΐδρυτο. Καθὼς τὰ κύματα τῶν παθῶν μᾶς κτυποῦν· καθὼς ὁ κόσμος, τὸ περιβάλλον μας θεριεύει· καθὼς ὁ ἐχθρὸς καὶ ἡ εὐπερίστατος ἁμαρτία ἀπειλοῦν πολυμερῶς καὶ πολυτρόπως νὰ μᾶς συντρίψουν στὰ βράχια, εἶναι καλὸ νὰ θυμώματε ὅτι, ἐφ᾿ ὅσον παραμένουμε ἐπάνω καὶ μέσα στὸ Πλοῖο τῆς Ἐκκλησίας, εἴμαστε ἀσφαλεῖς. Κυβερνήτης στὸ τιμόνι τοῦ Πλοίου εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Χριστός μας... Τὸ πλήρωμά Του εἶναι ἡ Παναγία μας, οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι καὶ ὅλος ὁ χορὸς τῶν ἀπ᾿ αἰῶνος Ἁγίων... Γνωρίζουμε, ὅτι τὸ Πλοῖο αὐτὸ κατευθύνεται πρὸς ἀσφαλῆ Λιμένα, ὁ ὁποῖος εἶναι ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Γιατί λοιπὸν ἀγχωνόμαστε;... Γιατί ἀνησυχοῦμε;... Γιατί ὀλιγοψυχοῦμε;... Ἂς παραμείνουμε ἐπάνω καὶ μέσα στὸ Πλοῖο, ἐν Μετανοίᾳ, ἐν Ἀγάπῃ, καὶ μὲ Ἐλπίδα... Καὶ ἔχει ὁ Θεός!...

Ὁ Ἐρανιστὴς

† ὁ Μητροπολίτης Κυπριανὸς

30.10.2023 ἐκ. ἡμ.,

† Ἁγίας Ὁσιομάρτυρος Ἀναστασίας τῆς Ῥωμαίας

Πηγή

Η ΖΩΗ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ (Ἃγιος Ἰωάννης Κρονστάνδης)

 

 Ζωὴ σὲ ἀδιάλειπτη ἕνωση μὲ τὴν Ἐκκλησία. Πόσο ἀπαραίτητο εἶναι ν’ ἀνήκει ὁ ἄνθρωπος στὴ Μία, Ἁγία, Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία.

Πρέπει ὁπωσδήποτε ν’ ἀνήκουμε στὴν ἀληθινὴ Ἐκκλησία, Κεφαλὴ τῆς ὁποίας εἶναι ὁ παντοδύναμος Κύριος, ὁ ἄρχοντας τῆς ζωῆς καὶ τοῦ θανάτου, ὁ Ἰησοῦς Χριστός.

Ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἡ βασιλεία Του, πού μάχεται μὲ τὶς ἀρχές, μὲ τὶς ἐξουσίες καὶ τοὺς κοσμοκράτορες τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου, μὲ τὰ πνεύματα τῆς πονηρίας «ἐν τοῖς ἐπουρανίοις». Συνθέτουν κι αὐτὰ ἕνα ὀργανωμένο βασίλειο καὶ πολεμοῦν τὸν ἄνθρωπο μ’ ἕναν ἰδιαίτερα ἒμπειρο, πανοῦργο, καλογυμνασμένο καὶ πανίσχυρο στρατό, ἀφοῦ πρῶτα μελετήσουν ὅλα τὰ πάθη καὶ τὶς ροπές του.

Στὸν πόλεμο αὐτὸν κανένας ἄνθρωπος δὲν μπορεῖ ν’ ἀγωνιστεῖ ἀπὸ μόνος του. Οἱ μεγάλες, μὴ ὀρθόδοξες κοινότητες, δὲν μποροῦν νὰ κάνουν τίποτα χωρὶς τὴν Κεφαλὴ -τὸν Χριστό. Δὲν μποροῦν νὰ νικήσουν αὐτοὺς τοὺς παμπόνηρους καὶ ἄγρυπνους ἐχθροὺς πού εἶναι πανεπιστήμονες στὸν πόλεμο αὐτόν.

Οἱ ὀρθόδοξοι χριστιανοὶ διαθέτουν τὴν ἀπαραίτητη καὶ πανίσχυρη βοήθεια ἀπὸ τὸν οὐρανό, ἀπὸ τὸν Θεό. Ἔχουν ὡς συμμάχους τοὺς ἁγίους στρατιῶτες τοῦ Χριστοῦ πού κατατρόπωσαν τοὺς ἐχθρούς τῆς σωτηρίας μὲ τὴ δύναμη τῆς χάρης Του, ἔχουν τοὺς ποιμένες καὶ διδασκάλους, ἀλλά καὶ τὴ δύναμη τῆς προσευχῆς καὶ τῆς Θείας Κοινωνίας.

Ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἀκριβῶς ἕνας ἄριστος βοηθὸς στὸν ἀγώνα ἐναντίον τῶν ὁρατῶν καὶ ἀόρατων ἐχθρῶν. Εἶναι ἡ ἀληθινὴ Ἐκκλησία, στὴν ὁποία ἀνήκουμε μὲ τὴ χάρη τοῦ Χριστοῦ. Οἱ καθολικοὶ ἐπινόησαν καινούργια κεφαλὴ καὶ ὑποβίβασαν τὴν ἀληθινὴ Κεφαλὴ τῆς Ἐκκλησίας, τὸν Χριστό. Οἱ λουθηρανοὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη ἀπομακρύνθηκαν κι ἒμειναν ἀκέφαλοι. Τὸ ἴδιο κι οἱ ἀγγλικανοί. Δὲν ὑπάρχει Ἐκκλησία σ’ αὐτούς. Ὁ δεσμὸς μὲ τὴν Κεφαλὴ ἒσπασε. Δὲν ἒχουν βοήθεια ἄνωθεν. Ἔτσι ὁ Βελίαρ τοὺς πολεμᾶ μ’ ὅλες του τὶς δυνάμεις καὶ τὴν πανουργία του καὶ τοὺς κρατάει σφιχτὰ στὴν πλάνη καὶ τὴν ἀπώλεια. Πλήθη μεγάλα ὁδηγοῦνται στὴ διαφθορὰ καὶ τὸν ὄλεθρο.

* * *

Ὅπως γνωρίζουμε, ὁ Θεὸς δημιούργησε τὸν ἄνθρωπο «κατ’ εἰκόνα καὶ καθ’ ὁμοίωσίν» Του. Ἔτσι ἔθεσε ἕνα δεσμὸ ἀνάμεσα σ’ Ἐκεῖνον καὶ τὸ δημιούργημά Του. Ὁ ἄνθρωπος ἦταν ὑποχρεωμένος νὰ διατηρήσει τὴν εὐλογημένη αὐτὴ ἕνωση μὲ ἀπόλυτη ὑποταγὴ στὸν Θεό, τὸ δημιουργό του, τηρώντας τὶς ἅγιες, σοφὲς καὶ ζωοποιὲς ἐντολές Του.

Κορωνίδα τῶν ἐντολῶν Του ἦταν ἐκείνη πού τοῦ ἀπαγόρευε νὰ δοκιμάσει τόν καρπὸ τῆς γνώσης τοῦ καλοῦ καὶ τοῦ κακοῦ. Ἡ ἐντολὴ αὐτὴ στόχευε στὸ νὰ δυναμώσει τὴ θέλησή του καὶ νὰ τὴν ἐναρμονίσει μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Μ’ αὐτόν τὸν τρόπο τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ θὰ ἦταν ἕνα μὲ τὸ θέλημα τοῦ ἀνθρώπου, ὅπως ἀκριβῶς τὸ θέλημα κάθε Προσώπου τῆς Ἁγίας Τριάδας εἶναι ἀκριβῶς ταυτόσημο μὲ τὸ θέλημα τῶν δύο ἄλλων Προσώπων. «ἵνα πάντες ἓν ὦσι, καθὼς σύ, πάτερ, ἐν ἐμοὶ κἀγὼ ἐν σοί, ἵνα καὶ αὐτοὶ ἐν ἡμῖν ἓν ὦσιν, ἵνα ὁ κόσμος πιστεύσῃ ὅτι σύ με ἀπέστειλας» (Ἰωάν. ιζ’ 21).

Ὁ ἄνθρωπος ὅμως, μὲ τὴν ἀνυπακοὴ καὶ τὴν αὐθάδειά του, ἔσπασε τὸ δεσμὸ αὐτὸ μὲ τὸν Θεὸ κι ἀπομακρύνθηκε ἀπὸ κοντά Του, ἀπὸ τὴν ἀληθινὴ ζωή. Οἱ συνέπειες τῆς ἁμαρτίας ὅμως εἶναι θάνατος. Ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ τότε ὑπόκειται στὴ φθορά, στὸν πρόσκαιρο καὶ τὸν αἰώνιο θάνατο, καθὼς καὶ σὲ ἀμέτρητες ἄλλες κι ὀδυνηρὲς συνέπειες-ἀρρώστιες, συμφορές, θλίψεις, διαφθορὰ καὶ κάθε εἶδος διαστροφῆς καὶ δουλείας στὴν ἁμαρτία.

Τὴ χαμένη ἕνωση μὲ τὸν Θεὸ δὲν μποροῦσε κανένας ἄλλος ν’ ἀποκαταστήσει, παρὰ μόνο ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ. Ἐκεῖνος, μὲ τὴν ἀμέτρητη ἀγαθότητα καὶ τὴ συγκατάβασή Του πρὸς τὸν πεσμένο ἄνθρωπο, τὴν ἀποκατέστησε μὲ τὸν πιὸ σοφὸ καὶ θαυμαστό τρόπο. Κι οἱ ἄξιοι κι ἐκλεκτοὶ ἄνθρωποι ἀξιοποίησαν τὴ σωτήρια ἀποκατάσταση πού μᾶς χάρισε.

Μὲ τί τρόπο κατορθώθηκε ἡ ἀποκατάσταση αὐτή; Μὲ τὸ ν’ ἀναλάβει ὁ Υίός τοῦ Θεοῦ τὴν ἀνθρώπινη φύση, χωρὶς ἁμαρτία, καὶ νὰ ἐκπληρώσει μὲ τὴ φύση αὐτὴ τή βουλή τοῦ Θεοῦ. Ἀνέλαβε πάνω Του τή δική μας κατάρα, ἔπαθε καὶ πέθανε γιά μᾶς, κατάργησε τὸ θάνατο μὲ τὴν ἀνάστασή Του ἐκ νεκρῶν. Ἔτσι χάρισε καὶ σὲ μᾶς τὴν ἀνάσταση, τὴν ἀθανασία. Ἵδρυσε στὴ γῆ τὴν Ἐκκλησία Του, μὲ κεφαλὴ της τὸν Ἲδιο καὶ καθοδηγητὴ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα.

Μέσα στὴν Ἐκκλησία χορήγησε ὅλα τὰ μέσα πού βοηθοῦν τὸν ἄνθρωπο ν’ ἀποκαταστήσει τὸν διαρραγέντα δεσμό του μὲ τὸν Θεό. Μᾶς ἔδωσε τὰ Μυστήρια, τὶς ἐντολές Του, τοὺς ποιμένες καὶ διδασκάλους. Μᾶς δώρισε τὸ Βάπτισμα, τὸ Χρίσμα, τὴ Μετάνοια, τὴ Θεία Εὐχαριστία καὶ τὸ λόγο Του.

Ὅποιος λοιπόν, θέλει νὰ ζήσει ἑνωμένος μὲ τὸν Θεὸ, πρέπει νὰ ἑνωθεῖ μὲ τὴν Ἐκκλησία. Αὐτὴ μᾶς διδάσκει, αὐτὴ κατέχει τὰ ἅγια Μυστήρια πού μᾶς ὁδηγοῦν στὴν ἁγιότητα, τὴν ἀλήθεια καὶ τὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν. Τότε εἶναι σίγουρο πώς θὰ σωθεῖ.

* * *

«Ὁ μὴ ὢν μετ᾿ ἐμοῦ κατ᾿ ἐμοῦ ἐστι, καὶ ὁ μὴ συνάγων μετ᾿ ἐμοῦ σκορπίζει» (Λουκ. ια’ 23). Ὅποιος δὲν εἶναι μὲ τὴν Ἐκκλησία, εἶναι ἐναντίον της. Ὅποιος δὲν ἔχει πίστη, εἶναι σὰ νὰ τὴν μάχεται. Ὅποιος δὲν ἐργάζεται τὰ ἔργα τῆς μετάνοιας καὶ τῶν ἀρετῶν, οὐσιαστικὰ στρέφεται ἐναντίον τῶν ἀρετῶν αὐτῶν.

Δὲν εἶναι μικρὸ πράγμα νὰ λέγεται κάποιος χριστιανός. Ὁ χριστιανὸς πρέπει νὰ κάνει τὰ ἔργα καὶ νὰ τηρήσει τὶς ἐντολὲς πού θέσπισε ὁ Χριστός. Μᾶς εἶναι ἀπαραίτητη ἡ διαρκής μετάνοια, ἡ συνεχὴς ἐγρήγορση γιὰ νὰ διατηροῦμε τὴν ὀρθὴ πίστη, ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή, ἡ ἀδιάκοπη διόρθωση, ἡ βία στὸν ἑαυτό μας, ἡ προσπάθεια γιὰ τελείωση καὶ βέβαια ἀκατάπαυστος αὐτοέλεγχος.

Ἔτσι θὰ διαπιστώνουμε ἂν μένουμε σταθεροὶ στὴν πίστη, ἂν ζοῦμε σύμφωνα μὲ τὴν πίστη μας, ἂν ἡ θέση μας εἶναι μέσα στὴν Ἐκκλησία, ἂν ἐκκλησιαζόμαστε συχνά, ἂν ἀγαπᾶμε τὴν Ἐκκλησία, ἂν τηροῦμε τὰ κελεύσματά της ἤ τὶς ἐντολὲς τοῦ Χριστοῦ πού Ἐκείνη διακηρύττει.

Πρόσεξε τί μᾶς διδάσκει ὁ Χριστός. Ἔτσι θὰ διαπιστώσεις πώς ὅποιος δὲν θέλει νὰ ἐκκλησιάζεται, ἀλλ’ ἀντὶ γιὰ τὸ ναὸ τοῦ Θεοῦ συχνάζει στὰ θέατρα καὶ σὲ διάφορες κοσμικὲς συνάξεις, αὐτός περιφρονεῖ τὴν Ἐκκλησία καὶ δὲν εἶναι χριστιανός.

***

Ὁ Θεὸς ἑνώνεται μὲ τὸν πιστὸ χριστιανὸ μέσω τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ τῆς μιᾶς Ἐκκλησίας, μέσω τῆς πίστης, τῆς ἑνότητας τῶν δογμάτων, τῶν Μυστηρίων καὶ τῆς ἱεραρχίας. Ἔτσι κατορθώνεται ἡ βελτίωση, ἡ ἀναγέννηση τῆς λογικῆς δημιουργίας. Ὁ ἄνθρωπος πρέπει νὰ διατηρήσει τὸ δεσμὸ αὐτό μὲ τὴν ἁγία ζωὴ καὶ τὴν ἀμοιβαία μὲ τοὺς ἄλλους ὑποταγή.

***

Χριστιανέ! Ὅσο ἔχεις καιρό προσπάθησε νὰ προσεγγίσεις τὸν Θεὸ καὶ τοὺς ἁγίους Του στὴ γῆ μὲ τὴν πίστη καὶ τὴν εὐλάβειά σου. Μεῖνε κοντὰ στὴν Ἐκκλησία. Καλλιέργησε μέσα σου τό πνεῦμα τοῦ ἐκκλησιασμοῦ, τὸ πνεῦμα τῆς μετάνοιας, τῆς ἁγιότητας, τῆς εἰρήνης, τῶν εὐλαβῶν λογισμῶν, τῆς ἀγάπης, τῆς πραότητας, τῆς ταπείνωσης, τῆς ὑπομονῆς, τῆς ὑποταγῆς στό καλό καὶ τῆς σωτηρίας. Μὴν ὑψηλοφρονεῖς καὶ μὴν περιφρονεῖς τὴ μητέρα σου, τὴν Ἐκκλησία πού σέ σώζει.

Νὰ παρακολουθεῖς συχνὰ τὴ Θεία Λειτουργία, νὰ στέκεσαι μὲ ταπείνωση, ν’ ἀκοῦς, νὰ προσεύχεσαι καὶ νὰ διαβάζεις ἤ νὰ ψάλλεις. Ἂν δὲν κερδίσεις ἐδῶ τὴν Ἐκκλησία, καὶ μέσα ἀπὸ ἐκείνη τὸν Θεό, θ’ ἀποξενωθεῖς κι ἀπό τούς δύο. Καὶ μετὰ τὸ θάνατό σου ὁ Θεὸς δὲν θὰ σὲ δεχτεῖ κι οἱ ἅγιοί Του θὰ σ’ ἀπαρνηθοῦν, ἐπειδὴ θὰ εἶσαι ξένος κατὰ τὸ πνεῦμα καὶ τὴν καρδιακὴ διάθεση ἀπ’ αὐτούς. Θὰ ὁδηγηθεῖς σὲ χώρα παράξενη, στὸ σκοτεινὸ καὶ πύρινο τόπο ὅπου κατοικοῦν τὰ πονηρὰ πνεύματα κι οἱ ἀμετανόητες ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων. Γι’ αὐτὸ γίνου σοφὸς καὶ συνετός, γιὰ νὰ ξεφύγεις ἀπὸ τὴν πανουργία τοῦ πονηροῦ καὶ ν’ ἀνταποκριθεῖς στὴν ὑψηλή σου κλήση.

* * *

Ἀνήκεις στὴν Ἐκκλησία τοῦ Θεοῦ, δηλαδὴ στὴν κοινωνία τῶν πιστῶν τοῦ Χριστοῦ. Ἡ Ἐκκλησία εἶναι τὸ ἕνα καὶ μοναδικὸ σῶμα τοῦ Χριστοῦ. Κεφαλὴ της εἶναι ὁ Θεός. Ὀφείλεις νὰ εἶσαι πιστὸ μέλος, νὰ ζεῖς μὲ ἁγιότητα, νὰ ‘χεις διαρκή μετάνοια, νὰ διορθώνεις τὴ ζωή σου, τοὺς λογισμούς, τὴν καρδιά σου, τοὺς στόχους σου κι ὅλη γενικὰ τὴ συμπεριφορά σου. Εἶσαι ζωντανὸ ἤ νεκρό μέλος; Θὰ σὲ παραλάβουν οἱ ἅγιοι ὅταν ἀναχωρήσεις ἀπ’ αὐτόν τόν κόσμο γιὰ τὴν αἰώνια ζωή; Μήπως σὲ ἀρνηθοῦν καὶ σὲ ἀποβάλουν σὰν σάπιο καὶ ἄχρηστο μέλος; Μήπως ἡ μοίρα σου θὰ εἶναι κοινὴ μὲ τὴ μοίρα τῶν ἀποβλήτων τοῦ Θεοῦ, μὲ τοὺς κολασμένους;

Βιάσου νὰ διορθώσεις τὰ πράγματα, νὰ βελτιώσεις ὅλη σου τὴ συμπεριφορά. Γι’ αὐτὸ τὸ λόγο μᾶς δόθηκε ὁ χρόνος.

 

(“Ἐκκλησία, ἡ κιβωτός τῆς σωτηρίας”, Ἐκδ. Πέτρου Μπότση)

Πηγή