Ὁ Ὃσιος Παρθένιος ὁ Χίος (8 Δεκεμβρίου)

Ἐγεννήθη εἰς τὸ χωρίον Δαφνῶν τῆς Χίου κατὰ τὸ ἔτος 1815 ἀπὸ

εὐσεβεῖς γονεῖς, τὸν Μιχαὴλ καὶ Ἀντωνία Φραγκοσκούφη (ἢ Μενή). Περὶ

τῆς γεννήσεώς του προεφήτευσε ὁ Ἅγιος Μακάριος Κορίνθου ὁ Νοταρᾶς

(ὁ καὶ τελικῶς ἀσκητεύσας εἰς τὴν προσφιλήν του Χίον) στὴ µητέρα τοῦ

Ὁσίου, οὖσαν ἐν προκεχωρηµένῃ ἡλικίᾳ,τὰ ἑξῆς: «θὰ κάµεις ἀγόρι, θὰ τὸ

ὀνοµάσεις Πολύδωρον, θὰ γίνει µοναχὸς καὶ διὰ αὐτοῦ θὰ σωθοῦν πολλὲς

ψυχές». Ἐγεννήθη ὁ Πολύδωρος, ἠνδρώθη, καταγίνηκε µὲ τὸ ἐµπόριο καὶ

παραλλήλως ἀρραβωνίσθη εἰς ἡλικίαν 20 ἐτῶν. Σ’ ἕνα χρόνο ἡ µνηστή

του πεθαίνει. Γυρίζοντας ἀπὸ ταξίδι ἐπισκέπτεται τὸν τάφο της καὶ

ἀνοίγοντας τὴν πλάκα ἀντικρίζει τὴ σεσηπυῖα σωρό της γεµάτη

σκώληκες. Παίρνει µερικὰ στὸ χέρι του καὶ φιλοσοφεῖ περὶ τοῦ θανάτου

καὶ τὴ µαταιότητα τῶν ἐγκοσµίων. Κι ἀποφασίζει νὰ τὰ ἐγκαταλείψει

ὀριστικά.

Λαµβάνει τὸ Μέγα Ἀγγελικὸ σχῆµα εἰς τὴν Νέαν Μονὴν τῆς Χίου

(ἱδρυθεῖσαν τὸν 10ον αἰώνα) µετονοµασθεὶς ἀπὸ Πολύδωρος Παρθένιος.

Σὲ µητρῶο τῆς Νέας Μονῆς µὲ ἡµεροµηνία 7/5/1843 γράφεται τοῦτο: «Ὁ

Γεροπαρθένιος ἴδιον τοῦ Φραγκοσκούφη γρ. 200».Δὲν ἦταν ἀκόµη οὔτε 35

χρονῶν καὶ τὸν προσαγόρευαν γερο-Παρθένιο. Ἀνακαλύπτει ἐπὶ τοῦ

Ὄρους Πενθόδου ἀπόκρηµνο σπήλαιο,εἰς τὸ ὁποῖο ἀποφασίζει νὰ

ἐγκαταβιώσει. Σὲ ἐνύπνιο βλέπει τὸν Ἅγιον Ἀπόστολον καὶ Εὐαγγελιστὴν

Μάρκο µὲ µοναχικὴ ἐνδυµασία νὰ τὸν ἀποκαλεῖ «γείτονα» καὶ νὰ τὸν

προσκαλεῖ νὰ ἔρθει νὰ τὸν βρεῖ. Πράγµατι λίγα µόνο µέτρα παραπάνω

ἀπὸ τὸν τόπο ἀσκήσεώς του ἀνακάλυψε ἐρηµωµένο ναΰδριον ἐπ’ ὀνόµατι

τοῦ Ἁγίου Μάρκου καὶ τότε ἀρχίζει νὰ ἀνεγείρει µικρὴ Μονὴ ἐπ’ ὀνόµατι

τοῦ Ἁγίου Εὐαγγελιστοῦ Μάρκου.

Σύντοµα κοντά του συρρέει ἀρκετὰ µεγάλος ἀριθµὸς µοναχῶν, οἱ

ὁποῖοι ζοῦσαν ὑποδειγµατικὴ «καλογερική»,βαθειὰ ἐµπνευσµένη καὶ

καταλυτικὰ ἐπηρεασµένη ἀπὸ τὴν κολλυβαδικὴν παράδοση τῶν Ἁγίων

Μακαρίου Νοταρᾶ, Ἀρσενίου τοῦ Παρίου καὶ Νικηφόρου τοῦ Χίου.

Ἔτρωγαν µία φορὰ τὴν ἡµέρα, χειµώνα – καλοκαίρι, κύρια ἀπασχόλησίς

τους ἦταν οἱ γεωργικὲς ἐργασίες, στὶς 3 τὸ µεσηµέρι τελοῦσαν τὴν Θ’ Ὥρα

µὲ τὸν Ἑσπερινὸ καὶ λάµβαναν τὸ ἀντίδωρο. Κατὰ τὴν ὥρα τῆς

ἀναπαύσεως δὲ ρέµβαζαν οὔτε ἀργολογοῦσαν παρὰ κατεσκεύαζαν

µικροὺς ξύλινους σταυροὺς ἀπὸ κυπαρίσσι (τοὺς ὁποίους µοίραζε ὁ Ὅσιος

γιὰ εὐλογία) κι ἕνας µοναχὸς ἔκανε ἀνάγνωση. Ἡ µονολόγιστος εὐχὴ

σιγοψιθυριζόταν ἀπ’ ἄκρη εἰς ἄκρην τῆς Μονῆς. Ἡ καθηµερινὴ

διδασκαλία πρὸς τοὺς ὑποτακτικούς του περιεστρέφετο γύρω ἀπὸ τὸ

µυστήριον τοῦ θανάτου καὶ τὴν ὥρα τῆς ἐξόδου τῆς ψυχῆς προτρέποντας

τοὺς µοναχοὺς νὰ ἐξετάζουν κάθε βράδυ τὸν ἐαυτό τους καὶ νὰ

κοιµοῦνται πάντα µὲ δακρυσµένους ὀφθαλµούς. Τὴν αὐτὴν Κοινοβιακὴν

τάξιν βρῆκε κι ὁ Μακαριστὸς Μητροπολίτης Χίου,Στέφανος,ὅταν

ἐνετάχθη εἰς τὴν ἀδελφότητα τοῦ Ἁγίου Μάρκου τὸ 1941. Εὔχυµος

πνευµατικὸς καρπὸς καὶ µεγάλο πνευµατικὸ ἀνάστηµα τοῦ Ὁσίου

Παρθενίου ἦτο καὶ ὁ γέρων Γαβριήλ,µετέπειτα Ἡγούµενος τῆς Μονῆς,

ὅστις καὶ ἀνεδείχθη ὑπέρµαχος τῶν πατρώων Παραδόσεων κατὰ τὴν

περίοδο τῆς ἐπάρατης ἑορτολογικῆς καινοτοµίας.

Ὁ Ὅσιος Παρθένιος κοιµήθηκε εἰρηνικὰ τὸν αἰώνιον ὕπνον εἰς τὰς 8

Δεκεµβρίου τοῦ ἔτους 1883 καὶ ἐτάφη ἐντὸς τοῦ νάρθηκα τοῦ ταπεινοῦ

Καθολικοῦ τῆς Μονῆς του.

Σύµφωνα µὲ µαρτυρίες πνευµατικῶν του τέκνων καὶ τῶν ἐπιγόνων

τους, ὁ Ὅσιος εἶχε ἀξιωθεῖ τοῦ προορατικοῦ χαρίσµατος. Προέγνωσε τὸν

θάνατο ἑνὸς νέου στὴν ἡλικία καλογήρου του καὶ τὸν προέτρεψε νὰ

προετοιµασθεῖ. Ἀνήµερα τῆς καταστροφῆς τῆς Χίου ἀπὸ τὸ φονικὸ σεισµὸ

τῆς 22ας Μαρτίου τοῦ 1881 ὁ Ὅσιος θρηνώντας φώναζε «Ἕνα µεγάλο βουνὸ

θὰ πέση καὶ θὰ κτυπήση τὴ Χίον». Μάλιστα ἀπέτρεψε ἕνα λαϊκό, ὀνόµατι

Κωνσταντίνο, νὰ ἐγκαταλείψη τὸ µοναστήρι τὴν ὥρα τοῦ σεισµοῦ. Παρὰ

µόνο ὅταν κόπασε τὸ κακὸ τοῦ εἶπε «πήγαινε τῶρα νὰ ξεπλακώσης τὴ

γυναίκα σου καὶ τὰ παιδιά σου, µὲ προσοχὴ µὴν τοὺς κτυπήσεις,διότι ὅλοι

ζοῦνε». Καὶ πράγµατι ὁ Κωνσταντίνος βρῆκε τὴν οἰκογένειά του σώα κι

ἀβλαβή. Τὸ κήρυγµά του πρὸς ὅσους ἔσπευδαν στὸ µοναστηράκι γιὰ

βοήθεια ἦταν: «Μετανοεῖτε παιδιά µου, εἰδάλλως θὰ βουλιάξει ἡ Χίος». Ὁ

Κύριος τοῦ φανέρωνε τὰ κρύφια τῶν καρδιῶν πολλῶν πιστῶν καὶ τοὺς

διηυκόλυνε κατὰ τὴν ὥρα τῆς ἐξαγορεύσεως τῶν ἀµαρτιῶν νὰ

ὁµολογήσουν.

Πολλοὶ ἦταν αὐτοὶ ποὺ διένυαν ἀπόσταση 12 ὡρῶν νηστικοί, γιὰ νὰ

λάβουν χάριν εὐλογίας τὸ ἀντίδωρο ἀπὸ τὸ χέρι του.

Ἄλλοι ἐπικαλοῦντο τὸ ὄνοµά του καὶ τὰς πρεσβείας τοῦ Ὁσίου, ὅσο ἦταν

ἀκόµη ἐν ζωῇ,ὅπως εἷς καπετάνιος, τοῦ ὁποίου τὸ ἀνάθηµα, σὲ ἀσηµένιο

καραβάκι, βρίσκεται εἰσέτι εἰς τὴν Ἱερὰ Μονὴ τοῦ Ἁγίου Μάρκου.

Ὁ Μακαριστὸς Μητροπολίτης Χίου,Στέφανος,τὸ 1948 ἐπικαλούµενος τὰς

εὐχὰς τοῦ Ὁσίου Παρθενίου καὶ τοποθετώντας τὰ ἱερὰ λείψανά τοῦ ( τὰ

ὁποία κατὰ διαστήµατα ἐκχέουν ἁπαλὴ εὐωδία) ἐπὶ δαιµονιζοµένης

µοναχῆς ἐξέβαλε ἰσχυρὸ δαιµόνιο,τὸ ὁποῖο ταλάνιζε αὐτὴν ἐπὶ 17 ἔτη.

Μεγάλη Παρασκευὴ ἡ µικρὴ κόρη τοῦ Σταµατίου Μανίδη εἶδε τὸν Ὅσιο

νὰ κάθεται ἐπὶ τοῦ µνήµατός του ἐντὸς τοῦ νάρθηκα.

Τὸ 1952 ἡ Ἀγγέλα Μανίδη, τοῦ Σταµατίου καὶ τῆς Μαρίας, εἰς ἡλικίαν 20

ἐτῶν ἀπαλλάχθηκε ἀπὸ δαιµόνιο καὶ βρῆκε τὴν ἀκοή της,ἀφοῦ

προσεκύνησε στὸν τάφο τοῦ Ὁσίου.

Τὸ 1961 ὁ Χίου Στέφανος χάριν εὐλογίας ἐπῆρε τρία µικρὰ ἀποτµήµατα

τοῦ ἱεροῦ λειψάνου τοῦ Ὁσίου διὰ νὰ τὰ µεταφέρει σὲ Μονύδρια τῆς

Ἀττικῆς ἔχοντα πνευµατικὴ συγγένειαν µὲ τὸ µοναστήρι τοῦ Ἁγίου

Μάρκου. Ἀφοῦ τὰ φύλαξε µέσα σὲ ντουλάπα πρὶν τὸ ταξίδι του, ἡ

ντουλάπα ἦρχισε νὰ σείεται τόσο πολὺ ποὺ κατάλαβε πὼς δὲν ἦταν

θέληµα τοῦ Ὁσίου Πατρὸς αὐτὸ τὸ τόλµηµα.

Ἀπὸ τότε πόσα ἄλλα θαυµαστὰ ἔχει ἐπιτελέσει ἡ σωρὸς τῶν ἱερῶν

λειψάνων τοῦ Ὁσίου, τὰ ὁποῖα περιῆλθαν στὴ λήθη τοῦ χρόνου,διότι ἡ

παλαιὰ ἀδελφότης ὑπὸ τοῦ Μητροπολίτου Παντελεήµονος Φωστίνη (ἡ

ὁποία τηροῦσε ἀπαρασάλευτα τὴν παράδοση τοῦ Παλαιοῦ Ἡµερολογίου)

διασκορπίστηκε ἀπὸ τὸν ἀντίθεο κατατρεγµὸ τοῦ 1947 – 1951 κι ἔτσι

ἀπωλέσθη ὁ συνδετικὸς κρίκος µὲ τὸ σήµερα.

Κατακλείοντας αὐτὴν τὴν µικρή µας ἀναφορὰ στὸ ἁγιασµένο πρόσωπο

τοῦ Ὁσίου Πατρὸς Παρθενίου τοῦ Χίου, φρονοῦµε ὅτι ἡ ἀναγραφὴ αὐτοῦ

εἰς τὰς ἁγιολογικὰς δέλτους τῆς ἐν Ἑλλάδι Γνησίας Ὀρθοδόξου

Ἐκκλησίας καὶ ἡ συµπερίληψή του εἰς τὸ Χιακὸν Λειµωνάριον, ἀποτελεῖ

θεάρεστη πράξη καὶ σηµεῖο ἀναφορᾶς τῆς παρουσίας τῶν Γ.Ο.Χ. εἰς τὴ

νῆσον Χίον.

Ὑπάρχει ἤδη Ἀκολουθία Ἑσπερινοῦ καὶ Ὄρθρου ποιηθεῖσα παρὰ

τοῦ Γερασίµου µοναχοῦ Μικραγιαννανίτου, καθὼς καὶ Παρακλητικὸς

Κανὼν µετὰ Χαιρετιστηρίων Οἴκων καὶ Ἐγκωµίων ὑπὸ Δρος

Χαραλάµπους Μπούσια.

Πηγή

Ἀπολυτίκιον

Τον της Χίου προστάτην και Πενθόδου το καλύχημα, Ευαγγελιστού θείου Μάρκου 

της Μονής τον Δομήτορα υμνήσωμεν εν ύμνοις οι πιστοί Παρθένιον τον νέον 

ασκητήν, θεραπεύη γαρ νοσούντας, και τον μελλόντων προλέγη την έκβασιν. 

Δόξα τω σε στεφανώσαντι Χριστώ, δόξα τω σε θαυμαστώσαντι, δόξα τον της 

Χίου, σεισμόν προκαταγγείλαντι.