Πως πρέπει να φυλάµε το νου
µας από την πολυπραγµοσύνη και
την περιέργεια.
Καθώς είναι ανάγκη να φυλάµε
το νου µας από την αγνωσία, όπως
είπαµε πρίν, έτσι παροµοίως
είναι ανάγκη να τον φυλάµε ακόµη και
από την πολυπραγµοσύνη, την
αντίθετη της αγνωσίας. Γιατί, αφού τον
γεµίσουµε από πολλούς
λογισµούς µάταιους και άτακτους και
βλαπτικούς, τον κάνουµε
αδύνατο και δεν µπορεί να καταλάβη εκείνο
που ταιριάζει στην αληθινή
απονέκρωσί µας και τελειότητα. Γι’ αυτό,
πρέπει να είσαι σάν πεθαµένος
εντελώς, σε κάθε έρευνα των επιγείων
πραγµάτων, το οποία, αν και
µπορεί να επιτρέπωνται, δεν είναι όµως και
αναγκαία. Και µαζεύοντας πάντα το νου σου, όσο µπορείς µέσα στον
αναγκαία. Και µαζεύοντας πάντα το νου σου, όσο µπορείς µέσα στον
εαυτό σου, κάνε το αµαθή από
τα πράγµατα όλου του κόσµου τα
πράγµατα.
Τα µηνύµατα, οι καινούργιες
ειδήσεις και όλες οι µεταβολές και
οι αλλοιώσεις, µικρές και
µεγάλες του κόσµου και των βασιλείων,
ας είναι για σένα τέτοιου
είδους, σάν να µην υπάρχουν καθόλου.
15
Αλλα και αν σου προσφέρωνται
από τους άλλους, εναντιώσου σε
αυτά, αποµάκρυνε τα από την
καρδιά και τη φαντασία σου. Ας είσαι
δε προσεκτικός εραστής στο να
καταλάβης τα πνευµατικά και τα
ουράνια, µη θέλοντας να
γνωρίζης άλλο µάθηµα στον κόσµο, παρά
τον Εσταυρωµένο και τη ζωή
του και τον θάνατο και το τι ζητάει
αυτός από σένα· και βέβαια θα
ευχαριστήσης πολύ τον Θεόν, ο
οποίος έχει για εκλεκτούς και
αγαπηµένους του εκείνους που τον
αγαπούν και φροντίζουν να
κάνουν το θέληµα του.
Επειδή, κάθε άλλο ζήτηµα και
έρευνα, είναι εγωισµός και
υπερηφάνεια, δεσµά και
παγίδες του διαβόλου, ο οποίος σαν
πανούργος, βλέποντας οτι η
θέλησις εκείνων που προσέχουν στην
πνευµατική ζωή είναι δυνατή
και ισχυρή, γυρεύει να νικήση το νου
τους µε τέτοιες περιέργειες,
για να κυριεύση µε αυτόν τον τρόπο και
το ένα και το άλλο. Οποτε,
συνηθίζει πολλές φορές να τους δίνη
σκέψεις δήθεν υψηλές, λεπτές
και περίεργες και µάλιστα στους
εύστροφους στό νου και σε
εκείνους που είναι εύκολοι να
υψηλοφρονήσουν.
Γιατί αυτοί αιχµαλωτισµένοι
από την ηδονή και τη συνοµιλία
εκείνων των υψηλών σκέψεων,
στις οποίες νοµίζουν ψεύτικα οτι
απολαµβάνουν τον Θεό, ξεχνούν
να καθαρίσουν την καρδιά τους και
να προσέχουν στην ταπεινή
γνώσι του εαυτού τους και στην αληθινή
απονέκρωσι· και έτσι αφού
δεθούν µε το δεσµό της υπερηφάνειας,
γίνονται είδωλο του ιδίου του
νου τους· και στη συνέχεια, λίγο λίγο,
χωρίς να το καταλάβουν,
φθάνουν να λογαριάσουν, ότι δεν έχουν
ανάγκη πλέον από την συµβουλή
και τη νουθεσία των άλλων, επειδή
συνήθισαν να προστρέχουν σε
κάθε τους ανάγκη στό είδωλο της
δικής τους κρίσεως· πράγµα,
που είναι πολύ επικίνδυνο και δύσκολο
να ιατρευθή· διότι η
υπερηφάνεια του νου είναι πλέον περισσότερο
επικίνδυνη απο εκείνη της
θελήσεως.
Επειδή, η µεν υπερηφάνεια της
θελήσεως, όντας φανερή στό νού,
εύκολα θα µπορή καµιά φορά να
ιατρευθή, υποτασσόµενη σ’ εκείνο
που πρέπει. Ο νους όµως όταν
έχη σταθερή γνώµη ότι η κρίσις του
είναι καλύτερη από των άλλων,
από ποιόν θα θα µπορή να
ιατρευθή και πως να υποταχθή
στην κρίσι των άλλων, εκείνος που
δεν την έχει τόσον καλή σάν την δική του; Αν ο οφθαλµός της ψυχής,
δεν την έχει τόσον καλή σάν την δική του; Αν ο οφθαλµός της ψυχής,
ο οποίος είναι ο νους, µε τον
οποίο ο άνθρωπος µπορεί να γνωρίση
και να καθαρίση την
υπερηφάνεια της θελήσεως, είναι ο ίδιος
ασθενής, τυφλός και γεµάτος
από υπερηφάνεια, ποιός έπειτα µπορεί
να τον γιατρέψει; και αν το
φως είναι σκοτάδι και ο κανόνας είναι
λάθος, πως θέλει να φωτίση ή
να διορθώση τα άλλα; Γι’ αυτό πρέπει να
αντισταθής το γρηγορώτερο σε
αυτή την επικίνδυνη υπερηφάνεια του
µυαλού, προτού να διαπεράση
µέσα στο νου των κοκκάλων σου και
αντιστεκόµενος, βάλε χαλινάρι
στην οξύτητα του νου σου και υπόβαλε
τη δική σου γνώµη στη γνώµη
των άλλων και γίνε ανόητος γιά την
αγάπη του Θεού και θα είσαι
σοφώτερος απο τον Σολοµώντα· «Όποιος
νοµίζει ότι είναι σοφός µε τα
µέτρα αυτού εδώ του αιώνα, ας γίνη
µωρός, για να γίνη πραγµατικά
σοφός» (Α΄ Κορινθ. 3,10).
--------------------------------------------
15 Για αυτό και ο µέγας Βασίλειος προστάζει, να είναι σε µας, σαν µιά πικρή γεύσι όλα τα
--------------------------------------------
15 Για αυτό και ο µέγας Βασίλειος προστάζει, να είναι σε µας, σαν µιά πικρή γεύσι όλα τα
κοσµικά διηγήµατα· «ητω σοι
πικρά γεύσις, η των κοσµικών διηγηµάτων ακρόαση, κηρία δε
µέλιτος, τα των οσίων ανδρών
διηγήµατα» (Λόγ. ασκητικ. περί άποταγ.)" και ο προφήτης
∆αβίδ, λέει· «∆ιηγήσαντό µοι
παράνοµοι αδολεσχίας, αλλ’ ούχ ως ο νόµος σου Κύριε» (Ψαλµ.
ριη' 85).