ΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ (Ἁγίου Νείλου τοῦ Ἀσκητοῦ)

Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ

ΠΡΟΣΕΥΧΗ εἶναι τὸ ἀνέβασμα τοῦ νοῦ στὸ Θεό. Πρόκειται γιὰ μιὰ ἐργασία πνευματική, ποὺ ἁρμόζει στὴν ἀξία τοῦ ἀνθρώπινου νοῦ περισσότερο ἀπ' ὁποιαδήποτε ἄλλη ἀσχολία.

Ἡ προσευχὴ γεννιέται ἀπὸ τὴν πραότητα καὶ τὴν ἀοργησία• φέρνει στὴν ψυχὴ τὴ χαρὰ καὶ τὴν εὐχαριστία• προφυλάσσει τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὴ λύπη καὶ τὴν ἀθυμία.



Ὅπως τὸ ψωμὶ εἶναι τροφὴ τοῦ σώματος καὶ ἡ ἀρετὴ τροφὴ τῆς ψυχῆς, ἔτσι καὶ τοῦ νοῦ τροφὴ εἶναι ἡ πνευματικὴ προσευχή.

Ὅπως ἡ ὅραση εἶναι ἀνώτερη ἀπ' ὅλες τὶς αἰσθήσεις, ἔτσι καὶ ἡ προσευχὴ εἶναι ἡ πιὸ θεία καὶ ἱερὴ ἀπ' ὅλες τὶς ἀρετές.

Ἐκεῖνος ποὺ ἀγαπᾶ τὸ Θεό, συνομιλεῖ πάντοτε μαζί Του σὰν γιὸς πρὸς πατέρα καὶ ἀποστρέφεται κάθε ἐμπαθὴ σκέψη.

Ἀφοῦ ἡ προσευχὴ εἶναι συναναστροφὴ τοῦ νοῦ μὲ τὸ Θεό, σὲ ποιὰν ἄραγε κατάσταση θὰ πρέπει νὰ βρίσκεται αὐτός, γιὰ νὰ μπορέσει, χωρὶς νὰ στρέφεται ἄλλου, νὰ πλησιάσει τὸν Κύριό του καὶ νὰ συνομιλεῖ μαζί Του χωρὶς τὴ μεσολάβηση ἄλλου;

Ἂν ὁ Μωυσῆς, προσπαθώντας νὰ πλησιάσει τὴ φλεγόμενη βάτο, ἐμποδιζόταν, ὥσπου ἔβγαλε τὰ σανδάλια ἀπὸ τὰ πόδια του, ἐσύ, ποὺ θέλεις νὰ δεῖς τὸ Θεὸ καὶ νὰ συνομιλήσεις μαζί Του, δὲν θὰ πρέπει νὰ βγάλεις καὶ νὰ πετάξεις ἀπὸ πάνω σου κάθε ἁμαρτωλὸ λογισμό;

Ὅλος ὁ πόλεμος ἀνάμεσα σ' ἐμᾶς καὶ τοὺς ἀκάθαρτους δαίμονες δὲν γίνεται γιὰ τίποτ' ἄλλο παρὰ γιὰ τὴν πνευματικὴ προσευχή. Γιατί σ' αὐτοὺς εἶναι πολὺ ἐχθρικὴ καὶ ἐνοχλητικὴ ἡ προσευχή, ἐνῶ σ' ἐμᾶς εἶναι πρόξενος σωτηρίας, τερπνὴ καὶ εὐχάριστη.

Τί θέλουν οἱ δαίμονες νὰ ἐνεργοῦν μέσα μας; Γαστριμαργία, πορνεία, φιλαργυρία, ὀργή, μνησικακία καὶ τὰ λοιπὰ πάθη, γιὰ νὰ παχυνθεῖ ὁ νοῦς ἀπ' αὐτὰ καὶ νὰ μὴν μπορέσει νὰ προσευχηθεῖ σωστά. Γιατί ὅταν ὑπερισχύσουν τὰ ἄλογα πάθη, δὲν τὸν ἀφήνουν νὰ κινεῖται λογικά.

Μὴ νομίζεις ὅτι ἀπέκτησες ἀρετή, ἂν προηγουμένως δὲν ἀγωνίστηκες γι' αὐτὴν μέχρις αἵματος. Γιατί, κατὰ τὸν ἀπόστολο Παῦλο ( Ἐφ. 6:11), πρέπει ν' ἀντιστεκόμαστε στὴν ἁμαρτία μέχρι θανάτου, μὲ ἀγωνιστικότητα καὶ ἄμεμπτο τρόπο.

Δὲν μπορεῖ ὁ δεμένος νὰ τρέξει. Οὔτε ὁ νοῦς, ποὺ δουλεύει σὰν σκλάβος σὲ κάποιο πάθος, θὰ μπορέσει νὰ κάνει ἀληθινὴ προσευχή. Γιατί σύρεται καὶ γυρίζει ἐδῶ κι ἐκεῖ ἀπὸ τὴν ἐμπαθὴ σκέψη καὶ δὲν μπορεῖ νὰ σταθεῖ ἀτάραχος.

Δὲν θὰ κατορθώσεις νὰ προσευχηθεῖς καθαρά, ἂν ἀνακατεύεσαι μὲ ὑλικὰ πράγματα καὶ ταράζεσαι μὲ ἀδιάκοπες φροντίδες. Γιατί προσευχὴ σημαίνει ἀπαλλαγὴ ἀπὸ κάθε μέριμνα.

Ἂν θέλεις νὰ προσευχηθεῖς, ἔχεις ἀνάγκη ἀπὸ τὸ Θεό, ποὺ δωρίζει τὴν ἀληθινὴ προσευχὴ σ' ὅποιον ἐπιμένει ἀκούραστα στὸν ἀγώνα τῆς προσευχῆς. Νὰ Τὸν ἐπικαλεῖσαι, λοιπόν, λέγοντας• «ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σου, ἐλθέτω ἡ βασιλεία σου» (Μάτθ. 6:9 )• δηλαδή, ἂς ἔρθει τὸ Ἅγιο Πνεῦμα καὶ ὁ Μονογενής Σου Υἱός. Γιατί αὐτὸ μᾶς δίδαξε ὁ Χριστός, λέγοντάς μας πὼς πρέπει νὰ προσκυνοῦμε καὶ νὰ λατρεύουμε τὸν Θεὸ Πατέρα «μὲ τὴ δύναμη τοῦ Πνεύματος, ποὺ φανερώνει τὴν ἀλήθεια» (Ἰω. 4:24).

Πρῶτα-πρῶτα προσευχήσου ν' ἀποκτήσεις δάκρυα, γιὰ νὰ μαλακώσεις μὲ τὸ πένθος τὴν ἀγριότητα τῆς ψυχῆς σου. Εὔκολα τότε θὰ ὁμολογήσεις μὲ εἰλικρίνεια, ἐνώπιον τοῦ Κυρίου, τὶς ἁμαρτίες ποὺ διέπραξες, καὶ θὰ λάβεις ἀπ' Αὐτὸν τὴν ἄφεση.

Νὰ χρησιμοποιεῖς τὰ δάκρυα γιὰ νὰ πετύχεις κάθε αἴτημά σου. Γιατί χαίρεται πολὺ ὁ Κύριος, ὅταν προσεύχεσαι μὲ δάκρυα.

Ἂν στὴν προσευχή σου χύνεις πηγὲς δακρύων, μὴν ὑπερηφανεύεσαι πὼς εἶσαι τάχα ἀνώτερος ἀπὸ τοὺς πολλούς. Δὲν εἶναι δικό σου κατόρθωμα αὐτό, ἀλλὰ βοήθεια γιὰ τὴν προσευχή σου ἀπὸ τὸν Κύριο, γιὰ νὰ μπορέσεις ἔτσι νὰ ἐξομολογηθεῖς πρόθυμα τὶς ἁμαρτίες σου καὶ νὰ Τὸν ἐξευμενίσεις.

Ὅταν νομίσεις πὼς δὲν ἔχεις ἀνάγκη ἀπὸ δάκρυα στὴν προσευχή σου γιὰ τὶς ἁμαρτίες σου, νὰ ἀναλογιστεῖς πόσο πολὺ ἔχεις ἀπομακρυνθεῖ ἀπὸ τὸ Θεό, ἐνῶ θὰ 'πρεπε νὰ εἶσαι διαρκῶς κοντά Του• καὶ τότε θὰ κλάψεις μὲ μεγαλύτερη θέρμη.

Πράγματι, ἂν ἔχεις ἐπίγνωση τῆς καταστάσεώς σου, θὰ πενθήσεις μ' εὐχαρίστηση, ἐλεεινολογώντας τὸν ἑαυτό σου καὶ λέγοντας ὅπως ὁ προφήτης Ἠσαΐας: «Πώς, ἐνῶ εἶμαι ἀκάθαρτος καὶ γεμάτος ἀπὸ πάθη, τολμῶ νὰ παρουσιάζομαι μπροστὰ στὸν Παντοδύναμο Κύριο;» (πρβλ. Ἡσ. 6: 5 ).

Ἂν θέλεις νὰ προσεύχεσαι ἀξιέπαινα, νὰ ἀρνεῖσαι τὸν ἑαυτό σου κάθε στιγμή• κι ἂν ὑποφέρεις πολλὰ δεινά, νὰ στοχαστεῖς τὴν ἀνακούφιση ποὺ θὰ βρεῖς, ὅταν καταφύγεις στὴν προσευχή.

Ἂν λαχταρᾶς νὰ προσευχηθεῖς ὅπως πρέπει, μὴ λυπήσεις κανέναν ἄνθρωπο. Διαφορετικὰ ἄδικα προσεύχεσαι.

Ὅσα κάνεις ἐναντίον κάποιου ἀδελφοῦ, ποὺ σ' ἔχει ἀδικήσει, ὅλα θὰ σοῦ γίνουν ἐμπόδιο στὸν καιρὸ τῆς προσευχῆς.

«Ἄφησε τὸ δῶρο σου», λέει ὁ Χριστός, «μπροστὰ στὸ θυσιαστήριο καὶ πήγαινε πρῶτα νὰ συμφιλιωθεῖς μὲ τὸν ἀδελφό σου, καὶ μετὰ ἔλα καὶ προσευχήσου χωρὶς ταραχή»(πρβλ. Μάτθ. 5:24). Γιατί ἡ μνησικακία θαμπώνει τὸ λογικὸ τοῦ ἀνθρώπου ποὺ προσεύχεται, καὶ σκοτίζει τὶς προσευχές του.

Ἐκεῖνοι ποὺ προσεύχονται, ἀλλὰ συσσωρεύουν μέσα τοὺς λύπες καὶ μνησικακίες, μοιάζουν μὲ ἀνθρώπους ποὺ ἀντλοῦν νερὸ ἀπ' τὸ πηγάδι καὶ τὸ ἀδειάζουν σὲ τρύπιο πιθάρι.

Μὴν ἀγαπᾶς τὰ πολλὰ λόγια καὶ τὴν ἀνθρώπινη δόξα. Διαφορετικά, ὄχι πίσω ἀπὸ τὴν πλάτη σου, ἀλλὰ μπροστὰ στὰ μάτια σου θὰ σὲ ἐπιβουλεύονται οἱ δαίμονες καὶ θὰ χαίρονται μαζί σου στὸν καιρὸ τῆς προσευχῆς, καθὼς εὔκολα τότε θὰ σὲ παρασύρουν καὶ θὰ σὲ δελεάζουν μὲ ἀλλόκοτους λογισμούς.

Ἂν θέλεις νὰ προσεύχεσαι καθαρά, μὴν ὑποχωρήσεις σὲ καμιὰ σαρκικὴ ἀπαίτηση, καὶ δὲν θὰ 'χεις στὴν ὥρα τῆς προσευχῆς κανένα σύννεφο νὰ σὲ σκοτίζει.

Μὴν ἀποφεύγεις τὴ φτώχεια καὶ τὴ θλίψη, γιατί αὐτὲς κάνουν ἀνάλαφρη τὴν προσευχή.

Πρόσεχε! Στέκεσαι ἀληθινὰ ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ τὴν ὥρα τῆς προσευχῆς, ἢ μήπως νικιέσαι ἀπ' τὸν ἀνθρώπινο ἔπαινο κι αὐτὸν ἐπιδιώκεις μὲ τὸ νὰ κάνεις πολλὲς καὶ μεγάλες προσευχές;

Νὰ προσεύχεσαι ὄχι φαρισαϊκὰ ἀλλὰ τελωνικά, γιὰ νὰ δικαιωθεῖς κι ἐσὺ ἀπὸ τὸν Κύριο.

Ἔπαινος τῆς προσευχῆς δὲν εἶναι ἡ ποσότητα ἀλλὰ ἡ ποιότητα. Αὐτὸ γίνεται φανερὸ ἀπὸ τὴν παραβολὴ τοῦ Τελώνου καὶ Φαρισαίου καὶ ἀπὸ τὸ λόγο τοῦ Χριστοῦ: «Ὅταν προσεύχεστε, μὴ φλυαρεῖτε ὅπως οἱ εἰδωλολάτρες, ποὺ νομίζουν ὅτι μὲ τὴν πολυλογία τους θὰ εἰσακουστοῦν» (Μάτθ. 6: 7).

Μὴν προσεύχεσαι μόνο μὲ ἐξωτερικὰ σχήματα, ἀλλὰ νὰ προτρέπεις τὸ νοῦ σου νὰ συναισθάνεται τὸ ἔργο τῆς προσευχῆς μὲ πολὺ φόβο.

Εἴτε μόνος σου εἴτε μαζὶ μὲ ἀδελφοὺς προσεύχεσαι, ἀγωνίσου νὰ προσεύχεσαι ὄχι ἀπὸ συνήθεια, ἀλλὰ μὲ συναίσθηση.

Συναίσθηση προσευχῆς σημαίνει συγκέντρωση τοῦ νοῦ μὲ εὐλάβεια, μὲ κατάνυξη, μὲ στεναγμοὺς μυστικοὺς καὶ μὲ πόνο ψυχῆς, ποὺ συνοδεύει τὴν ἐξομολόγηση τῶν ἁμαρτιῶν μας.

Νὰ στέκεσαι ὑπομένοντας τὸν κόπο, νὰ προσεύχεσαι μὲ ἔνταση καὶ ἐπιμονὴ καὶ ν' ἀποστρέφεσαι τὶς φροντίδες καὶ τὶς σκέψεις ποὺ σοῦ ἔρχονται. Γιατί σὲ ταράζουν καὶ σὲ θορυβοῦν, γιὰ νὰ παραλύσουν τὴ δύναμη καὶ τὴν ἐντασή σου.

Ἂν εἶσαι ὑπομονετικός, θὰ προσεύχεσαι πάντα μὲ χαρά. Ἀγωνίσου νὰ κρατήσεις τὸ νοῦ σου τὴν ὥρα τῆς προσευχῆς κουφὸ καὶ ἄλαλο. Ἔτσι μόνο θὰ μπορέσεις νὰ προσευχηθεῖς.

Ἡ ψαλμωδία καταπραΰνει τὰ πάθη καὶ γαληνεύει τὶς ἄτακτες κινήσεις τοῦ σώματος. Γι' αὐτὸ νὰ ψάλλεις μὲ συναίσθηση καὶ κοσμιότητα• καὶ θὰ μοιάζεις ἔτσι μὲ ἀετόπουλο ποὺ πετάει στὰ ὕψη.

Ἂν δὲν ἔλαβες ἀκόμα χάρισμα προσευχῆς ἢ ψαλμωδίας, ζήτησέ το μὲ ἐπιμονὴ καὶ θὰ τὸ λάβεις.

Ὁ διάβολος φθονεῖ πολὺ τὸν ἄνθρωπο ποὺ προσεύχεται, καὶ χρησιμοποιεῖ κάθε τέχνασμα, προκειμένου νὰ πλήξει τὸ σκοπό του. Ἔτσι, ὅταν δοῦν οἱ δαίμονες ὅτι εἶσαι πρόθυμος νὰ προσευχηθεῖς ἀληθινά, σοῦ θυμίζουν κάποια δῆθεν ἀναγκαία πράγματα. Σὲ λίγο ὅμως σὲ κάνουν νὰ τὰ ξεχάσεις καὶ σὲ σπρώχνουν νὰ τὰ ἀναζητήσεις. Κι ἐπειδὴ δὲν τὰ θυμᾶσαι, στενοχωριέσαι καὶ λυπᾶσαι. Ὅταν ξανασταθεῖς στὴν προσευχή, σοῦ ὑπενθυμίζουν πάλι ἐκεῖνα ποὺ ἔψαχνες, γιὰ νὰ στραφεῖ ξανὰ ὁ νοῦς σ' αὐτὰ καὶ νὰ χάσει τελικὰ τὴν καρποφόρα προσευχή.

Στὴν ὥρα τῆς προσευχῆς ἡ μνήμη σου φέρνει ἢ φαντασίες παλαιῶν πραγμάτων ἢ καινούργιες φροντίδες ἢ τὸ πρόσωπο ἐκείνου ποὺ σ' ἔχει λυπήσει. Φύλαγε λοιπὸν καλὰ τὴ μνήμη σου, γιὰ νὰ μὴ σοῦ παρουσιάζει τὶς δικές της ὑποθέσεις. Καὶ νὰ παρακινεῖς συνεχῶς τὸν ἑαυτό σου νὰ συνειδητοποιεῖ μπροστὰ σὲ ποιὸν βρίσκεται. Γιατί εἶναι πολὺ φυσικὸ γιὰ τὸ νοῦ νὰ παρασύρεται εὔκολα ἀπὸ τὴ μνήμη στὸν καιρὸ τῆς προσευχῆς.

Ἡ προσοχὴ τοῦ νοῦ ποὺ προσπαθεῖ νὰ βρεῖ προσευχή, θὰ βρεῖ προσευχή. Γιατί ἡ προσευχὴ ἀκολουθεῖ ὅσο τίποτε ἄλλο τὴν προσοχή. Ἂς φροντίσουμε, λοιπόν, μὲ προθυμία ν' ἀποκτήσουμε τὴν προσοχή.

Ἄλλοτε, μὲ τὸ ποὺ θὰ σταθεῖς στὴν προσευχή, μπορεῖς ἀμέσως νὰ συγκεντρωθεῖς καὶ νὰ προσευχηθεῖς καλά• κι ἄλλοτε πάλι θὰ κοπιάσεις πολὺ χωρὶς νὰ πετύχεις τὸ σκοπό σου. Αὐτὸ συμβαίνει γιὰ νὰ ζητήσεις μὲ περισσότερη ζέση τὴν προσευχή• κι ἀφοῦ τὴ λάβεις, νὰ τὴν ἔχεις ἀναφαίρετο κατόρθωμα.

Νὰ ξέρεις πὼς οἱ ἅγιοι ἄγγελοι μᾶς παροτρύνουν σὲ προσευχὴ καὶ στέκονται μαζί μας καὶ χαίρονται καὶ προσεύχονται γιὰ μᾶς. Ἂν λοιπὸν ἀμελήσουμε καὶ δεχθοῦμε τοὺς λογισμοὺς ποὺ μᾶς ὑποβάλλουν οἱ δαίμονες, πολὺ παροργίζουμε τοὺς ἀγγέλους. Γιατί, ἐνῶ αὐτοὶ τόσο πολὺ ἀγωνίζονται γιὰ μᾶς, ἐμεῖς οὔτε γιὰ τὸν ἑαυτό μας δὲν θέλουμε νὰ ἱκετεύσουμε τὸ Θεό, ἀλλά, περιφρονώντας τὴν ὑπηρεσία τους καὶ ἐγκαταλείποντας τὸν Κύριό τους καὶ Θεό, συνομιλοῦμε μὲ ἀκάθαρτους δαίμονες.

Πραγματικὴ προσευχὴ κάνει ἐκεῖνος ποὺ προσφέρει πάντα στὸ Θεὸ ὡς θυσία τὴν πρώτη του σκέψη.

Μὴν προσεύχεσαι νὰ γίνουν τὰ θελήματά σου, γιατί ὁπωσδήποτε δὲν συμφωνοῦν μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ• ἀλλὰ μᾶλλον, καθὼς διδάχθηκες, λέγε στὴν προσευχή σου: «Γενηθήτω τὸ θέλημά σου» (Μάτθ. 6:10). Καὶ γιὰ κάθε πράγμα αὐτὸ νὰ ζητᾶς ἀπὸ τὸ Θεό, νὰ γίνει τὸ θέλημά Του, γιατί Αὐτὸς θέλει τὸ καλὸ καὶ τὸ συμφέρον τῆς ψυχῆς σου• ἐνῶ ἐσὺ ὁπωσδήποτε δὲν ζητᾶς πάντοτε τὸ συμφέρον σου.

Πολλὲς φορὲς ζήτησα μὲ τὴν προσευχὴ ἀπὸ τὸ Θεὸ νὰ μοῦ γίνει κάτι ποὺ νόμιζα καλό. Καὶ ἐπέμενα παράλογα νὰ τὸ ζητῶ, βιάζοντας τὸ θεῖο θέλημα. Δὲν ἄφηνα τὸ Θεὸ νὰ οἰκονομήσει ὅ,τι Αὐτὸς γνώριζε ὡς δικό μου συμφέρον. Καὶ λοιπόν, ἀφοῦ ἔλαβα ὅ,τι ζητοῦσα, στενοχωρήθηκα ὕστερα πολύ, ποὺ δὲν εἶχα παρακαλέσει νὰ γίνει μᾶλλον τὸ θέλημά Του. Γιατί δὲν μοῦ ἦρθε τὸ πράγμα ἔτσι ὅπως τὸ νόμιζα.

Τί εἶναι ἀγαθό, παρὰ ὁ Θεός; Σ' Αὐτὸν λοιπὸν ἂς ἀναθέσουμε ὅλα μας τὰ ζητήματα, καὶ θὰ πᾶνε καλά. Γιατί ὁ ἀγαθὸς ὁπωσδήποτε χορηγεῖ καὶ ἀγαθὲς δωρεές.

Στὴν προσευχή σου νὰ ζητᾶς μόνο τὴ δικαιοσύνη καὶ τὴ βασιλεία τοῦ Θεοῦ, δηλαδὴ τὴν ἀρετὴ καὶ τὴ θεία γνώση. Καὶ ὅλα τὰ ὑπόλοιπα θὰ σοῦ προστεθοῦν.

Ἀνάθεσε μὲ ἐμπιστοσύνη στὸ Θεὸ τὶς ἀνάγκες τοῦ σώματός σου, κι αὐτὸ θὰ φανερώσει πὼς Τοῦ ἀναθέτεις καὶ τὶς ἀνάγκες τοῦ πνεύματος.

Ν' ἀγωνίζεσαι, ὥστε νὰ μὴ ζητήσεις τὸ κακὸ κανενὸς στὴν προσευχή σου, γιὰ νὰ μὴν γκρεμίσεις ὅ,τι χτίζεις, κάνοντας σιχαμερὴ τὴν προσευχή σου.

Ὁ χρεοφειλέτης τῶν μυρίων ταλάντων τῆς εὐαγγελικῆς παραβολῆς ἄς σοῦ γίνει παράδειγμα. Ἂν δὲν συγχωρέσεις αὐτὸν ποὺ σ' ἔβλαψε, οὒτ' ἐσὺ θὰ πετύχεις τὴν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν σου. Γιατί λέει τὸ Εὐαγγέλιο γιὰ τὸν χρεωφειλέτη τῶν μυρίων ταλάντων, ποὺ δὲν συγχωροῦσε τὸν δικό του χρεώστη, ὅτι «τὸν παρέδωσε στοὺς βασανιστές» (Μάτθ.18:24-35).

Καλὸ εἶναι νὰ μὴν προσεύχεσαι μόνο γιὰ τὸν ἑαυτό σου, ἀλλὰ καὶ γιὰ κάθε συνάνθρωπό σου, ὥστε νὰ μιμηθεῖς ἔτσι τὸν ἀγγελικὸ τρόπο προσευχῆς.

Μὴ θλίβεσαι, ἂν δὲν παίρνεις ἀμέσως ἀπὸ τὸ Θεὸ ὅ,τι ζητᾶς. Γιατί θέλει νὰ σ' εὐεργετήσει περισσότερο μὲ τὸ νὰ ὑπομένεις καρτερικὰ στὴν προσευχή. Τί ἀνώτερο ὑπάρχει, ἀλήθεια, ἀπὸ τὸ νὰ συναναστρέφεσαι τὸ Θεὸ καὶ νὰ συνομιλεῖς μαζί Του;

Ὁ Κύριος, θέλοντας νὰ διδάξει τοὺς μαθητές Του ὅτι πρέπει πάντοτε νὰ προσεύχονται καὶ νὰ μὴν ἀποθαρρύνονται, τοὺς διηγήθηκε μιὰ σχετικὴ παραβολὴ (Λούκ. 18:1-8). Σ' αὐτὴ τὴν παραβολὴ κάποιος ἄδικος δικαστὴς εἶπε γιὰ μιὰ χήρα γυναίκα, ποὺ ζητοῦσε ἐπίμονα τὸ δίκιο της: "Ἂν οὔτε τὸ Θεὸ φοβᾶμαι οὔτε τοὺς ἀνθρώπους ντρέπομαι, ὅμως, ἐπειδὴ αὐτὴ ἡ γυναίκα μὲ ἐνοχλεῖ συνεχῶς, ζητώντας τὸ δίκιο της, θὰ τῆς τὸ δώσω". Καὶ ὁ Κύριος κατέληξε στὸ συμπέρασμα: "Ἔτσι καὶ ὁ Θεὸς θὰ ἐκπληρώσει σύντομα τὸ θέλημα αὐτῶν ποὺ Τὸν παρακαλοῦν νύχτα-μέρα". Γι' αὐτό, λοιπόν, κι ἐσὺ μὴ χάνεις τὸ θάρρος σου καὶ μὴ στενοχωριέσαι, ἐπειδὴ δὲν ἔλαβες. Γιατί θὰ λάβεις ἀργότερα. Νὰ εἶσαι χαρούμενος καὶ νὰ ἐπιμένεις, ὑπομένοντας τὸν κόπο τῆς ἅγιας προσευχῆς.

Νὰ παραβλέπεις τὶς ἀνάγκες τοῦ σώματος ὅταν προσεύχεσαι, γιὰ νὰ μὴ χάσεις τὸ μέγιστο κέρδος τῆς προσευχῆς σου ἀπὸ τὸ τσίμπημα ἑνὸς κουνουπιοῦ ἢ τὴν ἐνόχληση μίας μύγας.

Ἂν ἔχεις ἐπιμέλεια στὴν προσευχή, νὰ ἑτοιμάζεσαι γιὰ ἐπιθέσεις δαιμόνων καὶ νὰ ὑπομένεις μὲ γενναιότητα τὰ χτυπήματά τους. Γιατί θὰ ὁρμήσουν ἐπάνω σου σὰν ἄγρια θηρία, γιὰ νὰ σὲ ταλαιπωρήσουν.

Ἐκεῖνος ποὺ ὑποφέρει τὰ λυπηρά, θὰ ἐπιτύχει καὶ τὰ χαρμόσυνα. Κι ἐκεῖνος ποὺ ἐγκαρτερεῖ στὰ δυσάρεστα, θὰ ἀπολαύσει καὶ τὰ εὐχάριστα.

Μὴ φανταστεῖς κανένα σχῆμα γιὰ τὸ Θεὸ ὅταν προσεύχεσαι, μήτε νὰ ἐπιτρέψεις νὰ τυπωθεῖ κάποια μορφὴ στὸ νοῦ σου, ἀλλὰ πλησίασε μὲ ἄϋλο τρόπο τὸν ἄϋλο Θεό.

Μὴν ἐπιθυμήσεις νὰ δεῖς μὲ τὰ μάτια τοῦ σώματός σου ἀγγέλους ἢ δυνάμεις ἢ τὸ Χριστό, μὴν τυχὸν καὶ χάσεις ἐντελῶς τὸ μυαλό σου καὶ δεχθεῖς ἔτσι λύκο ἀντὶ γιὰ βοσκὸ καὶ προσκυνήσεις τοὺς ἐχθροὺς δαίμονες.

Φυλάξου ἀπὸ τὶς παγίδες τῶν δαιμόνων. Γιατί συμβαίνει, ἐκεῖ ποὺ προσεύχεσαι ἥσυχα καὶ καθαρά, ξαφνικὰ νὰ σοῦ παρουσιάσουν κάποια παράξενη μορφή, γιὰ νὰ σὲ ὁδηγήσουν στὴν ὑπερηφάνεια, καθὼς θὰ ὑποθέσεις ὅτι ἐκεῖ βρίσκεται τὸ θεῖο. Τὸ θεῖο ὅμως εἶναι ἄϋλο καὶ χωρὶς σχῆμα.

Φρόντισε νὰ ἔχεις πολλὴ ταπεινοφροσύνη καὶ ἀνδρεία, καὶ δὲν θ' ἀγγίξει τὴν ψυχή σου δαιμονικὴ ἐπήρεια. Οἱ ἄγγελοι ἀοράτως θὰ διώξουν μακριὰ ὅλη τὴν ἐνέργεια τῶν δαιμόνων.

Ὅταν μεταχειριστεῖ ὁ παμπόνηρος δαίμονας πολλὰ μέσα καὶ δὲν μπορέσει νὰ ἐμποδίσει τὴν προσευχὴ τοῦ δικαίου, τότε ἀποσύρεται γιὰ λίγο. Μὰ τὸν ἐκδικεῖται ἀργότερα, σπρώχνοντάς τον στὴν ὀργή, γιὰ νὰ ἐξαφανίσει τὴν ἐξαίρετη ἐσωτερικὴ κατάσταση ποὺ δημιουργήθηκε μὲ τὴν προσευχή, ἢ ἐρεθίζοντάς τον σὲ σαρκικὴ ἡδονή, γιὰ νὰ μολύνει τὴν ψυχή του.

Ὅταν προσευχηθεῖς ὅπως πρέπει, νὰ περιμένεις πειρασμούς. Στάσου λοιπὸν γενναία, γιὰ νὰ διατηρήσεις τὸν καρπὸ τῆς προσευχῆς. Γιατί ἐξαρχῆς σ' αὐτὸ ἔχεις ταχθεῖ, νὰ ἐργάζεσαι τὴν προσευχὴ καὶ νὰ φυλάττεις τοὺς καρπούς της (Πρβλ. Γέν. 2:15). Ἀφοῦ ἐργαστεῖς, λοιπόν, μὴν ἀφήσεις ἀφύλαχτο ὅ,τι κέρδισες• διαφορετικά, δὲν ὠφελήθηκες καθόλου ἀπὸ τὴν προσευχή σου.

Ἂν προσεύχεσαι θεάρεστα, θὰ σὲ βροῦν τέτοιες δοκιμασίες, ὥστε νὰ νομίσεις πὼς εἶναι δίκαιο νὰ θυμώσεις. Δὲν ὑπάρχει ὅμως καθόλου δικαιολογημένος θυμὸς ἐναντίον του πλησίον. Ἂν καλοεξετάσεις τὴν ὑπόθεση, θὰ βρεῖς πὼς εἶναι δυνατὸ καὶ χωρὶς θυμὸ νὰ διευθετηθεῖ τὸ ζήτημα. Μεταχειρίσου, λοιπόν, κάθε τρόπο γιὰ νὰ μὴ θυμώσεις.

Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, συμπάσχοντας μὲ τὴν ἀσθένειά μας, ἔρχεται σ' ἐμᾶς, μολονότι εἴμαστε ἀκάθαρτοι ἀπὸ τὰ πάθη καὶ τὶς ἁμαρτίες. Κι ἂν βρεῖ τὸ νοῦ νὰ προσεύχεται εἰλικρινὰ μόνο σ' Αὐτό, κυριαρχεῖ πάνω του, ἐξαφανίζει ὅλη τη φάλαγγα τῶν πονηρῶν λογισμῶν καὶ σκέψεων, ποὺ τὸν περικυκλώνουν, καὶ τὸν προτρέπει στὸν ἔρωτα τῆς πνευματικῆς προσευχῆς.

Ἔχεις πόθο νὰ προσευχηθεῖς; Γίνε νεκρὸς γιὰ τὴ γῆ. Ἔχε παντοτινὰ πατρίδα τὸν οὐρανὸ -ὄχι μὲ λόγια, ἀλλὰ μὲ ζωὴ ἀγγελικὴ καὶ μὲ γνώση θεϊκή. Ἀπαρνήσου τὰ πάντα, γιὰ νὰ κληρονομήσεις τὸ πᾶν.

Ἂν εἶσαι πραγματικὸς θεολόγος, θὰ προσεύχεσαι ἀληθινά. Κι ἂν προσεύχεσαι ἀληθινά, εἶσαι πραγματικὸς θεολόγος.

Μακάριος ὁ νοῦς, ποὺ στὸν καιρὸ τῆς προσευχῆς δὲν σχηματίζει μέσα του καμιὰν ἀπολύτως μορφή. Μακάριος ὁ νοῦς, ποὺ προσεύχεται ἀπερίσπαστα καὶ ἀποκτᾶ διαρκῶς περισσότερο πόθο γιὰ τὸ Θεό. Μακάριος ὁ νοῦς, ποὺ στὸν καιρὸ τῆς προσευχῆς γίνεται ἄϋλος κι ἐλεύθερος ἀπ' ὅλα. Μακάριος ὁ νοῦς, ποὺ στὸν καιρὸ τῆς προσευχῆς μένει ἀνεπηρέαστος ἀπὸ κάθε πράγμα.

Ἂν στὸν καιρὸ τῆς προσευχῆς σου νιώσεις χαρὰ μεγαλύτερη ἀπὸ κάθε ἄλλη χαρά, τότε πράγματι βρῆκες τὴν ἀληθινὴ προσευχή.

Ἱερὰ Μονὴ Παρακλήτου Ὠρωπὸς Ἀττικῆς

Πηγή: orthodoxfathers.com

ΕΝΑΣ ΜΙΚΡΟΣ ΒΙΟΠΑΛΑΙΣΤΗΣ (Ἀναγνωστικό Δ΄Δημοτικοῦ 1959)

ΕΝΑΣ ΜΙΚΡΟΣ ΒΙΟΠΑΛΑΙΣΤΗΣ
(Ἀναγνωστικό Δ΄Δημοτικοῦ 1959)

Μόλις ἦταν δέκα χρονῶν παιδὶ ὁ Ἀνδρέας καὶ ἐγνώριζε κιόλας τὶς στενοχώριες τῆς ζωῆς.

Σὲ ἡλικία τεσσάρων μόλις χρονῶν εἶχε χάσει τὴ μαννούλα του καὶ τώρα ἔχασε καὶ τὸν καλό του  πατέρα. Ἔτσι ὁ Ἀνδρέας μὲ τὸ μικρούλη του τὸν ἀδελφό, τὸ Νώτη, ἔμειναν στοὺς πέντε δρόμους.

Καλὰ ποὺ εὑρέθηκε ἡ θεία τους ἡ Σταυρούλα, ἡ ἀδελφὴ τῆς μάννας τους τῆς συχωρεμένης καὶ τὰ  περιμάζεψε. Πτωχὴ ὅμως κι αὐτὴ ἐργάτρια σ’ ἕνα ταπητουργεῖο, ποῦ νὰ χορτάσῃ ψωμὶ τὰ ὀρφανά!

Τί νὰ πρωτοκάμῃ ἡ θεία ἡ Σταυρούλα μὲ τὶς ὀλίγες δραχμοῦλες, ποὺ παίρνει;

Μιὰ ἡμέρα ὁ Ἀνδρέας, ποὺ ἦταν παιδὶ πολὺ στοχαστικὸ κι ἐκαταλάβαιντ τὶς στενοχώριες τῆς θείας  του, τῆς λέγει:

—Ξέρεις, θεία Σταυρούλα, ἐγὼ σὲ λίγο τελειώνω πιὰ τὸ σχολεῖο. Θὰ πάω νὰ δουλέψω. Δὲν ἠμπορῶ  νὰ σὲ βλέπω νὰ κουράζεσαι ἔτσι καὶ πάλι νὰ πεινοῦμε ὅλοι μας. Πρέπει καὶ ἐγὼ νὰ βγάζω τὸ δικό  μου.

—Σὲ καλό σου, γιόκα μου! Ποιός θὰ σὲ πάρῃ στὴ δουλειά του μιὰ στάλα παιδί; Τί ἠμπορεῖ νὰ κάμῃ  ἕνα παιδὶ στὴν ἡλικία σου;

Μὰ ὁ Ἀνδρέας ἐπέμενε καὶ ἔγινε... ἔμπορος. Ἐπουλοῦσε σπίρτα στὸ δρόμο, στὰ καφενεῖα, στὶς  γωνίες, ὅπου βρισκόταν.

Ἔτσι, χλωμὸ ἀπὸ τὴν κακοπέραση καὶ πτωχοντυμένο, ὅποιος τὸν ἔβλεπε, καὶ ἀνάγκη νὰ μὴν εἶχε,  ἔπαιρνε κανένα κουτί. Σπίρτα εἶναι, χρειάζονται.

Μιὰ μέρα ὁ Ἀνδρέας ἐπλησίασε ἕναν κύριο, τὴν ὥρα ποὺ ἔβγαινε ἀπὸ ἕνα μεγάλο κατάστημα. Ἀπὸ  τὸ πρωῒ δὲν εἶχε πουλήσει οὔτε ἕνα κουτί.

—Πάρτε, κύριε, ἕνα κουτάκι σπίρτα ἀπὸ τὸ πτωχό. Ὁ κύριος ἐγύρισε καὶ εἶδε τὸ παιδὶ μὲ συμπόνια.  Δὲν ἔμοιαζε μὲ τὰ χαμίνια τοῦ δρόμου. Στὸ χλωμό του πρόσωπο ἦταν ζωγραφισμένη ἡ θλῖψι. Ἔψαξε τότε ὁ κύριος γιὰ ψιλά, αλλὰ δεν εὑρῆκε. Ὕστερα ἔβγαλε τὸ πορτοφόλι του, ἀλλὰ κί ἐκεῖνο  δὲν εἶχε τίποτε ὀλιγώτερο ἀπὸ ἑκατοστάρικα.

Λυποῦμαι, μικρέ μου, ποὺ δὲν ἔχω ψιλά, εἶπεν ὁ κύριος καὶ ἔκαμε νὰ φύγῃ.

—Δῶστε μου, κύριε, τὸ ἑκατοστάρικο καὶ ἐγὼ θὰ εὕρω νὰ τὸ χαλάσω. Θὰ τρέξω γρήγορα -  γρήγορα καὶ σὲ δυὸ λεπτὰ θὰ σᾶς φέρω τὰ ψιλά.

—Ἀλήθεια τὸ λές; ἐρώτησε ὁ κύριος, βλέποντας τὸν Ἄνδρέα κατάματα.

—Ναί, ἀλήθεια σᾶς λέγω.

Τὸ ξάστερο πρόσωπο τοῦ παιδιοῦ κι ὁ τρόπος ποῦ τοῦ μίλησε ἔπεισαν τὸν κύριο νὰ τοῦ  ἐμπιστευθῇ τὸ ἑκατοστάρικο.

Ὁ Ἀνδρέας ἔφυγε τρεχᾶτος.

Ὁ κύριος ἔμεινεν ἐπάνω στὸ πεζοδρόμιο καὶ περίμενε. Στὸ μεταξὺ πλησίασε τὴ βιτρίνα κι’ ἔβλεπε. Πέρασαν πέντε λεπτά, πέρασαν δέκα κι ὁ Ἀνδρέας ἀκόμη νὰ φανῇ! Ὁ κύριος ἄρχισε νὰ κουνᾷ τὸ  μπαστούνι του νευρικὰ καὶ τὸ πρόσωπό του ἔδειχνε ἀνησυχία. Πέρασαν ἄλλα δέκα λεπτά, τίποτε!

—Κουτὸς ἤμουν νὰ πιστέψω σ’ ἕνα παιδὶ τοῦ δρόμου, ἔλεγε ἀπὸ μέσα του.

Μετὰ μισὴ ὥρα, σὰν ἀπελπίσθηκε, πῆρε τὸ δρόμο καὶ, τράβηξε γιὰ τὸ σπίτι του.

Τὴν ἄλλη μέρα βλέπει ὁ κύριος ἔξω ἀπὸ τὴν πόρτα τοῦ σπιτιοῦ του ἕνα μικρούλη νὰ τὸν περιμένῃ.  Ἔμοιαζε ἀπαράλλακτα μὲ τὸν μικρό, ποὺ τοῦ εἶχε δώσει τὸ ἑκατοστάρικο, μόνο ποὺ ἦταν  μικρότερος ἀπὸ ἐκεῖνον.

Κάποια μεγάλη θλῖψι θὰ εἶχε στὴν καρδιά του τὸ παιδί, γιατὶ τὰ μάτια του ἦταν γεμᾶτα δάκρυα.

—Κύριε, τοῦ εἶπε μὲ ὕφος φοβισμένο, ἐσεῖς εἶσθε ποὺ δώσατε στὸν Ἀνδρέα μας χθὲς τὸ ποωῒ τὸ  ἑκατοστάρικο;

—Ναί, ἐγὼ εἶμαι, ἀπάντησε ὁ κύριος.

—Νά τα τὰ λεπτά σας, κύριε. Μ’ ἔστειλε ὁ Ἀνδρέας μας νὰ σᾶς τὰ δώσω.

—Καὶ πῶς βρῆκες τὸ σπίτι μου, παιδί μου;

—Μ’ ἔστειλε ὁ Ἀνδρέας στὸ κατάστημα ποὺ σᾶς βρῆκε χθὲς καὶ ρώτησα, γιατὶ τὸν Ἀνδρέα τὸν πάτησε τὸ αὐτοκινητο, εἶπε ὁ μικρὸς χύνοντας πικρὰ δάκρυα.

Ὁ κύριος στάθηκε γιὰ μιὰ στιγμὴ σκεπτικὸς καὶ τὸ πρόσωπό του ἔδειχνε μεγάλη ταραχή.

Ὕστερα πῆρε τὸ παιδὶ ἀπὸ τὸ χέρι καὶ τοῦ λέει:

—Πᾶμε, μικρέ μου, στὸ σπίτι σας.

Σὲ λίγο μπῆκαν σὲ ἕνα στενοδρόμι.

—Ἐδῶ, κύριε, εἶναι τὸ σπίτι μας, εἶπε τὸ παιδὶ καὶ ἔδειξε μὲ τὸ δάκτυλό του ἕνα σκοτεινὸ ὑπόγειο.

Κατέβηκαν τέσσερα - πέντε σκαλοπάτια. Σὲ μιὰ γωνιὰ τοῦ ὑπογείου ἦταν ἕνα ἀχυρένιο στρῶμα.  Ἐπάνω στὸ στρῶμα αὐτὸ κοιτόταν ἕνα παιδὶ καὶ στὸ πλάϊ του παράστεκε μιὰ φτωχοντυμένη  γυναικούλα μὲ τὰ μάτια πρησμένα ἀπὸ τὸ κλάμα.

Ὁ κύριος γνώρισε ἀμέσως τὸν Ἀνδρέα. Τὸ πρόσωπό του ἦταν κατάχλωμο ὡσὰν τὸ κερί.

Γονάτισε ὁ κύριος καὶ ἔπιασε τὸ χέρι τοῦ φτωχοῦ παιδιοῦ, ἕνα χεράκι ξυλιασμένο.

—Ἔδωσες στὸν κύριο τὰ λεπτά; ρώτησε ὁ Ἀνδρέας τὸν ἀδερφούλη του. Καὶ ἠ φωνή του,  ἀδύνατη, νόμιζες πὼς θὰ ἔσβηνε, πρὶν ἀποσώσῃ τὰ λόγια του.

Ὁ καλὸς κύριος ἔσκυψε τότε καὶ ἐφίλησε τὸ μέτωπο τοῦ παιδιοῦ καὶ μὲ φωνὴ γεμάτη συμπόνια εἶπε  στὴ θεία του:

—Θὰ φροντίσω ἐγώ γι’ αὐτὸ τὸ παιδί, γιὰ νὰ γίνῃ καλά. Μιὰ στιγμὴ καὶ θὰ ξανάρθω.

Καὶ ἀνέβηκε βιαστικὸς τὰ σκαλοπάτια.

Σὲ λίγο ξαναγύρισε μὲ τὸ αὐτοκίνητο τῶν πρώτων βοηθειῶν. Πῆρε ὁ ἴδιος τὸ παιδὶ στὴν ἀγκαλιά του καὶ τὸ ἔβαλε προσεκτικὰ μέσα στὸ αὐτοκίνητο.

Ὕστερα ἀπὸ λίγη ὥρα ὁ Ἀνδρέας ἦταν ξαπλωμένος ἐπάνω σ’ ἕνα λευκὸ κρεβάτι στὸ νοσοκομεῖο.

Ἡ πληγή του βέβαια ἦταν βαρειὰ καὶ ὁ κίνδυνος μεγάλος. Ἀλλὰ οἱ φροντίδες τῶν καλῶν γιατρῶν  τὸν ἔσωσαν.

Ἔμεινε ἀρκετὲς ἡμέρες στὸ νοσοκομεῖο ὁ Ἀνδρέας.

Ὅταν ἔγινε καλὰ καὶ βγῆκε ἀπὸ τὸ νοσοκομεῖο, ὁ καλὸς κύριος δὲν τὸν ἄφησε πιὰ νὰ πουλᾷ σπίρτα. Τὸν ἔστειλε πάλι στὸ σχολεῖο, γιὰ νὰ μάθῃ περισσότερα γράμματα. Τὸ ἴδιο ἔκαμε καὶ γιὰ τὸ Νώτη,  τὸν ἀδελφὸ τοῦ Ἀνδρέα.

Οὔτε τοὺς ἄφησε νὰ ζοῦν στὸ ἴδιο ὑγρὸ καὶ ἀνήλιο ὑπόγειο. Πῆρε τὴ θεία τους τὴ Σταυρούλα  οἰκονόμο στὸ πλούσιο σπίτι του καὶ παραχώρησε καὶ γιὰ τοὺς τρεῖς ἕνα μεγάλο προσηλιακὸ  δωμάτιο.

Ἀπὸ τότε ἡ θεία Σταυρούλα μὲ τὰ ὀρφανὰ ἀνεψάκια της ἔζησε εὐχαριστημένη. Τὰ παιδιὰ μεγάλωσαν καὶ ἔγιναν τίμιοι ἐργάτες καὶ καλοὶ ἄνθρωποι.

Αναγνωστικό Δ΄Δημοτικού 1959

Πηγή: kapodistrias.info

Ἡ Ὑπαπαντή τοῦ Χριστοῦ στήν Ἐλευθερούπολη Καβάλας.

Μέ ἰδιαίτερη κατάνυξη ἐτελέσθη ἡ ἀγρυπνία τῆς Ὑπαπαντῆς τοῦ Χριστοῦ στήν ἑορτάζουσα Ἱερά Μονή Ὑπαπαντή τοῦ ΧριστοῦΧορτοκόπι Ἐλευθερουπόλεως Καβάλας. Τῶν ἀκολουθιῶν καί τῆς Θείας Λειτουργίας προέστη τιμητικῶς ὁ Θεοφιλέστατος Ἐπίσκοπος Φιλίππων κ. Ἀμβροσιος.

 Στό τέλος τῆς Θείας Λειτουργίας ὁ Θεοφιλέστατος Ἐπίσκοπος Χριστιανουπόλεως κ. Γρηγόριος εὐχαρίστησε τόν Ἐπίσκοπο Φιλίππων κ. Ἀμβρόσιο γιά τήν παρουσία του, τούς ἱεροψάλτες, ἐνῶ εὐχήθηκε στήν γερόνισσα καί καθηγουμένη Μαγδαληνή μοναχή ὁ Θεός νά τῆς δίνει δύναμη γιά τό ἔργο πού τῆς ἔχει ἀναθέσει ἡ θεία πρόνοια. Στό κόσμο εὐχήθηκε ὁ Θεός νά τούς ἀντιπροσφέρει κάθε ἀγαθό σέ κάθε ἕναν ξεχωριστά ὅπως ἀκριβῶς προσφέρουν στόν συνάνθρωπο τους.

Ἡ φιλοξενία τοῦ μοναστηριοῦ γιά ἀκόμη φορά ἦταν ἐξαιρετική ὅπου ἀπό παραμονή παρετέθη πλούσια τράπεζα στούς προσκυνητές καθώς καί σέ ὅλους τούς ἱεροψάλτες καί κληρικούς.

Πηγή

Γιατὶ ἐπιτρέπει ὁ Θεὸς τοὺς ἀνάξιους καὶ φαύλους ἄρχοντες; (Ἁγίου Ἀναστασίου τοῦ Σιναΐτου

Τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν Ἀναστασίου τοῦ Σιναΐτου Ἐπισκόπου Ἀντιοχείας

Γιατί ὁ Θεὸς ἐπιτρέπει οἱ "ἐλέῳ Θεοῦ" ἄρχοντές μας, νὰ εἶναι συχνὰ ἀνάξιοι;

Καὶ ἂν εἶναι "ἐλέῳ Θεοῦ", καὶ "τεταγμένοι ἀπὸ τὸν Θεό" κατὰ τὴν Ἁγία Γραφή, πῶς γίνεται νὰ εἶναι συχνὰ ἀνάξιοι; 

Ὁ ἅγιος Ἀναστάσιος ὁ Σιναΐτης, μᾶς ἐξηγεῖ:

Ἐρώτησις: Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος λέει ὅτι οἱ ἐξουσίες τοῦ κόσμου ἔχουν ταχθῆ ἀπὸ τὸν Θεό (Ρωμ. ιγ' 1). Πρέπει λοιπὸν νὰ δεχθοῦμε ὅτι κάθε ἄρχοντας ἢ βασιλεὺς ἢ Ἐπίσκοπος προχειρίζεται στὸ ἀξίωμα αὐτὸ ἀπὸ τὸν Θεό;-

Ἀπόκρισις: Ὁ Θεὸς λέει στὸν Νόμο: «Θὰ σᾶς δώσω ἄρχοντας σύμφωνα μὲ τὶς καρδιές σας» (παράβ. Ἱερεμ. γ' 15). Εἶναι λοιπὸν φανερὸ ὅτι οἱ μὲν ἄρχοντες καὶ οἱ βασιλεῖς ποὺ εἶναι ἄξιοι αὐτῆς τῆς τιμῆς προχειρίζονται στὸ ἀξίωμα αὐτὸ ἀπὸ τὸν Θεό. Οἱ ἄλλοι πάλι, ποὺ εἶναι ἀνάξιοι, προχειρίζονται κατὰ παραχώρησιν ἢ καὶ βούλησιν τοῦ Θεοῦ σὲ ἀνάξιο λαὸ ἐξ αἰτίας αὐτῆς ἀκριβῶς τῆς ἀναξιότητός των.

Καὶ ἄκουσε σχετικὰ μερικὲς διηγήσεις.
Ὅταν εἶχε γίνει βασιλεὺς ὁ Φωκᾶς, ὁ τύραννος [1], καὶ ἄρχισε ἐκεῖνες τὶς αἱματοχυσίες μὲ τὸν Βόνοσο [2], τὸν δήμιο, ὑπῆρχε κάποιος μοναχὸς στὴν Κωνσταντινούπολι, ἅγιος ἄνθρωπος, ποὺ ἔχοντας πολλὴ παρρησία πρὸς τὸν Θεό, σὰν νὰ δικαζόταν μὲ τὸν Θεὸ καὶ ἔλεγε μὲ ἁπλότητα: «Κύριε, γιατί ἔκανες τέτοιον βασιλέα;» Καὶ τότε, ἀφοῦ τὸ ἔλεγε αὐτὸ γιὰ ἀρκετὲς ἡμέρες, τοῦ ἦλθε φωνὴ ἐκ Θεοῦ ποὺ ἔλεγε: «Διότι δὲν βρῆκα ἄλλον χειρότερο».

Ὑπῆρχε καὶ κάποια ἄλλη πόλις στὴν περιοχὴ τῆς Θηβαΐδος, ποὺ ἦταν γεμάτη παρανομία, τῆς ὁποίας οἱ πολίτες διέπρατταν πολλὰ μιαρὰ καὶ ἄτοπα πράγματα. Σ᾽ αὐτὴν λοιπὸν κάποιος ἄνθρωπος τοῦ ἱπποδρόμου διεφθαρμένος στὸ ἔπακρον ἀπέκτησε ξαφνικὰ κάποια ψευδοκατάνυξι καὶ πῆγε καὶ ἐκάρη μοναχὸς καὶ ντύθηκε τὸ μοναχικὸ σχῆμα. Ἀλλ’ ὅμως καθόλου δὲν σταμάτησε τὶς πονηρὲς πράξεις του. Συνέβη λοιπὸν νὰ πεθάνη ὁ Ἐπίσκοπος τῆς πόλεως αὐτῆς. Τότε παρουσιάσθηκε σὲ κάποιον ἅγιο ἄνθρωπο ἄγγελος Κυρίου καὶ τοῦ λέει: «Πήγαινε καὶ προετοίμασε τὴν πόλι, γιὰ νὰ χειροτονήσουν Ἐπίσκοπο τὸν πρώην ἄνθρωπο τοῦ Ἱπποδρόμου». Πῆγε λοιπὸν αὐτὸς καὶ ἔκανε ὅ,τι τοῦ παρηγγέλθη. Ἀφοῦ λοιπὸν χειροτονήθηκε ὁ προαναφερθεὶς πρώην ἢ μᾶλλον ἔτι φαυλόβιος, ἄρχισε μὲ τὸν νοῦ του νὰ φαντάζεται ὅτι κάτι εἶναι καὶ νὰ ὑψηλοφρονῆ. Τότε τοῦ παρουσιάσθηκε ἄγγελος Κυρίου καὶ τοῦ λέει: «Γιατί ὑψηλοφρονεῖς, ἄθλιε; Σοῦ λέω ἀλήθεια ὅτι δὲν ἔγινες Ἐπίσκοπος, ἐπειδὴ ἤσουν ἄξιος γιὰ ἱερωσύνη, ἀλλὰ γιατί αὐτῆς τῆς πόλεως τέτοιος Ἐπίσκοπος τῆς ἄξιζε».

Γι’ αὐτὸ λοιπόν, ἂν ποτὲ δῆς κάποιον ἀνάξιο καὶ πονηρὸ βασιλέα ἢ ἄρχοντα ἢ Ἐπίσκοπο, μὴν ἀπορήσης, μήτε νὰ κατηγορήσης τὴν πρόνοια τοῦ Θεοῦ. Ἀλλὰ μᾶλλον μάθε ἀπ’ αὐτὸ καὶ πίστευε ὅτι παραδιδόμεθα σὲ τέτοιους τυράννους ἐξ αἰτίας τῶν ἀνομιῶν μας, κι ὅμως πάλι δὲν ἀφήνουμε τὰ κακά μας ἔργα.

--------------------------------------------------------------------

1. Φλάβιος Φωκᾶς: αὐτοκράτωρ τοῦ Βυζαντίου (602-610), περιβόητος γιὰ τὴν σκληρότητα καὶ ἀκολασία του.
2. Βόνοσος ἢ Βόνωσος: λογοθέτης (ὑπουργὸς) ἐπὶ Φλαβίου Φωκᾶ

Πηγή

Η ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΚΡΙΣΕΩΣ (ΟΣΙΟΣ ΕΦΡΑΙΜ Ο ΣΥΡΟΣ)

«Τότε, την Ημέρα της Κρίσεως, θα ακουστεί δυνατή κραυγή, που θα βροντοφωνάζει και θα λέει: “Να, ο Νυμφίος έρχεται! Να, ο Κριτής φθάνει! Να, ο Δικαστής των δικαστών φανερώνεται! Να, ο Θεός όλου του κόσμου έρχεται να κρίνει όλη την οικουμένη και να ανταμείψει τον καθένα ανάλογα με τα έργα του!”. Τότε οι δυνάμεις των ουρανών θα σαλευθούν (Λουκ. κα΄ 26).

 Τότε θα τρέχουν μπροστά οι στρατιές των Αγγέλων και οι χορείες των Αρχαγγέλων θα συνοδεύουν. Τα Χερουβείμ και τα πολυόμματα Σεραφείμ θα κράζουν με ισχυρή φωνή: “Άγιος, Άγιος, Άγιος, ο Θεός που υπάρχει, και υπήρχε και έρχεται, ο Παντοκράτορας!” (πρβλ. Αποκ. δ΄ 8). Τότε θα σχισθούν οι ουρανοί και θα φανερωθεί σαν φοβερή αστραπή, ο Βασιλιάς των βασιλέων, με πολλή δύναμη και με ανέκφραστη δόξα. Και θα Τον δει κάθε μάτι, και εκείνοι που Τον κέντησαν με λόγχη. Και θα θρηνήσουν γι’ Αυτόν όλες οι φυλές της γης. Τότε θα καθίσει επάνω στον ένδοξο θρόνο Του και θα συναχθούν μπροστά Του όλα τα έθνη (Ματθ. κε΄ 31). Άραγε, τι λογής πρόκειται να βρεθεί η ψυχή για να μπορέσει να βαστάξει, όταν θα τοποθετηθούν οι θρόνοι, όταν θα καθίσουν οι κριτές και θ’ ανοιχθούν τα βιβλία;

Μεγάλος θα είναι ο φόβος, αδελφοί, εκείνη την ώρα, όταν θα ανοιχθούν εκείνα τα φοβερά βιβλία, όπου είναι γραμμένα τα έργα μας και τα λόγια μας, όσα κάναμε σ’ αυτή τη ζωή και νομίζαμε με τον νου μας ότι τάχα θα διαφύγουν τον Θεό που ερευνά τις διαθέσεις και τις επιθυμίες (Ψαλ. ζ΄ 10) και όπου είναι γραμμένες όλες οι πράξεις μας και οι σκέψεις όλων.

Τότε, αδελφοί μου αγαπητοί, όλη η ανθρωπότητα θα στέκεται μεταξύ της βασιλείας και της κρίσης, μεταξύ της ζωής και του θανάτου, μεταξύ της χαράς και της λύπης. Όλοι, έχοντας στραμμένο το βλέμμα τους κάτω, χωρίς να σηκώνουν το κεφάλι προς τα πάνω, θα στέκονται μπροστά στο βήμα του Χριστού και θα ανακρίνονται και θα ελέγχονται αυστηρά. Μάλιστα εκείνοι που έζησαν με αμέλεια, θα αναλογίζονται τις πράξεις τους. Και θα βλέπει ο καθένας τα έργα του, είτε καλά είναι αυτά, είτε φαύλα.

Και αυτοί βέβαια που έχουν τα καλά έργα θα πλησιάζουν το βήμα του Κριτή με χαρά, επειδή πρόκειται να πάρουν ως αμοιβή το στεφάνι. Αν όμως κανείς, έχοντας βαριές αμαρτίες, φύγει απ’ αυτή τη ζωή αμετανόητος, τότε, βλέποντας αυτές τις αμαρτίες να βρίσκονται μπροστά του, να τον κατακρίνουν και να τον ελέγχουν, θα λέει θρηνώντας: “Ω, πώς δεν αγωνίστηκα ο άθλιος, αλλά έχασα τον επίγειο καιρό μου, κοροϊδεύοντας και κοροϊδευόμενος; Πώς δεν μετανόησα; Γιατί δεν έδειξα ευσπλαχνία; Γιατί φθόνησα; Γιατί μίσησα; Γιατί λοιδόρησα τον αδελφό μου και δεν συμφιλιώθηκα μαζί του; Ναι, ναι, συμπεριφέρθηκα σαν ανόητος! Άκουγα μάλιστα για τις τιμωρίες. Άκουγα μάλιστα και γι’ αυτή την Ημέρα της Κρίσεως. Γιατί δεν μετανόησα απέναντι σε Αυτόν που σήκωσε επάνω Του την αμαρτία του κόσμου (πρβλ. Ιω. α΄ 29), αλλά πέρασα τα χρόνια μου κοροϊδευόμενος; Εκείνους που νήστευαν και προσεύχονταν, τους έβλεπα και τους χλεύαζα. Αυτοί στέκονται τώρα μπροστά στον Κριτή χαρούμενοι και ζητούν την αμοιβή τους. Τι να κάνω, άραγε; Γιατί ο καιρός της μετανοίας, πια, πέρασε!”.

Και ενώ αυτοί θα συλλογίζονται αυτά, θα ακούσουν την φοβερή φωνή του Κριτή, που κραυγάζει και λέει: “Δείξτε Μου τα έργα σας και πάρτε τον μισθό!”. Εκείνη μάλιστα την ώρα, θα σαλευθούν όλες οι τάξεις των ανθρώπων: αρχιερείς, ιερείς και διάκονοι, όλες οι τάξεις της Εκκλησίας, όπως είπε ο Απόστολος: “Ανασταίνεται ο καθένας στην δική του τάξη (Α΄ Κορ. ιε΄ 23) για να προσφέρει δόξα στον Θεό”. Τότε θα σαλευθούν από φόβο κυβερνήτες, σοφοί και πλούσιοι, γιατί ήρθε η ώρα να γίνει γνωστό το έργο του καθενός μπροστά σε Αγγέλους και ανθρώπους, και να θερίσει ο καθένας όπως έσπειρε (Γαλ. στ΄ 7)».

Πρὸς τὴν Ἱερὰ Κοινότητα Ἁγίου Ὄρους Ἄθω

Ἀνάβυσσος 10/2/2015

Πρὸς τὴν Ἱερὰ Κοινότητα Ἁγίου Ὄρους Ἄθω

Σεβαστοὶ Πατέρες,
Στὴν διαδικτυακὴ κοινότητα «Ρωμαίϊκό Ὁδοιπορικὸ», διάβασα τὴν ἐπιστολή ποὺ στείλατε πρὸς τὸν Οἰκουμενικὸ Πατριάρχη στὶς 31-12-2014, στὴν ὁποία ἀναφέρετε συγκεκριμένα ὅτι «….δυσκολευόμεθα νὰ κατανοήσωμεν τὰ διατρέξαντα κατὰ τὰς ἑορτίους ἡμέρας ἐπὶ τῇ μνήμῃ τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου τοῦ Πρωτοκλήτου, τοῦ Πατριάρχου ἡμῶν, κατ’ αὐτὴν τὴν ἱερωτάτην στιγμὴν τῆς ἁγίας Ἀναφορᾶς, ἐξελθόντος ἐκ τοῦ ἱεροῦ βήματος διὰ νὰ δώσῃ λειτουργικὸν ἀσπασμὸν εἰς τὸν ἐνδεδυμένον τὸ ὠμόφορον Πάπαν Ρώμης, ὅστις καὶ ἐν συνεχείᾳ ἀπήγγειλε τὴν Κυριακὴν προσευχήν!.......». Στὴν συνέχεια, μὲ ἕνα γλαφυρὸ καὶ δουλοπρεπὲς ὕφος «προσπαθήσατε» νὰ τοῦ ἐφιστήσετε τὴν προσοχή, γιατὶ ἡ στάση του σκανδαλίζει τοὺς ἀδελφοὺς Πατέρες καὶ τὸ ποίμνιο!

Ὡς ὀρθόδοξος κληρικὸς, ποὺ θέλει νὰ τιμᾶ τὰ ράσα ποὺ φοράει, ἔχω τὴν ὑποχρέωση νὰ σᾶς πῶ τὰ ἐξῆς:

Ἔχετε τὴν ἐντύπωση ὅτι μὲ αὐτὴν τὴν ἐπιστολὴ, ἐλέγξατε τὸν Πατριάρχη γιὰ τὴν στάση του; Ποιοὺς νομίζετε ὅτι κοροϊδεύετε; Γιὰ πόσο ἀνεγκέφαλους μᾶς περνάτε; Ἤ θέλετε νὰ μᾶς πεῖτε ὅτι, τὸ μόνο πού σᾶς φάνηκε περίεργο ἦταν αὐτὴ ἡ στιγμὴ τῆς ἁγίας Ἀναφορᾶς, κατὰ τὴν Θεία Λειτουργία στὸ Φανάρι; Ἡ πολύχρονη πορεία τοῦ Πατριάρχη πρὸς τὸν Οἰκουμενισμὸ καὶ οἱ συμπροσευχὲς του μὲ αἱρετικοὺς καὶ ἀλλόθρησκους, στὸ Παγκόσμιο Συμβούλιο Ἐκκλησιῶν, δὲν σᾶς προβλημάτισαν;

Τὶς φωτογραφίες, ποὺ ὑπάρχουν μέσα στὴν ὁμολογιακὴ ἔκδοση ποὺ συνέταξαν οἱ ἀγωνιστές Ἁγιορεῖτες Πατέρες καὶ ποὺ μιλᾶνε ἀπὸ μόνες τους, δὲν τὶς εἴδατε; Τὶς οἰκουμενιστικές καὶ ἀντορθόδοξες θέσεις ποὺ διακηρύττει ὁ Πατριάρχης, δὲν τὶς διαβάσατε; Θεωρεῖτε ὅτι αὐτὴν τὴν ἀντίδραση περίμεναν ἀπὸ ἐσᾶς, οἱ Ἁγιορεῖτες Μοναχοὶ ποὺ πραγματικὰ ἀγωνίζονται, κατὰ τῶν οἰκουμενιστικῶν κινήσεων τοῦ Πατριάρχη; Ἀσφαλῶς θὰ περίμεναν νὰ κρατήσετε τὴ στάση ποὺ κράτησαν οἱ προκάτοχοί σας Πατέρες πρὶν πενήντα χρόνια, προχωρώντας στὴν διακοπὴ μνημοσύνου, ὅπως ἐπιβάλλει ἡ διαχρονικὴ ὁμολογιακὴ μαρτυρία τοῦ Ἁγίου Ὄρους. Ἀντίθετα, ἡ πρωτοφανὴς αὐτὴ στάση σας δηλώνει μεταπατερικὸ φρόνημα, ποὺ κατ’ἐπέκταση εἶναι αἱρετικὸ.

Εἰλικρινὰ, δὲν μπορῶ νὰ πιστέψω ὅτι αὐτὴ ἡ ἐπιστολὴ ποὺ διάβασα ἦταν ἀπὸ Ἁγιορεῖτες Πατέρες. Καλύτερα νὰ μὴν γράφατε τίποτε καὶ νὰ σιωπούσατε, γιατὶ λιγότερο θὰ μᾶς ἐξοργίζατε. Ἐπειδὴ γνωρίζω ἐκ τῶν ἔσῳ, σᾶς πληροφορῶ ὅτι πολὺ σύντομα θὰ ὑπάρξουν κι ἄλλες ἐπιστολές διαμαρτυρίας ἀπὸ Ἁγιορεῖτες Μοναχούς, γιατὶ ἐσεῖς δὲν ἐκφράζετε τὴν πλειοψηφία τοῦ Ἁγίου Ὄρους, ἀλλὰ τὴν μειοψηφία.

Κλείνοντας θὰ σᾶς πρότεινα, στὶς λειτουργίες ποὺ τελεῖτε, τὴν στιγμὴ ποὺ βγαίνει ὁ Ἱερέας μὲ τὸ Ἅγιο Ποτήριο ἀντὶ νὰ λέει «Μετὰ φόβου Θεού, πίστεως καὶ ἀγάπης προσέλθετε», νὰ τὸ ἀλλάξετε καὶ νὰ λέει «Μετά φόβου Βαρθολομαίου, πίστεως καὶ ἀγάπης προσέλθετε». Γιατὶ ἐσεῖς μὲ τὶς πράξεις σας, δείχνετε νὰ φοβεῖστε τὸν Πατριάρχη Βαρθολομαῖο περισσότερο, παρὰ τὸν Θεὸ. Ντροπὴ καὶ αἶσχος.

Δὲν θὰ συνεχίσω ἄλλο, γιατὶ θὰ ἀναγκαστῶ νὰ πῶ πιό σκληρά λόγια καὶ δὲν θὰ τὸ ἤθελα. Αὐτὸ ποὺ ἔχω μόνο νὰ πῶ, εἶναι ὅτι τὸ ποίμνιο ἔχει ἀρχίσει νὰ ἀγανακτεῖ μὲ τὴν στάση σας καὶ δὲν ξέρω ποιὰ θὰ εἶναι ἡ κατάληξη. Εὔχομαι νὰ μετανοήσετε καὶ νὰ ἀλλάξετε πορεία, ὥστε νὰ συνταχθεῖτε μὲ τοὺς πραγματικούς ὁμολογητές καὶ ἀγωνιστές Πατέρες τοῦ Ἁγίου Ὅρους κι ὄχι νὰ τοὺς πολεμᾶτε.

Ὁ Θεὸς νὰ ἐλεήσει ἐσᾶς καὶ ἐμᾶς.

Μὲ ἀγάπη Χριστοῦ,

Π. Κωνσταντῖνος Σκόδρας..

     

Σημείωση: Ἡ παροῦσα ἐπιστολὴ κοινοποιήθηκε στὴν Ἱερὰ Κοινότητα Ἁγίου Ὄρους.

Πηγή

Ο ΓΑΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΣΑΝ ΜΙΑ ΒΑΡΚΟΥΛΑ

Όταν επισκέφθηκαν το Μοναστήρι για πρώτη φορά ένας άνδρας με τη γυναίκα του, είχαν την ακόλουθη εμπειρία με τον Γέροντα, ο οποίος βέβαια δεν ήξερε τίποτα γι’ αυτούς νωρίτερα.
Τον χαιρέτισαν, πήραν την ευχή του και έμειναν για λίγο δίπλα του σιωπηλοί.

Κάποια στιγμή, ρώτησε τα ονόματά τους. Έπειτα, εντελώς ξαφνικά, είπε στον σύζυγο:

– Εσένα θα σου κοπούν τα χέρια και τα πόδια!
Ο έκπληκτος επισκέπτης μόλις που κατάφερε να ψελλίσει:
– Γιατί, Γέροντα, θα μου κοπούν τα χέρια και τα πόδια;
– Γιατί της φωνάζεις; τον ρώτησε με αυστηρό, αλλά περίεργα όμορφο τρόπο, δείχνοντας τη γυναίκα του.
– Ναι, ναι, Γέροντα, πέστε τα, έκανε χαρούμενη αυτή, που κάποιος τόσο σπουδαίος πήρε το μέρος της.

Ο άντρας συγκλονίστηκε. Κατάλαβε αστραπιαία πως ήταν λάθος να μεταφέρει μέσα στο σπίτι του την ένταση της δουλειάς και να ξεσπά στη γυναίκα του άδικα, και χαμήλωσε το κεφάλι. Μέσα του ήλθαν τα πάνω κάτω.
Και τότε ο Γέροντας, αφού είδε την αλλαγή του, αφού κατάλαβε πώς ο φταίχτης συναισθάνθηκε το σφάλμα του, άλλαξε τελείως συμπεριφορά, άπλωσε το χέρι και τον χάιδεψε στο κεφάλι.
– Βρέ μανούλα μου, του είπε τρυφερά, άμα είσαι σε μια βάρκα… Έχεις μπει ποτέ σε βάρκα;
– Γέροντα, έχω μπει, ψέλλισε ντροπιασμένος ο άνθρωπος.
– Έχεις κάνει κουπί;
– Έχω κάνει.
– Με πόσα κουπιά;
– Με δύο.
– Έχεις κάνει βάρκα με ένα κουπί;
– Όχι.
– Άμα κάνεις βάρκα με ένα κουπί, πού θα πας;
– Δεν ξέρω.
– Θα γυρίζεις γύρω-γύρω, βρέ μπουμπούνα, έτσι; Έτσι είναι και με τη γυναίκα σου. Άμα τραβάς μόνο εσύ κουπί, δεν πάτε πουθενά.
Είστε μια βαρκούλα οι δύο σας, ο γάμος σας είναι μια βαρκούλα και σας έχουν ξαμολήσει μέσα στον ωκεανό.
Για να φτάσετε στο λιμάνι, πρέπει να τραβάτε και οι δύο κουπί.
Άμα τραβάς μόνο εσύ, δεν γίνεται.
Κατάλαβες;

(Γέρων Αμβρόσιος Λάζαρης – Ο Πνευματικός της Μονής Δαδίου, εκδόσεις Κυριακίδη, σελ. 165)

Πηγή: eikonografies.gr

Ὁ Ἅγιος Μᾶρκος Εὐγενικὸς χθὲς καὶ σήµερα

Ὀρθοδοξία-Ὀρθοπραξία-Κοινωνία

■Ὁµιλία ἐπὶ τῇ Ἱερᾷ Μνήµῃ τοῦ Ἄτλαντος τῆς Ὀρθοδοξίας (19.1.2015 ἐκ.ἡµ.)

† Μητροπολίτου Ὠρωποῦ καὶ Φυλῆς Κυπριανοῦ

Μακαριώτατε Ἀρχιεπίσκοπε καὶ Πατέρα µας· 

Σεβαστοὶ Πατέρες καὶ Ἀδελφοί·

Ὁσιώτατοι Μοναχοὶ καὶ Μοναχές·

Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ Ἀδελφοὶ καὶ Ἀδελφές·

α. Ὀρθοδοξία καὶ Ὀρθοπραξία

Ἐλπίζω στὶς εὐχές Σας, στὴν ὑποµονή Σας καὶ στὴν προσοχή Σας!

Ἂς προσευχηθοῦµε, Σᾶς παρακαλῶ, τὴν στιγµὴ αὐτή, µέσα στὸ Φῶς τοῦ Μυστηρίου τῆς Θείας Εὐχαριστίας... Ἂς προσευχηθοῦµε εἰς τὸ Ὄνοµα τοῦ Πατρός, καὶ τοῦ Υἱοῦ, καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύµατος, προκειµένου νὰ µᾶς δοθῆ ἡ εὐλογία νὰ ὁµιλήσουµε καὶ νὰ ἀκούσουµε γιὰ τὸν Ἅγιο Μᾶρκο Εὐγενικό, τὸν Ἄτλαντα αὐτὸ τῆς Ἁγίας Πίστεώς µας, τῆς Φωτεινῆς καὶ Φωτοφόρου Ὀρθοδοξίας µας.

* * *

Ὅταν τὸν Μάρτιο τοῦ 1438, οἱ φιλενωτικοὶ Ὀρθόδοξοι καὶ οἱ Δυτικοὶ Παπικοὶ συνήρχοντο στὴν σύνοδο τῆς Φερράρας, οὐδεὶς ἀνέµενε ὅτι ἡ τύχη τῆς συνόδου αὐτῆς, ἡ ὁποία ἐν συνεχείᾳ µεταφέρθηκε στὴν Φλωρεντία, ἐπρόκειτο νὰ κριθῆ ἐκ τῆς στάσεως ἑνὸς µόνον προσώπου, τοῦ Μάρκου Εὐγενικοῦ, Ἐπισκόπου Ἐφέσου.

Ὁ Ἅγιος Μᾶρκος εἶχε συνεχῶς ὡς ὁδηγόν του στὸν ἀγῶνα ὑπὲρ τῆς Ὀρθοδοξίας τοὺς λόγους τοῦ Διδασκάλου του Ἰωσὴφ Βρυενίου: 
«Οὐκ ἀρνησόµεθά Σε, φίλη Ὀρθοδοξία... Εἰ δὲ καὶ καλέσει καιρός, καὶ µυριάκις ὑπέρ Σου τεθνηξόµεθα...».

Ὁ Μέγας αὐτὸς Πρόµαχος τῆς «φίλης Ὀρθοδοξίας» παρέµεινε ἄκαµπτος καὶ γενναῖος, πολεµούµενος ἀπὸ τοὺς Λατίνους καὶ προδιδόµενος ἀπὸ τοὺς Ἕλληνες, ἀντιµετωπίζων καὶ νικῶν τοὺς πάντας, µὲ θαυµαστὴ παρρησία καὶ ὁµολογούµενο ἠθικὸ µεγαλεῖο. Ἆρά γε, ποῦ ὠφείλετο τὸ ἀνυποχώρητον τοῦ Ἁγίου ἐκείνου Ἱεράρχου;

«Εἰς τὸ πρόσωπον τοῦ Μάρκου Εὐγενικοῦ συνεδυάσθη ἄριστα, ἡ ἀπόλυτος προσήλωσις πρὸς τὴν Ὀρθοδοξίαν µετὰ τῆς µεγάλης ἁγιότητος τοῦ βίου... Ὁ Μᾶρκος ἀπέδειξεν, ὅτι εἶναι ἀδύνατον νὰ διεξάγωνται ἐπὶ µακρὸν ἀγῶνες ὑπὲρ τῆς Ὀρθοδοξίας ἄνευ µεµαρτυρηµένης ἁγιότητος βίου»¹.

Ὁ Ἅγιος Μᾶρκος δικαίως ὑµνήθηκε ἀπὸ τὴν ἐκκλησιαστικὴ ποίησι ὡς Ἄτλας τῆς Ὀρθοδοξίας, διότι µὲ τὴν Ἁγιότητα καὶ τὴν Μαρτυρία του «ἐκράτησε» τὴν Ἁγία Πίστι µας: «Κρατεῖ µὲν Ἄτλας µυθικῶς ὤµοις πόλον, κρατεῖ δ᾿ ἀληθῶς Μᾶρκος Ὀρθοδοξίαν» ².

Ἡ Ὀρθοπραξία ἀπετέλεσε τὴν ἀρραγῆ βάσι τῆς Ὀρθοδοξίας τοῦ Ἄτλαντος αὐτοῦ...Ἡ Ὀρθοπραξία, δηλαδὴ ἡ Ἡσυχαστικὴ καὶ Εὐχαριστιακὴ ἐµπειριαστὰ ὅρια τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἐφελκύει τὸν φωτισµὸν τοῦ Ἁγίου Πνεύµατος, διὰ µέσου τοῦ Ὁποίου ἀποκαλύπτεται ἡ Ὀρθὴ Δόξα, ἡ Ἀλήθεια τῆς Πίστεως καὶ ἡ ἀπόλυτος βεβαιότης περὶ Αὐτῆς.

Ὁ Ποιµήν, ὁ ὁποῖος συνδυάζει Ὀρθοδοξίαν καὶ Ὀρθοπραξίαν ἀναδεικνύεται ὡςΟἰκουµενικὸς Διδάσκαλος καὶ ἀποβαίνει τὸ στόµα τῆς ὅλης Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας...

    Καί, «ὅταν πάντες οἱ Ἐπίσκοποι προδίδουν τὴν ἱερὰν Παρακαταθήκην τῆς Ὀρθοδοξίας», αὐτὸς «βλέπει πᾶσαν τὴν οἰκουµένην ὡς ποίµνιόν του καὶ ἵσταται ἄγρυπνος εἰς τὴν ἔπαλξιν τῆς Ὀρθοδοξίας, ἕτοιµος νὰ δώσῃ τὴν µάχην πρὸς πᾶσαν κατεύθυνσιν»,«ἀναλαµβάνων τὴν µέριµναν πασῶν τῶν Ἐκκλησιῶν»¹.

Στὴν περίπτωσι αὐτήν, δηλαδὴ τοῦ Ὀρθοδοξοῦντοςκαὶ Ὀρθοπράττοντος Ποιµένος, οἱ ἁπανταχοῦ τῆς γῆς Ὀρθόδοξοι θεωροῦν αὐτὸν ὡς µοναδικὸν Ποιµένα τῆς Ὀρθοδοξίας, ἀκούουν τὰ πνευµατικὰ σαλπίσµατά του καὶ προφυλάσσονται ἀπὸ πάσης κοινωνίας µὲ τοὺς «ἀλλοτριοεπισκόπους», οἱ ὁποῖοι παραχαράττουν καὶ προδίδουν τὴν Πίστιν καὶ τὴν Ἀλήθειαν, ἀλλότρια φθεγγόµενοι καὶ πράττοντες.

* * *

β. «Φεύγειν τοὺς ἑτερόφρονας»

Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ Ἀδελφοί· 
Ὀφείλουµε τὴν ἡµέρα αὐτή, Κυριακὴ Τελώνου καὶ Φαρισαίου, µὲ ταπείνωσι τελωνική, ἐµεῖς οἱ ὁποῖοι ἔχουµε ἐλεηθῆ νὰ ἀνήκουµε στὸ Ἀκαινοτόµητο Πλήρωµα τῆς Γνησίας Ὀρθοδοξίας· ὀφείλουµε, λέγω, νὰ ἀκούσουµε τὸΜήνυµα τοῦ Ἁγίου Μάρκου καὶ νὰ τὸ µεταδώσουµε µὲ προσευχητικὴ Ἀγάπη στοὺς Ἀδελφούς µας, οἱ ὁποῖοι γιὰ διαφόρους λόγους ἐξακολουθοῦν νὰ εὑρίσκωνται σὲ κοινωνία µὲ τοὺς Καινοτόµους, τοὺς Οἰκουµενιστάς, τοὺς«ἀλλοτριοεπισκόπους».

Τὸ Μήνυµα αὐτὸ εἶναι σαφές: ἡ Ὀρθοδοξία καὶ ἡ Ὀρθοπραξία ἀπαιτοῦν τὴν διακοπὴ πάσης κοινωνίας µὲ τοὺς παραχαράκτας τῆς Ἀληθείας καὶ τῆς Πατερικῆς Ὀρθοδοξίας.

Πᾶσα κοινωνία, ὁποιασδήποτε µορφῆς, µὲ τοὺς ἐκπεσόντας τῆς Ἁγίας Πίστεώς µας, ἔστω καὶ ἂν φαίνεται ὅτι διατηρεῖται ἡ Ὀρθοδοξία, ἀποτελεῖ ἕναπνευµατικὸ γεγονός, τὸ ὁποῖο µᾶς καθιστᾶ εὐάλωτους στὶς ἐνέργειες τῶν ἀκαθάρτων πνευµάτων καὶ µᾶς ὁδηγεῖ σὲ ψυχικὴ ἀπώλεια. Ἂς µὴ θεωρηθῆ, παρακαλῶ, ὡς ἀκραία ἡ θέσις αὐτή, ἐφ᾿ ὅσον µαρτυρεῖται ἀπὸ τὴν Παράδοσί µας.

Ἀναφέρεται στὸ Λειµωνάριον τὸ ἑξῆς συγκλονιστικὸ γεγονός: «Ἔλεγε ὁ Ἀββᾶς Ἰωάννης ὁ Κίλικας: “Ὅταν ἡσυχάζαµε στὸ Μοναστήρι τοῦ Ἐνάτου σηµείου τῆς Ἀλεξανδρείας, µᾶς ἐπισκέφτηκε κάποιος Αἰγύπτιος Μοναχὸς καὶ µᾶς διηγήθηκε τὰ ἑξῆς:

● Ἦλθε στὴν Λαύρα τῶν Κελλίων κάποιος Ἀδελφὸς ἀπὸ τὰ ξένα, ὁ ὁποῖος ἤθελε νὰ µείνει ἐκεῖ. Ἔβαλε λοιπὸν µετάνοια στὸν Πρεσβύτερο καὶ παρακαλοῦσε νὰ µείνει στὸ κελλὶ τοῦ Εὐαγρίου. Ὁ Πρεσβύτερος ἔλεγε ὅτι δὲν µπορεῖ νὰ µείνει ἐκεῖ. 
Ὁ Ἀδελφὸς ὅµως ἔλεγε: Ἂν δὲν µείνω ἐκεῖ, ἀναχωρῶ ἐξάπαντος. Τοῦ λέει ὁ Πρεσβύτερος: 
● Εἰλικρινά, παιδί µου, ἐκεῖ κατοικεῖ τροµερὸς δαίµων. Διότι ἐκεῖνος, ὁ ὁποῖος ἐπλάνησε τὸν Εὐάγριο καὶ τὸν ἀποµάκρυνε ἀπὸ τὴν Ὀρθὴ Πίστη καὶ τοῦ ὑπόβαλε τὰ σιχαµερὰ δόγµατα, δὲν ἀφήνει κανένα νὰ καθίσει ἐκεῖ.

Ὁ Ἀδελφὸς ὅµως ἐπέµενε λέγοντας: Ἂν µείνω ἐδῶ, ἐκεῖ θὰ καθίσω. Τότε λέει ὁ Πρεσβύτερος: Τότε, κάνε τὸ λογισµό σου, πήγαινε καὶ κάθισε.

Πράγµατι ἔφυγε ὁ Ἀδελφός, κάθισε µιὰ ἑβδοµάδα κι ὅταν ἦλθε ἡ ἁγία Κυριακή, πῆγε στὴν ἐκκλησία. Κι ὅταν τὸν εἶδε ὁ Πρεσβύτερος, παρηγορήθηκε.

Τὴν ἐρχόµενη ὅµως Κυριακὴ δὲν πῆγε στὴν ἐκκλησία. Καὶ παρακαλεῖ δυὸ Ἀδελφοὺς ὁ Πρεσβύτερος νὰ πᾶνε νὰ µάθουν γιατὶ δὲν παραβρέθηκε στὴν ἐκκλησία.

● Πῆγαν οἱ Ἀδελφοὶ στὸ κελλὶ καὶ βρῆκαν τὸν Ἀδελφὸ νὰ ἔχει βάλει σχοινὶ στὸ λαιµό του καὶ νὰ ἔχει ἀπαγχονιστεῖ”»³. 
[«Ἔλεγεν ὁ ἀββᾶς Ἰωάννης ὁ Κίλιξ, ὅτι καθηµένων ἡµῶν εἰς τὸ Ἔννατον Ἀλεξανδρείας, παρέλαβεν ἡµῖν ὁ Αἰγύπτιος µοναχός, καὶ διηγήσατο λέγων, ὅτιἦλθεν εἰς τὴν λαύραν τῶν κελλίων ἀδελφὸς ἀπὸ ξένης, θέλων καθίσαι· καὶ βαλὼν µετάνοιαν τῷ πρεσβυτέρῳ, παρεκάλει, ἵνα εἰς τὸ κελλίον Εὐαγρίου καθίσῃ. Ὁ δὲ πρεσβύτερος ἔλεγεν αὐτῷ µὴ δύνασθαι καθίσαι ἐκεῖ.

Ὁ δὲ ἀδελφὸς ἔλεγεν, ὅτι ἐὰν µὴ µείνω ἐκεῖ, πάντως ἀναχωρῶ. Λέγει αὐτῷ ὁ πρεσβύτερος· φύσει τέκνον, χαλεπὸς δαίµων οἰκεῖ ἐκεῖ. Ὁ γὰρ πλανήσας Εὐάγριον, καὶ ἀποστήσας αὐτὸν ἐκ τῆς ὀρθῆς πίστεως, καὶ ἐµβαλὼν αὐτῷ τὰ µυσαρὰ δόγµατα, οὐκ ἐᾷ ἐκεῖ καθίσαι τινά.

Ὁ δὲ ἀδελφὸς ἐπέµενεν λέγων, ὅτι ἐὰν ὧδε µένω, ἐκεῖ ἔχω καθίσαι. Τότε λέγει ὀ πρεσβύτερος· τῷ κρίµατί σου ὕπαγε, κάθου. 
Καὶ δὴ ἀπελθὼν ὁ ἀδελφὸς ἐκάθισεν µίαν ἑβδοµάδα, καὶ ἐλθούσης τῆς ἁγίας Κυριακῆς, ἦλθεν εἰς τὴν Ἐκκλησίαν. Καὶ ἰδὼν αὐτὸν ὁ πρεσβύτερος, παρεκλήθη.

Τῇ δὲ ἐρχοµένῃ Κυριακῇ οὐκ ἦλθεν εἰς τὴν ἐκκλησίαν· καὶ παρακαλεῖ δύο ἀδελφοὺς ὁ πρεσβύτερος, ἵνα ἀπελθόντες µάθωσι διατί οὐ παρεγένετο εἰς τὴν ἐκκλησίαν· καὶ ἀπελθόντες οἱ ἀδελφοὶ ἐν τῷ κελλίῳ, εὗρον τὸν ἀδελφὸν βαλόντα σχοινίον εἰς τὸν τράχηλον, καὶ ἀπαγξάµενον»³.]

Τὸ συµπέρασµα εἶναι προφανές: ἡ αἵρεσις, εἴτε ὁρίζεται θεωρητικὰ εἴτε ὁρίζεται τοπικά, εἶναι ὁ χῶρος, στὸν ὁποῖο ἐνεργεῖται τὸ Μυστήριον τῆς Ἀνοµίας.

Ἀκριβῶς γιὰ τὸν λόγο αὐτόν, ὁ Ἅγιος Μᾶρκος Εὐγενικός, στεντορείᾳ τῇ φωνῇ, διακηρύσσει: «Ἅπαντες οἱ τῆς Ἐκκλησίας Διδάσκαλοι, πᾶσαι αἱ Σύνοδοι, καὶ πᾶσαι αἱ θεῖαι Γραφαὶ φεύγειν τοὺς ἑτερόφρονας παραινοῦσι καὶ τῆς αὐτῶν κοινωνίας διΐστασθαι» ⁴.

Καὶ στὴν Ἀπολογία του, ὁ Ἅγιος γίνεται σαφέστερος:
«Πέπεισµαι γὰρ ἀκριβῶς, ὅτι ὅσον ἀποδιΐσταµαι τούτου καὶ τῶν τοιούτων (τοῦ Λατινόφρονος πατριάρχου καὶ τῶν Λατινοφρόνων Ἑνωτικῶν), ἐγγίζω τῷ Θεῷ καὶ πᾶσι τοῖς πιστοῖς καὶ ἁγίοις Πατράσι· καὶ ὥσπερ τούτων χωρίζοµαι, οὕτως ἑνοῦµαι τῇ Ἀληθείᾳ καὶ τοῖς ἁγίοις Πατράσι τοῖς θεολόγοις τῆς Ἐκκλησίας»⁵.

* * *

γ. «Ἀλλήλους συνδιασώσατε!...»⁶

Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ Ἀδελφοί·
Σήµερα ὁ Ἅγιος Μᾶρκος Εὐγενικὸς µᾶς ἐµύησε στὸ πολὺ ἐπίκαιρο θέµα τοῦ συνδέσµου Ὀρθοδοξίας-Ὀρθοπραξίας-Κοινωνίας.

Μὲ τὴν εὐχή τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου καὶ Πατέρα µας κυρίου Καλλινίκου καὶ ὅλων τῶν Ἀρχιερέων τῆς Ἱερᾶς Συνόδου µας, Σᾶς προτρέπωταπεινά, ἐπὶ τῇ ἐνάρξει µάλιστα τοῦ Τριωδίου καὶ ἐν ὄψει τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς· Σᾶς προτρέπω ἀδελφικὰ νὰ προσέξετε ἰδιαιτέρως τὴνὈρθοπραξία, ἡ Ὁποία ἔχει ὡς κέντρο Της τὴνἈγάπη καὶ τὴν ἔγνοια γιὰ τὸν Ἀδελφό µας.

Ὁ ἐπαινετὸς ζῆλός µας γιὰ τὴν Ἁγία Πίστι µας νὰ εἶναι συνδεδεµένος µὲ τὸν ἐπαινετὸ ζῆλο γιὰ τὴν σωτηρία τοῦ Ἀδελφοῦ µας.
Δυνάµει τοῦ Ἁγίου Βαπτίσµατός µας καὶ τοῦ Ἁγίου Χρίσµατός µας, ἔχουµε λάβει ὅλοι µας µίαν ἱεραποστολικὴ κλῆσι.
Στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία σώζονται ὅσοι σώζουν...
● Καὶ σώζουν ἐκεῖνοι, οἱ ὁποῖοι δίδουν στὸ περιβάλλον τους µία γνήσιαΜαρτυρία Ἀληθείας καὶ Ζωῆς...
● Ἐκεῖνοι, οἱ ὁποῖοι ἔχουν τὴν αἴσθησι τῆς εὐθύνης τους γιὰ τὸν Ἀδελφό τους, τὸν Πλησίον τους...
● Ἐκεῖνοι, οἱ ὁποῖοι ἔχουν ὡς Ὅραµα Ζωῆς τὴν προτροπὴ τοῦ Ἱεροῦ Χρυσοστόµου: «Ἀλλήλους συνδιασώσατε!»...
● Ἐκεῖνοι, οἱ ὁποῖοι δὲν λησµονοῦν τὴν ἀποστολικὴ προτροπή: «Οἰκοδοµεῖτε εἷς τὸν ἕνα».

Ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος Ἀνδρέας ὁ Πρωτόκλητος, ὁ Προστάτης τῆς πόλεως αὐτῆς, µετὰ τὴν κλῆσι του ἀπὸ τὸν Σωτῆρα µας, ἔσπευσε νὰ καλέση τὸν ἀδελφό του Πέτρο καὶ νὰ τὸν ὁδηγήση στὸν Χριστό µας.

Οἱ Χριστιανοὶ τῆς περιόδου τῶν Διωγµῶν ἔπρατταν τὸ ἴδιο... 
Ἔλεγαν µεταξύ τους τὴν συνθηµατικὴ-προτρεπτικὴ φράσι: «Εἷς πρὸς ἕνα!»: καθ᾿ ἕνας καὶ ἀπὸ ἕναν ἄνθρωπο στὸν Χριστὸ καὶ Θεό µας!...

* * *

Ἂς ἐντείνουµε, µεµονωµένα καὶ συλλογικά, τὶς προσπάθειές µας, προκειµένου νὰ ἐνηµερώσουµε καὶ προσελκύσουµε στὴν Γνησία Ὀρθοδοξία τοὺς Ἀδελφούς µας, ἐν ὄψει µάλιστα τῆς προκλήσεως τοῦ 2016.⁷

Εἶναι γνωστὸν πλέον καὶ διακεκηρυγµένον, ὅτι οἱ λεγόµενες ἐπίσηµες Ἐκκλησίες, οἱ ὁποῖες ἔχουν υἱοθετήσει λόγῳ καὶ ἔργῳ τὴν Συγκρητιστικὴ Παναίρεσι τοῦ Οἰκουµενισµοῦ, σπεύδουν νὰ συγκροτήσουν µίαν δῆθεν Μεγάλην Πανορθόδοξον Σύνοδον τὴν Ἁγία Πεντηκοστὴ τοῦ 2016.

Ἡ Σύνοδος αὐτή, ἡ ὁποία θὰ εἶναι βεβαίως µία ψευδοσύνοδος, θὰ ἀναγνωρίση καὶ ἐξαγγείλη τὴν ἐκκλησιαστικότητα τῶν αἱρέσεων Ἀνατολῆς καὶ Δύσεως, τὴν ὁποία ὅµως de facto καὶ ποικιλοτρόπως ἔχουν ἤδη ἀναγνωρίσει οἱ καινοτόµοι καὶ ἐκπεσόντες Οἰκουµενιστές.

* * *

Εἴθε ὁ Ἅγιος Μᾶρκος Εὐγενικός, ὁ Θεοφώτιστος Ἐπίσκοπος τῆς Ἐφέσου, νὰ µᾶς ἐµπνέη ζῆλον θεοφιλῆ στὸν ἱερὸ Ἀγῶνα µας γιὰ τὴν Ὀρθοδοξία καὶ τὴνὈρθοπραξία, ὥστε ἑνωµένοι ἐν ἑνὶ στόµατι καὶ µιᾷ καρδίᾳ, νὰ ὁµολογοῦµε Πατέρα, Υἱόν, καὶ Ἅγιον Πνεῦµα, Τριάδα Ὁµοούσιον καὶ Ἀχώριστον, στὴν Ὁποία πρέπει πᾶσα δόξα, τιµή, προσκύνησις καὶ εὐχαριστία εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων.Ἀµήν!

 

19η Ἰανουαρίου 2015 ἐκ. ἡµ.

† Ἱερὸς Ναὸς Ἁγίου Μάρκου Εὐγενικοῦ στὴν Ἀποστολικὴ Πόλι τῶν Πατρῶν

† 

Τῷ δὲ Θεῷ δόξα καὶ εὐχαριστία

 

________________________________________________

1. Ἀρχιµανδρίτου Σπυρίδωνος Σπ. Μπιλάλη, Ὀρθοδοξία καὶ Παπισµός, τ. Β΄, Ἀθῆναι 1969.
2. Στίχοι ἀφ᾿ ἕκτης Ὠδῆς. Συναξάριον. Ἀκολουθία τοῦ Ἁγίου Μάρκου.
3. Μοναχοῦ Ἰωάννου Εὐκρατᾶ (Μόσχου), Λειµὼν (Λειµωνάριον), Κεφ. 177, PG τ. 87Γ΄, στλ. 3048AB.
4. Ἁγίου Μάρκου Εὐγενικοῦ, PG τ. 160, στλ. 101C.
5. Ἁγίου Μάρκου Εὐγενικοῦ, PG τ. 160, στλ. 536CD.
6. Μιχαὴλ Ἐ. Μιχαηλίδη, «Ἀλλήλους συνδιασώσατε», ἐφηµερ. «Ὀρθόδοξος Τύπος», 23.1.2015, σελ. 1.
7. Μητροπολίτου Ὠρωποῦ καὶ Φυλῆς Κυπριανοῦ, «Ἡ Γνησία Ὀρθοδοξία ἐν ὄψει τῆς προκλήσεως τοῦ 2016» (βλ.http://www.hsir.org/pdfs/2014/11/17/20141117aOmilia+Mhtropol3NeonIerarxon14.pdf). ● Ψήφισµα Ἱερατικῆς Συνάξεως Γ΄: Ἡ Γνησία Ὀρθοδοξία ἐν ὄψει τῆς προκλήσεως τοῦ 2016 (βλ.http://www.hsir.org/pdfs/2014/11/23/20141123aIeratikiSynaxisC-Psifisma.pdf). ● Πρεσβυτέρου Γεωργίου Γιάν, Πορεία πρὸς τὴν «Ἁγίαν καὶ Μεγάλην Σύνοδον»: Μία συνεχὴς ἀποµάκρυνσις ἀπὸ τὴν Γνησία καὶ Ἁγιοπατερικὴ Ὀρθοδοξία. ● Μητροπολίτου Ἑλβετίας Ἱερεµίου «Ἡ Ἁγία καὶ Μεγάλη Σύνοδος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», περιοδ. «Ἐπίσκεψις», ἀριθµ. 761/30.4.2014.

Πηγή