Ἡ Διακήρυξις τῆς Ἁγιότητος τοῦ Ὁσίου Ἱερωνύμου τοῦ ἐν Πάρνηθι

 ΜΕΣΑ σὲ ἀναστάσιμη ἀτμόσφαιρα πραγματοποιήθηκε ἡ Ἐπίσημος Τελετὴ τῆς Ἁγιοκατατάξεως τοῦ Ὁσίου Ἱερωνύμου τοῦ ἐν Πάρνηθι, ὑπὸ τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας μας, στὴν Ἱερὰ Μονὴ Ἁγίας Παρασκευῆς Ἀχαρνῶν Ἀττικῆς, τὸ Σάββατο 26-05/8-06-2024.

 

 

 

 

Ἀφ΄ ἑσπέρας ψάλθηκε ὁ Μέγας πολυαρχιερατικὸς Ἑσπερινὸς χοροστατοῦντος τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου, μὲ τὴν συμμετοχὴ τῶν Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτῶν Ὠρωποῦ καὶ Φυλῆς κ. Κυπριανοῦ, Πειραιῶς καὶ Σαλαμῖνος κ. Γεροντίου, Δημητριάδος κ. Φωτίου, Μεθώνης κ. Ἀμβροσίου καθὼς καὶ τῶν Θεοφιλεστάτων Ἐπισκόπων Σωζοπόλεως κ. Σεραφεὶμ (τῆς ἀδελφῆς Ἐκκλησίας τῆς Βουλγαρίας), Ταλαντίου κ. Καλλινίκου καὶ Ἀστορίας κ. Βενεδίκτου ἐξ Η.Π.Α.

 

 

 

 

 

 

Πρὸ τῆς Ἀπολύσεως, ὁ Σεβασμιώτατος κ. Χρυσόστομος ἐκφώνησε ἑόρτια ὁμιλία.

 

 

 

Ἀνήμερα, στὸν Ὄρθρο χοροστάτησε ὁ Μακαριώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος κ.κ. Καλλίνικος καὶ ἐν συνεχείᾳ προέστη τοῦ πολυαρχιερατικοῦ συλλείτουργου μὲ τὴν συμμετοχὴ τοῦ οἰκείου Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ὠρωποῦ καὶ Φυλῆς κ. Κυπριανοῦ καὶ τῶν Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτῶν Πειραιῶς καὶ Σαλαμῖνος κ. Γεροντίου, Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου, Μεθώνης κ. Ἀμβροσίου, καθὼς καὶ τῶν Θεοφιλεστάτων Ἐπισκόπων Σωζοπόλεως κ. Σεραφεὶμ (τῆς ἀδελφῆς Ἐκκλησίας τῆς Βουλγαρίας), Ταλαντίου κ. Καλλινίκου καὶ Ἀστορίας κ. Βενεδίκτου.

 

 

 

 

 

 

Ἔψαλλε ὁ καλλίφωνος χορὸς τῶν μοναζουσῶν τῆς Μονῆς.

 

 

 

Στὸ Κοινωνικὸ τὸν πανηγυρικὸ τῆς ἡμέρας ἐκφώνησε ὁ Θεοφιλέστατος κ. Καλλίνικος ἀναφερόμενος στὴν ἱστορικὴ καθιέρωση τῶν ἑορτῶν τῶν Μαρτύρων καὶ τῶν Ἁγίων , στὰ κριτήρια τῆς Ἁγιότητος καὶ τέλος στὴν προσωπικότητα τοῦ Ὁσίου Ἱερωνύμου (βλ. ΕΔΩ).

 

Μετὰ τὸ πέρας τῆς Θείας Λειτουργίας, πραγματοποιήθηκε ἡ Τελετὴ Διακηρύξεως τοῦ νέου Ὁσίου τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἀφοῦ ἀνεγνώσθη ἡ Πρᾶξις Ἁγιοκατατάξεως ὑπὸ τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιγραμματέως Μητροπολίτου Δημητριάδος κ. Φωτίου, ἐν συνεχείᾳ ἐνώπιον τῆς Ἁγίας Κάρας τοῦ Ὁσίου καὶ τῆς εὐτρεπισμένης Εἰκόνος του, ψαλλομένου τοῦ Ἀπολυτικίου καὶ στίχων τῆς Δοξολογίας, ὁ Μακαριώτατος μετὰ τῶν Ἁγίων Ἀρχιερέων ὑπέγραψαν διαδοχικῶς τὴν Πρᾶξιν καὶ ὁ Μακαριώτατος εὐλόγησε σταυροειδῶς μὲ τὴν Ἁγία Κάρα τὸν πιστὸ λαό, ποὺ εἶχε προσέλθει παρὰ τὴν μεγάλη ζέστη ποὺ ἐπικρατοῦσε.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ἐν κατακλεῖδι, πραγματοποιήθηκε Ἱερὰ Λιτανεία τῶν χαριτόβρυτων Λειψάνων καὶ τῆς Εἰκόνος τοῦ Ἁγίου τοῦ ἐν Ὁσίοις πατρὸς ἡμῶν Ἱερωνύμου πέριξ τῆς Μονῆς καὶ ἡ Ἀπόλυσις.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Τέλος δὲ ἡ φιλόξενος Ἀδελφότης ὑπὸ τὴν Γερόντισσα Ἰουστίνη Μοναχὴ παρέθεσε τράπεζα πρὸς τὸν κλῆρο καὶ τὸν λαό.

 

Πηγή

ΒΕΛΤΙΩΝΟΥΜΕ ΚΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΕΥΟΥΜΕ ΤΗΝ ΨΥΧΗ ΜΑΣ Ή ΟΧΙ; (Ὁμιλιά τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα)

 

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ;

 

Ο Γεώργιος Φλώρος παραθέτει ένα σημαντικό απόσπασμα κειμένου από τους: «Μεγάλους Αγώνες του Αγίου Μαξίμου του ομολογητού εναντίον των Αιρετικών» και εξηγεί ποια είναι η Εκκλησία του Χριστού κατά τον Άγιο Μάξιμο και όχι κατά την γνώμη του καθενός.

Άραγε γιατί η Εκκλησία μας του χάρισε τον τίτλο του Ομολογητή; Έτσι για τα μάτια ή τυχαία;

Φυσικά και όχι, αλλά γιατί ΟΜΟΛΟΓΗΣΕ την ΑΛΗΘΕΙΑ και την γνήσια πίστη του Χριστού! Ποια; Ότι η αλήθεια δεν ήταν αυτή που δήλωναν όλοι οι Πατριάρχες και οι αρχιερείς και ιερείς και οι κατά τόπους εκκλησίες, ότι δηλαδή ο Χριστός είχε ΜΙΑ ενέργεια και ΜΙΑ θέληση, αλλά η αλήθεια ήταν ότι ο Χριστός είχε ΔΥΟ θελήσεις και ΔΥΟ ενέργειες. Αυτή ήταν και είναι η Αλήθεια και γι’ αυτό ονομάστηκε ΟΜΟΛΟΓΗΤΗΣ!

Τα μέσα που μηχανεύεται ο Διάβολος, για να αλλάξει τη γνώμη των Αγίων.

Ας δούμε όμως τί απάντησε ο Άγιος Μάξιμος για το θέμα ακριβώς αυτό, όταν πήγαν και τον βρήκαν, -στην εξορία και στην φυλακή που τον έβαλαν ο Αυτοκράτορας και ο Πατριάρχης- δύο απεσταλμένοι τους. Ο ένας μάλιστα εκ των δύο ήταν και Αρχιερέας.

Στην αρχή προσπάθησαν με κολακείες και έπειτα με εκφοβισμούς και απειλές να τον κάνουν να αλλάξει γνώμη, αλλά δεν τα κατάφεραν.

Στην συνέχεια του έταξαν πολλά δώρα, χρήματα, τιμές, να τον κάνουν Δεσπότη και άλλα πολλά, αλλά και πάλι δεν τα κατάφεραν.

Έπειτα αφού είδαν ότι ο Άγιος δεν δεχόταν με τίποτε να δεχθεί τα όσα αιρετικά πίστευαν αυτοί, ούτε δεχόταν να επικοινωνήσει πνευματικά και εκκλησιολογικά μαζί τους, άρχισαν να τον ειρωνεύονται και να τον κοροϊδεύουν λέγοντάς του: «Είσαι καλά Μάξιμε; Μήπως έχεις τρελαθεί και δεν το ξέρεις; Δηλαδή, θέλεις να μας πεις, μετά απ’ όλα αυτά που συζητήσαμε, ότι εσύ ένας φτωχός και ταπεινός καλόγερος, (γιατί εκτός των άλλων, ήταν απλός Μοναχός, δεν ήταν καν ιερομόναχος ο Άγιος Μάξιμος, παρ’ όλο που ήταν και ηγούμενος) εσύ λοιπόν ένας απλός Μοναχός, ΜΟΝΟΣ σου χωρίς κανένα άλλον μαζί, έχεις την αλήθεια και μείς όλοι οι άλλοι, όλα τα Πατριαρχεία και όλες οι κατά τόπους εκκλησίες, όλοι οι Πατριάρχες, οι αρχιερείς, όλοι οι κληρικοί, όλος ο λαός, όλη η οικουμένη είναι στην πλάνη και στην αίρεση και είμαστε εκτός Εκκλησίας; Δηλαδή εσύ μόνο σε όλη την οικουμένη έχεις την αλήθεια; Εσύ μόνος σου είσαι η Εκκλησία; Τρελάθηκες τελείως; Για έλα στα συγκαλά σου, και έλα γρήγορα μαζί μας, πριν είναι πολύ αργά, για να ανήκεις και συ στην Εκκλησία του Χριστού, γιατί τώρα, αφού δεν επικοινωνείς μαζί μας, είσαι έξω από την εκκλησία, και σίγουρα θα χαθείς έτσι που πας».

Τι όμως τους απάντησε σε όλα αυτά τα φληναφήματα και ψευτοδιλήμματα ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής; «Εκκλησία, όπως είπε ο Χριστός μας, δεν είναι ούτε τα κτίρια, ούτε τα ντουβάρια, ούτε οι κληρικοί, ιερείς και αρχιερείς, ούτε τίποτε άλλο.

Αλλά Εκκλησία τι είναι; Είναι ο ίδιος ο Χριστός και η Αλήθειά Του, το Ευαγγέλιο Του, η Ορθή Πίστη, η ορθή δόξα. Αυτή είναι η Εκκλησία! Και όπου υπάρχει αυτή η αλήθεια, η ορθή δόξα, εκεί είναι και η Εκκλησία του Χριστού. Όπου δεν υπάρχει αυτή η ορθή δόξα, η ορθή ομολογία και η αλήθεια, εκεί δεν υπάρχει ούτε Εκκλησία του Χριστού».

Γι’ αυτό λέγει και ένας άλλος μεγάλος Πατέρας της Εκκλησίας ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς (σπουδαίος Πατέρας, άφθαρτα τα λείψανά του στην Θεσσαλονίκη), τι λέει, μετά από τόσους αιώνες από τον Άγιο Mάξιμο, 7ος αιώνας ο Άγιος Mάξιμος, 14ος αιώνας ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς. Mετά από 6-7 αιώνες λέει περίπου τα ίδια πράγματα. Tι;

Ακούστε: «Καί γάρ οἱ τοῖς τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας τῆς ἀληθείας εἰσίν, οἱ δέ μή ὄντες τῆς ἀληθείας οὐδέ τοῖς τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας εἰσίν». Δηλαδή, «Αυτοί που είναι μέσα στην αλήθεια είναι και μέσα στην Εκκλησία του Χριστού. Ενώ αυτοί που είναι έξω από την αλήθεια δεν είναι ούτε μέσα στην Εκκλησία του Χριστού, αλλά είναι έξω από αυτήν».

Και πώς το απέδειξε αυτό ο Άγιος Mάξιμος ο Oμολογητής, τα λόγια που σας είπαμε προηγουμένως που είναι τα ίδια με του Aγίου Γρηγορίου; Έφερε απόδειξη μέσα από το Ευαγγέλιο. Και τι είπε;

«Θυμάστε, -λέει ο Άγιος Μάξιμος- τι είπε ο Κύριός μας, στους μαθητές Του σαν απάντηση όταν τους ρώτησε, τι πιστεύουν και τι λένε οι άλλοι άνθρωποι γι’ Αυτόν; Και άλλοι μεν λέγανε, ότι είναι ένας προφήτης, άλλοι δε κάποιος διδάσκαλος, άλλοι το ένα και άλλοι το άλλο. Και τότε είπε ο Χριστός στους Μαθητές Του; Εσείς, τι λέτε ότι είμαι εγώ; Και πετάχτηκε ο Πέτρος και είπε: «Συ ει ο Χριστός ο υιός του Θεού του ζώντος». Δηλαδή, «Εσύ είσαι ο Χριστός, ο Μεσσίας, ο κεκρισμένος, ο Yιός του ζώντος Θεού, του αληθινού-πραγματικού Θεού, αφού δεν υπάρχει άλλος θεός και όλοι οι άλλοι είναι ανύπαρκτοι θεοί». Μέσα σε λίγες λέξεις όλη η Θεολογία της Πίστεώς μας. Και τότε τι είπε ο Χριστός στον Πέτρο; Εδώ προσέξτε τώρα! «Μακάριος ει, Σίμων Βαριωνά, ότι σαρξ και αίμα ουκ απεκάλυψέ σοι, αλλ᾿ ο πατήρ μου ο εν τοις ουρανοίς. καγώ δε σοι λέγω ότι συ ει Πέτρος, και επί ταύτη τη πέτρα οικοδομήσω μου την εκκλησίαν, και πύλαι άδου ου κατισχύσουσιν αυτής».

 

Ακούσατε τι λέγει ο ίδιος ο Κύριός μας; Ότι την Εκκλησία Του την οικοδόμησε επάνω σε μία πέτρα. Ποια πέτρα; Την πέτρα της πίστεως. Τον ίδιο τον Χριστόν και την Αλήθειά Του. Την πέτρα της ομολογίας του Πέτρου. Σ’ αυτή την πέτρα λέει, της ομολογίας, σ’ αυτή την αλήθεια που είπες τώρα, ότι εγώ είμαι ο Yιός του Θεού του ζώντος, εκεί πάνω εγώ θα στηρίξω την Εκκλησία μου και αυτή θα είναι η αληθινή Εκκλησία του Χριστού, και αυτήν την Εκκλησία κανείς δεν θα μπορέσει να εξαφανίσει και να καταργήσει, ούτε ο ίδιος ο Άδης και ο Διάβολος!» (Ματθ. ΙΣΤ΄ 13-19)

Ο Χριστός και η διδασκαλία Του,είναι η ορθή Πίστη και η ορθή Δόξα.

Να λοιπόν ποια είναι και τι είναι η αληθινή Εκκλησία του Χριστού! Ο ίδιος ο Χριστός και η Αλήθεια Του! Η Ορθή Πίστη και Δόξα! Δεν είναι ούτε τα ντουβάρια, ούτε οι μήτρες, ούτε οι πατερίτσες, ούτε οι αρχιερείς ούτε οι πατριάρχες ούτε κανένας. Κανείς, απ’ όλους αυτούς, εκτός εάν έχουν μαζί τους τον Χριστό και την Αλήθεια Του! Αν λοιπόν δεν έχουμε την αλήθεια και δεν είμαστε μέσα στην Ορθοδοξία, δεν είμαστε ούτε μέσα στην Εκκλησία άσχετα αν πηγαίνουμε σε ναούς, άσχετα αν κάνουμε μνημόσυνα, λειτουργίες, κοινωνάμε, βγάζουμε λόγους και κάνουμε οτιδήποτε. Προσέξτε λοιπόν αυτή την σημαντική λεπτομέρεια, γιατί θα έρθουν δύσκολες μέρες, και δεν θα μπορέσουμε να ξεχωρίσουμε καταστάσεις. Θα μπερδευτούμε, θα υπάρχει μεγάλη σύγχυση, γιατί οι περισσότεροι θα ακολουθούν τους πολλούς, είναι το σύνδρομο της μάζας βλέπετε, πού πάει ο πολύς κόσμος. Γιατί θα λένε όλοι, είναι δυνατόν, όλοι αυτοί να έχουν άδικο και μόνο ένας ή δύο ή μια χούφτα άνθρωποι να έχουν δίκαιο;

Προσέξτε όμως τώρα! Πείτε π.χ. ότι ζούσατε εκείνη την εποχή, του Αγίου Μαξίμου του Oμολογητού, τον 7ο αιώνας, γύρω στο 650 (το 660 πέθανε ο Άγιος Μάξιμος) και σας έλεγε ο Άγιος Μάξιμος όλα αυτά τα πράγματα και βλέπατε λοιπόν να είναι μόνος του και όλοι οι άλλοι να είναι ενωμένοι, τι θα λέγατε τότε; Tι θα λέγατε; Ποιος θα είχε το δίκιο, ο ένας; Λογικό δεν είναι; Πολύ δύσκολο να πει κανείς ότι ο ένας, ένας καλόγερος είχε το δίκιο και όλοι οι άλλοι είχαν την πλάνη και ήταν μέσα στην αίρεση. Κι όμως τελικά αποδείχθηκε ότι ο Άγιος Μάξιμος είχε το δίκιο. Μετά από 60 ολόκληρα χρόνια από τότε που ξεκίνησε η αίρεση αυτή, και 20 ολόκληρα χρόνια μετά τον θάνατο του Αγίου το 660 κοιμήθηκε, το έτος 681 μ.Χ. έγινε η 6η Οικουμενική Σύνοδος η οποία αναθεμάτισε όλους τους αιρετικούς Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως, τον Σέργιο, τον Πύρρο, Παύλο, Πέτρο, αναθεμάτισε τον Πατριάρχη Αντιοχείας τον Κύρο, αναθεμάτισε τον Πατριάρχη Αντιοχείας τον Αθανάσιο, αναθεμάτισε τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων, αναθεμάτισε όλους εκείνους οι οποίοι πρέσβευαν αυτές τις πλάνες και αυτές τις αιρέσεις και δικαίωσε και μεγάλυνε και λάμπρυνε τον Άγιο Μάξιμο τον Ομολογητή. Πότε όμως; Μετά από 20 χρόνια από την κοίμησή του και 60 χρόνια από το ξεκίνημα του μοναχικού και μεγάλου αγώνα του!

Πρέπει να φυλάξουμε την Πίστη μας ανόθευτη και ως κόρην οφθαλμού. Τι δίδαγμα βγαίνει λοιπόν από τον Άγιο Μάξιμο; Ότι πρέπει να φυλάξουμε, σαν κόρη οφθαλμού, όπως μας λέει αλλού ο ίδιος «το πρώτο και μέγα της σωτηρίας ημών φάρμακο, την καλή λέγω της πίστεως κληρονομία». Και μετά όλα τ’ άλλα και αν είμαστε μέσα στην αλήθεια, αν είμαστε μέσα στην Ορθοδοξία τότε δεν έχουμε να φοβηθούμε τίποτε έστω κι αν είμαστε μόνοι μας, θυμηθείτε και τους Τρεις Παίδες εν τη καμίνω. Τρεις ήταν μόνο εκείνοι που δεν προσκύνησαν την εικόνα του Ναβουχοδονόσορα. Όλοι οι άλλοι προσκύνησαν και φρονούσαν τα ίδια. Μόνο αυτοί οι τρεις αντιστάθηκαν να μην προσκυνήσουν το άγαλμα του Nαβουχοδονόσορα, όλοι οι άλλοι είχαν προσκυνήσει, μόνο αυτοί οι τρεις αντιστάθηκαν. Σκεφτείτε επίσης την εποχή του Νώε, πόσοι σώθηκαν; Μόνο 8 άτομα, όλους τους άλλους τους πήρε ο κατακλυσμός και εξαφανίστηκαν. Μην σας ξεγελάει λοιπόν το πλήθος αλλά να κοιτάτε πού βρίσκεται η αλήθεια. Ποιος έχει την ΑΛΗΘΕΙΑ!

Αυτό το σπουδαίο και μεγάλο μήνυμα και δίδαγμα βγαίνει από τη ζωή και το βίο του Αγίου Μαξίμου. Κλείνοντας θα θέλαμε σαν επίλογο να υπενθυμίσουμε στην αγάπη σας ότι ζούμε σε εσχατολογικά και ίσως σε χρόνια του Αντίχριστου. Ίσως, δεν είμαστε Θεός δεν είμαστε προφήτης, δεν γνωρίζουμε, ο Θεός γνωρίζει, πάντως τα σημεία των καιρών βοούν, ότι είμαστε πολύ κοντά. Ας έχουμε ανοιχτά τα μάτια μας, ας είμαστε πάντοτε σε εγρήγορση, ας μην παρασυρόμαστε από μεγάλα λόγια, ας μην παρασυρόμαστε από το πλήθος, δεν βρίσκεται πάντοτε η αλήθεια μέσα στο πλήθος, ας μην μας τρομάζει ότι κάποιοι είναι μεγάλοι και τρανοί, είτε πολιτικοί, είτε εκκλησιαστικοί ηγέτες, και πώς είναι δυνατόν αυτοί δεν θέλουν να σωθούν, και δεν γνωρίζουν;

Σας θέτουμε και εμείς αμέσως το ερώτημα: Καλά, τότε στην εποχή των αιρέσεων, δεν ήθελε να σωθεί ο μεγάλος αιρεσιάρχης Άρειος ο Αλεξανδρινός και οι άλλοι αιρετικοί κληρικοί; Δεν ήθελαν να σωθούν οι Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως που αναφέραμε προηγουμένως, ο Σέργιος, Πέτρος, Παύλος κ.λπ.; Αυτοί δεν ήθελαν να σωθούν, αυτοί δεν ήξεραν, δεν είχαν μόρφωση; Κι όμως ήταν αιρετικοί, κι όμως καταδικάστηκαν, όπως καταδικάστηκαν και τόσοι άλλοι αιρετικοί. Ας μην μας φοβίζει λοιπόν και μας δελεάζει το πλήθος, ή οι μεγάλοι ηγέτες, είτε θρησκευτικοί, είτε πολιτικοί. Ας έχουμε ανοιχτά τα μάτια μας. Ας προσπαθούμε να είμαστε πάντοτε κοντά στο Θεό και πάντοτε κοντά στην αλήθεια και ας προσευχόμαστε όλοι, μέρα νύχτα, ο Θεός να μας κρατάει κοντά του, να μας κρατάει μέσα στην Εκκλησία Του, μέσα στην ΑΛΗΘΕΙΑ Του, μέσα στην ορθή δόξα, γιατί χωρίς Ορθοδοξία, χωρίς την αληθινή Πίστη μας, χωρίς την Αλήθεια του Χριστού μας, δεν υπάρχει καμία ελπίδα σωτηρίας.

Ταίς του Οσίου Μαξίμου του Ομολογητού πρεσβείαις, Χριστέ ο Θεός ημών, ελέησον και σώσον ημάς. Αμήν.

Η έμπρακτη Ορθόδοξη διδαχή του Αγίου Μαξίμου του Ομολογητού”.

Πηγή

ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΤΟΙΜΟΙ ΓΙΑ ΣΩΤΗΡΙΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΧΡΙΣΤΟ; (Ὁμιλιά τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα)

 

Ὁμιλία Κυριακῆς τῆς Σαμαρείτιδος

Ἀπὸ τὸν Σεβ. Μητροπολίτη Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα στὴν Ἱερὰ Μονὴ Ἁγίας Παρασκευῆς στὸ Μαζοῦρλο (Λατίνια) Λαρίσης, τὴν Κυριακὴ Ε΄ ἀπὸ τοῦ Πάσχα, 20-5/2-6-2024, μὲ τίτλο: «Εἴμαστε ἕτοιμοι γιὰ σωτήρια συνάντηση μὲ τὸν Χριστό;».

Πηγή

ΣΥΝΟΨΗ ΤΗΣ ΗΘΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ (Μέρος 24ο)

 Αγίου Μητροπολίτου Φιλαρέτου της Ρωσικής Διασποράς (+1985)

24. Υπηρεσία στην Πατρίδα

Χριστιανική θεώρηση του πολέμου
(Η στάση του Αγίου Αθανασίου του Αθωνίτου
 και του Αγίου Ισαποστόλου Κυρίλλου).

Είναι προφανές ότι ο χριστιανικός πατριωτισμός για τον οποίο μιλήσαμε παραπάνω απαιτεί από τον καθένα μας να υπηρετήσει την πατρίδα όσο καλύτερα μπορεί. Αυτή η υπηρεσία από έναν άνθρωπο εκτελείται, πρώτα απ’ όλα, όταν βρίσκεται σε μια συγκεκριμένη κατάσταση ή δημόσια υπηρεσία. Φυσικά, η αξία μιας τέτοιας υπηρεσίας αυξάνεται ακόμη περισσότερο εάν εκτελείται ανιδιοτελώς, ανεξάρτητα από τυχόν υλικούς υπολογισμούς και εκτιμήσεις. Αλλ’ ένας άνθρωπος με τον ένα ή τον άλλο τρόπο υπηρετεί το κράτος του ακόμη και όταν, για παράδειγμα, συμμετέχει στον δημόσιο βίο εργαζόμενος, ομιλώντας στον Τύπο ή συμμετέχοντας στις δημόσιες εκλογές κ.λπ. Και εδώ πρέπει να προσπαθεί να είναι χρήσιμος σε ολόκληρη την πατρίδα, δηλαδή σε όλο τον λαό, και όχι μόνο να ενδιαφέρεται για τα προσωπικά (ή κομματικά) συμφέροντα. Και τότε η συνείδησή του θα είναι ήρεμη. Ακόμη και αν δεν πετύχει μεγάλη εξωτερική επιτυχία, θα έχει εκπληρώσει έντιμα και χριστιανικά το καθήκον του πατριώτη και πιστού τέκνου της πατρίδας του.

Υπάρχει ένα ρητό: «Ο φίλος φαίνεται στις δυσκολίες». Και για έναν αληθινό πατριώτη, η αγάπη για την πατρίδα και τον λαό του εκδηλώνεται ιδιαίτερα έντονα σε εποχή εθνικών δοκιμασιών και καταστροφών. Όλοι γνωρίζουν πώς αισθάνεται ένας άνθρωπος όταν οι κοντινοί του άνθρωποι είναι βαριά άρρωστοι. Δεν έχει χρόνο για διασκέδαση και ευχαρίστηση. Στην θλίψη και την φροντίδα του, μερικές φορές δεν μπορεί καν να φάει και να πιει ή να αναζωογονηθεί με ξεκούραση και ύπνο. Κάτι ανάλογο θα έπρεπε να εκδηλωθεί στις καταστροφές της πατρίδας σε κάποιον που την αγαπάει πραγματικά ειλικρινά, αληθινά.

Αν οι καρδιές μας είναι γεμάτες από πάνω μέχρι κάτω μόνο με τα προσωπικά μας ενδιαφέροντα και εμπειρίες, αν στα λόγια στενάζουμε και αναστενάζουμε, αλλά οι πράξεις μας χωρίζονται από τα λόγια μας -όπως «η ανατολή από την δύση»- τότε υπάρχει μία κακή αγάπη για την πατρίδα!

Αναγνωρίζουμε τον θάνατο για την πατρίδα, κυρίως στον πόλεμο, ως ένα από τα πιο εντυπωσιακά και ανιδιοτελή κατορθώματα στην υπηρεσία της πατρίδας. Ο Χριστιανός πολεμιστής, υπερασπιστής της πατρίδας και των ιερών της, εκπληρώνει ξεκάθαρα την εντολή του Χριστού: «μείζονα ταύτης ἀγάπην οὐδεὶς ἔχει, ἵνα τις τὴν ψυχὴν αὐτοῦ θῇ ὑπὲρ τῶν φίλων αὐτοῦ»[1].

Φυσικά, ο ίδιος ο πόλεμος είναι αναμφίβολα ένα κακό, ένα εξαιρετικά θλιβερό φαινόμενο, βαθιά αντίθετο με τα ίδια τα θεμέλια του Χριστιανισμού. Δεν υπάρχει τίποτε να πούμε γι’ αυτό. Πόσο ευχάριστο θα ήταν αν οι άνθρωποι σταματούσαν να πολεμούν μεταξύ τους και η ειρήνη βασίλευε στην γη! Όμως η θλιβερή πραγματικότητα λέει κάτι εντελώς διαφορετικό. Και μόνο διάφοροι ονειροπόλοι, μακριά από την πραγματικότητα και στενά μονόπλευροι σεχταριστές μπορούν να αρνηθούν τον πόλεμο, δηλ. να μην του επιτρέψουν να μπει στην πραγματική ζωή.

Χωρίς αμφιβολία, όσοι επισημαίνουν την εντολή «οὐ φονεύσεις» λένε σωστά ότι ο πόλεμος είναι παραβίαση αυτής της εντολής. Κανείς δεν αντιτίθεται σ’ αυτό. Ωστόσο, βλέπουμε από την Αγία Γραφή ότι εκείνη την εποχή της Παλαιάς Διαθήκης που δόθηκε αυτή η εντολή, ο λαός του Ισραήλ πολέμησε με εντολή του Θεού και με την βοήθεια του Θεού νίκησε τους εχθρούς του. Επιπλέον, έχουμε ήδη παραθέσει από την Παλαιά Διαθήκη την εντολή ότι [πρέπει] να θανατώνεται όποιος κακολογεί τους γονείς του. Κατά συνέπειαν, η εντολή «οὐ φονεύσεις» δεν ίσχυε, φυσικά, σε όλες τις περιπτώσεις αφαίρεσης της ζωής ενός ανθρώπου. Αυτή η εντολή απαγορεύει μόνο τα προσωπικά αντίποινα ενός ανθρώπου έναντι ενός άλλου, σύμφωνα με την προσωπική του απόφαση και την αυθαιρεσία του.

Όταν ο Κύριος εξήγησε το βαθύ νόημα αυτής της εντολής στην Καινή Διαθήκη, έδειξε ότι απαγορεύει όχι μόνο τον φόνο, αλλά και γενικά τον μη χριστιανικό, μάταιο θυμό. Ο ίδιος όμως ο Κύριος, σε συνομιλία με τους Αποστόλους για τις έσχατες ημέρες, τους είπε: «Μελλήσετε δὲ ἀκούειν πολέμους καὶ ἀκοὰς πολέμων· ὁρᾶτε μὴ θροεῖσθε· δεῖ γὰρ πάντα γενέσθαι»[2]. Αυτά τα λόγια Του για το αναπόφευκτο του πολέμου διαψεύδουν όλες τις δηλώσεις των αρνητών του πολέμου, ότι ο Χριστιανισμός αρνείται άνευ όρων τον πόλεμο -μέχρι σημείου πλήρους μη αναγνώρισής του και άρνησης συμμετοχής σ’ αυτόν. Ναι, έχουμε ήδη πει ότι ο πόλεμος είναι ένα αρνητικό φαινόμενο στην ανθρωπότητα. Ωστόσο, θα υπάρχει -τουλάχιστον μερικές φορές- ως το μόνο μέσον στην γη για την υπεράσπιση της αλήθειας, την προστασία των καταπατημένων ιερών και των δικαιωμάτων των ανθρώπων από την αιχμαλωσία, την κατάφωρη εισβολή και την βία. Και μόνο τέτοιοι πόλεμοι -στο όνομα της δικαιοσύνης και της αποκατάστασης της τάξης και της αλήθειας- λαμβάνονται υπό την προστασία της χριστιανικής διδασκαλίας. Δεν είναι τυχαίο που διαβάζουμε στην Αποκάλυψη ότι υπήρξε πόλεμος ακόμη και στον ουρανό[3], όταν ο Αρχάγγελος Μιχαήλ και οι Άγγελοι έριξαν από τα ουράνια τον προδότη διάβολο και τους ομοϊδεάτες του, τους πεπτωκότες αγγέλους…

Από τον βίο του Αγίου Αθανασίου του Αθωνίτου είναι γνωστό το παρακάτω περιστατικό. Ο Γεωργιανός πρίγκιπας Τορνίκιος, προηγουμένως εξαιρετικός διοικητής των ελληνικών στρατευμάτων, έγινε Μοναχός στο Μοναστήρι του. Σε μια δύσκολη στιγμή για το κράτος, κατά την διάρκεια του πολέμου με τους Πέρσες, η Αυτοκράτειρα Ζωή κάλεσε τον Τορνίκιο να διοικήσει τα στρατεύματα. Ο Τορνίκιος αρνήθηκε κατηγορηματικά, επικαλούμενος το γεγονός ότι ήταν ήδη Μοναχός. Όμως ο Γέροντας [Όσιος] Αθανάσιος του είπε: «Είμαστε όλοι τέκνα μιας πατρίδας και είμαστε υποχρεωμένοι να την υπερασπιστούμε. Καθήκον μας είναι να προστατεύσουμε την πατρίδα από τους εχθρούς με προσευχές. Αν όμως η ανώτερη εξουσία κρίνει απαραίτητο να χρησιμοποιήσουμε τα χέρια και το στήθος μας για το κοινό καλό, πρέπει να υπακούσουμε αδιαμφισβήτητα… Αν δεν ακούσετε την Αυτοκράτειρα, θα είστε υπεύθυνος για το αίμα των συμπατριωτών σας, τους οποίους δεν θελήσατε να σώσετε και για την καταστροφή των ναών του Θεού…». Ο Τορνίκιος υπάκουσε, νίκησε τον εχθρό και έσωσε την πατρίδα από τον κίνδυνο[4].

Και ο Άγιος Ισαπόστολος Κύριλλος[5], σε συνομιλία με μουσουλμάνους για τον πόλεμο, τους είπε: «Ανεχόμαστε μεγαλόψυχα τις προσωπικές προσβολές, αλλά στην κοινωνία προστατεύουμε ο ένας τον άλλον, δίνοντας την ζωή μας για τους συμπολίτες μας, ώστε όταν εσείς τους αιχμαλωτίζετε, να μην τους αναγκάσετε να απαρνηθούν την πίστη τους και να διαπράξουν ασεβείς πράξεις…».

Τέλος, ποιός από τον Ρωσικό λαό δεν γνωρίζει το παράδειγμα του Αγίου Σεργίου του Ραντονέζ, ο οποίος ευλόγησε τον πρίγκιπα Δημήτριο Ντονσκόι για τον πόλεμο, προσευχήθηκε για την επιτυχία των ρωσικών όπλων και μνημόνευσε τους στρατιώτες που πέθαναν στο πεδίο της μάχης;

Φυσικά, όταν ένας άνθρωπος συμμετέχει σε πόλεμο, μπορεί να αμαρτήσει και μάλιστα βαριά. Αυτό συμβαίνει όταν βάζει στην συμμετοχή του στον πόλεμο ένα αίσθημα προσωπικού μίσους και εκδίκησης ή ματαιοδοξίας και περήφανης προσωπικής φιλοδοξίας. Και αντίστροφα, όσο λιγότερη σκέψη για τον εαυτό του και όσο περισσότερη προθυμία να θυσιαστεί για τους άλλους, τόσο πιο κοντά είναι ένας τέτοιος Χριστιανός πολεμιστής στο στεφάνι του μαρτυρίου.

(συνεχίζεται)

---

[1] Ιω. ιε΄ 13.
[2] Ματθ. κδ΄ 6.
[3] «Καὶ ἐγένετο πόλεμος ἐν τῷ οὐρανῷ· ὁ Μιχαὴλ καὶ οἱ ἄγγελοι αὐτοῦ -τοῦ πολεμῆσαι μετὰ τοῦ δράκοντος» (Αποκ. ιβ΄ 7).
[4] Με βάση τις ελληνικές και τις γεωργιανές πηγές ο Τορνίκιος, ο οποίος είχε γίνει μοναχός με το όνομα Ιωάννης στη Μεγίστη Λαύρα του Αγίου Αθανασίου, κλήθηκε από την αυτοκράτειρα Θεοφανώ (γιαγιά της Ζωής) για να αντιμετωπίσει τον σφετεριστή Βάρδα Σκληρό που είχε επαναστατήσει και απειλούσε την ζωή των ανήλικων διαδόχων. Ο Τορνίκιος τον νίκησε αναγκάζοντάς τον να καταφύγει για άσυλο στους Πέρσες. Με τα λάφυρα από την νίκη ο Ιωάννης Τορνικιος έχτισε την Μονή των Ιβήρων στο Άγιον Όρος. Η μνήμη του τιμάται στις 12 Ιουλίου.
[5] Ο οποίος, μαζί με τον αδελφό του Μεθόδιο, θεωρείται ως «ο Φωτιστής των Σλάβων».

Πηγή