Διαβάζουμε στο διαδίκτυο διάφορα άρθρα του τύπου: «Βγάλε τους τοξικούς ανθρώπους από τη ζωή σου», «Η πολλή καλοσύνη βλάπτει», «Να αγαπάς όποιους σε αγαπάνε» και άλλες τέτοιες ηθικολογικές «αγαπούλες» που τελικά δεν προάγουν πνευματικά τον άνθρωπο αλλά τον κλείνουν χειρότερα στον ναρκισσισμό του. Ο Σταυρός δεν υπάρχει πουθενά. Η δυσκολία, η άσκηση, η πάλη, η υπομονή, ο αγώνας δεν υπάρχουν. Να περνάω καλά χωρίς να κουνήσω το δακτυλάκι μου, όλα να μου πηγαίνουνε ωραία και να έχω τις ευλογίες του Θεού.
Ξεχνάμε όμως ότι «Τα αγαθά κόποις κτώνται και πόνοις κατορθούνται». Τίποτα δεν μας χαρίζεται ακόμα και η χάρις του Θεού που είναι δωρεά στον άνθρωπο, θέλει κόπο και αγώνα για να κρατηθεί. Θεραπεία χωρίς αγώνα δεν υπάρχει. Χρυσό μετάλλιο σε αγώνισμα με φαγοπότι από τον καναπέ δεν υπάρχει. Το μετάλλιο δεν το παίρνει ο θεατής που πίνει μπύρες παρακολουθώντας το άθλημα αλλά αυτός που στερήθηκε πολλά πράγματα.
Ας δώσουμε κάποιες απαντήσεις στα ηθικολογικά ψυχολογήματα:
«Βγάλε τους τοξικούς ανθρώπους από τη ζωή σου»
Μήπως τελικά είμαι εγώ τοξικός για κάποιους άλλους; Αυτή την πλευρά θα τη δούμε κάποια στιγμή; Γιατί να βλέπω τοξικότητα παντού ενώ μπορεί να έχω και εγώ θέμα σε σχέση με τους άλλους. Αλλά για να το δω χρειάζεται ταπείνωση. Αν όμως δε με διακρίνει πνεύμα ταπεινώσεως, τότε θα θεωρώ πάντα ότι δεν έχω εγώ το πρόβλημα αλλά ο άλλος κι εγώ θα καμαρώνω για κάποια δήθεν αναμαρτησία.
Πριν λοιπόν κοιτάξουμε τον άλλον και ανοίξουμε την σκανδάλη της γλώσσας ας κοιτάξουμε τον εαυτό μας στον διαγνωστικό πνευματικό καθρέφτη μήπως αρχίζουμε και βλέπουμε κάποια πράγματα και γίνει έστω κάποια μικρή πνευματική αρχή.
«Η πολύ καλοσύνη βλάπτει»
Τότε κακώς οι Άγιοι αγάπησαν και θυσιάστηκαν μέχρι θανάτου. Από πότε η αρετή, η αγάπη, το αγαθό μπαίνει σε μπουκαλάκια και θερμόμετρα; Για να μην πάθει κάτι ο εγωϊσμός μου; Η αγάπη δεν έχει τέλος, αλλιώς δεν είναι αγάπη είναι κάτι άλλο. Η καλοσύνη ως έξοδος αρετής αν της βάλεις όρια μόλις τη δολοφόνησες φρικτά. Όχι! Θα αγαπάμε μέχρι τέλους! Θα αγαπάμε μέχρι θανάτου! Θα αγαπάμε ότι κι αν συμβεί! Θα μοιράζουμε αγκαλιές και ας μας φτύνουν, θα αγαπάμε και ας μας βρίζουν. Δεν θα βάλουμε την ανθρωπολογική οντολογία σε μαθηματικές εξισώσεις. Δεν θα ακρωτηριάσουμε το ανθρώπινο είναι προς την φυσική του ροή για την πηγή της ζωής με φθηνές εγωιστικές καταστάσεις. Το άλλοθι της σημερινής εποχής είναι «Πρόσεξε μην πληγωθείς!». Θα αγαπώ και ας πληγωθώ, δεν με νοιάζει. Με νοιάζει που αγαπώ και αυτό αρκεί. Το τι θα κάνει η άλλη πλευρά είναι δικό της θέμα και όχι δικό μου.
Για να δούμε τι λέει ο Απόστολος Παύλος (Α΄Κορ. δ΄ 12-16): «Όταν μας βρίζουν, ευλογούμε. Όταν μας καταδιώκουν, το ανεχόμαστε. Όταν μας δυσφημούν, παρακαλούμε ευγενικά. Σαν σκουπίδια του κόσμου γίναμε, όλων αποσφούγγισμα ως τώρα. Δε σας γράφω αυτά για να σας ντροπιάζω, αλλά σαν τέκνα μου αγαπητά σας νουθετώ. Γιατί και αν μύριους παιδαγωγούς έχετε στο Χριστό, όμως δεν έχετε πολλούς πατέρες. Γιατί στο Χριστό Ιησού μέσω του ευαγγελίου εγώ σας γέννησα. Σας παρακαλώ, λοιπόν, μιμητές μου γίνεστε».
«Να αγαπάς όποιους σε αγαπάνε»
Εδώ έρχεται ο Κύριος και βάζει τα πράγματα στη θέση τους. «εάν αγαπήσετε (μόνον) όσους σας αγαπούν, τι μισθό έχετε;... Δεν κάνουν το αυτό και οι τελώνες; Και εάν δείξετε στοργή στους φίλους σας μόνο, τι εξαιρετικό κάνετε; Δεν κάνουν έτσι και οι τελώνες; Να γίνετε λοιπόν τέλειοι, όπως ο Πατέρας σας ο ουράνιος είναι τέλειος» (Ματθ. 5, 38-48).
Και τα τελευταία λόγια του Κυρίου επάνω στο Σταυρό βάζουν την ταφόπλακα στην κάθε μορφής φθηνή ηθικολογία της σημερινής εποχής «Πάτερ άφες αυτοίς, ου γαρ οίδασι τι ποιούσι» (Λουκ. κγ´ 34).
Η αγάπη πάει παντού, δεν πάει μόνο στο βόλεμα γιατί τότε δεν είναι αγάπη. Είναι ο λύκος με το ένδυμα προβάτου που του αρέσουν οι αρπακτές για να βολευτεί. Η αγάπη πάει ακόμα στον εχθρό και στον διαφορετικό. Πάει παντού και πάντα. Διαφορετικά μετατρέπεται σε ένα ηδονικό συναίσθημα που έχει μέσα του ένα φρικτό ναρκισσισμό και περιμένει ανταπόδοση για να τραφεί. Η μαγκιά είναι να αγαπάς όπου δεν σε αγαπάνε, εκεί αρχίζει και μυρίζει αγιότητα.
Δεν μπορεί Κύριε να ανέβηκες στον Σταυρό για μένα χωρίς να φταις κι εγώ να ψάχνω ανταποδοτικές αγάπες όταν η δική Σου αγάπη δεν κοίταξε ποτέ τί θα πάρει, αλλά το πώς να δοθεί και με οποιοδήποτε τίμημα.
Στην Ορθόδοξη πνευματική ζωή τον Σταυρό δεν τον κόβουμε με πριόνι, αλλά τον αγκαλιάζουμε και ανεβαίνουμε επάνω. Τότε είναι η στιγμή που ακούμε τις Πύλες του Παραδείσου να ανοίγουν...
«Ο Θεός αγάπη εστί και ο μένων εν τη αγάπη εν τω θεώ μένει και ο Θεός εν αυτώ» (Α΄ Ιωάν. 4, 16). Καλό αγώνα!...
π.
Σπυρίδων Σκουτής
