ΣΤΟΝ ΔΑΣΚΑΛΟ Σ., ΠΟΥ ΡΩΤΑ ΓΙΑΤΙ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΓΕΝΝΗΘΕΙ ΚΑΙ ΟΧΙ ΑΠΛΑ ΝΑ ΕΜΦΑΝΙΣΘΕΙ (Ἁγίου Ἐπισκόπου Νικολάου Βελιμίροβιτς)

  

ἁγίου Ἐπισκόπου Νικολάου Βελιμίροβιτς

Ρωτήσατε, γιατί ὁ Κύριος Χριστός ἔπρεπε νά γεννηθεῖ, καί νά μεγαλώσει, καί νά βασανισθεῖ; Γιατί δέν ἐμφανίσθηκε ξαφνικά μέ μιᾶς ἀπό τούς οὐρανούς μέ τή μορφή ὥριμου ἀνθρώπου ὅπως, κατά τούς ἑλληνικούς μύθους, ὁ Ἀπόλλων ἐμφανιζόταν στούς ἀνθρώπους; Ἐντελῶς ἀνάρμοστη σύγκριση! Πῶς μπορεῖ νά συγκρίνεται ὁ πραγματικός ἄνθρωπος μέ μία παραίσθηση καί ὁ ἀληθινός Θεός μέ φανταστικά τέρατα;

Ὅσο πιό ψηλά εἶναι ὁ οὐρανός πάνω ἀπό τή γῆ, τόσο εἶναι ὑψηλή ἡ σοφία τοῦ Θεοῦ πάνω ἀπό τό λογικό τοῦ ἀνθρώπου. Κατά τή σοφία τοῦ Ὑψίστου ὁ Χριστός ἔπρεπε νά ἐμφανισθεῖ στόν κόσμο καί σάν παιδί καί σάν νεαρός καί σάν ὥριμος ἄνθρωπος, γιά νά εἶναι σ᾿ ὅλους προσιτός καί νά κερδίσει τούς πάντες. Ἐάν Αὐτός δέν ἦταν ποτέ παιδί, θά ἦταν ὠχρός καί κρύος ὁ λόγος Του: «Ἄφετε τά παιδία ἔρχεσθαι πρός με, καί μή κωλύετε αὐτά· τῶν γάρ τοιούτων ἐστίν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν» (Μάρκ. 10:14) καί πάλι: «Ἀμήν λέγω ὑμίν, ἐάν μή στραφῆτε καί γένησθε ὡς τά παιδία, οὐ μή εἰσέλθητε εἰς τήν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν» (Ματθ. 18:3). Ἐσεῖς εἶστε δάσκαλος τῶν παιδιῶν, καί σάν δάσκαλος σκεφθεῖτε, πόσο διαφορετική θά ἦταν ἡ σχέση σας μέ τά παιδιά, ἐάν δέν εἴχατε ὑπάρξει κι ἐσεῖς παιδί.

Ὁ Χριστός ἀναμφίβολα μποροῦσε νά ἐμφανισθεῖ στόν κόσμο καί ἔτσι ὅπως τό θέλετε ἐσεῖς ἀλλά, ἐάν τό εἶχε κάνει, Αὐτός δέν θά μποροῦσε νά εἶναι γιά τό γένος τῶν ἀνθρώπων ἐκεῖνο πού Αὐτός ἤθελε νά εἶναι, δηλαδή Δάσκαλος καί Σωτήρας ὅλων, καί παράδειγμα ὅλων τῶν γενεῶν.

Ἐσᾶς σᾶς ταλαιπωρεῖ αὐτό πού σκέφτεστε, ὅτι ὁ Κύριος μέ τήν ἀσυνήθιστη γέννησή Του μεγάλωσε γιά τό λογικό μας τό μυστήριο τοῦ Εἶναι Του. Ἀλλά τό μυστήριό Του, δέν θά ἦταν πολύ μεγαλύτερο καί ἀκατανόητο, ἐάν Αὐτός ξαφνικά κατέβαινε ἀνάμεσα στούς ἀνθρώπους, ἔξω ἀπό κάθε συγγενικό δεσμό μέ τούς ἀνθρώπους; Δέν θά μιλοῦσε ὁ κόσμος σ᾿ αὐτή τήν περίπτωση γι᾿ Αὐτόν σάν γιά κάποιο φάντασμα; Τότε καί τό πρόσωπό Του, καί μαζί μ᾿ αὐτό καί ἡ διδασκαλία καί ἡ θυσία Του, θά ἔχαναν τήν πραγματική βάση καί τήν πραγματική σημασία. Ἀφοῦ ἐάν ἦταν φάντασμα, ποιός ἀπό μᾶς θά ἄκουγε καί θά προσπαθοῦσε νά μιμηθεῖ ἕνα φάντασμα;

Ἀκόμα ἔπρεπε νά γεννηθεῖ ὁ Κύριος μας, καί ἀκριβῶς μέ τόν τρόπο πού γεννήθηκε, γιά νά δείξει μ᾿ αὐτό τή δυνατότητα καί γιά νά τονίσει τή σημασία τῆς δικῆς μας πνευματικῆς γέννησης, πού στέκετε στό κέντρο τῆς διδασκαλίας Του περί τοῦ ἀνθρώπου. Κατά τόν λόγο Του: «Ἐάν μή τις γεννηθῇ ἄνωθεν, οὐ δύναται ἰδεῖν τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ» (Ἰωάν. 3:3). Ὅπως Αὐτός γεννήθηκε ἐκ τοῦ ἁγίου Πνεύματος ἀπό τό ὑπερκαθαρό σῶμα τῆς Παρθένου Μαρίας, ἔτσι μποροῦμε κι ἐμεῖς νά γεννηθοῦμε πνευματικά ἐκ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στήν καθαρότητα τῆς ψυχῆς μας. Οἱ μεγάλοι ὀρθόδοξοι πνευματικοί γέροντες ἀνέκαθεν δίδασκαν, ὅτι ἡ νέα γέννηση τοῦ ἀνθρώπου γίνεται ὑπό τόν ὅρο τῆς παρθενικῆς καθαρότητας τῆς ψυχῆς. Μ᾿ ἄλλα λόγια οἱ ψυχές οἱ ὁποῖες καθαρίζουν ἐντελῶς, ἀκόμα καί ἀπό ἁμαρτωλές σκέψεις, γίνονται παρόμοιες μέ τήν ἁγία Κόρη, καί ἀξιώνονται μέ τήν εὐδοκία τοῦ Θεοῦ νά γίνουν κατοικία τοῦ Χριστοῦ. Ἐάν ἡ γέννηση τοῦ Χριστοῦ ἐκ τῆς Παρθένου Μαρίας εἶναι δύσκολα κατανοητή γιά τόν κοινό νοῦ, εἶναι ἐξαιρετικά ὠφέλιμη καί ἐνθαρρυντική γιά ὅλους ἐκείνους οἱ ὁποῖοι θά ἐπιθυμήσουν τήν πνευματική ἠθική ἀναγέννηση τοῦ εἶναι τους.

Γι᾿ αὐτό, ἡσυχάστε, καί εὐχαριστῆστε τήν αἰώνια Σοφία ἐπειδή ὁ Σωτήρας τοῦ γένους τῶν ἀνθρώπων ἐμφανίσθηκε ἔτσι ὅπως ὁ Ἴδιος θεώρησε ὡς καλύτερο. Καί φωνάξτε μαζί μέ τόν ἀπόστολο Παῦλο: «Ὦ βάθος πλούτου καί σοφίας καί γνώσεως Θεοῦ» (Ρωμ. 11: 33). Καί χαιρετῆστε τά παιδιά σας στό σχολεῖο μέ τήν παιδική χαρά: Ὁ Χριστός γεννήθηκε, παιδιά!

(Ἀπό τό βιβλίο: «Δρόμος δίχως Θεό δέν ἀντέχεται… Ἱεραποστολικές ἐπιστολές  Α΄», Ἐκδόσεις «Ἐν πλῷ»)

Πηγή

Η ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ

 

ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ 2022 (τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου)

 

Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

            Ἡ σημερινὴ Κυριακή, πρὶν τὴν μεγάλη ἑορτὴ τῶν Χριστουγέννων, εἶναι ἀφιερωμένη ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία μας στοὺς κατὰ σάρκα Προγόνους τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, στοὺς Προφῆτες καὶ τοὺς Δικαίους τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. 

            Ὅταν ὅλος ὁ κόσμος ἦταν βυθισμένος στὴν πλάνη τῆς εἰδωλολατρείας, ὁ ἰσραηλιτικὸς λαὸς πίστευε στὸν ἕνα καὶ ἀληθινὸ Θεό. Μὰ ὅταν καὶ αὐτὸς ὁ ἐκλεκτὸς λαὸς τοῦ Ἰσραὴλ ἀποστασιοποιοῦνταν ἀπὸ τὸν Θεό, οἱ θεοσεβεῖς ἄνδρες καὶ γυναῖκες ποὺ τιμοῦμε σήμερα, ὠθοῦσαν τὸν λαὸ σὲ μετάνοια καὶ διατηροῦσαν ἄσβηστη τὴν φλόγα τῆς προσδοκίας στὴν ἔλευση τοῦ ἀναμενόμενου Μεσσία, τοῦ Λυτρωτῆ. 

            Ἀπὸ τοὺς σήμερα τιμώμενους, κάποιοι ἀνήκουν στὶς τάξεις τῶν Προφητῶν, οἱ ὁποῖοι μὲ τὸν Φωτισμὸ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἔβλεπαν γεγονότα ποὺ θὰ συνέβαιναν στὸ μέλλον. Κάποιοι ἀπὸ τοὺς Προφῆτες, μεταξὺ ἄλλων προανήγγειλαν καὶ τὴν ἔλευση καὶ κάποια γεγονότα τῆς ζωῆς τοῦ Χριστοῦ, αἰῶνες πρὶν τὴν Γέννησή Του. Χαρακτηριστικὸ εἶναι τὸ παράδειγμα τοῦ Προφήτη Ἠσαΐα, ὁ ὁποῖος γιὰ τὴν ἀκρίβεια τῶν προφητειῶν του σχετικὰ μὲ τὴν ζωὴ τοῦ Κυρίου μας, ὀνομάσθηκε ἀπὸ τοὺς Ἁγίους Πατέρες «πέμπτος Εὐαγγελιστής». Ὁ Ἠσαΐας, λοιπόν, ἀναφέρει στὸ ὁμότιτλο βιβλίο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης: «ἰδοὺ ἡ παρθένος θὰ κυοφορήσει καὶ θὰ γεννήσει γιό, καὶ θὰ τὸν ὀνομάσουν Ἐμμανουήλ» ποὺ μεταφράζεται «ὁ Θεὸς εἶναι μαζί μας». Βλέπει, δηλαδή, μὲ τοὺς φωτισμένους ὀφθαλμούς του, ὅτι ὁ Χριστός, ὄχι ἁπλῶς θὰ ἔλθει στὸν κόσμο, ἀλλὰ θὰ γεννηθεῖ ἀπὸ γυναίκα παρθένο. Ὁ δὲ Προφήτης Μιχαίας, προκήρυξε στοὺς Ἰουδαίους ὅτι ἡ Βηθλεὲμ θὰ ἀποτελέσει τὸν γενέθλιο τόπο τοῦ Σωτήρα, λέγοντας: «Καὶ σὺ Βηθλεέμ, ἡ παλαιὰ πόλη Εὐφραθά, ποὺ δὲν ἔχεις οὔτε χίλιες οἰκογένειες ἀνάμεσα στὸν Ἰουδαϊκὸ λαό, ἀπὸ σένα θὰ βγεῖ ἐκεῖνος, ποὺ θὰ γίνει ἄρχοντας τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ. Ἡ ἀρχή του θὰ εἶναι ἀπὸ τὴν ἀρχὴ τῶν αἰώνων». Ὁ δὲ Ἰερεμίας, προφήτεψε γιὰ ἕνα γεγονὸς ποὺ συνόδευσε την γέννηση τοῦ Χριστοῦ, τὴν σφαγὴ τῶν νηπίων ἀπὸ τὸν Ἡρώδη. Τὸ χωρίο ἔχει ὡς ἑξῆς: «Φωνὴ ἀκούσθηκε στὴ Ραμά, θρῆνος, κλαυθμὸς καὶ γοερὲς κραυγές. Ἦταν ἡ Ραχὴλ ποὺ ἔκλαιγε τὰ τέκνα της καὶ δὲν ἤθελε νὰ παρηγορηθεῖ διότι δὲν ζοῦσαν πιά». 

            Σὲ πολλὲς περιπτώσεις, ἀντὶ γιὰ ξεκάθαρες προφητεῖες, ὡς πρὸς τὴν ἔλευση τοῦ Μεσσία, ἔχουμε συμβολικὲς εἰκόνες, προτυπώσεις. Ὁ Μωϋσῆς εἶδε τὴν καιόμενη καὶ μὴ φλεγόμενη βάτο. Ἦταν ἡ Παναγία μας, ἡ ὁποία δέχθηκε τὸ πῦρ τῆς Θεότητος, ἀλλὰ δὲν φλέχθηκε. Οἱ Ἅγιοι Τρεῖς Παῖδες ρίφθηκαν στὴν κάμινο. Ἄν καὶ μέσα στὶς φλόγες, δὲν καίγονταν. Τὸ ἴδιο καὶ ἡ Θεοτόκος. Ὁ Πατριάρχης Ἰακὼβ εἴδε τὴν κλίμακα, τὴν σκάλα, ποὺ πατοῦσε ἀπὸ τὴ γῆ καὶ ἔφθανε ὡς τὸν Οὐρανό. Σὲ αὐτὴν ἀνεβοκατέβαιναν ἄγγελοι καὶ ὁ Θεὸς στηριζόταν πάνω της. Ἐπρόκειτο πάλι γιὰ τὴν Παναγία μας, ἡ ὁποία ἔγινε ἡ σκάλα διὰ τῆς ὁποίας κατῆλθε ὁ Θεὸς στὴ γῆ, χωρὶς νὰ μετακινηθεῖ ἀπὸ τὴν θέση Του, καὶ ὁ ἄνθρωπος ἀνέβηκε στὸν Οὐρανό. Ὁ Προφήτης Ἰεζεκιὴλ εἶδε τὴν κατὰ ἀνατολὰς κλειστὴ πύλη. Ἦταν κλειστή, διότι μόνο ὁ Θεὸς θὰ διερχόταν ἀπὸ αὐτὴν καὶ θὰ παρέμενε κλειστή. Ἡ Παναγία μας γέννησε τὸν Θεὸ ἔχοντας τὴν παρθενία ἄφθορη. Ἄφθορη ἔμεινε καὶ μετὰ τὴν Γέννηση. Αὐτὲς ἦταν μόνο λίγες ἀπὸ τὶς προτυπώσεις τῆς Θείας Οἰκονομίας γιὰ τὴν σωτηρία τοῦ ἀνθρώπινου γένους. 

            Ἐντύπωση προκαλεῖ ὅτι στὸ σημερινὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα ποὺ ἀναφέρει τὸ γενεαλογικὸ δέντρο τοῦ Χριστοῦ καὶ φθάνει ὡς τὸν Ἀβραάμ, ὁ Εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος, μαζὶ μὲ τοὺς Δικαίους, ἀναφέρει, χωρὶς νὰ τοὺς παραλείπει, καὶ τοὺς προγόνους τοῦ Κυρίου ποὺ ἦταν πρόσωπα ὄχι ἀνεπίληπτα. Πράγματι, αὐτὸ ἰσχύει. Ὡστόσο, μᾶς διδάσκει ὅτι ἡ καταγωγὴ καὶ ἡ ἀρετὴ εἶναι γιὰ ἑμᾶς δύο ἔννοιες ἀνεξάρτητες. Τὸ ὅτι οἱ πρόγονοι κάποιου ἀνθρώπου ἦταν ἁμαρτωλοί, δὲν σημαίνει ὅτι εἶναι καταδικασμένος νὰ βυθισθεῖ στὴν ἁμαρτία. Ἀντιθέτως, μπορεῖ νὰ ἀναλάβει τὸν ἀγώνα τῆς ἀρετῆς καὶ νὰ κατακτήσει τὴν ἁγιότητα. Αὐτὸ, βέβαια, δὲν ἰσχύει γιὰ τὸν Χριστό, ὁ Ὁποῖος ὡς τέλειος Θεὸς καὶ τέλειος Ἄνθρωπος, δὲν εἶχε καμία σχέση μὲ τὴν ἁμαρτία, ἀλλὰ ἦταν καὶ εἶναι Πανάγιος. Γιὰ αὐτό, μάλιστα, γεννήθηκε ἀπὸ μητέρα παρθένο, γιὰ νὰ μὴν λάβει μέσα ἀπὸ μία φυσικὴ γέννηση, τὸ προπατορικὸ ἁμάρτημα. Ἐπίσης, τὸ ὅτι γίνεται ἀναφορὰ σὲ αὐτὰ τὰ πρόσωπα, τὸ ὅτι ὁ Χριστὸς καταδέχθηκε νὰ ἔχει ὡς προγόνους κάποιους ποὺ ἔσφαλαν στὴ ζωή τους, τονίζει τὸ γεγονὸς ὅτι δὲν ἦρθε μόνο γιὰ τοὺς Ἁγίους, ἀλλὰ καὶ γιὰ τοὺς ἁμαρτωλούς, καὶ μάλιστα περισσότερο γιὰ αὐτούς. 

            Ἡ τιμὴ στὰ πρόσωπα τῶν Ἁγίων τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης τονίζει τὴν ἕνωση τοῦ παρόντος μὲ τὸ παρελθόν. Οἱ πρὸ Χριστοῦ θεοσεβεῖς ἔβλεπαν μπροστὰ προσδοκῶντας τὸν Μεσσία, ἐνῶ οἱ μετὰ Χριστὸν Χριστιανοὶ βλέπουμε πίσω, γιὰ νὰ δοῦμε καὶ νὰ διδαχθοῦμε ἀπὸ τὴν ζωὴ τοὺ Μεσσία, ὁ Ὁποῖος ἦλθε καὶ προσέφερε τὴν σωτηρία. Γιὰ αὐτό, ἄλλωστε ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ διχοτόμησε τὴν ἱστορία σὲ ἐποχὴ πρὸ καὶ μετὰ Χριστόν, διότι αὐτὴ εἶναι τὸ κέντρο τῆς ἱστορίας. 

            Ἐκτὸς τῆς παρουσίασης τῶν προγόνων τοῦ Χριστοῦ, στὴν εὐαγγελικὴ περικοπὴ γίνεται ἀναφορὰ στὸν Δίκαιο Ἰωσήφ, τὸν Μνήστορα τῆς Θεοτόκου. Συγκεκριμένα, ἀκούσαμε ὅτι πρὶν συγκατοικήσει ἡ Παναγία μας μὲ τὸν ἠλικιακὰ γέροντα καὶ προστάτη της, Ἰωσήφ, βρέθηκε νὰ ἔχει συλλάβει παιδί. Στενοχωρέθηκε ὁ Ἰωσήφ, ἀλλὰ προσέξτε τὶ ἔκανε ὁ ὄντως Δίκαιος. Θέλησε νὰ ἀπολύσει τὴν Θεοτόκο κρυφὰ γιὰ νὰ μὴν τὸ μάθει ὁ κόσμος καὶ ντροπιαστεῖ ἡ νεαρὴ Μαριάμ. Κινήθηκε, ἑπομένως, ὁ Ἰωσὴφ, σίγουρα, ὄχι ὅπως πολλοὶ ἐκ των χριστιανῶν, κληρικῶν καὶ λαϊκῶν, οἱ ὁποῖοι περιμένουμε τὸν ἀδελφό μας νὰ σφάλει γιὰ νὰ τὸν κατηγορήσουμε καὶ νὰ φανοῦμε πιὸ πνευματικοὶ στὰ μάτια τῶν ἀνθρώπων. Ἐπειδὴ ὁ Ἰωσὴφ εἶχε αὐτὸν τὸν ὑγιῆ λογισμό, ἀξιώθηκε νὰ δεῖ Ἄγγελο Κυρίου, ὁ ὁποῖος τὸν προέτρεψε: «νὰ μὴν διστάσεις νὰ κρατήσεις τὴν γυναίκα σου Μαριάμ, γιατὶ τὸ παιδὶ ποὺ κυοφορεῖται μέσα της προέρχεται ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Θὰ γεννήσει γιὸ καὶ θὰ τὸν ὀνομάσεις Ἰησοῦ, καθόσον αὐτὸς θὰ σώσει τὸν λαό του ἀπὸ τὶς ἁμαρτίες τους». Ἔτσι ὁ Ἰωσὴφ θὰ ἀξιωθεῖ σὲ λίγες μέρες νὰ παρίσταται κοντὰ στὴ φάτνη τὴν στιγμὴ ποὺ θὰ λάβει χώρα τὸ σημαντικότερο γεγονὸς τῆς ἱστορίας, ἡ Γέννηση τοῦ προσδοκώμενου Χριστοῦ. 

            Καθῆκον μας νὰ ὁμοιάσουμε κὶ ἑμεῖς στὸν Ἰωσὴφ, ἄν θέλουμε νὰ γίνουμε θεατὲς τοῦ μεγάλου γεγονότος. Νὰ ὁμοιάσουμε πρέπει καὶ στοὺς Ἁγίους ποὺ μνημονεύουμε σήμερα. Αὐτοί, ἄν καὶ δὲν εἶδαν τὸν Χριστό, οὔτε ἄκουσαν τὴν διδαχή Του, οὔτε εἶδαν τὴν Σταύρωση καὶ τὴν Ἀνάστασή Του, ἔζησαν σύμφωνα μὲ τὸ Θέλημά Του. Πολὺ περισσότερο ὀφείλουμε νὰ ζήσουμε σύμφωνα μὲ τὸ Θέλημα τοῦ Θεοῦ ἑμεῖς, ποὺ ἀξιωθήκαμε νὰ ζοῦμε στὴν μετὰ Χριστὸν ἐποχή, στὴν ἐποχὴ τῆς βεβαιότητας γιὰ τὴν Ἀνάσταση ποὺ προσφέρει στὸ ἀνθρώπινο γένος. 

Ἀγαπητοί,

            Ὅσοι ἐργάσθηκαν ἀπὸ τὴν ἀρχὴ τῆς νηστείας, ἀλλὰ καὶ ὅσοι δὲν ἔβαλαν ἀκόμη ἀρχὴ πνευματικοῦ ἀγώνα, ὅλοι μαζὶ ἄς τρέξουμε γιὰ νὰ ὑποδεχθοῦμε τὸν Σωτήρα μαζὶ μὲ τοὺς ποιμένες. 

Καλὰ Χριστούγεννα!

ὁ Ἐπίσκοπός σας,

† ὁ Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος

Πηγή

Εἰς τὸ τέλος τοῦ ἔτους

  

Μακαριστοῦ Ἐπισκόπου Μαγνησίας Χρυσοστόμου (Νασλίμη, +1973)

            Πλησιάζομεν ἤδη εἰς τὸ τέλος τοῦ [πολιτικοῦ] ἔτους. Πόσον ταχέως φαίνονται εἰς ἡμᾶς, ὅτι φεύγουν τὰ ἔτη, ὅταν εἰς τὸ τέλος αὐτῶν εὑρισκόμεθα! Ἀπησχολημένοι μὲ τὰς πολυποικίλους μερίμνας τῆς καθημερινῆς ζωῆς, δὲν ἀντιλαμβανόμεθα τὴν γοργότητα, μεθ’ ἧς αἱ ἡμέραι παρέρχονται καὶ τὰ ἔτη διαδέχονται ἄλληλα, ἐνῷ ἡ ζωὴ ἡμῶν ταχύτερον ἤ ὅσον ὑπολογίζομεν καὶ φανταζόμεθα πρὸς τὸ τέρμα της βαίνει.

            Κάθε ἔτος παρερχόμενον φέρει ἡμᾶς ἔτι πλησιέστερον πρὸς τὸν θάνατον. Ἡ ἀπορρόφησις τῶν σκέψεων ἡμῶν ἐκ τῶν βιοτικῶν μεριμνῶν εἶναι ἡ αἰτία νὰ λησμονῶμεν, ὅτι ἡ ζωὴ ἡμῶν παρέρχεται πολλάκις ἐν ματαιότητι καὶ ὅτι ἡ κυρίως μέριμνα ἡμῶν θὰ ἔπρεπε νὰ ἀφορᾷ εἰς τὴν ἀπόκτησιν τῆς οὐρανίου Βασιλείας. Οὕτω φθάνομεν εἰς τὸ τέρμα, πολλάκις αἰφνιδίως, ὅλως ἀνέτοιμοι διὰ τὸ ταξείδιον τῆς αἰωνίου ζωῆς.

            Πόσοι κατὰ τὸ παρελθὸν ἔτος ἔζων καὶ ἤδη εὑρίσκονται εἰς τὸν τάφον! Καὶ πόσοι κατὰ τὸ ἐρχόμενον νέον ἔτος δὲν θὰ εὑρίσκωνται εἰς τὴν ζωήν, χωρὶς τοῦτο νὰ γνωρίζωσι! Διὰ πόσους τὸ νέον ἔτος θὰ εἶναι τὸ τελευταῖον τῆς ζωῆς των, χωρὶς νὰ τὸ ἠξεύρωσι! Ἄς μή, λοιπόν, παρασυρώμεθα ἀπὸ τὴν ἀπάτην τῶν ἐγκοσμίων τερπνῶν. Καὶ ἄς μὴ ἀφήνωμεν τὸν πολύτιμον καιρὸν τῆς παρούσης ζωῆς νὰ παρέρχεται ματαίως.

            Ἀλλ’ ἄς φροντίσωμεν ἕκαστος νὰ ἐγκολπωθῶμεν τὴν ἀρετὴν καὶ ἄς κοσμήσωμεν τὴν λαμπάδα τῆς ἀγαθοεργίας, ἵνα ὅταν λήξῃ ὁ χρόνος τῆς ἐπιγείου ὑπάρξεως ἡμῶν, ἀξιωθῶμεν ἐν Οὐρανοῖς τῶν θείων καὶ σωτηρίων ἐπαγγελιῶν, ἐν Χριστῷ τῶ Κυρίῳ ἡμῶν, ᾧ ἡ δόξα καὶ ἡ τιμὴ καὶ ἡ προσκύνησις εἰς τοὺς αἰῶνας. Ἀμήν!

[Ἐπισκόπου Χρυσοστόμου, 365 Ψυχωφελῆ Σαλπίσματα, ἔκδ. Ἱερᾶς Γυναικείας Μονῆς «Ὑπαπαντὴ τοῦ Χριστοῦ» Ἐλευθερουπόλεως, Θεσσαλονίκη 1978, σελ. 140-141 (Ἀπὸ τὸν Ἡμεροδείκτην τοῦ ἔτους 1967, μηνύματα ἡμερῶν Δεκεμβρίου 28-31)].

Πηγή

ΑΓΙΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ Ο ΖΑΚΥΝΘΙΝΟΣ, ο Άγιος της συγχώρεσης (17 Δεκεμβρίου)

Άγιος Διονύσιος ο Νέος, ο Ζακυνθινός Αρχιεπίσκοπος Αιγίνης (1547 - 1622)

Ο Αγιος Διονύσιος γεννήθηκε στη Ζάκυνθο στα 1547 από γονείς που ξεχώριζαν στο νησί για την κοινωνική τους θέση και την καλή τους οικονομική κατάσταση. Το κατά κόσμον όνομά του ήταν Γραδενίγος Σιγούρος. Ο πατέρας του λεγόταν Μούκιος και η μητέρα του Παυλίνα, ενώ είχε άλλα δύο αδέλφια, τον Κωνσταντίνο και τη Σιγούρα. Σύμφωνα με τοπικές παραδόσεις της Ζακύνθου, που δεν επιβεβαιώνονται ιστορικά, ο άγιος είχε για ανάδοχο τον Αγιο Γεράσιμο, τον προστάτη της Κεφαλονιάς.

Η οικογένειά του φρόντισε να αποκτήσει μόρφωση, επιμένοντας περισσότερο στην κλασική παιδεία, χωρίς βεβαίως να αγνοούν και τα «Εκκλησιαστικά γράμματα».

Οι επιλογές των γονιών του φαίνεται πως απέδωσαν γρήγορα καρπούς, αφού απέκτησε σημαντική μόρφωση. Μιλούσε εκτός της ελληνικής γλώσσας, την ιταλική και τη λατινική, χειριζόταν μοναδικά την αρχαία ελληνική. Ενώ, όπως προκύπτει από κείμενά του που έχουν σωθεί, ήταν και πολύ ικανός θεολόγος.

Από τις Στροφάδες στην Αίγινα

Σε ηλικία 20 χρόνων και αφού είχαν πεθάνει οι γονείς του αποφάσισε να γίνει μοναχός. Για τον λόγο αυτό αφήνει όλη την περιουσία του στον αδελφό του, με ιδιαίτερη αναφορά  για την αποκατάσταση της αδελφής του. Εκάρη μοναχός στη μονή Στροφάδων, νησί νότια της Ζακύνθου, παίρνοντας το όνομα Δανιήλ. Εκεί αφιερώθηκε στην προσευχή, στη μελέτη των γραφών, στον αυστηρό ασκητικό βίο και δύο χρόνια αργότερα έγινε ηγούμενος της μονής.

Εναν χρόνο μετά χειροτονήθηκε ιερέας από τον επίσκοπο Κεφαλληνίας και Ζακύνθου, Θεόφιλο. Το 1577 αποφάσισε να επισκεφθεί τους Αγίους Τόπους. Περνώντας από την Αθήνα, θέλησε να πάρει την ευλογία του επισκόπου Νικάνορα, ο οποίος εντυπωσιάστηκε από τη μόρφωσή του και θέλησε να τον προάγει στο επισκοπικό αξίωμα της επισκοπής Αιγίνης, που βρισκόταν σε χηρεία. Εγραψε στον Πατριάρχη Ιερεμία υπέρ της υποψηφιότητας του Δανιήλ. Ο Ιερεμίας συναίνεσε τελικά και χειροτονήθηκε επίσκοπος Αιγίνης λαμβάνοντας το όνομα Διονύσιος. Το έργο που επιτέλεσε στο νησί της Αίγινας ήταν σημαντικό, αφού πρωτίστως ενδιαφέρθηκε για την ανακούφιση των φτωχών και των αδυνάτων. Στην παλιά πόλη της Αίγινας σώζεται και σήμερα έξω από την Εκκλησία ο πέτρινος θρόνος, όπου ο Αγιος Διονύσιος ανέβαινε και κήρυττε στους χριστιανούς. Ο άγιος του Θεού ποίμανε το πνευματικό του στην Αίγινα ποίμνιο, καθώς λέγει η Θεία Γραφή, «μετ’ επιστήμης», σαν αληθινός δηλαδή και καλός ποιμένας της Εκκλησίας.

Το νησί της Αίγινας είναι ευλογημένος τόπος, όπου τον πάτησαν και τον άγιασαν δύο Οσιοι Πατέρες της Εκκλησίας· τότε μεν ο Αγιος Διονύσιος και στις ημέρες μας ο Αγιος Νεκτάριος, ο επίσκοπος Πενταπόλεως. Και οι δύο αξιωμένοι με τη χάρη των θαυμάτων, γι’ αυτό και οι δύο κατέχουν τον τίτλο του θαυματουργού.

Το 1579 υποχρεώθηκε σε παραίτηση. Ο αυστηρά ασκητικός βίος σε συνδυασμό με  αυξημένες δραστηριότητες που είχε αναλάβει κλόνισαν την υγεία του, με αποτέλεσμα να στείλει επιστολή τόσο στον Οικουμενικό Πατριάρχη Ιερεμία όσο και στον επίσκοπο Αθηνών Νικάνορα με την παραίτησή του και την ταυτόχρονη δήλωση της θέλησής του να επιστρέψει στη Ζάκυνθο. Ο Ιερεμίας όμως δεν ήθελε να μείνουν αναξιοποίητες οι ικανότητες του Διονυσίου και έτσι τον έχρισε χωρεπίσκοπο Ζακύνθου. Η έντονη δραστηριότητα όμως στη Ζάκυνθο προκάλεσε την επιβουλή του επισκοπικού περιβάλλοντος, ίσως δε και του ίδιου του επισκόπου, με αποτέλεσμα να καταγγελθεί για υπέρβαση εξουσίας στον ηγεμόνα του νησιού Νικόλαο Δαπόντε. Ο Δαπόντες ζήτησε την παραίτηση του Διονυσίου, κάτι που ο ίδιος δέχτηκε, ώστε να μην προκληθούν σχίσματα και εντάσεις.

Η συγχώρεση του φονιά του αδελφού του

Οι οικογένειες Σιγούρου και Μονδίνου, όπως προκύπτει από διασωθέντα έγγραφα που βρίσκονται στα αρχεία της Βενετίας, βρίσκονταν σε μια διαρκή αντιπαλότητα. Μάλιστα πολλές φορές έλυναν τις διαφορές τους με συμπλοκές.

Κάποια μέρα μπήκε στο κελί του Αγίου ένας κυνηγημένος άνθρωπος, τρέμοντας και ζητώντας προστασία. Είχε σκοτώσει τον αδελφό του Αγίου Διονυσίου, Κωνσταντίνο. Οταν το άκουσε, ο Αγιος -σύμφωνα με τις προφορικές παραδόσεις του νησιού, σηκώθηκε, άνοιξε την πίσω πόρτα του κελιού του και οδήγησε τον φονιά να φύγει, να κρυφτεί και να σωθεί. Οταν δε οι συγγενείς του σκοτωμένου, αλλά και του αγίου, και τα όργανα της εξουσίας ήλθαν στο κελί και ρωτούσαν για τον φονιά, ο Αγιος Διονύσιος προσποιήθηκε κι απάντησε πως δεν τον είχε δει και πως δεν ήξερε τίποτε. Γι’ αυτό ένας Ζακυνθινός ποιητής, θέλοντας να εγκωμιάσει την αρετή του Αγίου Διονυσίου και θαυμάζοντας το παράδειγμά του, σ’ ένα του ποίημα έγραψε αυτό τον παράδοξο στίχο: «αγιάζει ο δούλος του Θεού την ώρα που αμαρτάνει»!

 

Στη Μονή της Αναφωνήτριας

Κατά τα τελευταία χρόνια της ζωής του, ο Αγιος Διονύσιος είχε αποσυρθεί στο μοναστήρι της Θεοτόκου της Αναφωνήτριας. Η Μονή της Παναγίας της Αναφωνήτριας ήταν γνωστή γιατί η παράδοση θέλει την εικόνα της Θεοτόκου να έχει έρθει με θαυματουργό τρόπο στο μοναστήρι από την Κωνσταντινούπολη αμέσως μετά την Αλωση. Η Μονή ιδρύθηκε από τον άρχοντα της Κεφαλονιάς και της Ζακύνθου Λεονάρδο Γ' Τόκκο και τη γυναίκα του Λάππα τον 15ο αιώνα και προικίστηκε με σημαντική περιουσία. Τη Μονή της Αναφωνήτριας υπήρχε η συνήθεια οι Ενετοί διοικητές να την παραχωρούν μαζί με την περιουσία της σε κάποια από τις αριστοκρατικές οικογένειες του νησιού. Ετσι το 1568 παραχωρήθηκε στον Αγιο Διονύσιο που καταγόταν από την επιφανή οικογένεια των Σιγούρων. Εκεί στη Ζάκυνθο τον επισκέπτονταν χιλιάδες πιστοί για να τον συμβουλευτούν αλλά και να τους εξομολογήσει.

Ο Αγιος Διονύσιος κοιμήθηκε το 1624, σε ηλικία 77 ετών. Κατά την επιθυμία του, τον έθαψαν στο μοναστήρι στις Στροφάδες. Οταν ύστερα από χρόνια θέλησαν να κάμουν ανακομιδή των αγίων λειψάνων του, το ιερό σκήνωμα βρέθηκε ολόκληρο και ακέραιο, ντυμένο τα αρχιερατικά άμφια, όπως το είχαν θάψει. Στα 1703 η Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου αναγνώρισε την αγιότητά του ύστερα από αναφορές και αιτήσεις του κλήρου και του λαού της Ζακύνθου, που βεβαίωναν για τα πολλά θαύματα και για την πίστη και συνείδηση της τοπικής Εκκλησίας στην αγιοσύνη του.

Τα θαύματα

Η μετάνοια των δύσπιστων αλιέων:  Ο Αγιος Διονύσιος κάποτε πήγαινε με άλλους κληρικούς ως προσκεκλημένος στη Μονή Αγίου Γεωργίου στο νησάκι Βόιδι. Οι ψαράδες όμως, οι οποίοι τους μετέφεραν με το πλοίο τους, ήταν προληπτικοί κατά των ρασοφόρων και απέδωσαν στην παρουσία των κληρικών την αποτυχία τους στο ψάρεμα. Ο άγιος, θέλοντας να τους συνετίσει, τους υπέδειξε πού να ρίξουν τα δίχτυα τους και παρότι το μέρος εκείνο δεν είχε ποτέ ψάρια, οι ψαράδες έπιασαν τόσα πολλά, ώστε δεν μπορούσαν να σηκώσουν τα δίχτυα τους. Τότε προσκύνησαν τον άγιο και του ζήτησαν συγχώρεση.

 

Η διάβαση του χειμάρρου: Οταν ο άγιος μόναζε στη Μονή της Αναφωνήτριας, χρειάστηκε να κατέβει στην πόλη συνοδευόμενος από τον διάκονο Δανιήλ. Στον δρόμο έπεσε ραγδαία βροχή, αλλά κατά τρόπο θαυμαστό δεν βράχηκε ούτε ο άγιος ούτε ο συνοδός του. Λίγο αργότερα συνάντησαν έναν χείμαρρο που ήταν αδύνατο να περάσουν. Τότε ο άγιος ευλόγησε τον χείμαρρο, ο οποίος σταμάτησε, αφήνοντας τον άγιο και τον συνοδό του να περάσουν.

 

Η λύση του αφορισμού:   Στον Ναό του Αγίου Νικολάου των Ξένων βρέθηκε αδιάλυτο το σώμα αφορισμένης γυναίκας, νεκρής από πολύ καιρό. Ο άγιος παρακλήθηκε από τους συγγενείς της γυναικός να λύσει το επιτίμιο. Τότε διέταξε να βάλουν το πτώμα σε ένα στασίδι. Κατόπιν προσευχήθηκε γονατιστός και με δάκρυα για τη λύση του αφορισμού. Μόλις τελείωσε τη συγχωρητική ευχή ο άγιος, το πτώμα έκλινε το κεφάλι σαν να προσκυνούσε τον άγιο και κατόπιν διαλύθηκε σε οστά και χώμα.

Το όραμα του Ηγουμένου Δανιήλ: Οταν μετά την κοίμηση του Αγίου Διονυσίου και την ανακομιδή των Λειψάνων του το Σκήνωμά του βρέθηκε άθικτο, τοποθετήθηκε από τους Μοναχούς της Μονής Στροφάδων σε ειδική λάρνακα μέσα στο Καθολικό της Μονής, μέχρι την επίσημη ανακήρυξή του ως Αγίου το 1703. Πριν από αυτήν, ο ιερομόναχος Δανιήλ, που ήταν και ηγούμενος της Μονής Στροφάδων, αμφέβαλλε για την αγιότητα του Ιεράρχου. Μια νύχτα όμως νόμισε πως είδε τον Εκκλησιάρχη να του ζητάει την ευχή για να σημάνει τον Ορθρο. Ο Ηγούμενος τότε κατευθύνθηκε προς τον ναό και μπαίνοντας τον είδε φωταγωγημένο και τον άγιο να στέκεται όρθιος έξω από τη λάρνακα και να ιερουργεί, υπηρετούμενος από ιερείς και διακόνους. Τότε ένας από τους ιερείς λέει στον ηγούμενο Δανιήλ «πληροφορήθηκες τώρα, ή αμφιβάλλεις;». Τρομαγμένος ο ηγούμενος, έφυγε από τον ναό και όταν γύρισε για να επιβεβαιώσει το προηγούμενο όραμά του είδε τον άγιο να αποσύρεται στη λάρνακά του, τα φώτα του ναού να σβήνουν και τους ιερωμένους να χάνονται.

Πηγή

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’. Τοῦ λίθου σφραγισθέντος.

Τῆς Ζακύνθου τὸv γόνον καὶ Αἰγίvης τὸν πρόεδρον, τὸv φρουρὸν μονῆς τὼv Στροφάδωv, Διοvύσιοv ἅπαντες, τιμήσωμεv συμφώνως οἱ πιστοί, βοῶντες πρὸς αὐτὸν εἰλικριvῶς· Tαῖς λιταῖς τοὺς τὴv σὴν μνήμην ἐπιτελοῦντας σῶσον καὶ βοῶντάς σοι· Δόξα τῷ σὲ δοξάσαντι Χριστῷ· δόξα τῷ σὲ θαυμαστώσαντι· δόξα τῷ δωρησαμένῳ σε ἡμῖv, πρέσβυν ἀκοίμητον.

Ερμηνεία

Ἂς τιμήσωμεν ὅλοι ὁμοῦ οἱ πιστοὶ τὸν Διονύσιον τὸν ἐκ Ζακύνθου καταγόμενον, τὸν ἐπίσκοπον τῆς Αἰγίνης, τὸν φύλακα τῆς ἱερᾶς Μονῆς τῶν Στροφαδων. Ἂς ψάλλωμεν πρὸς αὐτὸν εἰλικρινῶς· Σῷσον ἡμάς ἅγιε Διονύσιε, τους ἑορτάζοντας τὴν μνήμην σου δι’ ὕμνων και λιτανειῷν. Ἂς δοξάσωμεν καὶ τὸν δοξάσαντά σε εἰς ἡμας ἀκοίμητον πρεσβευτὴν καὶ μεσίτην πρὸς τὸν Θεόν. (Τα απολυτίκια, εκδότης Ιωάννης Ν. Σιδέρης, 1908)



Κοντάκιον
Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.

Ἑορτάζει σήμερον, τῶν Ζακυνθίων ἡ πόλις, ἑορτὴν χαρμόσυνον, σὺν τῇ μονῇ τῶν Στροφάδων, Αἴγιναν, τὴν ἐν Κυκλάσι προσκαλουμένη, ᾄσμασιν, ἀξιοχρέως συνευφημῆσαι, καὶ φαιδρῶς πανηγυρίσαι, τὸ κοινὸν κλέος, νῦν Διονύσιον.

Μεγαλυνάριον

Ήκεν εκ Στροφάδων ως θησαυρός, τη πόλει Ζακύνθου, το Σον Λείψανον το σεπτόν, και καταπλουτίζει, θαυμάτων ενεργείας, των ευσεβών τα στίφη, ω Διονύσιε.

Ὁ Οἶκος

Σιγησάτωσαν, ἤδη σιγησάτωσαν οἱ μέχρι δεῦρο σφαλερῶς λέγοντες, μὴ εἶναι τῇ θεοσώστῳ Ζακύνθῳ τὸν οἰκεῖον προστάτην, καὶ πρὸς Θεὸν πρέσβυν θερμότατον, καθὰ καὶ ἐν πολλαῖς τῶν ἐπισήμων πόλεων καὶ χωρῶν ὀρθοδόξων. Ἔνεστι γὰρ καὶ μάλα καλῶς ὁ σεπτὸς ἐν Ἱεράρχαις Διονύσιος, ὁ θαυμαστὸς Αἰγίνης πρόεδρος, ταύτης δὲ γόνος εὐκλεὴς καὶ θρέμμα ἀξιέπαινον. Οὐκέτι λοιπὸν ζηλοῖ Ζάκυνθος ἡ εὐδαίμων Κεφαλληνίαν καὶ Κέρκυραν, τὰς φίλας γείτονας, διὰ τὸ αὐτὰς μέγα σεμνύνεσθαι ἐπὶ τοῖς θείοις καὶ ἱεροῖς λειψάνοις Γερασίμου τε καὶ Σπυρίδωνος, ἀλλοδαποῖς τυγχάνουσιν, ἀλλ' ἐκείνας μὲν προσφιλῶς συγκαλεῖται πρὸς φαιδρὰν πανήγυριν τοῦ ἰδίου αὐτόχθονος, ὥσπερ δὴ καὶ προσφόρως τὴν ἐν Κυκλάσι προσφωνεῖ Αἴγιναν, σὺν τῇ πανσέπτῳ τῶν Στροφάδων Μονῇ, τῇ τὸ θεῖον καὶ ἱερὸν αὐτοῦ σκῆνος εὐτυχῶς θησαυρισάσῃ, τοῦ ἀξίως εὐφημῆσαι καὶ φαιδρῶς πανηγυρίσαι, τὸ κοινὸν κλέος, νῦν Διονύσιον.

Κάθισμα
Ἦχος α’. Τὸν τάφον σου Σωτὴρ.

Ἀγάπης τῷ δεσμῷ, συντεθεὶς θεοφόρε, διέλυσας τρανῶς, τὴν κακίαν τῆς ἔχθρας· φονέα γὰρ συγγόνου σου, πεφευγότα τῇ σκέπῃ σου, μὴ εἰδότα σε, τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ εἶναι, δίκης ἔσωσας, ἐπικειμένου θανάτου, καὶ σῶον ἀπέστειλας.

Πηγή

ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΟΛΛΟΥΣ Ή ΜΕ ΤΟΥΣ ΛΙΓΟΥΣ (Ομιλία του Μητροπολίτου Λαρίσης & Πλαταμώνος Κλήμεντος)

 

ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ ΣΤΟΝ ΝΑΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΤΗΝ ΚΑΡΥΣΤΟ ΕΥΒΟΙΑΣ

 

Τὸ Θαῦμα τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος στὸν Ναὸ τοῦ Ἁγίου Νικολάου στὴν Κάρυστο Εὐβοίας

ΗΤΑΝΕ ἡ πρώτη χρονιὰ ποὺ γύρισε τὸ Παλαιὸ Ἡμερολόγιο. Μὲ τὸ καινούργιο εἴχαμε Χριστούγεννα καὶ μὲ τὸ Παλαιὸ εἴχαμε τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος. Τότε κτυπούσανε οἱ καμπάνες 3 ἡ ὥρα τὴ νύκτα. Ἐμένα μοῦ ἄρεσε ἡ Ἐκκλησία ἀπὸ μικρὴ καὶ λέω τῆς μαμᾶς μου, θὰ πάω στὴν Ἐκκλησία. Δὲν φοβᾶσαι, μοῦ λέει, τέτοια ὥρα; Ὄχι, τῆς λέω, ἀλλὰ δὲν ἤτανε πάρα πολλοί, λίγοι.

Ἐγὼ καθόμουνα ἐμπρὸς στὴν Εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος καὶ ἤμουν ἀφοσιωμένη καὶ τὴν κοιτοῦσα. Τῆς εἶχαν οἱ Λουμιδαῖοι ἕνα στεφάνι γύρω-γύρω στὴν Εἰκόνα. Ἐκεῖ ποὺ εἶναι σήμερα ἡ ἁγιογραφία τῆς Παναγίας, ἐκεῖ ἤτανε ἡ Εἰκόνα τόσο μεγάλη καὶ τόσο βαρειά.

Ἄρχισε ὁ παπα-Βαγγέλης ὁ Μπάκωσης στὴν Ὡραία Πύλη γιὰ πρώτη χρονιὰ νὰ λέη τὸ Εὐαγγέλιο τῶν Χριστουγέννων, «Χριστὸς γεννᾶται σήμερον...». Ὅπως κοιτοῦσα τὴν Εἰκόνα, τὶ νὰ δῶ! Ἡ Εἰκόνα ὁλόκληρη καὶ τὸ στεφάνι μαζὶ ἔφυγε ἀπὸ τὴ θέσι της καὶ πῆγε μέχρι πάνω στὸ θόλο βορινά! Ἐγὼ ἔμεινα ξερή! Μετὰ ἀπὸ αὐτό, κάνει ἕνα κρότο τρομερὸ κρουουου!... Καὶ πῆγε καὶ στερέωσε στὴ θέσι της...

Τρέξανε ὁ κόσμος ἀπ’ ἔξω νὰ δοῦνε τὶ συνέβη, ἡ Ἐκκλησία ἔπεσε; Σταματάει ὁ π. Βαγγέλης μισὴ ὥρα τὸ Εὐαγγέλιο, εἴχανε καὶ μανουάλι ἐμπρὸς στὴν Εἰκόνα, τὶ μετάνοιες, τὶ κεριὰ ὁ κόσμος, καὶ ἡ Εἰκόνα εἶχε στερεώσει στὴ θέσι της (αὐτόπτης μάρτυς).

Ἀλλὰ ὅμως, τὴν ἄλλη μέρα ἦρθε διαταγὴ ἀπὸ μέσα [ἀπὸ τὴν Μητρόπολι;] νὰ μὴν ποῦμε πουθενὰ τίποτα!

Ἐγὼ πῆγα πρωὶ-πρωὶ στὴν Ἐκκλησία καὶ τὴν εἴχανε κατεβάσει τὴν Εἰκόνα καὶ εἴπανε πὼς ἔφταιγε τὸ καρφί.

Ὁ Θεὸς νὰ μὲ συγχωρέση τὴν ἁμαρτωλή, ποὺ δὲν ἔμεινα μὲ τὸ Παλιὸ ποὺ εἶδα τέτοιο Θαῦμα, ἀλλὰ ἡ πίστη μου εἶναι μεγάλη, καὶ ἀπὸ τότε πιστεύω ἀκράδαντα στὴν ἄλλη ζωή...

Τὸ ἔλεγα τοῦ πάτερ Σίλα μήπως δὲν κάνει ἐγὼ ἡ ἁμαρτωλὴ νὰ λέω τέτοιο Θαῦμα, γιατὶ πρέπει νὰ εἴμεθα ταπεινοί, καὶ μοῦ λέει: «νὰ τὸ λές, Μαρία μου, εἰς δόξαν Χριστοῦ».

Σᾶς ἐπιβεβαιώνω διὰ ὅλα τὰ ἀνωτέρω ποὺ ἔγραψα ἡ αὐτόπτης μάρτυς,

Μαρία Ἐλ. Μερτζανάκη
Κάρυστος, Δεκ. 1993

Χειρόγραφη ἐπιστολὴ-μαρτυρία, ἡ ὁποία βρίσκεται στὸ Ἀρχεῖο μας.

Πηγή

ΣΥΝΟΨΗ ΤΗΣ ΗΘΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ (Μέρος 11ο)

 Ἁγίου Μητροπολίτου Φιλαρέτου τῆς Ρωσικῆς Διασπορᾶς

11. Η ανάπτυξη της καρδιάς

Αισθητικό συναίσθημα. Η σχέση του Χριστιανισμού με την αισθητική.
Η σύνδεση ομορφιάς και ηθικής.

Ας στραφούμε τώρα στο ζήτημα της ανάπτυξης της καρδιάς στον άνθρωπο.

Όπως ήδη αναφέρθηκε, από την καρδιά κατανοούμε την ικανότητά μας να νιώθουμε ευχάριστα και δυσάρεστα. Αυτές οι αισθήσεις είναι διαφόρων ειδών, από τις κατώτερες, οργανικές (για παράδειγμα, γλυκύτητα, πικρότητα, τραχύτητα κ.λπ.), μέχρι τα υψηλότερα (για παράδειγμα, αισθητικά αισθήματα, ηθικά, θρησκευτικά κ.λπ.), και αυτά τα ανώτερα αισθήματα ονομάζονται επίσης συναισθήματα. Η εκπαίδευση της ανθρώπινης καρδιάς συνίσταται ακριβώς στην ανάπτυξη αυτών των συναισθημάτων σε αυτήν. Ας σταθούμε σε ένα από αυτά τα συναισθήματα -το αισθητικό συναίσθημα.

Αισθητικό συναίσθημα ονομάζεται η αίσθηση του ωραίου -η ικανότητα ενός ανθρώπου να βλέπει και να κατανοεί, να ενθουσιάζεται και να θαυμάζει κάθε ομορφιά, οτιδήποτε ωραίο, όπου και σε όποια μορφή παρουσιάζεται. Ένας τέτοιος θαυμασμός για την ομορφιά μπορεί είτε να φτάσει σε μια θυελλώδη, φλογερή έκσταση (για παράδειγμα, η ποιητική ωδή «Εσέ, Θεέ, δοξάζουμε»[1] στην εκκλησιαστική υμνωδία), είτε να μετατραπεί σε ένα ήσυχο, ήρεμο, βαθύ συναίσθημα (για παράδειγμα, μια ελεγεία ή το ποιητικό ειδύλλιο «Φως ιλαρόν» στην Ακολουθία). Έτσι, το αισθητικό συναίσθημα είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την ιδέα του ωραίου, με την ιδέα της ομορφιάς, αλλά το ερώτημα που τίθεται είναι: τι είναι ομορφιά;

Αυτή η ερώτηση μπορεί να απαντηθεί με διάφορους τρόπους. Η καλύτερη απάντηση πρέπει να αναγνωριστεί ότι είναι η εξής: η ομορφιά είναι μια πλήρης αντιστοιχία μεταξύ του περιεχομένου και της μορφής μιας δεδομένης ιδέας. Όσο πιο υπέροχο είναι το περιεχόμενο αυτής της ιδέας και όσο πιο καθαρή, πιο εμφανής και πιο τέλεια είναι η μορφή με την οποία μεταδίδεται αυτή η ιδέα, τόσο περισσότερη ομορφιά θα υπάρχει εδώ, τόσο πιο όμορφο θα είναι αυτό το φαινόμενο. Και, φυσικά, ο Χριστιανισμός βλέπει την ύψιστη ομορφιά στον Θεό, στον οποίο βρίσκεται η πληρότητα κάθε ομορφιάς και τελειότητας.

Το αισθητικό συναίσθημα είναι εγγενές σε κάθε άτομο έως ένα βαθμό, αλλά απέχει πολύ από το να αναπτύσσεται πάντα σωστά και πλήρως. Η σωστή ανάπτυξη και κατεύθυνσή του επιτυγχάνεται μέσω της ανακάλυψης της ικανότητας ενός ανθρώπου να αξιολογεί σωστά αυτό ή εκείνο το φαινόμενο ή ένα έργο τέχνης. Ένας αισθητικά μορφωμένος άνθρωπος θα μπορεί να βρει χαρακτηριστικά τελειότητας και ομορφιάς σε μια καλή εικόνα, μια μουσική σύνθεση ή ένα λογοτεχνικό έργο. Ο ίδιος θα καταλάβει και θα εκτιμήσει και θα μπορέσει να εξηγήσει σε άλλον, τι ακριβώς είναι όμορφο σε αυτό το έργο τέχνης, ποιο είναι το περιεχόμενό του και με ποια μορφή μεταδίδεται εδώ.

Ο Χριστιανισμός ξέρει να εκτιμά και να αγαπά την ομορφιά. Και βλέπουμε την ομορφιά στον Χριστιανισμό παντού: και στην οικοδόμηση των ναών και στην Λατρεία και στην εκκλησιαστική μουσική και στην εικονογραφία. Ταυτόχρονα, είναι αξιοσημείωτο ότι η ομορφιά στη φύση αγαπήθηκε και εκτιμήθηκε από τους πιο αυστηρούς ασκητές μας, που εγκατέλειψαν εντελώς τον κόσμο. Έτσι ήταν στην αρχαιότητα (Μέγας Βασίλειος και άλλοι άγιοι Πατέρες), έτσι ήταν και στη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία μας. Όλα τα καλύτερα ρωσικά Μοναστήρια ιδρύθηκαν σε περιοχές που διακρίνονται για την ομορφιά τους, η οποία προσέλκυσε τους ιερούς ιδρυτές και ασκητές αυτών των Μοναστηριών σε εκείνα τα μέρη και ευχαρίστησε όλους τους προσκυνητές και τους επισκέπτες χωρίς εξαίρεση[2].

Έτσι εκδηλώνεται το λαμπρό πνεύμα του Χριστιανισμού στη σχέση του με κάθε τι πραγματικά όμορφο. Στο ίδιο το Ευαγγέλιο, βλέπουμε πώς ο Σωτήρας Χριστός αντιμετωπίζει με αγάπη και προσοχή το κρίνο του αγρού, τα πουλιά του ουρανού, τη συκιά και το αμπέλι. Και ακόμη και στην προχριστιανική αρχαιότητα, ο άγιος προφητάναξ Δαβίδ, αναλογιζόμενος την ομορφιά και το μεγαλείο της δημιουργίας του Θεού, αναφώνησε: «Εσύ δημιούργησες όλη τη σοφία, δόξα σε Σένα, Κύριε, που δημιούργησες τα πάντα»[3].  Και σε άλλους Ψαλμούς, αναφερόμενος στη φύση, σαν σε κάτι το ζωντανό και συνειδητό, είπε: «Πᾶσα πνοὴ αἰνεσάτω τὸν Κύριον[4]… αἰνεῖτε αὐτὸν ἥλιος καὶ σελήνη, αἰνεῖτε αὐτὸν πάντα τὰ ἄστρα καὶ τὸ φῶς[5]».

Αλλά, φυσικά, ο Χριστιανισμός μπορεί να αναγνωρίσει ως αληθινά όμορφο μόνο αυτό που όχι μόνο ικανοποιεί τις αισθήσεις μας με την ομορφιά και τη χάρη της μορφής του, αλλά είναι επίσης ηθικά πολύτιμο και καλής ποιότητας. Η αληθινή ομορφιά πάντα εξυψώνει, εξευγενίζει, φωτίζει την ανθρώπινη ψυχή και θέτει μπροστά της τα ιδανικά της αλήθειας και της καλοσύνης. Και ο Χριστιανός ποτέ δεν θα αναγνωρίζει την ομορφιά μίας εικόνας ή ενός έργου τέχνης, το οποίο -ακόμη και άριστα εκτελεσμένο κι αν είναι- δεν καθαρίζει και δεν φωτίζει την ψυχή του ανθρώπου, αλλά την χυδαιοποιεί και την μολύνει…

(Συνεχίζεται)

---

[1] Πρόκειται για τον γνωστό αρχαίο ύμνο «Те Deum laudamus» που αποδίδεται στον Άγιο Αμβρόσιο Μεδιολάνων. Μπορείτε να τον ακούσετε εδώ σε παραδοσιακή ρωσική ερμηνεία από το περίφημο μοναστήρι του Βαλαάμ: https://www.youtube.com/watch?v=c2aCG3QqTY4

[2] Ας θυμηθεί κανείς και τα δικά μας Μοναστήρια στο Άγιον Όρος, στα Μετέωρα και σε άλλες περιοχές που διακρίνονται για την φυσική ομορφιά τους.

[3] Εδώ ο Άγιος Φιλάρετος αντιγράφει τους δύο τελευταίους στίχους από τον -βασισμένο στους Ψαλμούς του Δαβίδ- θρησκευτικό ύμνο «Благослови, душе моя» (Ευλόγει η ψυχή μου τον Κύριον) του μεγάλου Ρώσου μουσικού Σεργίου Ραχμάνινοφ (+1943).

[4] Ψαλ. ρν΄ 6.

[5] Ψαλ. ρμη΄ 3.

Πηγή

ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΑ΄ ΛΟΥΚΑ (τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου)

Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

               Ἡ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ εἶναι παραβολὴ καὶ ὁμοιάζει μὲ αὐτὴν ποὺ ἀναγνώσθηκε τὴν ΙΔ΄ Κυριακὴ μετὰ τὴν Πεντηκοστή. 

               Κάποιος ἄνθρωπος ἐτοίμασε μεγάλο δεῖπνο καὶ κάλεσε πολλούς. Ὅταν ὅλα ἦταν ἔτοιμα, εἶπε στὸν δοῦλο του νὰ ἐνημερώσει τοὺς καλεσμένους γιὰ νὰ προσέλθουν νὰ εὐφρανθοῦν. Αὐτοί, τότε, ἐπικαλέσθηκαν διάφορες δικαιολογίες γιὰ νὰ ἀπουσιάσουν. Ἄλλος ἔπρεπε νὰ πάει στὸ νέο του χωράφι, ἄλλος νὰ δοκιμάσει τὰ πέντε ζεύγη βοδιῶν ποὺ μόλις ἀγόρασε καὶ ὁ τρίτος παντρεύτηκε, γιὰ αὐτὸ καὶ ἀδυνατοῦσε νὰ προσέλθει. Ἀφοῦ, λοιπόν, ὁ δοῦλος ἀνέφερε αὐτὰ στὸν κύριό του, ἐκεῖνος ὀργίσθηκε καὶ τοῦ εἶπε νὰ βγεῖ γρήγορα στὰ κεντρικὰ σημεῖα τῆς πόλης καὶ νὰ μαζέψει στὸ δεῖπνο τοὺς φτωχοὺς καὶ τοὺς ἀρρώστους ποὺ θὰ συναντοῦσε. Ἔγινε πράγματι αὐτό, ἀλλὰ ὑπῆρχε ἀκόμη χῶρος στὸ  τραπέζι. Τότε, ὁ οἰκοδεσπότης προστάζει τὸν ὑπηρέτη νὰ βγεῖ στοὺς δρόμους καὶ νὰ ἀναγκάσει τοὺς ἀνθρώπους νὰ προσέλθουν, γιὰ να γεμίσει τὸ σπίτι.  Κλείνει δὲ ἡ περικοπὴ μὲ τὸν οἰκοδεσπότη νὰ διαβεβαιώνει ὅτι πολλοὶ εἶναι καλεσμένοι, λίγοι, ὅμως, οἱ ἐκλεκτοί. 

               Ὁ ἄνθρωπος ποὺ πραγματοποιεῖ τὸ μεγάλο δεῖπνο εἶναι ὁ Θεὸς Πατέρας. Τὸ δὲ δεῖπνο συμβολίζει τὴν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν καὶ κατ’ ἐπέκταση τὴν Ἐκκλησία καὶ τὴν Θεία Λειτουργία. Ὁ δοῦλος ποὺ ἐκτελεῖ τὶς διαταγὲς τοῦ Θεοῦ καὶ Πατρός, δὲν εἶναι ἄλλος ἀπὸ Αὐτὸν τὸν Μονογενῆ Υἱὸ καὶ Λόγο τοῦ Θεοῦ, τὸν Χριστό μας. Τόση ἀγάπη θρέφει γιὰ ἑμᾶς ὁ Θεός, ὥστε νὰ καταδεχθεῖ νὰ γίνει «ὁ δοῦλος» γιὰ τὴν σωτηρία μας. Μακάρι νὰ ἔχουμε τὴν πνευματικὴ ὠριμότητα γιὰ νὰ κατανοοῦμε αὐτὴ τὴν ἀλήθεια. Τότε καὶ ἑμεῖς θὰ γίνουμε δοῦλοι γιὰ τὸ καλὸ τῶν συνανθρώπων μας μιμούμενοι τὸ παράδειγμα Ἐκείνου, χωρίς, ὅμως, νὰ εἴμαστε δοῦλοι. Μὰ οὔτε ὁ ἴδιος μᾶς θεωρεῖ δούλους. Σέβεται τὴν ἐλευθερία μας, τὴν ὁποία ὁ Ἴδιος μᾶς χορήγησε, μᾶς θεωρεῖ παιδιά Του καὶ φίλους Του καὶ θέλει νὰ μοιραστεῖ μαζί μας τὴν χαρά Του. Ὄχι, ὅμως, μόνο αὐτήν, ἀλλὰ καὶ τὴν ἴδια τὴ ζωή Του θέλει νὰ μοιρασθεῖ μὲ ἑμᾶς. Ὑπάρχει μεγαλύτερη τιμὴ ἀπὸ αὐτὴν; 

               Ἄν θεωροῦμε τόσο μεγάλη τιμὴ τὸ δεῖπνο στὸ ὁποῖο μᾶς προσκαλεῖ κάποιος ἐπίσημος, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ κανονίζουμε ἔτσι τὸ πρόγραμμά μας ὥστε ὁπωσδήποτε νὰ παραστοῦμε, πολὺ μεγαλύτερη τιμὴ πρέπει νὰ θεωροῦμε τὸ δεῖπνο ποὺ παραθέτει ὁ Θεὸς πρὸς ἑμᾶς καὶ πολὺ περισσότερο πρέπει νὰ θυσιάζουμε κάποια πράγματα γιὰ νὰ παραστοῦμε σὲ αὐτό. Τὸ πρῶτο δεῖπνο εἶναι ἐπίγειο καὶ φθαρτό. Χορταίνει τὸ σῶμα μας μόνο γιὰ λίγη ὥρα. Τὸ δεύτερο δεῖπνο εἶναι ἐπουράνιο καὶ ἄφθαρτο. Χορταίνει τὴν ψυχή μας αἰώνια. Τὸ γήινο δεῖπνο τὸ ἐτοιμάζουν οἱ ὑπηρέτες. Τὸ μεγάλο θεϊκὸ δεῖπνο τὸ ἐτοιμάζει ὁ ἴδιος ὁ οἰκοδεσπότης, ὁ Θεός. Ὑπηρέτης δεύτερος δὲν ὑπάρχει. Εἶναι μόνο Αὐτός. Τὸ συγκλονιστικότερο, ὁ Ἴδιος εἶναι καὶ ἡ τροφὴ καὶ ἡ πόση. Τὸ ψωμὶ καὶ τὸ κρασὶ γίνονται μὲ τὶς λειτουργικὲς εὐχὲς καὶ τὴν Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος Σῶμα καὶ Αἵμα Χριστοῦ.  Δὲν εἶναι λίγες οἱ μαρτυρίες ἀνθρώπων εὐλαβῶν οἱ ὁποῖοι εἶδαν ὡς Βρέφος τὸν Δεσπότη Χριστὸ στὸ Ἅγιο Δισκάριο. Γιατί, ὅμως, ὁ Κύριος παραθέτει σὲ ἑμᾶς αὐτὸ τὸ ἱερὸ τραπέζι; Μήπως ἔχει νὰ ἐξασφαλίσει κάποιο προσωπικὸ ὄφελος; Μὴ γένοιτο. Δὲν μᾶς ἔχει ὁ Χριστὸς ἀνάγκη. Ἑμεῖς  Τὸν ἔχουμε. Μᾶς καλεῖ σὲ αὐτὸν τὸν μυστικὸ δεῖπνο γιὰ νὰ μᾶς κάνει σύσσωμους καὶ σύναιμους μὲ Αὐτόν, ἀλλὰ καὶ μεταξύ μας. Θέλει ὁ Κύριος τὴν ἑνότητα τοῦ Θεοῦ μὲ τὸν ἄνθρωπο καὶ τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸν συνάνθρωπό του, διότι αὐτὴ ἡ ἑνότητα ἐξαλείφει κάθε κίνδυνο, στερεώνει τὴν εἰρήνη καὶ προμηνύει τὴν πρόοδο καὶ τὴν εὐημερία. 

        Δὲν εἶναι ἀξιοζήλευτος ἐκεῖνος ποὺ μετέχει στὸ θεϊκὸ δεῖπνο; Ἀσφαλῶς. Πῶς μποροῦμε νὰ συμμετάσχουμε κὶ ἑμεῖς; Μήπως πρέπει νὰ ἐτοιμάσουμε κάτι ἀπὸ τὸ σπίτι γιὰ νὰ συνεισφέρουμε στὸ τραπέζι; Μήπως πρέπει νὰ πληρώσουμε τὴν εἴσοδο; Ὄχι. Ἡ εἴσοδος εἶναι ἐλεύθερη καὶ τὸ τραπέζι εἶναι ἔτοιμο κατὰ πάντα. Δὲν ἀπαιτεῖται κανένας κόπος ἀπὸ μέρους μας. Τὸ μόνο ποὺ πρέπει νὰ κάνουμε εἶναι νὰ ἀποδεχθοῦμε τὴν πρόσκληση. Κι ὅμως, κάτι τόσο ἁπλὸ δὲν γίνεται ἀπὸ τοὺς περισσοτέρους ἀνθρώπους, οἱ ὁποῖοι ἀρνοῦνται τὴν τόσο τιμητικὴ πρόσκληση, ὅπως βλέπουμε στὴν παραβολή.

               Ὁ πρῶτος προσκεκλημένος φέρει ὡς δικαιολογία γιὰ νὰ λείψει τὸ ὅτι ἀγόρασε ἕνα χωράφι καὶ πρέπει νὰ τὸ ἐπισκεφθεῖ. Ἡ περίπτωση αὐτὴ ἀφορᾶ τὸν ἄνθρωπο ὁ ὁποῖος ἔχει τὴν ἐργασία πάνω ἀπὸ ὅλα. Ἐνῶ ἡ ἐργασία εἶναι ἕνα μέσο τὸ ὁποῖο ἀποσκοπεῖ στὴν αὐτοσυντήρησή μας, ἐκεῖνος τὴν θεωρεῖ ὡς αὐτοσκοπό, μὲ ἀποτέλεσμα ὄχι νὰ ἐργάζεται γιὰ νὰ ζεῖ, ἀλλὰ νὰ ζεῖ γιὰ νὰ ἐργάζεται, προκειμένου νὰ ἐξασφαλίζει ὅλο καὶ περισσότερα ὑλικὰ ἀγαθά. Αὐτὰ τὰ ὑλικὰ εἶναι ἡ λατρεία του καὶ τὸ μόνο ποὺ τοῦ δίνει μία ψεύτικη παρηγοριά. Ἐνῶ δῆθεν ἐργάζεται γιὰ νὰ θρέψει τὰ παιδιά του, τελικὰ οὔτε κὰν σχετίζεται μὲ αὐτά. Στὰ γεράματά του μπορεῖ νὰ καταλάβει ὅτι ἀπέτυχε καὶ ὅτι στερήθηκε τὴν χαρὰ τῆς ζωῆς, ὡς δοῦλος τῆς ἐργασίας. Τότε, ὅμως, εἶναι ἀργά. 

           Ὁ δεύτερος προσκεκλημένος, ἐπικαλεῖται τὴν πρόσφατη ἀγορὰ πέντε ζευγαριῶν βοδιῶν. Οἱ Ἅγιοι Πατέρες ἐρμηνεύουν τὰ πέντε ζεύγη βοδιῶν ὡς τὶς πέντε αἰσθήσεις. Ὁ ἄνθρωπος αὐτὸς προσπαθεῖ νὰ γεμίσει τὰ κενὰ τῆς ψυχῆς του μὲ τὶς ἡδονικὲς καὶ ἀκάθαρτες εἰκόνες, μυρωδιές, γεύσεις, ἀκούσματα καὶ ψιλαφήσεις. Ὡστόσο, ἡ ψυχὴ δὲν γεμίζει, ἀλλὰ ἀποκτᾶ μεγαλύτερα κενά, καθίσταται ἕνας «κάλαθος τῶν ἀχρήστων». Ὁ δοῦλος τῆς σάρκας καθιστᾶ κέντρο τῆς ζωῆς του τὶς σωματικὲς ἠδονές. Εἶναι, ὅμως κέντρο αὐτὲς οἱ ἠδονές; Ἄν ἦταν ὄντως κέντρο, θὰ διαρκοῦσαν γιὰ πάντα. Αὐτές, ὅμως, μαραζώνουν μὲ τὴν φθορὰ τοῦ χρόνου. Ὁ ἄνθρωπος κάποια στιγμὴ χάνει τὴν δυνατότητα νὰ μετέχει τῶν ἠδονῶν αὐτῶν. Ἐπομένως, μπορεῖ νὰ καταλάβει ὅτι ὅλη του ἡ ζωὴ ἦταν βυθισμένη στὴν πλάνη. Τότε, ὅμως, εἶναι ἀργά. 

             Ὁ τρίτος ἀναφέρει στὸν δοῦλο: γυναίκα νυμφεύθηκα, γιὰ αὐτὸ καὶ δὲν μπορῶ νὰ ἔλθω. Ἀναφέρει ὡς δικαιολογία γιὰ νὰ ἀπουσιάσει ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία κάτι τὸ ὁποῖο ὁ Ἴδιος ὁ Οἰκοδεσπότης Θεὸς ἔχει εὐλογήσει, τὸν γάμο. Ὁ Θεὸς δὲν ἐτοίμασε τὸ δεῖπνο μόνο γιὰ τοὺς ἀγάμους, ἀλλὰ γιὰ ὅλους. Εἶναι, λοιπόν, εὐπρόσδεκτη ὅλη ἡ οἰκογένεια. Δυστυχῶς, κάποιοι γονεῖς ἐνδιαφέρονται μόνο νὰ στέλνουν τὰ παιδιά τους στὸ μπαλέτο, στὸ πιάνο, στὰ γυμναστήρια γιὰ νὰ γυμνάσουν τὸ σῶμα τους, ἀλλὰ ἀδιαφοροῦν γιὰ τὴν ἐκγύμναση τῆς ψυχῆς ποὺ προσφέρει τὸ πνευματικὸ γυμναστήριο, ἡ Ἐκκλησία. Μεριμνοῦν γιὰ ὅλα, ἀλλὰ στὸ τέλος τὰ παιδιὰ στεροῦνται τὸ βασικότερο ἀγαθό, τὴν τροφή. Ὄχι τὴν ὑλική, ἀλλὰ αὐτὴν ποὺ χρειάζεται ἡ ψυχὴ γιὰ νὰ μένει ζωντανή, τὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἵμα τοῦ Λυτρωτοῦ. Οἱ γονεῖς αὐτοί, δυστυχῶς, δὲν ξέρουν γιατὶ παντρεύονται, δὲν ξέρουν γιατὶ φέρνουν παιδιὰ στὸν κόσμο. Καὶ τὸ χειρότερο, δὲν ἐνδιαφέρονται νὰ μάθουν. Κὶ ἐκεῖ ποὺ νομίζουν ὅτι τὰ πάνε καλά, συνειδητοποιοῦν, ἄν τὸ συνειδητοποιήσουν, ὅτι ἀπέτυχαν. Τότε ὅμως, γιὰ ἄλλη μιὰ φορὰ εἶναι ἀργά. 

          Λυπηρό… Ὁ Χριστὸς ἦλθε στὸν κόσμο, θυσιάσθηκε γιὰ ἑμᾶς, σταυρώθηκε γιὰ ἑμᾶς, καὶ οἱ περισσότεροι ἀπὸ ἑμᾶς ὄχι νὰ θυσιασθοῦμε, οὔτε νὰ ἔλθουμε στὸ λαμπρὸ δεῖπνο δὲν δεχόμαστε. Αὐτὴ εἶναι ἡ ἀγνωμοσύνη. Ὁ Θεός, ὅμως, ὅπως προεῖπα, δὲν ἔχει ἀνάγκη. Στέλνει τὸν Υἱό Του γιὰ νὰ φέρει στὸ δεῖπνο ὅσους θὰ βρεῖ στοὺς δρόμους καὶ στὶς πλατεῖες, τοὺς ἀρρώστους, τοὺς φτωχούς, τοὺς ἁμαρτωλούς, ὅλους. Ἀνεξαρτήτως καταγωγῆς καὶ κοινωνικῆς προέλευσης. Μάλιστα, Τὸν προτρέπει νὰ τοὺς ἀναγκάσει νὰ ἔλθουν. Πρὸς τί αὐτὸς ὁ ἀναγκασμός; Ὄχι, δὲν καταπατᾶ ὁ Θεὸς τὴν ἐλευθερία μας, ἀλλὰ ἐπιμένει. Ἐπιμένει γιὰ τὸ καλό μας, ἀκόμη καὶ ἄν γίνεται κουραστικός. Ἐπιμένει, γιὰ νὰ εὐφρανθοῦμε ἀπολαμβάνοντας τὸ δεῖπνο Του. Δὲν θέλει κανένα πρόβατο νὰ μείνει ἔξω ἀπὸ τὴ μάντρα, ἀλλὰ θυσιάζεται γιὰ καθένα ξεχωριστά. 

               Εἴδαμε τὴν φιλανθρωπία τοῦ Θεοῦ μας. Εἴδαμε πόσο μᾶς ἀγαπάει καὶ τὶ τιμὴ μᾶς ἐπιφυλάσσει. Μένει μόνο νὰ ἀποδεχθοῦμε τὴν πρόσκλησή Του. Ἄς φανοῦμε ἔξυπνοι. Ὁ ἀγρὸς καὶ τὰ βόδια μποροῦν νὰ περιμένουν. Τὸ δεῖπνο τοῦ Θεοῦ εἶναι μοναδικό. Ἄς προσέξουμε, ὅμως, πρὶν εἰσέλθουμε στὸ σπίτι νὰ βγάλουμε τὰ ἀκάθαρτα ροῦχα καὶ νὰ ἐνδυθοῦμε τὸν καθαρὸ χιτώνα. Μὴν προφασισθοῦμε ἀδυναμία νὰ ἀγοράσουμε τὸν χιτώνα. Μᾶς τὸν προσφέρει ὁ Θεὸς δωρεὰν μέσω τῆς ἐξομολόγησης. 

         Παράλειψη θὰ ἦταν ἄν δὲν ἀναφερόμασταν τὴν ἡμέρα αὐτὴ στὸ τιμώμενο πρόσωπο, τὸν Ἅγιο Σπυρίδωνα, Ἐπίσκοπο Τριμυθοῦντος. Ὁ μεγάλος Πατέρας τῆς Ἐκκλησίας ἔζησε σὲ μία δύσκολη ἐποχὴ γιὰ τὴν Ἐκκλησία, ὅπου ὁ αἱρετικὸς Ἄρειος διέδιδε τὶς πλάνες του καὶ ἔπαιρνε ψυχὲς ἀνθρώπων στὸ σκοτάδι. Ὁ Σπυρίδων φέρθηκε ὡς ἄλλος Ταξιάρχης Μιχαὴλ καὶ εἶπε τὸ «στῶμεν καλῶς» προστατεύοντας τὸ ποίμνιό του καὶ διαφυλάσσοντας τὴν Ὀρθοδοξία. Ἄν καὶ ἀγράμματος, ἔδωσε σὲ ὅλους ἕνα πολὺ μεγάλο μάθημα: ἡ ἐπιτυχημένη ποιμαντικὴ δὲν σχετίζεται μὲ τὸ ἐπίπεδο μόρφωσης, ἀλλὰ μὲ τὴν βαθειὰ πίστη καὶ εὐσέβεια. Τὴν ὥρα ποὺ πολλοὶ ἀπὸ τοὺς Ἁγίους Πατέρες τῆς Α’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου ἀδυνατοῦσαν νὰ ἐπιβληθοῦν στὸν παράφρονα Ἄρειο, τὸν λόγο ἔλαβε ὁ ἁπλοϊκὸς Σπυρίδων. Τότε, οἱ περισσότεροι δυσανασχέτησαν γνωρίζοντας τὸ χαμηλὸ μορφωτικό του ἐπίπεδο. Ὡστόσο, ὁ Σπυρίδων, τὸ τόλμησε: ἔλαβε ἕνα κεραμίδι καὶ εἶπε: «τὰ πράγματα εἶναι πολὺ ἀπλά. Ἡ Ἁγία Τριάδα ἀποτελεῖται ἀπὸ Τρία Πρόσωπα, τὰ Ὁποῖα, ὅμως ἀποτελοῦν ἕναν Θεό. Τὸ ἴδιο συμβαίνει καὶ μὲ αὐτὸ τὸ κεραμίδι. Εἶναι ἕνα, ἀλλὰ ἀποτελεῖται ἀπὸ τὴν ἔνωση τριῶν στοιχείων: τὴν φωτιά (καὶ πετάχτηκε φωτιά), τὸ νερό (καὶ ἔτρεξε νερό) καὶ τὸ χῶμα (καὶ ἔμεινε τὸ χῶμα στὰ χέρια του)». Βλέποντας τὸ θαῦμα αὐτό, ἀποστομώθηκαν οἱ ἀσεβεῖς καὶ δοξάσθηκε τὸ Ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Στὴ ζωή του ὁ Ἅγιος Σπυρίδων ἔκανε πολλὰ θαύματα, γιὰ αὐτὸ καὶ ὀνομάσθηκε «θαυματουργός». Καὶ μετὰ θάνατον, ὅμως, κάνει θαύματα. Μάλιστα, ἔλαβε τὴν χάρη τῆς ἀφθαρσίας τοῦ σκηνώματός του. 17 αἰῶνες τὸ ἱερό του Λείψανο φυλάσσεται ἀκέραιο καὶ θησαυρίζεται στὴν Κέρκυρα, τῆς ὁποίας εἶναι Πολιοῦχος. 

Ἡ πρεσβεία του νὰ μᾶς συνοδεύει!

ὁ Ἐπίσκοπός σας,

†  ὁ Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος

Πηγή

ΕΟΡΤΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΑΒΒΑ 2022 (Ομιλία π. Ευθυμίου Μπαρδάκα)