Πενήντα χρόνια από την κοίμηση του Μεγάλου Ευεργέτου μας Αρχιεπισκόπου Λεοντίου Φιλίπποβιτς (19-6/2-7-1971 - 19-6/2-7-2021)

(Από την Εισαγωγή του βιβλίου "Ο Λέων της Ορθοδοξίας"):

  Λέοντες ονομάζουν οι αρχαίοι ποιητές τους γενναίους· και τέτοιοι είναι όχι όσοι βρυχώνται, δηλαδή οι μεγαλορρήμονες πλην άπραγοι, αλλά όσοι προβαίνουν σε πράξεις που απαιτούν μεγάλη ανδρεία.

Ένας από αυτούς, όπως αποδεικνύει ο βίος του, υπήρξε και ο Αρχιεπίσκοπος Λεόντιος Φιλίπποβιτς, μια άγνωστη στο ελληνικό κοινό εκκλησιαστική μορφή. Άγνωστος ήταν και για μένα μέχρι πριν μία πενταετία. Το μόνο που γνώριζα, όπως οι περισσότεροι που ασχολούνται με την νεότερη εκκλησιαστική ιστορία, είναι πως ήρθε στην Ελλάδα το 1962 και συμμετείχε σε χειροτονίες Επισκόπων· και φυσικά η εναντίον του λάσπη ως δήθεν «λατινόφρονος».

Όταν το 2016 ασχολήθηκα με τον Ιερομάρτυρα Αθανάσιο της Βρέστης διαπίστωσα πως είχε το ίδιο επώνυμο (Φιλίπποβιτς) με τον Αρχιεπίσκοπο Λεόντιο. Κάνοντας μια πρώτη έρευνα διαπίστωσα τη στενή πνευματική σχέση μεταξύ των δύο αυτών ανδρών, οι οποίοι συνδέονται πιθανόν και με εξ αίματος συγγένεια: αμφότεροι αγωνίστηκαν ως λέοντες εν μέσω λύκων για την Αληθινή Ορθοδοξία!

Όμως αυτή η θαυμαστή «εισβολή» στη ζωή μου του Αρχιεπισκόπου Λεοντίου, και μάλιστα με αυτόν ακριβώς τον τρόπο, δεν συνέβη μόνο σε μένα· η Λιουντμίλα Αντρέεβνα από τη Βρέστη περιγράφει με ενθουσιασμό στο άρθρο της «Αθανάσιος της Βρέστης και Λεόντιος της Χιλής - αμφότεροι Φιλίπποβιτς» (στο περιοδικό «Брата Небесные» [Ουράνιος Αδελφός], αρ. 1/2013) το πως έμαθε για τον Αρχιεπίσκοπο Λεόντιο μέσα από τη συνεπωνυμία του με τον τοπικό τους Άγιο Αθανάσιο της Βρέστης.

Τα θαυμαστά γεγονότα δεν σταμάτησαν εκεί. Παίρνοντας την απόφαση να σταματήσω προσωρινά κάποιες άλλες εργασίες και να ξεκινήσω μια έρευνα για τη μορφή του Αρχιεπισκόπου Λεοντίου άνοιξαν κάποιες πόρτες με τρόπο που δεν εξηγείται με τη λογική. Για παράδειγμα, πώς να εξηγηθεί το ότι ένα παντελώς άγνωστο, μέχρι τότε, πρόσωπο μου δώρισε ένα Αρχείο μέσα στο οποίο βρέθηκαν δεκάδες επιστολές σχετικές με τον Αρχιεπίσκοπο Λεόντιο (όπως και δικές του πρωτότυπες), οι οποίες διασώθηκαν από την φθορά την τελευταία στιγμή κυριολεκτικά;   

Τον λόγο που επέλεξε ο Αρχιεπίσκοπος Λεόντιος να εμφανισθεί δυναμικότερα στο προσκήνιο αυτήν την ιστορική περίοδο πιστεύω ότι θα τον καταλάβει ο αναγνώστης διαβάζοντας αυτό το βιβλίο. Έχει πάντως άμεση σχέση με την πνευματική επιβίωση των Χριστιανών και την ενίσχυση της Αληθινής Ορθοδοξίας (κάνω συχνότερη χρήση του όρου «Αληθινή» αντί του «Γνήσια», διότι τον τελευταίο χρησιμοποιούν πολλές σχισματικές ομάδες).

***

Αλλά τί είναι η Αληθινή Ορθοδοξία;

Κατά τις αρχές του 20ού αιώνα δύο μεγάλα θηρία επιτέθηκαν κατά της Εκκλησίας του Χριστού· η Μασονία και ο Κομμουνισμός. Τους δεσποτικούς θρόνους των Πατριαρχείων της Ανατολής, αρχής γενομένης από το Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης, κατέλαβαν πρόσωπα μυημένα στη Μασονία (όπως ο Μελέτιος Μεταξάκης και ο Βασίλειος Γεωργιάδης), ενώ στη Ρωσία οι Κομμουνιστές αφού απέτυχαν με την «Ζωντανή Εκκλησία», χρησιμοποίησαν τον Σέργιο Στραγκορόντσκι για να υποδουλώσουν την Εκκλησία. Την εποχή εκείνη αρχίζουν να υποστηρίζονται (και από την κομμουνιστική «Ζωντανή Εκκλησία», και από το μασονικό «Πανορθόδοξο Συνέδριο» του 1923) θέσεις για τη μεταρρύθμιση και νόθευση της Ορθοδοξίας. Τέτοιες θέσεις ήταν η προσέγγιση των Εκκλησιών, η κατάργηση ιερών Παραδόσεων, η εισαγωγή του Γρηγοριανού ημερολογίου, ο γάμος των Επισκόπων κ.α. Όλα αυτά αποτελούσαν αποτελέσματα της εκκοσμίκευσης, δηλαδή της δαιμονικής προσπάθειας να μετατραπεί η Εκκλησία σε κόσμο, ο οποίος «ἐν τῷ πονηρῷ κεῖται» (Α Ιω. ε΄19). Η εφαρμογή στην πράξη αυτών των θέσεων έγινε κατορθωτή λόγω της αιχμαλωσίας των Τοπικών Εκκλησιών στην κρατική εξουσία.

Το 1924 η Ελλάδα, η Ρουμανία και η Κύπρος (που είχαν μασονικές κυβερνήσεις) επέβαλαν την εισαγωγή του Γρηγοριανού ημερολογίου στην Εκκλησία. Το 1927 η κομμουνιστική κυβέρνηση της Σοβιετικής Ένωσης αιχμαλώτισε την Εκκλησία με την «Δήλωση Υποταγής» του Σεργίου. Οι πράξεις αυτές ανάγκασαν τους θρησκευόμενους Ορθοδόξους, που ονομάστηκαν Αληθινοί ή Γνήσιοι Ορθόδοξοι, να αντισταθούν στη νόθευση αυτή. Οι κυβερνήσεις μαζί με πολλούς επισκόπους των επισήμων Εκκλησιών αντιμετώπισαν τους Αληθινούς Ορθοδόξους με αντιχριστιανικό μίσος: τους ξυλοκόπησαν, τους φυλάκισαν, τους εξόρισαν, ξύρισαν τους ιερείς τους, ανατίναξαν τους ναούς τους, τους έστειλαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, τους δολοφόνησαν. Χρειάζονται χιλιάδες σελίδες για να περιγράψουν ένα πολύ μικρό μέρος όσων συνέβησαν (υπάρχουν πηγές στη ρωσική, την αγγλική, την ελληνική και τη ρουμανική γλώσσα, για όποιον ενδιαφέρεται).

Συγκεκριμένα στην Ελλάδα, οι Γνήσιοι Ορθόδοξοι αγωνίστηκαν χωρίς Επισκόπους για 11 χρόνια με οδηγούς κυρίως Ιερομονάχους από το Άγιον Όρος.  Το 1935 τρεις Αρχιερείς της επίσημης Εκκλησίας ανέλαβαν την υπεράσπιση και την ποιμαντορία τους. Ο βασικότερος από αυτούς ήταν ο Άγιος πρ. Φλωρίνης Χρυσόστομος Καβουρίδης: ο πρώτος Στύλος της Εκκλησίας των Γνησίων Ορθοδόξων στην Ελλάδα.

Ο πρ. Φλωρίνης Χρυσόστομος κοιμήθηκε το 1955 και οι Αληθινοί Ορθόδοξοι έμειναν ξανά χωρίς επισκόπους για πέντε χρόνια. Το 1960 χειροτονήθηκε Αρχιερέας στις Η.Π.Α. ο εξ Αγίου Όρους ορμώμενος π. Ακάκιος Παππάς από Επισκόπους της ΡΟΕΔ. Το 1962 ήλθε στην Ελλάδα από την Χιλή ο Αρχιεπίσκοπος της Ρωσικής Διασποράς στη Χιλή Λεόντιος Φιλίπποβιτς και με τον Επίσκοπο Ακάκιο χειροτόνησαν Αρχιερείς, οι οποίοι συγκρότησαν Ιερά Σύνοδο. Ο Αρχιεπίσκοπος Λεόντιος είναι ο δεύτερος Στύλος της Εκκλησίας των Γνησίων Ορθοδόξων στην Ελλάδα.   

Από τους δύο αυτούς Στύλους παραλάβαμε ότι η Αληθινή Ορθοδοξία δεν είναι Σχίσμα (όπως ισχυρίστηκαν ψευδώς οι διώκτες), αλλά η Φρουρά που προστατεύει τους θησαυρούς της Πίστης και η Ζύμη που ζυμώνει όλο το φύραμα προετοιμάζοντας την επιστροφή όσων παρασύρθηκαν από τις σκοτεινές δυνάμεις· για αυτό και η Εκκλησιολογία των δύο Στύλων της Εκκλησίας μας εδράζεται επί αντιρρητικής/πολεμικής βάσης και απορρίπτει την επανάπαυση («εμείς είμαστε Η Εκκλησία»), που οδηγεί σε συρρίκνωση και παρακμή· και βεβαίως οφείλουμε και εμείς να προχωρούμε κάνοντας αυτοκριτική, διότι πώς αλλιώς θα καλέσουμε σε Μετάνοια και Επιστροφή;

Αποτελεί δε, η Αληθινή Ορθοδοξία, τον μόνο Προμαχώνα στην επίθεση του Παποκεντρικού Οικουμενισμού, ο οποίος επιθυμεί στην εποχή μας να εξαλείψει την Εκκλησία του Χριστού. Ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος Λεόντιος τόνιζε: «Η Εκκλησία της Ρώμης βρίσκεται σήμερα πιο μακριά από τις Ορθόδοξες Εκκλησίες ακόμη και από τις ίδιες τις Προτεσταντικές ομολογίες. Είναι αδύνατο να μπορέσουμε να ενωθούμε. Στην επιθυμία ορισμένων να είναι προοδευτικοί, η ορθή χριστιανική διδασκαλία εγκαταλείπεται. Σήμερα η Εκκλησία της Ρώμης είναι ένα κουτί της Πανδώρας, γεμάτο εκπλήξεις… Στο τέλος η κατάληξη θα είναι να μιλούν για τον Μεγάλο Αρχιτέκτονα…» (εφημερίδα El Mercurio, Santiago, 5-4-1970).

Και είναι σημαντικό για την Αληθινή Ορθοδοξία η προβολή των Μορφών εκείνων που στις μέρες μας την εξέφρασαν και την διακήρυξαν σε όλη την κτίση. Διότι όπως κάποτε από τη Μικρά Ασία η, συνδεόμενη διά πνευματικής φιλίας, ιερή φάλαγγα των Καππαδοκών Πατέρων (Μέγας Βασίλειος, Γρηγόριος Θεολόγος, Γρηγόριος Νύσσης, Αμφιλόχιος Ικονίου) φωτοδότησε με ακτίνες θείων δογμάτων την Οικουμένη, έτσι και στην εποχή μας οι Πατέρες της Ρωσικής Διασποράς (Ιωάννης Μαξίμοβιτς και Φιλάρετος - αμφότεροι με άφθαρτο λείψανο -, Χιλής Λεόντιος, Συρακουσών Αβέρκιος, Σιάτλ Νεκτάριος, Έντμοντον Σάββας, Ρόκλαντ Ανδρέας, Κωνσταντίνος Ζάιτσεφ, Μιχαήλ Πομαζάνσκι, Σεραφείμ Ρόουζ), ως νέοι Απόστολοι εκ περάτων συναθροισθέντες πέριξ της ιερής και θαυματουργού Εικόνας της Παναγίας του Κουρσκ, φωταγωγούν την μέση και βασιλική οδό πάνω στην οποία πρέπει να βαδίσουν απλανώς οι Χριστιανοί των εσχάτων.

***

Για τον Άγιο πρ. Φλωρίνης Χρυσόστομο έχουν γραφτεί αρκετά. Ήταν καιρός λοιπόν να γραφτεί και για τον Αρχιεπίσκοπο Λεόντιο ένα βιβλίο και μάλιστα για πρώτη φορά, όχι μόνο στην ελληνική γλώσσα, αλλά και παγκοσμίως. Και χάριτι Θεού - διόλου τυχαία! - εκδίδεται στο Ιωβηλαίο του Αρχιεπισκόπου Λεοντίου, εφόσον σε λίγο συμπληρώνονται ακριβώς πενήντα έτη από την κοίμηση του (+19-6-1971 π.η.).

Ήδη από όταν άρχισαν να γράφονται οι πρώτες σελίδες του παρόντος βιβλίου με πλημμύρισε η αίσθηση ότι δεν γράφω μια ιστορική βιογραφία, αλλά το συναξάρι ενός Αγίου (δεν είναι καθόλου άνευ σημασίας πως ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Λεόντιος, ο τόσο συκοφαντημένος από Σχισματικούς και Καινοτόμους, τιμάται ήδη ως Άγιος από πάμπολλους Ορθοδόξους στον κόσμο, και κυρίως από τα μέλη της μαρτυρικής Εκκλησίας των Κατακομβών στις χώρες της πρώην ΕΣΣΔ). Την αίσθηση αυτή είμαι σίγουρος πως θα την αποκτήσετε και εσείς, φίλοι αναγνώστες, διαβάζοντας το παρόν βιβλίο. Τότε θα δοξάσουμε τον Θεό, όλοι εμείς οι Αληθινοί Ορθόδοξοι της Ελλάδας, για την μέριμνά Του, αφού μετά την ορφάνια μας, με την κοίμηση του Αγίου πρ. Φλωρίνης Χρυσοστόμου, ευδόκησε να έλθει από τα πέρατα της Οικουμένης, ως άλλος Απόστολος του Χριστού, ο μακαριστός Ιεράρχης Λεόντιος και να μας δώσει Αποστολική Διαδοχή, η οποία είναι ίσης αξίας με την Αποστολική Πίστη, ώστε να μη νοείται η μία άνευ της άλλης.

Ο μακαριστός Λεόντιος ήταν ένας Άγιος άνδρας, που μεγάλωσε στην σκιά Αγίων Νεομαρτύρων ανδρών, έζησε και έδρασε μαζί με Αγίους και κοιμήθηκε την ίδια ημέρα με τον αγαπημένο του φίλο τον Άγιο Ιωάννη Μαξίμοβιτς, πέντε χρόνια μετά την εκδημία του τελευταίου.

Μέσα στο βιβλίο αυτό όμως δεν αποκαλύπτεται μόνο η φωτεινή μορφή του ξεχασμένου και αδικημένου Αρχιεπισκόπου Λεοντίου, δεν παρουσιάζεται απλά μια βιογραφία, αλλά και μια μικρή ιστορία της Αληθινής Ορθοδοξίας κατά την πεντηκονταετία 1920-1970, με αναφορές σε πολλά ακόμη πρόσωπα, αναφορές που μπορούν να αποτελέσουν το έναυσμα για αναλυτικότερη έρευνα και από άλλους ερευνητές που θα επιθυμούσαν να ασχοληθούν με αυτά.

Ο εκκλησιαστικός ιστορικός βεβαίως δεν είναι Θεός για να κρίνει ψυχές· κρίνει ιστορικά πρόσωπα και συγκεκριμένα τις εν σχέσει με την Εκκλησία πράξεις τους. Το αν θα το κάνει με επιτυχία ή όχι και αυτό υπό κρίσιν είναι. Πάντως πολλά από όσα γράφονται ενταύθα δεν έχουν γραφτεί σε άλλα βιβλία που ασχολούνται με την περίοδο εκείνη και αυτό μόνο για έναν λόγο: διότι για πρώτη φορά βρέθηκαν στοιχεία που να αποκαλύπτουν τις πτυχές αυτές με την παράθεση αγνώστων λεπτομερειών.

Σε κάποιες περιπτώσεις ψέγονται τα λάθη κάποιων προσώπων (ας θυμόμαστε όμως ότι τα πρόσωπα δεν ταυτίζονται με την Εκκλησία, η Οποία παραμένει Αγία και ακηλίδωτη), διότι είναι σημαντικό και αυτά τα λάθη να μην επαναλαμβάνονται, αλλά και να υπενθυμίζεται στα σημερινά πρόσωπα ότι και οι δικές τους πράξεις θα καταγραφούν από τον ιστορικό του μέλλοντος και ας ντρέπονται αυτόν τουλάχιστον, αν δεν φοβούνται τον Θεό.

Πηγή: http://krufo-sxoleio.blogspot.com/2021/07/19-62-7-1971-19-62-7-2021.html

ΠΕΡΙ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΕΩΣ ΑΠΟ ΤΟ ΘΕΟ

 

Και αυτό γίνεται φανερό από την παραβολή του Τελώνη και του Φαρισαίου

47. Η εγκατάλειψη των αγωνιστών από το Θεό συνήθως γίνεται εξαιτίας κενοδοξίας ή κατακρίσεως του πλησίον ή επάρσεως για τις αρετές τους. Όποιο απ' αυτά τα τρία πλησιάσει και κυριαρχήσει στις ψυχές των αγωνιζομένων, προξενεί την εγκατάλειψη του Θεού. Και δε θα διαφύγουν τη δίκαιη καταδίκη για τις πτώσεις αυτές, μέχρις ότου διώξουν την αιτία της εγκαταλείψεως και καταφύγουν στο ύψος της ταπεινοφροσύνης. 48. Ακαθαρσία της καρδιάς και σπίλωση της ψυχής δεν είναι μόνο η παρουσία εμπαθών νοημάτων, αλλά και το να υπερηφανεύεται κανείς για το πλήθος των κατορθωμάτων του και να φουσκώνει για τις αρετές του και να έχει μεγάλη ιδέα πως απέκτησε σοφία και γνώση Θεού και να μέμφεται όσους αδελφούς είναι ράθυμοι και αμελείς. Και αυτό γίνεται φανερό από την παραβολή του Τελώνη και του Φαρισαίου. 49. Μη νομίζεις ότι θα απαλλαγείς από τα πάθη και ότι θα ξεφύγεις τον μολυσμό των εμπαθών νοημάτων που γεννιούνται από αυτά, εφόσον έχεις φρόνημα αγέρωχο και φουσκωμένο για τις αρετές σου. Δεν πρόκειται να αποκτήσεις αγαθούς λογισμούς ώστε να δεις την αυλή της ειρήνης, ούτε χρηστότητα και γαλήνη στην καρδιά ώστε να μπεις με χαρά στο ναό της αγάπης, έως ότου έχεις πεποίθηση στον εαυτό σου και στα έργα σου.

 Νικήτας ο Στηθάτος (Όσιος)

 

και προσκαλούν πάλι τη ψυχή σε φιλία και οικειότητα μαζί τους

Πάρα πολύ βοηθά το μίσος κατά των δαιμόνων στη σωτηρία μας και είναι κατάλληλο για την εργασία της αρετής. Κι όμως αυτό το μίσος, δεν μπορούμε να το ανατρέφομε και να το αυξάνομε μέσα μας σαν ένα καλό γέννημα, επειδή τα φιλήδονα πονηρά πνεύματα το διασκορπίζουν και προσκαλούν πάλι τη ψυχή σε φιλία και οικειότητα μαζί τους. Αλλά αυτή τη φιλία ή μάλλον τη δυσκολοθεράπευτη γάγγραινα, ο Γιατρός των ψυχών τη θεραπεύει με την εγκατάλειψη. επιτρέπει να πάθομε κάτι φοβερό από αυτούς νύχτα και ημέρα. Και έπειτα η ψυχή ξαναγυρίζει στο αρχικό μίσος κατά των δαιμόνων, μαθαίνοντας να λέει προς τον Κύριο όπως ο Δαβίδ: «Τους μισούσα με μίσος τέλειο, έγιναν εχθροί μου»(22). Γιατί μισεί με τέλειο μίσος τους δαίμονες, εκείνος ο οποίος μήτε με πράξη μήτε με τη διάνοια αμαρτάνει, και αυτό είναι αλάνθαστο γνώρισμα της μέγιστης και πρώτου βαθμού απάθειας.

 Ευάγριος ο Ποντικός

 

μη σου φανεί ανεξήγητο και παράδοξο

53. Αν έπεσες από εγκατάλειψη του Θεού σε πτώση σαρκική ή της γλώσσας ή του λογισμού, παρόλο που περνούσες ζωή επίπονη και τραχύτατη, μη σου φανεί ανεξήγητο και παράδοξο. Γιατί η πτώση είναι δική σου και οφείλεται σε σένα. Αν δηλαδή εσύ πρώτα δε σχημάτιζες —όπως δεν έπρεπε— κάποια κούφια και μεγάλη ιδέα για τον εαυτό σου, ή δεν υπερηφανευόσουν από αλαζονικό φρόνημα σε βάρος άλλου, ή δεν έκρινες κάποιον για την ανθρώπινη αδυναμία του, δεν θα σε εγκατέλειπε με δίκαιη απόφαση ο Θεός, και δε θα μάθαινες έτσι την αδυναμία σου. Την έμαθες λοιπόν, για να μάθεις έτσι να μην κρίνεις, να μην έχεις φρόνημα υψηλότερο απ' ό,τι πρέπει να έχεις και να μην υπερηφανεύεσαι κατά των άλλων.

 Νικήτας ο Στηθάτος (Όσιος)

 

Νήψη είναι μια μόνιμη σταθεροποίηση του λογισμού και στάση του στην πύλη της καρδιάς

Νήψη είναι μια μόνιμη σταθεροποίηση του λογισμού και στάση του στην πύλη της καρδιάς. βλέπει και ακούει τους κλέφτες λογισμούς να έρχονται, δηλαδή τι λένε και τι κάνουν οι ανθρωποκτόνοι δαίμονες. Και ποια είναι η μορφή που χάραξαν και όρθωσαν οι δαίμονες και η οποία προσπαθεί με τη φαντασία να εξαπατήσει το νου. Αυτά λοιπόν αν μας απασχολούν φιλόπονα, μας φανερώνουν, αν θέλομε, με εξαιρετική πληρότητα την πείρα του νοητού πολέμου. 7. Τη νήψη τη γεννά ο διπλός φόβος: τόσο οι εγκαταλείψεις από το Θεό, όσο και οι πειρασμοί που έρχονται για παιδαγωγία. Και είναι αυτή μια συνεχής παρουσία της προσοχής μέσα στην ηγεμονική δύναμη (το νου) του ανθρώπου που προσπαθεί να φράξει την πηγή των κακών λογισμών και έργων. Γι’ αυτό έρχονται και οι εγκαταλείψεις και οι αναπάντεχοι εκ μέρους του Θεού πειρασμοί προς διόρθωση του βίου μας. Και μάλιστα σ’ εκείνους που γεύθηκαν την ανάπαυση που δίνει το αγαθό της νήψεως και κατόπιν πέφτουν στην αμέλεια. Η νήψη που τηρείται συνεχώς γεννά τη συνήθεια. Η συνήθεια προκαλεί κάποια φυσική πυκνότητα στη νήψη. Κι αυτή γεννά ήρεμη θεωρία του νοητού πολέμου με τα χαρακτηριστικά του. τη διαδέχεται επίμονη ευχή του Ιησού και έπειτα γλυκιά ηρεμία του νου χωρίς φαντασίες και μια κατάσταση ενώσεως με τον Ιησού.

 Ησύχιος ο Πρεσβύτερος (Άγιος)

 

Στο νου που υψηλοφρονεί, δίκαια επέρχεται οργή

16. Στο νου που υψηλοφρονεί, δίκαια επέρχεται οργή, δηλαδή εγκατάλειψη, όπως ειπώθηκε· παραχώρηση δηλαδή να ενοχλείται από τους δαίμονες κατά τη θεωρία, για να συναισθανθεί την φυσική ασθένειά του και να γνωρίσει καλά τη θεία δύναμη και χάρη που τον σκεπάζει και κατορθώνει κάθε αγαθό, και τέλος να ταπεινωθεί και να απομακρύνει εντελώς το αλλόκοτο και παρά φύση υπερήφανο φρόνημα, ώστε να μην επέλθει σ' αυτόν η άλλη οργή, η αφαίρεση δηλαδή των χαρισμάτων που του δόθηκαν, αφού θα έχει ταπεινωθεί και θα έχει έρθει σε συναίσθηση Εκείνου που χορηγεί τα καλά. 17. Εκείνος που με το πρώτο είδος της οργής, δηλαδή της εγκαταλείψεως, δε σωφρονίστηκε, ώστε να έρθει σε ταπείνωση, θεωρώντας την δάσκαλο της θεογνωσίας, αυτός δέχεται το δεύτερο είδος της οργής, η οποία του αφαιρεί την ενέργεια των χαρισμάτων και τον αφήνει έρημο από τη δύναμη που τον φρουρούσε πρωτύτερα. Γιατί λέει ο Θεός για τον αχάριστο Ισραήλ: «Θα αφαιρέσω το περίφραγμά του και θα παραδοθεί στη διαρπαγή, θα χαλάσω τον τοίχο του και θα καταπατηθεί· θα εγκαταλείψω το αμπέλι μου και δε θα κλαδευτεί ούτε θα σκαφτεί· θα μείνει χέρσο και θα γεμίσει αγκάθια και θα δώσω διαταγή στα σύννεφα να μη βρέξουν πάνω του»(Ησ. 5, 5-6).

Μάξιμος ο Ομολογητής

 

ώσπου να εννοήσει την αδυναμία του

81. Εκείνος που έδωσε θεληματικά τον εαυτό του στους κόπους των αρετών και βαδίζει με θέρμη το δρόμο της ασκήσεως, αξιώνεται να λάβει μεγάλες δωρεές από το Θεό. Προχωρώντας προς το μέσο της τελειότητας, έρχεται σε θεϊκές αποκαλύψεις και οπτασίες και γίνεται όλος τόσο φωτοειδής και σοφός, όσο επιτείνεται ο κάματος των αγώνων του. Όσο πάλι ανεβαίνει προς το ύψος της θεωρίας, τόσο σηκώνει εναντίον του πιο πολύ το φθόνο των ολεθρίων δαιμόνων γιατί αυτοί δεν υποφέρουν να βλέπουν άνθρωπο να μεταβάλλεται σε αγγελική φύση, γι' αυτό και ακονίζουν στα κρυφά εναντίον του το οξύ βέλος της οιήσεως. Αν λοιπόν καταλάβει την πανουργία και καταφύγει στο οχυρό της ταπεινώσεως, κατηγορώντας τον εαυτό του, ξεφεύγει τον όλεθρο της υπερηφάνειας και εισάγεται στα λιμάνια της σωτηρίας. Διαφορετικά, εγκαταλείπεται από το Θεό και παραδίνεται σε πνεύματα που τον ζητούν για να παιδευθεί ακούσια, αφού δεν προτίμησε τη θεληματική παίδευση. Αυτά τα πνεύματα είναι φιλήδονα και φιλόσαρκα, πονηρά και θυμώδη, και τον ταπεινώνουν με τις σφοδρές επιθέσεις τους, ώσπου να εννοήσει την αδυναμία του· και αφού θρηνήσει και απαλλαγεί από την παίδευση, θα λέει όπως ο Δαβίδ: «Μου έκανε πολύ καλό που με ταπείνωσες, για να μάθω το θέλημά Σου»(Ψαλμ. 118, 71). 

Νικήτας ο Στηθάτος (Όσιος)

Πηγή: https://metemorfothis.blogspot.com/

ΜΑ, ΛΕΩ ΤΟ ΣΩΣΤΟ ΚΑΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΟ ΚΑΤΑΛΑΒΕΙΣ!

«Εκείνος που στις συζητήσεις επιθυμεί να επιβάλλει τη γνώμη του, η οποία μπορεί να είναι και ορθή, ας γνωρίζει ότι νοσεί από τη νόσο του διαβόλου, (δηλαδή από την υπερηφάνεια)» (Άγ. Ιωάννης της Κλίμακος, λόγ. δ΄, 41).

Πολύ συχνά είμαστε εντελώς βέβαιοι για τις απόψεις μας, γιατί τις στηρίζουμε στον ορθό λόγο και στην κοινή αίσθηση του δικαίου, ακόμη και στις παραδόσεις του τόπου μας. Κι ακόμη είμαστε απολύτως βέβαιοι -  βάζουμε και το χέρι μας στη... φωτιά! – για την πίστη μας την ορθόδοξη, γιατί πιστεύουμε στον Σωτήρα μας Ιησού Χριστό και στην αγία Του Εκκλησία. Οπότε, στις περιπτώσεις αυτές δεν κινούμαστε διπλωματικά:  τις απόψεις και την πίστη μας δεν τις διαπραγματευόμαστε. Μάλιστα, όταν μετέχουμε σε συζητήσεις όπου υπάρχουν συνάνθρωποί μας που διαφοροποιούνται από εμάς και ως προς τις απόψεις μας και ως προς την πίστη μας, φαίνεται να δυσανασχετούμε. Μπορεί και να νευριάζουμε και να απορούμε πώς είναι δυνατόν να υπάρχουν άνθρωποι τόσο τυφλοί που δεν βλέπουν τα αυτονόητα. Θεωρούμε λοιπόν αρκούντως δικαιολογημένη την τάση μας ακόμη και να επιβάλουμε (!) τις απόψεις μας και την πίστη μας. Διότι πρέπει και οι άλλοι να... καταλάβουν. Πρέπει να πεισθούν. Πρέπει επιτέλους να σωθούν!

Απαιτείται προσοχή! Ο αρχικός λόγος του αγίου Ιωάννου της Κλίμακος λειτουργεί καθοδηγητικά. Η παραπάνω νοοτροπία και στάση δείχνει ότι έχουμε μπει σε επικίνδυνα μονοπάτια ψυχοπαθολογίας. Διότι ξεκάθαρα λειτουργεί μέσα μας το φίλαρχο στοιχείο, η τάση για κυριαρχία επί των άλλων, δηλαδή ένας βαθύς εγωισμός και μία κρυμμένη(;) υπερηφάνεια. Που σημαίνει: πάσχουμε από τη νόσο του διαβόλου, αυτήν που έριξε από τους ουρανούς τον πρώτο αρχάγγελο και τον έκανε ακριβώς άρχοντα του σκότους. Κι είναι πολύ ύπουλη αυτή η νόσος, γιατί στη συγκεκριμένη περίπτωση παρουσιάζεται με τον μανδύα του δικαίου και της υπεράσπισης της πατροπαράδοτης πίστης – δεν καταλαβαίνουμε ότι διαιωνίζουμε έτσι τους κατακριμένους και από εμάς σταυροφόρους του Μεσαίωνα, όπως δεν καταλαβαίνουμε την προτροπή του αποστόλου Παύλου ότι «τον αιρετικό άνθρωπο μετά μία και δευτέρα νουθεσία τον αφήνουμε ήσυχο. Γιατί έχει επιλέξει ο ίδιος την αυτοκαταδίκη του».

Το ζητούμενο στη ζωή μας πάντοτε, αν θέλουμε να λεγόμαστε και να είμαστε χριστιανοί, είναι η αγάπη η οποία στηρίζεται στην ταπείνωση -  ό,τι αποτελεί το ήθος του σαρκωμένου Θεού μας. Ο ίδιος ο Θεός μάς καλεί στην ορθή πίστη, αλλά μας αφήνει ελεύθερους εμείς να αποφασίσουμε. «Όποιος θέλει να με ακολουθήσει!» Δεν είναι παράλογο να ξεπερνάμε τον ίδιο τον Θεό μας, στο όνομα τάχα Εκείνου; Κάθε προσβολή ή καταπίεση του άλλου εκ μέρους μας, έστω και διαφωνούντος και αρνητή, αποτελεί ευθεία προσβολή του Κυρίου. Διότι καταργούμε το μεγαλύτερο δώρο Του στον άνθρωπο, την ελευθερία.

Κι ένα στοιχείο που επιτείνει την παραπάνω αλήθεια είναι αφενός το γεγονός ότι οι όποιες απόψεις σε θέματα της ζωής αυτής, (δεν μιλάμε για τις εξ αποκαλύψεως αλήθειες του Κυρίου: την αγία Τριάδα και τη θεανθρωπότητά Του), όσο ορθές κι αν είναι, έχουν το στοιχείο της σχετικότητας - τίποτε ανθρώπινο, πλην της αγάπης στον συνάνθρωπο, δεν είναι απόλυτο. Αφετέρου η ίδια η αποκαλυμμένη πίστη μας επιβάλλεται λόγω της αλήθειας που εκφράζει σε κάθε καλοπροαίρετη καρδιά. Η ίδια η αλήθεια εμπερικλείει και τη δύναμη αποδεικτικότητάς της. Η αλήθεια του Θεού ασφαλώς δεν έχει ανάγκη από... δικηγόρους!

Πηγή

"ΑΓΑΠΗ" Άρθρο του Σεβ. Μητρ. Αττικής και Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου

 

Ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου ἐν ὅλῃ τῇ καρδίᾳ σου καὶ ἐν ὅλῃ τῇ ψυχῇ σου καὶ ἐν ὅλῃ τῇ διανοίᾳ σου· αὕτη ἐστὶ πρώτη καὶ μεγάλη ἐντολή. δευτέρα δὲ ὁμοία αὐτῇ· ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν. ἐν ταύταις ταῖς δυσὶν ἐντολαῖς ὅλος ὁ νόμος καὶ οἱ προφῆται κρέμανται.

   Μέσα από αυτά τα λόγια του Χριστού διακρίνει κανείς το μεγαλείο της ευσπλαχνίας Του. Ο Κύριος γνωρίζει την αδυναμία μας, γι’ αυτό και δίχως περιπλοκές, δίχως να μας φορτώνει με πλήθος εντολών, ανοίγει σε εμάς διάπλατα την θύρα του Παραδείσου με μια προϋπόθεση μόνο, την Αγάπη προς τον Θεό και τον συνάνθρωπο.

   Η λήψη και η μετάδοση αγάπης αποτελούν την μεγαλύτερη ανάγκη της ανθρώπινης ζωής, από την βρεφική ηλικία, κατά την οποία το παιδί επιθυμεί το γλυκό χάδι της μητέρας, έως τα βαθιά γεράματα, όταν ο άνθρωπος περιμένει από τα αγαπημένα του πρόσωπα να σταθούν δίπλα του και να του κρατούν ζεστά το χέρι εκφράζοντας την στήριξή τους. Ανάλογα με το μέγεθος που ικανοποιείται η ανάγκη αυτή του ανθρώπου, διαμορφώνεται και η πνευματική του υγεία. Αν στη ζωή του ανθρώπου δεσπόζει η καρδιακή αγάπη, εκείνος αισθάνεται διαρκώς την ευλογία του Θεού, η οποία τον πλημμυρίζει με χαρά. Αντιθέτως, αν η αγάπη απουσιάζει, τότε ο άνθρωπος, πεθαίνει ψυχικά πριν πεθάνει σωματικά.

   Στην σύγχρονη κοινωνία κυριαρχεί ένα «αισιόδοξο» γεγονός. Όλοι μιλούν για αγάπη∙ από τα διαφημιστικά μηνύματα και τον επικοινωνιακό λόγο κατά τις εορταστικές περιόδους, μέχρι την μουσική. Θα έλεγε κανείς πως μία τέτοια κοινωνία, η οποία συνεχώς λαμβάνει μηνύματα αγάπης, οδεύει με βεβαιότητα στην ευημερία. Δυστυχώς, ωστόσο, διαπιστώνεται το αντίθετο, καθώς ο κόσμος έχει δώσει στην αγάπη τον δικό του ορισμό. Ο δήθεν «προοδευτικός» άνθρωπος του 21ου αιώνα, αλλά ακόμη και πολλοί από εμάς τους Χριστιανούς, «αγαπάμε» επιλεκτικά μόνον εκείνους που μας «αγαπούν» και ικανοποιούν τις επιθυμίες μας. 

   Την ώρα που ο Σωτήρας μας, από αγάπη προς εμάς, συκοφαντείται, ραπίζεται και σταυρώνεται παραμένοντας σιωπηλός, εμείς που αρεσκόμαστε στους τύπους της εκκλησιαστικής ζωής, πολλές φορές δεν ανεχόμαστε ούτε το αθέλητο σπρώξιμο από κάποιον συνάνθρωπό μας. Πόσο μακριά είμαστε από το παράδειγμα του Γλυκύτατου Διδασκάλου μας...

   Αδελφοί μου, η Ενσαρκωμένη Αγάπη ήλθε στην γη όχι για να υπηρετηθεί, αλλά να δώσει την ψυχή Του «λύτρον αντί πολλών». Το ίδιο επιθυμεί και για εμάς, τους μαθητές Του. Δεν υπολογίζει την εκ μέρους μας τυπική αντιμετώπιση της χριστιανικής ζωής, παρά μόνο την καρδιακή και ουσιαστική επιθυμία μας να αρέσουμε σε Εκείνον και όχι στα μάτια των ανθρώπων. Για τον λόγο αυτό, μας διαβεβαιώνει ότι όλος ο νόμος του Θεού στηρίζεται στην αγάπη προς τον Θεό και τον συνάνθρωπο, η οποία έχει την δύναμη να «καλύψει πλήθος αμαρτιών», κατά τον Πρωτοκορυφαίο Πέτρο.

   Για να εκφράσουμε την αληθινή Αγάπη μας προς τον Θεό, οφείλουμε να αγαπήσουμε τον πλησίον μας σαν τον εαυτό μας, διότι, όπως λέει ο Ευαγγελιστής της Αγάπης, Ιωάννης ο Θεολόγος: «ἐάν τις εἴπῃ ὅτι ἀγαπῶ τὸν Θεόν, καὶ τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ μισῇ, ψεύστης ἐστίν». 

   Τι, όμως, σημαίνει το να αγαπάμε τον εαυτό μας; Σημαίνει να εργαζόμαστε με απόλυτη επιμέλεια για την σωτηρία της ψυχής μας, ώστε να μη μείνουμε έξω του Νυμφώνος Χριστού, γεγονός που δηλώνει ότι ορισμένες φορές οφείλουμε να είμαστε αυστηροί στον εαυτό μας. Όπως, λοιπόν, επιθυμούμε την δική μας σωτηρία, θρέφοντας την ψυχή μας με λόγια πνευματικά, με συμμετοχή στα Μυστήρια της Εκκλησίας, αλλά και με τον προσωπικό έλεγχο, έτσι πρέπει να επιθυμούμε και την σωτηρία του αδελφού μας∙ να τον στηρίζουμε, να τον νουθετούμε, αλλά και καλοπροαίρετα να τον ελέγχουμε αν παρουσιαστεί ανάγκη.

   Αναφέρθηκε παραπάνω ότι πολλές φορές «αγαπάμε» επιλεκτικά. Το γεγονός αυτό φανερώνει το μέγεθος της ιδιοτέλειας και του εγωκεντρισμού μας. O Χριστός, απέναντι σε αυτή την δήθεν αγάπη που βασίζεται στο συμφέρον, προβάλλει το πιο επαναστατικό κήρυγμα, αυτό της αγάπης προς πάντας, φίλους και εχθρούς.

   Ήρθε για να σηκώσει την πόρνη, να φωτίσει τον τελώνη, να σώσει τον ληστή, να αγκαλιάσει τον διώκτη, κι όλους εκείνους οι οποίοι είχαν παραβεί τις εντολές Του. Εκείνοι δέχθηκαν την αγάπη Του και έγιναν πιστοί Μαθητές Του. Ήρθε, επίσης, για να σώσει κι αυτούς τους Φαρισαίους και τους Γραμματείς, οι οποίοι αν και υποστήριζαν ότι υπηρετούσαν τον Θεό, εμπόδιζαν το έργο Του και τον διέβαλλαν. Εκείνοι δεν δέχθηκαν την αγάπη Του, διότι έκριναν εξ ιδίων τα αλλότρια. Θεωρούσαν ότι πίσω από οποιαδήποτε ευεργεσία Του κρυβόταν ο δόλος, επειδή ακριβώς οι ίδιοι ήταν δόλιοι και πονηροί. Το αποτέλεσμα της συμπεριφοράς τους ήταν να μην δουν ποτέ το Φως και να παραμείνουν στο σκοτάδι.

   Αγαπητοί, ο Χριστός είπε: «ἐν τούτῳ γνώσονται πάντες ὅτι ἐμοὶ μαθηταί ἐστε, ἐὰν αγάπην ἔχητε ἐν ἀλλήλοις». Αν θέλουμε να είμαστε γνήσια τέκνα του Θεού, μία είναι η οδός∙ η οδός της αγάπης που έχει ως μέτρο τον Σταυρό, την θυσία για το καλό του άλλου, την απάρνηση του ιδίου θελήματος. Αν βαδίζουμε σε αυτή την οδό, δεν έχουμε να φοβηθούμε τίποτα, διότι «ἡ τελεία ἀγάπη ἔξω βάλλει τὸν φόβον». Τι περιμένουμε, λοιπόν;

   Ἀγαπήσωμεν ἀλλήλους, ἵνα ἐν ὁμονοίᾳ ὁμολογήσωμεν Ἰησούν Χριστόν Παθόντα καὶ Ταφέντα καὶ ἐνδόξως Ἀναστάντα, ᾧ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων· ἀμήν.

                Καλή Ανάσταση!

Πηγή

ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΑ ΟΠΛΑ ΜΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΔΙΑΒΟΛΟΥ (Ομιλία Επισκόπου Γαρδικίου κ.Κλήμεντος)

Δ' ΚΥΡΙΑΚΉ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ 2021 (Ομιλία π.Ευθυμίου Μπαρδάκα)

ΚΛΙΝΟΝ ΤΟ ΟΥΣ ΣΟΥ ΑΓΝΗ, ΚΑΙ ΣΩΣΟΝ ΤΟΥΣ ΘΛΙΨΕΣΙ ΒΥΘΙΖΟΜΕΝΟΥΣ ΗΜΑΣ (Επίκαιρο Άρθρο του π.Ευθυμίου Μπαρδάκα)

  

Μπροστά στίς μεγάλες θλίψεις καί δοκιμασίες οι Χριστιανοί, ιερός κλήρος καί πιστός λαός, στήν Θεοτόκον καταφεύγουμε καί προσευχόμενοι παρακαλούμε : "Κλίνον τό ούς Σου Αγνή, καί σώσον τούς θλίψεσι βυθιζομένους ημάς".

Πλησίασε τά ώτα Σου γιά νά ακούσεις τήν δέησή μας Αγνή Υπεραγία Θεοτόκε, καί σώσε μας, καθώς βυθιζόμαστε μέσα στό πέλαγος τών δοκιμασιών καί των θλίψεων.

Με τά ίδια λόγια του Κανόνος του Ακαθίστου Ύμνου προσευχήθηκαν αμέτρητες χιλιάδες πονεμένων Χριστιανών στήν Παναγία.

Καί εμείς ως άνθρωποι θλιμμένοι καί πονεμένοι μέ τά ίδια λόγια προσευχόμαστε, ιδίως κατά τήν περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, πρός τήν Δέσποινά μας Θεοτόκον καί της λέμε : "Κλίνον τό ούς Σου Αγνή καί σώσον τούς θλίψεσι βυθιζομένους ημάς".

Μέ πέλαγος φουρτουνιασμένο μοιάζει η ζωή μας καί είμαστε όλοι θαλασσοδαρμένοι.

Ερχεται ο θάνατος καί αρπάζει ξαφνικά χωρίς διακρίσεις πολυαγαπημένα πρόσωπα.

Ερχεται η ασθένεια, μάς προσβάλλει καί μάς ρίχνει στό κρεββάτι του πόνου, για λίγες ημέρες, για πολλούς μήνες, πολλές φορές γιά πολλά χρόνια, ίσως καί ισόβια.

Καί άλλα κύματα μάς δέρνουν καί τραντάζουν τήν οικογενειακή μας ζωή, όπως οικονομικές δυσχέρειες, αδικίες,συκοφαντίες, ανεργεία.

Τί νά πούμε γιά τό ηθικό ναυάγιο τών παιδιών μας πάλι γιά τά κύματα των πειρασμών της αμαρτίας, πού μέ λύσα μάς κτυπούν για νά μάς βυθίσουν μέσα στό ηθικό σκοτάδι, τήν πλάνη, τό έλος της διεφθαρμένης ζωής.

Όλα αυτά καί τόσα άλλα είναι κύματα δυνατά καί μεγάλα. Μάς ταλαιπωρούν, μάς κάνουν νά κλαίμε νά τά χάνουμε. Όμως γιά νά αποφύγουμε τόν κίνδυνο του καταποντισμού, νά στρέψουμε τό βλέμμα πρός τήν Μεγάλη Μητέρα τήν Παναγία καί νά ζητήσουμε τή βοήθειά Της, τήν προστασία Της : "Κλίνον τό ούς Σου Αγνή καί σώσον τους θλίψεσι βυθιζομένους ημάς".

ΓΙΑΤΙ ΠΡΟΣ ΑΥΤΗ?

Γιατί είναι η θλιμμένη Μητέρα του Κυρίου μας. Είναι η Βασίλισσα του πόνου. Θλίβεται η Παναγία από τά παιδικά Της χρόνια. Μόλις γέννησε τόν Μονογενή Της, αναγκάζεται να φύγει σέ χώρα μακρινή. Αργότερα όταν ο Υιός Της διδάσκει τά πλήθη, βλέπει τίς δολοπλοκίες των Γραμματέων καί Φαρισαίων. Τήν θλίβει η μοχθηρία καί τό μίσος των Ιουδαίων εναντίον Του. Ακούει νά τόν κατηγορούν καί νά τόν βλασφημούν.

Τέλος βλέπει τόν Υιόν του Θεού καί Παιδί Της, Σταυρωμένο στό Γολγοθά. Τόν βλέπει αιμόφυρτο μεταξύ δύο ληστών.

Πονάει η Παναγία τόσο πολύ στή ζωή της, όσο καμία άλλη μάννα, καί γνωρίζει όσο κανείς άλλος τί σημαίνει πόνος, θλίψει, δοκιμασία.

Γι΄αυτό σπεύδει νά βοηθήσει μέ τίς πρεσβείες Της αυτούς, πού την επικαλούνται.

Σ΄αυτή καταφεύγουμε, γιατί είναι καί δική μας Μητέρα. Είναι κάθε Χριστιανός αδελφός τού Χριστού καί παιδί κατά χάριν της Θεοτόκου η οποία ως Μητέρα υπερβαίνει "κατά τήν φιλοστοργίαν καί σπλάχνα, όλας τάς φυσικάς μητέρας" κατά τόν Αγιο Νικόδημο τόν Αγιορείτη.

Μητέρα μας η Παναγία!

Τιμή καί καύχημα γιά εμάς! Έτσι μπορούμε νά της ανοίγουμε τήν καρδιά μας νά τής λέμε τίς δοκιμασίες μας καί νά της ζητάμε βοήθεια καί προστασία. Καί εκείνη θά μάς κοιτάζει μέ στοργή. Δέν θά περιφρονεί τήν παράκλησή μας σε ώρες αγωνίας καί πόνου. Θα μάς ακούει καί άς είμαστε αμαρτωλοί, καί θά μεσιτεύει στόν Κύριο υπέρ ημών.

Τότε η θλιμμένη μας ψυχή θα γαληνεύει, θα παρηγοριέται, θά παίρνει δύναμη στίς δύσκολες περιστάσεις, όπως συνέβη σέ άπειρες ψυχές μέχρι τώρα.

Αυτή ως πνευματική Μητέρα μέ χαρά μάς περιμένει....!!!

"Κλίνον τό ούς Σου Αγνή, καί σώσον τούς θλίψεσι βυθιζομένους ημάς".

Πηγή

OΙ ΕΠΤΑ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ ΕΓΩΙΣΜΟΥ ΜΑΣ

Εγωισμός: Μήπως είμαστε Εγωιστές και δεν το ξέρουμε ή ίσως δεν θέλουμε να το παραδεχτούμε;

Διάβασε παρακάτω τις 7 μορφές του Εγωισμού, μήπως κάτι από αυτά ή όλα μας χαρακτηρίζουν;

ΘΕΛΕΙ ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟΣΟΧΗ!

1. ΕΠΙΔΕΙΚΤΙΚΟΤΗΤΑ, (το πνεύμα της επίδειξης).

2. ΠΕΡΙΑΥΤΟΛΟΓΙΑ, (ο άμεσος έπαινος του εαυτού μου).

3. ΕΠΑΙΝΟΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, (έμμεσος έπαινος του εαυτού μου).

4. ΕΥΘΥΞΙΑ, (να θίγομαι με το παραμικρό).

5. ΠΑΡΑΠΟΝΟ, (καθώς με πονηρό τρόπο επιδιώκω τη συμπόνια των άλλων, ώστε να γίνομαι συνεχώς το επίκεντρο της προσοχής τους).

6. ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΙΑ.

7. ΠΡΟΠΕΤΕΙΑ, (να διακόπτω τους άλλους, να απαντώ χωρίς να με ρωτούν και γενικότερα να απορρίπτω χωρίς προσεκτική εξέταση).

Πηγή

Ο ΜΕΓΑΣ ΚΑΝΩΝ: Κείμενο με μετάφραση, μουσικά

    

 Ὁ Μέγας Κανών, ποὺ συνέθεσε ὁ ἅγιος Ἀνδρέας ὁ Ἱεροσολυμίτης, ἀρχιεπίσκοπος Κρήτης κι ἕνας ἀπ᾿ τοὺς πιὸ ἐξέχοντες ἐκπροσώπους τῆς ἐκκλησιαστικῆς ποιήσεώς μας, εἶναι ἕνας ἀπὸ τοὺς πιὸ ὑπέροχους καὶ περισσότερο γνωστοὺς ὕμνους στὸ ἐκκλησιαστικὸ πλήρωμα. Ψάλλεται τμηματικὰ τὶς τέσσερις πρῶτες ἡμέρες τῆς Καθαρῆς Ἑβδομάδας καὶ ὁλόκληρος τὴν Πέμπτη τῆς ε´ ἑβδομάδας τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Ἀποτελεῖ ἕνα ἐγερτήριο σάλπισμα ποὺ ἀποβλέπει στὸ νὰ φέρει τὸν ἄνθρωπο σὲ συναίσθηση τῆς ἁμαρτωλότητάς του καὶ νὰ τὸν ὁδηγήσει μέσα ἀπὸ τὴ συντριβὴ καὶ τὴ μετάνοια κοντὰ στὸν Θεό.

Ὁ Μέγας Κανὼν εἶναι ὕμνος βαθιᾶς συντριβῆς καὶ συγκλονιστικῆς μετανοίας. Ὁ ἄνθρωπος, ποὺ αἰσθάνεται τὸ βάρος τῆς ἁμαρτίας· ποὺ γεύεται τὴν πικρία τῆς μακριὰ ἀπὸ τὸν Θεὸ ζωῆς· ποὺ κατανοεῖ τὶς τραγικὲς διαστάσεις τῆς ἀλλοτριώσεως τῆς ἀνθρώπινης φύσεως στὴν πτώση καὶ τὴν ἀποστασία της ἀπὸ τὸν Θεό, συντρίβεται. Κατανύσσεται. Ἀναστενάζει βαθιὰ καὶ ξεσπᾶ σὲ θρῆνο γοερό. Ἕναν θρῆνο ὅμως ποὺ σώζει, διότι ἀνοίγει τὸν δρόμο τῆς μετανοίας. Τὸν δρόμο ποὺ ἐπαναφέρει τὴν ἀνθρώπινη ὕπαρξη κοντὰ στὸν Θεό, τὴν πηγὴ τῆς ἀληθινῆς ζωῆς καὶ τὸ πλήρωμα τῆς ἄρρητης χαρᾶς καὶ εὐφροσύνης.

Πατήστε για τον Μεγάλο Κανόνα με μετάφραση, με μουσικά ή ακούστε τον σε βίντεο:

1. Κείμενο με μετάφραση

2. Μέγας Κανών μουσικά

 

 

Πηγή: https://entoytwnika1.blogspot.com/

ΠΗΓΗ

ΟΥΡΑΝΟΔΡΟΜΟΣ ΚΛΙΜΑΞ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΣΙΝΑΪΤΟΥ: Περὶ ἀοργησίας καὶ πραότητος

 

ΛΟΓΟΣ ΟΓΔΟΟΣ

Περὶ ἀοργησίας καὶ πραότητος

ΟΠΩΣ ΤΟ νερό, ποὺ χύνεται λίγο-λίγο στὴν φωτιά, τὴν σβήνει τελείως, ἔτσι καὶ τὸ δάκρυ τοῦ ἀληθινοῦ πένθους σβήνει ὅλη τὴν φλόγα τοῦ θυμοῦ καὶ τῆς ἐξημμένης ὀργῆς.

Γι᾿ αὐτὸ καὶ τὰ ἐτοποθετήσαμε, στὴν σειρὰ τοῦ λόγου, τὸ ἕνα πρὶν καὶ τὸ ἄλλο μετά.

2. Ἀοργησία σημαίνει ἀκόρεστη ἐπιθυμία γιὰ ἀτιμία, ὅμοια μὲ τὴν ἀπέραντη ἐπιθυμία τῶν κενοδόξων γιὰ ἔπαινο. Ἀοργησία σημαίνει νίκη κατὰ τῆς ἀνθρώπινης φύσεως, ποὺ φαίνεται μὲ τὴν ἀναισθησία ἀπέναντι στὶς ὕβρεις καὶ ποὺ ἀποκτᾶται μὲ ἀγώνας καὶ ἱδρώτας.

3. Πραότης σημαίνει νὰ παραμένη ἀκίνητη καὶ ἀτάραχη ἡ ψυχή, τόσο στὶς ἀτιμίες ὅσο καὶ στοὺς ἐπαίνους.

4. Ἡ ἀρχὴ τῆς ἀοργησίας εἶναι νὰ σιωποῦν τὰ χείλη, ἐνῷ ἡ καρδιὰ εὑρίσκεται σὲ ταραχή. Τὸ μέσον εἶναι νὰ σιωποῦν οἱ λογισμοί, ἐνῷ ἡ ψυχὴ εὑρίσκεται σὲ ὀλίγη ταραχή. Καὶ τὸ τέλος, νὰ ἐπικρατῆ στὴν θάλασσα τῆς ψυχῆς μόνιμη καὶ σταθερὰ γαλήνη, ὅσο καὶ ἂν φυσοῦν οἱ ἀκάθαρτοι ἄνεμοι.

5. Ὀργὴ σημαίνει νὰ διατηρῆς συνεχῶς μέσα σου κάποιο μίσος, νὰ ἐνθυμῆσαι δηλαδὴ τὸ κακὸ ποὺ σοῦ ἔγινε. Ὀργὴ σημαίνει νὰ ἐπιθυμῆς νὰ ἐκδικηθῆς αὐτὸν ποὺ σὲ παρώξυνε.

6. Ὀξυχολία σημαίνει ἔξαψις τῆς καρδιᾶς ποὺ γίνεται παρευθὺς καὶ διὰ μιᾶς. Πικρία σημαίνει μία ἐσωτερικὴ κίνησις ἐστερημένη ἀπὸ κάθε εὐχαρίστησι καὶ ἑδραιωμένη μέσα στὴν ψυχή.

7. Θυμὸς σημαίνει εὐμετάβλητη καὶ εὐέξαπτη συμπεριφορὰ καὶ ἀσχημοσύνη τῆς ψυχῆς.

8. Μόλις φανῇ τὸ φῶς, ὑποχωρεῖ τὸ σκότος. Ὁμοίως μόλις «μυρίσῃ» ἡ ταπείνωσις, ἐξαφανίζεται κάθε πικρία καὶ θυμός. Μερικοὶ ἐνῷ εἶναι εὐμετάβλητοι στὴν συμπεριφορά τους ἐξ αἰτίας τοῦ θυμοῦ, ἐν τούτοις ἀμελοῦν νὰ φροντίσουν γιὰ τὴν θεραπεία τους. Καὶ δὲν ἀκούουν οἱ ταλαίπωροι αὐτὸν ποὺ εἶπε: «Ἡ ὁρμὴ τοῦ θυμοῦ ὁδηγεῖ τὸν ἄνθρωπο στὴν πτώση» (Σοφ. Σειρὰχ α´ 22).

9. Μία ἀπότομη κίνησις ἑνὸς μύλου (1) μπορεῖ σὲ μία στιγμὴ νὰ συντρίψῃ περισσότερο καρπὸ καὶ σιτάρι τῆς ψυχῆς ἀπ᾿ ὅ,τι ἡ σιγανὴ κίνησις ἑνὸς ἄλλου μύλου μία ὁλόκληρη ἡμέρα.

10. Ἕνα ἀπότομο φούντωμα τῆς φωτιᾶς ἀπὸ σφοδρὸ ἄνεμο μπορεῖ νὰ κάψῃ καὶ νὰ ἀφανίση τὸν ἀγρὸ τῆς καρδιᾶς περισσότερο ἀπ᾿ ὅ,τι ἡ μικρὴ φωτιὰ ποὺ καίει ἀργά.

11. Δὲν πρέπει νὰ μᾶς διαφεύγη, ἀγαπητοί μου, ὅτι γιὰ ὡρισμένον καιρὸ οἱ πονηροὶ δαίμονες κρύπτονται ὀλίγον καὶ δὲν μᾶς πολεμοῦν. Καὶ αὐτό, γιὰ νὰ πέσωμε σὲ ἀμέλεια θεωρώντας ὡς μικρὰ τὰ μεγάλα πάθη, καὶ ἔτσι νὰ πέσωμε σὲ ἀθεράπευτη ἀσθένεια.

12. Μία πέτρα μὲ πολλὲς αἰχμὲς καὶ ἀνωμαλίες, ὅταν συγκρούεται καὶ κτυπᾶται μὲ ἄλλες πέτρες, συντρίβει ὅλα τὰ ἀπότομα καὶ σκληρὰ σημεῖα της καὶ γίνεται στρογγυλή. Ὁμοίως καὶ μία θυμώδης καὶ ἀπότομη ψυχή, ὅταν συναναστρέφεται καὶ συζῆ μὲ σκληροὺς καὶ θυμώδεις ἀνθρώπους, ὑφίσταται ἕνα ἐκ τῶν δυό: Ἢ ὑπομένει καὶ θεραπεύει τὸ τραῦμα της. Ἢ ἀναχωρεῖ καὶ γνωρίζει τὴν ἀδυναμία της, τὴν ἀδυναμία της, ποὺ σὰν σὲ καθρέπτη τῆς τὴν ἔδειξε καθαρὰ ἡ ἄνανδρος φυγή της.

13. Θυμώδης σημαίνει νὰ γίνεσαι θεληματικὰ ἐπιληπτικός, καὶ ἀπὸ ἀθέλητη κακὴ συνήθεια νὰ πέφτης κάτω καὶ νὰ συντρίβεσαι ὁλοσχερῶς.

14. Σὲ ὅσους μετανοοῦν τίποτε δὲν εἶναι πιὸ ἀταίριαστο ἀπὸ τὴν ταραχὴ τοῦ θυμοῦ. Διότι ἡ μετάνοια καὶ ἡ ἐπιστροφὴ χρειάζονται πολλὴ ταπείνωσι, ἐνῷ ὁ θυμὸς δείχνει ἄνθρωπο γεμάτο ἀπὸ ὑπερηφάνεια.

15. Ἐὰν τὸ ὅριο τῆς πιὸ τελείας πραότητος εἶναι, ἐνῷ εὑρίσκεται ἐμπρός σου αὐτὸς ποὺ σὲ παροξύνει, νὰ τὸν ἀντιμετωπίζης μὲ ἐσωτερικὴ γαλήνη καὶ ἀγάπη, τότε ὁπωσδήποτε τὸ ἔσχατο ὅριο τοῦ θυμοῦ εἶναι, ἐνῷ ἀπουσιάζει αὐτὸς ποὺ σὲ ἐλύπησε, νὰ κάνης ὅτι συγκρούεσαι μαζί του μὲ διάφορα λόγια καὶ κινήματα θηριώδη.

16. Ἐὰν τὸ Ἅγιο Πνεῦμα ὀνομάζεται καὶ εἶναι «εἰρήνη ψυχῆς», ἐνῷ ἡ ὀργὴ «ταραχὴ καρδίας», τότε ὁπωσδήποτε τίποτε ἄλλο δὲν ἐμποδίζει τὴν παρουσία Του μέσα μας ὅσο ὁ θυμός.

17. Γνωρίζομε πὼς εἶναι πάμπολλα τὰ τέκνα τοῦ θυμοῦ. Καὶ ὅλα εἶναι φοβερά. Ἕνα ὅμως τέκνο του ποὺ τὸ γεννᾶ χωρὶς νὰ τὸ θέλη, ἂν καὶ νόθο, εἶναι ὠφέλιμο: Εἶδα ἀνθρώπους ποὺ ἄναψαν ἀπὸ τὴν μανία τοῦ θυμοῦ καὶ ἔβγαλαν ἀπὸ μέσα τους σὰν ἔμετο τὴν μακροχρόνιο μνησικακία τους. Ἔτσι μὲ τὸ ἕνα πάθος ἀπηλλάγησαν ἀπὸ τὸ ἄλλο! Καὶ ἡ μακροχρόνια λύπη τους διελύθη! Διότι ἐκεῖνος ποὺ τοὺς ἐλύπησε ἢ ἐζήτησε συγχώρησι ἢ ἔδωσε τὶς ἀπαιτούμενες ἐξηγήσεις.

Ἀντιθέτως εἶδα ἄλλους ποὺ κατὰ τρόπο ἀπαράδεκτο ἔδειξαν ὅτι ἦσαν δῆθεν μακρόθυμοι. Ἔτσι μὲ τὴν σιωπὴ ἐναποθήκευσαν μέσα τους τὴν μνησικακία. Αὐτοὺς τοὺς ἐλεεινολόγησα περισσότερο ἀπὸ τοὺς πρώτους, διότι μὲ τὸ μελάνι (τῆς μνησικακίας) ἔδιωξαν ἀπὸ τὴν ψυχή τους τὸ περιστέρι, (τὴν εἰρήνη δηλαδὴ καὶ τὴν χάρι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος).

18. Χρειάζεται νὰ προσέξωμε πολὺ αὐτὸν τὸν ὄφι (τοῦ θυμοῦ). Διότι τὸν βοηθεῖ καὶ ἡ ἴδια ἡ φύσις μας, ὅπως ἀκριβῶς καὶ τὸν ὄφι τοῦ σαρκικοῦ πάθους. Εἶδα μερικοὺς ποὺ ὠργίσθηκαν καὶ ἀπὸ τὴν πικρία τους ἀρνήθηκαν νὰ φάγουν. Μὲ τὴν ἀπαράδεκτη αὐτὴ ἐγκράτειά τους ἐπῆραν ἐπάνω στὸ πρῶτο δηλητήριο καὶ δεύτερο.

Ἀντιθέτως εἶδα ἄλλους ποὺ ἐπιάσθηκαν ἀπὸ εὔλογη δῆθεν ἀφορμὴ τοῦ θυμοῦ κι ἐξέσπασαν στὴν γαστριμαργία. Ἔτσι ἀπὸ τὸν λάκκο ἔπεσαν στὸν γκρεμό. Εἶδα ὅμως καὶ ἄλλους συνετοὺς ποὺ σὰν καλοὶ ἰατροὶ ἐκράτησαν τὴν μεσαία ὁδό, καὶ μὲ τὴν κανονικὴ λῆψι τῆς τροφῆς παρηγορήθηκαν καὶ ὠφελήθηκαν ὑπερβολικά.

19. Μερικὲς φορὲς ἡ ψαλμῳδία, ὅταν εἶναι μετρία, καταπραΰνει ἄριστα τὸν θυμό. Καὶ μερικὲς φορές, ὅταν εἶναι ἄμετρη καὶ ἄκαιρη, δημιουργεῖ φιληδονία. Γι᾿ αὐτὸ ἂς τὴν χρησιμοποιοῦμε διακριτικὰ ἀνάλογά μὲ τὶς περιστάσεις.

20. Εὑρέθηκα κάποτε ἐξ αἰτίας μιᾶς ἀνάγκης ἔξω ἀπὸ ἕνα κελλὶ ἐρημιτῶν. Ἐνῷ ἐκαθόμουν ἐκεῖ, τοὺς ἄκουσα νὰ μάχωνται γεμάτοι πικρία καὶ θυμὸ ἐναντίον κάποιου ὁ ὁποῖος ἀπουσίαζε -αὐτὸς τοὺς εἶχε λυπήσει σὲ κάτι- καὶ σὰν πέρδικες μέσα σὲ κλουβὶ νὰ ὁρμοῦν ἐπάνω στὸ πρόσωπό του σὰν νὰ ἦταν παρών. Ἐκεῖνο ποὺ τοὺς συμβούλευσα ἀπὸ πνευματικὸ ἐνδιαφέρον ἦταν νὰ ἐγκαταλείψουν τὴν ἐρημικὴ ζωή, γιὰ νὰ μὴ καταντήσουν ἀπὸ ἄνθρωποι δαίμονες.

Εἶδα ἐπίσης καὶ μερικοὺς ἄλλους μὲ καρδιὰ ὑποδουλωμένη στὴν λαγνεία καὶ στὴν γαστριμαργία. Αὐτοὶ φαίνονταν γεμάτοι πραότητα καὶ κολακευτικὴ εὐγένεια καὶ φιλαδελφία καὶ εὐπροσηγορία. Ἐκεῖνο ποὺ τοὺς συμβούλευσα ἦταν νὰ ἀσπασθοῦν τὴν ἐρημικὴ ζωὴ -τὸ ξυράφι κατὰ τῆς λαγνείας καὶ τῆς γαστριμαργίας- γιὰ νὰ μὴ καταντήσουν ἐλεεινὰ ἀπὸ λογικοὶ ἄνθρωποι ἄλογα ζῷα.

Μερικοὶ ὅμως μοῦ ἔλεγαν ὅτι παρασύρονται ἀξιοθρήνητα καὶ στὰ δυὸ κακά, (καὶ στὸν θυμὸ καὶ στὴν φιληδονία). Αὐτοὺς τοὺς ἐμπόδισα αὐστηρὰ ἀπὸ τὸ νὰ ἔχουν ἰδικό τους πρόγραμμα. Καὶ συνέστησα φιλικὰ στοὺς Γέροντές τους νὰ τοὺς ὁρίζουν ἄλλοτε τὴν μία (τὴν κοινοβιακή) καὶ ἄλλοτε τὴν ἄλλη (τὴν ἐρημιτική) ζωή. Καὶ σὲ ὅλα νὰ κλίνουν τὸν αὐχένα καὶ νὰ ὑποτάσσωνται στὸν πνευματικό τους ἐπιστάτη.

21. Ὁ φιλήδονος βλάπτει καὶ ἀτιμάζει τὸν ἑαυτό του μόνο. Ἴσως καὶ τὸν συνένοχό του. Ἐνῷ ὁ θυμώδης πολλὲς φορὲς σὰν λύκος ἀναστατώνει ὅλη τὴν ποίμνη καὶ τραυματίζει πολλὲς ταπεινὲς ψυχές.

22. Εἶναι βαρὺ νὰ ταραχθῇ ἀπὸ τὸν θυμὸ ὁ ὀφθαλμὸς τῆς καρδίας, νὰ συμβῆ δηλαδὴ ἐκεῖνο ποὺ εἶπε ὁ Ψαλμῳδός: «Ἐταράχθη ἀπὸ θυμοῦ ὁ ὀφθαλμός μου» (Ψαλμ. στ´ 8). Εἶναι ὅμως πιὸ βαρὺ νὰ ἐκδηλωθῇ μὲ τὰ χείλη ἡ ἐσωτερικὴ ὁρμὴ τοῦ θυμοῦ. Τὸ νὰ ἐκδηλωθῇ ὅμως καὶ μὲ χειροδικία εἶναι πράγμα ὁλωσδιόλου ἐχθρικὸ καὶ ξένο πρὸς τὴν μοναχικὴ καὶ ἀγγελικὴ καὶ θεϊκὴ ζωή.

23. Ἐὰν θέλης ἢ μᾶλλον νομίζης ὅτι πρέπει νὰ ἀφαιρέσης τὸ κάρφος ἀπὸ τὸν ὀφθαλμὸ τοῦ ἄλλου, πρόσεξε μήπως ἀντὶ ἰατρικῆς σμίλης χρησιμοποιήσης κανένα δοκάρι, ὁπότε θὰ ἀνοίξης ἢ θὰ καταστρέψης ἐντελῶς τὸν ὀφθαλμό. Δοκάρι εἶναι ὁ βαρὺς λόγος καὶ οἱ ἀπρεπεῖς ἐξωτερικοὶ τρόποι. Ἐνῷ τὸ ἄλλο, (ἡ ἰατρικὴ σμίλη), εἶναι ἡ μὲ ἐπιείκεια διδασκαλία καὶ ὁ μὲ μακροθυμία καὶ καλωσύνη ἔλεγχος. Ὁ Ἀπόστολος λέγει «ἔλεγξον, ἐπιτίμησον, παρακάλεσον» (Β´ Τιμ. δ´ 2), ὄχι ὅμως καὶ «τύψον» (κτύπα). Ἐὰν ὅμως σπανίως χρειασθῇ καὶ αὐτό, ἂς γίνη, ὄχι ὅμως ἀπὸ σένα.

24. Ἂς ἐξετάσωμε καὶ θὰ διαπιστώσωμε ὅτι πολλοὶ θυμώδεις ἐκτελοῦν μὲ προθυμία τὴν νηστεία καὶ τὴν ἀγρυπνία καὶ τὴν ἡσυχαστικὴ ζωή. Καὶ τοῦτο, διότι ὁ δαίμων τοὺς σπρώχνει μὲ τὴν πρόφασι τῆς μετανοίας καὶ τοῦ πένθους σὲ ἐκεῖνα ποὺ αὐξάνουν καὶ ἐρεθίζουν τὸ πάθος τους.

25. Ἐὰν ἕνας λύκος, (ἕνας δηλαδὴ ἄγριος καὶ θυμώδης μοναχός), μὲ τὴν βοήθεια ἑνὸς δαίμονος μπορῆ νὰ ἀναστατώση τὴν ποίμνη, ὁπωσδήποτε καὶ ἕνα ἀδελφὸς γεμάτος ἀπὸ θεϊκὴ σοφία, σὰν ἐκλεκτὸς ἀσκὸς γεμάτος ἀπὸ λάδι, μὲ τὴν βοήθεια ἑνὸς Ἀγγέλου μπορεῖ νὰ ἀποτρέψῃ τὸ κύμα καὶ νὰ γαληνεύσῃ τὸ πλοῖο. Ὁ ἀδελφὸς αὐτὸς θὰ λάβη ἀπὸ τὸν Θεὸ τόσο μισθό, ὅση καταδίκη ὁ πρῶτος, καὶ θὰ γίνη σὲ ὅλους καλὸ παράδειγμα καὶ αἰτία ὠφελείας.

26. Ἡ ἀρχὴ τῆς μακαρίας ἀνεξικακίας εἶναι τὸ νὰ γίνωνται δεκτὲς οἱ ἀτιμίες μὲ ἐσωτερικὴ πικρία καὶ ὀδύνη. Τὸ μέσον, νὰ ἀντιμετωπίζονται χωρὶς λύπη. Καὶ τὸ τέλος, ἐὰν ὑπάρχη τέλος, νὰ θεωροῦνται ὡς ἔπαινοι. Χαῖρε ὁ πρῶτος. Ἐνδυναμώσου ὁ δεύτερος. Ὁ τρίτος ὅμως εἶσαι μακάριος, διότι ἀγάλλεσαι ἐν Κυρίῳ.

27. Παρετήρησα ἕνα ἄθλιο θέαμα ἀνάμεσα σὲ ὀργίλους ἀνθρώπους, ποὺ συνέβαινε ἐξ αἰτίας τοῦ ἐγωϊσμοῦ τους χωρὶς νὰ τὸ ἀντιλαμβάνονται. Τί συνέβαινε; Ἔπεφταν στὸ πλῆθος τῆς ὀργῆς καὶ γιὰ τὴν ἥττα τους αὐτὴ πάλι ὠργίζονταν. Βλέποντάς τους νὰ τιμωροῦν τὴν πρώτη πτῶσι μὲ δευτέρα, ἐθαύμαζα. Παρατηρώντας τους νὰ ἐκδικοῦνται τὴν μία ἁμαρτία μὲ τὴν ἄλλη, τοὺς ἐλυπόμουν. Καὶ κατάπληκτος ἀπὸ τὴν πανουργία τῶν δαιμόνων, παρ᾿ ὀλίγο νὰ πέσω σὲ ἀπόγνωσι γιὰ τὴν ζωή μου.

28. Ἐὰν κάποιος βλέπη ὅτι νικᾶται εὔκολα ἀπὸ τὸν ἐγωϊσμό, τὸν θυμό, τὴν πονηρία καὶ τὴν ὑποκρισία, καὶ ἐὰν ἐξ αἰτίας αὐτοῦ ἀπεφάσισε νὰ σύρη ἐναντίον τους τὴν δίστομο μάχαιρα τῆς πραότητος καὶ ἀνεξικακίας, πρέπει νὰ πάη σὲ ἕνα σωτήριο «κναφεῖον», δηλαδὴ σὲ ἕνα Κοινόβιο ποὺ νὰ ἔχη πολὺ σκληροὺς ἀδελφοὺς -ἐὰν βέβαια ἐπιθυμεῖ νὰ πετάξη ἀπὸ ἐπάνω του αὐτὰ τὰ πάθη. Καὶ ἐκεῖ, μὲ τὶς ὕβρεις καὶ τὶς ἀτιμίες καὶ τὶς ταραχὲς καὶ τὶς τρικυμίες τῶν ἀδελφῶν θὰ τεντώνεται καὶ θὰ δέχεται κτυπήματα νοητὰ -ἴσως καὶ αἰσθητά- καὶ θὰ ξύνεται καὶ θὰ δέχεται λακτίσματα καὶ θὰ ποδοπατῆται. Ἔτσι θὰ μπορέση νὰ πλύνη καὶ νὰ ἐξαφανίση τὴν ἀκαθαρσία ποὺ ὑπάρχει στὸ ἔνδυμα τῆς ψυχῆς του.

Οἱ ὀνειδισμοὶ ἀποπλύνουν τὴν ψυχὴ ἀπὸ τὰ πάθη. Σὲ αὐτὸ ἂς σὲ πείση καὶ ἡ φράσις ποὺ χρησιμοποιεῖ ὁ λαός. Μερικοὶ κοσμικοὶ δηλαδή, ὅταν ἐξυβρίσουν κάποιον κατὰ πρόσωπον, λέγουν μὲ καύχησι: «Τὸν τάδε τὸν ἔλουσα»! Καὶ αὐτὸ ἀποτελεῖ πραγματικότητα.

29. Ἄλλη εἶναι ἡ ἀοργησία ποὺ παρατηρεῖται στοὺς ἀρχαρίους ἐξ αἰτίας τοῦ πένθους, καὶ ἄλλη εἶναι ἡ ἀκινησία (καὶ νέκρωσις) τῆς ὀργῆς ποὺ παρατηρεῖται στοὺς τελείους. Στὴν πρώτη περίπτωσι, ἡ ἀοργησία συγκρατεῖται σὰν μὲ χαλινάρι ἀπὸ τὸ δάκρυ, ἐνῷ στὴν δευτέρα ἡ ὀργὴ ὁμοιάζει μὲ ὄφι ποὺ τὸν ἐθανάτωσε τὸ μαχαίρι τῆς ἀπαθείας.

Εἶδα τρεῖς μοναχοὺς ποὺ ἐξυβρίσθηκαν συγχρόνως. Ὁ πρῶτος ἀπ᾿ αὐτοὺς δαγκώθηκε καὶ ταράχθηκε, ἀλλὰ δὲν ὡμίλησε. Ὁ δεύτερος χάρηκε γιὰ τὸν ἑαυτό του, ἀλλὰ λυπήθηκε γιὰ τὸν ὑβριστή. Καὶ ὁ τρίτος ἀφοῦ ἀναλογίσθηκε τὴν ψυχικὴ βλάβη τοῦ ὑβριστοῦ ἔχυσε θερμὰ δάκρυα. Ἔτσι ἔχεις ἐμπρός σου τὸν ἐργάτη τοῦ φόβου, τὸν μισθωτὸ καὶ τὸν ἐργάτη τῆς ἀγάπης.

30. Ὅπως ὁ πυρετὸς τοῦ σώματος εἶναι μὲν ἕνας κατ᾿ οὐσίαν, ἀλλὰ ἔχει πολλὲς ἀφορμὲς ποὺ τὸν δημιουργοῦν, ἔτσι καὶ ἡ ἐμφάνισις καὶ ἡ ἔξαψις τοῦ θυμοῦ, καθὼς βέβαια καὶ τῶν ἄλλων παθῶν μας, ὀφείλονται σὲ πολλὲς καὶ διάφορες αἰτίες. Γι᾿ αὐτὸ καὶ εἶναι ἀδύνατο νὰ ὁρίσωμε τὸν ἴδιο τρόπο ἀντιμετωπίσεώς των. Ἔχω δὲ τὴν γνώμη ὅτι ὁ τρόπος τῆς θεραπείας πρέπει νὰ ἐπαφίεται περισσότερο στὴν ἐπιμέλεια καὶ στὴν φροντίδα τῶν ἰδίων τῶν ἀσθενῶν. Ἡ δὲ ἀρχὴ τῆς θεραπείας θὰ εἶναι νὰ γνωρίση ὁ ἀσθενὴς τὴν αἰτία τοῦ πόνου καὶ ὀδύνης του. Καὶ ἐφ᾿ ὅσον εὑρεθῇ ἡ αἰτία, τότε ἐμεῖς ποὺ ἀσθενοῦμε θὰ πάρωμε τὴν κατάλληλη ἀλοιφὴ ἀπὸ τὴν πρόνοια τοῦ Θεοῦ καὶ τοὺς πνευματικοὺς ἰατρούς μας.

31. Ἂς στήσωμε κατὰ κάποιο τρόπο ἕνα φανταστικὸ δικαστήριο. Ὅσοι θέλουν νὰ μᾶς ἀκολουθήσουν μὲ τὴν χάρι τοῦ Κυρίου, ἂς εἰσέλθουν σ᾿ αὐτὸ τὸ δικαστήριο καὶ ἂς ἐξετάσουν κάπως μαζί μας τὰ προηγούμενα πάθη καὶ τὶς αἰτίες των. Ἂς δεθῇ λοιπὸν ὁ θυμὸς ὁ τύραννος μὲ τὰ δεσμὰ τῆς πραότητος. Ἂς κτυπηθῇ ἀπὸ τὴν μακροθυμία, ἂς συρθῇ ἀπὸ τὴν ἁγία ἀγάπη, ἂς παρουσιασθῇ στὸ δικαστικὸ τοῦτο βῆμα τοῦ λόγου καὶ ἂς ἀνακριθῇ καταλλήλως:

«Λέγε μας, ὦ παράφρον καὶ ἄσεμνε, τὰ ὀνόματα τοῦ πατέρα σου καὶ τῆς μητέρας ποὺ κακῶς σὲ ἐγέννησαν, καθὼς καὶ τῶν υἱῶν σου καὶ τῶν βδελυκτῶν θυγατέρων σου. Καὶ ὄχι μόνο αὐτά, ἀλλὰ νὰ μᾶς ἐξηγήσης ἐπὶ πλέον, ποιοὶ εἶναι αὐτοὶ ποὺ σὲ πολεμοῦν καὶ σὲ φονεύουν».

Καὶ αὐτός, ὁ θυμὸς δηλαδή, ἀπαντώντας θὰ μᾶς εἰπῆ περίπου τὰ ἑξῆς:

«Οἱ αἰτίες ποὺ μὲ γεννοῦν εἶναι πολλές. Καὶ ὁ πατέρας μου δὲν εἶναι ἕνας. Μητέρες μου εἶναι ἡ κενοδοξία, ἡ φιλαργυρία καὶ ἡ γαστριμαργία, μερικὲς φορὲς καὶ ἡ πορνεία. Ἐκεῖνος ποὺ μὲ ἐγέννησε ὀνομάζεται τύφος, δηλαδὴ ἔπαρσις. Οἱ δὲ θυγατέρες μου ὀνομάζονται μνησικακία, ἔχθρα, δικαιολογία καὶ μίσος. Οἱ ἐχθροί μου ἀπὸ τοὺς ὁποίους τώρα κρατοῦμαι δεμένος εἶναι οἱ ἀντίπαλοι τῶν θυγατέρων μου, ἡ ἀοργησία δηλαδὴ καὶ ἡ πραότης. Αὐτὴ ποὺ μὲ ἐπιβουλεύεται ὀνομάζεται ταπεινοφροσύνη. Γιὰ τὸ ποιὸς τὴν ἐγέννησε, ἂς ἐρωτήσετε τὴν ἴδια στὸ ἰδικό της κεφάλαιο.

Στὴν ὀγδόη βαθμίδα ἔχει τοποθετηθῆ ὁ στέφανος τῆς ἀοργησίας. Ὅποιος τὸν ἐφόρεσε λόγω τοῦ ἠπίου χαρακτῆρος του, ἴσως δὲν φορεῖ ἄλλον. Ὅποιος ὅμως τὸν ἐφόρεσε κατόπιν ἱδρώτων, αὐτὸς ὑπερέβη ἐντελῶς τὶς ὀκτὼ κατηγορίες τῆς κακίας (2).

----------

1. Ἐδῶ παρουσιάζεται μὲ μύλο τὸ πάθος τοῦ θυμοῦ. Ὅπως ὁ μύλος συντρίβει τὸ σιτάρι, ἔτσι καὶ ὁ θυμὸς καταστρέφει τὶς ἀρετὲς καὶ τὴν πνευματικὴ πρόοδο τῆς ψυχῆς.

2. Ἐννοεῖ τὰ ὀκτὼ πρωταρχικὰ πάθη, δηλαδὴ τὴν γαστριμαργία, τὴν πορνεία, τὴν φιλαργυρία, τὸν θυμό, τὴν λύπη, τὴν ἀκηδία, τὴν κενοδοξία καὶ τὴν ὑπερηφάνεια, περὶ τῶν ὁποίων γίνεται συχνὸς λόγος στὰ ἀσκητικὰ κείμενα.

Πηγή

Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΜΑΣ ΣΤΗ ΖΩΗ ΟΣΙΟΥ ΓΕΡΟΝΤΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΔΙΚΗ ΜΑΣ (Ομιλία Επισκόπου Γαρδικίου κ.Κλήμεντος)