ΑΓΙΟΣ ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΠΗΓΑΣ – ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΜΕΤΑΞΑΚΗΣ (ΟΙ ΑΝΤΙΘΕΤΟΙ ΒΙΟΙ ΔΥΟ ΚΡΗΤΩΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΩΝ)

Νικολάου Μάννη

Εκπαιδευτικού

(nikolaosmannis@gmail.com)

Ο Μελέτιος Πηγάς (1550-1601) και ο Μελέτιος Μεταξάκης (1871-1935) υπήρξαν δύο Πατριάρχες, οι οποίοι είχαν μόνο δύο κοινά στην ζωή τους: το όνομά τους και την καταγωγή τους από την Κρήτη. Οι πορείες όμως που ακολούθησαν ήταν εκ διαμέτρου αντίθετες.

ΣΠΟΥΔΕΣ

Ο Μελέτιος Πηγάς, κατά κόσμον Εμμανουήλ, γεννήθηκε στον Χάνδακα (σημερινό Ηράκλειο) Κρήτης, ενώ ο Μελέτιος Μεταξάκης (επίσης Εμμανουήλ ως λαϊκός) το 1871 σε χωριό του Λασιθίου. Από την νεανική τους ηλικία ακολούθησαν δρόμους αντίθετους, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Ο μεν Πηγάς κατευθύνθηκε προς την Δύση, στο Πατάβιο (Padova της σημερινής Ιταλίας), στου οποίου το περίφημο Πανεπιστήμιο σπούδασε επί οκταετία, αρνούμενος όμως να παραλάβει το πτυχίο του, για να μην δηλώσει πίστη στις αποφάσεις της Ψευδοσυνόδου Φερράρας – Φλωρεντίας (έναν όρο που είχαν θέσει οι Παπικοί για όσους Ορθοδόξους αποφοιτούσαν από τις Σχολές της επικράτειάς τους). Ο δε Μεταξάκης, αντιθέτως, κίνησε προς την Ανατολή και συγκεκριμένα στα Ιεροσόλυμα και αφού φοίτησε στην Ιερατική Σχολή του Παναγίου Τάφου και στην Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού, αποφοίτησε ως αριστούχος[1].

ΤΡΟΠΟΣ ΕΚΛΟΓΗΣ

Ο τρόπος με τον οποίο έγιναν Επίσκοποι ήταν επίσης εντελώς διαφορετικός. Τον Πηγά τον προσκάλεσε στην Ρόδο, που βρισκόταν τότε, ο ετοιμοθάνατος Γέροντάς του, Πατριάρχης Αλεξανδρείας Σίλβεστρος να τον χειροτονήσει διάδοχό του, με απειλή επιτιμίου αν δεν έλθει! Κάλεσε μάλιστα και άλλους Αρχιερείς για να γίνει η χειροτονία. Ο Πηγάς ήλθε και του εξήγησε πως δεν μπορούσε να δεχθεί διότι ήταν ενάντια στους Ιερούς Κανόνες, των οποίων υπήρξε πιστός τηρητής σε όλο του τον βίο, Ο Σίλβεστρος τότε τον παρακάλεσε με δάκρυα στα μάτια[2] και ο Πηγάς για να τον καθησυχάσει του είπα πως θα διοικήσει ως επίτροπός του το Πατριαρχείο και πως αν θα χειροτονηθεί διάδοχός του αυτό θα γίνει μόνο μετά την κοίμησή του και με τον τρόπο που ορίζουν οι Κανόνες[3]. Μετά την κοίμηση του Σιλβέστρου ο Μελέτιος Πηγάς προσπάθησε να αποφύγει την χειροτονία του, αλλά αναγκάστηκε να υποχωρήσει και να δεχθεί υπό την πίεση όλου του κλήρου και λαού («πάσης τῆς Ἐκκλησίας αὐτὸν βιασαμένης»[4])! Ως επιβράβευση της ταπεινώσεώς του και της πιστής τηρήσεως των Παραδόσεων, δεν ήταν μόνο η μεγάλη αγάπη του ποιμνίου του, που διήρκησε μέχρι την κοίμησή του, αλλά και το σημείο της υπερφυούς φωτοχυσίας κατά την διάρκεια της χειροτονίας του σε Πατριάρχη Αλεξανδρείας (το φως αυτό «περιέλαμψεν ἀθρόως, οὕτω μὲν ἄφθονον, οὕτω δὲ λαμπρὸν οὐ τοῖς ἐγγὺς μόνον, ἀλλὰ καὶ τοῖς μακράν»[5]). Έτσι λοιπόν ο Μελέτιος Πηγάς δεν υπήρξε μόνο λαόκλητος, αλλά και θεόκλητος Αρχιερέας[6]!

Ο Μεταξάκης αντιθέτως έγινε επίσκοπος (Μητροπολίτης Κιτίου) με την βοήθεια των Μασόνων της Κύπρου και της Κωνσταντινουπόλεως. Το 1900 με τον θάνατο του Αρχιεπισκόπου Κύπρου Σωφρονίου του Γ΄ δημιουργήθηκε πρόβλημα διαδοχής, το οποίο συντάραξε επί δεκαετία σχεδόν την Τοπική Εκκλησία και έμεινε γνωστό ως «Αρχιεπισκοπικό Ζήτημα Κύπρου». Ο ένας εκ των δύο αντιμαχόμενων επισκόπων του νησιού, ο Κιτίου Κύριλλος Παπαδόπουλος κατάφερε τελικά να γίνει Αρχιεπίσκοπος. Ο Κιτίου είχε την στήριξη των Μασόνων της Κύπρου, με τους οποίους συνδεόταν και τους υποστήριζε[7] και όταν τελικά έγινε Αρχιεπίσκοπος, οι Μασόνοι της Μητροπόλεως Κιτίου προέβησαν σε συντονισμένες ενέργειες για την εκλογή ομόφρονος Μητροπολίτου. Είχαν ήδη πληροφορηθεί από τους Αδελφούς τους στην Κωνσταντινούπολη την μύηση στην Μασονία του Αρχιμανδρίτη τότε Μελετίου Μεταξάκη[8] (τον οποίο γνώριζαν και από την εμπλοκή του στο «Αρχιεπισκοπικό Ζήτημα» ως αντιπρόσωπο του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων) και έτσι 33μελής επιτροπή της Μητροπόλεως Κιτίου τον εξέλεξε ως επίσκοπό της στις αρχές του 1910.

ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ

Για τον Άγιο Μελέτιο Πηγά η σχέση του με το Πατριαρχείο της Αλεξάνδρειας ήταν ισόβια ως σχέση Νυμφίου με Νύμφη, όπως θεωρείται η σχέση του χειροτονηθέντος Επισκόπου με την Τοπική Εκκλησία για την οποία χειροτονήθηκε[9]. Γι’ αυτό και όταν το ορφανό (μετά την κοίμηση του Ιερεμία του Β΄ του Τρανού) ποίμνιο του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως τον παρακάλεσε να μετατεθεί εκεί, εκείνος αρνήθηκε. Και όχι μόνο εκείνος, αλλά και ο πιστός λαός στην Αλεξάνδρεια, που τον υπεραγαπούσε, ξεσηκώθηκε και άλλοι με κλάματα, άλλοι με απειλές δεν θέλησαν να χάσουν τον αγαπημένο τους Ποιμενάρχη. Τρεις φορές τον παρακάλεσαν οι προύχοντες, οι αρχιερείς, ο κλήρος και ο λαός της Κωνσταντινούπολης, και μόνο την τρίτη δέχθηκε, όχι όμως να γίνει Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, αλλά Τοποτηρητής της, μέχρι να γίνει εκλογή Πατριάρχη, σύμφωνη με τους Ιερούς Κανόνες. Ο Άγιος Μελέτιος αγαπήθηκε από το ορθόδοξο ποίμνιο (όχι μόνο της Αλεξάνδρειας, αλλά και ολόκληρης της Εκκλησίας), όσο λίγοι Ιεράρχες και η κοίμησή του το 1601, σε ηλικία μόλις 51 ετών, βύθισε στο πένθος σύμπασα την Εκκλησία.

Για τον Μελέτιο Μεταξάκη όμως ο θρόνος της μικρής Μητροπόλεως Κιτίου ήταν πολύ μικρός για τις φιλοδοξίες του. Ήδη από νωρίς, και συγκεκριμένα το 1913, οι Μασόνοι «Αδελφοί» του στην Κωνσταντινούπολη προσπάθησαν να τον επιβάλλουν ως Οικουμενικό Πατριάρχη. Διαβάζουμε σε εκκλησιαστικό περιοδικό της εποχής: «Ἐν πρώτοις δέον νὰ δηλώσωμεν, ὅτι ὁ Μητροπολίτης κ. Μεταξά<κη>ς εἶνε Μασῶνος. Θα εἴπῃ τις, πῶς τοῦτο γνωρίζετε; Γνωρίζομεν: α΄) ἐκ φιλικῶν ἀνακοινώσεων, β') ἐκ τοῦ ὅτι διὰ τριετοῦς Μασωνικοῦ ἀγώνος καὶ διὰ πολλῶν Μασωνικῶν κόπων, ἐνεργειῶν καὶ χρημάτων οὗτος ἐξελέγῃ Μητροπολίτης Κιτίου. Εἶνε δὲ νόμος αὐστηρὸς καθ᾿ ὃν τὰ Μασωνικὰ χρήματα μόνον χάριν Μασωνικῶν σκοπῶν δαπανῶνται»[10]. Η προσπάθειά τους δεν πέτυχε τότε, παρά την πίεση που ασκήθηκε και από την τότε Ελληνική Κυβέρνηση του, επίσης Μασόνου[11], Ελευθερίου Βενιζέλου[12].

            

(ΠΗΓΗ ΕΙΚΟΝΑΣ: http://venizelosarchives.gr/)

Ο Βενιζέλος όμως κατάφερε τελικά το 1918 να μεταθέσει τον «Αδελφό» του Μελέτιο στον μητροπολιτικό θρόνο των Αθηνών. Η επαναστατική κυβέρνηση των Βενιζελικών, αφού πρώτα εκθρόνισε παράνομα τον νόμιμο Μητροπολίτη Αθηνών Θεόκλητο Μηνόπουλο, συγκρότησε πενταμελή Αριστίνδην Σύνοδο[13] από την οποία ζήτησε να προτείνει νέο Μητροπολίτη. Αν και στην πρόταση της Συνόδου πλειοψήφησε η υποψηφιότητα του Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου, η Πολιτεία τοποθέτησε τον εκλεκτό της Μασονίας Μελέτιο Μεταξάκη. Με την πτώση όμως της Βενιζελικής Κυβερνήσεως ήλθε και η πτώση του Μεταξάκη, ο οποίος, αφού κατέφυγε στις Η.Π.Α. και ίδρυσε εκεί την «Αρχιεπισκοπή Βορείου και Νοτίου Αμερικής», καθαιρέθηκε τελικά από την Εκκλησία της Ελλάδος «α) ἐπὶ ἐπιβάσει αὐτοῦ εἰς τὸν Μητροπολιτικὸν θρόνον Ἀθηνῶν καὶ χρήσει κοσμικῆς ἐπαναστατικῆς ἐξουσίας πρὸς τοῦτο καὶ β) ἐπὶ δημιουργίᾳ σχίσματος καὶ παρασυναγωγῆς ἐν Ἀμερικῇ»[14]. Πριν την καθαίρεσή του, που έγινε στις 29 Δεκεμβρίου 1921[15], ο Μεταξάκης με την βοήθεια της ψευδώνυμης «Εθνικής Άμυνας» των λιποτακτών Βενιζελικών που δρούσαν στην Κωνσταντινούπολη (την ίδια ώρα που οι Έλληνες στρατιώτες έχυναν το αίμα τους στο μέτωπο της Μικράς Ασίας) τοποθετήθηκε[16] με τη βία Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως σε μια πρωτοφανή σε βιαιότητα και αντικανονικότητα[17] πατριαρχική εκλογή στην οποία συμμετείχαν μόνο 13 από τους 66 Αρχιερείς! Όταν τελικώς ο Μεταξάκης εκδιώχθηκε και από εκεί, κακήν κακώς, ιδιώτευσε στην Αθήνα, περιμένοντας την κατάλληλη ευκαιρία να αρπάξει όποιον πατριαρχικό θρόνο μπορούσε να βρεθεί εύκαιρος, με προτίμηση εκείνον των Ιεροσολύμων. Προς αυτήν την κατεύθυνση εργάζονταν και οι «Αδελφοί» του. Τελικά, η πίεση πολλών πολιτικών παραγόντων, προς διάφορες κατευθύνσεις, για να γίνει ο Μεταξάκης ο νέος Πατριάρχης Αλεξανδρείας, μετά την κοίμηση του Φωτίου, απέδωσαν καρπούς και η εκλογή του έγινε στις 20 Μαΐου 1926[18]. Απεβίωσε τον Ιούλιο του 1935, μετά την αποτυχία του να εκλεγεί Πατριάρχης Ιεροσολύμων[19].

Η επισκοπική θητεία του δυστυχούς Μεταξάκη σε κάθε Τοπική Εκκλησία ήταν αποτυχημένη, ως αντιεκκλησιαστική, αφού με την δράση του διατάρασσε την ενότητα του ποιμνίου δημιουργώντας ταραχές και σχίσματα. Στην Κύπρο ξεσηκώθηκε ο λαός για τις οικονομικές ατασθαλίες του[20] και την πολιτικολογία του, στην Αθήνα αντέδρασαν εναντίον του όλες οι παραδοσιακές δυνάμεις[21], στις Η.Π.Α. η Ομογένεια εξεγέρθηκε εναντίον του, στην Κωνσταντινούπολη, μετά την Μικρασιατική Καταστροφή και την φυγή των Βενιζελικών προστατών του, εκδιώχθηκε μετά από εισβολή του λαού στο Πατριαρχείο, ενώ στην Αίγυπτο έγινε υπαίτιος σχίσματος με αφορμή την ημερολογιακή καινοτομία στην οποία προέβη.

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

Τόσο ο Άγιος Μελέτιος Πηγάς, όσο και ο Μελέτιος Μεταξάκης συνέδεσαν το όνομά τους με το Ημερολογιακό Ζήτημα. Ο Άγιος Μελέτιος έζησε στην εποχή που πρωτογεννήθηκε, όταν το 1582 ο Πάπας Ρώμης Γρηγόριος ο ΙΓ΄ αντικατέστησε το Ιουλιανό ημερολόγιο με νέο ημερολόγιο, που έφερε πλέον το όνομά του (Γρηγοριανό). Ο Άγιος Μελέτιος, πιστός τηρητής των Κανόνων και της Παραδόσεως, μελέτησε το θέμα, κατόπιν προτροπής του Γέροντά του Πατριάρχη Αλεξανδρείας Σιλβέστρου, και συνέγραψε ειδική μελέτη περί του ημερολογιακού ζητήματος, υπό τον τίτλο «Τόμος Αλεξανδρινός», Με το έργο του αυτό καθόρισε την στάση της Ορθοδόξου Εκκλησίας απέναντι στην Ημερολογιακή Καινοτομία, η οποία στάση επισφραγίστηκε με την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο του 1593[22]. Ο Μελέτιος, τόσο πριν, όσο και μετά την Μεγάλη εκείνη Σύνοδο, συνέγραψε και έστειλε επιστολές, σε όλα τα μέρη του κόσμου, για να διαφωτίσει τους Ορθοδόξους (και όχι μόνο[23]) περί του θέματος. Κατέστη δε ένας από τους μεγαλύτερους πολέμιους της Ημερολογιακής Καινοτομίας[24].

(ΠΗΓΗ ΕΙΚΟΝΩΝ: ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΟΥ ΒΑΤΙΚΑΝΟΥ - https://digi.vatlib.it/)

Και ο Μελέτιος Μεταξάκης όμως συνέδεσε το όνομά του με την Ημερολογιακή Καινοτομία. Όχι όμως ως πολέμιός της, αλλά ως ο θερμότερος οπαδός της. Ήδη ως Μητροπολίτης Αθηνών προετοίμαζε την εισαγωγή του νέου ημερολογίου στην Εκκλησία της Ελλάδος[25], αλλά δεν πρόλαβε να την εφαρμόσει. Ως Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως συγκάλεσε ένα Συνέδριο, το οποίο αυτοαποκαλέστηκε «Πανορθόδοξο» (ασχέτως αν συμμετείχαν σε αυτό μόνο πέντε Τοπικές Εκκλησίες[26]) και αποφάσισε υπέρ της εισαγωγής στην Εκκλησία νέου Ημερολογίου (ονομάστηκε «Διορθωμένο Ιουλιανό»), καθώς και Πασχαλίου! Η ενεργοποίηση της εισαγωγής επαφιόταν στην κρίση κάθε Τοπικής Εκκλησίας, με προτεινόμενη ημερομηνία την 1^η Οκτωβρίου 1923, η οποία θα έπρεπε να λογιστεί ως 14^η[27]. Την απόφαση αυτήν καμία Εκκλησία δεν την ακολούθησε, ούτε καν αυτές που συμμετείχαν στο Συνέδριο! Αντιθέτως, κάποιες από αυτές (όπως της Ελλάδας, της Ρουμανίας και της Κύπρου) απλά προέβησαν το επόμενο έτος, με πίεση των κυβερνήσεων των κρατών τους, στον συνταυτισμό μεταξύ πολιτικού (Γρηγοριανού) και εκκλησιαστικού (Ιουλιανού) ημερολογίου, χωρίς να αλλαχθεί το Πασχάλιο. Στο συνταυτισμό αυτόν προέβη και ο ίδιος ο Μεταξάκης, για το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας, μετά την εκλογή του δυστυχώς στον θρόνο του Αγίου προκατόχου του, με τον οποίο τόσο διέφερε, διαιρώντας με την πράξη του αυτή το ποίμνιο της Αιγύπτου και δημιουργώντας σκάνδαλα και έριδες[28].

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ - ΤΕΛΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ

Ο Μελέτιος Πηγάς άφησε φήμη Αγίου στην συνείδηση των Ορθοδόξων. Γι᾿ αυτό και δικαίως το 2002 η Σύνοδος του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας προέβη στην αγιοκατάταξη του μεγάλου αυτού πατρός και διδασκάλου, ο οποίος χαρακτηρίστηκε ως «ὁ μετὰ τὸ σχίσμα νέος Φώτιος»[29].

Ο Μελέτιος Μεταξάκης, από την άλλη, άφησε απαίσια φήμη και χρησιμοποιήθηκαν εναντίον του πολλοί αρνητικοί χαρακτηρισμοί, όπως «Φατριάρχης»[30] και «Λούθηρος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»[31]. Ο δε, οσιακής μνήμης, Γέροντας Φιλόθεος Ζερβάκος έγραψε για τον Μεταξάκη πως βασανιζόμενος από τις τύψεις στις τελευταίες στιγμές του θανάτου του είπε: «Βασανίζομαι διότι ἔσχισα τὴν Ἐκκλησίαν»[32]. Θλιβερό τέλος, δυστυχώς...

---

[1] Η μετέπειτα πορεία των δύο ανδρών, αποδεικνύει πως σαφώς υπάρχει και η περίπτωση ένας μη πτυχιούχος να υπηρετήσει καλύτερα την Εκκλησία, από ένα αριστούχο απόφοιτο Ορθόδοξης Σχολής!

[2] «Ἔκλαιεν ὁ Γέρων, δέξου, λέγων, υἱέ μου τὸ Πατριαρχεῖον τῆς Ἀλεξανδρείας, καὶ εὖ οἶδα, ἴσα Ἀθανασίοις καὶ Κυρίλλοις δοξάσει σε ὁ Θεός» (Μεθοδίου Φούγια, Επιστολαί Μελετίου Πηγά στο Εκκλησιαστικός Φάρος ΝΓ΄ (1971), σ. 603).

[3] Βλ. ΚΓ΄ της Συνόδου της Αντιοχείας.

[4] E. Legrand, Bibliographie hellenique, tom. 2, Paris 1885, p. 116.

[5] Μεθοδίου Φούγια, ό.π., σ. 606.

[6] Πρβλ. Αγίου Νικοδήμου, Εγχειρίδιον συμβουλευτικόν, χ.τ., 1801, σ. 21.

[7] Βλ. Έρικ Σεργίου, Οργανωτικά Ζητήματα στην Εκκλησία της Κύπρου επί Aρχιεπισκόπου Κυρίλλου Γ΄ (1916-1933), διδακτορική διατριβή, Λευκωσία, 2013, σ. 53, υπ. 101.

[8] Ο Μεταξάκης είχε ενταχθεί στην Μασονία το 1909 στην ελληνική στοά της Κωνσταντινούπολης «Αρμονία», όπως γράφει ο γνωστός του, επίσης Μασόνος, Αλέξανδρος Ζερβουδάκης: «Τὸν ἔφεραν τότε στὴ Στοά «Αρμονία», ὑπ’ ἀριθ. 44, τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ποὺ εἶχε συγκεντρώσει στοὺς κόλπους της τὴν ἀφρόκρεμα τοῦ ἐκεῖ ἑλληνισμοῦ, ὅ,τι καλύτερο σὲ γράμματα, ἐπιστήμες καὶ δύναμη διέθετε ποτὲ τὸ ἑλληνικὸ στοιχεῖο στὴν Πόλη καί, ἡ ὁποία, κατὰ ἕνα τρόπο, μὲ τὰ μέλη της, ποὺ βρίσκονταν σὲ κάθε ὀργάνωση κοινοτική, ἐθνική ἢ άλλη, οὐσιαστικὰ ἐπηρέαζε τὴν ἑλληνικὴ ζωή. Ζήτησαν ἀπὸ τὴν τότε Μεγάλη Ἀνατολὴ τῆς Ἑλλάδος τὴν ἄδειαν νὰ τὸν μυήσουν καὶ ὅταν τὴν ἔλαβαν, ὁ Μελέτιος δέχτηκε καὶ τὸ τεκτονικὸν φῶς κατὰ τὶς ἀρχὲς τοῦ 1909» (Αλέξανδρου Ζερβουδάκη, Διάσημοι τέκτονες: Μελέτιος Μεταξάκης στο Τεκτονικόν Δελτίον, αρ. 71, [Ιανουάριος – Φεβρουάριος 1967], σ. 49).

[9] Πρβλ. Αγίου Συμεών Θεσσαλονίκης, Τα Άπαντα, Βενετία, 1820,  σ. 214.

[10] Ιερόθεου Τεκνόπουλου, Μασώνων προσπάθειαι προς εκλογήν Μασωνόφρονος Πατριάρχου στο Εκκλησιαστική ανόρθωσις, τευχ. ΝΖ΄ [1 Φεβρουαρίου 1913], σ. 461-462.

[11] Μυήθηκε στην Στοά «Αθηνά» (http://www.grandlodge.gr/venizelos-eleytherios-w-53438.html).

[12] Γράφει ο τότε διάκονος (δευτερεύων του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως επί Μεταξάκη), εκκλησιαστικός ιστορικός και θεολόγος Δημήτριος Μαυρόπουλος: «Κατὰ τὴν πρώτην Συνεδρίαν τῆς Ἐθνικῆς Συνελεύσεως προὐτάθη καὶ ἡ ὑποψηφιότης τοῦ Μητροπολίτου Κιτίου Μελετίου Μεταξάκη, λαβόντος μόνον δύο ψήφων, ὑποστηριχθέντος ὑπὸ λαϊκῶν ἐκλεκτόρων, εἰσηγήσει τῆς τότε Βενιζελικῆς Κυβερνήσεως» (Δημητρίου Μαυρόπουλου, Πατριαρχικαί σελίδες, Αθήνα, 1960, σ. 66).

[13] Αριστίνδην (=κατ' επιλογή μεταξύ των αρίστων, χωρίς εκλογή) Σύνοδος είναι εκείνη που τα μέλη της έχουν επιλεγεί από την Πολιτεία. Πρόκειται για θεσμό που ουδεμία σχέση έχει με την Ορθοδοξία.

[14] Βασιλείου Ατέση, Επίτομος επισκοπική ιστορία, τόμ. β΄, Αθήνα, 1953, σ. 68.

[15] Ένα χρόνο μετά, με την επανάσταση του Βενιζελικού Πλαστήρα (Κίνημα της 11^ης Σεπτεμβρίου 1922) η Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος εξαναγκάστηκε να την άρει...

[16] Στις 21 Νοεμβρίου 1921.

[17] Παρά το γεγονός πως η Τοπική Σύνοδος της Αδριανουπόλεως (29 Μαΐου 1921) είχε αποφανθεί κατά της εκλογής Πατριάρχου όσο διαρκούσε ο Εθνικός Διχασμός και κυρίως ο Μικρασιατικός Πόλεμος, οι Βενιζελικοί της Κωνσταντινουπόλεως με την βία, αλλά και με χρηματισμό, κατάφεραν να επιβάλουν τον «Μεσσία», όπως τον ονόμαζαν, Μεταξάκη (Δ. Μαυρόπουλου, ό.π., σ. 164).

[18] Όπως αναφέρει ο Ζερβουδάκης (ό.π., σ. 50) οι Μασόνοι της Αλεξάνδρειας του ετοίμαζαν μεγαλειώδη αποδοχή αλλά με τηλεγράφημά του ο Μεταξάκης τους απέτρεψε για να μην δημιουργηθούν …κακές εντυπώσεις.

[19] Γράφει ο φίλος και ομόφρονάς του Χρυσόστομος Παπαδόπουλος, Αρχιεπίσκοπος Αθηνών: «Βαρέως ἔφερε τὴν άπομάκρυνσίν του ἐξ Ἱεροσολύμων καὶ τὸ ὄνειρόν του ἦτο νὰ ἐπιστρέψει ἐκεῖ ὡς Πατριάρχης… Καὶ ἴσως ἡ διάψευσις τῆς ἐλπίδος του… ἐπέσπευσε τὸ ἀδόκητον τέλος του» (Ροδιακή, 5-9-1935).

[20] Δ. Μαυρόπουλου, ό.π., σ. 169.

[21] Κατά των καινοτομιών του έγραψαν μεταξύ άλλων και οι λόγιοι Μητροπολίτες άγιος πρ. Φλωρίνης Χρυσόστομος και Κασσανδρείας Ειρηναίος, ο όσιος Γέροντας Φιλόθεος Ζερβάκος, ο μουσικοδιδάσκαλος Κωνσταντίνος Ψάχος, ο ιστορικός Παύλος Καρολίδης, ο θεολόγος Χρήστος Ανδρούτσος κ.α.

[22] Ο Άγιος Μελέτιος συμμετείχε και στην, επίσης κατά της Ημερολογιακής Καινοτομίας του 1582, Πανορθόδοξη Σύνοδο του 1582/3 ως Πρωτοσύγκελος ακόμη.

[23] Κατάφερε με επιτυχία να αναχαιτίσει και την παπική προπαγάνδα η οποία πίεζε τους Κόπτες της Αιγύπτου να δεχθούν την ημερολογιακή αλλαγή.

[24] Πρβλ. Νικολάου Μάννη, Διπλούς πέλεκυς κατά του Γρηγοριανού ημερολογίου (επίσημα έγγραφα και επιστολές των Πατριαρχών Κωνσταντινουπόλεως Ιερεμίου του Τρανού και Αλεξανδρείας Μελετίου του Πηγά), Αθήνα, 2015, σ.σ. 236.

[25] Βλ. Θεόκλητου Στράγκα, Εκκλησίας Ελλάδος ιστορία, τόμ. Β΄, Αθήνα, 1970, σ. 853-856.

[26] Στο Συνέδριο αυτό δεν εκπροσωπήθηκαν τα Πατριαρχεία Αλεξανδρείας, Αντιοχείας, Ιεροσολύμων, και Ρωσίας, απουσίαζε δηλαδή το μεγαλύτερο μέρος της Ορθόδοξη Εκκλησίας!

[27] Πρακτικά και αποφάσεις του εν Κωνσταντινουπόλει Πανορθοδόξου Συνεδρίου, Κωνσταντινούπολη, 1923, σ. 211.

[28] Βλ. Πᾳναγιώτου Βαφειάδου, Βίος και πολιτεία του Μελετίου Μεταξάκη, Κάιρο, 1931, σ. 26-47.

[29] Χριστόδουλου Παρασκευαΐδη (μετέπειτα Αρχιεπισκόπου Αθηνών), Μελέτιος Πηγάς, Αθήνα, 1971, σ. 27.

[30] Ατλαντίς, 1-1-1922.

[31] Αγίου πρώην Φλωρίνης Χρυσοστόμου, Το εκκλησιαστικόν ημερολόγιον ως κριτήριον της Ορθοδοξίας, Αθήνα, 1935, σ. 16.

[32] Φιλοθέου Ζερβάκου, Το νέον παπικόν ημερολόγιον και οι καρποί αυτού, Θεσσαλονίκη, χ.χ., σ. 7.

Πηγή: http://krufo-sxoleio.blogspot.gr/2018/02/blog-post_7.html

Aπάντηση στον κ. Ι. Ρίζο περί του Ημερολογιακού (Γ΄ 3)

«Διὸ ἀποθέμενοι τὸ ψεῦδος 
λαλεῖτε ἀλήθειαν 
ἕκαστος μετὰ τοῦ πλησίον αὐτοῦ· 
ὅτι ἐσμὲν ἀλλήλων μέλη»

(Απ. Παύλος, Εφ. δ΄, 25)

(ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΕΔΩ)

ιε. Ξεκινώντας το κεφάλαιό σας "Η αθέτηση των παραδόσεων" προσπαθείτε να αποδείξετε άτοπο τον ισχυρισμό των Παλαιοημερολογιτών (τον οποίο όμως είχατε παραδεχθεί και σεις προηγουμένως!) ότι το Ιουλιανό ημερολόγιο είναι Παράδοση. Έτσι γράφετε: "Οι Ζηλωτές του πατρίου ισχυρίζονται ότι: «Το Ιουλιανόν συνδεθέν μετά του Πασχαλίου και μετά του κύκλου πασών των εορτών κινητών και ακινήτων επί 1622 έτη εθεωρήθη ως ιερά παράδοσις...».  Όμως, άλλοι παλαιοημερολογίτες δηλώνουν ότι το εορτολόγιο των «πρώτων χρόνων» ήταν «ακαθόριστον». Άρα,  πώς το εορτολόγιο μπορεί να είναι και «ακαθόριστον» και «ιερά παράδοσις» συγχρόνως;".
Και όμως τα δύο παραπάνω κείμενα είναι ξεκάθαρα, για το ότι το Ιουλιανό ημερολόγιο ΔΕΝ είναι "ακαθόριστο" και "ιερά παράδοσις" ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΩΣ. Αφού το πρώτο κείμενο χαρακτηρίζοντάς το "ιερά παράδοση" αναφέρει ότι αυτή έχει την αρχή της πριν 1622 χρόνια (από την συγγραφή του κειμένου), δηλαδή στην εποχή της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου. Ενώ το δεύτερο κείμενο αναφέρεται στους "πρώτους χρόνους". Επομένως η απάντηση είναι απλή και βρίσκεται μπροστά σας: Το ημερολόγιο της Εκκλησίας στους μεν πρώτους χρόνους ήταν ακαθόριστο (λόγω της ποικιλίας των κατά τόπους ημερολογίων), αλλά με την έναρξη της χρήσης του Ιουλιανού ημερολογίου από την Α΄ Οικουμενική Σύνοδο και με την σταδιακή επικράτησή του παντού, κατέστη ιερά παράδοση. Που βλέπετε να υπάρχει αντίφαση;
Να συμπληρώσω επίσης (αν και δεν επηρεάζει την ουσία), ότι το δεύτερο κείμενο δεν είναι Παλαιοημερολογιτών, αλλά απόσπασμα από την Εισήγηση της Εκκλησίας της Ελλάδος, το οποίο παραθέτει εντός εισαγωγικών ο π. Χρυσόστομος των Σπετσών. Δυστυχώς και σε αυτόν τον τομέα (τον επιστημονικό, δηλ. πως βάζουμε παραπομπές κλπ.) πάσχει η εργασία σας με αποτέλεσμα πολλές φορές να δημιουργούνται λάθος εντυπώσεις.
ιστ. Αμέσως μετά προσπαθείτε να απαξιώσετε την παράδοση του εκκλησιαστικού ημερολογίου συγκρίνοντάς το με άλλες παραδόσεις, αλλά συγκρίνοντας και την αλλαγή του με άλλες αλλαγές: "Στην Εκκλησία υπάρχουν «παραδόσεις και παραδόσεις, παραδόσεις άθικτοι, ιεραί, θείαι, αμετάβλητοι, αμετακίνητοι, άθικτοι και παραδόσεις τοπικαί, τυπικαί, ουδεμίαν προς τας πρώτας σχέσιν έχουσαι, μεταβληταί, ρευσταί, αδιάφοροι, άσχετοι προς την πίστιν, εις ουδένα υποκείμεναι Κανόνα, ουδέ κολάζουσαι τους παραβάτες και αθετητάς». Πώς ο Μ. Βασίλειος περιέκοψε κατά 2 ώρες την Θ. Λειτουργία του αγίου Ιακώβου; Πώς ο ιερός Χρυσόστομος έφτιαξε δική του Θ. Λειτουργία; Πώς καταργήθηκαν οι τάξεις των μετανοούντων, των προσκλαιόντων, των κατηχουμένων και πώς έγιναν τοσες άλλες αλλαγές; Έγιναν Πανορθόδοξες Σύνοδοι για όλα αυτές τις αλλαγές;".
Μα, αγαπητέ κ. Ρίζο, στα ερωτήματά σας απαντά το απόσπασμα που παραθέσατε πρώτα! Υπάρχουν παραδόσεις και παραδόσεις. Άλλες είναι άθικτες, ιερές, θείες, αμετακίνητες και άθικτες (όπως π.χ. το Πασχάλιο) και άλλες είναι τοπικές, τυπικές, μεταβλητές, ρευστές, αδιάφορες, άσχετες με την πίστη κλπ., οι οποίες στον διάβα των αιώνων ατόνησαν ή καταργήθηκαν (π.χ. θεσμός των διακονισσών, τάξεις κατηχουμένων και προσκλαιόντων κλπ.). 
Μπορεί να γίνει σύγκριση μεταξύ της διαμόρφωσης της Θείας Λειτουργίας του Αποστόλου Ιακώβου υπό του Μεγάλου Βασιλείου, η οποία εφαρμόστηκε τοπικά στην επαρχία του (και την οποία η Εκκλησία από σεβασμό στη μνήμη του καθιέρωσε να επιτελείται παντού δέκα φορές τον χρόνο) με την "αντικανονική", "αντισυνοδική" και "αντιποιμαντική" (δικοί σας οι χαρακτηρισμοί) αλλαγή του Ημερολογίου, η οποία έγινε για πονηρούς σκοπούς και προκάλεσε σχίσμα; Για απαντήστε μου όμως και στο εξής: Αν υποθέσουμε ότι η διαμόρφωση αυτή της Θείας Λειτουργίας από τον Μέγα Βασίλειο προκαλούσε σχίσμα, θα επέμενε άραγε σε αυτήν ο Μέγας Βασίλειος;Ή - το χειρότερο - θα βασάνιζε, θα φυλάκιζε, θα ξύριζε και θα εξόριζε όσους δεν την δεχόντουσαν;
ιζ. Κλείνετε το κεφάλαιο αυτό με κρίσεις που οδηγούν σε επικίνδυνα συμπεράσματα! Ισχυριζόμενος πως οι Πατέρες της Εκκλησίας "παρέπεμψαν την εύρεση της ημέρας εορτασμού του Πάσχα στους αστρονόμους και δεν την αποφάσισαν οι ίδιοι", παρουσιάζετε την Εκκλησία ως δούλη στις επιταγές της Αστρονομίας! 
Ο σοφός Αρχιεπίσκοπος Κερκύρας Ευστάθιος Βουλισμάς γράφει τα εξής σημαντικά: "πολλοὶ καὶ ἐκ τῶν ἡμετέρων κατακρίνουσιν ἡμᾶς ὡς ἀμαθεῖς καὶ ἀνεπιστήμονας καὶ ὅτι μετ’ ἰσχυρογνωμοσύνης ἐμμένοντες προσκεκολλημένοι εἰς τὰ ἤδη ἀπηρχαιωμένα δὲν θέλομεν νὰ συμμορφωθῶμεν πρὸς τὰς ἀνακαλύψεις τῶν νεωτέρων μαθηματικῶν. Εἶναι ἆρά γε ἀληθὲς ὅτι ἡ διαφορὰ αὕτη προῆλθεν ἐξ ἀμαθείας τῶν πατέρων ἡμῶν καὶ ἐξ ἀγνοίας τῶν ἐπιστημονικῶν γνώσεων; Εἶναι πιθανὸν ὅτι ἀπὸ ἰσχυρογνωμοσύνην ἁπλῆν ἐμμένομεν εἰς τὰ ἀρχαῖα;... Οἱ τὰς μεθόδους πρὸς εὕρεσιν τοῦ Πάσχα πρὸ 15 ἢ 16 αἰώνων κανονίσαντες ἐγνώριζον κάλλιστα ὅτι δὲν εἶναι ὁ τροπικὸς ἐνιαύσιος ἀκριβῶς ἴσος μὲ 365 ἡμέρας καὶ τέταρτον. Ἐγνώριζον κατὰ συνέπειαν ὅτι ἡ ἐαρινὴ ἰσημερία ἦτο τῇ 21 Μαρτίου καὶ ὅτι προϊόντος τοῦ χρόνου θὰ καταβῇ εἰς τὴν 20 κ.λπ. Ἐγνώριζον ὅτι μετὰ 19 ἐτῶν παρέλευσιν, κατὰ τὸν κύκλον τοῦ Μέτωνος δὲν ἐπανέρχονται ὁ ἥλιος καὶ ἡ σελήνη ἀκριβῶς εἰς τὸ αὐτὸ σημεῖον καὶ ὅτι ἑπομένως αἱ πανσέληνοι ὀπισθοποροῦσιν. Ἐγνώριζον π.χ. ὅτι ἐνῷ τίθεται κατὰ τὸν πρῶτον κύκλον τῆς σελήνης ἡ πανσέληνος, μετὰ τὴν ἐαρινὴν ἰσημερίαν, τῇ 2 Ἀπριλίου, μετά τινας περιόδους αὕτη θὰ γίνεται τὸν Μάρτιον. Ἀλλ’ ἡ Ἐκκλησία δὲν εἶχε σκοπὸν νὰ διδάξῃ πότε γίνεται ἔκλειψις τοῦ ἡλίου καὶ πότε τῆς σελήνης· σκοπὸν εἶχε νὰ παύσῃ τὴν διαφωνίαν περὶ τῆς ἑορτῆς τοῦ Πάσχα. Ὁ μόνος σκοπὸς τῆς Ἐκκλησίας ἦτο ἵνα πάντες ἑορτάζωσι τὸ σωτήριον Πάσχα τὴν αὐτὴν ἡμέραν καὶ οὐδὲν πλέον. Ἡ Ἐκκλησία ἀπεφάσισεν ἄπαξ καὶ ἡ οἰκουμένη ἅπασα τότε ὑπήκουσεν εἰς τὴν διαταγήν" (Ελληνική Ασπίς..., σελ. 249-250). 
Ακόμη δε μία φορά, κ. Ρίζο, επηρεαστήκατε δυστυχώς από τον κ. Καρδάση:

ΡΙΖΟΣ

ΚΑΡΔΑΣΗΣ

Παράδοση της Εκκλησίας π.χ. είναι το να εορτάζεται η εορτή του αγίου Δημητρίου στις 26 Οκτωβρίου, αλλά δεν αποτελεί Παράδοση το πότε είναι η 26η Οκτωβρίου. Το πρώτο το καθορίζει η Εκκλησία, το δεύτερο η Αστρονομία. Παράδοση είναι να εορτάζεται το Πάσχα την 1η Κυριακή, μετά την 1η εαρινή πανσέληνο και πάντοτε μετά το Ιουδαϊκό πάσχα. Το πότε είναι όμως η εαρινή πανσέληνος δεν είναι παράδοση της Εκκλησίας, ούτε την καθορίζει η Εκκλησία, αλλά η Αστρονομία.

Βέβαια, παράδοση αποτελεί να εορτάζεται η εορτή του αγίου Δημητρίου στις 26 Οκτωβρίου, αλλά δεν αποτελεί Παράδοση το πότε είναι η 26η Οκτωβρίου. Το πρώτο το καθορίζει η Εκκλησία, το δεύτερο η Αστρονομία. Παράδοση (θεσπισμένη με απόφαση) είναι να εορτάζεται το Πάσχα την 1η Κυριακή, μετά την 1η εαρινή πανσέληνο και πάντοτε μετά το ιουδαϊκό πάσχα. Το πότε είναι όμως η εαρινή πανσέληνος δεν είναι παράδοση της Εκκλησίας, ούτε την καθορίζει η Εκκλησία, αλλά η Αστρονομία

ιη. Η αντιγραφή συνεχίζεται σε τέτοιο βαθμό, που μάλλον πρέπει να αλλάξει ο τίτλος της απαντήσεώς μου σε "Απάντηση στον κ. Ρίζο και στον διδάσκαλο αυτού κ. Καρδάση, γνωστό αστροθεάμονα":

ΡΙΖΟΣ

ΚΑΡΔΑΣΗΣ

Και όμως το «άγιο» Ιουλιανό παραβιάζει τον Πασχάλιο Κανόνα της Α΄ Οικουμενικής. Κάτι τέτοιο βλέπουμε για παράδειγμα το 2013, όπου το Πάσχα εορτάστηκε την 2η Κυριακή μετά τη 2η εαρινή πανσέληνο (και όχι την 1η Κυριακή μετά την 1η εαρινή πανσέληνο), κατά παράβαση της απόφασης. Έτσι: Η εαρινή ισημερία του 2013 έλαβε χώρα στις 20 Μαρτίου (με το διορθωμένο Ιουλιανό ημερολόγιο), στις 13.02 ώρα Ελλάδος[41=Ώρα 11.02 UTC]. Η 1η πανσέληνος έλαβε χώρα στις 27 Μαρτίου, στις 11.51 ώρα Ελλάδος, (οπότε εορτάζεται το Ιουδαϊκό πάσχα και συγκεκριμένα από το βράδυ της 26ης Μαρτίου, κατά το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο Ελλάδος). Η 1η Κυριακή μετά την 1η εαρινή πανσέληνο έλαβε χώρα την Κυριακή 31 Μαρτίου. Σύμφωνα λοιπόν με την απόφαση της Α΄ Συνόδου, αυτή την Κυριακή θα πρέπει να εορτάζεται το χριστιανικό Πάσχα. Πλην όμως αυτό εορτάστηκε την Κυριακή 5 Μαϊου! Γιατί όμως; Διότι, σύμφωνα με το Ιουλιανό ημερολόγιο, η εαρινή ισημερία επισυμβαίνει στις 3 Απριλίου, η 1η πανσέληνος στις 30 Απριλίου και όχι στις 25 Απριλίου, όπως είναι στην πραγματικότητα, γιατί, όπως στην ισημερία,  υπάρχει υστέρηση 13 ημερών, έτσι και στις πανσελήνους υπάρχει υστέρηση 5 ημερών. Με όλες όμως αυτές τις αλχημείες καταστρατηγήθηκε η απόφαση της Συνόδου και έτσι το χριστιανικό Πάσχα εορτάστηκε τη 2η Κυριακή, μετά τη 2η εαρινή πανσέληνο.

Η εμμονή στο αμετακίνητο της ισημερίας και της πανσελήνου οδηγεί σε παράβαση της απόφαση της Συνόδου. Κάτι τέτοιο το βλέπουμε φέτος (2013), όπου το Πάσχα εορτάζεται την 2η Κυριακή μετά τη 2η εαρινή πανσέληνο (και όχι την 1η Κυριακή μετά την 1η εαρινή πανσέληνο), κατά παράβαση της απόφασης. Συγκεκριμένα: Οι Πατέρες της Α΄ Συνόδου καθόρισαν με την απόφασή τους, ότι Το Πάσχα θα εορτάζεται μετά την εαρινή ισημερία, αλλά δεν καθόρισαν πότε συμβαίνει αυτή η εαρινή ισημερία και το παρέπεμψαν στους αστρονόμους, αλλά ούτε καθόρισαν ότι αυτή η ισημερία είναι αμετακίνητη. Έτσι: Η εαρινή ισημερία του 2013 επισυμβαίνει στις 20 Μαρτίου (με το διορθ. Ιουλιανό ημερολόγιο), στις 11.02 UTC, 13.02 ώρα Ελλάδος. Η 1η πανσέληνος επισυμβαίνει στις 27 Μαρτίου, στις 11.51 ώρα Ελλάδος, οπότε εορτάζεται το Ιουδαϊκό πάσχα (και συγκεκριμένα από το βράδυ της 26ης Μαρτίου, κατά το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο Ελλάδος). Η 1η Κυριακή μετά την 1η εαρινή πανσέληνο επισυμβαίνει την Κυριακή 31 Μαρτίου. Σύμφωνα λοιπόν με την απόφαση της Α΄ Συνόδου, αυτή την Κυριακή θα πρέπει να εορτάζεται το χριστιανικό Πάσχα. Πλην όμως αυτό εορτάζεται την Κυριακή 5 Μαϊου! Γιατί όμως; Διότι, σύμφωνα με το Ιουλιανό ημερολόγιο, η εαρινή ισημερία επισυμβαίνει στις 3 Απριλίου, η 1η πανσέληνος στις 30 Απριλίου και όχι στις 25 Απριλίου, όπως είναι στην πραγματικότητα, γιατί, όπως στην ισημερία, όπου υπάρχει υστέρηση 13 ημερών, έτσι και στις πανσελήνους υπάρχει υστέρηση 5 ημερών. Με όλες όμως αυτές τις αλχημείες καταστρατηγείται η απόφαση της Συνόδου και έτσι το χριστιανικό Πάσχα φθάνει να εορτάζεται τη 2η Κυριακή, μετά τη 2η εαρινή πανσέληνο.

Στα "αστρολογικές" αυτές κατηγορίες κατά του Ιουλιανού ημερολογίου (αλλά και του Πασχαλίου, διότι ο κ. Καρδάσης [δείτε και εδώ] αυτό θεωρεί ως ελαττωματικό που πρέπει να αλλάξει, συντασσόμενος δηλαδή με τους Οικουμενιστές), ότι τάχα καταπατούνται οι αποφάσεις της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου (με το να εορτάζεται ενίοτε το Πάσχα μετά την δεύτερη αντί για την πρώτη πανσέληνο), έχουν απαντήσει πολλοί Πατέρες και Διδάσκαλοι της Εκκλησίας.
Ο Σεβαστός Κυμινήτης γράφει: "Τὸ δὲ νὰ τύχῃ καμίαν φορὰν νὰ μὴν εἶναι ἡ πανσέληνος ἐκείνη πρώτη, ἀμὴ δευτέρα, δὲν εἶναι τοῦτο καθόλου παράβασις, οὐ μόνον ὅτι σπανίως συμβαίνει, καὶ ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον φυλάσσεται· ἀμὴ καὶ ὅτι πολλαῖς φοραῖς καὶ ἄλλοτε ἀθετεῖται ἡ πρώτη πανσέληνος τοῦ Μαρτίου, ὅταν προλάβη δηλαδὴ τὴν ἰσημερίαν· καὶ ζητοῦμεν τὴν μετ’ ἐκείνων, διὰ νὰ φυλάξωμεν ὡς ἀναγκαῖον παράγγελμα τὸ μετ’ ἰσημερίαν· καὶ δὲν ἀκολουθᾷ καμία ψυχικὴ ζημία πῶς ἀφίνει κοντὰ μῆναν ὀπίσω τὴν ἰσημερίαν, ἡ μετ’ ἰσημερίαν ἐκείνη πανσέληνος· τοιουτοτρόπως καὶ τώρα, ἂν καὶ μείνῃ καὶ περισσότερον ἀπὸ τὸν μῆνα ὀπίσω ἡ ἰσημερία, μὲ τὸ νὰ ζητῆται δευτέρα πανσέληνος μετ’ ἰσημερίαν διὰ τὸν ὅρον τῶν θείων ἐκείνων πατέρων, δὲν ἀκολουθᾷ καμία ζημία. Ἀμὴ ἐὰν ἐκάμναμεν τὴν τοιαύτην διόρθωσιν διὰ τὸ παραμικρὸν καὶ ἀζήμιον τοῦτο σφάλμα, ἤθελαν ἀκολουθήση ἄτοπα ὡς εἴρηται πολλὰ καὶ μεγάλα· ὥστε δυοῖν κακῶν προτεθέντων, τὸ μὴ χεῖρον ὡς εἴρηται βέλτιον... καὶ ἐδῶ λοιπὸν συμφερώτερον εἶναι κατὰ πολλὰ, νὰ παρορᾶται τὸ τοιοῦτον ἀζήμιον παράγγελμα καμίαν φορὰν, παρὰ διὰ τὴν τούτου παντοτινὴν καὶ ἀνωφελῆ παρατήρησιν νὰ ἀκολουθοῦσι τόσα ἄτοπα εἰς τὴν τοῦ Χριστοῦ ἐκκλησίαν, ὅσα καὶ τὴν σήμερον εὑρίσκονται εἰς τὴν δυτικὴν ἐκκλησίαν· νὰ ἀναιρῆται ἡ ἕνωσις καὶ ὁμοφροσύνη καὶ σύμπνοια τῶν ἁπανταχοῦ τῆς οἰκουμένης ἐκκλησιῶν· ὄχι μόνον διὰ τὴν παραλλαγὴν τοῦ Πάσχα, καὶ ἀκολούθως πασῶν τῶν κινουμένων ἑορτῶν ὁποῦ ἀκολουθοῦσι τῷ πάσχα ἡγουμένως τὲ καὶ ἑπομένως· ἀμὴ καὶ αὐτῶν τῶν ἀκινήτων καλουμένων ἑορτῶν τοῦ ὅλου ἐνιαυτοῦ, καὶ πάσης ἁπλῶς εἰπεῖν τῆς ἐκκλησιαστικῆς καταστάσεως· διὰ τὴν παραλλαγὴν τῶν μηνῶν, καὶ ὅλου τοῦ χρόνου, διὰ τὴν τοιούτην ἀνωφελῆ διόρθωσιν τῆς ἰσημερίας..." (Ελληνική Ασπίς..., σελ. 83-85).
Και συνεχίζει με τα εξής διαφωτιστικά, που αποστομώνουν τους ημερολάτρες νεοημερολογίτες: "Διὰ τοῦτο λοιπὸν ἀθετεῖται ἡ μετὰ τὴν 10 πρώτη πανσέληνος τοῦ Μαρτίου, ἂν καλὰ καὶ εἶναι μέτ’ ἰσημερίαν, μὲ τὸ νὰ ἔρχεται καὶ γίνεται πρὸ τῆς κα΄ Μαρτίου, εἰς τὴν ὁποίαν εὑρίσκετο πρότερον ἡ ἰσημερία· μὴν ἠμποροῦντες ἡμεῖς νὰ μεταθέσωμεν τὸν ὅρον τῶν θείων ἐκείνων Πατέρων, ἀμὴ κρατοῦντες πάντοτε διὰ ἰσημερινὴν ἡμέραν τὴν κα΄ Μαρτίου. Καὶ διὰ τοῦτο ἀφίνοντες τὴν πρώτην ἐκείνην μέτ’ ἰσημερίαν πανσέληνον, ζητοῦμεν τὴν ἑξῆς δευτέραν πανσέληνον ὁποῦ ἔρχεται ὕστερον ἀπὸ τὴν κα΄ Μαρτίου, μέθ’ ἣν λοιπὸν ἑορτάζομεν τὸ ἅγιον Πάσχα. Ἐπειδὴ βλέπομεν πῶς δὲν ἐτόλμησε μήτε ἡ πρώτη Σύνοδος, μήτε ἡ δευτέρα, μήτε ἡ τρίτη, μήτε ἄλλη καμία, μήτε οἰκουμενικὴ, μήτε τοπική, μήτε ἡ Ἀνατολικὴ μήτε ἡ Δυτικὴ Ἐκκλησία νὰ παρασαλεύσουν τὴν ἰσημερινὴν ἡμέραν ἀπὸ τὴν κα΄ Μαρτίου, ἀν καλὰ καὶ νὰ τὴν ἔβλεπαν εἰς τοὺς καιροὺς των πῶς ἐκατέβαινεν ἡ ἰσημερία κατ’ ὀλίγον ὀπίσω, ἕως καὶ εἰς τὴν δεκάτην Μαρτίου, καὶ δὲν ἐπαρανομοῦσαν ἑορτάζοντες ὁμοῦ μετὰ τὴν δευτέραν πανσέληνον τὸ ἅγιον Πάσχα. Ἀλλ’ οἱ νεώτεροι Λατῖνοι ἐφάνησαν διακριτικώτεροι, καὶ σοφώτεροι καὶ τολμηρότεροι ἀπὸ ὅλας τὰς ἁγίας ἐκείνας Συνόδους, καὶ ἀπὸ ὅλους τοὺς ἁγίους Πατέρας τῆς ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας ἀνατολικούς καὶ δυτικοὺς. Καὶ ἔκαμαν τὴν τοιαύτην διόρθωσιν τῆς ἰσημερίας, φοβούμενοι μήπως καὶ ἀθετοῦντες τὴν πρώτην πανσέληνον μέτ’ ἰσημερίαν, κολάσωσι τὴν ψυχήν των, ὡς καθὼς ἐκολάσθησαν καὶ ὅλαις αἱ Σύνοδαις, καὶ πάντες οἱ ἅγιοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, ὁπόσοι ἑώρταζαν τὸ ἅγιον Πάσχα, ἀθετοῦντες τὴν πρώτην πανσέληνον μέτ’ ἰσημερίαν, καὶ ζητοῦντες τὴν δευτέραν ἑξῆς πανσέληνον μετὰ τὴν κα΄ Μαρτίου. Διὰ τοῦτο ἔλαβον καὶ τὸν μισθόν τους διὰ τὴν τοιαύτην διόρθωσιν, ἐκκοπέντες ἀπὸ τὸ ἀρχαῖον σῶμα τῆς τοῦ Χριστοῦ ἐκκλησίας, καὶ ὑποπεσόντες τοῖς ἐπιτιμίοις τῶν ἁγίων ἐκείνων Συνόδων, καὶ τῶν ἑξῆς ἁγίων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας ἀνατολικῶν τε καὶ δυτικῶν, ὡς μὴ τοῖς ἐκείνων ἴχνεσι κατακολουθοῦντες, ἀλλ’ αὐτοκεφάλως καινὴν ὁδὸν ἑαυτοῖς ἐξευρόντες διὰ τὴν αὐτοκέφαλον αὐθεντίαν τοῦ Πάπα, τὴν μεγίστην ταύτην καὶ ψυχοσωτήριον εὐσέβειαν ἑαυτοῖς ἐξευρόντες" (αυτόθι, σελ. 88).
Και ο Δοσίθεος Ιεροσολύμων γράφει επίσης πως αυτός ο όρος μερικές φορές "μεταβάλλεται πλὴν ὄχι ἁπλῶς, ἀλλὰ γινομένης τῆς μεταβολῆς μὲ διορισμόν, καθότι μὲ τὸ νὰ προλαμβάνῃ πολλαῖς φοραῖς καὶ γίνεται ἡ πρώτη πανσέληνος τοῦ Μαρτίου πρὸ τῆς κα΄ Μαρτίου, εἰς τὴν ὁποῖαν εὑρίσκετον ἡ ἰσημερία εἰς τὸν καιρὸν τῆς πρώτης Συνόδου, καὶ τὴν σήμερον εὑρίσκεται εἰς τὴν ια΄ Μαρτίου, διὰ τὸν ὑποβιβασμὸν τῆς ἰσημερίας ὁποῦ προέρχεται ἀπὸ τὴν παντοτινὴν προσθήκην τῆς τοῦ βισέκτου ἡμέρας" (αυτόθι, σελ. 112-113). Και συνεχίζει αντιγράφοντας τις παραπάνω θέσεις του Σεβαστού. 
Ο Άγιος Νικόδημος στην γνωστή υποσημείωση στον Ζ΄ Αποστολικό Κανόνα σημειώνει τα εξής: "Τρίτον, ὅτι νὰ μὴ γίνηται [τὸ Πάσχα] ἁπλῶς καὶ ἀορίστως ὕστερα ἀπὸ τὴν ἰσημερίαν, ἀλλ’ ὕστερα ἀπὸ τὴν πρώτην πανσέληνον τοῦ Μαρτίου, ὁποῦ τύχῃ μετὰ τὴν ἰσημερίαν, καὶ τέταρτον, ὅτι νὰ γίνεται τὴν πρώτην Κυριακὴν ὁποῦ τύχῃ ὕστερα ἀπὸ τὴν πανσέληνον (ταῦτα δὲ τὰ δύω ἐκ παραδόσεως ἔχομεν, καὶ ὄχι ἀπὸ κανόνα). Ὅθεν διὰ νὰ φυλάττωνται καὶ οἱ τέσσαρες αὐτοὶ διορισμοὶ ἐξίσου εἰς ὅλην τὴν οἰκουμένην, καὶ νὰ ἑορτάζωσιν οἱ Χριστιανοὶ τὸν αὐτὸν χρόνον καὶ τὴν αὐτὴν ἡμέραν τὸ ἅγιον Πάσχα, καὶ νὰ μὴ χρειάζωνται κάθε χρόνον ἀστρονόμων καὶ συνόδων, συνήρμοσαν οἱ θεόσοφοι Πατέρες τὸ περὶ τοῦ Πάσχα κανόνιον. Σημείωσαι δὲ, ὅτιδιὰ τὴν ἀνωμαλίαν τῆς κινήσεως τῆς σελήνης δὲν φυλάττεται πάντοτε ὁ τέταρτος διορισμὸς, ἀλλὰ κᾄποτε παραβαίνεται. Ἐπειδὴ, κατὰ τὸν αὐτὸν Βλάσταριν, μετὰ τριακόσια ἔτη, δύω ἡμέρας μετὰ τὴν πρώτην πανσέληνον, συμβαίνει νὰ γίνεται τὸ νομικὸν φάσκα, ἐν ἡμέρᾳ Κυριακῇ. Αὗται δὲ αἱ δύω ἡμέραι, ὁποῦ περισσεύουσιν ἀπὸ τὴν ἀνωμαλίαν ταύτην, προστιθέμεναι ὑπερβαίνουσι κᾄποτε τὴν πρώτην Κυριακὴν ὁποῦ τύχῃ ὕστερα ἀπὸ τὴν πανσέληνον τοῦ Μαρτίου, κατὰ τὴν ὁποίαν Κυριακὴν τότε ἑορτάζομεν τὰ Βαΐα, καὶ κατὰ τὴν ἐρχομένην ποιοῦμεν Πάσχα. Ἀπὸ τὴν παράβασιν δὲ ταύτην τὴν ὀλίγην κᾀμμία παρατροπὴ τῆς εὐσεβείας, οὔτε ἄτοπόν τι, ἢ κίνδυνος ψυχικὸς δὲν ἀκολουθεῖ. Διὰ τοῦτο καὶ ὁ θεῖος Χρυσόστομος (λόγῳ τῷ εἰς τοὺς τὰ πρῶτα Πάσχα νηστεύοντας) λέγει· χρόνων ἀκρίβειαν καὶ ἡμερῶν παρατήρησιν (σ. βλέπετε κ. Ρίζο που ακριβώς το λέει ο Άγιος και τί εννοεί) δὲν ἠξεύρει ἡ τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία".
Ο σοφός Καθηγητής του Γένους (δίδαξε κυρίως Μαθηματικά και Χρονολογία) Θεόδωρος Κυριακίδης σε Υπόμνημά του προς την Ρουμανική Κυβέρνηση το 1864 με το οποίο δυναμίτισε την τότε εισαγωγή του νέου ημερολογίου έγραφε: "Παρέστησαν μὲν ἄτομά τινα καὶ ἐν τῇ Ἀνατολῇ καὶ ἐν τῇ Δύσει, ὅτι συμβαίνει εἰς ἔτη τινὰ νὰ μὴ ἑορτάζηται τὸ Πάσχα κατὰ τὴν πρώτην Κυριακὴν μετὰ τὴν πανσέληνον τῆς ἐαρινῆς ἰσημερίας, ἀλλ’ αἱ ἐκκλησίαι οὐδεμίαν ἔδωκαν προσοχὴν εἰς τὰς περιστάσεις αὐτῶν, καὶ ἐξηκολούθησαν νὰ διατηρῶσιν ἀπαρεγκλίτως τὸ ἐκκλησιαστικὸν ἡμερολόγιον τὸ ὑπὸ τῆς πρώτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου κανονισθέν" (Ελληνική Ασπίς..., σελ. 189). Και συνεχίζει παρακάτω: "Ἀλλὰ συμβαίνει ἤδη νὰ ἑορτάσωμεν τὸ Πάσχα οὐχὶ μόνον τῇ πρώτῃ Κυριακῇ μετὰ τὴν Πανσέληνον τῆς ἐαρινῆς ἰσημερίας, ἀλλὰ καὶ τῇ δευτέρᾳ ἐνίοτε καὶ τῇ πέμπτῃ καὶ τῇ ἕκτῃ σπανιώτατα. Οὐδὲν τοῦτο σημαίνει. Ἅπαξ τοῦ ἐνιαυτοῦ ὀφείλομεν νὰ κάμωμεν ἰδίαν ἑορτὴν πρὸς ἀνάμνησιν τῆς ἐνδόξου Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου ἡμῶν, καὶ ἀδιάφορον ἂν παρέλθωσι μία ἢ δύω Κυριακαὶ μετὰ τὴν ῥηθεῖσαν πανσέληνον. Εἰς τὸ ἐπουσιῶδες αὐτὸ ἁμάρτημα ὑπέκυψαν ἐπὶ 1540 ἔτη ἅπαντες οἱ πρόγονοι ἡμῶν ἀπὸ τοῦ 325 μέχρι τῆς σήμερον, καὶ δὲν πιστεύομεν ὅτι καταδικασθήσονται δι’ αὐτὸ εἰς τὴν αἰώνιον κόλασιν· ἀρκεῖ μόνον, ὅτι μετὰ τῶν Ἰουδαίων οὔτε ἐκεῖνοι συνεώρτασαν, οὔτε ἡμεῖς συνεορτάσομεν" (αυτόθι, σελ. 193). 
Ο δε Κερκύρας Ευστάθιος Βουλισμάς αναφέρει χαρακτηριστικά: "Καὶ ἐὰν ἑορτάζωμεν ἐνίοτε τὸ Πάσχα κατὰ τὸν δεύτερον μῆνα, ὅπερ εἰς οὐδένα νόμον ἢ κανόνα ἀντιβαίνει, οὐδέποτε ὅμως τελοῦμεν αὐτὸ πρὸ τῆς πανσελήνου, ἐναντίον καὶ τοῦ Μωσαϊκοῦ καὶ τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ νόμου. Τοὐναντίον δὲ οἱ διὰ τοῦ νέου Καλανδαρίου τὴν ἄγαν ἀκρίβειαν θηρεύοντες, καὶ τὴν Σκύλλαν φεύγοντες ἔπεσον εἰς τὴν Χάρυβδιν· ζητοῦντες νὰ εἶναι ἀκριβέστεροι ἡμῶν πλησίον εἰς τὴν πανσέληνον, κινδυνεύουσι νὰ πέσωσιν ἀπροσδοκήτως εἰς τὸ μέγα καὶ ἀσυγχώρητον λάθος νὰ ἑορτάζωσι τὸ Πάσχα πρὸ τῆς πανσελήνου καὶ πρὸ τῶν Ἰουδαίων" (αυτόθι, σελ. 256).
Εσείς, και οι ομόφρονές σας, κ. Ρίζο, επιστρατεύσατε ακόμη και το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο, για να μας πείσετε ότι η Εκκλησία έσφαλλε τόσες χιλιάδες χρόνια. 
Αλλά ο Άγιος Μελέτιος ο Πηγάς είναι καταπέλτης: "Ἀλλ᾿ ἐροῦσιν ἴσως ὅτι καὶ παρ’ Ἰουδαίοις οὐκ ἔτι τὸ ἀκριβέστερον τηρεῖται τὰ ἀστρολογικά, καὶ δὴ ἀδιορθώτως περιφέρεται αὐτοῖς τὰ τοῦ Πάσχα. Ἐγὼ γὰρ λέγω ὡς ἐν τούτῳ ἐστὶ τὸ θαῦμα· ὅτι καὶ ἀδιορθώτως ἐχόντων τῶν Ἰουδαίων, ἡμεῖς, κατὰ τὸ κανόνιον ἐκεῖνο τὸ πατερικόν, τὸ πάλαι γνωστόν, ἀπαραλλάκτως φυλάττομεν τὴν τῶν ἀποστόλων διαταγήν". (Διπλούς πέλεκυς..., σελ. 82-83). Και καταλήγει: "Ἐπειδὴ τοίνυν τὸ τῶν πατέρων κανόνιον, τοιοῦτον οἶόν περ’ ἐστὶν ὡς ἂν φαίη τις τῶν γεννάδων, ἀδιόρθωτον καὶ ἐσφαλμένον, ἀστασίαστον καὶ ἀτάραχον τὴν ἐκκλησίαν διατηρεῖ, τὸ δὲ σφάλμα τοῦ κανονίου σφάλμα μὲν ἐστὶ, τοῦ τῶν ἰουδαίων Φάσκα, ἡμᾶς δὲμακροτέρας ἀποσχοινίζει τῆς ἰουδαϊκῆς παραλατρείας· ὅπερ ἐστὶ καὶ μόνον τῶν ἱερῶν ἀποστόλων σκοπός. Κανόνιον δ’ ἄλλο γενέσθαι, οὐχ’ οἶόν τε, μὴ ταῖς αὐταῖς τῷ τῶν πατέρων κανονίῳ ὑποπίπτον ἀνάγκαις. Ἐστὶ δὲ καὶ ὁσιώτερον [τὸ] τῶν πατέρων ἔχεσθαι. Τίς ἂν τολμήσειε κανόνιον ἄλλο, οἶόν μῆλον ἄλλο ἔριδος ταράξαι τὴν Ἐκκλησίαν, ἐπισκανδαλίσαι τοὺς τῶν ἐθνῶν, ὄνειδος προστρίψαι τοῖς πατράσι, τηλικούτων καὶ τοσούτων κακῶν ὑπαίτιον ἑαυτὸν καταστῆσαι καὶ ὑπόδικον τῇ φοβερᾷ τοῦ Θεοῦ δικαιοκρισίᾳ, οὐδὲ ἑνός τινος τῶν ἐλαχίστων τὸ σκάνδαλον παρορῶντος, ἀγγελικαῖς δὲ ἐπιστασίαις καὶ χαλεπῇ ἐκδικήσει καθυποτάξαντος" (αυτόθι, σελ. 90-91). 
Το ότι δε ο ορισμός από την Εκκλησία της εαρινής ισημερίας στις 21 Μαρτίου είναι θετός, φανερώνεται και από το εξής: Αν την Εκκλησία την ενδιέφερε ο ακριβής ορισμός της εαρινής ισημερίας, τότε οι Τοπικές Εκκλησίες του Νοτίου Ημισφαιρίου δεν θα μπορούσαν να συνεορτάσουν το Πάσχα, διότι εκεί την ίδια περίοδο είναι η φθινοπωρινή και όχι η εαρινή ισημερία! Καταρρέουν έτσι οι πλάνες των αστροθεαμόνων κακοδόξων, που ζητούν την Εκκλησία έρμαιο των αστρονομικών επιταγών. 
ιθ. Συνεχίζετε το κείμενο αντιγράφοντας αυτήν την φορά τον κ. Σιαμάκη:

ΡΙΖΟΣ

ΣΙΑΜΑΚΗΣ

Ακόμα και στην Παλαιά Διαθήκη, η εορτολογική ακρίβεια δεν είναι ένας ανελαστικός νόμος όπως τον βλέπουν οι παλαιοημερολογίτες. Λέει ο Μωσαϊκός νόμος: «Όσοι για οποιοδήποτε λόγο δεν μπορείτε να εορτάσετε το πάσχα στις τόσες του μηνός, θα το εορτάσετε την ίδια μέρα  του επομένου μηνός» [42=Αρ. 9, 6-11]. Και μια φορά επί προφήτου Εζεκίου και Ησαΐου επειδή δεν πρόλαβαν να ολοκληρώσουν τις προετοιμασίες για τον εορτασμό, τον ανέβαλαν για την ίδια μερα του επομένου μηνός για όλο το έθνος[43=Β΄ Παραλ. 30,13-27] και κανείς δεν είχε αντίρρηση ως παράβαση κάποιας θεόσδοτης εντολής.

Καὶ στὸ μωσαϊκὸ Νόμο λέει· «Ὅσοι γιὰ ὁποιοδήποτε λόγο δὲν μπορεῖτε νὰ ἑορτάσετε τὸ πάσχα στὶς τόσες τοῦ τάδε μηνός, θὰ τὸ ἑορτάζετε τὴν ἴδια μέρα τοῦ ἑπομένου μηνός» (Ἀρ 9,6-11). καὶ μιὰ φορὰ ἐπὶ Ἐζεκίου καὶ Ἠσαΐου, ἐπειδὴ δὲν πρόλαβαν νὰ ὁλοκληρώσουν τὶς προετοιμασίες γιὰ τὸν ἑορτασμό, τὸ ἀνέβαλαν γιὰ τὴν ἴδια μέρα τοῦ ἑπομένου μηνὸς γιὰ ὅλο τὸ ἔθνος· κι ὅταν τὸ ἑώρτασαν, τοὺς ἄρεσε τόσο πολύ, ποὺ τὸ ξαναεώρτασαν καὶ τὴν ἑπομένη ἑβδομάδα (Β΄ Πα 30,13-27). καὶ οὔτε ἐπὶ Ἠσαΐου οὔτε ἐπὶ Μ. Ἀθανασίου βρέθηκε κανεὶς ποὺ νὰ ἔχῃ ἀντίρρησι σὰν παλαιοημερολογίτης.

Αν, κ. Ρίζο, κάνατε τον κόπο, να ανατρέξετε στις παραπομπές που σας δίνει ο κ. Σιαμάκης και να διαβάζατε το κείμενο της Παλαιάς Διαθήκης, τότε θα κατανοούσατε πόσο αθεολόγητα είναι όσα ισχυρίζεται. Προς επίρρωση αυτού σας τα παραθέτω (προσθέτοντας τους προηγούμενους και επόμενους στίχους, για πληρέστερη κατανόηση):
1. "Και ἐλάλησε Κύριος πρὸς Μωυσῆν ἐν τῇ ἐρήμῳ Σινὰ ἐν τῷ ἔτει τῷ δευτέρῳ, ἐξελθόντων αὐτῶν ἐκ γῆς Αἰγύπτου ἐν τῷ μηνὶ τῷ πρώτῳ, λέγων· εἶπον καὶ ποιείτωσαν οἱ υἱοὶ ᾿Ισραήλ τὸ πάσχα καθ' ὥραν αὐτοῦ· τῇ τεσσαρεσκαιδεκάτῃ ἡμέρα τοῦ μηνὸς τοῦ πρώτου πρὸς ἑσπέραν ποιήσεις αὐτὸ κατὰ καιρούς, κατὰ τὸν νόμον αὐτοῦ καὶ κατὰ τὴν σύγκρισιν αὐτοῦ ποιήσεις αὐτό. Καὶ ἐλάλησε Μωυσῆς τοῖς υἱοῖς ᾿Ισραὴλ ποιῆσαι τὸ πάσχα. Ἐναρχομένου τῇ τεσσαρεσκαιδεκάτῃ ἡμέρᾳ τοῦ μηνὸς ἐν τῇ ἐρήμῳ τοῦ Σινά, καθὰ συνέταξε Κύριος τῷ Μωυσῇ, οὕτως ἐποίησαν οἱ υἱοὶ ᾿Ισραήλ. Καὶ παρεγένοντο οἱ ἄνδρες, οἳ ἦσαν ἀκάθαρτοι ἐπὶ ψυχῇ ἀνθρώπου, καὶ οὐκ ἠδύναντο ποιῆσαι τὸ πάσχα ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ. Καὶ προσῆλθον ἐναντίον Μωυσῆ καὶ ᾿Ααρὼν ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ, καὶ εἶπαν οἱ ἄνδρες ἐκεῖνοι πρὸς αὐτόν· ἡμεῖς ἀκάθαρτοι ἐπὶ ψυχῇ ἀνθρώπου, μὴ οὖν ὑστερήσωμεν προσενέγκαι τὸ δῶρον Κυρίῳ κατὰ καιρὸν αὐτοῦ ἐν μέσῳ υἱῶν ᾿Ισραήλ; Καὶ εἶπε πρὸς αὐτοὺς Μωυσῆς· στῆτε αὐτοῦ, καὶ ἀκούσομαι τί ἐντελεῖται Κύριος περὶ ὑμῶν. Καὶ ἐλάλησε Κύριος πρὸς Μωυσῆν λέγων· λάλησον τοῖς υἱοῖς ᾿Ισραὴλ λέγων· ἄνθρωπος ἄνθρωπος, ὃς ἐὰν γένηται ἀκάθαρτος ἐπὶ ψυχῇ ἀνθρώπου, ἢ ἐν ὁδῷ μακρὰν ὑμῖν, ἢ ἐν ταῖς γενεαῖς ὑμῶν, καὶ ποιήσει τὸ πάσχα Κυρίῳ· ἐν τῷ μηνὶ τῷ δευτέρῳ, ἐν τῇ τεσσαρεσκαιδεκάτῃ ἡμέρᾳ, τὸ πρὸς ἑσπέραν ποιήσουσιν αὐτό, ἐπ' ἀζύμων καὶ πικρίδων φάγονται αὐτό, οὐ καταλείψουσιν ἀπ' αὐτοῦ εἰς τὸ πρωΐ, καὶ ὀστοῦν οὐ συντρίψουσιν ἀπ' αὐτοῦ· κατὰ τὸν νόμον τοῦ πάσχα ποιήσουσιν αὐτό. Καὶ ἄνθρωπος, ὃς ἐὰν καθαρὸς ᾖ καὶ ἐν ὁδῷ μακρὰν οὐκ ἔστι καὶ ὑστερήσῃ ποιῆσαι τὸ πάσχα, ἐξολοθρευθήσεται ἡ ψυχὴ ἐκείνη ἐκ τοῦ λαοῦ αὐτῆς, ὅτι τὸ δῶρον Κυρίῳ οὐ προσήνεγκε κατὰ τὸν καιρὸν αὐτοῦ, ἁμαρτίαν αὐτοῦ λήψεται ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος. Ἐὰν δὲ προσέλθῃ πρὸς ὑμᾶς προσήλυτος ἐν τῇ γῇ ὑμῶν καὶ ποιήσῃ τὸ πάσχα Κυρίῳ, κατὰ τὸν νόμον τοῦ πάσχα καὶ κατὰ τὴν σύνταξιν αὐτοῦ ποιήσει αὐτό· νόμος εἷς ἔσται ὑμῖν καὶ τῷ προσηλύτῳ καὶ τῷ αὐτόχθονι τῆς γῆς" (Αριθμοί κεφ. 9, στίχ. 1-14).
Από τα παραπάνω εξάγεται το εξής συμπέρασμα: Κάποιοι Ισραηλίτες δεν μπόρεσαν να εορτάσουν το Νομικό Πάσχα, όχι για οποιονδήποτε λόγο, αλλά διότι ήταν ακάθαρτοι, από την επαφή με νεκρό (εδώ αξίζει να τονιστεί και η αλληγορία που είναι προφανής: όσοι Χριστιανοί είναι ακάθαρτοι, λόγω της επαφής με την αμαρτία, δεν μπορούν να κάνουν Πάσχα, δηλαδή να κοινωνήσουν τον Χριστό - πρβλ. το του Χρυσοστόμου: "ὁσάκις ἂν προσίῃς μετὰ καθαροῦ συνειδότος, πάσχα ἐπιτελεῖς"). Για να τονιστεί δε πως αυτή η εξαίρεση δεν σημαίνει πως δεν έχει σημασία ο χρόνος του Πάσχα συμπληρώνει ο Νόμος ότι "ο άνθρωπος αυτός, ο οποίος είναι καθαρός και δεν βρίσκεται μακριά σε ταξίδι, που θα αμελήσει να εορτάσει το Πάσχα και δεν θα προσφέρει την καθορισμένη θυσία, θα εξολοθρευθεί αυτός ο άνθρωπος εκ μέσου του λαού του, διότι δεν προσέφερε την θυσία του προς τον Κυριον κατά τον ορισμένον χρόνον και θα λάβει την πρέπουσα τιμωρία για την αμέλειά του αυτήν" (μετάφραση στίχου 9). Φιμώνονται, κ. Ρίζο, τα στόματα των ψευδολόγων που σας παρέσυραν και αν θέλετε να μην ζείτε ψευδολογούντες, οφείλετε να μην τους ακολουθείτε πλέον στις ψευδοδιδασκαλίες τους.
2. "Και ἀπέστειλεν ᾿Εζεκίας ἐπὶ πάντα ᾿Ισραὴλ καὶ ᾿Ιούδα καὶ ἐπιστολὰς ἔγραψαν ἐπὶ τὸν ᾿Εφραὶμ καὶ Μανασσῆ ἐλθεῖν εἰς οἶκον Κυρίου εἰς ῾Ιερουσαλὴμ ποιῆσαι τὸ φασὲκ τῷ Κυρίῳ Θεῷ ᾿Ισραήλ. Καὶἐβουλεύσατο ὁ βασιλεὺς καὶ οἱ ἄρχοντες καὶ πᾶσα ἡ ἐκκλησία ἐν ῾Ιερουσαλὴμ ποιῆσαι τὸ φασὲκ τῷ μηνὶ τῷ δευτέρῳ· οὐ γὰρ ἠδυνάσθησαν ποιῆσαι αὐτὸ ἐν τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ὅτι οἱ ἱερεῖς οὐχ ἡγνίσθησαν ἱκανοί, καὶ ὁ λαὸς οὐ συνήχθη εἰς ῾Ιερουσαλήμ. Καὶ ἤρεσεν ὁ λόγος ἐναντίον τοῦ βασιλέως καὶ ἐναντίον τῆς ἐκκλησίας. Καὶ ἔστησαν λόγον διελθεῖν κήρυγμα ἐν παντὶ ᾿Ισραὴλ ἀπὸ Βηρσαβεὲ ἕως Δάν, ἐλθόντας ποιῆσαι τὸ φασὲκ Κυρίῳ Θεῷ ᾿Ισραὴλ εἰς ῾Ιερουσαλήμ, ὅτι πλῆθος οὐκ ἐποίησε κατά τὴν γραφήν. Καὶ ἐπορεύθησαν οἱ τρέχοντες σὺν ταῖς ἐπιστολαῖς παρὰ τοῦ βασιλέως καὶ τῶν ἀρχόντων εἰς πάντα ᾿Ισραὴλ καὶ ᾿Ιούδαν κατὰ τὸ πρόσταγμα τοῦ βασιλέως λέγοντες· οἱ υἱοὶ ᾿Ισραὴλ ἐπιστρέψατε πρὸς Κύριον Θεὸν ῾Αβραὰμ καὶ ᾿Ισαὰκ καὶ ᾿Ισραήλ, καὶ ἐπιστρέψει τοὺς ἀνασεσωσμένους τοὺς καταλειφθέντας ἀπὸ χειρὸς βασιλέως ᾿Ασσούρ· καὶ μὴ γίνεσθε καθὼς οἱ πατέρες ὑμῶν καὶ οἱ ἀδελφοὶ ὑμῶν, οἳ ἀπέστησαν ἀπὸ Κυρίου Θεοῦ πατέρων αὐτῶν, καὶ παρέδωκεν αὐτοὺς εἰς ἐρήμωσιν, καθὼς ὑμεῖς ὁρᾶτε. Καὶ νῦν μὴ σκληρύνητε τὰς καρδίας ὑμῶν ὡς οἱ πατέρες ὑμῶν· δότε δόξαν Κυρίῳ τῷ Θεῷ καὶ εἰσέλθετε εἰς τὸ ἁγίασμα αὐτοῦ, ὃ ἡγίασεν εἰς τὸν αἰῶνα, καὶ δουλεύσατε τῷ Κυρίῳ Θεῷ ὑμῶν, καὶ ἀποστρέψει ἀφ' ὑμῶν θυμὸν ὀργῆς. Ὅτι ἐν τῷ ἐπιστρέφειν ὑμᾶς πρὸς Κύριον οἱ ἀδελφοὶ ὑμῶν καὶ τὰ τέκνα ὑμῶν ἔσονται ἐν οἰκτιρμοῖς ἔναντι πάντων τῶν αἰχμαλωτισάντων αὐτούς, καὶ ἀποστρέψει εἰς τὴν γῆν ταύτην, ὅτι ἐλεήμων καὶ οἰκτίρμων Κύριος ὁ Θεὸς ἡμῶν, καὶ οὐκ ἀποστρέψει τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ἀφ' ὑμῶν, ἐάν ἐπιστρέψωμεν πρὸς αὐτόν. Καὶ ἦσαν οἱ τρέχοντες διαπορευόμενοι πόλιν ἐκ πόλεως ἐν τῷ ὄρει ᾿Εφραὶμ καὶ Μανασσῆ καὶ ἕως Ζαβουλών, καὶ ἐγένοντο ὡς καταγελῶντες αὐτῶν καὶ καταμωκώμενοι· ἀλλὰ ἄνθρωποι ᾿Ασὴρ καὶ ἀπὸ Μανασσῆ καὶ ἀπὸ Ζαβουλὼν ἐνετράπησαν καὶ ἦλθον εἰς ῾Ιερουσαλὴμ καὶ εἰς ᾿Ιούδα. Καὶ ἐγένετο χεὶρ Κυρίου δοῦναι αὐτοῖς καρδίαν μίαν ἐλθεῖν τοῦ ποιῆσαι κατὰ τὰ προστάγματα τοῦ βασιλέως καὶ τῶν ἀρχόντων ἐν λόγῳ Κυρίου, καὶ συνήχθησαν εἰς ῾Ιερουσαλὴμ λαὸς πολὺς τοῦ ποιῆσαι τὴν ἑορτὴν τῶν ἀζύμων ἐν τῷ μηνὶ τῷ δευτέρῳ, ἐκκλησία πολλὴ σφόδρα. Καὶ ἀνέστησαν καὶ καθεῖλαν τὰ θυσιαστήρια τὰ ἐν ῾Ιερουσαλήμ καὶ πάντα, ἐν οἷς ἐθυμίων τοῖς ψευδέσι, κατέσπασαν καὶ ἔρριψαν εἰς τὸν χειμάρρουν Κέδρων.Καὶ ἔθυσαν τὸ φασὲκ τῇ τεσσαρεσκαιδεκάτῃ τοῦ μηνὸς τοῦ δευτέρου· καὶ οἱ ἱερεῖς καὶ οἱ Λευῖται ἐνετράπησαν καὶ ἡγνίσθησαν καὶ εἰσήνεγκαν ὁλοκαυτώματα ἐν οἴκῳ Κυρίου. Καὶ ἔστησαν ἐπὶ τὴν στάσιν αὐτῶν κατὰ τὸ κρίμα αὐτῶν, κατὰ τὴν ἐντολὴν Μωυσῆ ἀνθρώπου τοῦ Θεοῦ, καὶ οἱ ἱερεῖς ἐδέχοντο τὰ αἵματα ἐκ χειρὸς τῶν Λευιτῶν· ὅτι πλῆθος τῆς ἐκκλησίας οὐχ ἡγνίσθη, καὶ οἱ Λευῖται ἦσαν τοῦ θύειν τὸ φασὲκ παντὶ τῷ μὴ δυναμένῳ ἁγνισθῆναι τῷ Κυρίῳ. Ὅτι τὸ πλεῖστον τοῦ λαοῦ ἀπὸ ᾿Εφραὶμ καὶ Μανασσῆ καὶ ᾿Ισσάχαρ καὶ Ζαβουλὼν οὐχ ἡγνίσθησαν, ἀλλ' ἔφαγον τὸ φασὲκ παρὰ τὴν γραφήν. Καὶ προσηύξατο ᾿Εζεκίας περὶ αὐτῶν λέγων· Κύριος ἀγαθὸς ἐξιλασάσθω ὑπὲρ πάσης καρδίας κατευθυνούσης ἐκζητῆσαι Κύριον τὸν Θεὸν τῶν πατέρων αὐτῶν καὶ οὐ κατὰ τὴν ἁγνείαν τῶν ἁγίων. Καὶ ἐπήκουσε Κύριος τῷ ᾿Εζεκίᾳ καὶ ἰάσατο τὸν λαόν. Καὶ ἐποίησαν οἱ υἱοὶ ᾿Ισραὴλ οἱ εὑρεθέντες ἐν ῾Ιερουσαλὴμ τὴν ἑορτὴν τῶν ἀζύμων ἑπτὰ ἡμέρας ἐν εὐφροσύνῃ μεγάλῃ καὶ καθυμνοῦντες τῷ Κυρίῳ ἡμέραν καθ' ἡμέραν καὶ οἱ ἱερεῖς καὶ οἱ Λευῖται ἐν ὀργάνοις τῷ Κυρίῳ. Καὶ ἐλάλησεν ᾿Εζεκίας ἐπὶ πᾶσαν καρδίαν τῶν Λευιτῶν καὶ τῶν συνιόντων σύνεσιν ἀγαθὴν τῷ Κυρίῳ·καὶ συνετέλεσαν τὴν ἑορτὴν τῶν ἀζύμων ἑπτὰ ἡμέρας θύοντες θυσίαν σωτηρίου καὶ ἐξομολογούμενοι τῷ Κυρίῳ Θεῷ τῶν πατέρων αὐτῶν. Καὶ ἐβουλεύσατο ἡ ἐκκλησία ἅμα ποιῆσαι ἑπτὰ ἡμέραςἄλλας· καὶ ἐποίησαν ἑπτὰ ἡμέρας ἐν εὐφροσύνῃ. Ὅτι ᾿Εζεκίας ἀπήρξατο τῷ ᾿Ιούδᾳ τῇ ἐκκλησίᾳ χιλίους μόσχους καὶ ἑπτακισχίλια πρόβατα, καὶ οἱ ἄρχοντες ἀπήρξαντο τῷ λαῷ μόσχους χιλίους καὶ πρόβατα δέκα χιλιάδας, καὶ τὰ ἅγια τῶν ἱερέων εἰς πλῆθος. Καὶ ηὐφράνθη πᾶσα ἡ ἐκκλησία, οἱ ἱερεῖς καὶ οἱ Λευῖται καὶ πᾶσα ἡ ἐκκλησία ᾿Ιούδα καὶ οἱ εὑρεθέντες ἐξ ῾Ιερουσαλὴμ καὶ οἱ προσήλυτοι οἱ ἐλθόντες ἀπὸ γῆς ᾿Ισραὴλ καὶ οἱ κατοικοῦντες ᾿Ιούδα. Καὶ ἐγένετο εὐφροσύνη μεγάλη ἐν ῾Ιερουσαλήμ· ἀπὸ ἡμερῶν Σαλωμὼν υἱοῦ Δαυὶδ βασιλέως ᾿Ισραὴλ οὐκ ἐγένετο τοιαύτη ἑορτὴ ἐν ῾Ιερουσαλήμ. Καὶ ἀνέστησαν οἱ ἱερεῖς οἱ Λευῖται καὶ εὐλόγησαν τὸν λαόν· καὶ ἐπηκούσθη ἡ φωνὴ αὐτῶν, καὶ ἦλθεν ἡ προσευχὴ αὐτῶν εἰς τὸ κατοικητήριον τὸ ἅγιον αὐτοῦ εἰς τὸν οὐρανόν" (Παραλειπομένων Β΄, κεφ. 30).
Όπως βλέπουμε η αναβολή του Νομικού Πάσχα (εξαιτίας του ότι δεν είχαν προλάβει ούτε οι ιερείς να εξαγνιστούν, ούτε ο κόσμος να προσέλθει στα Ιεροσόλυμα), αποφασίστηκε από όλη την Εκκλησία! Το δε ευτράπελο που αναφέρει ο κ. Σιαμάκης (το οποίο ευτυχώς δεν αντιγράψατε), ότι "τοὺς ἄρεσε τόσο πολύ, ποὺ τὸ ξαναεώρτασαν καὶ τὴν ἑπομένη ἑβδομάδα", αναιρείται από το ίδιο το κείμενο, το οποίο δεν μιλά για επανάληψη της εορτής, αλλά για παράτασή της, από επτά σε δεκατέσσερις μέρες, την οποία πάλι αποφάσισε η Εκκλησία!
κ. Ολόκληρο το επόμενο κεφάλαιο ("Αθέτηση της παράδοσης για την χρονολόγηση") είναι εντελώς άσχετο με το θέμα μας, διότι το σύστημα χρονολόγησης (δεν συζητούμε καν για τις εντελώς επουσιώδεις αλλαγές, του τύπου "προστέθηκε στον Πασχάλιο Πίνακα η Ανάληψη και η Πεντηκοστή!") δεν έχει καμία σχέση με το Ημερολόγιο και το Πασχάλιο. Είτε μετρήσουμε τον χρόνο από την Δημιουργία του Κόσμου, είτε από την Γέννηση του Χριστού, η 25 Δεκεμβρίου θα μένει πάντα η ίδια (είτε δηλαδή πούμε 25 Δεκεμβρίου 1600 μετά Χριστόν, είτε πούμε 25 Δεκεμβρίου 7108 από Κτίσεως Κόσμου) κατά την οποία η Εκκλησία θα εορτάζει τα Χριστούγεννα.  Αποτελεί δε και αυτό το κεφάλαιο αντιγραφή του σχετικού αποσπάσματος από το γνωστό άρθρο του κ. Καρδάση:

ΡΙΖΟΣ

ΚΑΡΔΑΣΗΣ

Η Εκκλησία μέχρι την Πενθέκτη Οικουμενική δεν είχε επίσημα καθορίσει σημείον αναφοράς, ως αρχής χρονολόγησης της ζωής στη γή. Στην Α΄ Οικουμενική βλέπουμε να ισχύει η  χρονολόγηση από Μ. Αλεξάνδρου. Έτσι, για πρώτη φορά στον γ΄ κανόνα της Πενθέκτης βρίσκουμε αρίθμηση από Κτίσεως Κόσμου ως έτος 6199 (και όχι από Χριστού γεννήσεως) (691 μ.Χ.), θέτουσα έτσι, ως έτος κτίσεως του κόσμου, το έτος 5508 π.Χ. Η αρίθμηση αυτή από Κτίσεως Κόσμου διήρκεσε επί 1000 περίπου χρόνια, στην Ανατολή, μέχρις ότου, το Πατριαρχείο ΚΠόλεως το άλλαξε (αλλάζοντας τον προσδιορισμό χρονολόγησης από Κτίσεως Κόσμου σε χρονολόγηση από Χριστού γεννήσεως) με τον Κύριλλο Α΄ Λούκαρη. Το ερώτημα είναι αν μια Πατριαρχική Σύνοδος μπορεί να αλλάξει την χρονολόγηση, που υπάρχει σε Κανόνα μιας Οικουμενικής Συνόδου. Μετά το τέλος της Πενθέκτης Οικουμενικής (αρχές 8ου αι.), πολλοί λόγιοι χριστιανοί άρχισαν να συντάσσουν Πίνακες, που εμφάνιζαν κάθε έτος από Κτίσεως Κόσμου και την ημέρα ή την ημερομηνία των κινητών εορτών, που συνδέονται με την εορτή του Πάσχα.Κάθε τέτοιος Πίνακας ονομάσθηκε Πασχάλιος.          Σε κάθε Πασχάλιο Πίνακα, μετά την αναγραφή του έτους από Κτίσεως Κόσμου, σημειώνεται το Κανόνιο του Πάσχα, δηλ. οι Ινδικτιώνες, οι κύκλοι Ηλίου, Σελήνης και το θεμέλιο αυτής. Το έτος αρχίζει την 1η Σεπτεμβρίου και αναγράφεται ευθύς αμέσως η παραμονή των Χριστουγέννων, ο αριθμός ημερών κρεωφαγίας, η ημερομηνία έναρξης του Τριωδίου, και η Κυριακή της Απόκρεω. Ακολουθεί η ημερομηνία του Ευαγγελισμού, το Νομικό πάσχα και ακολούθως το χριστιανικό Πάσχα και η νηστεία των αγίων Αποστόλων. Αργότερα (δηλ. μετά το 1582) προστέθηκε η ημερομηνία του Πάσχα των Λατίνων, η Ανάληψη, η Πεντηκοστή, η εορτή των αγίων Πάντων και ακόμη αργότερα προστέθηκε η ημέρα μνήμης των αγίων Αποστόλων. Για τη σύνταξη του Πασχαλίου χρησιμοποιήθηκε αρχικά η Μετώνεια επακτή (365.26315 ημέρες ανα έτος), η οποία αργότερα διορθώθηκε (με την πιο ακριβή Καλλίπεια επακτή) (365.25 ημέρες άνα έτος), όπως επίσης διορθώθηκε (μετά το 1628, επί Πατριαρχίας Κύριλλου Α΄ Λούκαρη) η μέτρηση από Κτίσεως Κόσμου, σε μέτρηση από Χριστού γεννήσεως. Τα γράφω αυτά για να πώ ότι όλες αυτές οι προσθήκες και οι διορθώσεις έγιναν χωρίς συνοδική Πανορθόδοξη απόφαση, αλλά με συνεννοήσεις μεταξύ των Εκκλησιών.

Η Εκκλησία μέχρι της Πενθέκτης Οικουμενικής δεν είχε επίσημα καθορίσει σημείον αναφοράς, ως αρχής χρονολόγησης. Βλέπουμε βέβαια, στην Α΄ Οικουμενική την χρονολόγηση από Αλεξάνδρου. Έτσι, για πρώτη φορά στον γ΄ κανόνα της Πενθέκτης βρίσκουμε αρίθμηση από Κτίσεως Κόσμου (και όχι από Χριστού γεννήσεως) ως έτος 6199 από κτίσεως κόσμου (691 μ.Χ.), θέτουσα έτσι, ως έτος κτίσεως του κόσμου, το έτος 5508 π.Χ: «….. ώστε, τους μεν δυσί γάμοις περιπαρέντας, και μέχρι της πεντεκαιδεκάτης του διελθόντος Ιανουαρίου μηνός της παρελθούσης τετάρτης Ινδικτιώνος, έτους εξακισχιλιοστού εκατοστού εννενηκοστού εννάτου, δουλωθέντας τη αμαρτία, και μη εκνήψαι ταύτης προελουμένους, καθαιρέσει κανονική υποβαλείν». Η αρίθμηση αυτή από Κτίσεως Κόσμου διήρκεσε επί 1000 περίπου χρόνια, στην Ανατολή, μέχρις ότου, το Πατριαρχείο ΚΠόλεως το άλλαξε (αλλάζοντας τον προσδιορισμό χρονολόγησης από Κτίσεως Κόσμου σε χρονολόγηση από Χριστού γεννήσεως) με τον Κύριλλο Α΄ Λούκαρι. Το ερώτημα είναι αν μια Πατριαρχική Σύνοδος μπορεί να αλλάξει χρονολόγηση, που υπάρχει σε Κανόνα μιας Οικουμενικής Συνόδου. Μετά το τα τέλος της Πενθέκτης Οικουμενικής (αρχές 8ου αι.), πολλοί λόγιοι χριστιανοί άρχισαν να συντάσσουν Πίνακες, που εμφάνιζαν κάθε έτος από Κτίσεως Κόσμου και την ημέρα ή την ημερομηνία των κινητών εορτών, που συνδέονται με την εορτή του Πάσχα. Κάθε τέτοιος Πίνακας ονομάσθηκε Πασχάλιος. Σε κάθε Πασχάλιο Πίνακα, μετά την αναγραφή του έτους από Κτίσεως Κόσμου, σημειώνεται το κανόνιο του Πάσχα, δηλ. οι Ινδικτιώνες, οι κύκλοι Ηλίου, Σελήνης και το θεμέλιο αυτής. Το έτος αρχίζει την 1η Σεπτεμβρίου  και αναγράφεται ευθύς αμέσως η παραμονή των Χριστουγέννων, ο αριθμός ημερών κρεωφαγίας, η ημερομηνία έναρξης του Τριωδίου, και η Κυριακή της Απόκρεω. Ακολουθεί η ημερομηνία του Ευαγγελισμού, το Νομικό πάσχα και ακολούθως το χριστιανικό Πάσχα και η νηστεία των αγίων Αποστόλων. Αργότερα (δηλ. μετά το 1582) προστέθηκε η ημερομηνία του Πάσχα των Λατίνων, η Ανάληψη, η Πεντηκοστή, η εορτή των αγίων Πάντων και ακόμη αργότερα προστέθηκε η ημέρα μνήμης των αγίων Αποστόλων. Για τη σύνταξη του Πασχαλίου χρησιμοποιήθηκε αρχικά η Μετώνεια επακτή (365.26315 ημέρες), η οποία αργότερα διορθώθηκε (με την πιο ακριβή Καλλίπεια επακτή) (365.25 ημέρες), όπως επίσης διορθώθηκε (μετά το 1628, επί Πατριαρχίας Κύριλλου Α΄ Λούκαρι) η μέτρηση από Κτίσεως Κόσμου, σε μέτρηση από Χριστού γεννήσεως (Θ.Η.Ε. τ. Ι΄, σελ. 118). Όλα αυτά, οι προσθήκες και οι διορθώσεις έγιναν χωρίς συνοδική απόφαση, αλλά με συνεννοήσεις μεταξύ των Εκκλησιών.

κα. Περνώντας στο επόμενο κεφάλαιο διαβάζουμε τα εξής: "Οι Ζηλωτές υποστηρίζουν ότι η αθέτηση του Ιουλιανού ημερολογίου οδήγησε στο να μην εορτάζουν ταυτόχρονα όλες οι Εκκλησίες μία και την αυτή εορτή και να μη επικρατεί η αυτή τάξη ως προς τις νηστείες. Ισχυρίζονται επίσης ότι «ο κοινός εορτασμός των χριστιανικών εορτών είναι παράδοσις» και ως εκ τούτου όσοι ακολούθησαν το νέο ημερολόγιο-εορτολόγιο «βρίσκονται κάτω από τα φρικτά αναθέματα της Ζ΄Οικουμενικής Συνόδου» που αναθεματιζει όσους αθετούν τις ιερές παραδόσεις".
Το ότι η αθέτηση του Ιουλιανού ημερολογίου οδήγησε στην εορτολογική ασυμφωνία, την αταξία ως προς τις νηστείες και την καταπάτηση της Παραδόσεως (η οποία τιμωρείται με αναθεματισμό) δεν το υποστηρίζουν οι "Ζηλωτές" μόνο, αλλά και κάθε εχέφρων και παραδοσιακός Ορθόδοξος, όπως ο μακαριστός Γέροντας Φιλόθεος Ζερβάκος.
Ιδού δύο χαρακτηριστικά αποσπάσματά του:
"Διότι πῶς εἶναι δυνατόν, Βασιλεῦ, οἱ Χριστιανοὶ τοῦ αὐτοῦ δόγματος καὶ τῆς αὐτῆς θείας λατρείας νὰ ἀνήκωσιν εἰς μίαν Ἐκκλησίαν, ὅταν, οἱ μὲν ἐκ τούτων εὐφραίνονται καὶ πανηγυρίζωσι, καθ' ὅν χρόνον οἱ ἄλλοι νηστεύωσι καὶ ἐγκρατεύονται; Πῶς δύνανται οἱ Χριστιανοί, οἵτινες ἔχουσι μίαν πίστιν, μίαν θείαν λατρείαν, ἓν βάπτισμα, ἕνα Κύριον, τὰ αὐτὰ Μυστήρια, νὰ λέγωσιν εἰς τὸ Σύμβολον τῆς Πίστεως ὅτι ἀνήκουσιν εἰς Μίαν, Ἁγίαν, Καθολικὴν καὶ Ἀποστολικὴν Ἐκκλησίαν, ὅταν οἱ μὲν ἐκ τούτων βαπτίζωσι τὸν Χριστὸν εἰς τὸν Ἰορδάνην ποταμὸν ἑορτάζοντες τὰ Θεοφάνεια, καθ' ὅν χρόνον οἱ ἄλλοι, καὶ δὴ οἱ ἐν Ἰερουσαλήμ, δὲν ἑόρτασαν ἀκόμη οὕτε τὰ Χριστούγεννα, διανύοντες εἰσέτι τὸ στάδιον τῆς τεσσαρακοστῆς καὶ μετανοίας;" (Τα μεγάλα ζητήματα της Ορθοδοξίας [Επιστολή προς τον Βασιλέα της Ελλάδος]).
"Διὰ τῆς μετατροπῆς τοῦ ἡμερολογίου δὲν θίγεται δόγμα πίστεως βεβαίως, θίγεται ὅμως παράδοσις τῆς Ἐκκλησίας, περὶ τῶν ὁποίων παραδόσεων ἡ 7η Οἰκουμενικὴ Σύνοδος ἐν τοῖς πρακτικοῖς αὐτῆς ἀποφαίνεται οὕτως: "Εἴ τις πᾶσαν παράδοσιν ἔγγραφον, ἤ ἄγραφον ἀθετεῖ, ἀνάθεμα! καὶ ἅπαντα τὰ παρὰ τὴν Ἐκκλησιαστικὴν παράδοσιν καὶ διδασκαλίαν καί ὑποτύπωσιν τῶν ἀοιδίμων καὶ ἁγίων Πατέρων καινοτομηθέντα, ἢ πραχθέντα, ἤ μετά τοῦτο πραχθησόμενα, ἀνάθεμα, τρίς!". Χάριν δὲ τῶν πατρικῶν παραδόσεων, βλέπομεν πολλοὺς ἀναδειχθέντας μάρτυρας καὶ ἐν τῇ παλαιᾷ καὶ νέᾳ διαθήκῃ. Παραλείπω, συντομίας χάριν, ἄλλας μαρτυρίας, μόνον τοῦτο σᾶς λέγω καὶ σᾶς συμβουλεύω καὶ προτρέπω, νὰ κρατῆτε σταθερῶς καὶ ἀσφαλῶς τὰς παραδόσεις, ὅσας ἐγγράφως ἢ ἀγράφως παρεδόθησαν ἀπὸ τοὺς ἁγ. Πατέρες... Τὰς παραδόσειςἐκείνων ὀφείλομεν ν' ἀκολουθῶμεν, καὶ ὅχι τῶν σημερινῶν ἱεραρχῶν, ὅσον καὶ ἂν διατείνωνται ὅτι δρῶσιν ὡς Ἐκκλησία" (π. Θεοδώρου Ζήση, Ο Όσιος Φιλόθεος Ζερβάκος, εκδ. Ορθόδοξος Κυψέλη, 2014, σελ. 256-257)
Και για να μη με κατηγορήσετε κι εσείς, κ. Ρίζο, ότι παραθέτω επιλεκτικά τα λόγια του μακαριστού Γέροντος (πράγμα που στην πραγματικότητα κάνουν οι κατήγοροί μας), σας συνιστώ θερμώς να μελετήσετε με πολύ προσοχή όλα τα κείμενά του, αρχίζοντας από την Επιστολή του προς τον τότε Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Θεόκλητο (εδώ).
κβ. Περί της διδασκαλίας του Ιερού Χρυσοστόμου για το ζήτημα έχει ήδη γίνει αναφορά, όπως και για το επαναλαμβανόμενο επιχείρημα της μη εορτολογικής συμφωνίας κατά τους πρώτους αιώνες της Εκκλησίας. Θα σταθώ μόνο λίγο ακόμη στα ερωτήματα της τελευταίας παραγράφου του κεφαλαίου αυτού: "Δεν θέλω να κουράσω αναφέροντας διαφοροποιήσεις μεταξύ των αρχαίων Τυπικών όπου η  κατάσταση νηστειών και εορτών πολύ συχνά δεν είναι ταυτόσημη. Πώς λοιπόν οι άγιοι μας και οι Σύνοδοι δεν ανακάλυψαν πουθενά την «μεγάλη προδοσία» που ανακάλυψαν οι παλαιοημερολογίτες το 1924; Και πώς όλες αυτές οι μεταβολές, έγιναν χωρίς αποφάσεις Οικουμενικής ή Τοπικής Συνόδου, παρά μόνο με συνεννοήσεις μεταξύ των Εκκλησιών;". 
Οι Άγιοι και οι Σύνοδοι, κ. Ρίζο, δεν θα μπορούσαν να ανακαλύψουν καμία "μεγάλη προδοσία" σε θέματα Τυπικού, δηλαδή εσωτερικής ευταξίας, τα οποία και επιλύθηκαν συν τω χρόνω. Είναι όμως αφελέστατο (για να μη δώσω κάποιον άλλο χαρακτηρισμό), να συγκρίνετε την μετάθεση μιας εορτής ή τις διαφορές στα τυπικά των μοναστηριών, με την "αντικανονική", "αντισυνοδική" και "αντιποιμαντική" εισαγωγή νέου ημερολογίου, χωρίς την σύμφωνη γνώμη όλων των Τοπικών Εκκλησιών, με σαφή σκοπό την προσέγγιση με τους αιρετικούς της Δύσεως, η οποία δημιούργησε σχίσμα! Είναι κρίμα που δεν το βλέπετε!

(ΕΠΕΤΑΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ)

Νικόλαος Μάννης

Πηγή: http://krufo-sxoleio.blogspot.gr/2017/06/a-3.html