«Παῦλος, ὁ Ἀπόστολος τῶν Ἐθνῶν καί διδάσκαλος τῆς Οἰκουμένης - θεολογική καί λειτουργική προσέγγιση τῆς προσωπικότητός του» (ὑπό Ἱερομονάχου Καλλινίκου Ἠλιοπούλου)

 

«Παῦλος, ὁ Ἀπόστολος τῶν Ἐθνῶν καί διδάσκαλος τῆς Οἰκουμένης - θεολογική καί λειτουργική προσέγγιση τῆς προσωπικότητός του»

Ἐκκλησία Γνησίων Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν Ἑλλάδος
Ὁμιλία στόν Συνοδικό Ἑσπερινό
τοῦ Ἀποστόλου Παύλου
Ἱερός Ναός Ἁγίας Παρασκευῆς
στό Μοναστηράκι Ἀθηνῶν
Τετάρτη 29-06/12-07-2023

ὑπό Ἱερομονάχου Καλλινίκου Ἠλιοπούλου

Μακαριώτατε Ἀρχιεπίσκοπε Ἀθηνῶν καί Πρωθιεράρχα τῆς ἐν Ἑλλάδι Ἐκκλησίας κ.κ. Καλλίνικε,

Σεβασμιώτατοι Ἅγιοι Ἀρχιερεῖς,

Τίμιον Πρεσβυτέριον,

Εὐσεβεῖς φιλέορτοι χριστιανοί,

Παῦλος, ὁ Ἀπόστολος τῶν Ἐθνῶν καί διδάσκαλος τῆς Οἰκουμένης.

Α. Θεολογική προσέγγιση τῆς προσωπικότητας τοῦ Παύλου

Τιμοῦμε σήμερα τόν Μεγάλο Ἀπόστολο τῶν Ἐθνῶν καί Πρωτοκορυφαῖο Παῦλο, τόν καί ἱδρυτή τόσο τῆς Τοπικῆς ἐν Ἀθήναις ὄσο καί τῆς ἐν Ἑλλάδι Ἐκκλησίας. Ἡ Ἐκκλησία μας ἐξυμνεῖ τόν μεγάλο Ἀπόστολο μέ τά παρακάτω ἱερά λόγια:

«Ἐθνῶν σε κήρυκα καὶ φωστῆρα τρισμέγιστον, Ἀθηναίων διδάσκαλον, Οἰκουμένης ἀγλάϊσμα, εὐφροσύνως γεραίρομεν· τοὺς ἀγῶνας τιμῶμεν καὶ τὰς βασάνους διὰ Χριστόν, τὸ σεπτόν σου μαρτύριον. Ἅγιε Παῦλε Ἀπόστολε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν».

Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ὑπῆρξε μία ἐξέχουσα καί λαμπρή προσωπικότητα, ἡ ὁποία συνέβαλε τά μέγιστα στήν διάδοση τοῦ λόγου τοῦ Ἀληθινοῦ Θεοῦ εἰς πάντα τά ἔθνη. Ἕνας ἄνδρας Ἰσραηλίτης, ὁνόματι Σαῦλος, ὁ ὁποῖος πορευόταν πρός τήν Δαμασκό γιά νά συμμετέχει στούς διωγμούς κατά τῶν χριστιανῶν δέχεται προσωπική κλήση από τον Κύριο καί Θεό τόν ὁποῖον ἕως τότε ἐδίωκε. «Σαούλ Σαούλ τί μέ διώκεις, εἶπε δέ τίς εἶ Κύριε; ὁ δέ Κύριος εἶπεν ἐγώ εἰμί Ἰησοῦς ὅν σύ διώκεις”1, ὁ Παῦλος ἥκουσε τήν φωνή τοῦ Θεοῦ κί ἐκτυφλώθηκε ταυτόχρονα ἀπό τό φῶς καί τίς ἄκτιστες ἐλλάμψεις τῆς Θείας ἐνέργειας.

Ὅπως ἀποκαλύπτει ὁ ἵδιος στήν ἐπιστολή πρός Γαλάτας «Ἠκούσατε γάρ τήν ἐμήν ἀναστροφήν ποτέ ἐν τῷ Ἰουδαισμῷ, ὅτι καθ΄ ὑπερβολήν ἐδίωκον τήν Ἐκκλησία τοῦ Θεοῦ καί ἐπόρθουν αὑτήν»2. Αὐτή ἡ Θεοφάνεια, αὐτή ἡ θεοπτία, ἡ θέα τῶν θείων ἐλλάμψεων τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ ὁδήγησε τόν Παῦλο στήν ἀποστροφή τοῦ Ἰουδαϊσμοῦ καί τήν ἀληθινή ἔνωση μετά τοῦ Θεοῦ.

Ὡς δεύτερος Μωυσής κί αὑτός ἀξιώθηκε νά ἀκούσει τήν φωνή τοῦ Θεοῦ καί να δεχθεῖ τήν προσωπική του κλήση στό ἀποστολικό ἀξίωμα. Ὁ Προφήτης Μωϋσής ,ὅπως ἀναφέρει ἡ Παλαιά Διαθήκη, δέχθηκε ἀμέσως τήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ καί ὑπήκουσε, ἕτσι ἀνάλογα κί ὁ Παῦλος ὑπήκουσε στήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ κί αὐτή ἡ ὑπακοή του τόν ὁδήγησε στό νά λάβει τό μεγάλο μυστήριο τοῦ Ἁγίου Βαπτίσματος ἀπό τόν Ἀνανία στή Δαμασκό.

Ὁ Ἱερός Χρυσόστομος περιγράφοντας τήν ἀλλαγή τοῦ Παύλου τόν παρομοιάζει μέ λιοντάρι τό ὁποῖο στή συνέχεια μετατράπηκε σέ ἥμερο πρόβατο τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ , «Εἶδες αὐτόν καθάπερ λέοντα μεμηνότα καί πανταχοῦ περιτρέχοντα; Ὅρα αὐτόν πάλιν ἀθρόον εἰς ἡμερότητα προβάτου μεταβαλλόμενον»3 καί στόν δ΄ ἐγκωμιαστικό του λόγο πρός τόν Παῦλο ἀναφέρει «οὖτος ἐν τῷ καιρῷ τῆς κλήσεως ἐτυφλώθῃ ποτέ, ἀλλ΄ ἡ πήρωσις ἐκείνου φωτισμός γέγονε τῆς οἰκουμένης»4.

Ὁ Παῦλος ὕστερα ἀπό αὐτό τό περιστατικό τῆς θεοπτίας, ἀλλά στή συνέχεια ἐπιδόθηκε σέ νέους πνευματικούς, ἀσκητικούς καί θεμελιώδεις ἀγῶνες γιά τήν διάδοση τοῦ Εὐαγγελικοῦ Λόγου εἰς πάντα τά ἔθνη. Ἔγινε τό σκέυος τῆς ἐκλογῆς, ὁ Πρῶτος μετά τόν Ἕνα ἀφοῦ ὅντας δοχεῖον καθαρόν καί δεκτικόν τῆς θείας χάριτος ἕγινε καί δοχεῖον φωτιστικόν ὅλου τοῦ τότε ἱουδαϊκοῦ ἀλλά και ἐθνικοῦ κόσμου. Ἡ καθαρότητα τῆς καρδίας του ἔγινε ἡ αἰτία στό νά φθάσει στό στάδιο τοῦ φωτισμοῦ καί τῆς θεώσεως, ἀφοῦ ὅπως ὁ ἵδιος ἀναφέρει στήν ἐπιστολή του πρός τούς Γαλάτας ὅτι μέσα του κατοικούσε ὁ ἵδιος ὁ Χριστός «Χριστῷ συνεσταύρωμαι ζῶ δέ οὐκέτι ἑγώ, ζῇ δέ ἐν ἐμοί Χριστός…»5.Ἔτσι αὐτό τό θαυμαστό ὅραμα ἀπετέλεσε τήν αἰτία μεταστροφῆς τοῦ Παύλου καί τόν ὁδήγησε στήν προσωπική κοινωνία μαζί Του.

Αὑτή ἡ ἔννοια τοῦ προσωπικοῦ Θεοῦ εἶναι διαδεδομένη τόσο στήν Βίβλο ὅσο καί στά συγγράματα τῶν Ἁγίων καί Θεοφόρων Πατέρων. Ὁ Θεός τοῦ Ἀποστόλου Παύλου εἶναι ὁ Θεός πού δημιούργησε τόν κόσμο ἀλλά καί τόν ἄνθρωπο, ἔτσι ὥστε νά ὑπάρχει κτίσμα μέ λογική πού νά μπορεῖ νά κοινωνήσει προσωπικά και νά ὁμοιάσει μαζί Του, εἶναι ὁ Θεός που καταδέχθηκε να σαρκωθεῖ λαμβάνοντας ἀνθρωπίνη φύση «ἵνα τόν ἄνθρωπον θεοποιήσει», ὅπως τονίζει χαρακτηριστικά ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος.

Αὑτός ὁ προσωπικός Θεός τοῦ Ἀποστόλου Παύλου τόν ἀνέδειξε μία σπουδαία καί σημαντική προσωπικότητα ὅχι μόνο γιά τήν Ἐκκλησία ἀλλά καί γιά τήν Ἰστορία καί τήν ἀπανταχοῦ οἰκουμένη. Νοῦς θεολογικός ἀλλά καί ταυτόχρονα ἀνοικτός πρός καθετί το ἄγνωστό καί ξένο. Αὑτόν τόν θησαυρό πού βρήκε καί γνώρισε ὁ Παῦλος, δεν τόν κράτησε γιά τόν ἑαυτό του ἀλλά τόν μεταλαμπάδευσε στούς ἀνθρώπους. Ὅταν ἤρθε ἐδῶ στό κέντρο τῶν Ἀθηνῶν καί συγκεκριμένα πλησίον του Βράχου τῆς Ἀκροπόλεως στήν Πνύκα, συναντώντας τόν ἀνοικτό νοῦ τῶν Ἑλλήνων καί λαμβάνοντας ἀφορμή ἀπό τόν βωμό εἰς τόν Ἄγνωστον Θεόν, μίλησε στούς Ἀθηναίους γιά τόν Ἀληθινό κί ἕως τότε ἄγνωστο στούς Ἕλληνες Θεό.

Ἐπομένως ὁ οὐρανοβάμων Παῦλος βιώνει τήν προσωπική ἐμπειρία τοῦ φωτισμοῦ καί τῆς θεώσεως καί προγέυεται ἀπό τήν ἐπίγειο ζωή τήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, τήν Ἐκκλησία τῶν ἐσχάτων, ὅπως τό ἀποκαλύπτει μυστικῶς καί ταπεινά ὁ ἵδιος «οἶδα ἄνθρωπον ἐν Χριστῷ πρό ἐτῶν δεκατεσσάρων εἴτε ἐν σώματι οὐκ οἶδα εἴτε ἐκτός τοῦ σώματος οὐκ οἶδα, ὁ Θεός οἶδεν, ἀρπαγέντα τόν τοιοῦτον ἕως τρίτου οὐρανοῦ και οἶδα τόν τοιοῦτον ἄνθρωπον εἴτε ἐν σώματι εἴτε ἐκτός τοῦ σώματος οὐκ οἶδα ὁ Θεός οἶδεν, ὅτι ἡρπάγῃ εἰς τόν Παράδεισον καί ἤκουσεν ἄρρητα ρήματα»6. Ὁ Παῦλος προγεύεται τήν δόξα τῆς Ἀναστάσεως καί τό δικό του προσωπικό Πάσχα ἀφοῦ μεταβαίνει ἀπό τήν ἱουδαϊκή τυπολατρία στήν ἐν Χριστῷ ἐλευθερία, ἀπό τήν ἄνομη Ἐβραϊκή Συναγωγή στήν Ἀληθινή καί Ζῶσα Ἐκκλησία, ἀπό τήν φαρισαϊκή προσκόληση στόν νόμο στήν Καινή κτίση. Αὐτό τόν ἀνέδειξε Χριστοκήρυκα καί σαγηνευτή τῶν ἐθνῶν.

Ἀποστολικές περιοδείες καί μετάδοση τοῦ Λόγου Τοῦ Θεοῦ.

Ἀπό τό ἕτος 36 μ.Χ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ξεκίνησε τίς ἀποστολικές του περιοδείες ἀνά τήν οἰκουμένη ὑπακούοντας στόν Λόγο τοῦ Κυρίου «Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τά ἔθνη»7. Στήν πρώτη περιοδεία του ἐπισκέφθηκε τήν Κύπρον, τήν Παμφιλία, τήν Πισιδία καί Λυκαονία τῆς Μικρᾶς Ἀσίας. Μετά τήν συμμετοχή του στήν Ἀποστολική Σύνοδο τό 50 μ.Χ στά Ἰεροσόλυμα, ξεκίνησε τήν δεύτερη περιοδεία του στήν Μικρά Ἀσία, τήν Θράκη, τήν Μακεδονία καί κυρίως τήν Ἐλλάδα. Κατά τά ἕτη 53-58 μ.Χ πραγματοποίησε τήν τρίτη περιοδεία ἐκ νέου στήν Ἐλλάδα.

Τελευταῖος δέ σταθμός τῆς τέταρτης ἀποστολικής περιοδείας τοῦ Παύλου ἡ Ρώμη, ὅπου καί μαρτύρησε τό 66 μέ 67 μ.Χ. Συνελήφθη καί ἀποκεφαλίσθηκε, σφραγίζοντας ἔτσι τό τιτάνιο ἰεραποστολικό του ἔργο μέ τό μαρτύριό του. Κί αὐτό τό μαρτύριο του ἔγινε ἡ αἰτία γιά νά ἐνωθεῖ ὁ Παῦλος μέ τόν Ἀναστάντα Κύριο στήν ἐπουράνιο Βασιλεία, τήν ὁποῖα ὁ ἵδιος ὁμολογούσε καί ποθούσε , ὅπως ἀναφέρει χαρακτηριστικά στήν πρός Φιλιππησίους ἐπιστολή «ἡμῶν γάρ τό πολίτευμα ἐν οὑρανοῖς ὑπάρχει»8. Ὁ τάφος τοῦ Ἀποστόλου Παύλου καλύπτεται ἀπό μία μεγαλογράμματη λατινικὴ ἐπιγραφὴ τοῦ 4ου αἰῶνος μ.Χ., στήν ὁποῖα ἀναγράφεται: «Στὸν Παῦλο, Ἀπόστολο Μάρτυρα».

Ὅλη αὐτή ἡ πορεία κατά τίς ἀποστολικές περιοδείες εἴχε πολλές θλίψεις, κινδύνους, πειρασμούς καί ἐμπόδια. Ἀναφέρει χαρακτηριστικά ὁ ἵδιος στήν δεύτερη ἐπιστολή του πρός τήν Ἐκκλησία τῆς Κορίνθου « ἀλλ’ ἐν παντί συνιστῶντες ἑαυτούς ὡς Θεοῦ διάκονοι, ἐν ὑπομονῆ πολλῇ, ἐν θλίψεσιν, ἐν ἀνάγκαις, ἐν στενοχωρίαις, ἐν πληγαῖς, ἐν φυλακαῖς, ἐν ἀκαταστασίαις, ἐν κόποις, ἐν ἀγρυπνίαις, ἐν νηστείαις…» 9 καί συνεχίζει παρακάτω «ὑπό Ἰουδαίων πεντάκις τεσσαράκοντα παρά μίαν ἔλαβον,τρίς ἐρραβδίσθην, ἅπαξ ἐλιθάσθην, τρίς ἐναυάγησα, νυχθημερόν ἐν τῷ βυθῷ πεποίηκα, ὁδοιπορίαις πολλάκις, κινδύνοις ποταμῶν, κινδύνοις ληστῶν, κινδύνοις ἐκ γένους, κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν, κινδύνοις ἐν πόλει, κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ, κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ, κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοις, ἐν κοπῳ καί μόχθῳ, ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις, ἐν λιμῷ καί δίψῃ, ἐν νηστείαις πολλάκις, ἐν ψύχει καί γυμνότητι»10.

Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἀγάπησε πολύ τόν Θεό καί τόν ἄνθρωπο. Συνεδέθη στενότατα μέ τό ποίμνιο τῶν τοπικών ἐκκλησιαστικῶν κοινοτήτων πού ἵδρυε καί ἐπαγρυπνούσε γιά τήν σωτηρία του. Γι΄αὐτό τό λόγο συνέγραψε αὐτές τίς δεκατέσσερις ἐπιστολές, οἱ ὁποῖες κατέχουν σπουδαία θέση στόν Κανόνα τῆς Ἁγίας Γραφῆς καί συγκεκριμένα τῆς Καινῆς Διαθήκης. Αὐτές οἱ ἐπιστολές εἶναι: ἡ πρός Ρωμαίους, ἡ Α΄ καί Β΄ πρός Κορινθίους , ἡ πρός Γαλάτας, ἡ πρός Ἐφεσίους, ἡ πρός Φιλιππησίους, ἡ πρός Κολασσαεῖς, ἡ Α΄ καί Β΄ πρός Θεσσαλονικεῖς Α΄, ἡ Α΄ καί Β΄ πρός Τιμόθεον, ἡ πρός Τίτον, ἡ πρός Φιλήμονα καί ἡ πρός Ἐβραίους.

Ὁ κατεξοχήν ἐρμηνευτής τῶν ἐπιστολῶν τοῦ Ἀποστόλου Παύλου εἶναι ὁ Ἅγιος Ἱωάννης Ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως ὁ Χρυσόστομος. Ἐκτός ἀπό τίς ἐπτά ἐγκωμιαστικές ὁμιλίες του γιά τόν Παῦλο , οἱ ὁποῖες ἀποτελοῦν πρότυπο ρητορικῆς τέχνης καί πάλλονται ἀπό ἐνθουσιασμό καί ἀπεριόριστο θαυμασμό γιά τόν Παῦλο, ὁ Χρυσόστομος σέ ὅλο τό ἐρμηνευτικό καί διδακτικό ἔργο του συνεχῶς προστρέχει καί ἀναφέρεται στόν Παῦλο11.

Ἐπιπλέον ἐξηγεῖ αὐτό τό μεγάλο ἐνδιαφέρον του γιά τόν Παῦλο λέγοντας ὅτι κατόρθωσε νά συγκεντρώσει στό προσωπό του ὅλες τίς ἀρετές, συγκεκριμένα τονίζει: «Ἐκκαίομαι γάρ εἰς τόν τοῦ ἀνδρός πόθον, καί διά τοῦτο συνεχῶς αὐτόν περιστρέφων οὐ παύομαι, καί ὥσπερ εἰς ἀρχέτυπον είκόνα τινά, εἰς τήν τούτου ψυχήν ἐνορῶν, ἐκπλήττομαι τῶν παθῶν τήν ὑπεροψίαν, τῆς ἀνδρείας τήν ὑπερβολήν, τοῦ φίλτρου τοῦ πρός τόν Θεό το διάπυρον, καί λογίζομαι, ὅτι πᾶσαν τῶν ἀρετῶν τήν συναγωγήν εἷς ἄνθρωπος βουληθείς κατώρθωσε»12. Ἐπιπλέον ὁ Ἅγιος Ἱωάννης ὁ Δαμασκηνός μας δίνει τήν πληροφορία ὅτι δίπλα στίς ἐπιστολές τοῦ Ἀποστόλου ὁ Χρυσόστομος εἴχε πάντα καί μία εἰκόνα τοῦ Παύλου τήν ὁποῖα ἐκοίταζε συνεχῶς καί μέ τήν ὁποῖα βρισκόταν σέ ἐπαφή ὡσάν νά ἦταν ζωντανός13.

Θά μπορούσαμε νά ποῦμε ὅτι οἱ ἐπιστολές τοῦ Παύλου ἀποτελοῦν ἀστείρευτη πηγή ὑψηλῶν πνευματικῶν, θεολογικῶν καί λειτουργικῶν θεμάτων. Ἑαν ἐφαρμοστοῦν καί τηρηθοῦν ὅλες αὐτές οἱ διαχρονικές συμβουλές καί προτροπές τοῦ θά ξεπεραστοῦν πολλά προβλήματα πού ἀναφύονται στήν Ἐκκλησία ἕως καί σήμερα, γι’ αὑτό και ἀποτελοῦν ταυτόχρονα πνευματικό καί διαχρονικό ὁδηγό τῆς Ἐκκλησίας. Ὁ Παῦλος ὑπῆρξε ὁ τέλειος παιδαγωγός εἰς Χριστόν, μέ τήν ἁγιότητα τοῦ βίου του ἀλλά καί μέ τό ὕψιστο πνευματικό περιεχόμενο τῶν ἐπιστολῶν του πού ἀποτελοῦν μία ὕψιστη πνευματική παρακαταθήκη στήν Ἐκκλησία.

Β. Ἐρμηνευτική καί λειτουργική προσέγγιση τῶν Παύλειων Ἐπιστολῶν.

Θά μου ἐπιτρέψετε, μεταβαίνοντας στό δεύτερο μέρος τῆς σημερινῆς ὁμιλίας, νά προσεγγίσω ἐρμηνευτικά λίαν συντόμως τό περιεχόμενο τῶν Παύλειων Ἐπιστολῶν. Ἡ ἐρμηνευτική προσέγγιση τῆς Ἁγίας Γραφῆς καί συγκεκριμένα τῶν ἐπιστολῶν τοῦ Παύλου προϋποθέτουν προσευχή, βίο καθαρό, καταστολή καί θεραπεία παθῶν, φροντίδα τῆς κατ΄ ἀρετήν ὑγείας τῆς ψυχῆς , μαθητεία στή θεία ὑπακοή, καταφυγή σέ ἔμπειρους ἐκκλησιαστικούς διδασκάλους καί τέλος ἐκχείλιση τῆς ἀνιδιοτελοῦς ἀδελφικῆς καί πατρικῆς ἀγάπης14. Σύμφωνα μέ τόν Ἱερό Χρυσόστομο ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου θά πρέπει νά ριζώσει στήν ὄχθη τῆς Ἅγίας Γραφῆς γιά νά ποτιστεῖ καί νά ἀντλήσει ἀπό τά νάματα καί τήν δρόσο τοῦ Πνεύματος15.

Ὅθεν Μακαριώτατε Πάτερ καί Ἅγιοι Ἀρχιερεῖς, ἐπικαλούμενος τίς θεοπειθεῖς εὐχές σας, ἐπιτρέψτε μου νά ἀναφερθῶ σέ δύο βασικά θέματα μέ τά ὁποῖα ἀσχολήθηκε ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στις ἐπιστολές του.

Τό πρῶτον εἶναι ἡ ἀντιμετώπιση τῶν διαφόρων αἱρετικών ἀντιλήψεων καί τῶν ἠθικῶν ἐκτροπῶν καθώς καί τῆς ἐκκοσμίκευσης πού δυστυχώς ἄρχιζαν νά κατακλύζουν τίς ἐκκλησιαστικές κοινότητες τίς ὁποῖες ἵδρυσε. Αὐτές οἱ αἱρετικές ἀντιλήψεις, οἱ ἠθικές ἐκτροπές ἀλλά καί οἱ προσωπικές φιλοδοξίες τινῶν απειλούσαν τήν ἐνότητα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ σώματος καί δημιουργούσαν ἔριδες καί σχίσματα, γι΄αὑτό κί ὁ Παῦλος προσπάθησε νά τίς ἀντιμετωπίσει ἐξ’ ἀρχῆς. Ὁ Παῦλος ἔδωσε μεγίστη ἔμφαση στήν διαφύλαξη τῆς ὑγιοῦς καί ὀρθῆς διδασκαλίας καί τῆς ἐνότητος τοῦ Σώματος τῆς Ἐκκλησίας .

Γράφοντας πρός τούς Ρωμαίους λέγει : «Σᾶς παρακαλῶ δέ ἀδελφοί νά εἴσθε ἄγρυπνοι καί νά προσέχετε αὐτούς, πού προκαλοῦν διαιρέσεις καί σκάνδαλα καί πού δέν συμμορφώνονται, ἀλλά φέρονται ἀντίθετα πρός τήν ἀποστολικήν διδασκαλίαν, τήν ὁποῖαν σείς ἐμάθατε. Φεύγετε μακρυά ἀπό αὐτούς. Διότι οἱ τέτοιοι ἄνθρωποι, ἱδιοτελεῖς και φίλαυτοι, δέν ὑπηρετοῦν τόν Κύριον ἡμῶν Ἰησούν Χριστόν, ἀλλά τήν κοιλίαν των καί γενικώτερα τήν καλοπέρασίν των. Αὐτοί δε μέ τούς καλούς λόγους, μέ τούς ἐπαίνους καί τάς κολακείας των, παρασύρουν καί ξεγελούν τούς ἀπονήρευτους, διά νά τους ἐκμεταλλεύωνται»16.

Ἐπίσης ἀπευθύνεται παρακλητικά πρός τούς χριστιανούς τῆς Κορίνθου οἱ ὁποίοι εἴχαν μεταξύ τους διαιρέσεις : «Σᾶς παρακαλῶ δέ, ἀδελφοί μου, στό ὅνομα καί ἐξ ὁνόματος τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησού Χριστοῦ νά εἴσθε ὅλοι ὁμόφωνοι καί νά λέγετε σάν ἀπό μία καρδία, τήν ἵδια ὀμολογία τῆς πίστεώς σας καί νά μή ὑπάρχουν μεταξύ σας σχίσματα καί διαιρέσεις, ἀλλά νά εἴσθε συγκρατημένοι, κατηρτησμένοι καί ἐνωμένοι μεταξύ σας μέ τά αὐτά φρονήματα καί μέ τήν αὐτήν γνώμην»17 καί παρακάτω « Φοβοῦμαι μήπως παρασυρθῆτε ἀπό ψευδοδιδασκάλους. Διότι ἑάν ὁ πρῶτος τυχόν, πού ἔρχεται ὡς διδάσκαλος, κηρύσσει εἰς ὑμᾶς ἄλλον Ἰησούν, τόν ὁποῖον ἡμεῖς δέν ἐκηρύξαμεν ἥ ἑάν παίρνετε ἀπό αὐτόν ἄλλο Ἁγιον Πνεῦμα, τό ὁποῖον δέν ἔχετε λάβει ἥ ἀλλο Εὐαγγέλιον, τό ὁποῖον δέν ἡκούσατε καί δέν ἐπήρατε, δικαιολογημένα θά δείχνατε ἀνοχήν καί ὑπομονήν νά ἀκούσετε τόν νέον διδάσκαλον»18.

Καί τέλος στήν ἐπιστολή πρός Γαλάτας σημειώνει γιά ὅλους αὐτούς πού διέδιδαν αἱρετικές θέσεις : «Αὐτό δέ τό ψευδοευαγγέλιον δέν εἶναι τίποτε ἄλλο, εἰ μη ὅτι ὑπάρχουν μερικοί, οἱ οποίοι σᾶς ἀναταράσσουν καί θέλουν νά μεταβάλουν καί νοθεύσουν τό Εὐαγγέλιον τοῦ Χριστοῦ. Ἀλλά προσέξατε τοῦτο· Ἑάν καί ἡμεῖς ἀκόμη οἱ Ἀπόστολοι ἥ καί ἄγγελος ἀπό τόν οὐρανόν σᾶς κηρύττει Εὐαγγέλιον διαφορετικόν ἀπό ἐκεῖνο, τό ὁποῖον ἡμεῖς ἀπ' ἀρχῆς σᾶς ἔχομεν κηρύξει, ἀς εἶναι αὐτός ἀναθεματισμένος και χωρισμένος ἀπό τόν Θεόν»19.

Ὄσον ἀφορά τίς ἠθικές ἐκτροπές ὁ Παῦλος τόνισε ἱδιαιτέρως ἀπευθυνόμενος πρός τούς Κορινθίους τήν ἱερότητα τοῦ σώματος ἀποκαλώντας τόν ναόν τοῦ Θεοῦ, «…τό σῶμα ὑμῶν ναός τοῦ ἐν ὑμῖν Ἁγίου Πνεύματος ἐστίν»20 καί παρακάτω «εἴς τις τόν ναόν τοῦ Θεοῦ φθείρει, φθερεῖ τοῦτον ὁ Θεός· ὁ γάρ ναός τοῦ Θεοῦ ἅγιος ἐστί»21. Μέ ὑψηλό αἴσθημα εὐθύνης ἐνώπιον Θεοῦ ὁ Παῦλος ὁμολογεῖ μέ παρρησία γιά να προτρέψει εἰς μετάνοιαν «ἤ οὐκ οἴδατε ὅτι ἄδικοι βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσι; μή πλανᾶσθε· οὔτε πόρνοι οὔτε εἰδωλολάτραι οὔτε μοιχοί οὔτε μαλακοί οὔτε ἀρσενοκοῖται οὔτε πλεονέκται οὔτε κλεπται οὔτε μέθυσοι, οὐ λοίδοροι, οὐχ ἅρπαγες βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσι» 22.

Καί τό δεύτερο θέμα εἶναι ὁ λειτουργικός πλούτος τῶν ἐπιστολῶν του, ἡ ἐκτενῆς του ἀναφορά στά Ἱερά Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας καί κατ’έξοχήν στά Μυστήρια τῆς Θείας Εὐχαριστίας, τοῦ Βαπτίσματος, τῆς Ἱερωσύνης, τοῦ Γάμου καί τῆς Μετανοίας . Ὡς Ἀποστολος καί Ἐπίσκοπος ὁ Παῦλος συχνά ἀναφέρεται στίς ἐπιστολές του στά Ἱερά Μυστήρια δίνοντας τους ἔτσι ἀγιογραφική θεμελίωση καί κῦρος. Στό σημεῖο αὐτό θα ἀναφέρω ὁλίγα τινά γιά τά δύο βασικότατα, εἰσαγωγικά καί ἀπαιράτητα γιά τήν Σωτηρία Μυστήρια, τήν Θεία Εὐχαριστία καί τό Βάπτισμα.

Γιά τήν ὀντολογική ἔνωση τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ σώματος μέσω του Μυστηρίου τῆς Θείας Εὐχαριστίας ὁμιλεῖ ὁ Παῦλος στούς Κορινθίους λέγοντας : «τὸ ποτήριον τῆς εὐλογίας ὃ εὐλογοῦμεν, οὐχὶ κοινωνία τοῦ αἵματος τοῦ Χριστοῦ ἐστι; τὸν ἄρτον ὃν κλῶμεν, οὐχὶ κοινωνία τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ ἐστιν; ὅτι εἷς ἄρτος, ἓν σῶμα οἱ πολλοί ἐσμεν· οἱ γὰρ πάντες ἐκ τοῦ ἑνὸς ἄρτου μετέχομεν23».

Παρόλο πού ὁ Παῦλος δέν παρέστῃ στήν παράδοση τῆς Θείας Εὐχαριστίας ὑπό τοῦ Κυρίου κατά τόν Μυστικό Δεῖπνο, περιγράφει τήν ὅλη τελετουργία τοῦ Μυστηρίου ἀναπαραστατικά, « ἐγὼ γὰρ παρέλαβον ἀπὸ τοῦ Κυρίου ὃ καὶ παρέδωκα ὑμῖν, ὅτι ὁ Κύριος Ἰησοῦς ἐν τῇ νυκτί ᾗ παρεδίδοτο ἔλαβεν ἄρτον καὶ εὐχαριστήσας ἔκλασε καὶ εἶπε·λάβετε φάγετε· τοῦτό μού ἐστι τὸ σῶμα τὸ ὑπὲρ ὑμῶν κλώμενον· τοῦτο ποιεῖτε εἰς τὴν ἐμὴν ἀνάμνησιν, ὡσαύτως καὶ τὸ ποτήριον μετὰ τὸ δειπνῆσαι λέγων· τοῦτο τὸ ποτήριον ἡ καινὴ διαθήκη ἐστὶν ἐν τῷ ἐμῷ αἵματι· τοῦτο ποιεῖτε, ὁσάκις ἂν πίνητε, εἰς τὴν ἐμὴν ἀνάμνησιν, ὁσάκις γὰρ ἂν ἐσθίητε τὸν ἄρτον τοῦτον καὶ τὸ ποτήριον τοῦτο πίνητε, τὸν θάνατον τοῦ Κυρίου καταγγέλλετε, ἄχρις οὗ ἂν ἔλθῃ»24.

Ἐδῶ πρέπει νά τονίσουμε καί τό γεγονός ὅτι ὁ ἀρχικός πυρήνας τῶν πρώτων εὐχῶν τῆς Θείας Λειτουργίας ἀποτελούνταν ἀπό ,ἀνάλογα μέ το παραπάνω, ἀγιογραφικά χωρία, μέχρι νά τελειοπηθεῖ ἡ Λειτουργία στήν σημερινή της μορφή ὑπό τοῦ Μεγάλου Βασιλείου καί τοῦ Ἱεροῦ Χρυσοστόμου. Η Θεία Λειτουργία ἤταν ἡ κλάσις τοῦ Ἄρτου καί ἡ εὐλόγησις τοῦ κοινοῦ Ποτηρίου, ὅπου τελούνταν ἀρχικά μέ τήν ἐκφώνηση τῶν ἱδρυτικῶν λόγων του Μυστηρίου.

Στό Μυστήριο τοῦ Βαπτίσματος ὁ Παῦλος ἀναφέρεται μέ βαθύτατη θεολογική ἀνάλυση λέγοντας πρός τούς Ρωμαίους: «ὅσοι ἐβαπτίσθημεν εἰς Χριστὸν Ἰησοῦν εἰς τὸν θάνατον αὐτοῦ ἐβαπτίσθημεν; συνετάφημεν οὖν αὐτῷ διὰ τοῦ βαπτίσματος εἰς τὸν θάνατον, ἵνα ὥσπερ ἠγέρθη Χριστὸς ἐκ νεκρῶν διὰ τῆς δόξης τοῦ πατρός, οὕτω καὶ ἡμεῖς ἐν καινότητι ζωῆς περιπατήσωμεν»25 καί συνεχίζει λέγων πρός τους Γαλάτας « ὅσοι γὰρ εἰς Χριστὸν ἐβαπτίσθητε, Χριστὸν ἐνεδύσασθε»26. Ἐδῶ ἐξηγεῖ τόν βαθύτατο λειτουργικό συμβολισμό τῆς Βάπτισης, πού εἶναι ἡ συμμετοχή στήν τριήμερο Ταφή καί τήν Ἀνάσταση τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ. Τέλος δέ ἀναφέρεται στήν ἀποκλειστική καί μοναδική τέλεση τοῦ Μυστηρίου τοῦ Βαπτίσματος ἑντός τῆς Ἐκκλησίας λέγοντας προς τούς Ἐφεσσίους «εἷς Κύριος, μία πίστις, ἓν βάπτισμα»27.

Τό Μυστήριον τοῦ Γάμου τό ἀποκαλεῖ Μέγα στήν Ἐπιστολή πρός τούς Ἐφεσσίους «ἀντὶ τούτου καταλείψει ἄνθρωπος τὸν πατέρα αὐτοῦ καὶ τὴν μητέρα καὶ προσκολληθήσεται πρὸς τὴν γυναῖκα αὐτοῦ, καὶ ἔσονται οἱ δύο εἰς σάρκα μίαν, τὸ μυστήριον τοῦτο μέγα ἐστίν, ἐγὼ δὲ λέγω εἰς Χριστὸν καὶ εἰς τὴν ἐκκλησίαν»28. Ἐδῶ ὁ Παῦλος ὑπερτονίζει τήν σπουδαιότητα τοῦ Μυστηρίου, ἀναφερόμενος στήν συναπτόμενη κί εὐλογημένη ἔνωση δύο ἀνθρώπων, τοῦ ἀνδρός καί τῆς γυναικός, ὅπου ἡ γυναῖκα ὁφείλει ὑπακοή στόν ἄνδρα καί ὁ ἄνδρας σεβασμό στήν γυναίκα ἔτσι ὥστε ὁ γάμος να παραμείνει τίμιος καί ἡ κοίτη ἀμίαντος29. Τέλος δέ ἀναφέρεται συντόμως καί στην τεκνογονία τῆς γυναικός, λέει « σωθήσεται δὲ διὰ τῆς τεκνογονίας, ἐὰν μείνωσιν ἐν πίστει καὶ ἀγάπῃ καὶ ἁγιασμῷ μετὰ σωφροσύνης»30.

 

Ἐπίλογος

Ἡ Παύλειος μεταστροφή ἀποτελεῖ αἰώνιο πρότυπο γιά κάθε ἄνθρωπο πού ἔρχεται εἰς ἐαυτόν καί καλείται ἀπό τήν θεία φωνή νά ἐπιστρέψει στήν άποκεκαλυμμένη ἀλήθεια. Οἱ Παύλειοι ἀγῶνες γιά τήν διατήρηση καί μετάδοση τοῦ ἀνόθευτου Εὐαγγελικοῦ Λόγου ἀποτελοῦν πρότυπο γιά τούς ἀγῶνες που θά πρέπει να καταβάλουμε σήμερα ἐμεῖς, τό λείμμα τῶν Ὀρθοδόξων, γιά τήν ὑπεράσπιση τῆς Ὀρθοδοξίας ἔναντι ὅλων τῶν αἱρέσεων καί ἱδιαιτέρως τῆς Παναιρέσεως τοῦ Οίκουμενισμοῦ, ἀλλα καί γιά τήν διαφύλαξη τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἐνότητος ἐν Χριστῶ καθώς καί τήν διατήρηση ὑγιοῦς ἐκκλησιαστικοῦ φρονήματος. Οἱ Παύλειες λειτουργικές ἀναφορές στά Ἱερά Μυστήρια θεμελιώνουν βασικές λειτουργικές ἔννοιες καί ἀνοίγουν λειτουργικούς ὀρίζοντες γιά τούς μετέπειται Λειτουργιολόγους Πατέρες. Τέλος δέ οἱ Παύλειες ἀρετές αποτελοῦν προτροπή πνευματική σέ ὅλους μας γιά ψυχική κάθαρση ἐκ τῶν παθών καί πνευματική ἀναγέννηση, ἱδιαιτερως δέ νά ἐφαρμόσουμε τήν Παύλειο ἀγάπη πρός τόν Θεόν καί τόν ἄνθρωπον ὅπως ἐκφράζεται μέσα ἀπό τόν ὕμνο τοῦ Παύλου στήν ἀγάπη, στήν ἀγάπη αὐτή πού «…πάντα στέγει, πάντα πιστεύει, πάντα ἐλπίζει, πάντα ὑπομένει…καί οὐδέποτε ἐκπίπτει…»31.

1. Πραξ. 9, 4-5.
2. Γαλ. 1,13.
3. Ἱεροῦ Χρυσοστόμου, Πρός τούς νεοφωτίστους Κατήχησις 4, PG 50,187.
4. Ἱεροῦ Χρυσοστόμου, Ομιλία δ΄ Εἰς τόν Ἅγιον Ἀπόστολον Παῦλον, PG 50, 487.
5. Γαλ. 2,20.
6. Β΄ Κορ. 12, 2-4.
7. Ματθ. 28,19.
8. Φιλ. 3,20.
9. Β΄ Κορ. 6,4-5.
10. Β΄Κορ.11,24-27.
11. βλ. Τάτση Παρασκευή, Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος κατά τόν Ἅγιο Ἱωάννη τόν Χρυσόστομο, διδακτορική διατριβή πού ὑποβλήθηκε στό Τμήμα Ποιμαντικῆς καί Κοινωνικῆς Θεολογίας τῆς Θεολογικῆς Σχολής τοῦ ΑΠΘ Τομέας Ἁγίας Γραφῆς καί Πατερικῆς Γραμματείας, Θεσσαλονίκη 2008, σελ. 20 Πρβλ. Ἱεροῦ Χρυσοστόμου, Εἰς τόν ἅγιον ἀπόστολον Παῦλον Ὁμ. 1-7, PG 50, 473-514.
12. Ἱεροῦ Χρυσοστόμου Εἰς Γέν. Ὁμ. 11,5, PG 53, 95-96
13. PG 91,1278.
14. Μπελέζου Κωνσταντίνου, Χρυσόστομος καί Παύλος-Ἡ χρονολογική ταξινόμηση τῶν Παύλειων Ἐπιστολῶν, ἐκδ. Διήγηση, Ἀθήνα 2005, σελ. 95-96.
15. Ἱεροῦ Χρυσοστόμου, Ὅτι χρήσιμος ἡ τῶν Γραφῶν ἀνάγνωσις, PG 51,89.
16. «Παρακαλῶ δὲ ὑμᾶς, ἀδελφοί, σκοπεῖν τοὺς τὰς διχοστασίας καὶ τὰ σκάνδαλα παρὰ τὴν διδαχὴν ἣν ὑμεῖς ἐμάθετε ποιοῦντας, καὶ ἐκκλίνατε ἀπ᾿ αὐτῶν· οἱ γὰρ τοιοῦτοι τῷ Κυρίῳ ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστῷ οὐ δουλεύουσιν, ἀλλὰ τῇ ἑαυτῶν κοιλίᾳ, καὶ διὰ τῆς χρηστολογίας καὶ εὐλογίας ἐξαπατῶσι τὰς καρδίας τῶν ἀκάκων» Ρωμ. 16,17-18.
17. «Παρακαλῶ δὲ ὑμᾶς, ἀδελφοί, διὰ τοῦ ὀνόματος τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἵνα τὸ αὐτὸ λέγητε πάντες, καὶ μὴ ᾖ ἐν ὑμῖν σχίσματα, ἦτε δὲ κατηρτισμένοι ἐν τῷ αὐτῷ νοΐ καὶ ἐν τῇ αὐτῇ γνώμῃ» Α΄Κορ. 1,10.
18. «εἰ μὲν γὰρ ὁ ἐρχόμενος ἄλλον Ἰησοῦν κηρύσσει ὃν οὐκ ἐκηρύξαμεν, ἢ πνεῦμα ἕτερον λαμβάνετε ὃ οὐκ ἐλάβετε, ἢ εὐαγγέλιον ἕτερον ὃ οὐκ ἐδέξασθε, καλῶς ἀνείχεσθε»Β΄ Κορ. 11,4.
19. «ὃ οὐκ ἔστιν ἄλλο, εἰ μὴ τινές εἰσιν οἱ ταράσσοντες ὑμᾶς καὶ θέλοντες μεταστρέψαι τὸ εὐαγγέλιον τοῦ Χριστοῦ, ἀλλὰ καὶ ἐὰν ἡμεῖς ἢ ἄγγελος ἐξ οὐρανοῦ εὐαγγελίζηται ὑμῖν παρ᾿ ὃ εὐηγγελισάμεθα ὑμῖν, ἀνάθεμα ἔστω» Γαλ.1, 7-8.
20. Α΄ Κορ.6,19.
21. Α΄ Κορ.3,17.
22. Α΄ Κορ.6, 9-10.
23. Α΄ Κορ. 10,16-17.
24. Α΄ Κορ. 11,23-26.
25.Ρωμ. 6, 3-4.
26. Γαλ. 3, 27.
27. Ἐφ. 4,5.
28. Ἐφ. 5, 31-32.
29. Εβρ. 13, 4.
30. Α΄Τιμ. 2,15.
31. Α΄ Κορ.13,7-8.

Πηγή

Ο ΘΕΟΣ ΔΙΝΕΙ ΣΤΟΝ ΚΑΘΕΝΑ ΤΗΝ ΑΜΟΙΒΗ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΤΟΥ

«…Ο Ηγούμενος κάποιου Κοινοβίου, πολύ ευλαβής και ενάρετος άνθρωπος, έκανε κάθε μέρα αυτή την προσευχή:

Σε παρακαλώ Κύριε, μη με χωρίσεις από τα πνευματικά μου παιδιά στην άλλη ζωή, αλλά αξίωσέ μας να απολαύσομε όλοι μαζί την Ουράνια μακαριότητα.

Κάποτε όμως τον πληροφόρησε ο Θεός, με τον ακόλουθο τρόπο, πως ο καθένας ετοιμάζει μόνος, με τα έργα του, τη μελλοντική του αποκατάσταση. Πλησίαζε η εορτή ενός Αγίου, που πανηγύριζε το γειτονικό τους Μοναστήρι.

Οι Αδελφοί του Μοναστηριού εκείνου προσκαλέσανε τον Αββά του Κοινοβίου και ολόκληρη την συνοδεία του να πάρουν μέρος στην πανήγυρη. Εκείνος όμως αποφάσισε να μην πάει, αποφεύγοντας έτσι τις τιμές που συνήθως του έκαναν εκεί. Την παραμονή ακριβώς, άκουσε μυστηριώδη φωνή στον ύπνο του να τον διατάζει να πάει οπωσδήποτε στο πανηγύρι, αφού στείλει νωρίτερα τους υποτακτικούς του. Ο Ηγούμενος υπάκουσε στην θεία προσταγή…

Μόλις ξημέρωσε, πρόσταξε τους μαθητές του να ξεκινήσουν παρευθύς για το γειτονικό Κοινόβιο. Στο δρόμο τους συνάντησαν πεσμένο χάμω ένα δυστυχισμένο γέρο να βογκά. Τον ρώτησαν, τι του συνέβαινε.

-Είμαι άρρωστος, τους αποκρίθηκε με κόπο, και δεν έπαψε ν’ αναστενάζει. Πήγαινα στο γιατρό με το ζώο μου, μα σαν έφτασα σε τούτο το μονοπάτι, μ’ έριξε κάτω κι’ έφυγε. Τι έγινε, κι’ εγώ δεν ξέρω. Ούτε άνθρωπος βρέθηκε να με βοηθήσει να σηκωθώ. Τα τελευταία λόγια τα πρόφερε με πολύ παράπονο.

-Τι να σου κάνουμε γέροντα, του είπαν οι Καλόγεροι. Είμαστε κι εμείς πεζοί και βιαστικοί.

Συνέχισαν έτσι το δρόμο τους για να φτάσουν στην ώρα τους στο πανηγύρι, αφήνοντας στη μέση του δρόμου αβοήθητο το φτωχό γέρο.

Σε λίγο να κι’ ο Ηγούμενος. Είδε τον άνθρωπο σε κακή κατάσταση. Έσκυψε πάνω του με συμπόνια. Άκουσε τα βάσανά του και τον ρώτησε με καταφανή έκπληξη:

-Καλά, δεν πέρασαν από δω πριν από λίγο κάτι νέοι Καλόγεροι. Γιατί δεν τους σταμάτησες να σε βοηθήσουν; θα έπρεπε, χωρίς άλλο, να σε είδαν.

-Με είδαν και με ρώτησαν, Αββά, είπε με λύπη ο Γέρος. Μου είπαν όμως πως ήσαν πεζοί και βιαστικοί και δεν μπορούσαν να μου κάνουν τίποτε.

Ο Ηγούμενος αναστέναξε βαθιά, ντροπιασμένος από την συμπεριφορά των μαθητών του.

-Αν στηριχτείς πάνω μου, θα μπορέσεις να περπατήσεις λίγο;

-Αδύνατο να κινηθώ, Πάτερ.

-Έλα λοιπόν να σε ανεβάσω στους ώμους μου, είπε αποφασιστικά ο γέρο Ηγούμενος, κι ο Θεός θα βοηθήσει να φτάσουμε εκεί που πηγαίνεις.

-Δεν μπορείς να με κουβαλήσεις τόσο δρόμο πάνω στους ώμους σου. Μήπως είσαι κι’ εσύ νέος; Πήγαινε, Αββά, στη δουλειά σου και μη χασομεράς άδικα για μένα. Ευχήσου μόνο να μ’ ελεήσει ο Θεός.

-Δε σ’ αφήνω έτσι, σε τέτοια κατάσταση, διαμαρτυρήθηκε ο άνθρωπος του Θεού. Θα σε πάω στην πόλη.

Με πολύ κόπο ανέβασε τον άρρωστο στους αδύνατους ώμους του ο γέρο Ηγούμενος. Το βάρος στην αρχή του φάνηκε ασήκωτο. Με μεγάλη δυσκολία κατόρθωσε να σέρνει τα πόδια του. Παράδοξο πράγμα! Σιγά-σιγά αλάφραινε, ώσπου σε μια στιγμή του φάνηκε πως του έφυγε από την πλάτη το φορτίο. Σήκωσε το κεφάλι να ιδεί τι συνέβαινε. Αντί του φτωχού γέρου, που είχε πάρει στους ώμους του, στεκόταν μπροστά του ένας πανέμορφος Άγγελος.

-Μ’ έστειλε ο Κύριος να σε πληροφορήσω, του είπε με τη γλυκιά φωνή του που έμοιαζε με υπερκόσμια μουσική, πως τότε μόνο θ’ αξιωθούν οι μαθητές σου να βρεθούν μαζί σου στη Βασιλεία Του, όταν ακολουθήσουν τα ίχνη σου. Διαφορετικά, άδικα κοπιάζεις και προσεύχεσαι γι’ αυτούς. Ο Θεός δίνει στον καθένα την αμοιβή των έργων του.

Ο Άγγελος με μιας χάθηκε στα ουράνια. Ο γέρο Ηγούμενος, συλλογισμένος, γύρισε πίσω στο Μοναστήρι του για ν’ αρχίσει καινούργιο αγώνα. Χρειαζόταν ακόμη κοπιαστική δουλειά για να μορφώσει χαρακτήρες».

Από το Γεροντικό

Πηγή: vimaorthodoxias.gr/

ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ Ε' ΜΑΤΘΑΙΟΥ 2023 (τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου)

Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,       

Βασικὴ θέση στὴ σημερινὴ εὐαγγελικὴ ἱστορία κατέχει ἡ ἔννοια τῆς παρανομίας. Ὅλοι κατανοοῦμε καὶ γνωρίζουμε ὅτι παρανομία εἶναι ἡ ἀπείθεια πρὸς τοὺς νόμους, εἴτε τοὺς θείους, εἴτε τοὺς κοσμικούς, ἡ ὁποία δέχεται κατὰ τὸν Ἀπόστολο Παῦλο «τὴν ἔνδικον μισθαποδοσίαν». Ἀνὰ τοὺς αἰῶνες πολλὰ συστήματα ἀπονομῆς τῆς δικαιοσύνης θέσπισαν μέτρα κατὰ τῆς παρανομίας γιὰ νὰ ἐπιβάλουν τὴν τάξη. Γιατί, ὅμως ἡ παρανομία συνεχίζει νὰ ὑφίσταται; Δὲν ἀντιλαμβάνονται οἱ ἄνθρωποι τὰ δυσάρεστα ἀποτελέσματά της;            

Μέσα ἀπὸ τὸ παράδειγμα τῶν Γαδαρηνῶν λαμβάνουμε τὶς κατάλληλες ἀπαντήσεις. Μᾶς ἐξιστορεῖ ὁ Εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος ὅτι ὁ Χριστὸς ἐπισκέφθηκε τὴν χώρα τῶν Γαδαρηνῶν καὶ συνάντησε δύο ἀνθρώπους πολὺ ταλαιπωρημένους ἀπὸ τὰ ἀκάθαρτα πνεύματα.   

Ὁ Κύριός μας τοὺς σπλαχνίσθηκε καὶ  ἔβγαλε ἀπὸ αὐτοὺς τὴν λεγεώνα τῶν δαιμονίων, στὰ ὁποία ἐπέτρεψε νὰ εἰσέλθουν στὸ κοπάδι τῶν χοίρων ποὺ ἔβοσκε στὴν περιοχή. Στὴ συνέχεια, μπροστὰ στὰ μάτια τῶν βοσκῶν, οἱ χοῖροι ὅρμησαν στὸν γκρεμὸ καὶ πνίγηκαν στὴν θάλασσα. Οἱ βοσκοὶ τότε, ἔτρεξαν ἀμέσως νὰ κάνουν γνωστὸ τὸ γεγονός. Μαζεύτηκε, ἔπειτα, πλῆθος κόσμου ἐνώπιον τοῦ Χριστοῦ καὶ τί Τοῦ εἶπαν ἄραγε; «Σὲ εὐχαριστοῦμε πολὺ ποὺ εὐεργέτησες τοὺς πάσχοντας συνανθρώπους μας»; «Εὐχαριστοῦμε ποὺ λύτρωσες τὴν πόλη μας ἀπὸ τὶς ζημιὲς τῶν πονηρῶν πνευμάτων»; «Σὲ παρακαλοῦμε, μεῖνε κοντά μας νὰ μᾶς διδάξεις καὶ νὰ θεραπεύσεις καὶ τοὺς ὑπόλοιπους ἀρρώστους»; Ὄχι. Τίποτα ἀπὸ αὐτὰ δὲν εἶπαν. Καὶ τί εἶπαν; «Φύγε ἀπὸ τὴν πόλη μας», διότι φοβήθηκαν ὅτι ὁ Ἰησοῦς θὰ ἔβλαπτε τὰ  συμφέροντά τους, τὰ ὁποῖα βασίζονταν στὴν παρανομία, καθὼς ἦταν παράνομη, σύμφωνα μὲ τὸν μωσαϊκὸ νόμο, ἡ ἐκτροφὴ καὶ ἡ βρώση χοιρινοῦ κρέατος.           

 Ὁ ἄνθρωπος ὁδηγεῖται στὴν παρανομία γιὰ διάφορους λόγους. Ὁ εὔκολος πλουτισμὸς εἶναι ἕνας ἀπὸ αὐτοὺς ὅπως εἴδαμε ἀπὸ τοὺς Γαδαρηνούς. Βέβαια, γιὰ τὸν εὔκολο πλουτισμὸ κάποιοι προβαίνουν καὶ σὲ ληστεῖες, σκεπτόμενοι: «Γιατὶ νὰ χρειαστεῖ νὰ καταβάλω τίμια καὶ κοπιαστικὴ ἐργασία προκειμένου νὰ βγάλω τὰ πρὸς τὸ ζῆν, ὅταν μία ληστεία μερικῶν ὡρῶν μπορεῖ νὰ μὲ κάνει πλούσιο;». Ἄλλος λόγος εἶναι οἱ κακὲς ἐπιθυμίες, αὐτὰ τὰ ἀνεξέλεγκτα «θέλω»  ποὺ πολλὲς φορὲς κατευθύνουν τὴ ζωή μας, ἐνῶ θὰ ἔπρεπε νὰ τὴν κατευθύνει ὁ στόχος μας νὰ ἑνωθοῦμε μὲ τὸν Θεό. Τέλος, στὴν παρανομία ὁδηγοῦν οἱ κακὲς συνήθειες καὶ ἡ προβληματικὴ ἀγωγή. Ὅταν ἕνας ἄνθρωπος ἔχει μεγαλώσει μὲ τὸ ἐλεύθερο ἀπὸ τοὺς γονεῖς του νὰ κάνει παρανομίες, ἤ ὅταν ἔχει μάθει νὰ ζεῖ κάνοντας παράνομες πράξεις, τότε, καθὼς δὲν ὑπάρχει πιὰ γιὰ ἐκεῖνον οὔτε ὁ ἔλεγχος τῆς συνείδησης, μὲ μεγάλη δυσκολία θὰ κατάφέρει νὰ ζήσει σύμφωνα πρὸς τοὺς νόμους.            

Ἡ ἔννομη ζωὴ εἶναι γιὰ τοὺς παράνομους «ἀνοησία». Σίγουρα, ὅμως, θὰ ἄλλαζαν γνώμη ἂν λάμβαναν σοβαρὰ ὑπ΄ ὄψιν τὶς συνέπειες τῆς παρανομίας, πρωτίστως στὸν ἴδιο τους τὸν ἑαυτό. Τὸ μεγαλύτερο κακὸ ποὺ μπορεῖ νὰ ἐξασφαλίσει ὁ παράνομος δὲν εἶναι ἄλλο ἀπὸ τὴν ἐγκατάλειψη τοῦ Θεοῦ. Αὐτὸ ἄλλωστε μᾶς δίδαξε καὶ ὁ Χριστὸς σήμερα, φεύγοντας ἀπὸ τοὺς Γαδαρηνοὺς καὶ ἀφήνοντάς τους στὸ πνευματικὸ σκοτάδι καὶ στὸν ψυχικὸ θάνατο. Καὶ ἂν δὲν ὑπάρχει ἡ εὐλογία τοῦ Θεοῦ στὴ ζωή μας, ἂν δὲν εἶναι δίπλα μας ὁ Θεὸς νὰ μᾶς κατευθύνει, τότε ἀναμφίβολα, ὅσο ψηλὰ καὶ νὰ φτάσουμε στὰ μάτια τοῦ κόσμου, στὴν πραγματικότητα ὁδηγούμαστε στὴν καταστροφή. Ἂν λάβουμε ὑπ’ ὄψιν τὰ λόγια τοῦ Εὐαγγελιστῆ Ἰωάννη ὅτι «ἡ τελεία ἀγάπη ἔξω βάλλει τὸν φόβον», καὶ ὅτι «ὁ Θεὸς ἀγάπη ἐστίν», τότε διαπιστώνουμε ὅτι ἡ ἀπουσία τοῦ Θεοῦ αὐτομάτως φέρνει τὸν φόβο στὴ ζωὴ τοῦ παρανόμου. Πράγματι, ὁ παράνομος ἀκόμη καὶ ἂν τὸ κρύβει καλά, διακατέχεται ἀπὸ τὸ αἴσθημα τοῦ φόβου, διότι ἀνὰ πάσα ὥρα καὶ στιγμὴ ἡ δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ ἤ τοῦ κράτους μποροῦν νὰ ἀνατρέψουν τὴν κατάσταση τῆς ζωῆς του. Ποιός, θὰ ἤθελε μία ζωὴ μέσα στὸν φόβο; Κανείς; Κι ὅμως, οἱ ἄνθρωποι ποὺ ἐπιλέγουν νὰ κάνουν τὴν παρανομία, ἐπιλέγουν νὰ ζήσουν μὲ φόβο τὸ ὑπόλοιπο τῆς σύντομης ζωῆς τους. Συγγενικὸ αἴσθημα μὲ αὐτὸ τοῦ φόβου εἶναι καὶ ὁ ἔλεγχος τῆς συνείδησης. Ὁ ἔλεγχος τῆς συνείδησης γιὰ νὰ τὸ ποῦμε μὲ ἁπλὰ λόγια, εἶναι ἡ καλὴ φωνὴ μέσα μας ποὺ μᾶς ἐμποδίζει νὰ κάνουμε τὸ κακό, ἐνῶ ἂν δὲν τὴν ἀκούσουμε καὶ τὸ κάνουμε, μᾶς ἐλέγχει καὶ τραυματίζει τὴν καλὴ ψυχική μας διάθεση. Ἀπὸ τὸν ἔλεγχο τῆς συνείδησης γλιτώνει αὐτὸς ποὺ ἔχει φόβο Θεοῦ, ἐνῶ τραυματίζει τὸν ἔλεγχο τῆς συνείδησης αὐτὸς ποὺ ἔχει ἀποβάλει τελείως τὸν Θεὸ ἀπὸ τὴ ζωή του καὶ ἔχει καταντήσει «κτηνώδης ἢ δαιμωνιώδης». Ὡστόσο, γιὰ νὰ μὴν μακρυγοροῦμε, ἀρκεῖ νὰ ἀναφέρουμε τὰ λόγια τοῦ προφήτη Δαυίδ: «οἱ […] παράνομοι ἐξολοθρευθήσονται ἐπὶ τὸ αὐτό».           

 Αὐτὰ ἰσχύουν γιὰ τοὺς παρανόμους. Οἱ συνέπειες, ὅμως, τῆς παρανομίας, ἔχουν ἀντίκτυπο καὶ στὴν κοινωνία. Ἡ διαταραχὴ τῆς τάξης καὶ τῆς ἀσφάλειας εἶναι τὸ πρῶτο καὶ ἂν σκεφτοῦμε ὅτι τὰ δύο αὐτὰ ὁδηγοῦν στὴν πρόοδο καὶ τὴν εἰρηνικὴ ζωή, τότε κατανοοῦμε ὅτι ἡ παρανομία τραυματίζει τὴν ἴδια τὴν πρόοδο καὶ τὴν εἰρήνη τῆς κοινωνίας. Καὶ σὰν νὰ μὴν ἔφτανε αὐτό, ἡ παρανομία ὁδηγεῖ σὲ περισσότερη παρανομία. Αὐτὸ συμβαίνει πρῶτον διότι ὁ παράνομος γίνεται τὸ κακὸ παράδειγμα, τὸ ὁποῖο, δυστυχῶς κάποιοι ποὺ δὲν ἔχουν ἰσχυρὰ ψυχικὰ ἀποθέματα, σπεύδουν νὰ μιμηθοῦν. Καὶ δεύτερον, διότι ὅταν ὑπάρχουν πολλὰ φαινόμενα παρανομίας σὲ μία κοινωνία, κάποιοι ἄνθρωποι ποὺ ἔχουν τὴν προδιάθεση καὶ τὴν ροπὴ στὴν παρανομία, αἰσθάνονται πιὸ ἄνετα νὰ παρανομήσουν καὶ οἱ ἴδιοι, ὅπως ὅταν σὲ μία μαζικὴ πορεία ὁ ἕνας βλέπει τὸν ἄλλο νὰ βανδαλίζει σπίτια ἤ καταστήματα καὶ παίρνει θάρρος νὰ κάνει τὸ ἴδιο.            

Ἀκούοντας ὅλα τὰ ἀνωτέρω, οἱ περισσότεροι σκεφτόμαστε: «γνωστὰ ὅλα αὐτά, ἀλλὰ ἐμεῖς τί σχέση ἔχουμε μὲ τὴν παρανομία, μιᾶς ποὺ εἴμαστε νομοταγεῖς πολίτες καὶ καλοὶ Χριστιανοί;». Κι ὅμως, ἂν κοιτάξουμε καλὰ μέσα μας, ἴσως διαπιστώσουμε ὅτι κι ἐμεῖς συχνὰ παραβαίνουμε τὸν νόμο τοῦ Θεοῦ. Μᾶς κάνει μία παρατήρηση ὁ ἀδερφὸς καὶ ἀμέσως ἀπαντοῦμε εἰρωνικὰ ἤ σκεφτόμαστε πὼς θὰ τὸν μειώσουμε. Κοιτᾶμε πῶς θὰ ἐκδικηθοῦμε γιὰ κάποια ἀδικία ποὺ μᾶς ἔγινε. Κρίνουμε τὸν ἕναν ἤ τὸν ἄλλο. Εἶναι ὅλα αὐτὰ καὶ ἄλλα πολλὰ σύμφωνα μὲ τὸν νόμο τοῦ Θεοῦ; Ὄχι. Ἄρα εἴμαστε παράνομοι ἐνώπιόν Του. Εἴμαστε παράνομοι ἐνώπιον Ἐκείνου ποὺ ἔγινε Ἄνθρωπος γιὰ ἑμᾶς, ἔπαθε γιὰ ἑμᾶς καὶ σταυρώθηκε. Ἄρα, κρύβεται ἴσως καὶ λίγη ἀγνωμοσύνη ἐνώπιόν Του. Ἑπομένως, ἂν θέλουμε καρδιακὰ νὰ πάψουν οἱ παρανομίες ποὺ συμβαίνουν στὴν κοινωνία καὶ διαταράζουν τὴν ἡρεμία μας, ἂν θέλουμε ἀκόμα τὰ παιδιὰ νὰ ὑπακοῦν τοὺς γονεῖς, καὶ γενικότερα νὰ ὑπάρχει ἡ εὐταξία καὶ ἡ πρόοδος, τότε πρέπει πρῶτα ἐμεῖς νὰ φροντίσουμε νὰ εἴμαστε ὑπάκουοι στοὺς νόμους τοῦ Θεοῦ. Σημειωτέον ὅτι ὅπως διδάσκει ὁ Ἀποστολο-ἐπίσκοπος Ἰάκωβος ὁ Ἀδελφόθεος, «ἂν κάποιος τηρήσει ὅλον τὸν νόμο, ἀλλὰ παραβεῖ μία ἐντολή, θεωρεῖται παραβάτης ὅλου τοῦ νόμου». Θέλουμε νὰ ἀφήσουμε πίσω κάθε παράβαση καὶ νὰ ἀσκήσουμε τὴν ἀρετή; Ἔχουμε τὴν δυνατότητα μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ. Μᾶς φαίνεται δύσκολο νὰ ἐφαρμόσουμε τέλεια τὸν νόμο τοῦ Θεοῦ; Τουλάχιστον ἂς ταπεινωθοῦμε ἐνώπιόν Του, καὶ ἂς μὴν κρίνουμε κανένα, διότι ἐκεῖνος ποὺ δὲν κρίνει, δὲν θὰ κριθεῖ. Καὶ ὅταν ἐμεῖς κάνουμε αὐτὴ τὴ μικρὴ θυσία στὸν Θεό, Ἐκεῖνος θὰ μᾶς εὐλογήσει γιὰ νὰ γίνουμε καὶ στὰ ὑπόλοιπα ὅπως πρέπει.

Ὁ Θεὸς μαζί μας!

Ὁ Ἐπίσκοπός σας,

†  ὁ Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος

Πηγή

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΑΞΙΜΟΒΙΤΣ: ΚΑΜΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΤΕΣ

Διευκρίνιση: Το κείμενο δεν είναι του Αγίου Ιωάννου Μαξίμοβιτς, αλλά του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Αβερκίου. Το μετέφρασα και το δημοσίευσα εδώ: http://krufo-sxoleio.blogspot.com/2016/06/blog-post_25.html αλλά οι περισσότεροι που το αναδημοσίευσαν (κυρίως νεοημερολογίτες "συντηρητικοί") πρώτον δεν ανέφεραν την πηγή (λόγω του μίσους τους για τους Παλαιοημερολογίτες), δεύτερον παρέλειψαν φράσεις που δεν τους άρεσαν (όπως το "οι Γνήσιοι Ορθόδοξοι Χριστιανοί στην πατρίδα μας") και τρίτον το απέδωσαν στον Άγιο Ιωάννη Μαξίμοβιτς.

Nικόλαος Μάννης

----------

 Πρέπει να προβούμε σε αποφασιστική ρήξη με τον Οικουμενισμό και δεν πρέπει να έχουμε καμία κοινωνία με τους συνοδοιπόρους του. Ο δρόμος μας δεν είναι ο δικός τους. Πρέπει να το πούμε αυτό με αποφασιστικότητα και να το δείξουμε με τις πράξεις μας. Μία εποχή πραγματικής ομολογίας έρχεται για μας. Μία εποχή που ίσως παραμείνουμε μόνοι και διωκόμενοι, στο βαθμό που όλες οι Ορθόδοξες τοπικές Εκκλησίες έχουν πλέον εισέλθει στις τάξεις του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών και έχουν ως εκ τούτου προδώσει την Ορθοδοξία. Έχει έρθει η ώρα της πλήρους απομονώσεώς μας. Δεν μπορούμε και δεν πρέπει να έχουμε καμία κοινωνία με αποστάτες της αληθινής Ορθοδοξίας. Και πρέπει να είμαστε έτοιμοι εάν απαιτηθεί να αναχωρήσουμε στις κατακόμβες. Η θέση μας, ως μαχητές και ομολογητές της καθαρής και αμόλυντης αλήθειας του Χριστού μας, θέτει κάτω από μεγάλη υποχρέωση περισσότερο από κάθε άλλη φορά στο παρελθόν.

ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ Δ' ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΑΤΘΑΙΟΥ 2023 (τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου)

 

Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί, 

            Σίγουρα θὰ ἔχετε ἀκούσει τὴν φράση «μὴν κρίνεις τὸ βιβλίο ἀπὸ τὸ ἐξώφυλλό του». Σημαίνει ὅτι ἡ ἐξωτερικὴ ἐμφάνιση, κατὰ κύριο λόγο, εἶναι παραπλανητικὴ καὶ δὲν ἔχει σχέση μὲ τὸ περιεχόμενο. Ἂν αὐτὸ ἰσχύει μία φορὰ γιὰ τὰ βιβλία, γιὰ τοὺς ἀνθρώπους ἰσχύει πολὺ περισσότερες. Δυστυχῶς, ὅμως, συχνὰ ὁ ἄνθρωπος ἀγνοεῖ ἤ ἀδιαφορεῖ γιὰ αὐτὴ τὴν ἀλήθεια καὶ συνηθίζει νὰ βάζει ταμπέλες στοὺς συνανθρώπους του μὲ βάση τὸ ἐξωτερικό τους σχῆμα. Δίνει, ἔτσι, βαρύτητα στοὺς τύπους καὶ ὄχι στὴν οὐσία, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ μὴν διαφέρει ἀπὸ τοὺς Φαρισαίους. 

            Ἑμεῖς, ὡς Χριστιανοί, οὕτως ἤ ἄλλως ὀφείλουμε νὰ μὴν κρίνουμε κανένα, οὔτε μὲ βάση τὸ περιεχόμενό του, οὔτε μὲ βάση τὴν ἐμφάνισή του, διότι ὁ Χριστὸς μᾶς βεβαιώνει ὅτι ἄν δὲν κρίνουμε, δὲν θὰ κριθοῦμε. 

            Πολλοὶ θὰ ἔκριναν τὸν ἑκατόνταρχο τῆς σημερινῆς περικοπῆς, βασισμένοι στὰ ἐξωτερικά του στοιχεῖα. Εἶχε λαμπρὴ στρατιωτικὴ στολή, εἶχε ὑπὸ τὴν ἐξουσία του στρατιῶτες καὶ δούλους. Ἦταν Ρωμαῖος καί, ἑπομένως, εἰδωλολάτρης καὶ ἀξιωματικὸς τοῦ στρατοῦ κατοχῆς τοῦ Ἰσραήλ. Τί πιθανότητες ὑπῆρχαν ἕνας τέτοιος ἄνθρωπος νὰ ἔχει εὐσέβεια μέσα του; Κατὰ πᾶσα πιθανότητα, θὰ ἐπρόκειτο γιὰ ἕναν μεγάλο ἁμαρτωλό, τυραννικὸ καὶ ὀργίλο ἄνθρωπο. Κι ὅμως, ὁ ἑκατόνταρχος εἶχε πολὺ μεγάλη εὐσέβεια καὶ ἀρετή. 

            Τὶς τελευταῖες ἡμέρες ὁ ἑκατόνταρχος ὑπέφερε. Ὁ ἴδιος δὲν εἶχε κάποια ἀσθένεια. Οὔτε ἡ οἰκογένειά του. Ἀσθενοῦσε ὁ δοῦλος του καὶ ἦταν στὰ πρόθυρα τοῦ θανάτου. Γιὰ αὐτὸ ὁ ἑκατόνταρχος κίνησε γῆ καὶ οὐρανὸ γιὰ νὰ βοηθηθεῖ ὁ ἀσθενὴς δοῦλος. Ποιός; Ὁ δοῦλος, ὁ ὁποῖος θεωροῦνταν, τὴν ἐποχὴ ἐκείνη, πρᾶγμα. Τόσο μεγάλη ἦταν ἡ καλοσύνη του, ποὺ μέχρι καὶ γιὰ τὸν δοῦλο του θυσιαζόταν. 

            Εἶχε ἀκούσει γιὰ τὸν Χριστὸ καὶ θέλησε νὰ Τὸν προσεγγίσει γιὰ νὰ Τοῦ ἀπευθύνει τὸ αἴτημά του. Μετὰ τὴν ἐπὶ τοῦ ὄρους ὁμιλία, ὁ ἑκατόνταρχος πλησίασε τὸν Κύριο μὲ πολὺ σεβασμὸ καὶ ἀνέφερε τὸ πρόβλημά του. Δὲν εἶχε ἴχνος αὐθάδειας ἤ ἀμφισβήτησης στὰ λόγια του. Δὲν εἶχε αὐτὸ ποὺ λέμε «παρρησία», ὥστε νὰ ἐπιχειρήσει νὰ μιλήσει στὸν Χριστὸ σὰν ἴσος πρὸς ἴσο. Ὁ Θεάνθρωπος ἀναπαύθηκε μὲ τὴν ταπεινοφροσύνη του καὶ ἀμέσως τοῦ ἀπάντησε «Θὰ ἔρθω στὸ σπίτι σου νὰ σοῦ θεραπεύσω τὸν ὑπηρέτη». Χρειαζόταν νὰ πάει στὸ σπίτι; Δὲν μποροῦσε μὲ ἕναν λόγο Του νὰ τὸν θεραπεύσει ἐξ ἀποστάσεως; Ἀσφαλῶς καὶ μποροῦσε. Ἤθελε, ὅμως, νὰ κάνει γνωστὴ στὸν παριστάμενο λαὸ τὴν καλὴ πνευματικὴ κατάσταση τοῦ ἑκατοντάρχου, ὁ ὁποῖος στὸ ἄκουσμα τῆς ἐπισκέψεως τοῦ Χριστοῦ, σάστισε. «Κύριε, εἶμαι ἀνάξιος νὰ ἔρθεις στὸ σπίτι μου», εἶπε. 

            Ὁ Κύριος τὸν ἐπαίνεσε, τότε, μπροστὰ σὲ ὅλους, προβάλλοντάς τὸν ὡς παράδειγμα πρὸς μίμηση: «Πουθενὰ στὸ Ἰσραὴλ δὲν βρῆκα τόση πίστη». Ὕστερα ἀπὸ τὰ λόγια αὐτά, μὲ τὸν λόγο Του θεράπευσε τὸν πάσχοντα ὑπηρέτη.

            Ὅσο πιὸ γρήγορα κατανοήσουμε πόσο ἀναγκαία εἶναι στὴ ζωή μας ἡ ταπεινοφροσύνη καὶ τὴν ἐφαρμόσουμε, τόσο πιὸ γρήγορα θὰ γευτοῦμε τὴν ἀληθινὴ μακαριότητα: «Μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι». Ἡ ταπεινοφροσύνη ἕλκει τὴν Θεία Χάρη, ἀλλὰ καὶ τὸν ἔπαινο ἀπὸ τὸν Ἴδιο Θεό. Ἐπαινεὶ ὁ Θεὸς τὸν ταπεινὸ διότι ξέρει ὅτι δὲν θὰ πέσει. Ἄλλωστε, ὁ ταπεινὸς δὲν ἔχει ἀπὸ πού νὰ πέσει, καθὼς ἔχει τὸν ἑαυτό του κάτω ἀπὸ ὅλους. 

            Μπορεῖ στὴν προσευχή μας νὰ παρακαλοῦμε τὸν Θεό: «Κύριε βοήθησέ με νὰ γίνω ταπεινός». Αὐτὸ αὐτομάτως σημαίνει ὅτι Τὸν παρακαλοῦμε νὰ στείλει στὴ ζωή μας ἀνθρώπους ποὺ θὰ μᾶς ὑποτιμήσουν καὶ θὰ μᾶς προσβάλουν, ὥστε νὰ τσαλακωθεῖ ἡ εἰκόνα, τὸ εἴδωλο ποὺ ἔχουμε πλάσει γιὰ τὸν ἑαυτό μας. Αὐτὴ εἶναι μία ὁδὸς πρὸς τὴν ταπεινοφροσύνη, τὸ νὰ δεχόμαστε τὶς ὕβρεις, τὶς προσβολὲς καὶ τὴν χλεύη ὅπως ὁ Διδάσκαλος τῆς Ταπεινοφροσύνης, ὁ Νυμφίος Χριστός, μὲ σιγὴ ἰχθύος. Δὲν εἶναι εὔκολο γιὰ τοὺς περισσότερους, ἀλλὰ ὅλοι μποροῦν νὰ τὸ πετύχουν μὲ τὴν βοήθεια τοῦ Θεοῦ, ἀρκεῖ νὰ εἶναι πρόθυμοι νὰ πονέσουν γιὰ λίγο τὸν τραυματισμὸ τῆς εἰκόνας τους. Ὑπάρχουν τρία στάδια τοῦ ἀνθρώπου ποὺ δέχεται προσβολές. Τὸ πρῶτο, τῶν ἀρχαρίων, νὰ δέχεσαι τὴν προσβολή, νὰ βρίσκεσαι σὲ ἐσωτερικὴ ταραχή, ἀλλὰ νὰ σιωπᾶς. Τὸ δεύτερο, νὰ δέχεσαι τὴν προσβολὴ μὲ εἰρήνη ψυχῆς καὶ τὸ τρίτο, νὰ ἀναζητᾶς τὴν προσβολὴ ὡς πηγὴ χαρᾶς, θεωρώντας ὅτι ἡ προσβολὴ τοῦ πλησίον εἶναι φάρμακο γιὰ τὶς ἁμαρτίες. Μαθαίνοντας στὸ πρῶτο, ὁδηγούμαστε στὸ δεύτερο καὶ ἀπὸ ἐκεῖ στὸ τρίτο. 

            Ἄλλη ὁδὸς εἶναι ἡ αὐτομεμψία, τὸ νὰ κατηγοροῦμε οἱ ἴδιοι τὸν ἑαυτό μας. Γιὰ νὰ φτάσουμε ὡς ἐκεῖ, πρέπει πρῶτα νὰ ἔχουμε γνωρίσει πραγματικὰ τὸν ἑαυτό μας, νὰ πετύχουμε δηλαδή, τὸ «γνῶθι σαυτόν». Ἄν γνωρίζουμε τὰ θετικά μας, θὰ τὰ ἐπιστρατεύσουμε στὸν ἀγώνα κατὰ τῶν ἀρνητικῶν στοιχεῖων τῆς προσωπικότητάς μας καὶ ὅλη μας ἡ μέριμνα θὰ εἶναι αὐτὰ τὰ ἀρνητικὰ νὰ τὰ μετατρέψουμε σὲ θετικά. Ἂν μποῦμε σὲ αὐτὴ τὴν διαδικασία, δὲν θὰ ἔχουμε χρόνο καὶ διάθεση οὔτε κὰν νὰ δοῦμε τὰ σφάλματα τῶν ἄλλων, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ σκηνώσει μέσα μας ἡ ἁγία ταπεινοφροσύνη, ἡ μεγάλη αὐτὴ ἀρετὴ ποὺ εἶχε ὁ εὐλογημένος ἑκατόνταρχος γιὰ νὰ φτάσει στὸ σημεῖο νὰ πεῖ ὅτι δὲν ἀξίζει τῆς θεϊκῆς παρουσίας στὸ σπίτι του. 

            Ἐν κατακλείδι, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, σήμερα, Δ’ Κυριακὴ τοῦ Ματθαίου, συμπεραίνουμε πρῶτον ὅτι δὲν πρέπει νὰ ἀφήνουμε τὰ ἐξωτερικὰ στοιχεῖα τῶν συνανθρώπων μας νὰ μᾶς ἐξαπατοῦν. Ἄνθρωποι φαινομενικὰ ἄσχετοι ἤ ἁμαρτωλοί, κρύβουν μέσα τους πλοῦτο ἀρετῆς. Δεύτερον, ἡ ταπεινοφροσύνη εὐφραίνει τὸν Θεό, δέχεται τὸν ἔπαινό Του καὶ τὴν εὐλογία Του. Καὶ τρίτον, γιὰ νὰ φτάσουμε στὴν ταπεινοφροσύνη πρέπει νὰ ἔχουμε συναίσθηση τῆς πνευματικῆς μας κατάστασης, ἐνῶ γιὰ νὰ φτάσουμε στὴ συναίσθηση, πρέπει πρῶτα νὰ γκρεμίσουμε τὴν εἰκόνα ποὺ ἔχουμε χτίσει γιὰ τὸ ἐγώ μας.

Ἡ εὐλογία τοῦ Θεοῦ νὰ μᾶς ἐνισχύει ὅλους!

Ὁ Ἐπίσκοπός σας,

†  ὁ Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος

Πηγή

ΚΥΡΙΑΚΗ Δ' ΜΑΤΘΑΙΟΥ 2023 (Ομιλία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Μεθώνης κ. Αμβροσίου)

 

ΤΙΠΟΤΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΡΟΜΑΚΤΙΚΟ ΓΙΑ ΑΥΤΟΝ ΠΟΥ ΕΜΠΙΣΤΕΥΕΤΑΙ ΤΟΝ ΘΕΟ! (Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς)

 

Πού μπορώ να πάω από το Πνεύμα Σου, και πού να φύγω από την παρουσία Σου; Αν ανέβω στον ουρανό , είσαι εκεί. αν κατέβω στην κόλαση , και εκεί είσαι. Αν πάρω τα φτερά της αυγής και κινηθώ στην άκρη της θάλασσας, και εκεί το χέρι Σου θα με οδηγήσει και το δεξί σου χέρι θα με κρατήσει (Ψαλμ. 139,7-10).

Πριν σταματήσει η προσοχή στο τι συμβαίνει σε μια χώρα, αποσπάται η προσοχή από ακόμη πιο τρομερά γεγονότα που ξέσπασαν ξαφνικά σε άλλο μέρος. πριν προλάβεις να εμβαθύνεις σε αυτά, νέα γεγονότα εκτρέπουν το βλέμμα σου στην τρίτη θέση, αναγκάζοντάς σε να ξεχάσεις τα προηγούμενα, αν και δεν έχουν σταματήσει.

Μάταιες οι συναντήσεις εκπροσώπων διαφορετικών χωρών που προσπαθούν να βρουν θεραπεία για μια κοινή ασθένεια, ενθαρρύνουν τον εαυτό τους και τους άλλους «λέγοντας επιπόλαια: «Ειρήνη!

Οι καταστροφές όχι μόνο δεν σταματούν σε εκείνες τις χώρες όπου ήδη συμβαίνουν, αλλά έρχονται και ξαφνικά όπου θεωρήθηκε ασφαλής και καλή.

Όσοι ξεφεύγουν από μια καταστροφή καταλήγουν σε μια άλλη, συχνά ακόμη χειρότερη.

«Σαν κάποιος να φύγει από ένα λιοντάρι, και να τον συναντήσει μια αρκούδα, ή αν γυρνούσε στο σπίτι και ακούμπησε το χέρι του σε έναν τοίχο, και ένα φίδι τον τσίμπησε» (Αμ 5.19). ή, όπως λέει ένας άλλος προφήτης: «Αυτός που τρέχει από την κραυγή θα πέσει σε ένα λάκκο· και όποιος βγει από τον λάκκο θα πέσει σε μια θηλιά· γιατί τα παράθυρα των ουρανίων θα ανοίξουν και τα θεμέλια της γης θα ταρακουνηθεί» (Ησ 24:18).

Αυτό βλέπουμε αυτή τη στιγμή.

Όσοι πηγαίνουν σε ειρηνική εργασία γίνονται ξαφνικά θύματα εχθροπραξιών που έχουν προκύψει εκεί που δεν περίμεναν.

Όσοι φεύγουν από τον στρατιωτικό κίνδυνο υπομένουν τη φρίκη των στοιχείων στην καταστροφή ενός σεισμού ή ενός τυφώνα.

Πολλοί βρίσκουν τον θάνατό τους εκεί που διέφυγαν από τον θάνατο. Άλλοι, ωστόσο, είναι καλύτερα προετοιμασμένοι να θέσουν τη ζωή τους σε κίνδυνο παρά να μαραζώσουν σε μέρη που θεωρούνται ασφαλή, εν αναμονή άλλων καταστροφών που μπορεί να έρθουν σε αυτά τα μέρη.

Φαίνεται ότι δεν υπάρχει μέρος στον κόσμο που τα τελευταία χρόνια θα ήταν ένα ήρεμο και ήσυχο καταφύγιο από τις παγκόσμιες αντιξοότητες.

Οι επιπλοκές είναι πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές.

Σε κίνδυνο στα ποτάμια, σε κίνδυνο από ληστές, σε κίνδυνο από ομοφυλόφιλους, σε κίνδυνο από τους εθνικούς, σε κίνδυνο στην πόλη, σε κίνδυνο στην έρημο, σε κίνδυνο στη θάλασσα, σε κίνδυνο ανάμεσα σε ψεύτικους αδελφούς, όπως ο απόστολος Λέει ο Παύλος (Β Κορινθίους 11.26).

Σε αυτά τα δεινά της εποχής μας, πρέπει να προσθέσουμε «ταραχές στον αέρα και προβλήματα από τον αέρα», ιδιαίτερα τρομερές.

Όταν όμως τα δεινά που απαρίθμησε ο Απόστολος Παύλος υπέμεινε από τον ίδιο τον ένδοξο αρχιαπόστολο, είχε μεγάλη παρηγοριά. Ήξερε ότι υπέφερε για τον Χριστό και ότι ο Χριστός θα τον ανταμείψει για αυτούς: «Γνωρίζω σε ποιον πίστεψα, και είμαι βέβαιος ότι μπορεί να τηρήσει την υπόσχεσή μου για εκείνη την ημέρα» (Β΄ Τιμ. 1.12). Ήξερε ότι ο Κύριος, αν χρειαζόταν, θα του έδινε τη δύναμη να υπομείνει ακόμη μεγαλύτερες καταστροφές και γι' αυτό λέει με τόλμη: Μπορώ να κάνω τα πάντα μέσω του Ιησού Χριστού που με ενισχύει (Φιλιππησίους 4.13).

Για εμάς, οι σημερινές καταστροφές είναι τόσο τρομερές γιατί δεν μας ήρθαν για χάρη της σταθερότητας στην πίστη μας και δεν τις υπομένουμε για τον Χριστό. Επομένως, δεν ελπίζουμε να λάβουμε κορώνες γι' αυτούς.

Και το πολύ χειρότερο και που μας κάνει ανίσχυρους στον αγώνα ενάντια στις αντιξοότητες είναι ότι δεν ενισχύουμε τη δύναμη του Χριστού και δεν εμπιστευόμαστε στον Θεό, αλλά στην ανθρώπινη δύναμη και μέσα.

Ξεχνάμε τα λόγια της Αγίας Γραφής: Μη βασίζεστε στους άρχοντες, στους υιούς των ανθρώπων, σε αυτούς δεν υπάρχει σωτηρία... Ευλογητός ο Θεός του Ιακώβ του Βοηθού του, η ελπίδα του είναι στον Κύριο τον Θεό του (Ψαλμ. 145,35) . Και κάτι ακόμη - Εάν ο Κύριος δεν προστατεύει την πόλη, ο φύλακας παρακολουθεί μάταια (Ψλ 126,1).

Προσπαθούμε να βρούμε ένα σταθερό στήριγμα εκτός από τον Θεό, και μας συμβαίνει σύμφωνα με τα λόγια των προφητών: αυτή η ανομία θα είναι για σας, σαν μια ρωγμή που απειλεί να πέσει, αποκαλυπτόμενη σε έναν ψηλό τοίχο, του οποίου η καταστροφή θα έρθει ξαφνικά, μια στιγμή (Ησαΐας 30.13). Αλίμονο σε αυτούς που ακουμπούν σε τέτοιους τοίχους! Όπως ένας γκρεμισμένος τοίχος καταστρέφει αυτούς που στηρίχθηκαν πάνω του, έτσι και με την καταστροφή των ψεύτικων ελπίδων χάνονται όσοι στηρίζονταν σε αυτές. Αυτές οι ελπίδες για αυτούς είναι «στήριγμα καλαμιών». «Όταν σε έπιασαν με το χέρι τους, τους χώρισες και τους τρύπησες ολόκληρο τον ώμο· και όταν ακούμπησαν πάνω σου, έσπασες και τραυμάτισες όλη τους την οσφύ» (Ιεζεκιήλ 29,7).

Πολύ διαφορετικά συμβαίνει με αυτούς που ζητούν τη βοήθεια του Θεού.

Ο Θεός είναι το καταφύγιό μας και η δύναμή μας, μια γρήγορη βοήθεια στα δεινά· γι' αυτό, ας μη φοβόμαστε, ακόμη κι αν η γη σειστεί και τα βουνά κινηθούν στην καρδιά των θαλασσών (Ψαλμ. 45,2-3).

Τίποτα δεν φοβίζει αυτόν που εμπιστεύεται τον Θεό. Δεν θα φοβάται έναν κακό. Ο Κύριος είναι το φως μου και η σωτηρία μου: ποιον να φοβηθώ; Ο Κύριος είναι η δύναμη της ζωής μου: ποιον να φοβηθώ; (Ψλ 26:1).

Δεν φοβάται τη φρίκη του πολέμου. Εάν ένας στρατός σηκώσει τα όπλα εναντίον μου, η καρδιά μου δεν θα φοβηθεί. αν ξεσπάσει πόλεμος εναντίον μου, τότε θα ελπίζω (Ψλ 27:3).

Είναι ήρεμος στο σπίτι. Ζωντανός με τη βοήθεια του Υψίστου, θα εγκατασταθεί στο αίμα του Θεού του Ουρανού (Ψαλμ. 90,1).

Είναι έτοιμος να πλεύσει στη θάλασσα - ... Οι δρόμοι σου είναι στη θάλασσα, και τα μονοπάτια σου είναι σε πολλά νερά (Ψλ 76,20).

Θαρραλέα, σαν με φτερά, θα πετάξει στον αέρα σε μακρινές χώρες, λέγοντας: Και εκεί το χέρι σου θα με οδηγήσει, και το δεξί σου χέρι θα με κρατήσει (Ψλ 139,10).

Δεν θα φοβάται τον φόβο της νύχτας, από βέλος που πετάει τις μέρες, από πράγμα που περνά στο σκοτάδι, από αποβράσματα (επίθεση) και μεσημεριανό δαίμονα (Ψλ 90,3).

Αλλά ο θάνατος δεν είναι φοβερός γι' αυτόν, για τον οποίο η ζωή είναι ο Χριστός, γι' αυτόν ο θάνατος είναι κέρδος (Φιλιππησίους 1:21). Ποιος θα μας χωρίσει από την αγάπη του Θεού: θλίψη, ή στενοχώρια, ή διωγμός, ή πείνα, ή γυμνότητα, ή κίνδυνος, ή σπαθί;... Ούτε θάνατος, ούτε ζωή, ούτε άγγελοι, ούτε αρχές, ούτε δυνάμεις, ούτε παρούσες ούτε το μέλλον, ούτε το ύψος, ούτε το βάθος, ούτε κανένα άλλο πλάσμα μπορεί να μας χωρίσει από την αγάπη του Θεού (Ρωμ. 8:35-39).

Γι' αυτό, αγαπητοί, έχοντας τέτοιες υποσχέσεις, ας καθαρίσουμε τον εαυτό μας από κάθε ακαθαρσία της σάρκας και του πνεύματος, τελειοποιώντας την αγιότητα με φόβο Θεού (Β' Κορινθίους 7.1).

Ο Κύριος λέει: - Λύστε τα δεσμά της ανομίας, λύστε τα δεσμά του ζυγού, και αφήστε τον καταπιεσμένο να φύγει ελεύθερος, και σπάστε κάθε ζυγό. Μοιράσου το ψωμί σου με τους πεινασμένους και φέρε τους περιπλανώμενους φτωχούς στο σπίτι σου. όταν δεις γυμνό άντρα, ντύσου τον και μην κρύβεσαι από τους συγγενείς σου. Τότε το φως σου θα ανοίξει σαν την αυγή, και σύντομα θα αυξηθεί η θεραπεία σου, και η δικαιοσύνη σου θα πάει μπροστά σου, και η δόξα του Κυρίου θα σε συνοδεύει. Τότε θα καλέσετε, και ο Κύριος θα ακούσει. θα φωνάξεις, και θα πει: "Εδώ είμαι!" (Ησ 58:6-9).

Θεός! Δίδαξέ με να κάνω το θέλημά Σου (Ψλ 142:10) και την ημέρα που θα Σε καλέσω, άκουσέ με σύντομα (Ψλ 101:3)!

Είθε το έλεός σου να είναι επάνω μας, Κύριε, καθώς σε εμπιστευόμαστε (Ψαλμ. 32:22).

Ταπεινός Ιωάννης, Επίσκοπος Σαγκάης

30 Αυγούστου/12 Σεπτεμβρίου 1937

Πηγή