ΣΤΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟ - ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΙΣΤΗ ΣΤΟ ΑΔΥΝΑΤΟ (Ὁμιλία τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα)

 

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΥΣ Γ' ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΥΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ (Τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα)

 

Ὁμιλία στοὺς Γ΄ Χαιρετισμοὺς τῆς Θεοτόκου

Ἀπὸ τὸν Σεβ. Μητροπολίτη Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα στὸν Ἱερὸ Ναὸ Ἁγίων Δώδεκα Ἀποστόλων στὴν Λάρισα, τὴν Παρασκευὴ Γ΄ ἑβδ. Νηστειῶν, 23-3/5-4-2024:

Πηγή

ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΣΤΑΥΡΟΠΡΟΣΚΥΝΗΣΕΩΣ 2024 (Τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου)

 

Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

            Μὲ τὴν Χάρη τοῦ Θεοῦ φτάσαμε αἰσίως στὴν Γ΄ Κυριακὴ τῶν Νηστειῶν, ἡ ὁποία ἀποτελεῖ τὴν μέση τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Σαρακοστῆς. Τὴν ἡμέρα αὐτὴ ἡ Ἐκκλησία μας τοποθετεῖ πρὸς προσκύνηση στὴ μέση κάθε Ναοῦ τὸ ἱερώτερο σύμβολό της, τὸν Τίμιο Σταυρό, γιὰ αὐτὸ καὶ ἡ σημερινὴ Κυριακὴ ὀνομάζεται «τῆς Σταυροπροσκυνήσεως». 

            Ἡ πανηγυρικὴ προσκύνηση τοῦ Ζωοποιοῦ Σταυροῦ στὸ μέσον τῆς τεσσαρακονθήμερης νηστείας καθιερώθηκε ἀπὸ τοὺς Ἁγίους Πατέρες μας γιὰ ἕναν ἁπλούστατο λόγο. Τὴν περίοδο αὐτή, οἱ Χριστιανοὶ ἐφαρμόζουμε ἕναν ἰδιαίτερο πνευματικὸ ἀγώνα νὰ καθαρισθοῦμε, μέσῳ τῆς ἐγκράτειας, ἀπὸ τὰ πάθη ποὺ θέλουν τὴν ψυχή μας ὑπόδουλη. Μέσα ἀπὸ τὴν νηστεία τῶν αἰσθήσεων ἐπιδιώκουμε τὴν ψυχική μας ἐλευθερία, προκειμένου νὰ φθάσουμε μὲ τὴν βοήθεια τοῦ Θεοῦ ὅσο γίνεται καλύτερα προετοιμασμένοι στὰ ἄχραντα Πάθη καὶ τὴν ἔνδοξη Ἀνάστασή Του. Ὁ πνευματικὸς ἀγώνας τῆς νηστείας εἶναι ἕνας Σταυρὸς τὸν ὁποῖο σηκώνει ὁ καθένας μας ἀνάλογα μὲ τὶς δυνάμεις του. Στὴν πορεία, ἐνδεχομένως νὰ κουρασθοῦμε, νὰ ἐξαντληθοῦμε, ἢ ἀκόμη καὶ νὰ σκεφτοῦμε, ὡς ἄνθρωποι, νὰ ἐγκαταλείψουμε τὸν ἀγώνα. Σὲ αὐτὸ τὸ σημεῖο ἔρχεται ἡ Σταυροπροσκύνηση. Προσκυνῶντας τὸν Τίμιο Σταυρὸ λαμβάνουμε θάρρος καὶ δύναμη νὰ συνεχίσουμε τὸν πνευματικὸ ἀγώνα τῆς κάθαρσης. Τὸ θάρρος καὶ ἡ δύναμη προκύπτουν: πρῶτον, ἀπὸ τὴν ἴδια τὴν δύναμη ποὺ φέρει πάνω του ὁ Σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ. Δεύτερον, ἀπὸ τὴν σκέψη πὼς ὁ Θεάνθρωπος Κύριός μας καταδέχθηκε γιὰ ἐμᾶς τοὺς ἀναξίους δούλους Του νὰ κρεμασθεῖ στὸ Ξύλο τοῦ Σταυροῦ καὶ ἐμεῖς θὰ ἀρνηθοῦμε νὰ σηκώσουμε οἱ ἴδιοι τὸν Σταυρό μας γιὰ τὴν δική μας σωτηρία; Τρίτον, ἀπὸ τὴν βέβαιη ἐλπίδα καὶ τὴν ἀναμφίβολη ἀλήθεια ὅτι πάντοτε μετὰ τὴν Σταύρωση ἀκολουθεῖ ἡ Ἀνάσταση. Θέλουμε τὴν Ἀνάστασή μας; Ἂν ναί, ὀφείλουμε νὰ δείξουμε λίγη ὑπομονὴ στὴν Σταύρωση ποὺ προηγεῖται. Παράδεισο χωρὶς προηγουμένως θλίψεις, κόπους καὶ θυσίες δὲν συνάντησε κανένας.

            Πέραν τῆς μεγάλης ἑορτῆς τῆς Σταυροπροσκυνήσεως, πανηγυρίζουμε σήμερα «τῆς σωτηρίας ἡμῶν τὸ κεφάλαιον καὶ τοῦ ἀπ΄ αἰῶνος μυστηρίου τὴν φανέρωση», τὸν Εὐαγγελισμὸ τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου. Πανηγυρίζουμε τὸ γεγονὸς τῆς ἐπίσκεψης τοῦ Ἀρχαγγέλου Γαβριὴλ πρὸς τὴν νεαρὴ Παρθένο Μαριὰμ, προκειμένου νὰ τῆς ἀναγγείλει τὸ χαρμόσυνο μήνυμα ὅτι ἐπελέγη ἀπὸ τὸν Θεὸ γιὰ νὰ καταστεῖ Μητέρα τοῦ Υἱοῦ Του. Στὸ ἄκουσμα αὐτοῦ τοῦ παράξενου λόγου, ἡ Παναγία μας ἀπόρησε: «πῶς μπορεῖ νὰ γίνει αὐτὸ ἐφόσον εἶμαι Παρθένος»; Ἔλαβε, τότε, τὴν ἀπάντηση: «Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα θὰ ἔλθει ἐπάνω σου καὶ ἡ δύναμη τοῦ Ὑψίστου θὰ σὲ ἐπικαλύψει». Λαμβάνοντας αὐτὴν τὴν διαβεβαίωση, ἡ πλήρως ἀφιερωμένη στὸν Θεό, ἡ Πάναγνος Δέσποινα, ἡ «ἐν γυναιξὶν εὐλογημένη», ἔκλινε μὲ ταπείνωση τὴν κεφαλὴ καὶ ἀποδέχθηκε τὸ Θέλημα τοῦ Θεοῦ λέγοντας: «ἰδοὺ ἡ δούλη Κυρίου· γένοιτό μοι κατὰ τὸ ρῆμά σου». Μὲ τὴν φράση αὐτὴ ἐπιτελέσθηκε τὸ μέγα θαῦμα καὶ «ἡ Παρθένος ἔσχεν ἐν γαστρί», συνέλαβε τὸν Κύριο καὶ Θεό μας, ὅπως εἶχε προφητέψει ἑκατοντάδες χρόνια νωρίτερα ὁ Προφήτης Ἡσαΐας. 

            Ἡ Ἄχραντος Θεοτόκος ἔκανε αὐτὸ ποὺ ἀναφέραμε στὴν ἀρχή: σήκωσε τὸν Σταυρό Της, θυσιάσθηκε καὶ ἔκανε ὑπακοὴ στὸ Θέλημα τοῦ Θεοῦ, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ σωθεῖ, μέσα ἀπὸ αὐτὴ τὴν ἀπόφασή της, τὸ ἐξόριστο ἀνθρώπινο γένος. Φαίνεται, γιὰ ἄλλη μιὰ φορά, ὅτι μία παρακοὴ μᾶς κατέστρεψε, ἡ παρακοὴ τῶν Πρωτοπλάστων, καὶ μία ὑπακοὴ μᾶς ἔσωσε, ἡ ὑπακοὴ τῆς Κυρίας Θεοτόκου. 

            Πραγματικά, σήμερα φανερώθηκε γιὰ πρώτη φορὰ τὸ «ἀπ΄ αἰῶνος ἀπόκρυφον καὶ Ἀγγέλοις ἄγνωστον μυστήριον» πώς ὁ Θεὸς θὰ θεράπευε τὸ πταῖσμα τῶν Πρωτοπλάστων καὶ θὰ μᾶς ἀνακαλοῦσε στὴν ἀρχαία πατρίδα μας· μὲ τὴν ἐνσάρκωση τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ στὴν ἄχραντη κοιλία τῆς Ἀειπαρθένου Κόρης. Τὸ σχέδιο τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴν σωτηρία μας εἶχε ὡς χαρακτηριστικὸ γνώρισμα τὴν ἀνατροπὴ τῶν νόμων τῆς φύσης, γιὰ αὐτὸ καὶ εὐστόχως ἀναφέρει ὁ ὑμνωδὸς ὅτι «Θεὸς ὅπου βούλεται, νικᾶται φύσεως τάξις». 

            Αὐτὸ γιὰ ἐμᾶς τοὺς Χριστιανοὺς ἀποτελεῖ νόμο, καθὼς τὸ ἔχουμε δεῖ ἀμέτρητες φορές. Ἀρχικὰ ἀναφέραμε ὅτι μετὰ τὴν Σταύρωση ἀκολουθεῖ ἡ Ἀνάσταση. Αὐτὸ ἀποτελεῖ ὑπέρβαση τῆς φύσεως. Ἡ φύση λέει ὅτι μετὰ τὴν Σταύρωση ἀκολουθεῖ ὁ θάνατος, τίποτε περισσότερο, τίποτε λιγότερο. Ὅταν, ὅμως, μιλάει ὁ Θεός, ἡ φύση ὑποχωρεῖ. 

            Τολμῶ νὰ πῶ πὼς αὐτὸ τὸ βλέπουμε ξεκάθαρα καὶ μὲ τὴν ἔνδοξη Ἑλληνικὴ Ἐπανάσταση τοῦ 1821, τῆν ἔναρξη τῆς ὁποίας τιμοῦμε μαζὶ μὲ τὴν Θεομητορικὴ ἑορτὴ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ.

            Τότε, ἂς μοῦ ἐπιτραπεῖ ἡ ἔκφραση, μιὰ «χούφτα» ὑπόδουλων ἐπὶ τετρακόσια χρόνια Ἑλλήνων ὕψωσε τὸ ἀνάστημα, σήκωσε τὸ λάβαρο τῆς Ἐπανάστασης καὶ ὑπὸ τὴν σκέπη τῆς Ὑπερμάχου Στρατηγοῦ ρίχθηκε στὸν ἀγώνα γιὰ τὸν Εὐαγγελισμὸ τοῦ Ἔθνους καὶ τὴν ἐπανάκτηση τῆς ἐλευθερίας. Αὐτὴ ἡ «χούφτα», εἰς πεῖσμα τῶν νόμων τῆς φύσης ποὺ λέει ὅτι ὑπερέχει πάντοτε ὁ ἰσχυρός, κατάφερε νὰ ἀντιμετωπίσει τὴν ὑπερδύναμη τῆς Ὀθωμανικῆς Αὑτοκρατορίας καὶ νὰ ἐξέλθει νικήτρια. Μὲ ἄλλα λόγια, κατάφερε νὰ σηκώσει τὸν Σταυρό της γιὰ νὰ ὁδηγηθεῖ στὴν Ἐπανάσταση καὶ τὴν Ἀνάσταση. Γιατί συνέβη ὅλο αὐτό; Γιατί, ὅπως εἶχε πεῖ ὁ μακαριστὸς Ἀρχιστράτηγος τῆς Ἐπανάστασης, Θεόδωρος Κολοκοτρώνης: «ὁ Θεὸς ἔβαλε τὴν ὑπογραφή Του γιὰ τὴν ἐλευθερία τῆς Ἑλλάδος καὶ δὲν τὴν παίρνει πίσω!». 

            Καὶ γιατί ὁ Θεὸς θέλησε οἱ Ἕλληνες νὰ ἐλευθερωθοῦν; Διότι, ὅταν ἔπιασαν οἱ Ἥρωες πρόγονοί μας τὰ ὅπλα, εἶπαν ὅτι ἀγωνίζονταν πρῶτα «ὑπὲρ Πίστεως καὶ ἔπειτα ὑπὲρ Πατρίδος». Τὰ δύο αὐτὰ ἰδανικὰ ἀπὸ πολλῶν αἰώνων κάποιοι δῆθεν φίλοι μας θέλησαν μὲ ἀσύλληπτη μανία νὰ μᾶς τὰ κλέψουν, ἀλλὰ ἐπειδὴ δὲν τὰ κατάφεραν, ἐφηῦραν πιὸ ὕπουλους τρόπους γιὰ νὰ μᾶς κάνουν νὰ τὰ προδώσουμε καὶ νὰ τὰ παραδώσουμε μὲ τὴν θέλησή μας. Γιὰ αὐτὸ καὶ βλέπουμε τόση ἐπίθεση στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, τόση ἐπίθεση στὸ Ἔθνος καὶ ὅλα τὰ χαρακτηριστικά του, τόση ἐπίθεση στὴν παραδοσιακὴ Οἰκογένεια. 

            Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, οἱ πρόγονοί μας, τῶν ὁποίων εὐχόμαστε ἡ μνήμη νὰ εἶναι αἰωνία καὶ νὰ ἀπολαμβάνουν ἐν οὐρανοῖς τοὺς κόπους τους, θυσιάσθηκαν γιὰ νὰ εἴμαστε σήμερα ἐλεύθεροι, ἂν βέβαια αὐτὸ ὀνομάζεται ἐλευθερία -αὐτὸ εἶναι ἄλλο θέμα. Οἱ προπάτορές μας σήκωσαν τὸν Σταυρὸ καὶ ὁδήγησαν τὴν Πατρίδα μας στὴν Ἀνάσταση. Ὀφείλουμε καὶ ἐμεῖς τὸ ἴδιο νὰ κάνουμε. Μὲ πνεῦμα θυσίας νὰ σηκώσουμε τὸν Σταυρὸ γιὰ νὰ καταφέρουμε νὰ διατηρήσουμε ὅσα ἁγνὰ καὶ ἅγια μᾶς παραδόθηκαν, γιὰ νὰ καταφέρουμε νὰ κρατήσουμε ζωντανὲς τὶς ρίζες μας. 

            Χρόνια πολλὰ καὶ εὐλογημένα! Ἡ Παναγία νὰ μᾶς σκεπάζει καὶ νὰ μᾶς δίνει δύναμη νὰ σηκώνουμε μὲ ὑπομονὴ τὸν Σταυρό μας καὶ νὰ κρατιόμαστε γερὰ στὶς ρίζες μας!

Ὁ Ἐπίσκοπός σας,

† ὁ  Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος

Πηγή

ΠΕΡΙ ΚΑΤΑΛΑΛΙΑΣ (Οσίου Ιωάννου του Σιναΐτου)

 

Οσίου Ιωάννου του Σιναΐτου

Καταλαλιά σημαίνει γέννημα του μίσους, ασθένεια λεπτή, αλλά και παχειά∙ παχειά βδέλλα, κρυμμένη και αφανής, πού απορροφά και εξαφανίζει το αίμα της αγάπης. Σημαίνει υπόκρισις αγάπης, αιτία της ακαθαρσίας, αιτία του βάρους της καρδιάς, εξαφάνισις της αγνότητος…

Άκουσα μερικούς να καταλαλούν και τους επέπληξα. Και για να δικαιολογηθούν οι εργάτες αυτοί του κακού μου απήντησαν ότι το έκαναν από αγάπη και ενδιαφέρον προς αυτόν που κατέκριναν. Εγώ τότε τους είπα να την αφήσουν αυτού του είδους την αγάπη, για να μη διαψευσθή εκείνος που είπε: «Τον καταλαλούντα λάθρα τον πλησίον αυτού, τούτον εξεδίωκον» (Ψαλμ. ρ΄ 5). Εάν ισχυρίζεσαι ότι αγαπάς τον άλλον, ας προσεύχεσαι μυστικά γι΄ αυτόν και άς μη τον κακολογής. Διότι αυτός ο τρόπος της αγάπης είναι ευπρόσδεκτος από τον Κύριον…

Επί πλέον άς μη λησμονής και τούτο, και έτσι οπωσδήποτε θα συνέλθης και θα παύσης να κρίνης αυτόν πού έσφαλε: Ο Ιούδας ανήκε στην χορεία των μαθητών, ενώ ο ληστής στην χορεία των φονέων. Και είναι άξιο θαυμασμού πώς μέσα σε μία στιγμή ο ένας επήρε την θέσι του άλλου!…

Είδα άνθρωπο πού φανερά αμάρτησε, αλλά μυστικά μετενόησε. Και αυτόν πού εγώ τον κατέκρινα ως ανήθικο, ο Θεός τον εθεωρούσε αγνό, διότι με την μετάνοιά του Τον είχε πλήρως εξευμενίσει…

Ακόμη και την ώρα του θανάτου του, αν ιδής κάποιον να αμαρτάνη, μήτε τότε να τον κατακρίνης. Διότι η απόφασις του Θεού είναι άγνωστη στους ανθρώπους. Μερικοί έπεσαν φανερά σε μεγάλα αμαρτήματα, κρυφά όμως έπραξαν πολύ μεγαλύτερα καλά. Έτσι εξαπατήθηκαν οι φιλοκατήγοροι, και εκείνο πού εκρατούσαν στα χέρια τους ήταν καπνός και όχι ήλιος…

Οι δαίμονες μας σπρώχνουν πιεστικά ή στο να αμαρτήσωμε ή, αν δεν αμαρτήσωμε, στο να κατακρίνωμε όσους αμάρτησαν, ώστε με το δεύτερο να μολύνουν οι κακούργοι το πρώτο…

Η κρίσις είναι αναιδής αρπαγή του δικαιώματος του Θεού, ενώ η κατάκρισις όλεθρος της ψυχής αυτού ο οποίος κατακρίνει…

Ο καλός «ραγολόγος» τρώγει τις ώριμες ρώγες των σταφυλιών και δεν πειράζει καθόλου τις άγουρες. Παρόμοια ο καλόγνωμος και συνετός άνθρωπος, όσες αρετές βλέπει στους άλλους τις σημειώνει με επιμέλεια, ενώ ο ανόητος αναζητεί τα ελαττώματα και τις κατηγορίες. Γι΄ αυτόν μάλιστα έχει λεχθή: «Εξηρεύνησαν ανομίαν, εξέλιπον εξερευνώντες εξερευνήσεις» (Ψαλμ. ξγ΄ 7).

Μη κατακρίνης και όταν ακόμη βλέπης κάτι με τους ίδιους τους οφθαλμούς σου, διότι και αυτοί πολλές φορές εξαπατώνται…

(Από την «Κλίμακα», Λόγος Δέκατος)

Πηγή

ΤΡΟΠΟΙ ΣΩΤΗΡΙΑΣ (Ὁμιλία τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα)

 

ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ Β΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ 2024 (Τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου)

Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,   

            Κάθε ἄνθρωπος ἀπὸ τὴν φύση του ἔχει ἀνάγκη ἀπὸ στηρίγματα -ἀνθρώπους ποὺ νὰ μπορεῖ νὰ ἐμπιστεύεται, ἔτοιμους νὰ παραβλέψουν τὸ ἐγώ τους γιὰ νὰ μᾶς βοηθήσουν νὰ ὀρθοποδήσουμε τόσο σωματικά, ὅσο καὶ πνευματικά. 

            Τέτοιοι ἄνθρωποι ἦταν οἱ τέσσερεις ἄνδρες τοῦ σημερινοῦ εὐαγγελικοῦ ἀναγνώσματος. Χάρη στὴν πολλή τους ἀγάπη, πρόθυμα ἔσπευδαν νὰ διακονήσουν τὸν παραλυτικὸ φίλο τους. Καὶ χάρη στὴν πολλή τους πίστη, μὲ αὐθόρμητο ἐνθουσιασμὸ καὶ βεβαιότητα τὸν σήκωσαν ξαπλωμένο στο κρεβάτι του καὶ τὸν ὁδήγησαν ἐνώπιον τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ γιὰ νὰ τὸν θεραπεύσει. Στὸ σπίτι, ὅμως, ποὺ κήρυττε ὁ Χριστός, εἶχε συγκεντρωθεῖ πλῆθος κόσμου, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ μὴν μποροῦν νὰ εἰσέλθουν οἱ φέροντες τὸν παράλυτο. Ἂν ἦταν ἄλλος στὴ θέση τους, ἢ θὰ εἶχε φύγει, ἢ θὰ περίμενε μέχρι νὰ τελειώσει ὁ Κύριος τὴν διδασκαλία Του, ὥστε νὰ βγεῖ ἀπὸ τὸ σπίτι καὶ τότε νὰ Τοῦ παρουσιάσουν τὸν ἀσθενῆ. Ἐκεῖνοι, ὅμως, βιάζονταν νὰ λυθεῖ ὁ ἄνθρωπός τους ἀπὸ τὰ δεσμὰ τῆς ἀσθένειας καὶ νὰ βιώσει τὴν χαρὰ τῆς ὑγείας, ὅπως τὴν βίωναν καὶ οἱ ἴδιοι. Τὸ σημεῖο αὐτὸ μᾶς θυμίζει αὐτὸ ποὺ ἔκανε ὁ Ἀπόστολος Φίλιππος στὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα τῆς προηγούμενης Κυριακῆς∙ δὲν κράτησε τὴν χαρὰ τῆς εὕρεσης τοῦ Μεσσία γιὰ τὸν ἑαυτό του, ἀλλὰ ἔσπευσε νὰ τὴν μοιραστεῖ μὲ τὸν Ναθαναήλ, τὸν πολύτιμο φίλο του. Μὲ αὐτὸ τὸ πνεῦμα, λοιπόν, οἱ τέσσερεις ἄνδρες ἀποφάσισαν νὰ παραβλέψουν τὰ ἐμπόδια∙ ἄνοιξαν τὴν στέγη τοῦ σπιτιοῦ, σήκωσαν τὸν παράλυτο καὶ ἀπὸ ἐκεῖ τὸν κατέβασαν καὶ τὸν παρουσίασαν στὸν Χριστό, ὁ Ὁποῖος βλέποντας τὴν πίστη τους, χάρισε στὸν παράλυτο ὄχι τὴν θεραπεία τοῦ σώματος, ἀλλὰ τὴν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν του καὶ αὐτὸ γιὰ νὰ διδάξει σὲ ὅλους μας ὅτι πρῶτα πρέπει νὰ μεριμνοῦμε γιὰ τὴν ψυχὴ καὶ ὕστερα γιὰ τὸ σῶμα, διότι ἡ ψυχὴ εἶναι ἀθάνατη, ἐνῶ τὸ σῶμα, εἴτε ἀσθενὲς, εἴτε ὑγιές, κάποια στιγμὴ θὰ βρεθεῖ στὸ χῶμα. Ἐπειδή, ὅμως, οἱ διαχρονικοὶ Φαρισαῖοι σκανδαλίσθηκαν, διότι θεώρησαν ὡς βλασφημία τὰ λόγια τοῦ Κυρίου καὶ σκέφθηκαν ὅτι μόνο ὁ Θεὸς μπορεῖ νὰ συγχωρεῖ ἁμαρτίες, τότε ὁ Ἰατρὸς τῶν ψυχῶν καὶ τῶν σωμάτων διέταξε τὸν παραλυτικό: «σήκω, πάρε τὸ κρεβάτι σου καὶ πήγαινε στὸ σπίτι σου», πράγμα ποὺ ἔγινε. Ἔτσι ὁ Χριστός, μέσα ἀπὸ τὴν φανερὴ θεραπεία τοῦ παραλύτου, δίδαξε ὅτι ἔχει τὴν ἐξουσία νὰ συγχωρεῖ ἁμαρτίες. Καὶ ἐφόσον μόνο ὁ Θεὸς μπορεῖ νὰ συγχωρεῖ ἁμαρτίες κατὰ τοὺς Φαρισαίους, ὁ Χριστὸς ἀπέδειξε καὶ σὲ αὐτοὺς ὅτι εἶναι ὁ Θεός. Βρῆκε, δηλαδὴ, τὴν εὐκαιρία νὰ θεραπεύσει καὶ ἐκείνους, ἄσχετα ἂν ἐκεῖνοι παρέμεναν πεισματικὰ στὴν ἀσθένειά τους. 

            Ἕνα σημεῖο ποὺ πρέπει νὰ προσέξουμε, εἶναι τὸ: «ἰδὼν (…) ὁ Ἰησοῦς τὴν πίστιν αὐτῶν». Ὁ Χριστὸς θεράπευσε τὸν παράλυτο, ὄχι μόνο χάρη στὴν πίστη του, ἀλλὰ καὶ χάρη στὴν πίστη τῶν τεσσάρων ἀνδρῶν ποὺ τὸν στήριζαν. Τέτοιους ἀνθρώπους ἔχουμε ἀνάγκη νὰ μᾶς στηρίζουν! Σὲ αὐτοὺς τοὺς ἄνδρες μποροῦμε νὰ καθρεφτίσουμε τοὺς ἀνθρώπους ποὺ μᾶς περιβάλλουν. Ἐμεῖς ἔχουμε τέτοια στηρίγματα; Οἱ ἄνθρωποι ποὺ ἐμπιστευόμαστε εἶναι ἄνθρωποι τῆς θυσίας; Εἶναι ἄνθρωποι ποὺ βλέποντας τὴν παραλυσία μας θὰ μᾶς σηκώσουν πρόθυμα γιὰ νὰ μᾶς ὁδηγήσουν στὸν Χριστὸ νὰ μᾶς θεραπεύσει γιὰ νὰ γίνουμε καὶ ἐμεῖς, ὅπως ἐκεῖνοι, ὑγιεῖς; Ἂν ναί, τότε ἀργὰ ἢ γρήγορα θὰ ἀκούσουμε τὸν Χριστὸ νὰ μᾶς λέει: «Τέκνον, ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου». Ἂν ὄχι, τότε καλὸ εἶναι νὰ ἀφήσουμε τὶς κακὲς συναναστροφές -διότι οἱ κακὲς συναναστροφὲς φθείρουν τὶς καλὲς ἀρχές, «φθείρουσιν ἤθη χρηστὰ ὁμιλίαι κακαί»- καὶ νὰ ψάξουμε νὰ βροῦμε τέτοιους ἀνθρώπους. Σίγουρα ὑπάρχουν κοντά μας. Ἄν, ὅμως, δὲν ψάξουμε καλὰ καὶ δὲν βροῦμε, μποροῦμε ἁπλὰ νὰ μποῦμε σὲ μία Ἐκκλησία, νὰ σηκώσουμε τὰ μάτια καὶ νὰ κοιτάξουμε τὶς Εἰκόνες στοὺς τοίχους. Θὰ δοῦμε πολλὰ στηρίγματα∙ τοὺς Ἁγίους μας. 

            Ἕνα τέτοιο στήριγμα, ἕνας ἄνθρωπος τῆς θυσίας, ὑπῆρξε ὁ Μεγάλος Θεολόγος ποὺ σήμερα τιμᾶ ἡ Ἐκκλησία μας, ὁ Ἅγιος Γρηγόριος Ἀρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης, ὁ Παλαμάς. Μεγάλωσε σὲ ἁγία οἰκογένεια καὶ ἀπὸ μικρὸς ἦταν μέσα στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλή. Μόλις ἐνηλικιώθηκε, ἂν καὶ ὁ Αὐτοκράτορας τὸν ἐτοίμαζε γιὰ μεγάλα ἀξιώματα, ἐκεῖνος ἀποφάσισε νὰ ἀπαρνηθεῖ τὰ ἐγκόσμια καὶ νὰ φορέσει τὸ τιμημένο ράσο. Ἀποτέλεσε πρότυπο Μοναχοῦ καὶ ἀγωνιζόταν συνεχῶς νὰ ἐπικοινωνεῖ μὲ τὸν Θεὸ μέσω τῆς εὐχῆς «Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ ἐλέησόν με», ὅπως εἶχε μάθει ἀπὸ τὸν πατέρα του.

            Στὰ χρόνια ποὺ ὁ Ὅσιος μόναζε, κάποιος λόγιος κληρικὸς ὀνόματι Βαρλαὰμ ἄρχισε νὰ διαδίδει νέες πλάνες, περιγελῶντας τὴν ὀρθόδοξη ἡσυχαστικὴ παράδοση. Κήρυττε ὅτι ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νὰ κατανοήσει τὸν Θεὸ μέσῳ τῆς μόρφωσης καὶ τῆς φιλοσοφίας. Αὐτὸ εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα πολλοὶ νὰ κινδυνέψουν ἀπὸ πνευματικὴ παραλυσία, νὰ πέσουν δηλαδή, στὴν πλάνη. Τότε, λοιπόν, ὁ Ἅγιος Γρηγόριος, μὲ προθυμία ἀνάλογη τῶν τεσσάρων ἀνδρῶν τῆς σημερινῆς εὐαγγελικῆς περικοπῆς, ἔφυγε ἀπὸ τὸ ἐρημητήριό του καὶ ἔσπευσε νὰ ὑπερασπισθεῖ τὴν ὀρθόδοξη θεολογία καὶ τὴν ὀρθόδοξη μοναστικὴ παράδοση, παραβλέποντας κάθε ἐμπόδιο. Ἔτσι, φωτισμένος ἀπὸ τὴν Θεία Χάρη, ὁ Ἅγιος διακήρυξε ὅτι ἡ μόρφωση δὲν παρεμβάλλεται μεταξὺ Θεοῦ καὶ ἀνθρώπου. Ἀντιθέτως, κάθε ἄνθρωπος, εἴτε ἐγγράμματος, εἴτε ἀγράμματος, μπορεῖ μέσῳ τῆς Κάθαρσης ἀπὸ κάθε κακὴ πράξη καὶ πονηρὸ λογισμὸ καὶ μέσῳ τῆς ἀδιάλειπτης προσευχῆς, μέσῳ τοῦ «Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ ἐλέησόν με», νὰ φθάσει στὸν Φωτισμὸ τοῦ νοῦ καὶ νὰ ἑνωθεῖ μὲ τὸν Θεό, νὰ γίνει Θεὸς κατὰ χάριν. Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ἔγινε τὸ στήριγμα τῆς θεολογίας. 

Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, 

            Εἶναι σημαντικὸ νὰ ἔχουμε καὶ νὰ ἐμπιστευόμαστε τέτοιους ἀνθρώπους στὴ ζωή μας. Εἶναι σημαντικὸ ὁ πνευματικός μας, οἱ φίλοι μας καὶ τὰ στηρίγματα μας νὰ μᾶς κατευθύνουν μὲ πνεῦμα θυσίας πρὸς τὸν Θεὸ καὶ ὄχι πρὸς τὸν κόσμο. Ὁ Χριστὸς βράβευσε τοὺς ἀνθρώπους τῆς θυσίας μὲ τὴν θεραπεία τοῦ φίλου τους. Βράβευσε, ἐπίσης τὸν Ἅγιο Γρηγόριο μὲ τὴν νίκη τῆς ὀρθόδοξης θεολογίας. Ἔχουμε ἀνάγκη ἀπὸ τέτοιους ἀνθρώπους. 

            Ἂς προσέξουμε, ὅμως καὶ τὸ ἑξῆς: τὸ σῶμα μας γίνεται θυσία γιὰ τὴν παράλυτη ψυχή μας; Τρέχει μὲ προθυμία πρὸς τὸν Χριστὸ γιὰ τὴν θεραπεία της; Ὅταν συναντάει ἐμπόδια, φροντίζει νὰ τὰ ὑπερνικᾶ γιὰ νὰ πλησιάσει τὸν Χριστό, ἢ φεύγει πίσω; 

            Τὴν εὐλογημένη περίοδο ποὺ διανύουμε, ἔχουμε -περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλη περίοδο τοῦ ἔτους- τὴν δυνατότητα νὰ προσεγγίσουμε τὸν Χριστὸ γιὰ νὰ Τοῦ παρουσιάσουμε τὴν παράλυτη ψυχή μας. Ἐπειδή, ὅμως, θέλει θυσίες ἡ σωτηρία, ὀφείλουμε νὰ ἀνέβουμε στὴ «νοητὴ στέγη», νὰ τηρήσουμε τὴν νηστεία, νὰ κάνουμε ἐλεημοσύνη, νὰ καθαρίσουμε τὸν νοῦ μας ἀπὸ πονηροὺς λογισμούς, νὰ συμμετέχουμε στὶς ἱερὲς ἀκολουθίες, νὰ ἐξομολογηθοῦμε καὶ νὰ προσευχώμαστε ἀδιαλείπτως, λέγοντας «Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ ἐλέησόν με». Τότε, ὁ Χριστὸς θὰ δεῖ τὸν ἀγώνα καὶ τὴν πίστη μας καὶ θὰ μᾶς πεῖ «Παιδιά μου, συγχωροῦνται οἱ ἁμαρτίες σας».

            Ἂν θέλουμε νὰ ἔχουμε δίπλα μας ἀνθρώπους τῆς θυσίας, πρέπει καὶ ἐμεῖς νὰ γίνουμε θυσία γιὰ τὸν ἑαυτό μας καὶ τοὺς συνανθρώπους μας. 

Οἱ πρεσβεῖες τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου νὰ συνοδεύουν ὅλους μας.

Μετ’ εὐχῶν,

ὁ Ἐπίσκοπός σας

† ὁ Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος

Πηγή

ΣΤΟΥΣ Α' ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΥΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ (Ὁμιλία τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα)

 

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΓΚΡΑΤΕΙΑ ΤΗΣ ΚΟΙΛΙΑΣ (Αγίου Κασσιανού του Ρωμαίου)

  

Θα κάνω λόγο για την εγκράτεια στα φαγητά, η οποία είναι αντίθετη της γαστριμαργίας, και για τον τρόπο των νηστειών και την ποσότητα των φαγητών. Και αυτά, όχι από τον εαυτό μου, αλλά καθώς παραλάβαμε από τους αγίους Πατέρες.

Εκείνοι λοιπόν, δεν έχουν παραδώσει ένα κανόνα νηστείας, ούτε ένα τρόπο της διατροφής, ούτε το ίδιο μέτρο, γιατί δεν έχουν όλοι την ίδια δύναμη, είτε λόγω ηλικίας, είτε ασθένειας, είτε καλύτερης συνήθειας του σώματος. Έχουν όμως παραδώσει σε όλους ένα σκοπό, να αποφεύγουμε την αφθονία και να αποστρεφόμαστε τον χορτασμό της κοιλιάς.

Έχουν δει στην πράξη ότι είναι ωφελιμότερο και βοηθά στην καθαρότητα το να τρώει κανείς μία φορά την ημέρα από το να τρώει κάθε τρεις ή τέσσερις ή εφτά ημέρες. Γιατί λένε, εκείνος που επεκτείνεται υπέρμετρα στη νηστεία, υπέρμετρα κατόπιν τρώει. Και από αυτό, άλλοτε εξαιτίας της υπερβολής της αποχής από την τροφή ατονεί το σώμα και γίνεται πιο απρόθυμο για τις πνευματικές εργασίες, και άλλοτε όταν γεμίσει από το βάρος των τροφών προκαλεί αμέλεια και εξασθένηση της ψυχής.

Και πάλι οι άγιοι Πατέρες δοκίμασαν και είδαν ότι δεν είναι για όλους κατάλληλη η διατροφή με χόρτα, ούτε με όσπρια, ούτε όλοι μπορούν να τρέφονται μόνο με ξερό ψωμί. Και άλλος, καθώς είπαν, ενώ τρώει δύο λίτρες ψωμί, πεινά ακόμη, ενώ άλλος τρώει μία λίτρα ή έξι ουγγιές και χορταίνει.

---

Σε όλους λοιπόν, όπως είπα, ένα κανόνα εγκράτειας έχουν παραδώσει, το να μην ξεγελιούνται με τον χορτασμό της κοιλιάς (Παροιμ. 24:15), ούτε να παρασύρονται από την ηδονή του λάρυγγα. Γιατί δεν είναι μόνο η διαφορά της ποιότητας των τροφών, αλλά και η ποσότητα που ανάβει τα πυρωμένα βέλη της πορνείας. Γιατί με οποιαδήποτε τροφή όταν γεμίσει η κοιλιά, γεννά το σπόρο της διαφθοράς.

Και πάλι δεν είναι μόνο η κραιπάλη του κρασιού που φέρνει μέθη στη διάνοια, αλλά και η αφθονία του νερού και κάθε τροφής η υπερβολική χρήση, τη ζαλίζει και φέρνει νύστα σ’ αυτήν. Αιτία της καταστροφής των Σοδομιτών δεν ήταν η κραιπάλη του κρασιού και των διαφόρων φαγητών, αλλά η αφθονία του άρτου, κατά τον προφήτη (Ιεζ. 16:49).

---

Η ασθένεια του σώματος δεν είναι αντίθετη με την καθαρότητα της καρδιάς, όταν δώσουμε στο σώμα εκείνα που απαιτεί η ασθένεια, όχι ό,τι θέλει η ηδονή. Τις τροφές τις χρησιμοποιούμε τόσο ώστε να ζήσουμε, όχι για να σκλαβωθούμε στις ορμές της επιθυμίας. Η μετρημένη και μέσα σε λογικά όρια τροφή βοηθά στην υγεία του σώματος, δεν αφαιρεί την αγιότητα.

Ακριβής κανόνας εγκράτειας, όπως παρέδωσαν οι Πατέρες, είναι να σταματούμε να τρώμε πριν χορτάσουμε. Και ο Απόστολος που είπε: «Μη φροντίζετε για την σάρκα, πώς να ικανοποιήσετε τις επιθυμίες της» (Ρωμ. 13:14), δεν εμπόδισε την αναγκαία κυβέρνηση της ζωής, αλλά απαγόρευσε την φιλήδονη φροντίδα.

(Προς τον επίσκοπο Κάστορα περί των οχτώ λογισμών της κακίας,
Φιλοκαλία, τ. Α΄, εκδ. «Το περιβόλι της Παναγίας», Θεσσαλονίκη 2002, σελ. 91)

Πηγή

ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΤΟΙΜΟΙ ΓΙΑ ΜΕΓΑΛΗ ΘΥΣΙΑ ΥΠΕΡ ΧΡΙΣΤΟΥ; (Ὁμιλία τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα)

Ὁμιλία στὴν Ἑορτὴ τῶν Ἁγίων Σαράντα Μαρτύρων

Ἀπὸ τὸν Σεβ. Μητροπολίτη Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα στὸν Καθεδρικὸ Ἱερὸ Ναὸ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου στὴν Λάρισα τὴν Παρασκευή, 9/22-3-2024, μὲ τίτλο: «Εἴμαστε ἕτοιμοι γιὰ μεγάλη θυσία ὑπὲρ Χριστοῦ;».

Πηγή

ΣΥΝΟΨΗ ΤΗΣ ΗΘΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ (Μέρος 18ο)

  Ἁγίου Μητροπολίτου Φιλαρέτου τῆς Ρωσικῆς Διασπορᾶς (+1985)

18. Επιθυμία για το καλό όλων

Ψέματα, συκοφαντίες και καταλαλιά. Υποκρισία. Χριστιανική φιλανθρωπία και καλοσύνη. Σωματική και πνευματική βοήθεια. Ιδιωτική και δημόσια φιλανθρωπία.

Ένα από τα σημαντικότερα μειονεκτήματα της σύγχρονης κοινωνίας είναι το ψέμα. Εκδηλώνεται με διάφορες μορφές, ειδικά με την συνήθη μορφή «ψέματος» στις ανθρώπινες συνομιλίες και με την μορφή εξαπάτησης στην επιχειρηματική ζωή. Η εύκολη θέαση αυτής της αμαρτίας που βρίσκεται πλέον παντού είναι εξαιρετικά επικίνδυνη. Θεωρείται κοινή πρακτική να υποστηρίζει κάποιος κάτι χωρίς να γνωρίζει αν είναι αλήθεια ή όχι. Λέτε: «δεν είμαι στο σπίτι», για να απαλλαγείτε από έναν επισκέπτη ή κάποιον ζητιάνο· αποκαλείτε τον εαυτό σας άρρωστο ενώ είστε υγιείς και τα λοιπά (αυτό περιλαμβάνει επίσης ψευδείς «φιλοφρονήσεις», κολακεία, έπαινο, και τα όμοια). Οι άνθρωποι ξεχνούν ότι τα ψέματα προέρχονται από τον διάβολο, για τον οποίον ο Σωτήρας Κύριος είπε ότι είναι ψεύτης και πατέρας του ψεύδους[1]. Επομένως, κάθε ψεύτης είναι συνεργός και όργανο του διαβόλου. Ακόμη και στην Παλαιά Διαθήκη ειπώθηκε: «βδέλυγμα Κυρίῳ χείλη ψευδῆ…»[2].

Ιδιαίτερα επικίνδυνα είναι είδη ψεμάτων όπως η καταλαλιά[3] και η συκοφαντία. Όλοι γνωρίζουν τι είναι η καταλαλιά: δίχτυα αποπλάνησης και ψεμάτων που υφαίνονται από τον διάβολο, που προκαλούν σύγχυση και σκοτεινιά στις καλές σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων. Αυτό το λεγόμενο «κουτσομπολιό» -από ψέματα και άσκοπες κουβέντες- έχει γίνει αγαπημένο μέρος σχεδόν κάθε συζήτησης. Ακόμη χειρότερο και σοβαρότερο είναι η συκοφαντία, δηλαδή ένα σκόπιμο ψέμα εναντίον ενός ανθρώπου με σκοπό να τον βλάψει. Αυτή η συκοφαντία είναι ιδιαίτερα διαβολικό ψέμα, γιατί η ίδια η λέξη «διάβολος» σημαίνει ακριβώς «συκοφάντης…».

Όταν ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός κατήγγειλε τους Γραμματείς και τους Φαρισαίους, συνήθως τους αποκαλούσε υποκριτές[4], επισημαίνοντας έτσι αυτό το σοβαρό είδος ψεύδους -την υποκρισία με την οποίαν ήταν γεμάτοι αυτοί οι φανταστικοί ηγέτες του λαού. Οι Φαρισαίοι ήταν ιεροπρεπείς στην όψη, μεγαλομανείς και δόλια μισητές της αλήθειας και της καλοσύνης στην καρδιά και την ψυχή. Γι’ αυτό, ο Κύριος τους παρομοίασε με ζωγραφισμένους τάφους, που είναι όμορφοι εξωτερικά, αλλά μέσα είναι γεμάτοι με νεκρά οστά και κάθε ακαθαρσία[5]. Σήμερα, στην πραγματικότητα, η θρησκευτική υποκρισία έχει μειωθεί, ωστόσο εξακολουθεί να είναι διαδεδομένη με την μορφή της προσποίησης και της επιθυμίας να μην είσαι, αλλά να φαίνεσαι. Ένας Χριστιανός προσπαθεί, φυσικά, να μην φαίνεται, παρά να είναι καλός, αλλά αυτό δεν είναι εύκολο, και συχνά δεν το παρατηρεί σχεδόν κανείς άλλος εκτός από τον Θεό που βλέπει τα πάντα. Και έτσι, πολλοί, ειδικά μεταξύ των νέων, προσπαθούν να φαίνονται πιο έξυπνοι, πιο όμορφοι, πιο προικισμένοι, πιο ανεπτυγμένοι, ακόμη και πιο ευγενικοί από ότι είναι στην πραγματικότητα (σε αυτή την ψεύτικη βάση υποστηρίζεται και  η τόσο κοινή συνήθεια και αγάπη για το ντύσιμο και τον καλλωπισμό). Και το αποτέλεσμα είναι πως ο δόλος και η ανειλικρίνεια που τόσο συχνά σήμερα καταστρέφουν τους ανθρώπους και την ευτυχία τους, αποδεικνύεται ότι βασίζονται στην πλάνη και όχι στην αλήθεια.

Ειπώθηκε ήδη ότι ο Χριστιανός στηρίζει την στάση του απέναντι στον πλησίον του πάνω στην αγάπη και ως εκ τούτου προσπαθεί να πράττει σε αυτὸν το καλό. Όποιος δεν κάνει καλό δεν είναι Χριστιανός. Και αυτή η καλοσύνη, αυτή η αγάπη προς τον πλησίον, πρέπει οπωσδήποτε να εκφράζεται με πράξεις ελέους και καλοσύνης προς όλους. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Σωτήρας μάς πρόσταξε να αγαπάμε όχι μόνον αυτούς που μας αγαπούν, αλλά και εκείνους  που μας μισούν. Και στην συνομιλία του για την Έσχατη Κρίση, επεσήμανε ξεκάθαρα ότι είναι το πρώτο και κυριότερο που θα μας ζητηθεί σε αυτή την Δίκη[6]. Ούτε ο πλούτος, ούτε η φήμη, ούτε η μόρφωση θα έχουν την κύρια και ανεξάρτητη σημασία εκεί. Η βάση της Έσχατης Κρίσης θα είναι το τρομερό και μοιραίο ερώτημα για τους εγωιστές και φίλαυτους: «πώς υπηρετήσαμε τον πλησίον μας;». Ο Χριστός απαριθμεί έξι βασικούς τύπους σωματικής βοήθειας. Αναγνωρίζοντας τον εαυτό Του στην αγάπη, την συγκατάβαση και το έλεός Του για κάθε φτωχό και άπορο, λέει:

«Ἐπείνασα γάρ, καὶ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν, ἐδίψησα, καὶ ἐποτίσατέ με, ξένος ἤμην, καὶ συνηγάγετέ με, γυμνός, καὶ περιεβάλετέ με, ἠσθένησα, καὶ ἐπεσκέψασθέ με, ἐν φυλακῇ ἤμην, καὶ ἤλθετε πρός με….»[7]. Αλλά δεν ήταν μάταια αυτά που είπε ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος: «Η μορφή του ελέους είναι ποικίλη και αυτή η εντολή είναι ευρεία». Ναι, η εντολή του ελέους καλύπτει ολόκληρη την ζωή ενός ανθρώπου και ο Κύριος έχει επανειλημμένα αποκαλύψει στους αγίους Του την παρηγορητική αλήθεια ότι τα έργα του ελέους και της συμπόνιας καλύπτουν (δηλ. συγχωρούν) τις πιο σοβαρές αμαρτίες ενός ανθρώπου.

Φυσικά, η χριστιανική βοήθεια δεν περιορίζεται στην σωματική βοήθεια. Υπάρχει επίσης πνευματική βοήθεια, σε πολλές περιπτώσεις ασύγκριτα πιο σημαντική και πολύτιμη. Μερικές φορές, για έναν απελπισμένο άνθρωπο, μια απλή λέξη ειλικρινούς συμπάθειας, παρηγοριάς και νουθεσίας είναι πιο πολύτιμη από οποιαδήποτε υλική υποστήριξη. Και ποιος θα αντιταχθεί στο γεγονός ότι το ζήτημα της σωτηρίας ενός ανθρώπου, μέσω της εγκάρδιας συμπάθειας και των οικείων συνομιλιών, για παράδειγμα, από την μέθη ή από το αμάρτημα της αυτοκτονίας, είναι μια υπηρεσία που δεν μπορεί να αποτιμηθεί με κανένα χρηματικό ποσό! Και για μια τέτοια πολύτιμη πνευματική βοήθεια -την σωτηρία της ανθρώπινης ψυχής- ο Απόστολος Ιάκωβος έγραψε ὀτι όποιος απομακρύνει έναν αμαρτωλό από το ψεύτικο μονοπάτι του θα σώσει μια ψυχή από τον θάνατο (τόσο εκείνου όσο και τού δικού του) και θα καλύψει πλήθος αμαρτιών[8].

Ολοκληρώνοντας τον λόγο μας για το καθήκον της φιλανθρωπίας προς τον πλησίον, ας διευκρινίσουμε επίσης το ζήτημα της διαφοράς μεταξύ της προσωπικής (ιδιωτικής) και δημόσιας φιλανθρωπίας. Παραδείγματα της πρώτης είναι η παροχή ελεημοσύνης σε έναν τυφλό ή έναν ζητιάνο που συναντάς, η υποδοχή ενός ορφανού από φτωχή οικογένεια και λοιπά. Παραδείγματα της δεύτερης είναι η ίδρυση φιλανθρωπικών συλλόγων, ηθικών σωματείων, μορφωτικών οργανισμών, καταφυγίων για παιδιά ή αρρώστους και ηλικιωμένους και άλλα. Το κύριο πλεονέκτημα της φιλανθρωπίας του πρώτου είδους είναι, αναμφίβολα, το γεγονός ότι ο Κύριος μίλησε παντού γι’ αυτήν στο Ευαγγέλιο. Και, φυσικά, αυτό το είδος προσωπικής φιλανθρωπίας είναι ακριβώς μια τέτοια προσωπική βοήθεια που μπορεί να δημιουργήσει άκρως χριστιανικές σχέσεις συμμετοχής, ευγνωμοσύνης και αμοιβαίας αγάπης μεταξύ των ανθρώπων. Αλλά το μειονέκτημα αυτού του είδους φιλανθρωπίας είναι ότι υπάρχει συχνά μια ευρεία ευκαιρία για εξαπάτηση, ανεντιμότητα και επαιτεία. Συχνά οι πιο ενοχλητικοί ζητιάνοι είναι εκείνοι οι οποίοι στην πραγματικότητα δεν αξίζουν καθόλου βοήθεια, ενώ άνθρωποι που έχουν πραγματικά ανάγκη δεν τολμούν να ζητήσουν βοήθεια. Και ποιος δεν ξέρει σε τι χρησιμοποιείται συχνά η ελεημοσύνη από ένα κέρμα ή ένα χαρτονόμισμα…

Αυτό απέχει από εκείνο που συμβαίνει στην δημόσια φιλανθρωπία, όχι τυχαία, αλλά συστηματική και οργανωμένη, και αποφέροντας σημαντικά οφέλη σε πολλούς. Είναι αλήθεια ότι περιέχει πολύ λιγότερους από αυτούς τους ζωντανούς δεσμούς προσωπικής αγάπης και εμπιστοσύνης που υπάρχουν στην κατ’ ιδίαν βοήθεια, αλλ’ ο καθένας που δίνει μια θυσία ή μια συνεισφορά εδώ, γνωρίζει ότι με αυτόν τον τρόπο συμμετέχει ως ζωντανός Χριστιανός σε κάτι πραγματικά σοβαρό και πολύτιμο, και είναι σε μεγάλο βαθμό ασφαλισμένος έναντι της εξαπάτησης και της ανέντιμης επαιτείας, που τόσο συχνά συνοδεύουν την ιδιωτική φιλανθρωπία.

(συνεχίζεται)

---

[1] «Ὅτι ψεύστης ἐστὶ καὶ ὁ πατὴρ αὐτοῦ» (Ιω. η΄ 44).
[2] Παρ. ιβ’ 22.
[3] Κοινώς το κουτσομπολιό.
[4] Ματθ. κγ΄ 13-15.
[5] Ματθ. κγ΄  27.
[6] Ματθ. κε΄ 31-46.
[7] Ματθ. κε΄ 35-36.
[8] «Ὁ ἐπιστρέψας ἁμαρτωλὸν ἐκ πλάνης ὁδοῦ αὐτοῦ σώσει ψυχὴν ἐκ θανάτου καὶ καλύψει πλῆθος ἁμαρτιῶν» (Ιακ. ε΄ 20).

Πηγή

ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ 2024 (Τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου

 

   «Ἡμέραν χαρμονικὴν θεόφρονες, δεῦτε τελέσωμεν, νῦν οὐρανὸς εὐφραίνεται καὶ γῆ, καὶ Ἀγγέλων τὰ τάγματα, καὶ τῶν βροτῶν συστήματα, διαφερόντως ἑορτάζοντα»

Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

   Ἡμέρα εὐφροσύνης καὶ χαρᾶς ἀνέτειλε γιὰ ὅλους ἐμᾶς τοὺς Ὀρθοδόξους Χριστιανοὺς μέσα στὸ κατανυκτικὸ καὶ πένθιμο στάδιο τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Σαρακοστῆς, διότι σήμερα, Α’ Κυριακὴ τῶν Νηστειῶν, ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία, νικήτρια διὰ μέσου τῶν αἰώνων, ἑορτάζει τὸν θρίαμβό της ἐνάντια σὲ κάθε ἀπειλή, χάρη στὴν διαχρονικὴ παρουσία τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.

   Ὁ Θεάνθρωπος Κύριός μας, πρὶν ἀναληφθεῖ πρὸς τὸν Οὐράνιο Πατέρα, τὸ εἴχε πεῖ ξεκάθαρα στοὺς Μαθητές Του: «πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτοὺς εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, διδάσκοντες αὐτοὺς τηρεῖν πάντα ὅσα ἐνετειλάμην ὑμῖν· καὶ ἰδοὺ ἐγὼ μεθ᾿ ὑμῶν εἰμι πάσας τὰς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος». Ἡ διαβεβαίωσή Του ὅτι ἂν τηροῦμε ἀνόθευτη τὴ διδασκαλία Του θὰ εἶναι πάντοτε μαζί μας σκεπάζοντας τὴν Θεοΐδρυτη Ἐκκλησία, ἀποτέλεσε ἔκτοτε τὸ ἰσχυρότερο ὅπλο αὐτῆς, διότι «εἰ ὁ Θεὸς μεθ' ἡμῶν, οὐδεὶς καθ' ἡμῶν».

   Ἤδη ἀπὸ τὰ πρῶτα ἀποστολικὰ χρόνια, ξεκίνησε σφοδρὸς πόλεμος κατὰ τῆς Ἐκκλησίας, ἀπὸ ἐξωτερικοὺς ἐχθρούς, ἀπὸ ἐκείνους ποὺ ὁ χριστιανισμὸς ἐρχόταν νὰ ματαιώσει τὰ συμφέροντά τους καὶ νὰ καταστείλει τὰ πάθη τους. Οἱ ἀναρίθμητες σφαγὲς κατὰ τῶν Χριστιανῶν, ὡστόσο, δὲν καταμέτρησαν ἠττημένους, ἀλλὰ μονάχα νικητές. Ἡ γῆ ποτίσθηκε μὲ τὰ αἵματα τῶν Μαρτύρων καὶ δὲν ξεράθηκε, ἀλλὰ βλάστησε περισσότερους Μάρτυρες, ἀνθρώπους ποὺ μὲ καρδιακὴ προθυμία ἔχυναν τὸ αἷμα τους γιὰ τὴν νέα πίστη τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ. Καὶ αὐτὸ διότι ἡ νέα πίστη κήρυττε τὴν ἀληθινὴ Ζωὴ ποὺ γέμιζε μὲ νόημα τὴν ὕπαρξή τους. Κήρυττε ὅτι ὁ Θεὸς ἔγινε Ἄνθρωπος γιὰ νὰ κάνει τὸν ἄνθρωπο Θεὸ κατὰ χάριν. 

   Αὐτὴ ἡ Πίστη ποὺ ἀποτελεῖ τὸ θεμέλιο τῆς σωτηρίας μας πολεμήθηκε, δυστυχῶς, καὶ ἀπὸ ἐσωτερικοὺς ἐχθρούς, οἱ ὁποῖοι ἐγκαινίασαν ἕναν νέο καὶ δυσβάσταχτο τρόπο πολέμου κατὰ τῆς Ἐκκλησίας. Δὲν ἔκαναν τὴν ἐμφάνισή τους μὲ ἅρματα, οὔτε μὲ ὅπλα. Ἄνθρωποι τῆς Ἐκκλησίας ἦταν∙ κληρικοὶ παντὸς βαθμοῦ ἢ λαϊκοί, λύκοι μὲ ἐνδύματα προβάτων. Κάποιοι μπορεῖ νὰ ξεκίνησαν τὴν πορεία τους ἁγνά, ἡ κατοπινὴ ὑπερηφάνειά τους ὅμως, ὁ ἐγωϊσμός, ἡ ἰδιοτέλεια καὶ τὸ ἀνυπότακτο πνεῦμα τους, ὁ φθόνος τους γιὰ κάθε τι τὸ προοδευτικό, τοὺς κατὰντησε διαστρεβλωτὲς τῆς διδασκαλίας τοῦ Χριστοῦ. Αὐτοὶ εἰσήγαγαν τὶς αἱρέσεις∙ ἀπὸ τὴν συνολικὴ ἀλήθεια τῆς πίστεως διάλεξαν μόνο ἕνα μέρος, ἐνῶ τὸ ὑπόλοιπο τὸ ἀπέρριψαν καὶ ἄρχισαν νὰ προπαγανδίζουν μὲ διάφορους τρόπους τὶς πλάνες τους δημιουργώντας ὄχι ἐνσυνείδητους Χριστιανούς, ὄχι ἀγωνιστὲς τῆς Κάθαρσης, τοῦ Φωτισμοῦ καὶ τῆς Θέωσης, ἀλλὰ προσωπολάτρες ὀπαδούς. Ὅλο αὐτό, βέβαια, προέκυψε ὄχι ἀπὸ τὴν φροντίδα τους γιὰ τὴν σωτηρία, ἀλλὰ ἀπὸ τὴν ἐπιθυμία τους νὰ διαφέρουν ἀπὸ τοὺς ὑπολοίπους Χριστιανούς, αὐτοπαρουσιαζόμενοι ὡς μόνοι πιστοί, μόνοι ὑπέρμαχοι τῆς πίστεως καὶ, τελικά, μόνοι σωτῆρες. Σωτήρας, ὅμως, εἶναι μόνον ὁ Θεός.

   Οἱ ἀνὰ τοὺς αἰῶνες αἱρετικοὶ διέδωσαν πολλὲς πλάνες. Ἄλλος κήρυξε ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι μόνο τέλειος Ἄνθρωπος, ἄλλος δίδαξε ὅτι εἶναι μόνο τέλειος Θεός, ἄλλος ὅτι ἡ Θεϊκὴ καὶ ἡ Ἀνθρώπινη Φύση δὲν ἑνώθηκαν στὸ ἴδιο Πρόσωπο, ἄλλοι πολέμησαν τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, ἄλλοι τὴν Παναγία μας. Οὐσιαστικά, ὅλοι μὲ τὸν τρόπο τους ἀφαίρεσαν ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο τὴν δυνατότητα νὰ ἑνωθεῖ μὲ τὸν Θεὸ καὶ νὰ σωθεῖ. Καὶ σὰν νὰ μὴν ἔφθανε αὐτό, οἱ αἱρέσεις προκάλεσαν ἐμφύλιες διαμάχες, ἀπὸ τὶς ὁποῖες ἀναδείχθηκε πλῆθος Ὁμολογητῶν Ἁγίων. 

   Ἴσως ἡ πιὸ σκληρὴ ἐμφύλια σύγκρουση μὲ διάρκεια πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα προκλήθηκε ἀπὸ τὴν αἵρεση τῆς Εἰκονομαχίας, ἡ ὁποία ἀπαγόρευε τὴν ἀπεικόνιση τοῦ Χριστοῦ καὶ τῶν Ἁγίων. Μέσα σὲ αὐτὸν τὸν αἰώνα ἡ Ὀρθοδοξία ὑπέφερε πολλὰ. Οἱ Εἰκόνες πετάγονταν ἔξω ἀπὸ τοὺς Ναοὺς καὶ καίγονταν, περιουσίες Μοναστηριῶν καὶ εὐσεβῶν Χριστιανῶν δημεύονταν, Εἰκονόφιλοι Κληρικοί, Μοναχοὶ καὶ Λαϊκοὶ διώκονταν καὶ ἐξορίζονταν, ἄλλους τοὺς ἔκοβαν τὴν γλώσσα, ἄλλους τοὺς ἔγραφαν τὸ μέτωπο μὲ πυρακτωμένα σίδερα καὶ ἄλλους τοὺς ὁδηγοῦσαν στὸν θάνατο. Παρ’ ὅλα αὐτά, ἡ Ἐκκλησία νίκησε, ὅπως πάντα ἄλλωστε, καὶ οἱ Εἰκόνες ἀναστηλώθηκαν. Ἀλλὰ δὲν ἀναστηλώθηκαν μόνο αὐτές. Ἀναστηλώθηκε κυρίως ἡ Ἀλήθεια ἔναντι τοῦ ψεύδους.

   Αὐτὸ τὸ γεγονός τιμοῦμε σήμερα οἱ Ὀρθόδοξοι∙ τὸ ὅτι ἡ Ἐκκλησία, σὰν ἄλλη Κιβωτὸς τοῦ Νῶε, ἀκόμη καὶ μέσα ἀπὸ τόσες συμφορές, τόσα βάσανα, τόσους περιορισμούς, τόσους πολέμους, πάντοτε βγαίνει νικήτρια καὶ φθάνει σὲ γαλήνιο λιμάνι, διασώζοντας τὴν Παράδοση τῶν Ἁγίων Πατέρων, τῶν Ἀποστόλων, τοῦ Χριστοῦ μας.    

Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί,

   Αὐτὸ ποὺ θὰ ἤθελα νὰ κρατήσουμε ἀπὸ τὸν σημερινὴ ἑορτή, εἶναι, ἄρχικά, ὅτι μὲ σύμμαχο τὸν Θεὸ δὲν ἔχουμε νὰ φοβηθοῦμε τίποτα καί, ἔπειτα, ὅτι ὡς Ὀρθόδοξοι ὀφείλουμε νὰ μεταδίδουμε Φῶς Χριστοῦ ὥστε νὰ φωτισθοῦν κὶ ἐκεῖνοι ποὺ δὲν εἶχαν τὴν εὐκαιρία νὰ γνωρίσουν αὐτὸ τὸ Φῶς. 

Χρόνια πολλὰ σὲ ὅλους!

Καλὸ ὑπόλοιπο τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Σαρακοστῆς! 

Ὁ Ἐπίσκοπός σας,

† ὁ  Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος

Πηγή

ΟΜΙΛΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΟΛΟΓΙΚΟ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΝΟΗΜΑ ΤΩΝ ΚΥΡΙΑΚΩΝ ΤΟΥ ΤΡΙΩΔΙΟΥ (Τοῦ Ἀρχιμανδρίτου Νικηφόρου Νάσσου)

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΟΜΙΛΙΑΣ ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΟΥ π. ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ Α΄ ΚΑΤΑΝΥΚΤΙΚΟΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ, Ι.ΝΑΟΣ ΑΓΙΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΔΑΦΝΗ 2024

Στήν ὁμιλία του ὁ π. Νικηφόρος ἀρχικά εὐχαρίστησε τόν Μακαριώτατο Ἀρχιεπίσκοπό μας κ. Καλλίνικο, γιά τήν ἀνάθεση σ᾿ αὐτόν, τῆς διακονίας τοῦ λόγου στόν Κατανυκτικό Ἑσπερινό τῆς Συγχωρήσεως.

Στή συνέχεια εἶπε ὅτι εἶναι ὠφέλιμο νά διατρέξουμε σύντομα τίς Κυριακές τοῦ Τριωδίου, ὥστε νά ἀνιχνεύσουμε τό θεολογικό καί πνευματικό νόημα κάθε Κυριακῆς, προκειμένου νά δοῦμε τί ἔχει νά προσφέρει στή δική μας τή ζωή καί τήν πνευματική πορεία μέσα στό πέλαγος τῆς Ἁγίας καί Μεγαλης Τεσσαρακοστῆς. Κατόπιν διεξῆλθε τό θέμα τῆς ὁμιλίας του ὡς ἑξῆς:

Ἡ πρώτη Κυριακή, τοῦ Τελώνου και Φαρισαίου, διδάσκει πῶς νά
ἀποφύγουμε τήν «ὑψηγορίαν», τήν κομπορημοσύνη τοῦ Φαρισαίου καί πῶς νά μιμηθοῦμε τό «ταπεινόν ἐν στεναγμοῖς» τοῦ Τελώνου, πού ἔλεγε βαθυστένακτα, χτυπώντας τό στῆθος του, ἐκεῖ σέ μιά γωνιά τοῦ Ναοῦ: «ὁ Θεός, ἱλάσθητί μου τῷ ἁμαρτωλῷ». Ὁ δεύτερος «κατέβη δεδικαιωμένος», σύμφωνα μέ τήν παραβολή. Σύμφωνα μέ αὐτά ὀφείλουμε να κατανοήσουμε τό ἀπαραίτητο τῆς ταπεινώσεως, πού εἶναι ἡ γνώση τῶν κτιστῶν ὁρίων μας, τῆς τρεπτότητας καί πτωτικότητάς μας.

Ἡ Κυριακή τοῦ Ἀσώτου μᾶς φέρνει στό νοῦ μας τό ἀπαραίτητο
στοιχεῖο ἐκεῖνο πού φέρνει τή μετάνοια, τό «ἐλθών εἰς ἑαυτόν». Μέ αὐτό ἐπιστρέφουμε στήν πατρική ἀγκάλη καί εἰσερχόμαστε στόν οἶκο τοῦ Πατρός. Ἑπομένως, ἡ μετάνοια εἶναι ἡ κεντρική διήκουσα ἔννοια τοῦ Τριωδίου, ἀλλά καί τό κύριο χαρακτηριστικό τῆς πνευματικῆς πορείας μας.

Στό νόημα τῆς ἑπομένης Κυριακῆς, τῆς Ἀπόκρεω, θά σταθοῦμε λίγο
περισσότερο. Ἀκούσαμε στήν ὑμνολογία περί ἀναστάσεως Νεκρῶν καί Δευτέρας Παρουσίας τοῦ Κυρίου, σύμφωνα μέ τό Σύμβολον τῆς Πίστεως. Ἀκούσαμε καί στήν εὐαγγελική περικοπή νά λέγεται «καί ἀπελεύσονται οὖτοι εἰς κόλασιν αἰώνιον οἱ δε εἰς ζωήν αἰώνιον». Γιατί, ἄραγε, νά εἶναι αἰώνιες οἱ δύο αὐτές καταστάσεις; Διότι εἶναι αἰώνιος ὁ Θεός. Καί τί εἶναι αὐτό πού λέμε Παράδεισος καί Κόλαση; Τόποι ὑλικοί; Ὄχι βεβαίως, ἀφοῦ ἐκεῖ δέν ὑπάρχει χῶρος αἰσθητός, διότι ἔχουμε τήν κατάργηση τοῦ χωροχρόνου. Ἑπομένως, δέν πρόκειται γιά τόπο, ἀλλά γιά τρόπο. Εἶναι τρόπος βιώσεως ἑνός καί τοῦ αὐτοῦ γεγονότος. Οὐσιαστικά, Παράδεισος καί Κόλαση δέν εἶναι ἀμοιβή καί τιμωρία, ἀλλά εἶναι μετοχή. Αὐτή τή λεξη χρησιμοιοῦν πολλοί Πατέρες. Εἶναι μετοχή στή θέα τοῦ Θεοῦ. Νά τό ἐξηγήσουμε. Ὁ Ἰησοῦς Χριστός θά ἐμφανισθεῖ κατά τήν Δευτέρα Παρουσία Του «ἐν δόξῃ». Θά τόν δοῦν ὅλοι. Ἀλλά ὅμως, αὐτή ἡ θέα τοῦ Χριστοῦ θα εἶναι διαφρετική ἀπό τον κάθε ἄνθρωπο, ἀνάλογα μέ τό πῶς σ᾿ αὐτήν ἐδῶ τή ζωή τοποθετήθηκε ἐνώπιον τοῦ Χριστοῦ. Ἄν ὁ ἄνθρωπος ἐδῶ ἔζησε πνευματικά, ἄν μετανόησε καί ζήτησε στή ζωή του τόν Θεό, τότε θά τόν βλέπει αἰωνίως καί αὐτή ἡ θέα που εἶπαμε, θα εἶναι γι᾿ αὐτόν φῶς, χαρά, εὐφροσύνη.Αὐτό εἶναι ὁ Παραδεισος. Ἀντίθετα, γιά ὅποιον δέν ἑτοιμάστηκε στή ζωή αὐτή καί δέν δέχτηκε τόν Χριστό, θά τόν βλέπει καί αὐτός στόν μέλλοντα αἰῶνα, ἀλλά αὐτή ἡ θέα τοῦ Χριστοῦ θά εἶναι γι᾿ αὐτόν καύση, φωτιά, κόλαση.

Μεταξύ ἄλλων Πατέρων,ὁ ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής ἐκφράζει ἀκριβῶς αὐτήν τήν πραγματικότητα. Γράφει ὁ ἅγιος ὅτι ὁ Θεός στον μέλλοντα αἰῶνα, «πάντας συνέξει», θά συνέχει ὅλους. «Ἀλλ᾿ οὐχί πάντες ἴσως μεθέξουσι», δηλαδή δέν θά μετέχουν ὅλοι μέ τόν ἴδιο τρόπο στή Χάρη τοῦ Θεοῦ. Ἄλλοι θά φωτίζονται ἀπό τόν Θεό καί ἄλλοι θά τόν βιώνουν ὡς «πῦρ καταναλίσκον». Ὁ Ὠριγένης προσπάθησε νά ἐκλογικεύσει τό μυστήριο τῆς άγάπης τοῦ Θεοῦ καί εἶπε ὅτι, ἀφοῦ ὁ Θεός ἀγαπᾶ τους πάντες, κάποια στιγμή θά τούς ἀποκαταστήσει, θά σώσει ὅλους, ἀκόμη καί τούς δαίνομες. Δίδασκε δηλαδή ὁ Ὠριγένης ὅτι θά ἔχει τέλος ἡ Κόλαση. «Πάντων ἀσεβῶν τε ἀνθρώπων καί δαιμόνων ἡ κόλασις τέλος ἔχει. Καί ἀποκατασταθήσονται ἀσεβεῖς τε καί δαίμονες εἰς τήν προτέραν αὐτῶν τάξιν». Δέν εἶναι ὅμως ἔτσι. Ὁ Θεός ἀγαπάει, ἀλλά ἄν ὁ ἄνθρωπος δέν θέλει τόν Θεό, δέν μπορεῖ ό Θεός νά ἀλλάξει τήν ἐπιλογή τοῦ αὐτεξουσίου τοῦ ἀνθρώπου, ἡ ὁποία ἐπιλογή θά τόν ἀκολουθεῖ αἰώνια.

 

Συνεχίζουμε τήν ἀναφορά μας μέ τήν ἑπόμενη Κυριακή, τῆς
Τυροφάγου, ὅπως λέγεται. Ἐδῶ γίνεται λόγος στήν ὑμνολογία γιά τόν ἐπίγειο Παράδεισο, τόν αἰσθητό χῶρο, ὅπου ὁ Θεός τοποθέτησε τόν ἄνθρωπο μετά τήν δημιουργία του, ἀφοῦ τόν κόσμισε μέ τόσα χαρίσματα καί τοῦ παρεῖχε τό «κατ᾿ εἰκόνα», μέ σκοπό νά φθάσει, ἀγωνιζόμενος σταδιακά, στό «καθ᾿ ὁμοίωσιν», δηλαδή τή χαρισματική ὁμοίωση μέ Αὐτόν, τή θέωση.

Ὁ ἄνθρωπος ὅμως ἁμάρτησε, ἀπομακρύνθηκε ἀπό τον Θεό, ἀφοῦ τον ἀγνόησε. Εἶναι ἡ Πτωση των πρωτοπλάστων, ὅπως διαβάζουμε στά κείμενα. Ἀπό ἐκεῖ εἰσῆλθαν στη φυση μας τα ταγικά ἀποτελἐσματα τῆς ἀποστασίας ἀπό τόν Θεό. Δέν κληρονομήσαμε τήν ἐνοχή τοῦ Ἀδάμ, ὅπως πιστεύουν στή Δύση, ἀλλά τίς συνέπειες τῆς Πτώσεως, πού εἶναι ἡ φθορά, ἡ θνητότητα, οἱ ἀσθένειες, ὁ θάνατος. Ὅλα αὐτά εἰσόρμησαν στή φύση μας, ὡς συνέπειες τῆς προπατορικῆς Πτώσεως. «Νενόσηκεν ἡμῶν ἡ φύσις τήν ἁμαρτίαν, διά τοῦ ἑνός, τουτέστιν Ἀδάμ», γράφει ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας. Πρέπει νά ποῦμε ἐδῶ ὅτι οἱ Ἅγιοι Πατέρες μας δέν χρησιμοποιοῦν δικανική ὁρολογία στά περί τῆς ἁμαρτίας, ἀλλά ἰατρική. Οἱ Πατέρες μιλοῦν μέ ὀντολογικούς ὅρους. Μιλοῦν δηλαδή γιά ζωή καί θάνατο. Εἶσαι σέ κοινωνία καί σχέση μέ τόν Θεό πού εἶναι ἡ Ζωή; Τότε ἔχεις καί σύ ζωή. Ἀποκόπτεσαι καί ἀλλοτριώνεσαι ἀπό τόν Θεό;Τότε εἶσαι νεκρός πνευματικά. Νά γιατί ὁ Μέγας Βασίλειος γράφει: «Ζωή γάρ ὁ Θεός, στέρησις δέ ζωῆς ὁ θάνατος. Ὥστε τόν θάνατον ὁ Ἀδάμ, διά τῆς ἀναχωρήσεως τοῦ Θεοῦ κατεσκεύασεν». Ναί, ὁ Θεός δέν ἔκανε τόν θάνατον, «ὁ Θεός θάνατον οὐκ ἐποίησε», διαβάζουμε στήν Παλαιά Διαθήκη». Ὁ θάνατος ἦλθε ὡς συνέπεια τῆς Πτώσεως καί ἀπομακρύνσεως ἀπό τόν Θεό, πού εἶναι ἡ πηγή τῆς ζωῆς.

Διά τῆς Πτώσεως ἀμαυρώθηκε τό «κατ᾿ εἰκόνα» καί χάθηκε ἡ προοπτική τοῦ «καθ᾿ ὁμοίωσιν». Μέ τήν ἐνανθρώπησή Του ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ὁ Νέος Ἀδάμ, ὅπως ὀνομάζεται, ἀνέκτισε τό «κατ᾿ εἰκόνα» καί ἔτσι δόθηκε ἡ δυνατότητα τοῦ «καθ᾿ ὁμοίωσιν», πού χαρίζει ὁ Θεός στόν ἀγωνιζόμενο πιστό ἐντός τῆς Ἁγίας Ἐκκλησίας Του. Καί φυσικά καταργήθηκε ὁ θάνατος. «Ἀμφότερα γάρ ἐφιλανθρωπεύσατο ὁ Σωτῆρ», γράφει ὁ Μεγας Ἀθανάσιος: «καί τόν θάνατον ἠφάνιζε, καί ἐκαίνισεν ἡμᾶς». Καί ἐξαφάνισε τόν θάνατο (ἀφοῦ γιά τούς δικαίους εἶναι ἕνας ἁπλός ὕπνος), καί μᾶς ἀνακαίνισε. Καί εἶναι γνωστές αὐτές οἱ διατυπώσεις στά Ἀποστολικά κείμενα: «ἀνακαίνισις», «ἀνάπλασις», «ἀναδημιουργία», «καινή κτίσις». Ὅλα εἶναι συνώνυμα καί δείχνουν τό ἔργο τῆς ἀναδημιουργίας μας ἐν Χριστῷ.

 

Ἄς μεταβοῦμε στήν ἑπόμενη Κυριακή, τήν Α΄ τῶν Νηστειῶν. Εἶναι ἡ
Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας. Τί εἶναι, ὅμως, ἡ Ὀρθοδοξία; Δέν εἶναι ἰδεολογία. Οὔτε εἶναι μιά κοσμική θριαμβολογία. Εἶναι ὁμολογία ὅτι ἡ παρουσία τοῦ ἀκτίστου στόν κόσμο δίνει τή δυνατότητα στό κτιστό νά ἑνωθεῖ μέ τό ἄκτιστο, στό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ. Εἶναι ἡ ὁμολογία πού διατυπώνει ὁ πρωτοκορυφαῖος Πέτρος, ὅτι «οὐκ ἐστιν ἐν ἄλλῳ ἡ σωτηρία, εἰμί ἐν Ἰησοῦ Χριστῷ», δέν μπορεῖ κανείς νά σωθεῖ καί νά φθάσει στήν κατά Χάριν θέωση, χωρίς τήν ἀποδοχή τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ. Νά γιατί οἱ αἱρέσεις δέν εἶναι ἁπλῶς κάποιες θεωρίες, ἀλλά εἶναι ἡ καταστροφή τῆς δυνατότητας σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου. Ἡ λανθασμένη πίστη δέν σὠζει, δέν ὁδηγεῖ στήν ἕνωση τοῦ κτιστοῦ μέ τό ἄκτιστο. Πῶς λ.χ. μπορεῖ νά σώσει ἕνας Θεός, ὅταν δέν εἶναι καί τέλειος ἄνθρωπος, ὅπως διδάσκει ἡ Ἐκκλησία, ἄν ἡ θεία φύση ἀπορρόφησε τήν ἀνθρώπινη, ὅπως κηρύσσουν οἱ Μονοφυσῖτες; Νά σημειώσουμε ὅτι καί ἡ Εἰκονομαχία προσέλαβε τήν ἐνανθρώπηση τοῦ Κυρίου, μέ τήν μή δυνατότητα ἀπεικονίσεως τοῦ Σαρκωθέντος Λόγου, πού κήρυσσε. Βασικά οἱ περισσότερες αἱρέσεις κατέλυαν τήν Χριστολογία, τή Διδασκαλία περί τοῦ Προσώπου τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Αὐτός εἶναι ὁ λόγος γιά τόν ὁποῖον ἡ Ἐκκλησία διεξήγαγε τόσους ἀγῶνες διεξήγαγε μέσα ἀπό Οἰκουμενικές Συνόδους γιά τή διατύπωση καί ὁριοθέτηση τοῦ Δόγματος. Ἐννοεῖται πώς τό Δόγμα δέν ἔχει ἐξέλιξη καί προοδευτική ἀποκάλυψη (ὅπως ἰσχύει στόν παπισμό), ἀλλά ἔχει διατύπωση καί ὁριοθέτηση.

Ἡ ἀμέσως ἑπόμενη Κυριακή, πού ἡ Ἐκκλησία ἑορτάζει τόν ἅγιο
Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ, Ἀρχιεπίσκοπο Θεσσαλονίκης, θεωρεῖται ὡς μία συνέχεια τῆς Κυριακῆς τῆς Ὀρθοδοξίας. Αὐτό διότι ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, εἶναι ἕνας μεγάλος Θεολόγος καί μεγάλος πρόμαχος τῆς Ὀρθοδοξίας, ὁ ὁποῖος στήν ἐποχή του ἐπαναδιατύπωσε τήν πρό αὐτοῦ Παράδοση, λόγω τῶν προκλήσεων τῶν αἱρετικῶν. Ὁ Ἅγιος ἀντιπαρατάχθηκε στή Δυτική θεολογία, πού κήρυσσε ἕναν θεό ἀμέθεκτο, τόν θεό τοῦ Ἀκινάτη, ἕναν θεό πού ἀγαπᾶ πολύ τόν κόσμο, ἀλλά μέσα του! Ἀφοῦ ἐκεῖ ταυτίζουν οὐσία καί ἐνέργεια στόν Θεό, ἀποκλείοντας τό ἄκτιστο τῶν θείων ἐνεργειῶν, ὁ θεός μένει καθ᾿ ἑαυτόν. Μέ ἄλλα λόγια, κηρύσσουν ἕναν ἥλιο, πού κρατάει τό φῶς γιά τόν ἑαυτό του καί δέν στέλνει τίς ἀκτῖνες του στή γῆ.

Ὁ Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, τοῦ ὁποίου τήν Διδασκαλία ἡ Ἐκκλησία ἐπικύρωσε μέ τίς λεγόμενες Ἡσυχαστικές Συνόδους, κήρυξε τόν Ἀληθινό Θεό, τόν ἀκατάληπτο και ἀπρόσιτο στήν οὐσία Του (ἀφοῦ κανείς ποτέ δέν εἶδε την θεία φύση), ἀλλά προσιτό καί καταληπτό μέσα ἀπό τίς ένἐργειες Του. Καί ἔλεγε ὁ ἱερός Πατήρ μέ πόνο στόν Βαρλαάμ: «Ἄν σύ ἀνέλῃς τό συνδοῦν μεταξυ τοῦ ἀμεθέκτου καί τῶν μεθεκτῶν», δηλαδή, ἄν ἐσύ καταστρέψεις τή γέφυρα, μέ τήν ὁποία ὁ Θεός ἐπικοινωνεῖ με τον κόσμο (αὐτό εἶναι τό «συνδοῦν», ὁ σύνδεσμος), τότε, «ὤ τῆς ζημίας, διέστειλας ἡμᾶς τοῦ Θεοῦ», μᾶς χώρισες, λέει, ἀπό τόν Θεό! Μετέχουμε λοιπόν στίς ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ, οἱ ὁποῖες εἶναι ἄκτιστες. Συγκεκριμένα μετέχουμε στις ἰδιότητες τῆς θείας Ἐνεργείας. Νά πῶ ἕνα παράδειγμα, πού οἱ Πατέρες χρησιμοποιοῦν. Εἶναι τό παράδειγμα τοῦ πυρακτωμένου σιδήρου. Ὁ σίδηρος μεταφέρει τά στοιχεῖα τῆς ἐνεργείας τῆς φωτιᾶς, τό καυστικό, το φωτιστικό κ.λπ. Ἡ φωτιά διά τῆς ενεργείας της μετέφερε ἰδιότητες στό σίδηρο. Ἄν ἡ φωτιά εἶχε μεταφέρει τήν ἴδια τήν οὐσία της, δέν θά ὑπῆρχε σίδηρος, θά εἶχε άφανισθεῖ. Ἡ ἐνέργεια λοιπόν εἶναι ὁ μεταφορέας τῶν ἰδιοτήτων. Ἔτσι λοιπόν, ἐμεῖς δέν μετέχουμε στή φύση τῆς θείας Ἐνεργείας, ἀλλά μετέχουμε στίς ἰδιότητές της.

Ἐπειδή ὅμως, ἀδελφοί μου, μπορεῖ νά σκεφθεῖτε ὅτι τά ἀνωτἐρω εἶναι βαθειά θεολογικά, ἐνῶς ἐσεῖς θέλετε κάτι πιό ἁπλό, δηλαδή τί μποροῦμε να πάρουμε ἀπό τον ἅγιο Γρηγόριο τον Παλαμᾶ, θά σᾶς πῶ εὐχαρίστως τί μποροῦμε νά ἀντλήσουμε ἀπό αὐτόν τόν μεγάλο πατέρα. Ὁ Ἅγιος δίδασκε τή νοερά προσευχή καί προέτρεπε τούς μαθητές του νά λεγουν τό «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, Υἱέ τοῦ Θεοῦ ἐλέησόν με». Ὁ ἴδιος ὅμως, ἐκτός ἀπό τήν προσευχή αὐτή, ἔλεγε μιά ἄλλη προσευχή, δηλωτική τῆς βαθυτάτης ταπεινώσεώς του. Ἔλεγε: «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, φώτισόν μου τό σκότος»! Αὐτό εἶναι γιά μᾶς τό μεγάλο δίδαγμα τῆς ταπεινώσεως. Ἄν αὐτός ὁ θεόπτης, πού κήρυτε τό ἄκτιστο φῶς, ἀλλά καί ἔβλεπε τό φῶς, θεωροῦσε τόν ἑαυτό του σκοτισμένο καί παρακαλοῦσε τόν Θεό νά τοῦ φωτίσει τό σκότος, τί πρέπει νά ποῦμε ἐμεῖς; Ἄς ζητοῦμε τό θεῖο φωτισμό καί τό ἔλεος τοῦ Κυρίου.

Στό μέσον τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς προβάλλεται ὁ
Σταυρός τοῦ Κυρίου, εἶναι ἡ Κυριακή τῆς Σταυροπροσκυνήσεως, ὅπως λέγεται. Αὐτός ὁ Σταυρός τοῦ Κυρίου «προανεκηρύττετο καί προετυποῦτο μυστικῶς ἐκ γενεῶν ἀρχαίων», ὅπως γράφει σέ σχετικό λόγο του ὁ Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, καί συμπληρώνει ὅτι κανείς ποτέ δέν συμφιλιώθηκε μέ τόν Θεό χωρίς την δύναμη τοῦ Σταυροῦ, «οὐδείς ποτε κατηλλάγη τῷ Θεῷ χωρίς τῆς τοῦ Σταυροῦ δυνάμεως». Τό μυστήριον τοῦ Σταυροῦ, σύμφωνα μέ τόν Ἅγιο, φέρει διπλή ἐνέργεια. Ἡ πρώτη συνδέεται μέ τήν ἑκούσια σταύρωση τοῦ ἀνθρώπου, τή νέκρωση τοῦ σαρκικοῦ φρονήματος. Καί ἡ δεύτερη συνδέεται μέ τή θεωρία τοῦ Θεοῦ, τήν θεοπτία, όπως λέγεται.

Ἡ Ἐκκλησία θέτει στό μέσον τοῦ Ναοῦ τόν Σταυρό, στή μέση τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, προκειμένου νά ἀντλήσουμε ἀπό αὐτόν δύναμη γιά τόν ἀγῶνα μας. Μέ τήν εὐκαιρία νά ποῦμε, ὅτι ἡ θέση τοῦ Σταυροῦ βρίσκεται στό Ἱερό Βῆμα, πίσω ἀπό τήν Ἁγία Τράπεζα, ὅπως μεταξύ ἄλλων Πατέρων μαρτυρεῖ τόν 14ο αἰῶνα ὁ ἅγιος Συμεών Θεσσαλονίκης ὁ Μυσταγωγός. Σαφέστατα ὁ Ἅγιος, στό κλασικό ἔργο του «Ἅπαντα», δηλώνει ὅτι, «διά τοῦτο καί ἵσταται ἐξ ἀνατολῶν ὄπισθεν τοῦ θυσιαστηρίου, αὐτό τό εὐλογημένον ὄργανον τῆς Θυσίας, ὁ Θεῖος Σταυρός». Καί ἀλλοῦ λέγει: «Εἶτα (ὁ ἱερεύς) εἰς τό θυσιαστήριον εἰσελθών, καί ἀφ᾿ οὗ ἐκεῖ θυμιάσῃ καί ἀποθέσῃ τό θυμιατήριον, λαμβάνει τόν Τίμιον Σταυρόν ἱστάμενον ὄπισθεν τοῦ ἱεροῦ θυσιαστηρίου». Ἀλλά καί αἰῶνες νωρίτερα, τόν 8ο αἰῶνα μαρτυρεῖται ἀπό κείμενα περί τοῦ ἁγίου Ἰγνατίου Κωνσταντινουπόλεως, ὅτι ἡ θέση τοῦ Σταυροῦ εἶναι πίσω ἀπό τήν Ἁγία Τράπεζα. Νά γνωρίζουμε ὅτι τό Μυστήριον τῆς θ. Οικονομίας θεωρεῖται ὡς ἑνιαῖο καί ἀδιάσπαστο καί δέν θεωρεῖται ἀποσπασματικά, ὅπως συμβαίνει μέ τούς Προτεστάντες, μέ τόν ὑπερτονισμό κάποιων ἐκ τῶν σωτηριωδῶν γεγονότων καί μείωση ἄλλων ἐξ αὐτῶν. Σταυρός καί Ἀνάσταση δέν χωρίζονται, ἀλλά συνθεωροῦνται, ὅπως ἐπίσης, καί παρόντα καί ἔσχατα, λειτουργικῶς.

 

Ἡ Δ΄ Κυριακή τῶν Νηστειῶν θά μᾶς παρουσιάσει ἕναν μεγάλο
Ἀσκητή, τόν ὅσιο Ἰωάννη τόν Σιναΐτη. Ἀσκεῖται εἴκοσι χρόνια στό κοινόβιο καί ἄλλα σαράντα στήν Ἔρημο. Ἡ ἁγιοπνευματική του ἐμπειρία παράγει τό γνωστό βιβλίο, τήν Κλίμακα, πού θεωρεῖται ὡς εὐαγγέλιο τῆς μοναχικῆς ζωῆς. Δέν εἶναι, ὅμως, ἀποκλειστικά καί μόνο γιά μοναχούς, ἀλλά καί γιά λαϊκούς σέ πολλά πού γράφει, ἀφοῦ κοινή εἶναι ἡ πνευματική ζωή. Ἡ «Κλῖμαξ» τῶν 30 βαθμίδων, κάνει λόγο περί ἀρετῶν, πού πρέπει νά καλλιεργήσουμε, στήν ἄνοδο αὐτή πρός τόν Θεό.

Ὁμιλεῖ καί περί παθῶν τά ὁποῖα εἶναι δυνάμεις τῆς ψυχῆς, πού λειτουργοῦν κατά φύσιν στόν πνευματικό ἄνθρωπο. Στήν πτωτική, ὅμως, κατάσταση λειτουργοῦν παρά φύσιν. Γι᾿ αὐτό καλούμαστε νά μεταμορφώσουμε, νά μεταστοιχειώσουμε αὐτές τίς δυνάμεις σέ θεοειδεῖς ἕξεις, ὅπως λέγουν οἱ Πατέρες. Εἶναι μεγάλο τό ζήτημα αὐτό καί ὑπάρχουν πλεῖστες ἀναφορές στή νηπτική Θεολογία. Δέν ἐξαφανίζουμε τά πάθη, άλλά τά μεταμορφώνουμε ἐν Χριστῷ, προκειμένου νά λειτουργοῦν κατά φύσιν οἱ δυνάμεις τῆς ψυχῆς. Δηλαδή, μέ ἁπλά λόγια, δέν μᾶς λέει νά μήν ἀγαποῦμε σωστά, οὔτε νά μήν ἐπιθυμοῦμε, ἀλλά νά ἐπιθυμοῦμε ὀρθά. Δέν μᾶς λέει νά μήν θυμώνουμε, ἀλλά νά θυμώνουμε σωστά, δηλαδή νά θυμώνουμε κατά τῶν παθῶν καί τοῦ διαβόλου καί ὄχι κατά τῶν συνανθρώπων μας.

Ἡ Ε΄Κυριακή τῶν Νηστειῶν, ἔχει κάτι παράδοξο, μιά ἀνατροπή, ἕνα
σκάνδαλο στή λογική μας θά ἔλεγα. Κάτι ἄλλο ἴσως ἀναμέναμε. Θά μποροῦσε ἡ Ἐκκλησία νά παρουσιάσει ἕναν Μέγα Βασίλειο, ἕναν Μέγα Ἀντώνιο, ἕναν Σάββα ἡγιασμένο, «ἀφορισμένον» ἐκ κοιλίας μητρός. Καί ὅμως, ἡ Ἐκκλησία, ἀντί αὐτῶν, προβάλλει μία διαβεβοημένη γυναῖκα, Μαρία τήν Αἰγυπτία, καί τῆς ἀφιερώνει τήν Ε΄ Κυριακή τῶν Νηστειῶν. Τήν προβάλλει ὡς πρότυπο μετανοίας, ἀφοῦ ὑπῆρξε τρομερή ἡ ἄσκηση καί ἡ μετάνοιά της μετά ταῦτα. Λέει τό Ἐξαποστειλάριο: «Ὑπόδειγμα μετανοίας σέ ἔχομεν πανοσία». Ὄχι ἁπλῶς ὁσία, ἀλλά πανοσία. Μέ τόν τρόπο αὐτό ἡ Ἐκκλησία μας θέλει νά μᾶς παρακινήσει στή μετάνοια, πού εἶναι τό ἀπαραίτητο στοιχεῖο τῆς πνευματικῆς μας ζωῆς. Ἡ μετάνοια, σύμφωνα μέ τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ εἶναι «ἀρχή καί μεσότης καί τέλος τῆς τῶν Χριστιανῶν πολιτείας».

 

Μέ ὅλα τά πρεοειρημένα ἡ Ἐκκλησία μᾶς προετοιμάζει νά ἑορτάσουμε τά Ἄχραντα Πάθη, τόν Σταυρό καί τήν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας. Εἴπαμε ἐν συντομίᾳ γιά τό θεολογικό νόημα τῶν Κυριακῶν τοῦ Τριωδίου. Θά περατώσουμε τήν ὁμιλία μας μέ τίς εὐκαιρίες τοῦ πνευματικοῦ ἀνεφοδιασμοῦ μέσα στήν Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Οἱ ευκαιρίες εἶναι πολλἐς. Ἡ Ἐκκλησία πυκνώνει τίς ἱερές Ἀκολουθίες. Ἔτσι, ὑπάρχουν τά Μ. Ἀπόδειπνα, ὅπου θά διαβάζουμε ὅτι «μεθ᾿ ἡμῶν ὁ Θεός». Ἔχουμε ἔτσι την αἴσθηση ὅτι εἶναι μαζί μας ὁ Θεός, τον ἔχουμε «ἐν ἡμῖν, ένοικοῦντα και ἐμπεριπατοῦντα», ὅπως λέγουν κάποιες Εὐχές. Ὑπάρχει ἡ θεία Λειτουργία τῶν Προηγιασμένων Δώρων, μιά Μυσταγωγία, μιά μεγάλη εὐκαιρία, ὅπου ἡ Μητέρα και τροφός μας Ἐκκλησία μᾶς καλεῖ να μετάσχουμε στήν ἀθάνατο «βρῶση καί πόση» τοῦ Παναγίου Σώματος καί Αἵματος τοῦ Κυρίου. Ὁ Χερουβικός ὕμνος εκεῖ λέγει: «πίστει καί πόθῳ προσέλθωμεν, ἵνα μέτοχοι ζωῆς αἰωνίου γενλωμεθα». Ναί, γινόμαστε μέτοχοι τῆς αἰωνίου ζωῆς, ὅταν κοινωνοπυμε μέ προετοιμασία, διότι ἡ αἰώνια ζωή βιώνεται καί μέσα στό παρόν τῆς ἱστορίας, μέσα στά ἱερά Μυστήρια, στή θεία Εὐχαριστία πού ἐνεργεῖ στούς μετέχοντες τήν ἐσχατολογική πρόγευση τῆς οὐρανίου Βασιλείας. Ταυτόχρονα, κάθε Παρασκευή τώρα μέσα στή Μεγάλη Τεσσαρακοστή, θά ἔχουμε τήν εὐκαιρία, ἀκούγοντας τούς Χαιρετισμούς τῆς Θεοτόκου, νά ἀντλοῦμε δύναμη ἀπό τήν Παναγία Μητέρα μας, αὐτή πού εἶναι τό «μεθόριον μεταξύ κτιστῆς και ἀκτίστου φύσεως», ἀλλά καί ἡ ἐλπία καί ἐνίσχυση καί παρηγορία μας στόν ἀγῶνα τόν πνευματικό.

Ἄς προσπαθήσουμε λοιπόν, ὅσο γίνεται νά μετέχουμε στίς εὐκαιρίες αὐτές πού μᾶς προβάλλει ἡ Ἐκκλησία μας, ὥστε νά προετοιμασθοῦμε δι᾿ εὐχῶν σας Μακαριώτατε Δέσποτα, νά ἑορτάσουμε πραγματικό Πάσχα, πού σημαίνει διάβαση, πέρασμα, «ἐκ τοῦ θανάτου πρός ζωήν καί ἐκ γῆς πρός οὐρανόν», Ἀμήν.

Πηγή