A

A

† Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου (Ψαλ. 50,17)

† Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου (Ψαλ. 50,17)
† Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου (Ψαλ. 50,17)

Δευτέρα 6 Φεβρουαρίου 2023

ΕΙΣ ΑΥΤΟΝ ΕΙΣ ΤΟΝ ΛΑΟΝ ΚΑΙ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΠΟΙΜΕΝΑΣ (Άγιος Γρηγόριος ο θεολόγος)


Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος ανήκει στον Θεοφόρο χορό των Αγίων αντιαιρετικών Πατέρων που πολέμησε σφόδρα τον Αρειανισμό, που τα χρόνια εκείνα είχε καταλάβει σχεδόν εξ' ολοκλήρου την Εκκλησία μας, τον 4ο ήδη αιώνα μ. Χ. Όταν ήρθε από την Καππαδοκία στην Κωνσταντινούπολη δεν βρήκε ούτε έναν Ορθόδοξο πιστό, καθώς όλοι είχαν υποταχθεί στις δαιμονοκρατούμενες διαβολές του Αρείου. 


Ήταν δε, τόσο το μίσος των αιρετικών, που μέχρι και πέτρες εκτόξευαν εναντίον του, όταν κήρυττε τον ορθό λόγο του Χριστού μας και μετέφερε πιστά τις ιερές παραδόσεις αυτής της Εκκλησίας. Τότε συγγράφει και τον Λόγο ΚΣΤ', όπου φέρεται -φιλοθέως και αγιοπνευματικώς- συγκινητικά, ως υπέρμαχος της πατρώας ευσεβείας των προγόνων μας! Μέρος αυτού του Λόγου είναι ο ακόλουθος, ο οποίος δείτε πόσο διαχρονικά επίκαιρος είναι, όχι μόνο για τους σημερινούς -θλιβερά- αμετανόητους Οικουμενιστές, αλλά και για τους ''βασιλικά'' κοινωνούντες με αυτούς, ''επιφανικούς'' αντιοικουμενιστές, όταν ο ίδιος ο Άγιος είχε κόψει κάθε επαφή μαζί τους, δεν συλλειτουργούσε, δεν συμπροσευχόταν, αλλά, ούτε και κοινωνικός ήταν με αυτούς. 


Ο Άγιος κοιμήθηκε στο χωριό Γκέλβερι (Καρβάλη) της Καππαδοκίας, στο οποίο 14 αιώνες μετά είδε το φως του κόσμου τούτου, ένας άξιος απόγονος του κινήματος των Κολλυβάδων και συνομολογητής του, ο σύγχρονος Άγιος Ομολογητής Ιερώνυμος της Αίγινας! Να έχουμε τις ευλογίες τους και τις ευχές τους. Γ. Δ.


Ας ίδωμεν όσα δύναται να αδικηθή από ανθρώπους, άνθρωπος. Θα με ονομάσουν απαίδευτον; Μίαν σοφίαν γνωρίζω, το να φοβούμαι τον Θεόν, διότι «αρχή σοφίας είναι ο φόβος Κυρίου», και «τέλος λόγου είναι, να ακούεις το παν, να φοβήσαι τον Θεόν».

Αυτά λέγει ο σοφώτατος Σολομών. Ας με δείξουν λοιπόν ως στερούμενον φόβου, και ας νικήσουν.Της δε άλλης σοφίας μέρος μεν παρεμέρισα, μέρος δε εύχομαι και ελπίζω να προσλάβω με την χάριν του Πνεύματος.

 Θα με κατηγορήσουν δια πτωχείαν, η οποία είναι η περιουσία μου; Είθε να απέβαλλα αυτά τα ράκια, δια να διέλθω γυμνός τας άκανθας του βίου· είθε επίσης να αποβάλω και τον βαρύν τούτον χιτώνα, όσον το δυνατόν γρηγορότερον, δια να λάβω ελαφρότερον. 

Θα με αποκαλέσουν φιλόπατριν; Πόσον μικρά σκέπτονται περί ημών, πραγματικοί υβρισταί και μισόξενοι! Υπάρχει, ω άνθρωποι, πατρίς περιγραπτή εις εμέ, ο οποίος έχω πάσαν πατρίδα και καμμίαν; Συ δε δεν είσαι ξένος και παρεπίδημος; 


Δεν σου επαινώ την κατοικίαν, αν αυτή είναι η περίπτωσίς σου, δια να μη εκπέσης της αληθινής πατρίδος, εις την οποίαν πρέπει να αποθέτωμεν τα πολιτικά μας δικαιώματα. Δεν θα μας ονειδίσης δε δια το γήρας και την φιλασθενικότητα; Δεν ανήκει όλον αυτό εις τον χώρον της ύλης και της φύσεως, δια να μάθης και κάτι από τα απόρρητά μου· εν μέρος το εδαπάνησε και ο λογισμός, δια να καυχηθώ και εγώ ολίγον. Συ δε δεν είσαι σφριγηλός και εύσωμος; Γλυκύ θέαμα! Είθε να είχες και ολίγα άσπρα μαλλιά και κάποιαν ωχρότητα, δια να πιστευθής τότε, ότι είσαι συνετός και φιλόσοφος. Τι άλλο περαιτέρω; Θα με καθαιρέσουν από θρόνους; 


Ποιους όμως; Αυτούς εις τους οποίους ευχαρίστως ανήλθα ή προηγουμένως ή τώρα; Μακαρίζω δε τους επιβαίνοντας θρόνων; Συ δε μου τους καθιστάς γλυκύτερους, επιβαίνων εις τον ιδικόν σου τόσον αναξίως; Ούτε τα προηγουμένως συμβάντα δεν σας εφανέρωσαν την γνώμην μου; Ή ήσαν και εκείνα κάποια απόλαυσις και δοκιμασία του πόθου; Πράγματι οι επιτήδειοι όλα τα ιδικά των τα αποδίδουν εις άλλους, άλλα μεν καθ' υποψίαν άλλα δε ρητώς. Τί είναι τάχα η συντριβή; Τί τάχα αι αραί, τας οποίας εκάμαμεν δημοσία εναντίον μας; Τί τάχα τα δάκρυα και το ότι εγίναμεν εις σας παρ' ολίγον ελεεινοί και μισητοί λόγω της αντιστάσεως; Θα μας αποστερήσουν προεδρίας; Αυτήν πότε και ποίος σώφρων εθαύμασε, ενώ τώρα και το να την αποφεύγη κανείς είναι στοιχειώδες δείγμα συνέσεως, όπως νομίζω εγώ τουλάχιστον; 


Αυτήν δια την οποίαν όλα τα πράγματά μας δονούνται και σείονται· δια την οποίαν τα πέρατα της οικουμένης είναι γεμάτα υποψίαν και πόλεμον κωφόν και ανώνυμον· δια την οποίαν κινδυνεύομεν να είμεθα των ανθρώπων, ενώ εγίναμεν από τον Θεόν, και ν' αποβάλωμεν το μέγα και νέον όνομα του Χριστιανού; Πόσον θα ήθελα να μη υπήρχε προεδρία, ούτε προτίμησις θέσεως και τυραννική προνομία, δια να εγνωριζόμεθα μόνον από την αρετην! Τώρα δε το δεξιόν τούτο και το αριστερόν και το μέσον, το υψηλότερον και το χαμηλότερον, και το προβάδισμα ή συμβάδισμα έχουν προκαλέσει εις ημάς πολλά συντρίμματα χωρίς λόγον, πολλούς ώθησαν εις τον βόθρον και απήγαγαν εις τον χώρον των εριφίων όχι μόνον των κατωτέρων, αλλ' ακόμη και των ποιμένων, οι οποίοι, ενώ είναι διδάσκαλοι του Ιησού, ηγνόησαν ταύτα. Θα με εμποδίσουν από τα θυσιαστήρια; 


Αλλά γνωρίζω και άλλο θυσιαστήριον, του οποίου τύποι είναι τα τώρα βλεπόμενα· θυσιαστήριον εις το οποίον δεν ήγγισε λαξευτήριον ούτε χειρ, ούτε ηκούσθη σίδηρος ή κάτι άλλο των τεχνικών και διακοσμητών, αλλ' είναι ολόκληρον έργον του νου και η ανάβασις εις αυτό γίνεται δια θεωρίας. Εις αυτό θα παραστώ, εις αυτό θα θυσιάσω ευπρόσδεκτα θύματα, θυσίαν και προσφοράν και ολοκαυτώματα, ανώτερα των προσφερομένων τώρα όσον ανωτέρα είναι η αλήθεια της σκιάς. Περί αυτού νομίζω ότι φιλοσοφεί και ο μέγας Δαυίδ λέγων, «και θα εισέλθω προς το θυσιαστήριον του Θεού, του ευφραίνοντος την πνευματικήν μου νεότητα». Από αυτό το θυσιαστήριον δεν θα με απομακρύνη όποιος το θέλει. Θα με απελάσουν από την πόλιν; Αλλ' όχι και από την ευρισκομένην εις τους ουρανούς. 


Ας καταφέρουν τούτο όσοι με πολεμούν! Και πράγματι το επεχείρησαν, αλλ' έως ότου δεν δύνανται να το επιτύχουν, μας ρίπτουν ρανίδες ύδατος ή μας κτυπούν με αύρας ή παίζουν με όνειρα· ούτω βλέπω εγώ τον πόλεμον αυτών, θα μου πάρουν τα αγαθά; Ποία; Αν πρόκειται περί των ιδικών μου, ας μου περικόψουν και τας πτέρυγας, τας οποίας δεν έχω περιβληθή· αν δε πρόκειται περί των της Εκκλησίας, τούτο είναι το αντικείμενον περί του οποίου γίνεται όλος ο πόλεμος· αυτά είναι δια τα οποία ο κλέπτης ζηλοφθονεί το ταμείον και προδίδει τον Θεόν δια τριάκοντα αργύρια, το χειρότερον όλων. Τόση δε είναι η τιμή όχι του προδιδομένου, αλλά του προδίδοντος. Θα μου κλείσουν τας οικίας των; Θα μου περικόψουν τας ανέσεις; Θα με αποξενώσουν από φίλους; 


Διότι, βλέπεις, πολύ φορτικοί εγίναμεν εις πολλούς, αν και μας προσεκάλουν - δεν θα φανώμεν αχάριστοι  εάν δε εγίναμεν φορτικοί, τούτο συνέβη δια την επιφυλακτικότητα μάλλον παρά δια την αποδοχήν. Το δε αίτιον είναι ότι μας ανέπαυσεν κάποιος ευσεβής και φιλόθεος οίκος, όπως τον Ελισσαίον ο της Σουναμίτιδος, συγγενών κατά το σώμα, συγγενών κατά το Πνεύμα, καθ' όλα φιλότιμων· πλησίον των οποίων συνεπήχθη ο λαός ούτος, διατηρών κρυφίως την διωκομένην ευσέβειαν, όχι αφόβως ούτε ακινδύνως. Είθε να τον αμείψη ο Κύριος δικαίως κατά την ημέραν της ανταποδόσεως! Αν δε επιδιώκωμεν τρυφήν, είθε να εντρυφήσουν εναντίον ημών οι μισηταί ημών διότι δεν θα καταρασθώ εις βάρος μου τίποτε χειρότερον. 


Από τους φίλους δε, άλλοι μεν δεν θα φύγουν από κοντά μας, γνωρίζω καλώς, ούτε αν κακοποιηθούν, διότι το γεγονός ότι αδικούνται μαζί με ημάς τους έκανε να πονούν μαζί μας· των δε άλλων έχομεν ήδη γυμνασθή να υπομένωμεν την υπεροψίαν, όταν μας περιφρονούν. Διότι εκ των φίλων και των πλησίον μου άλλοι μεν και φανερώς «επλησίασαν και εστάθησαν εις την αντίπαλον παράταξιν·», άλλοι δε, φιλανθρωπότεροι, «εστάθησαν από μακράν» και αυτήν την νύκτα «εσκανδαλίσθησαν όλοι». Σχεδόν και ο Πέτρος με απηρνήθη, και ίσως ούτε καν κλαίει πικρώς, δια να θεραπεύση την αμαρτίαν». Φαίνεται ότι εγώ είμαι ο μόνος γεμάτος τόλμην και θράσος· ο μόνος αισιόδοξος εις τα φοβερά, ο μόνος καρτερικός, και όταν δημοσία επαινούμαι και ιδιαιτέρως καταφρονούμαι, και όταν γνωρίζωμαι εις Ανατολήν και Δύσιν με το να πολεμούμαι. 


Ποία παραφροσύνη! «Αν παραταχθή εν στρατόπεδον εναντίον μου, δεν θα φοβηθή η καρδιά μου· εάν εγερθή εναντίον μου πόλεμος, εις αυτήν ελπίζω εγώ». Τόσον πολύ δεν θεωρώ φοβερόν κάτι από τα παρόντα, ώστε αφήνων τον εαυτόν μου, θρηνώ τους λυπήσαντάς με. Σεις, μέλη του Χριστού κάποτε, μέλη αξιότιμα δι' εμέ, αν και τώρα διεφθαρμένα, μέλη αυτής της ποίμνης, την οποίαν επροδώσατε σχεδόν πριν συναχθήτε, πώς διεσπάσθητε και διεσπάσατε ως βοΐδια, απολυμένα από τον ζυγόν; Πώς ηγείρατε εναντίον του θυσιαστηρίου θυσιαστήριον; Πώς κατεστράφητε αιφνιδίως; 


Πώς και οι ίδιοι ενεκρώθητε με την αποκοπήν και ημάς εκάματε να πονούμεν; Πώς κατεχράσθητε την απλότητα των ποιμένων προς διάλυσιν της ποίμνης; Διότι δεν θα μεμφθώ εκείνους δια την απειρίαν, αλλά θα κατηγορήσω σάς δια την κακίαν. «Ποίος θα σε βοηθήση εις την διαφθοράν σου, Ισραήλ;». Ποίον φάρμακον θα εύρω επουλωτικόν; Ποίον επίδεσμον; Πώς να συνάψω τα διεστώτα; Με ποία δάκρυα, ποίους λόγους, ποίας εύχάς, να θεραπεύσω το σύντριμμα; Ή ίσως με τον κατωτέρω τρόπον;


Τριάς αγία και προσκυνητή και τελεία, καλώς συναπτόμενη και προσκυνουμένη από ημάς, ιδικόν σου είναι το έργον τούτο, ιδικόν σου το κατόρθωμα. Συ δύνασαι ν' αποκαταστήσης τούτους πάλιν εις ημάς,αφού απεμακρύνθησαν τόσον, ώστε να παιδευθούν δια του χωρισμού προς ομόνοιαν, και ν' αντιδώσης εις ημάς δια τους εδώ μόχθους τα επουράνια και αστασίαστα. 
Το πρώτον δε και μέγιστον από αυτά είναι να φωτισθώμεν από σε τελειότερα και καθαρώτερα,πώς η ιδία και ως Μονάς νοείσαι και ως Τριάς ευρίσκεσαι; 
Πώς το αγέννητον και το γεννητόν και το εκπορευτόν είναι μία φύσις, τρεις ιδιαιτερότητες, 
«εις Θεός ο επί πάντων και δια πάντων και εν πάσιν», 
ούτε μετατιθέμενος ούτε μειούμενος ούτε τεμνόμενος, 
τώρα κατά μέρος μεν καταλαμβανόμενος, κατά μέρος δε ζητούμενος, κάποτε δε καταληφθησόμενος ίσως εις όλον σου το είναι από τους εδώ καλώς ζήσαντας δια βίου και θεωρίας; 
Εις αυτόν πρέπει πάσα δόξα, τιμή, κράτος, εις τους αιώνας. 
Γένοιτο!


Άγιος Γρηγόριος ο θεολόγος

Πηγή

ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ: «Ἔχουσιν οὗτοι τοὺς οἴκους, ἡμεῖς τὸν ἔνοικον·»

Κυριακή 5 Φεβρουαρίου 2023

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ 2023 (Ομιλία π.Ευθυμίου Μπαρδάκα)

 

ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ 2023 (τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου)

 

77897 2

 

γαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

            Σήμερα, Κυριακὴ τοῦ Τελώνου καὶ τοῦ Φαρισαίου, μὲ τὴ Χάρη τοῦ Θεοῦ ἄνοιξε γιὰ τὴν Ἐκκλησία μας τὸ κατανυκτικὸ Τριώδιο. Τὸ Τριώδιο εἶναι στὴν κυριολεξία ἕνα βιβλίο ποὺ περιέχει τὰ ἱερὰ γράμματα ἀπὸ τὴ σημερινὴ Κυριακὴ ἕως καὶ τὸ Μέγα Σάββατο. Λέγεται Τριώδιο, διότι στὶς καθημερινὲς ἀκολουθίες, στοὺς κανόνες, ἀντὶ γιὰ ὀκτὼ ὠδές, διαβάζουμε τρεῖς. Ὅλο τὸ διάστημα τοῦ Τριωδίου χωρίζεται σὲ τρεῖς περιόδου. Ἡ πρώτη εἶναι ἀπὸ χθὲς τὸ ἀπόγευμα ἕως καὶ τὴν Κυριακὴ τῆς Τυρινῆς, ἡ δεύτερη ἀπὸ τὴν Καθαρὰ Δευτέρα ἕως τὴν Κυριακὴ τῶν Βαΐων, ἡ λεγόμενη Μεγάλη Σαρακοστή, καὶ ἡ τρίτη ἀπὸ τὸ ἀπόγευμα τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων, μέχρι καὶ τὸ πρωὶ τοῦ Μεγάλου Σαββάτου, ἡ λεγόμενη Μεγάλη Ἑβδομάδα. 

             σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ ἀποτελεῖ μία παραβολή. Μᾶς ἀναφέρει ὁ Κύριος ὅτι δύο ἄνδρες, ἕνας Φαρισαῖος, αὐστηρὸς τηρητὴς τοῦ μωσαϊκοῦ νόμου, καὶ ἕνας τελώνης εἰσῆλθαν γιὰ νὰ προσευχηθοῦν στὸν ἱερὸ ναό. Μέσα ἀπὸ τὴν προσευχή τους διακρίνεται μία μεγάλη ἀντίθεση καὶ ἀποκαλύπτεται τὸ ποιὸν τῶν δύο ἀνθρώπων. 

             Φαρισαῖος, ξεκινᾶ τὴν προσευχή του λέγοντας: «Θεέ μου, σὲ εὐχαριστῶ». Τί ὠραία ἀρχή! Τί πιὸ καλὸ ἀπὸ τὸ νὰ ξεκινᾶ κανεὶς τὴν προσευχή του μὲ τὴν εὐχαριστία; Ἀφοῦ, λοιπόν, μᾶς ἐξέπληξε εὐχάριστα, συνεχίζει: «Εὐχαριστῶ ποὺ δὲν εἶμαι σὰν τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους, ἅρπαγες, ἄδικοι, μοιχοί, ἤ σὰν αὐτὸν ἐκεῖ τὸν τελώνη. Νηστεύω δύο φορὲς τὴν Ἑβδομάδα καὶ ἀπὸ τὴν περιουσία μου δίνω ἐλεημοσύνη τὸ ἕνα δέκατο, σύμφωνα μὲ τὸν νόμο». 

            Ὁ σχολιασμὸς κρίνεται περιττός. Μὲ τὴν προσευχή του, ὁ Φαρισαῖος ἀφαιρεῖ τὴν μάσκα του, τὴν μάσκα ποὺ τὸν ἐμφάνιζε στὰ μάτια τῶν ἀνθρώπων εὐσεβῆ, ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ, νηστευτή, ἐλεήμονα. Ἀποδεικνύεται ἄνθρωπος βαθύτατα ἀλαζονικός. Πιστεύει πραγματικὰ ὅτι ἔχει φτάσει σὲ τέτοιο ἐπίπεδο ἀρετῆς, ὥστε πλέον δὲν ζητᾶ ἀπὸ τὸν Θεό, ἀλλὰ μάλλον ἀπαιτεῖ. Εἶναι ἄνθρωπος ἄσπλαχνος, ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ θάβουν ὅλους τοὺς ὑπόλοιπους γιὰ νὰ πατήσουν πάνω τους. Δὲν σέβεται τὴν ἱερότητα τοῦ χώρου στὸν ὁποῖο βρίσκεται, καθὼς σὺν τοῖς ἄλλοις, δαχτυλοδείχνει καὶ θεωρεῖ ὡς ἀκάθαρτο τὸν ἀδερφό του τὸν τελώνη ποὺ βρίσκεται πιὸ δίπλα καὶ προσεύχεται. 

             δὲ τελώνης, αὐτὸς ὁ ἐξαιρετικὰ ἁμαρτωλός, πώς προσευχήθηκε; Πρὸς ἔκπληξιν ὅλων μας, πολὺ πιὸ πνευματικὰ ἀπὸ τὸν λεγόμενο ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ. Ἡ στάση του, στάση μετανοίας. Οὔτε κὰν πλησίασε τὰ ἐνδότερα μέρη τοῦ ναοῦ. Στάθηκε ὅσο πιὸ μακριὰ γινόταν γιατὶ θεωροῦσε τὸν ἑαυτό του ἀνάξιο. Μάλιστα, οὔτε τὰ μάτια δὲν σήκωνε στὸν οὐρανό, ἀλλὰ τὴ γῆ κοιτοῦσε, γιατὶ θεωροῦσε τὸν ἑαυτό του χῶμα ποὺ ἀξίζει μέχρι καὶ νὰ τὸ ποδοπατοῦν ἀπὸ τὸ πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν του. Ἔλεγε αὐτὸς ὁ ἁμαρτωλός: «Θεέ μου, ἐλέησέ με» καὶ καθὼς προσευχόταν χτυποῦσε τὸ στῆθος του, ἐξωτερικεύοντας τὸν πόνο ποὺ αἰσθανόταν στὴν ψυχή του. 

            πως εὔκολα διαπιστώνει ὁ καθένας, ἡ προσευχὴ ποὺ ἄρεσε στὸν Κύριο, εἶναι αὐτὴ ποὺ θὰ σεβόταν κάθε εὐσυνείδητος, αὐτὴ τοῦ ἀληθινὰ μετανιωμένου γιὰ τὶς πράξεις του, τελώνη. Ἔτσι, κατέβηκε στὸ σπίτι του ἀναπαυμένος. Τὸν ἀνέπαυσε ὁ Θεὸς ποὺ ἀντιτάσσεται στοὺς ὑπερηφάνους καὶ δίνει χάρη στοὺς ταπεινούς.

            Μεγάλο τὸ κακὸ τῆς ὑπερηφάνειας. Θὰ μπορούσαμε νὰ μιλοῦμε ὥρες γιὰ αὐτήν. Ὡστόσο, καὶ μόνο μία πρόταση καταφέρνει νὰ συνοψίσει τὸ μέγεθος τῆς καταστροφῆς ποὺ ἐπιφέρει: μὲ τὴν ὑπερηφάνειά του ἔπεσε ὁ ἀρχικὰ περίλαμπρος Ἑωσφόρος. Ἔπεσε καὶ ἔγινε σκοτεινὸς καὶ συνώνυμος τοῦ κακοῦ. Ἑπομένως, ὅσες ἀρετὲς καὶ ἄν ἔχει κανείς, ἄν δὲν τὶς διασφαλίσει μὲ τὴν ταπεινοφροσύνη, χάνονται ἐν ριπῇ ὀφθαλμοῦ. 

             δὲ ταπεινοφροσύνη εἶναι ἡ μητέρα ὅλων τῶν καλῶν. Ὁ Χριστὸς ὅταν ἦρθε στὴ γῆ, ἔζησε ὡς «ταπεινὸς τῇ καρδίᾳ», τὴν ὁποία μᾶς καλεῖ νὰ διδαχθοῦμε ἀπὸ αὐτόν. Γεννήθηκε σὲ πτωχικὴ φάτνη, ἔγινε φυγὰς στὴν Αἴγυπτο, μεγάλωσε στὴ Ναζαρέτ, εἶχε ὡς μαθητὲς τοὺς ψαράδες, ὑπέμεινε μὲ σιωπὴ τὶς κατηγορίες ἐναντίον του, φραγγελώθηκε, ἐμπτύσθηκε, χλευάσθηκε καί, τελικά, σταυρώθηκε γιὰ νὰ ἀκολουθήσει ἡ ἔνδοξη Ἀνάστασή του. Μέσα ἀπὸ αὐτὸ τὸ ταπεινό, ἀλλὰ ἀνατρεπτικὸ πέρασμά του, κατάφερε νὰ κάνει τὰ πάντα καινούργια, ἀλλάζοντας τὴ ροὴ τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας. Ὁ Κύριός μας εἶναι ὁ μεγαλύτερος δάσκαλος τῆς ταπεινοφροσύνης. 

            Γιὰ σκεφτεῖτε, ποιός εἶναι χρησιμότερος σὲ μία κοινωνία, ὁ ὑπερήφανος, ἤ ὁ ταπεινός; Τὸν ταπεινὸ μὴν τὸν φοβᾶσαι διότι δὲν θὰ στραφεῖ ποτὲ ἐναντίον σου. Ὁ ὑπερήφανος, ἄν δεῖ ὅτι δὲν γίνεται τὸ δικό του, αὐτομάτως ἀλλάζει ὄψη καὶ μπορεῖ ἀπὸ τὸ πουθενὰ νὰ δημιουργήσει πολλὰ προβλήματα, ἐπηρεάζοντας ἀρνητικὰ τὸ σύνολο τῆς κοινωνίας. Ὁ ταπεινός, εἶπε κάποιος γέροντας, εἶναι σὰν τὸ καλάμι ποὺ πηγαίνει μὲ τὴ φορὰ τοῦ ἀνέμου καὶ γιὰ αὐτὸ μένει πάντα στὴ θέση του, ὁ δὲ ὑπερήφανος, εἶναι σὰν τὸ κυπαρίσσι ποὺ φέρνει ἀντίσταση στοὺς ἀνέμους, μέχρι ποὺ τελικὰ ξεριζώνεται καὶ χάνεται. Εἶναι, ἑπομένως, λογικὸ τὸ ὅτι ὁ Θεός, ἡ πηγὴ τῶν ἀγαθῶν, ἀντιτάσσεται στοὺς ὑπερηφάνους καὶ δίνει χάρη στοὺς ταπεινούς, καθὼς στοὺς ταπεινοὺς ἀναπαύεται. 

            Κάθε μέρα καὶ κάθε ὥρα τῆς ζωῆς μας εἶναι εὐκαιρία γιὰ μία νέα ἀρχή. Ἄν μέχρι τώρα συλλάβαμε τὸν ἑαυτό μας νὰ ὑπερηφανεύεται καὶ νὰ κομπάζει ὅτι εἶναι καλύτερος ἀπὸ τοὺς ἄλλους, καιρὸς νὰ σκεφτοῦμε διαφορετικά. Πρὸς τί ἡ ματαιδοξία; Ὅλοι χοϊκοὶ εἴμαστε καὶ ὅταν φύγουμε, ἐλάχιστοι καὶ ἐλάχιστα θὰ μᾶς θυμοῦνται. 

            Εὔχομαι τὸ Τριώδιο, στὸ ὁποῖο σήμερα εἰσοδεύσαμε, μέσα ἀπὸ τὴν ἱερὴ ὑμνολογία του καὶ τὰ ὑπέροχα μηνύματά του, νὰ μᾶς βοηθήσει νὰ γίνουμε κὶ ἑμεῖς σὰν τὸν τελώνη, προκειμένου νὰ ἑλκύσουμε τὴν Χάρη τοῦ Θεοῦ. Γιὰ αὐτὸ μᾶς δίνεται τὸ Τριώδιο. Σὲ καμία περίπτωση τὸ Τριώδιο δὲν εἶναι συνώνυμο μὲ τὰ μασκαρέματα καὶ τὶς ἄσεμνες συνήθειες ποὺ πηγάζουν ἀπὸ μιὰ ἄλλη ἐποχή. Ἅγιοι Πατέρες, φωτισμένοι ἀπὸ τὸν Θεό, ἔγραψαν στὸ βιβλίο αὐτὸ γράμματα ποὺ ἀφοροῦν τὸν καθένα μας, γράμματα ποὺ μᾶς προτρέπουν νὰ ἀπαλλαγοῦμε ἀπὸ τὸν ἐγωισμό μας, τὴ ζήλεια, τὴν ἀγένεια, τὴν φιληδονία καὶ ὅλα τὰ κακά, καὶ ἀντ’ αὐτῶν νὰ γεμίσουμε τὴν ψυχή μας μὲ ὅ,τι καλό, ὅ,τι εὐγενές, ὅ,τι χριστιανικό.

Καλὸ Τριώδιο σὲ ὅλους! Καλὴ ἀρχή!

ὁ Ἐπίσκοπός σας,

  ὁ Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος

Τετάρτη 1 Φεβρουαρίου 2023

Ο ΜΕΓΑΣ ΕΥΘΥΜΙΟΣ ΚΑΙ Ο ΑΓΩΝΑΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΜΟΝΟΦΥΣΙΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΩΝ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ


"τῇ σῇ γὰρ γεννὴσει 
πάσας αἱρετικῶν τὰς ὁρμάς, 
ἐκ Θεοῦ προνοίας ἀπεκρούσατο" 
(Ἀπόστιχο Κ΄ Ἰανουαρίου)

Απέναντι στην σκανδαλώδη αίρεση του Νεστοριανισμού [1] αντιτάχθηκε το σύνολο του ορθοδόξου κόσμου και ιδίως οι μοναχοί. Πολλοί όμως εκ των πολεμίων της διδασκαλίας του Νεστορίου από υπερβάλλοντα ζήλο έφθασαν στο άλλο άκρο, ισχυριζόμενοι ότι η θεία φύση απορρόφησε την ανθρώπινη φύση του Χριστού. Η αίρεση αυτή, την οποία συστηματοποίησαν και διέδωσαν ο αρχιμανδρίτης Ευτυχής και ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Διόσκορος, ονομάστηκε Μονοφυσιτισμός και καταδικάστηκε από την Εκκλησία με την Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο (451) που έγινε στην Χαλκηδόνα.
Σε αυτήν παραβρισκόταν ο γεραρός υπερασπιστής της Ορθοδοξίας Πατριάρχης Ιεροσολύμων [2] Ιουβενάλιος, ο οποίος είχε συμμετάσχει και στην Γ΄ Οικουμενική Σύνοδο. Πριν όμως ο Ιουβενάλιος επιστρέψει στην Αγία Πόλη, έφθασε σε αυτήν ένας μοναχός ονόματι Θεοδόσιος, ο οποίος και διέδωσε ότι στην Χαλκηδόνα ουσιαστικά προδόθηκε η Ορθοδοξία και έγινε αποδοχή της διδασκαλίας του Νεστοριανισμού. Ο Θεοδόσιος κατάφερε να παρασύρει όχι μόνο το μεγαλύτερο μέρος των πιστών, και μάλιστα των μοναχών, αλλά ακόμη και αυτήν την σεβαστή αυτοκράτειρα Ευδοκία, που παρεπιδημούσε στα Ιεροσόλυμα. Ο Πατριάρχης Ιουβενάλιος θεωρήθηκε αιρετικός και στον πατριαρχικό θρόνο τοποθετήθηκε ο Θεοδόσιος, ο οποίος έσπευσε να αντικαταστήσει σε όλες τις επαρχίες τους ορθοδόξους επισκόπους με μονοφυσίτες! Πολλές ταραχές (ακόμη και φόνοι) έγιναν για να στερεοποιηθεί στον θρόνο του, αφού οι πιστοί πιέζονταν να αποκηρύξουν τον Ιουβενάλιο και την Σύνοδο της Χαλκηδόνας. 
Η μεγάλη πλειοψηφία τελικά τάχθηκε με τον Θεοδόσιο, εξαιτίας της υποστήριξής του από την Ευδοκία, που την σεβόντουσαν και την θαύμαζαν όλοι για την σοφία και την αρετή της. Όλοι σχεδόν οι ναοί και όλα τα μοναστήρια μνημόνευαν τον Θεοδόσιο και όλοι οι μοναχοί, ακόμη και οι ενάρετοι, όπως ο Γεράσιμος ο Ιορδανίτης, ο μετέπειτα γνωστός Άγιος. Ο αυτοκράτορας Μαρκιανός έστειλε επιστολή στους μοναχούς να αποδεχθούν τον Ιουβενάλιο και την Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο, αλλά αυτοί "νομίζοντες ὅτι ἠμύνοντο τῆς ὀρθοδοξίας δὲν ὑπήκουον" [3].
Η Εκκλησία των Ιεροσολύμων κινδύνευε να πέσει εντελώς στην αίρεση του Μονοφυσιτισμού. Μόνο δυο-τρεις ασκητές [4] και ένα μοναστήρι αντιδρούσαν. Το μοναστήρι αυτό ήταν το Κοινόβιο του Μεγάλου Ευθυμίου, ο οποίος εκείνη την περίοδο ήταν περίπου 75 ετών. Όπως γράφει ο βιογράφος του Αγίου, Κύριλλος Σκυθοπολίτης "πάντων τοίνυν τότε σχεδὸν τῶν τε πολιτῶν καὶ τῆς ἐρήμου μοναχῶν τῇ τούτου (σ. ημ. του Θεοδοσίου) ἀποστασίᾳ ἐπακολουθησάντων, μόνοι οἱ περὶ τὸν μέγαν Εὐθύμιον ἐκ πάσης τῆς ἐρήμου τούτῳ κοινωνήσαι οὐκ ἠνέσχοντο" [5].
Ο Θεοδόσιος έστειλε στον Μέγα Ευθύμιο αντιπροσωπεία, αποτελούμενη από τους αρχιμανδρίτες Ελπίδιο και Γερόντιο. με σκοπό να τον πείσουν να ενωθεί με αυτόν. Ο δε Μέγας Ευθύμιος απάντησε: "μή μοι γένοιτο ταῖς μιαιφονίαις κοινωνῆσαι Θεοδοσίου, ἢ τῇ αὐτοῦ ὑπαχθῆναι κακοδοξίᾳ" [6]. Οι αρχιμανδρίτες του είπαν: "μα είναι δυνατόν Γέροντα, να κοινωνήσουμε με το δόγμα του Νεστορίου το οποίο επικύρωσε η Σύνοδος της Χαλκηδόνας; Που ακούσαμε στην Γραφή ή στους Αγίους Πατέρες για δύο φύσεις του Χριστού;". Ο Μέγας Ευθύμιος όμως τους εξήγησε τον Όρο της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου και την ορθόδοξη διδασκαλία περί της Χριστολογίας, ότι δηλαδή ο Χριστός μας είναι τέλειος Θεός και τέλειος Άνθρωπος και πως η ένωση των δύο φύσεων (θείας και ανθρώπινης) τελέσθη αδιαιρέτως και αχωρίστως (αναίρεση του Νεστοριανισμού), ασυγχύτως και ατρέπτως (αναίρεση του Μονοφυσιτισμού) σε μία υπόσταση [7]. Από τους δύο αρχιμανδρίτες, ο Ελπίδιος συντάχθηκε με τον Άγιο (αν και δεν διέκοψε κοινωνία αμέσως με τον Θεοδόσιο [8]), ενώ ο Γερόντιος επέμεινε στην αίρεση και έτσι "ἀσύμφωνοι ἀπολυθέντες ἦλθον πρὸς τὸν ἀποστείλαντα αὐτούς" [9]. 
Ο Θεοδόσιος φοβούμενος ότι ο Μέγας Ευθύμιος ίσως μεταστρέψει και άλλους έσπευσε να σβήσει τον "ζωτικὸν σπινθῆρα τῆς εὐσεβείας" [10], στέλνοντας και άλλες αντιπροσωπείες. Βλέποντας την πίεση αυτή ο Άγιος αναχώρησε πιο βαθιά στην έρημο παραγγέλνοντας όμως στους μοναχούς του "τῇ ἀποστασίᾳ μὴ κοινωνῆσαι". 
Αυτό που φοβόταν ο Θεοδόσιος όμως έγινε. Αρχικά ο Μέγας Ευθύμιος μετέστρεψε στην γνήσια Ορθοδοξία τον Άγιο Γεράσιμο τον Ιορδανίτη. Ο Άγιος Γεράσιμος είχε και αυτός παραπλανηθεί αρχικά, αλλά επειδή είχε αγνή ψυχή έβαλε λογισμό να πάει να συναντήσει τον διάσημο για την αρετή του Ευθύμιο για να συζητήσει το θέμα αυτό. Μένοντας χρόνο μαζί του πείσθηκε ότι ο Όρος της Συνόδου της Χαλκηδόνας είναι ορθόδοξος και διέκοψε την κοινωνία με τον Θεοδόσιο ("ἀποστῆναι τῆς πρὸς Θεοδόσιον κοινωνίας μετὰ καὶ ἄλλων ἀναχωρητῶν, Πέτρου τε τοῦ ἐπίκλην, Γουρνίτου καὶ Μάρκου καὶ Ἰούλωνος καὶ Σιλουανοῦ" [11]).
Τελικά ο αυτοκράτορας Μαρκιανός, που ήταν ορθόδοξος, έστειλε στρατό για να επιβάλλει την τάξη και να απαλλάξει την Ιερουσαλήμ από τους ταραξίες Μονοφυσίτες. Όμως, αν και τελικά ο Πατριάρχης Ιουβενάλιος αποκαταστάθηκε και ο Θεοδόσιος εγκατέλειψε την πόλη, η Ευδοκία παρέμενε στην πλάνη της και δεν αναγνώριζε τον Ιουβενάλιο και την Σύνοδο της Χαλκηδόνας. Κατά παραχώρηση Θεού, επειδή η Ευδοκία ήταν αγνή ψυχή, συνέβησαν κάποια άσχημα περιστατικά, τα οποία την οδήγησαν να σκεφτεί μήπως σφάλλει. Έστειλε έτσι αντιπροσώπους στον περίφημο Άγιο Συμεών τον Στυλίτη, ο οποίος της συνέστησε τα εξής: "ἔχεις τοίνυν αὐτόθεν τὸν Θεοφόρον Εὐθύμιον, ἕπου ταῖς αὐτοῦ διδασκαλίαις καὶ νουθεσίαις καὶ σώζῃ" [12].
Πράγματι η Ευδοκία συναντήθηκε με τον Μέγα Ευθύμιο ο οποίος την προέτρεψε: "ἀφισταμένη τῆς Διοσκόρου κοινωνίας, Ἰουβεναλίῳ ἐπισκόπῳ Ἱεροσολύμων κοινώνησον" [13]. Η πανηγυρική επανένταξη της Ευδοκίας στην Ορθοδοξία [14] οδήγησε και πολλούς που την εμπιστεύονταν στην κρίση της, στην κοινωνία με την Εκκλησία. Ανάμεσα σε αυτούς και ο προαναφερθείς αρχιμανδρίτης Ελπίδιος.
Ελαττώθηκε έτσι κατά πολύ η ισχύς του Μονοφυσιτικού σχίσματος στην Ιεροσολυμιτική Εκκλησία, χάρις στο ανάστημα και το πατερικό φρόνημα του Μεγάλου Ευθυμίου, του οποίου τις πρεσβείες επικαλούμαστε όλοι οι Ορθόδοξοι, που τιμήσαμε την μνήμη του σήμερα, ώστε να στερεωνόμαστε στον υπέρ της Πίστεως Ιερό Αγώνα!

Νικόλαος Μάννης

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1] Αιρετική διδασκαλία του Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Νεστορίου (αρχές Δ΄ αι.), σύμφωνα με την οποία η Παναγία μας (την οποία αποκαλούσε όχι Θεοτόκο, αλλά Χριστοτόκο) δεν γέννησε τον Θεό Λόγο, αλλά τον άνθρωπο Χριστό, στον οποίο μετά ήλθε και κατοίκησε ο Θεός Λόγος. Καταδικάστηκε από την Γ΄ Οικουμενική Σύνοδο.
[2]  Ήταν ο πρώτος από τους Επισκόπους των Ιεροσολύμων ο οποίος έλαβε τον τίτλο "Πατριάρχης", μιας και στην Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο η Εκκλησία των Ιεροσολύμων ανυψώθηκε σε Πατριαρχείο.
[3] Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου, Ιστορία της Εκκλησίας Ιεροσολύμων, Ιεροσόλυμα/Αλεξάνδρεια, 1910, σελ. 172.
[4] Έναν από αυτούς, τον Αββά Γελάσιο προσέγγισε ο Θεοδόσιος και του ζήτησε να αναθεματίσει τον Ιουβενάλιο. Ο Άγιος Γελάσιος απάντησε ότι άλλον επίσκοπο δεν αναγνωρίζει, παρά μόνο τον Ιουβενάλιο. Τότε οι οπαδοί του Θεοδοσίου τον έπιασαν έξω από τον ναό και έβαλαν γύρω του ξύλα απειλώντας ότι θα τον κάψουν ζωντανό. Ο Άγιος παρέμεινε ακίνητος και ατάραχος, χωρίς να πει τίποτα και τελικά, για τον φόβο του κόσμου ο οποίος τον είχε σε μεγάλη ευλάβεια, τον άφησαν να φύγει! 
[5] Αυγουστίνου μοναχού Ιορδανίτου, Βίος Μεγάλου Ευθυμίου υπό Κυρίλλου Σκυθοπολίτου, Ιεροσόλυμα, 1913, σελ. 45.
[6] Αυτόθι.
[7] Αντιμαχόμενη τα δύο άκρα του Νεστροριανισμού και του Μονοφυσιτισμού η Εκκλησία διά της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου αναθεμάτισε και τους πρωτεργάτες των αιρέσεων αυτών: "τοὺς αἱρετικοὺς ὑμεῖς ἐξεβάλετε· Νεστορίῳ καὶ Εὐτυχεῖ καὶ Διοσκόρῳ ἀνάθεμα. Ἡ Τριὰς τοὺς τρεῖς καθεῖλεν. Ἡ Τριὰς τοὺς τρεῖς ἐξέβαλε" (ACO II, 1, 2, 156).
[8] "Εἰ καὶ μὴ πάραυτα τῆς Θεοδοσίου ἀπέστη κοινωνίας" (Αυγουστίνου μοναχού, ό.π., σελ 47).
[9] Αυτ.
[10] Αυτ.
[11] Αυτ., σελ. 49.
[12] Αυτ., σελ. 52.
[13] Αυτ., σελ. 53.
[14] Η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη της στις 13 Αυγούστου. 

ΚΥΡΙΕΣ ΠΗΓΕΣ
1. Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου, Ιστορία της Εκκλησίας Ιεροσολύμων, Ιεροσόλυμα/Αλεξάνδρεια, 1910
2. Αυγουστίνου μοναχού Ιορδανίτου, Βίος Μεγάλου Ευθυμίου υπό Κυρίλλου Σκυθοπολίτου, Ιεροσόλυμα, 1913
3. Θεοδωρήτου Ιερομονάχου, Μοναχισμός και αίρεσις, Αθήνα, 1977

Δευτέρα 23 Ιανουαρίου 2023

ΟΜΟΛΟΓΙΑΚΗ ΚΑΙ ΕΟΡΤΙΑ ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟ ΣΥΝΟΔΙΚΟ ΕΟΡΤΑΣΜΟ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΘΕΟΦΑΝΕΙΩΝ 2023 (τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ.κ. Καλλινίκου)

Ὁμιλία τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ.κ. Καλλινίκου στόν Συνοδικό Ἑορτασμό τῶν Ἁγίων Θεοφανείων

Σεβασμιώτατοι ἅγιοι Ἀρχιερεῖς.

Πανοσιολογιώτατοι, Αἰδεσιμολογιώτατοι Πρεσβύτεροι.

Ἱεορλογιώτατοι Διάκονοι.

Ὁσιώτατοι Μοναχοί καί Μοναχές.

Ἀξιότιμοι κύριοι ἐκπρόσωποι τῆς Ἑλληνικῆς Πολιτείας.

Λαέ τοῦ Θεοῦ εὐλογημένε.

 

“Σήμερον ἡ Ἱερά καί μεγαλόφωνος

τῶν Ὀρθοδόξων πανήγυρις ἀγάλλεται”

Μέ τά λόγια αὐτά ἡ Ἐκκλησία μας ἐκφράζει τά συναισθήματά της γιά τήν σημερινή γιορτή. Εἶναι συναισθήματα χαρᾶς καί εὐφροσύνης γιά τό μεγάλο αὐτό γεγονός. Ποιό εἶναι ὅμως αὐτό τό γεγονός;

Εἶναι ἡ βάπτιση τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ στόν Ἰορδάνη ποταμό.

archiepiskopostheof

Τριάντα χρόνια μετά τή γέννηση τοῦ Χριστοῦ, διάστημα πού τό πέρασε ὁ Ἰησοῦς τηρώντας κατά πάντα τόν νόμο καί κάνοντας ἀπόλυτη ὑπακοή στή μητέρα του Μαριάμ καί στόν θετό του πατέρα Ἰωσήφ (“ἦν ὑποτασσόμενος αὐτοῖς”), πρίν ἀρχίσει τή δημόσια δράση Του, ἦλθε ὁ καιρός νά ἀποκαλυφθεῖ στούς ἀνθρώπους ὅτι εἶναι: ὁ “Θεός ἐν σώματι”, ὅτι εἶναι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, γνήσιος καί “ὁμούσιος τῷ Πατρί”, ὅτι εἶναι ἐκεῖνος τόν ὁποῖον οἱ προφῆτες εἶχαν προαναγγείλει καί ὁ λαός μέ πολλή προσδοκία περίμενε.

Τόν καιρό ἐκεῖνο, ὅπως ἀναφέρει ὁ Εὐαγγελιστής Λουκᾶς (Λουκ γ΄ 2-3) “ἐγένετο ρῆμα Θεοῦ ἐπί Ἰωάννην τόν Ζαχαρίου Υἱόν ἐν τῇ ἐρήμῳ καί ἦλθεν εἰς πᾶσαν τήν περίχώρον τοῦ Ἰορδάνου, κηρύσσων βάπτισμα μετανοίας εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν”, δηλ. ἦλθε κατ’ ἐντολήν τοῦ Θεοῦ, ἀπό τά βάθη τῆς ἐρήμου στήν περιοχή τοῦ ποταμοῦ Ἰορδάνη, ὁ Ἰωάννης υἱός τοῦ Ζαχαρία καί προέτρεπε τόν λαό νά μετανοήσει καί νά βαπτιστεῖ τό “βάπτισμα τῆς μετανοίας”, γιά νά συγχωρεθοῦν οἱ ἁμαρτίες του. Ὅλοι ὅσοι ἐβαπτίζοντο ἔμπαιναν στό νερό, ἐξομολογούμενοι δημοσίως τίς ἁμαρτίες τους καί ἔβγαιναν ὅταν εἶχαν τελειώσει τήν ἐξομολόγησή τους.

Μονολότι ὁ Ἰησοῦς ἦταν ἀναμάρτητος καί δέν εἶχε ἁμαρτίες νά ἐξομολογηθεῖ , ἐν τούτοις, γιά νά ἐκπληρώσει καθ’ ὅλα τόν νόμο, “πληρῶσαι πᾶσαν δικαιοσύνην”, ἦλθε στόν Ἰορδάνη γιά νά βαπτισθεῖ ἀπό τόν Ἰωάννη. Ὁ Ἰωάννης φωτισμένος ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα ἀναγνωρίζει στό πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ τόν ἀναμενόμενο Μεσσία. Θεορῶντας τόν ἑαυτό του ἀνάξιο γιά νά τολμήσει νά βαπτίσει τόν Κύριο καί Θεό του, μέ ταπείνωση τοῦ λέγει: “Ἐγώ χρείαν ἔχω ὑπό σοῦ βαπτισθῆναι καὶ σύ ἔρχῃ πρὸς με;”, δηλ. “ἐγώ ἔχω ἀνάγκη νά βαπτισθῶ ἀπό σένα καί ἐσύ ἔρχεσαι σέ μένα;”. Ἀλλά ὁ Ἰησοῦς ἀφοπλίζει τό λογικό δισταγμό τοῦ Ἰωάννη λέγοντάς του: “ἂφες ἄρτι. Οὕτω γάρ πρέπον ἡμῖν πληρῶσαι πᾶσαν δικαιοσύνην”, δηλ. “ἄστα αὐτά τώρα, ἔτσι πρέπει νά γίνει, γιά νά ἐκπληρώσουμε καθ’ ὅλα τόν νόμο”.

ποχώρησε ὁ Ἰωάννης, καί μόλις ὁ Χριστός βαπτίσθηκε, “εὐθύς ἀνέβη ἀπό τοῦ ὕδατος”. Τήν ἴδια στιγμή ἄνοιξαν οἱ ουρανοί καί τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, “ἐν εἴδει περιστερᾶς”, ἦλθε ἐπάνω ἀπό τόν Χριστό, ταυτόχρονα ἀκούστηκε φωνή ἀπό τόν οὐρανό πού ἔλεγε “οὗτος ἐστίν ὁ Υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν ὧ ηὐδόκησα”.

Αὐτή ἡ φωνή τοῦ Θεοῦ, ἔχει διπλό περιεχόμενο. Δηλώνει κατ’ ἀρχήν ὅτι ὄντως ὁ βαπτιζόμενος Χριστός εἶναι ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ, Θεός ἀληθινός ἐκ Θεοῦ ἀληθινοῦ. Καί δεύτερον ὅτι εἶναι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, στόν ὁποῖο ὁ Πατέρας “εὐδόκησε”, δηλαδή συγκατατέθηκε μέ χαρά στό νά πραγματώσει τό ἔργο τῆς σωτηρίας.

Εἶναι γνωστό πώς ὁ Χριστός δέν εἶχε ἀνάγκη βαπτίσματος, ἐφ’ ὅσον τό βάπτισμα τοῦ Ἰωάννου ὁδηγοῦσε τούς ἀνθρώπους στήν συναίσθηση τῶν ἁμαρτιῶν τους. Βαπτίσθηκε ὅμως γιά νά δώσει σέ μᾶς τούς ἀνθρώπους παράδειγμα πρός μίμηση “καί νά πληρώση πᾶσαν δικαιοσύνην”, (Ματθ. Γ´, 15), δηλαδή νά τηρήσει τόν νόμο καί ἔτσι νά ἐκπληρωθοῦν οἱ προφητεῖες, πού ἑκατοντάδες χρόνια πρίν εἶχαν περιγράψει τό γεγονός.

 

 Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός ἀναφέρει ἑπτά λόγους γιά τούς ὁποίους βαπτίστηκε ὁ Χριστός:


α. Ὁ Χριστός δέν βαπτίστηκε γιατί εἶχε ἀνάγκη ἀπό ψυχική κάθαρση, ἀλλά πῆρε ἐπάνω Του τή δική μας κάθαρση: “οὐχ ὡς αὐτός χρήζων καθάρσεως, ἀλλά τήν ἐμήν οἰκειούμενος κάθαρσιν”.

β. Γιά νά συντρίψει τά κεφάλια τῶν νοητῶν δρακόντων (δηλ. τῶν δαιμόνων) μέσα στό νερό, διότι οἱ δαίμονες μετά τήν πτώση τοῦ Ἀδάμ ἔχουν κατακλύσει τή φύση. Ὁ Χριστός μέ τά βάπτισή Του τούς διώχνει ἀπό παντοῦ.


γ. Γιά νά πνίξει τήν ἁμαρτία καί ὅλον τόν παλαιό Ἀδάμ μέσα στό νερό τοῦ Χριστιανικοῦ βαπτίσματος.


δ. Γιά νά ἁγιάσει τόν Ἰωάννη τόν Πρόδρομο.


ε. Γιά νά ἐκπληρώσει τόν νόμο καί μέ τό βάπτισμα.


στ. Γιά νά ἀποκαλύψει στούς ἀνθρώπους τό μυστήριο τῆς Ἁγίας Τριάδος.


ζ. Γιά νά γίνει γιά μᾶς τύπος καί ὑπογραμμός σέ ὅλα, ἀλλά καί στό βάπτισμα.

 

Γιά τό μυστήριο τῆς βάπτισης τοῦ Χριστοῦ θά ἔπρεπε νά μιλᾶμε πολύ.

 

μεῖς ὅμως θά σταθοῦμε σέ τρία μόνο σημεῖα, μέ πολύ λίγα λόγια.

 

Πρῶτον: μέ τήν βάπτιση τοῦ Χριστοῦ ἀποκαλύφθηκε, φανερώθηκε ἡ προσκύνηση τῆς Ἁγίας Τριάδος. Φανερώθηκε ἡ ἐνέργεια τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ, ὡς φωνή τοῦ γεννήτορα Πατέρα καί σάν περιστέρι τό Ἅγιο Πνεῦμα πετοῦσε πάνω ἀπό τήν κεφαλή τοῦ βαπτιζομένου Κυρίου. Αὐτό σημαίνει ὅτι ὁ Θεός ἀποκάλυψε στούς ἀνθρώπους τήν προσκύνησή Του, ὡς τοῦ μόνου ἀληθινοῦ Θεοῦ.

χι μόνο τήν ἐποχή ἐκείνη, ἀλλά καί σήμερα, ἰδιαίτερα σήμερα, οἱ ἄνθρωποι προσκυνοῦν καί λατρεύουν ἄλλους θεούς ψεύτικους! Πέρασαν δυό χιλιάδες χρόνια, ἀφότου ἦρθε ὁ Χριστός στόν κόσμο, κι’ οἱ ἄνθρωποι ἐξακολουθοῦν νά εἶναι εἰδωλολάτρες! Ἔχουν ἐφεύρει καί θεοποιήσει ὑλικά πράγματα, ὅπως τό χρῆμα, τή δόξα, τίς ἡδονές, τίς ἀπολαύσεις, τά ἀξιώματα, τήν ἐξουσία, τήν διαφθορά καί τόσα ἄλλα!

Σ’ αὐτή τήν κατάσταση ἡ σημερινή γιορτή μᾶς σαλπίζει ἕνα μήνυμα: μᾶς λέει ὅτι ἕνας εἶναι ὁ ἀληθινός Θεός! Ὁ Τριαδικός Θεός, ἡ προσκύνηση τοῦ ὁποίου φανερώθηκε στόν Ἰορδάνη! Καί ὅποιος προσκυνᾶ ἄλλους, ψεύτικους θεούς, δέν εἶναι Χριστιανός! Εἶναι στήν πλάνη, στή δυστυχία καί ἀπώλεια, γιατί ὅπως λέγει ὁ ψαλμωδός “οἱ μακρύνοντες ἀπό σοῦ, ἀπολλοῦνται” (Ψαλ. ΟΒ΄, 27).

Δεύτερον: Μέ τήν βάπτισή Του ὁ Κύριος δίδαξε σέ μᾶς τούς ἀνθρώπους, πώς ὅποιος δέν βαπτισθεῖ, δέν σώζεται. Γι’ αὐτό στό Εὐαγγέλιο λέει, «ὁ πιστεύσας καί βαπτισθείς σωθήσεται» (Μαρκ. ΙΣΤ´, 16).

Μέ τό βάπτισμα γίνεται ὁ ἄνθρωπος μέλος τῆς Ἐκκλησίας, πού εἶναι τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ. Γιά νά σωθεῖ ὁ ἄνθρωπος πρέπει νά ἑνωθεῖ μέ τήν Ἁγία Τριάδα. Καί ἡ ἕνωση αὐτή γίνεται μέ τήν ἀνθρώπινη φύση τοῦ Κυρίου. Δηλαδή ἑνώνεται ὁ ἄνθρωπος μέ τόν Χριστό, γίνεται μέλος τοῦ σώματός Του καί ἔτσι, μέ γέφυρα τήν ἀνθρώπινη φύση τοῦ Χριστοῦ, ἑνώνεται μέ τόν Θεό, γίνεται κατά χάρη θεός.

Τό νά εἶναι κάποιος μέλος τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ, σημαίνει ὅτι πρέπει νά εἶναι μέλος τῆς Ἐκκλησίας. Τῆς ἀληθινῆς Ἐκκλησίας πού εἶναι μία. Διότι ἕνας εἶναι ὁ Χριστός, ἡ Κεφαλή τῆς Ἐκκλησίας, ὁπότε ἕνα εἶναι καὶ τὸ σῶμα Του. Ἡ πεποίθηση ὅτι ὑπάρχουν πολλές ἐκκλησίες μέσω τῶν ὁποίων μπορεῖ κάποιος νὰ σωθῇ εἶναι πεπλανημένη. Αὐτό εἶναι ἡ αἵρεση τοῦ Οἰκουμενισμοῦ, ἀπ’ τήν ὁποία, περισσότερο ἀπό κάθε ἄλλη αἵρεση, κινδυνεύει σήμερα ἡ Ὀρθοδοξία!

 Ἐκκλησία πού ἵδρυσε ὁ Χριστός εἶναι ἡ γνησία ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Ἔχει θεμέλιό Της τούς δώδεκα Ἀποστόλους καί τήν ὀρθή πίστη, πού ἐκεῖνοι μᾶς παρέδωσαν. Ἀπό τήν ἀληθινή Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ κατά καιρούς ἀπεκόπησαν ὁμάδες ἀνθρώπων μέ πεπλανημένη πίστη.

Τέτοιες ὁμάδες εἶναι οἱ ὁμάδες τῶν αἱρετικῶν καί τῶν σχισματικῶν, πού ἀπεκόπησαν ἀπ’τήν Ἐκκλησία, ὅπως εἶναι σήμερα οἱ Μονοφυσίτες, οἱ Παπικοί, οἱ Προτεστάντες, οἱ Οἰκουμενιστές, πού τό 1924, παρά τά ἀναθέματα τριῶν Πανορθοδόξων Συνόδων τῶν ἐτῶν 1583,1587 καί 1593, ἄλλαξαν στή λατρεία μας τό ἐκκλησιαστικό ἑορτολόγιο. Ὅσοι ἔμειναν πιστοί στήν παράδοση τῆς Ὀρθοδοξίας καί δέν δέχθηκαν νά προσθέσουν, ἤ νά ἀφαιρέσουν, κάτι ἀπ’ αὐτή, αὐτοί καί μόνον ἐξακολουθοῦν νά εἶναι ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ. Κι’ αὐτοί, εἴμαστε ἐμεῖς, οἱ γνήσιοι Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί, ὅπως μᾶς ὀνομάζει ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἱεροσολύμων κι’ ἄλλοι Πατέρες.

λλά, καί ὅσοι, μετά τό 1924, ἀπέκοψαν τόν ἑαυτό τους ἀπ’ τήν Ἐκκλησία μέ τά διάφορα σχίσματά τους, ἁμαρτάνουν καί αὐτοί βαρύτατα.

Οἱ ἅγιοι Πατέρες εἶναι σαφεῖς, ὅταν λένε «ἔξω ἀπό τήν Ἐκκλησία, δέν ὑπάρχει ἐλπίδα σωτηρίας». Γι’ αὐτό ὅλους αὐτούς, ἰδιαίτερα ἀπό τό 1924 καί μετά, πού ἀπεκόπησαν ἀπ’ τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τούς καλοῦμε νά ἐπανέλθουν μέ τήν ἀληθινή μετάνοια στούς κόλπους τῆς Ἐκκλησίας. Αὐτή καί μόνον εἶναι ἡ κατά Θεόν “ἕνωση”, γιά τήν ὁποία σήμερα μιλᾶνε πολλοί!

 κάθε Χριστιανός, πού θέλει τήν σωτηρία του ὀφείλει νά ἐξετάσει ποιά εἶναι ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ!

 εὐθύνη γιά τήν σωτηρία βαρύνει τόν καθένα μας. Γι’ αὐτό ὁ καθένας μας, ἀς ἀναλάβει τίς εὐθῦνες του!

Καί ἕνα τρίτο, καί τελευταῖο, σημεῖο πού θέλω νά θίξω εἶναι τοῦτο: Μέ τήν βάπτιση τοῦ Κυρίου Ἁγιάζονται ὄχι μόνο τά ὕδατα τοῦ Ἰορδάνη, ἀλλά καί ὁλόκληρη ἡ φύση, τό σύμπαν. Ὅποιος παρακολουθήσει τά τροπάρια τῆς σημερινῆς γιορτῆς θά ἰδεῖ, ὅτι συνεχῶς αὐτά ἀναφέρονται στή φύση, στά ὕδατα, στούς ποταμούς, στίς θάλασσες, στή ξηρά, στό στερέωμα κ.λ.π. Κι’ αὐτό εἶναι δικαιολογημένο, γιατί μέ τήν ἁμαρτία τῶν πρωτοπλάστων ὅπως λέει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, “πᾶσα ἡ κτίσις συστενάζει καί συνωδίνει ἄχρι τοῦ νῦν”(Ρωμ.Η΄,22). Καί θά “συστενάζει καί συνωδύνει” μέχρι τήν Δευτέρα τοῦ Χριστοῦ Παρουσία, Ὁπότε τό σύμπαν ὁλόκληρο θά κατακαεῖ, καί θά ὑπάρξει καινούργιος οὐρανός καί καινούργια γῆ, ὅπως λέει ὁ Ἀπόστολος Πέτρος ΄΄καινούς οὐρανούς καί γῆν καινήν προσδοκῶμεν΄΄(Πετρ. Γ΄,13).

 Χριστός ὅταν ἐδημιούργησε τό σύμπαν, τό ἐδημιούργησε “καλό λίαν”! Οὔτε σεισμοί γινόντουσαν, οὔτε ἀνομβρίες, οὔτε πλημμύρες, οὔτε ἄλλες φυσικές καταστροφές ὑπῆρχαν. Ὅλα αὐτά συμβαίνουν μετά τήν παρακοή τῶν πρωτοπλάστων.

Καί οἱ συμφορές αὐτές θά αὐξάνονται, ὅσο ἡ ἀνθρωπότητα θά βαδίζει στούς ἔσχατους καιρούς, πρίν τή Δευτέρα Παρουσία τοῦ Χριστοῦ. Τό θεόπνευστο βιβλίο τῆς Ἀποκαλύψεως, τό ὁποῖο ἔγραψε ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης, πρίν ἀπό 1900 χρόνια περίπου, προφητεύει μερικά φοβερά πράγματα, τά ὁποῖα ἤδη ἀρχίζουν νά ἐπαληθεύονται στίς μέρες μας.

πως διαβάζουμε σ’ αὐτή, καί ἰδιαίτερα στά κεφάλαια Η΄,Θ΄καί ΙΣΤ΄, στίς ἔσχατες μέρες πού θά ἔρθει ὁ ἀντίχριστος, λόγῳ τῆς ἀσεβείας, ἁμαρτίας καί ἀποστασίας τῶν ἀνθρώπων θά ἐκραγεῖ ἡ ὀργή τοῦ Θεοῦ σέ ὅσους δέν θά φέρουν τό σφράγισμα τοῦ Χριστοῦ, πού εἶναι ἡ διά τοῦ ἁγίου Βαπτίσματος διδομένη καί παραμένουσα θεία χάρις στόν ἀληθινό πιστό Ὀρθόδοξο Χριστιανό.

Θά γίνουν μεγάλες φυσικές καταστροφές, ὅπως σεισμοί, καύσωνες κ.λ.π. διότι ὁ ἥλιος θά καίει!

Οἱ συγκλονιστικές αὐτές περιγραφές τῆς ἀποκαλύψεως ἀποκαλύπτουν ὅσα ἤδη ἀρχίζουν νά ἐκτυλίσσονται στίς μέρες μας μέ καταστροφές, ὄχι μόνο φυσικές, (ὅπως πλημμύρες, ἀνομβρίες, πυρκαγιές, καύσωνες, σεισμοί, κατολισθήσεις κ.λ.π.) ἀλλά καί τεχνικές, ἐπιδιωκόμενες ἀπ’ τόν ἄνθρωπο (ὅπως πόλεμοι, βομβαρδισμοί, μόλυνση τῆς ἀτμόσφαιρας, τῶν ὑδάτων, τῶν θαλασσῶν, τῶν πηγῶν, τῶν ποταμῶν, τῆς γῆς, τῶν τροφῶν μας κ.ο.κ.)!

Αὐτή εἶναι ἡ ὀργή τοῦ Θεοῦ, πού εὐχόμεθα νά ἀφήσει ἀνέγγιχτους ὅσους ἔχουν τήν σφραγίδα τοῦ Χριστοῦ, πού εἶναι ὁ ἁγιασμός μας μέ τή χάρη Του. Καί γι’ αὐτό τόν ἁγιασμό τῶν πιστῶν, ἀλλά καί τῆς φύσεως παρακαλέσαμε σήμερα τό Θεό. Καί τόν παρακαλοῦμε συνεχῶς. Ἀλλά, δέν εἶναι ἀρκετό αὐτό, τό νά παρακαλοῦμε μόνο τό Θεό νά μᾶς φυλάξει ἀπ’ τά κακά, τίς παγίδες τοῦ διαβόλου. Πρέπει ὅλοι μας νά ἐπιδιώκουμε τόν ἁγιασμό μας αὐτόν, μέσα ἀπ’ τήν Ἐκκλησία, πού εἶναι ἡ κιβωτός τῆς σωτηρίας.

Εἴθε ὁ Κύριός μας, πού γιά χάρη μας ἔγινε ἄνθρωπος καί καταδέχθηκε νά βαπτισθεῖ στόν Ἰορδάνη ἀπό τόν Ἰωάννη, σάν ἕνας κοινός ἄνθρωπος νά μᾶς σκεπάζει ὅλους, νά μᾶς προστατεύει, νά μᾶς εὐλογεῖ νά μᾶς φωτίζει καί νά μᾶς χαρίζει τήν εἰρήνη, ὥστε νά μπορέσουμε νά βγοῦμε σύντομα ἀπό τό ἀδιέξοδο στό ὁποῖο μᾶς ἔχουν ὁδηγήσει ὅλοι ἐκεῖνοι οἱ ἀλόγιστοι χειρισμοί καί οἱ σκοπιμότητες τῶν διεθνών σκοτεινῶν κέντρων πού ἐποφθαλμιοῦν τήν ἀνεξαρτησία μας καί τήν περήφανη πολιτιστική καί ἱστορική παράδοση μας.

 

Σέ ὅλους δέ τούς Ὀρθοδόξους Χριστιανούς, ὅπου Γῆς, Χρόνια Πολλά εἰρηνικά καί εὐλογημένα!

Κυριακή 22 Ιανουαρίου 2023

ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΑ ΦΩΤΑ 2023 (τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου)

IMG 5740


γαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί, 

            Τὸ σημερινὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα χαρακτηρίζεται ἀπὸ μία λήξη καὶ μία ἀρχή. Συγκεκριμένα, ἡ λήξη ἀφορᾶ τὸ κήρυγμα τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Μὲ τὴ σύλληψη τοῦ βαπτιστοῦ Ἰωάννου ὑποχωρεῖ ἡ «σκιὰ τοῦ νόμου». Οἱ προφητεῖες  γιὰ τὴν ἔλευση τοῦ Λυτρωτῆ σταματοῦν, διότι τώρα μιλάει ὁ ἴδιος ὁ Λυτρωτής, φανερώνεται, ἀποκαλύπτεται δημοσίως, κηρύττει. Κηρύττει τὴν Καινή, τὴ Νέα Διαθήκη,  τὸ εὐαγγέλιο τῆς ἀγάπης καὶ τῆς μετανοίας, τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν. 

             Κύριος μας, λίγο καιρὸ μετὰ τὴ Βάπτισή του, μαθαίνοντας ὅτι ὁ Ἰωάννης παραδόθηκε, ἀνεχώρησε στὴ Γαλιλαία, καὶ ἀπὸ ἐκεῖ στὴν Καπερναούμ, στὰ ὅρια τῶν φυλῶν Ζαβουλὼν καὶ Νεφθαλίμ. Ἐκπληρώθηκε ἔτσι ἡ προφητεία τοῦ προφήτη Ἡσαΐα, «Γῆ Ζαβουλὼν καὶ γῆ Νεφθαλίμ, ὁδὸν θαλάσσης, πέραν τοῦ ᾽Ιορδάνου, Γαλιλαία τῶν ἐθνῶν, ὁ λαὸς ὁ καθήμενος ἐν σκότει εἶδε φῶς μέγα, καὶ τοῖς καθημένοις ἐν χώρᾳ καὶ σκιᾷ θανάτου φῶς ἀνέτειλεν αὐτοῖς». Ἔκτοτε, ἄρχισε ὁ Χριστὸς νὰ κηρύσσει λέγοντας: «Μετανοεῖτε, γιατὶ ἔφθασε ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν». 

            Προσέξτε κάτι, ἀδελφοί. Δὲν λέει ὁ Κύριος «μετανιῶστε», ἀλλὰ «μετανοεῖτε», δηλαδή, «νὰ μετανιώνετε». Γνωρίζει ὅτι εἴμαστε ἄνθρωποι χοϊκοί, μὲ τὶς ἀδυναμίες καὶ τὰ πάθη μας. Γνωρίζει ὅτι ἄν μετανοήσουμε μία φορά, ἐνδεχομένως νὰ ξαναπέσουμε στὰ ἴδια σφάλματα. Παρ’ ὅλα αὐτά, μᾶς διδάσκει τὴν φιλευσπλαχνία του. Μᾶς λέει: «παιδιά μου, τὸ νὰ πέφτετε εἶναι στὴ φύση σας, ἀλλὰ νὰ ξέρετε ὅτι κάθε φορὰ ποὺ θὰ μετανοεῖτε, ἐγὼ θὰ σᾶς συγχωρῶ ἀνοίγοντας τὴν ἀγκαλιά μου. Καὶ ὄχι μόνο τὴν ἀγκαλιά μου, ἀλλὰ καὶ αὐτὴ τὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θὰ σᾶς ἀνοίγω. Ἀρκεῖ νὰ ἀγωνίζεστε καὶ νὰ μὴν ἐγκαταλείπετε τὴν προσπάθεια». Μὲ τὴ διαρκῆ μετάνοια, λοιπόν, γινόμαστε μέτοχοι τῆς οὐράνιας βασιλείας. 

             Κύριός μας, συνομιλῶντας κάποτε μὲ τοὺς Φαρισαίους, εἶπε: «ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἐντὸς ὑμῶν ἐστίν».  Ἡ φράση αὐτὴ ἔχει δεχθεῖ ἀπὸ τοὺς ἁγίους Πατέρες διάφορες ἐρμηνεῖες. Ἄλλοι θεώρησαν ὅτι δηλώνει τὴν εὐθύνη ποὺ ὁ καθένας φέρει γιὰ νὰ κατακτήσει τὸν παράδεισο, ὅτι, δηλαδή, δική μας ὑπόθεση εἶναι ἄν θὰ σωθοῦμε ἤ ὄχι, δεδομένου ὅτι εἴμαστε ἐλεύθεροι. Ἄλλοι ὑποστήριξαν ὅτι ὁ Χριστὸς ἐννοεῖ πὼς ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν εἶναι μέσα μας. Ὅταν καθαρίζουμε τὴν καρδιά μας ἀπὸ καθετὶ πονηρό, τότε ἔρχεται καὶ κατοικεῖ μέσα μας ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἡ παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μᾶς γεμίζει μὲ εὐφροσύνη, τὴν αἰώνια καὶ αὐξανόμενη εὐφροσύνη ποὺ κατακλύζει τὴν οὐράνια βασιλεία. Τέλος, κάποιοι Πατέρες θεώρησαν τὴν φράση αὐτὴ ὑπὸ τὴν ἔννοια ὅτι «ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν εἶναι ἀνάμεσά μας». Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν εἶναι ἡ παρουσία τοῦ Χριστοῦ στὴ ζωή μας. Πράγματι, τότε ὁ Χριστὸς ἦταν ἀνάμεσα στοὺς Φαρισαίους. Ἦταν ἡ σωτηρία ἀνάμεσά τους, ἀλλὰ δὲν τὸν κατάλαβαν. Μετὰ τὴν Ἀνάληψη τοῦ Χριστοῦ, πού βρίσκεται ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν; Στὸ ἅγιο σῶμα τοῦ Χριστοῦ φυσικά, τὴν Ὀρθόδοξοη Ἐκκλησία. Ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἡ εἰκόνα τοῦ παραδείσου στὴ γῆ. Γιὰ αὐτὸ εἴθισται νὰ στολίζουμε τὴν Ἐκκλησία μας μὲ τὰ ὠραιότερα καὶ πολυτιμότερα τῶν ἀντικειμένων. Γιὰ αὐτὸ καὶ οἱ κληρικοὶ ἐν ὥρᾳ ἀκολουθίας στὴν Ἐκκλησία, καὶ μάλιστα τῆς Θείας Λειτουργίας, φοροῦν ὄμορφα καὶ λαμπρὰ ἄμφια, προσπαθῶντας νὰ ἀντικατοπτρίσουν τὴν ὀμορφιὰ τοῦ παραδείσου. Δυστυχῶς, τὸ γεγονὸς αὐτὸ σκανδαλίζει κάποιους τῶν χριστιανῶν. Ἀξίζει, ὅμως, νὰ γνωρίζουμε ὅτι ὡς χριστιανοί, πρέπει νὰ μεριμνοῦμε γιὰ τὴν κάθαρση τῶν ἁμαρτιῶν μας καὶ τὴν ἕνωσή μας μὲ τὸν Θεό, καὶ ὄχι νὰ σκανδαλιζόμαστε ἀπὸ τὶς ὀφθαλμαπάτες. 

            ν κατακλείδι, θὰ ἤθελα νὰ σταθῶ στὴ φράση τοῦ προφήτη Ἡσαΐα: «ὁ λαὸς ὁ καθήμενος ἐν σκότει εἶδε φῶς μέγα» ὅταν τοὺς ἐπισκέφθηκε ὁ Χριστός. Ἡ παρουσία τοῦ Χριστοῦ εἶναι φῶς. Τί πολυτιμότερο ἀπὸ τὸ φῶς; Τὸ φῶς ἀποκαλύπτει, προστατεύει, ἐλευθερώνει καὶ ὠθεῖ τὸν ἄνθρωπο στὴν πρόοδο. Τὸ φῶς ὁδηγεῖ στὴν ἀλήθεια. Ἄν, λοιπόν, οἱ ἄνθρωποι ἔχουν τὸ φῶς ἀνάμεσά τους, κινδυνεύει ἡ ἐξουσία τῶν «κοσμοκρατόρων τοῦ σκότους». Καταλαβαίνετε τώρα πρὸς τί ὅλος αὐτὸς ὁ πόλεμος κατὰ τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας, κατὰ τῶν ἀρχῶν, ἰδανικῶν καὶ ἠθῶν τοῦ χριστιανισμοῦ; Ἐπιχειροῦν νὰ ἀπομακρύνουν τοὺς ἀνθρώπους ἀπὸ τὸν Θεό γιὰ νὰ βρεθοῦν ξανὰ στὸ σκοτάδι. Τότε, οἱ σκοτισμένοι εὐκολώτερα θὰ κυβερνῶνται. 

            Πώς ἀντιμετωπίζουμε ὅλο αὐτὸ τὸ κακό; Ὁ Κύριός μας πώς τὸ ἀντιμετώπισε; Σκόρπισε ἀγάπη, συγχώρεση, γαλήνη, ἀξιοπρέπεια, ἀρετή. Σταυρώθηκε καὶ σκόρπισε ζωὴ καὶ ἀνάσταση. Μὲ αὐτὰ τὰ ὅπλα ἐξάλειψε τὸ σκοτάδι. Οὔτε λόγο δὲν ἄρθρωσε γιὰ τοὺς ἄρχοντες τοῦ κακοῦ. Ἄν θέλουμε κὶ ἑμεῖς νὰ ἀνατρέψουμε τὸ κακό, δὲν χρειάζονται πολλὰ λόγια. Μποροῦμε ἁπλὰ νὰ μιμηθοῦμε ἐκεῖνον. 

            Μᾶς τὸ λέει, ἄλλωστε, διαχρονικά: «Εἰ οὖν ὑμεῖς φίλοι μου ἐστέ, ἐμὲ μιμεῖσθε».

Μετ’ εὐχῶν,

ὁ Ἐπίσκοπός σας,

 ὁ Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος

Σάββατο 21 Ιανουαρίου 2023

ΜΗΝΥΜΑ ΑΓΙΩΝ ΘΕΟΦΑΝΙΩΝ (τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ.Κλήμεντος)

 

Μήνυμα ἁγίων Θεοφανίων

Ἀγαπητοὶ Πατέρες καὶ Ἀδελφοί·

ΦΘΑΣΑΜΕ σὺν Θεῷ στὴν ὁλοκλήρωση τοῦ ἁγίου Δωδεκαημέρου μὲ τὴν μεγάλη Δεσποτικὴ Ἑορτὴ τῶν ἁγίων Θεοφανίων, σύμφωνα μὲ τὴν ἑορτολογικὴ παράδοση τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας. Καὶ εἴμαστε εὐγνώμονες στὸν Θεὸ γιὰ τὴν μεγάλη αὐτὴ δωρεά Του κατὰ τὴν ἔναρξη τοῦ νέου πολιτικοῦ ἔτους 2023. Σήμερα πράγματι συνεορτάζουν «τὰ ἄνω τοῖς κάτω», ὅπως τονίζουν οἱ περίφημες εὐχὲς τοῦ Μεγάλου Ἁγιασμοῦ. Σήμερα ὁ Ἰορδάνης στρέφεται «εἰς τὰ ὀπίσω», θαῦμα τὸ ὁποῖο συμβαίνει -ὡς γνωστὸν- τέτοια ἡμέρα κάθε χρόνο στοὺς Ἁγίους Τόπους.

Ἤλθαμε ἐδῶ στὸν Βόλο ἀπὸ τὴν ἕδρα μας Λάρισα, μαζὶ μὲ πιστοὺς ἀπὸ τὸ Ποίμνιό μας, ὥστε μαζὶ μὲ τὸ τοπικὸ πλήρωμα τῶν Γνησίων Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν νὰ τελέσουμε τὴν Κατάδυση τοῦ Τιμίου Σταυροῦ στὴν θάλασσα, μὲ ἐντολὴ τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας μας καὶ ἄδεια τοῦ οἰκείου Ἱεράρχου Σεβ/του Μητροπολίτου Δημητριάδος κ. Φωτίου, ὁ ὁποῖος εἶναι σήμερα στὴν Στυλίδα. 


Τὸ θεολογικὸ νόημα τῆς Ἑορτῆς εἶναι ἀπροσμέτρητης σημασίας: Ἔχουμε μία ἀποκάλυψη/φανέρωση τοῦ ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ μας! Ὁ Υἱὸς μὲ μορφὴ δούλου δέχεται τὸ βάπτισμα τῆς μετανοίας ἀπὸ τὸν Τίμιο Πρόδρομο καὶ Βαπτιστὴ Ἰωάννη, χωρὶς βεβαίως νὰ ἔχει ἀνάγκη μετανοίας ὁ Ἀναμάρτητος. Κατὰ τὴν βάπτισή Του στὸν Ἰορδάνη ποταμό, ἡ φωνὴ τοῦ Θεοῦ Πατρὸς ἀκούγεται: «Οὗτός ἐστιν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν ᾧ εὐδόκησα» (Ματθ. γ΄ 17). Καὶ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα μὲ μορφὴ «ὡσεὶ περιστερᾶς» κατέρχεται στὴν Κεφαλὴ τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ, εἰς ἔνδειξιν τῆς πραότητος, ταπεινότητος καὶ καθαρότητός Του.

Ὁ Κύριός μας δέχεται τὸ βάπτισμα γιὰ μᾶς, ὥστε νὰ καθάρει τὴν φύση μας· ἀλλὰ καὶ γιὰ νὰ ἐπικυρώσει τὴν προφητικὴ κλήση καὶ διδασκαλία τοῦ Βαπτιστοῦ Ἰωάννου, ὅπως καὶ γιὰ νὰ εὐλογήσει καὶ καθαγιάσει ὄχι μόνον τὸ ὑγρὸ στοιχεῖο, τὸ νερό, ἀλλὰ καὶ τὴν κτίση ὁλόκληρη. Γι’ αὐτὸ τελοῦμε καὶ τὸν Μεγάλο Ἁγιασμὸ -τόσο τὴν παραμονὴ τῆς Ἑορτῆς ὅσο καὶ ἀνήμερα, γιὰ νὰ λυθοῦν τὰ ἔργα τοῦ σκότους, νὰ συντριβοῦν οἱ σατανικὲς δυνάμεις, νὰ σκορπισθοῦν οἱ μαγεῖες καὶ οἱ σκοτεινὲς τελετουργίες τῶν δαιμόνων καὶ τῶν ὀργάνων τους! Καὶ κυρίως νὰ γεμίσουν ὅλα μὲ φῶς, ζωὴ καὶ ἐλευθερία Χάριτος.


Καὶ ἐνῶ τὰ πάντα ἁγιάζονται, καὶ ἡ ἁμαρτία καὶ ὁ διάβολος καταισχύνονται καὶ ἀδρανοποιοῦνται, τὸ Προδρομικὸ κήρυγμα τῆς Μετανοίας παραμένει πάντοτε ἐπίκαιρο· διότι ἐμεῖς οἱ ταλαίπωροι ἄνθρωποι εἴμαστε ἐπιρρεπεῖς στὸ κακὸ καὶ ἐξαπατώμεθα εὔκολα ἀπὸ τὴν πολυποίκιλη ἁμαρτία. Ὁ Τίμιος Πρόδρομος ἀπευθύνεται καὶ πρὸς ἐμᾶς σήμερα μετὰ παρρησίας, γιὰ νὰ μὴν ἐπαναπαυόμαστε στὶς δάφνες τῶν προγόνων μας: «Ποιήσατε οὖν καρποὺς ἀξίους τῆς μετανοίας»! Διότι κάθε δένδρο ποὺ δὲν παράγει καρπὸ καλὸ καὶ ὠφέλιμο, κόπτεται ρύρριζα καὶ ρίπτεται στὸ πῦρ (Λουκ. γ΄ 8-9).     

Εἶναι λοιπὸν ἐπιτακτικὴ ἀνάγκη νὰ σπεύσουμε νὰ κάνουμε ὅσο περισσότερο καλὸ μποροῦμε, ἀποφεύγοντες τὸ κακό. Ὀφείλουμε νὰ ἐλεοῦμε, νὰ ἀγαθοποιοῦμε, νὰ ὑπομένουμε, νὰ συγχωροῦμε, νὰ δείχνουμε ἀνοχή, ὅπως καὶ νὰ ἀγαποῦμε. Πρὸ πάντων, νὰ ἀποφεύγουμε κάθε μορφὴ ἀδικίας καὶ πλεονεξίας, ἄν θὰ πρέπει νὰ φέρουμε ἐπαξίως τὴν τιμητικὴ χριστιανικὴ κλήση μας.  


Ἀγαπητοὶ Ἀδελφοί·

Ἡ τελετὴ Καταδύσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ ποὺ τελοῦμε στὴν θάλασσα, αἰσθητοποιεῖ ἀκριβῶς τὸν ἁγιασμὸ τῶν ὑδάτων καὶ τῆς κτίσεως μὲ τὴν δύναμη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τὸ Ὁποῖο ἐκχύθηκε καὶ ἔλαμψε στὸν κόσμο μετὰ τὸ Πάθος καὶ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Στὶς περιπτώσεις τῆς καταδύσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ τὴν ἁγία αὐτὴ ἡμέρα, κάποιοι θαρραλέοι κολυμβητὲς ἀνασύρουν τὸν Σταυρὸ ἀπὸ τὸ νερό, γιὰ νὰ καταδείξουν συμβολικὰ τὸν ἀγῶνα τοῦ κάθε ἀνθρώπου νὰ ἀνακαλύψει τὸν Θεὸ στὴν ἀναζήτηση τῆς ζωῆς του, καθὼς κολυμβᾶ στὸ συχνὰ ταραγμένο καὶ παγωμένο πέλαγος αὐτῆς.

Μὴ λησμονοῦμε ὅτι ὁ Χριστός μας ἀναμένει καὶ θέλει τὴν πίστη μας, τὴν ἀκράδαντη, ἀκλόνητη καὶ ἀταλάντευτη πίστη μας, ὅπως καὶ τὸν ἀδιάκοπο ἀγῶνα μας, γιὰ νὰ ἀποκαλύψει τὴν δύναμη καὶ εὐλογία Του στὴν ζωή μας, στὴν Ἐκκλησία μας, στὴν οἰκογένειά μας, στὴν κοινωνία μας, στὴν πατρίδα μας, στὸν κόσμο μας.

Εἴθε νὰ μείνουμε ἀληθινὰ πιστοὶ καὶ ἀγωνιζόμενοι ἕως τέλους, φωτεινοί, δημιουργικοί, καρποφόροι, σταυροφόροι καὶ χριστοφόροι, ὥστε νὰ ἀναδειχθοῦμε ἀπὸ τὸν Κύριο νικητὲς στεφανηφόροι!

Ἔτη πολλά, καλὴ χρονιά, καλὴ φώτιση! Ὁ Θεὸς μαζί μας!

+ ὁ Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος ΚΛΗΜΗΣ

Πέμπτη 19 Ιανουαρίου 2023

ΠΑΤΡΟΣ ΘΕΟΔΩΡΗΤΟΥ: «Ἂς τολμήσουν τὴν ἀποτείχισιν καὶ τότε μόνον θὰ διαπιστώσουν πόσον δύσκολον εἶναι ἡ ἑνότης σὲ τέτοιους ἀγῶνες».



«μπορεῖ νὰ ὑπάρχουν διάφοροι Σύνοδοι παλαιοῦ ἡμερολογίου, ἀλλ᾽αὐτὸ δὲν ἅπτεται τῆς οὐσίας τοῦ κατὰ πάντα παραδοσιακοῦ ἀγῶνος των, οὔτε δημιουργεῖ δικαιολογίαν στοὺς νεοημερολογίτας νὰ παραμένουν ἐν τῇ κακοδοξίᾳ. Ἂς τολμήσουν τὴν ἀποτείχισιν καὶ ἂς μὴν ἑνωθοῦν μετ᾽αὐτῶν. Τότε καὶ μόνον τότε θὰ διαπιστώσουν πόσον δύσκολον εἶναι ἡ ἑνότης σὲ τέτοιους ἀγῶνες. Τώρα αἱ κρίσεις των ὁμοιάζουν μὲ νουθεσίες καλοντυμένου φιλάθλου ἀπὸ κερκίδες σταδίου πρὸς ἱδρωμένον πλὴν νικηφόρον ἀγωνιστὴν στίβου...»


(Κείμενο του π. Θεοδώρητου (2002). Ολόκληρο εδώ)