Αγ. Ιωάννου του
Χρυσοστόμου, Λόγος περί ψευδοπροφητών και ψευδοδιδασκάλων και άθεων αιρετικών
και περί σημείων της συντέλειας του αιώνος τούτου. Ειπώθηκε καθώς αυτός
ετοιμαζόταν να εκδημήσει από του σώματος.
α. Οδυνηρός ο λόγος,
καθώς είναι και ο τελευταίος, όπως μου έχει δηλωθεί, αλλά και γεμάτος πολλή
χαρά. Από την μια είναι οδυνηρός, διότι δεν θα σας ξαναμιλήσω.
Από την άλλη είναι γεμάτος χαρά, διότι έφθασε ο καιρός ν’ αναχωρήσω και
να βρεθώ με τον Χριστό˙ και όπως είπε ο Κύριος, «Οὐκέτι λαλήσω μεθ΄ ὑμῶν»
(Ιωαν. 14.30).
Και τώρα θα μιλήσω με πόνο καρδιάς περί των ψευδοπροφητών
και ψευδοδιδασκάλων και των άθεων αιρετικών, για τους οποίους ο Παύλος έλεγε,
«Πονηροὶ ἄνθρωποι καὶ γόητες προκόψουσιν ἐπὶ τὸ χεῖρον͵ πλανῶντες καὶ πλανώμενοι»
(Β’ Τιμ 3.13), και για τους οποίους πολλές φορές σας μίλησα ήδη. Διότι πολλές
ομιλίες έκανα με την χάρη του Χριστού, όπως πολύ καλά γνωρίζετε εσείς που
αγαπάτε το Θεό. Σχεδόν σε κάθε ομιλία αναφερθήκαμε σ’ αυτούς, αν θυμάστε τα όσα
είπαμε χθες.
Γνωρίζω ότι θυμάστε και μάλιστα όσοι είστε φιλόπονοι και
αγαπάτε την Γραφή και τον Χριστό. Διότι αυτός που αγαπά να διαβάζει την
Γραφή δίκαια θα μπορούσε να ονομαστεί και φιλόχριστος, σύμφωνα με αυτό που
ειπώθηκε από τον Δεσπότη, ότι «Ὁ ἀγαπῶν με͵ τοὺς λόγους μου τηρεῖ» (Ιωαν. 4.14:
ὁ μή ἀγαπῶν με τούς λόγους μου οὐ τηρεῖ), «Ὁ ἀγαπῶν με͵ ἀγαπηθήσεται ὑπὸ τοῦ
Πατρός μου» (Ιωαν. 14.21), «Ὁ ἀγαπῶν με͵ ἐν τῷ νόμῳ μελετήσει ἡμέρας καὶ
νυκτός» (Ψαλμ 1.2), δηλ. το Ευαγγέλιο και τις λοιπές Γραφές.
Αυτού του είδους ο άνθρωπος έχει ανεξάλειπτη την μνήμη του
Θεού στην καρδιά του, διότι περιμένοντας Αυτόν να επανέλθει εκ των ουρανών,
πάντα φροντίζει να είναι έτοιμος όταν θα έρθει η ώρα της παρουσίας Του. Έχοντας
πάντα ανά χείρας τα ιερά βιβλία, δεν ξεχνά εκείνα τα φοβερά βιβλία, για τα
οποία έχει γραφεί, «Κριτήριον ἐκάθισε͵ καὶ βίβλοι ἠνεῴχθησαν» (Δαν. 7.10).
Βλέπε πόσο κέρδος είναι να ερευνά κανείς τις Γραφές, όπως
πολλές φορές ακούσατε. Τι λέμε λοιπόν; Ότι τίποτα δεν παρέλειψε και δεν
παρασιώπησε η Γραφή από όσα είναι συμφέροντα, αλλά παντού φωνάζει δια των
προφητών και αποστόλων και μαρτυρεί από πριν και προσπαθεί να προειδοποιήσει
και να εξασφαλίσει τον καθένα, ως μητέρα φιλότεκνος που αγαπά τα παιδιά της.
Επίσης αναφέρεται στα περασμένα, στα παρόντα και στα μέλλοντα,
χωρίς να παραβλέπει τίποτα, όπως ειπώθηκε, από αυτά που μας συμφέρουν. Και
τούτο χωρίς να μιλά στα κρυφά, χωρίς να ψιθυρίζει, αλλά παντού φωνάζει με πόνο
και δύναμη, δια μέσω του νόμου, των προφητών και των αποστόλων και αυτού του
ίδιου του Δεσπότη.
Δια μέσω του Ησαΐα του προφήτη λέγει, «Ἀναβόησον ἐν ἰσχύϊ͵
καὶ μὴ φείσῃ͵ ὡς σάλπιγγα ὕψωσον τὴν φωνήν σου» (Ησ. 58.1)˙ και πάλι λέγει, «Ἐπ΄
ὄρος ὑψηλὸν ἀνάβηθι ὁ εὐαγγελιζόμενος Σιών» (Ησ. 40.9), και παρακάτω λέγει, «Ὑψώσατε͵
μὴ φοβεῖσθε» (Ησ. 40.9). Πάλι ο Δαβίδ λέγει, «Ἐκοπίασα κράζων͵ ἐβραγχίασεν ὁ λάρυγξ
μου» (Ψαλμ. 68.4). Ο Ιωάννης ο Θεολόγος στην Καθολική επιστολή του λέγει, «Βλέπετε
ἑαυτούς» (Β’ Ιωάν. 1.8). Ο Παύλος; «Βλέπετε πῶς περιπατεῖτε» (Εφ. 5.15). Ο
Κύριος, «Ἐγὼ παῤῥησίᾳ ἐλάλησα τῷ κόσμῳ͵ καὶ ἐν κρυπτῷ ἐλάλησα οὐδέν» (Ιωαν.
18.20). Και αλλού ο Ευαγγελιστής γι’ Αυτόν λέει, ότι «Ἕστηκε͵ καὶ ἔκραξεν λέγων·
Ἐάν τις διψᾷ͵ ἐρχέσθω πρός με͵ καὶ πινέτω» (Ιωαν. 7.37).
Βλέπεις με πόσο αγώνα, με πόση σπουδή, πως κράζει με
παρρησία και κανείς δεν μπορεί να μπει στο βαθύτερο νόημα; Και πάλι ο μακάριος
Παύλος λέγει, «Βλέπετε τοὺς κύνας͵ βλέπετε τοὺς κακοὺς ἐργάτας͵ Βλέπετε τὴν
κατατομήν. Βλέπετε πῶς περιπατεῖτε͵ ὅτι αἱ ἡμέραι πονηραί εἰσι» (Φιλ. 3.2). Και
ο Ιωάννης, «Βλέπετε ἑαυτοὺς͵ ἵνα μὴ ἀπολέσητε ἃ εἰργάσασθε͵ ὅτι πολλοὶ πλάνοι ἐξῆλθον
εἰς τὸν κόσμον» (Β’ Ιωάν. 1.8). Και πολλά παρόμοια υπάρχουν στις θείες γραφές
της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης, που βοούν για να μας αφυπνίσουν από την
ραθυμία μας. Εμείς όμως πράττουμε τα αντίθετα, όπως είπε και ο προφήτης Ησαΐας,
ότι «Τοῖς ὠσὶν αὐτῶν βαρέως ἤκουσαν͵ καὶ τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῶν ἐκάμμυσαν» (Ησ.
6.10).
Είναι να θαυμάζει κανείς το πώς, ενώ ακούμε τόσο μεγάλα και
τόσα πολλά λόγια, δεν εννοούμε να καταλάβουμε. Γι’ αυτό και θα βρεθούμε
αναπολόγητοι την ημέρα της εξετάσεως, όταν θα έρθει αυτός που θα ρίξει φως στα
κρυμμένα στο σκοτάδι και θα φανερώσει τις επιθυμίες των καρδιών, όταν θα
καθίσει στο κριτήριο και θ’ ανοίξουν οι βίβλοι, αυτές τις οποίες τώρα εμείς
χλευάζουμε όταν τις ακούμε, και δεν παραδεχόμαστε. Διότι καθένας από μας
παραστράτησε ακολουθώντας το δικό του δρόμο και εγκαταλείποντας την ευθεία οδό,
κι έτσι γίναμε όπως ήμασταν εξαρχής, όταν δεν μας καθοδηγούσες, Κύριε.
Πραγματικά σε μας εκπληρώθηκε η προφητεία του Δαβίδ, αυτή
που λέει, «Καὶ ἐμίγησαν ἐν τοῖς ἔθνεσι͵ καὶ ἔμαθον τὰ ἔργα αὐτῶν» (Ψαλμ.
105.35). Γι’ αυτό και είμαστε οι τελευταίοι σε όλη τη γη εξαιτίας των
αμαρτιών μας και σε μας εκπληρώνονται τα σημεία των εσχάτων καιρών, όπως έχει
γραφτεί˙ και οι ποιμένες λύκοι και τα πρόβατα κατασπαραγμένα˙ και λιμός
προ των πυλών, όχι λιμός άρτου, ούτε δίψα για νερό, αλλά πείνα ν’ ακούσει
κανείς λόγο Θεού. Κανείς λοιπόν από αυτούς που ελπίζουν στον Κύριο να μην
απελπίζεται. Μην αθυμείτε, προσβλέποντες πάντοτε σε αυτόν που είπε, ότι «Μεθ΄ ὑμῶν
εἰμι» (Ματθ. 28.20).
PG 59.553-5
Συνεχίζεται.......
