«Οὐδὲν τῆς ἀληθείας φανερώτερον,
οὐδὲ ἰσχυρότερον γένοιτ' ἄν,
ὥσπερ τοῦ ψεύδους οὐδὲν ἀσθενέστερον,
κἂν μυρίοις παραπετάσμασι συσκιάζεται»
οὐδὲ ἰσχυρότερον γένοιτ' ἄν,
ὥσπερ τοῦ ψεύδους οὐδὲν ἀσθενέστερον,
κἂν μυρίοις παραπετάσμασι συσκιάζεται»
(Ιερός Χρυσόστομος, P. G. 59, 165)
Αγαπητέ κ. Ρίζο, μόλις ολοκλήρωσα την μελέτη και του γ΄ μέρους της εργασίας σας (εδώ) και ξεκινώ αμέσως τις παρατηρήσεις μου:
α. Γράφετε: "Ένα πολύ διαδεδομένο αλλά τεχνητό επιχείρημα των παλαιοημερολογιτών, ως υπερασπιστικό της επανάστασης τους, είναι ότι η ημερολογιακή μεταβολή ήταν το πρώτο βήμα του Οικουμενισμού". Οι Παλαιοημερολογίτες, κ. Ρίζο, δεν είμαστε επαναστάτες, αλλά θεματοφύλακες της Ορθοδόξου Πίστεως. Ή μάλλον είμαστε και επαναστάτες, όχι όμως ενάντια στην Πίστη, αλλά ενάντια σε εκείνους τους Καινοτόμους και Φιλαιρετικούς που προσπαθούν να την καταλύσουν καταλαμβάνοντας σταδιακά, κοντά εκατό χρόνια τώρα, τους επισκοπικούς θρόνους με σκοπό να προωθήσουν τις αιρετικές καινοτομίες τους. Εκείνους δηλαδή που εσείς πολεμάτε από τη μία, για τα οικουμενιστικά τους ανοίγματα, αλλά, από την άλλη, τους προσφέρετε μεγάλες υπηρεσίες, με τέτοιες εργασίες που δικαιώνουν την Καινοτομία τους. Το ότι δε η Ημερολογιακή Καινοτομία του 1924 ήταν το πρώτο ΕΝ ΤΗ ΠΡΑΞΗ βήμα του Οικουμενισμού δεν αμφισβητείται από κανέναν σοβαρό μελετητή. Άλλωστε και οι πρωτεργάτες της Καινοτομίας, Μελέτιος Μεταξάκης και Χρυσόστομος Παπαδόπουλος, υπήρξαν διαβόητοι Οικουμενιστές!
Συνεχίζετε ισχυριζόμενος πως την άποψη "ότι η ημερολογιακή μεταβολή ήταν το πρώτο βήμα του Οικουμενισμού" δεν την συναντήσατε "σε κανέναν κείμενο των πρώτων είκοσι πέντε ετών των πρωταγωνιστών παλαιοημερολογιτών". Προς απόρριψη της πονηρής αυτής θεωρήσεως σας (και λέω πονηρής διότι δεν υπήρχε τότε ακόμη ως όρος ο "Οικουμενισμός") παραθέτω ενδεικτικά κείμενα Παλαιοημερολογιτών των πρώτων, μετά την Καινοτομία, ετών, στα οποία φαίνεται ότι θεωρούσαν την ημερολογιακή μεταβολή ως το πρώτο βήμα προς την ένωση με τους αιρετικούς (αυτό άλλωστε είναι στην ουσία του ο Οικουμενισμός):
"Ὁ Ἑλληνικὸς Λαός, ὁ τοσάκις δείξας τὴν ἀπέχθειαν αὐτοῦ πρὸς τὴν ἕνωσιν τῶν Εκκλησιῶν , διότι ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἕνωσις σημαίνει ὑποδούλωσιν εἰς ξένην Ἐκκλησίαν, ἀπάρνησιν τῶν παραδόσεών του, ὁ Λαὸς ὅστις ἀντέστη εἰς τὴν ἕνωσιν εἰς τὰς δεινοτέρας του ἐθνικὰς περιστάσεις καὶ υἱοθέτησε τὸ γνωστὸν ἐκεῖνο: Καλλίτερον κίδαριν Τουρκικήν, παρά Τιάραν Παπικήν, ἐξεγείρεται καὶ σήμερον ἀπειλητικῶς ἀπαιτῶν ἐπάνοδον εἰς τὸ παλαιὸν ἡμερολόγιον" (Άρθρο Παλαιοημερολογίτου με το ψευδώνυμο Φωτειανός στην εφημερίδα ΣΚΡΙΠ στις 13/1/1925).
"Ἀποσχισθείσης (ἑορτολογικῶς) τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, κατὰ τὰ ἄνω, τοῦ Μεγάλου Σώματος τῆς Ὀρθοδοξίας, ἐδημιουργήθη καὶ τὸ κατὰ συνέπειαν τούτου ἔτι ἀτοπώτερον, τὸ νὰ ἐορτάζῃ δηλαδὴ αὕτη τὰς ἀκινήτους μεγάλας ἑορτὰς τοῦ Χριστιανισμοῦ μετὰ τῶν Ἐκκλησιῶν τῆς Δύσεως καὶ οὐχὶ συγχρόνως μετὰ τῶν Ὀρθοδόξων Πατριαρχείων καὶ Ἐκκλησιῶν, παρασχοῦσα οὕτω εἰς τοὺς πολλοὺς τὴν ἐντύπωσιν ὅτι ἀπεσχίσθη τῆς Ὀρθοδοξίας διὰ νὰ προσεγγίση πρὸς τὴν Ἐκκλησίαν τῆς Δύσεως" (Άρθρο του Παλαιοημερολογίτου δικηγόρου Κωνσταντίνου Αντωνιάδου στην εφημερίδα ΣΚΡΙΠ στις 29/11/1926).
"Τοιαῦτα ὄντως κατετόλμησαν ὁ Πατριάρχης Μελέτιος Μεταξάκης καὶ ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος, οἱ δύο οὗτοι Λούθηροι της ὁρθοδόξου Ἐκκλησίας, οἵτινες ὑπὸ τὸ πρόσχημα τοῦ συγχρονισμοῦ δὲν ἐδειλίασαν οὐδ' ἀπερρίγησαν νὰ καταπατήσωσιν ἀποφάσεις πανορθοδόξων Συνόδων καὶ καὶ Ἀποστολικοὺς καὶ Συνοδικοὺς Κανόνας, ἵνα προσεγγίσωσι πρὸς τὰς Ἐκκλησίας τῆς Δύσεως διὰ τῆς ἡμερολογιακῆς καινοτομίας ἐπὶ διασπάσει τῆς Ὀρθοδοξίας καὶ ἐπ' ἀθετήσει τῆς αἰωνοβίου πράξεως τῆς Μιᾶς, Ἁγίας, Καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας ...Εἶναι δὲ γνωστὴ εἰς τοὺς Ἐκκλησιαστικοὺς Κύκλους ἡ ἐκκλησιαστικὴ δρᾶσις τῶν πρωτεργατῶν τῆς ἡμερολογιακῆς καινοτομίας οἷοι εἶναι ὁ Μελέτιος Μεταξάκης, καὶ ὁ Χρυσόστομος Παπαδόπουλος, ἀρχηγοὶ, κρίμασιν οἷς οἶδε Κύριος, ὁ μὲν τῆς Ἐκκλησίας τῶν Ἀλεξανδρέων, ὁ δὲ τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος. Οὔτοι ἐκδιωχθέντες ἐκ τῆς γειναμένης καὶ θρεψαμένης αὐτοὺς Ἐκκλησίας τῶν Ἱεροσολύμων, ἐπεκάθησαν ἐπὶ τῶν θρόνων τῶν Ἑλληνικῶν Ἐκκλησιῶν μὲ τὸν ἀπροκάλυπτον σκοπὸν νὰ ὁδηγήσωσιν αὐτὰς εἰς τὸν συγχρονισμόν, δηλαδὴ εἰς τὸν Καθολικισμὸν καὶ τὸν προτεσταντισμὸν. ...Σκοπὸς τῶν δύο μεγαλόσχημων Ἑλλήνων Ἱεραρχῶν εἶναι ἡ ὁπωσδήποτε προσέγγισις τῶν δύο Ἐκκλησιῶν τῆς Ἀνατολῆς καὶ τῆς Δύσεως μὲ τὴν θυσία τῶν ὀρθοδόξων θεσμῶν, καὶ αἰωνοβίων παραδόσεων, ἃς καθιέρωσαν οἱ Ἅγιοι καὶ Θεοφόροι Πατέρες εἰς τὰς 7 Οἰκουμενικὰς Συνόδους, αἵτινες ἀποτελοῦσι τὴν ἀνωτέραν πνοὴν τῆς ὀρθοδοξίας καὶ τὸ ἀρίζηλον σέμνωμα τῆς Ἐκκλησιαστικῆς ἡμῶν ὑμνωδίας καὶ φιλολογίας. Καὶ ὅταν ἡ Ὀρθόδοξος θεία λατρεία ἀπογυμνωθῇ ὅλου αὐτοῦ τοῦ θείου θησαυροῦ τῶν Ἐκκλησιαστικῶν ὕμνων, οἵτινες ἀποπνέουσιν σὺν τῇ εὐωδίᾳ τοῦ θείου Πνεύματος καὶ τὴν θυμήρη εὐωδίαν τῆς Ἐλληνικῆς σοφίας, τότε εὐκολώτερον θὰ δύνανται οἱ μεταρρυθμισταὶ οὗτοι νὰ κάμωσι καὶ μίαν ἀβαρίαν πρὸς τὸ μέρος τὸ δογματικὸν, διὰ τὴν ἕνωσιν τῶν Ἐκκλησιῶν"(πρ. Φλωρίνης Χρυσόστομος, Τὸ ἐκκλησιαστικόν ἡμερολόγιον ὡς κριτήριον τῆς Ὀρθοδοξίας, Ι.Μ. Ἁγ. Διονυσίου Ὀλύμπου [σ.σ. ἐκεὶ ἤταν ἐξορία ὁ ἀείμνηστος], 1-14/7/1935).
"…ὁ πόλεμος οὗτος (σ. σ. Α΄ Παγκόσμιος) λόγῳ συμμαχιῶν τῶν ἐμπολέμων Κρατῶν ἠνάγκασε τοὺς Ὀρθοδόξους νὰ συμπροσεύχωνται εἰς τὸ πολεμικὸν μέτωπον καὶ τὰς Ἐκκλησίας μετὰ τῶν κακοδόξων Αἱρετικῶν καὶ Σχισματικῶν, τουθ' ὅπερ ἀπαγορεύουσιν οἱ θεῖοι καὶ ἱεροὶ Κανόνες, κατὰ τὴν αὐστηρὰν καὶ ἀκριβῆ ἔννοιαν τῆς Ὀρθοδοξίας. Τὸ τοιοῦτον ὅπερ ἐγένετο κατ’ οἰκονομίαν λόγῳ τῶν ἐμπολέμων περιστάσεων ἐνεθάῤῥυνε τὸ μεταῤῥυθμιστικὸν καὶ νεωτεριστικὸν πνεῦμα ἐνίων ῥηξικελεύθων Ἐκκλησιαστικῶν ἀρχηγῶν καὶ ὤθησεν αὐτοὺς εἰς Ἐκκλησιαστικὰς μεταῤῥυθμίσεις ἐπὶ τῷ σκοπῷ νὰ προσεγγίσουν ἐκ παντὸς τρόπου τὴν Ὀρθόδοξον Ἀνατολικὴν Ἐκκλησίαν πρὸς τὰς Ἐκκλησίας τῆς Δύσεως. Τὴν πρωτοβουλίαν εἰς τάς Ἐκκλησιαστικὰς ταύτας μεταῤῥυθμίσεις εἶχον δυστυχῶς δύο Ἕλληνες Ἱεράρχαι, ὁ μὲν Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης τότε καὶ εἴτα Ἀλεξανδρείας ὑπὸ τὴν ἐπωνυμίαν Μελέτιος Μεταξάκης, ὁ δὲ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν ὑπὸ τὴν ἐπωνυμίαν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος. Οἱ δύο οὕτοι φιλόδοξοι Κληρικοὶ μὴ ἐκτιμήσαντες δεόντως τὴν δύναμιν τοῦ βαθέος ὀρθοδόξου πνεύματος καὶ τὴν μεγάλην καὶ θείαν ἀποστολήν, ἣν κέκτηται ἡ Ὀρθοδοξία διὰ τὴν Ἐκκλησίαν τοῦ Χριστοῦ, ἐνόμισαν ἐν τῇ ἀφελεῖ αὐτῶν συνειδήσει καὶ ἀβαθεῖ κρίσει ὅτι προσφέρουσιν ὑπηρεσίαν εἰς τὸν χριστιανικὸν κόσμον προσεγγίζοντες ἐκ παντὸς τρόπου τὴν Ὀρθόδοξον Ἐκκλησίαν πρὸς τάς Ἐκκλησίας τῆς Δύσεως, ἔστω καὶ διὰ τῆς θυσίας τοῦ ἀπέφθου τῆς ὀρθοδοξίας θησαυροῦ εἰς τὸν ὡς χρυσὸν λάμποντα ὀρείχαλκον τῶν Δυτικῶν Ἐκκλησιῶν. Οὕτω ὁ Πατριάρχης Μελέτιος ἐν συνεργασίᾳ καὶ συνεννοήσει πάντως μετὰ τοῦ συμβούλου καὶ συνεργάτου Αὐτοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν συνεκάλεσεν κατὰ Μάϊον τοῦ 1923 ἐν Κωνσταντινουπόλει Ἐκκλησιαστικὸν Συνέδριον, ὅπερ καὶ ἀπεκλήθει κακῶς πανορθόδοξον, διότι εἰς τοῦτο δὲν ἀντεπροσωπεύθησαν παρὰ μόνον αἱ Ἐκκλησίαι τῆς Ἑλλάδος, τῆς Σερβίας καὶ τῆς Ῥουμανίας καὶ μάλιστα αἱ δύο τελευταῖαι διὰ λαϊκῶν ἀντιπροσώπων. Εἰς τὸ Συνέδριον τοῦτο ἔλαμπον διὰ τῆς ἀπουσίας αὐτῶν αἱ Ὀρθόδοξοι Ἐκκλησίαι τῆς Ῥωσσίας, τῆς Κύπρου, τοῦ Θεοβαδίστου ὅρους Σινᾶ, τῆς Πολωνίας καὶ δὴ τὰ τρία Πατριαρχεῖα τῆς Ἀνατολῆς, ἤτοι τῆς Ἀλεξανδρείας, τῆς Ἀντιοχείας καὶ τῶν Ἱεροσολύμων, προυτάθησαν ὑπὸ τοῦ Παναγιωτάτου προέδρου Κυροῦ Μελετίου οὐκ ὀλίγαι Ἐκκλησιαστικαὶ μεταῤῥυθμίσεις πρὸς τὸν σκοπόν, ὅπως προσαρμοσθῇ καὶ ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία πρὸς τὰς συγχρονισμένας καὶ προοδευτικὰς κοινωνικὰς ἀντιλήψεις καὶ εὐχερανθῇ οὕτω ἡ προσέγγισις Αὐτῆς μετὰ τῶν Ἐκκλησιῶν τῆς Δύσεως… Ἐξ ἄλλου ἡ ἐκ παντὸς τρόπου ὡς ἐδηλώθη ἐν τῷ σχεδιαγράμματι τῶν μεταῤῥυθμίσεων προσέγγισις τῶν Ἐκκλησιῶν καθιστᾷ εὐθὺς ἐξ ἀρχῆς προφανῆ μὲν τὸν ἑνωτικὸν ζῆλον, ἀλλὰ διακυβεύει τὸ ἀκραιφνῶς ὀρθόδοξον πνεῦμα τῶν σχόντων τὴν πρωτοβουλίαν τοῦ Συνεδρίου, ἐννοούντων βεβαίως διὰ τῆς φράσεως ταύτης τὸ ἐπεῖγον τῆς προσεγγίσεως καὶ μὲ τὴν θυσίαν ἀκόμη τῶν προαιωνίων καὶ σεπτῶν θεσμῶν τῆς Ὀρθοδοξίας… Τὸ ἐνωτικὸν τοῦτο πρόγραμμα ὁ Πατριάρχης Μελέτιος ἔχων ὡς σύμβουλον καὶ συνεργάτην καὶ τόν ποτε Διδάσκαλόν του, τὸν ὁμόφρονα Ἀρχιεπίσκοπον Ἀθηνῶν τὸν κ. Χρυσόστομον, ὡς ἔφθημεν εἰπόντες, ἤρξατο ἀπὸ τῆς προσαρμογῆς τοῦ Ὀρθοδόξου Ἐκκλησιαστικοῦ ἡμερολογίου πρὸς τὸ Γρηγοριανόν" (πρ. Φλωρίνης Χρυσοστόμου, Ὑπόμνημα ἀπολογητικὸν ὑπὲρ ἀναστηλώσεως τοῦ Πατρίου Ἐκκλησιαστικοῦ Ἡμερολογίου - 1945).
Βλέπετε λοιπόν πως όποια επιχειρηματολογία γράφτηκε τότε, ΔΕΝ αφορούσε μόνο το ημερολόγιο και την ημερολογιακή μεταβολή, αλλά καλώς αντελήφθησαν ότι αυτή εξυπηρετεί άλλους σκοπούς!
"Ἀποσχισθείσης (ἑορτολογικῶς) τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, κατὰ τὰ ἄνω, τοῦ Μεγάλου Σώματος τῆς Ὀρθοδοξίας, ἐδημιουργήθη καὶ τὸ κατὰ συνέπειαν τούτου ἔτι ἀτοπώτερον, τὸ νὰ ἐορτάζῃ δηλαδὴ αὕτη τὰς ἀκινήτους μεγάλας ἑορτὰς τοῦ Χριστιανισμοῦ μετὰ τῶν Ἐκκλησιῶν τῆς Δύσεως καὶ οὐχὶ συγχρόνως μετὰ τῶν Ὀρθοδόξων Πατριαρχείων καὶ Ἐκκλησιῶν, παρασχοῦσα οὕτω εἰς τοὺς πολλοὺς τὴν ἐντύπωσιν ὅτι ἀπεσχίσθη τῆς Ὀρθοδοξίας διὰ νὰ προσεγγίση πρὸς τὴν Ἐκκλησίαν τῆς Δύσεως" (Άρθρο του Παλαιοημερολογίτου δικηγόρου Κωνσταντίνου Αντωνιάδου στην εφημερίδα ΣΚΡΙΠ στις 29/11/1926).
"Τοιαῦτα ὄντως κατετόλμησαν ὁ Πατριάρχης Μελέτιος Μεταξάκης καὶ ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος, οἱ δύο οὗτοι Λούθηροι της ὁρθοδόξου Ἐκκλησίας, οἵτινες ὑπὸ τὸ πρόσχημα τοῦ συγχρονισμοῦ δὲν ἐδειλίασαν οὐδ' ἀπερρίγησαν νὰ καταπατήσωσιν ἀποφάσεις πανορθοδόξων Συνόδων καὶ καὶ Ἀποστολικοὺς καὶ Συνοδικοὺς Κανόνας, ἵνα προσεγγίσωσι πρὸς τὰς Ἐκκλησίας τῆς Δύσεως διὰ τῆς ἡμερολογιακῆς καινοτομίας ἐπὶ διασπάσει τῆς Ὀρθοδοξίας καὶ ἐπ' ἀθετήσει τῆς αἰωνοβίου πράξεως τῆς Μιᾶς, Ἁγίας, Καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας ...Εἶναι δὲ γνωστὴ εἰς τοὺς Ἐκκλησιαστικοὺς Κύκλους ἡ ἐκκλησιαστικὴ δρᾶσις τῶν πρωτεργατῶν τῆς ἡμερολογιακῆς καινοτομίας οἷοι εἶναι ὁ Μελέτιος Μεταξάκης, καὶ ὁ Χρυσόστομος Παπαδόπουλος, ἀρχηγοὶ, κρίμασιν οἷς οἶδε Κύριος, ὁ μὲν τῆς Ἐκκλησίας τῶν Ἀλεξανδρέων, ὁ δὲ τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος. Οὔτοι ἐκδιωχθέντες ἐκ τῆς γειναμένης καὶ θρεψαμένης αὐτοὺς Ἐκκλησίας τῶν Ἱεροσολύμων, ἐπεκάθησαν ἐπὶ τῶν θρόνων τῶν Ἑλληνικῶν Ἐκκλησιῶν μὲ τὸν ἀπροκάλυπτον σκοπὸν νὰ ὁδηγήσωσιν αὐτὰς εἰς τὸν συγχρονισμόν, δηλαδὴ εἰς τὸν Καθολικισμὸν καὶ τὸν προτεσταντισμὸν. ...Σκοπὸς τῶν δύο μεγαλόσχημων Ἑλλήνων Ἱεραρχῶν εἶναι ἡ ὁπωσδήποτε προσέγγισις τῶν δύο Ἐκκλησιῶν τῆς Ἀνατολῆς καὶ τῆς Δύσεως μὲ τὴν θυσία τῶν ὀρθοδόξων θεσμῶν, καὶ αἰωνοβίων παραδόσεων, ἃς καθιέρωσαν οἱ Ἅγιοι καὶ Θεοφόροι Πατέρες εἰς τὰς 7 Οἰκουμενικὰς Συνόδους, αἵτινες ἀποτελοῦσι τὴν ἀνωτέραν πνοὴν τῆς ὀρθοδοξίας καὶ τὸ ἀρίζηλον σέμνωμα τῆς Ἐκκλησιαστικῆς ἡμῶν ὑμνωδίας καὶ φιλολογίας. Καὶ ὅταν ἡ Ὀρθόδοξος θεία λατρεία ἀπογυμνωθῇ ὅλου αὐτοῦ τοῦ θείου θησαυροῦ τῶν Ἐκκλησιαστικῶν ὕμνων, οἵτινες ἀποπνέουσιν σὺν τῇ εὐωδίᾳ τοῦ θείου Πνεύματος καὶ τὴν θυμήρη εὐωδίαν τῆς Ἐλληνικῆς σοφίας, τότε εὐκολώτερον θὰ δύνανται οἱ μεταρρυθμισταὶ οὗτοι νὰ κάμωσι καὶ μίαν ἀβαρίαν πρὸς τὸ μέρος τὸ δογματικὸν, διὰ τὴν ἕνωσιν τῶν Ἐκκλησιῶν"(πρ. Φλωρίνης Χρυσόστομος, Τὸ ἐκκλησιαστικόν ἡμερολόγιον ὡς κριτήριον τῆς Ὀρθοδοξίας, Ι.Μ. Ἁγ. Διονυσίου Ὀλύμπου [σ.σ. ἐκεὶ ἤταν ἐξορία ὁ ἀείμνηστος], 1-14/7/1935).
"…ὁ πόλεμος οὗτος (σ. σ. Α΄ Παγκόσμιος) λόγῳ συμμαχιῶν τῶν ἐμπολέμων Κρατῶν ἠνάγκασε τοὺς Ὀρθοδόξους νὰ συμπροσεύχωνται εἰς τὸ πολεμικὸν μέτωπον καὶ τὰς Ἐκκλησίας μετὰ τῶν κακοδόξων Αἱρετικῶν καὶ Σχισματικῶν, τουθ' ὅπερ ἀπαγορεύουσιν οἱ θεῖοι καὶ ἱεροὶ Κανόνες, κατὰ τὴν αὐστηρὰν καὶ ἀκριβῆ ἔννοιαν τῆς Ὀρθοδοξίας. Τὸ τοιοῦτον ὅπερ ἐγένετο κατ’ οἰκονομίαν λόγῳ τῶν ἐμπολέμων περιστάσεων ἐνεθάῤῥυνε τὸ μεταῤῥυθμιστικὸν καὶ νεωτεριστικὸν πνεῦμα ἐνίων ῥηξικελεύθων Ἐκκλησιαστικῶν ἀρχηγῶν καὶ ὤθησεν αὐτοὺς εἰς Ἐκκλησιαστικὰς μεταῤῥυθμίσεις ἐπὶ τῷ σκοπῷ νὰ προσεγγίσουν ἐκ παντὸς τρόπου τὴν Ὀρθόδοξον Ἀνατολικὴν Ἐκκλησίαν πρὸς τὰς Ἐκκλησίας τῆς Δύσεως. Τὴν πρωτοβουλίαν εἰς τάς Ἐκκλησιαστικὰς ταύτας μεταῤῥυθμίσεις εἶχον δυστυχῶς δύο Ἕλληνες Ἱεράρχαι, ὁ μὲν Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης τότε καὶ εἴτα Ἀλεξανδρείας ὑπὸ τὴν ἐπωνυμίαν Μελέτιος Μεταξάκης, ὁ δὲ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν ὑπὸ τὴν ἐπωνυμίαν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος. Οἱ δύο οὕτοι φιλόδοξοι Κληρικοὶ μὴ ἐκτιμήσαντες δεόντως τὴν δύναμιν τοῦ βαθέος ὀρθοδόξου πνεύματος καὶ τὴν μεγάλην καὶ θείαν ἀποστολήν, ἣν κέκτηται ἡ Ὀρθοδοξία διὰ τὴν Ἐκκλησίαν τοῦ Χριστοῦ, ἐνόμισαν ἐν τῇ ἀφελεῖ αὐτῶν συνειδήσει καὶ ἀβαθεῖ κρίσει ὅτι προσφέρουσιν ὑπηρεσίαν εἰς τὸν χριστιανικὸν κόσμον προσεγγίζοντες ἐκ παντὸς τρόπου τὴν Ὀρθόδοξον Ἐκκλησίαν πρὸς τάς Ἐκκλησίας τῆς Δύσεως, ἔστω καὶ διὰ τῆς θυσίας τοῦ ἀπέφθου τῆς ὀρθοδοξίας θησαυροῦ εἰς τὸν ὡς χρυσὸν λάμποντα ὀρείχαλκον τῶν Δυτικῶν Ἐκκλησιῶν. Οὕτω ὁ Πατριάρχης Μελέτιος ἐν συνεργασίᾳ καὶ συνεννοήσει πάντως μετὰ τοῦ συμβούλου καὶ συνεργάτου Αὐτοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν συνεκάλεσεν κατὰ Μάϊον τοῦ 1923 ἐν Κωνσταντινουπόλει Ἐκκλησιαστικὸν Συνέδριον, ὅπερ καὶ ἀπεκλήθει κακῶς πανορθόδοξον, διότι εἰς τοῦτο δὲν ἀντεπροσωπεύθησαν παρὰ μόνον αἱ Ἐκκλησίαι τῆς Ἑλλάδος, τῆς Σερβίας καὶ τῆς Ῥουμανίας καὶ μάλιστα αἱ δύο τελευταῖαι διὰ λαϊκῶν ἀντιπροσώπων. Εἰς τὸ Συνέδριον τοῦτο ἔλαμπον διὰ τῆς ἀπουσίας αὐτῶν αἱ Ὀρθόδοξοι Ἐκκλησίαι τῆς Ῥωσσίας, τῆς Κύπρου, τοῦ Θεοβαδίστου ὅρους Σινᾶ, τῆς Πολωνίας καὶ δὴ τὰ τρία Πατριαρχεῖα τῆς Ἀνατολῆς, ἤτοι τῆς Ἀλεξανδρείας, τῆς Ἀντιοχείας καὶ τῶν Ἱεροσολύμων, προυτάθησαν ὑπὸ τοῦ Παναγιωτάτου προέδρου Κυροῦ Μελετίου οὐκ ὀλίγαι Ἐκκλησιαστικαὶ μεταῤῥυθμίσεις πρὸς τὸν σκοπόν, ὅπως προσαρμοσθῇ καὶ ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία πρὸς τὰς συγχρονισμένας καὶ προοδευτικὰς κοινωνικὰς ἀντιλήψεις καὶ εὐχερανθῇ οὕτω ἡ προσέγγισις Αὐτῆς μετὰ τῶν Ἐκκλησιῶν τῆς Δύσεως… Ἐξ ἄλλου ἡ ἐκ παντὸς τρόπου ὡς ἐδηλώθη ἐν τῷ σχεδιαγράμματι τῶν μεταῤῥυθμίσεων προσέγγισις τῶν Ἐκκλησιῶν καθιστᾷ εὐθὺς ἐξ ἀρχῆς προφανῆ μὲν τὸν ἑνωτικὸν ζῆλον, ἀλλὰ διακυβεύει τὸ ἀκραιφνῶς ὀρθόδοξον πνεῦμα τῶν σχόντων τὴν πρωτοβουλίαν τοῦ Συνεδρίου, ἐννοούντων βεβαίως διὰ τῆς φράσεως ταύτης τὸ ἐπεῖγον τῆς προσεγγίσεως καὶ μὲ τὴν θυσίαν ἀκόμη τῶν προαιωνίων καὶ σεπτῶν θεσμῶν τῆς Ὀρθοδοξίας… Τὸ ἐνωτικὸν τοῦτο πρόγραμμα ὁ Πατριάρχης Μελέτιος ἔχων ὡς σύμβουλον καὶ συνεργάτην καὶ τόν ποτε Διδάσκαλόν του, τὸν ὁμόφρονα Ἀρχιεπίσκοπον Ἀθηνῶν τὸν κ. Χρυσόστομον, ὡς ἔφθημεν εἰπόντες, ἤρξατο ἀπὸ τῆς προσαρμογῆς τοῦ Ὀρθοδόξου Ἐκκλησιαστικοῦ ἡμερολογίου πρὸς τὸ Γρηγοριανόν" (πρ. Φλωρίνης Χρυσοστόμου, Ὑπόμνημα ἀπολογητικὸν ὑπὲρ ἀναστηλώσεως τοῦ Πατρίου Ἐκκλησιαστικοῦ Ἡμερολογίου - 1945).
Βλέπετε λοιπόν πως όποια επιχειρηματολογία γράφτηκε τότε, ΔΕΝ αφορούσε μόνο το ημερολόγιο και την ημερολογιακή μεταβολή, αλλά καλώς αντελήφθησαν ότι αυτή εξυπηρετεί άλλους σκοπούς!
Πρέπει όμως να γνωρίζετε και κάτι ακόμη. Ακόμη και θέμα Πίστεως να μην υπήρχε, η Αποτείχιση δικαιολογείται ακόμη και για μη δογματικούς λόγους (παράβαση Ιερών Κανόνων, καταστρατήγηση Παραδόσεων κλπ.).
β. Γράφετε πως κανείς δεν αντέδρασε για την Εγκύκλιο του 1920 και για την αναγνώριση των Αγγλικανών το 1922, ενώ αντέδρασαν για το Ημερολόγιο. Οι χιλιάδες απλοί άνθρωποι που αντέδρασαν το 1924, κ. Ρίζο, δεν είχαν καμία ιδέα για την Εγκύκλιο του 1920 (εδώ καλά καλά ούτε οι εκκλησιαστικοί ταγοί δεν την γνώριζαν), ούτε για την αναγνώριση των Αγγλικανών (γεγονός που δεν διατυμπανίστηκε άλλωστε), η οποία έγινε σε μια εποχή που το ενδιαφέρον του κόσμου ήταν στραμμένο στην μεγάλη τραγωδία της Μικρασιατικής Καταστροφής. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως το αισθητήριο τους δεν τους πληροφορούσε για τις ενωτικές προθέσεις των Καινοτόμων. Γι' αυτό και όταν το Νέο Ημερολόγιο εφαρμόστηκε σε κάθε γωνιά της Ελλάδος με τη βία (όπως με τη βία προσπαθεί να στερεωθεί κάθε πράξη που δεν είναι ορθόδοξη) τους ανάγκασε να λάβουν θέση και όσοι παρέμειναν στην γνησία Ορθοδοξία διατυμπάνισαν προφητικά "μας φράγκεψαν!".
γ. Αφού γράφετε πως το 1923 οι Παπικοί απέρριψαν την Εγκύκλιο του 1920 επισημαίνετε ειρωνικά: "Κι όμως ένα χρόνο μετά λαμβάνει χώρα το Σχίσμα με αιτία υποτίθεται την εφαρμογή της εγκυκλίου του 1920 σε ό,τι αφορά την εορτολογική προσέγγιση με τους παπικούς, την οποία οι παπικοί απέρριψαν!". Και όμως, κ. Ρίζο, η Εγκύκλιος του 1920 δεν μιλάει για εορτολογική προσέγγιση με τους παπικούς μόνο, αλλά "πασών των Εκκλησιών" (βλ. Αγγλικανούς και άλλους Προτεστάντες). Και τί αν τότε οι Παπικοί την απέρριψαν; Μήπως αργότερα (με την Β΄ Βατικάνειο) δεν την αποδέχτηκαν;
δ. Αναρωτιέστε γιατί να θεωρείται ως προδοσία της Πίστεως η εορτολογική συμπόρευση με τους αιρετικούς της Δύσεως μετά το 1924, αλλά να μη θεωρείται ως προδοσία η συμπόρευση αυτή από το Σχίσμα του 1054 ως το 1582. Μα καλά, κ. Ρίζο, είναι το ίδιο να υπάρχει σύμπτωση των εορτών Ορθοδόξων και αιρετικών με το να επιδιώκεται, διά μεταρρυθμίσεως, ο συνεορτασμός;
Αν είχατε μελετήσει καλώς την περί του Ημερολογιακού φιλολογία θα βλέπατε ότι αυτό το σοφιστικό επιχείρημα είχε χρησιμοποιήσει και ο πρωτεργάτης της Ημερολογιακής Καινοτομίας του 1924 Χρυσόστομος Παπαδόπουλος, ο οποίος έγραφε: "Πῶς οἱ μετὰ τὸ Σχίσμα τοῦ 1054 Πατέρες ἡμῶν, ἐπὶ πἐντε περίπου αἰώνας μέχρι τοῦ 1583, δηλαδὴ πρὸ τοῦ Γρηγοριανοῦ ἡμερολογίου, συνεώρταζον μετὰ τῶν Λατίνων πάσας ἀνεξαιρέτως τὰς ἑορτάς;". Ο κλεινός Ιεράρχης Χρυσόστομος Καβουρίδης όμως τον φίμωσε γράφοντάς του πως εκείνους τους πέντε αιώνες "οὐχὶ ἡμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι, ἀλλ' οἱ Λατῖνοι ἑορτάζουσι τὰς ἑορτὰς ταύτας μεθ' ἡμῶν τῶν Ὀρθοδόξων· διότι ἄλλο εἶνε τὸ νὰ ἀφήσωσιν οἱ Ὀρθόδοξοι τὰς ἰδίας ἡμέρας τῶν ἑορτῶν κατὰ τὴν τάξιν τὴν ἀνέκαθεν κρατοῦσαν ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ καὶ νὰ ἀκολουθήσωσι τὴν τάξιν τῶν Λατίνων καὶ τῶν Διαμαρτυρομένων εἰς τὰς ἑορτίους ἡμέρας, τοῦθ' ὅπερ ἔπραξεν ὁ Μακαριώτατος, καὶ ἄλλο εἶνε νὰ ἔλθωσιν οἱ Λατῖνοι καὶ Προτεστάνται μεθ' ἡμῶν τῶν Ὀρθοδόξων νὰ ἑορτάζωσιν, ὁπότε οὐδεμίαν ἡμεῖς ὑπέχομεν, κατὰ τὸ πνεῦμα τῶν Κανόνων, διὰ τὸν τοιοῦτον συνεορτασμὸν, εὐθύνην καὶ κατάκρισιν" (Άπαντα, τόμ. α΄, σελ. 282).
ε. Αναφερόμενος στις αποφάσεις των Πανορθοδόξων Συνόδων του ΙΣΤ΄ αιώνος μας λέτε πως αυτές καταδίκασαν την Ημερολογιακή Καινοτομία του 1582 αποκλειστικά επειδή έθιγε το Πασχάλιο. Αυτό είναι η μισή αλήθεια. Ο λόγος που καταδικάστηκε το Γρηγοριανό Ημερολόγιο δεν είναι μόνο επειδή έθιγε το Πασχάλιο, αλλά και επειδή προκάλεσε αναταραχή, σκανδαλισμό και διαιρέσεις στους Ορθοδόξους.
Ας δούμε τα επίσημα εκκλησιαστικά κείμενα της εποχής:
"Οὐ γάρ ἀγνοοῦμεν ὅσα σκάνδαλα ἔχουσι γενέσθαι διὰ τὰ νέα ταῦτα ὡρολόγια... Εἰ οὖν συνέβη τοῦτο ποτε, σκῆψίν τινα τὰ νέα εἶχον ὡρολόγια. Ἐπεί δὲ τῇ χάριτι τοῦ Θεοῦ μέχρι τοῦ νῦν παλαιᾷ τε καὶ νέᾳ Ρώμη καλῶς τὸν ἕνα Χριστόν ἅπαξ τοῦ ἐνιαυτοῦ συνεώρταζεν, ὡς ἅπαξ αὐτοῦ παθόντος, τίνος ἕνεκα ἡ σύγχυσις αὕτη καὶ τό παγκόσμιον σκάνδαλον τῶν ἀκουομένων δέκα ἡμερῶν;...῞Οθεν οὐδὲ μετατρέπειν δεῖ τὸν τῶν Ἁγίων Πατέρων κανόνα καὶ καινοτομεῖν καὶ εἰς αἰτίαν στάσεως τάς Χριστοῦ Ἐκκλησίας κινεῖν" (Από την Επιστολή Κωνσταντινουπόλεως Ιερεμίου προς τον Δόγη της Βενετίας, Φεβρουάριος 1583 στο Διπλούς πέλεκυς..., σελ. 61-63).
"Τὸ μερικῶς διαδέχεσθαι τὴν διόρθωσιν σκάνδαλον ἐργάζεται τοῖς λοιποῖς" (Από την Επιστολή Κωνσταντινουπόλεως Ιερεμίου προς τον Πάπα Γρηγόριο, Αύγουστος 1583 στο Διπλούς πέλεκυς..., σελ. 206) [Αυτό απάντησε ο Ιερεμίας στην πρόταση του Πάπα να δεχθεί έστω και μόνο η Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως το νέο ημερολόγιο - ο Καινοτόμος του 1924, Χρυσόστομος Παπαδόπουλος αν και απέφυγε τον σκόπελο της αλλαγής του Πασχαλίου, εν τούτοις προσέκρουσε στον βράχο αυτό, της μη ομοφώνου μεταρρυθμίσεως].
"Ἐπειδὴ καὶ πάλιν ἡ ἐκκλησία τῆς πρεσβυτέρας Ῥώμης, ἅτε καινοτομίαις χαίρουσα, τοῖς περὶ αὐτὴν ἀστρονόμοις ἀπερισκέπτως συνήνεσε καὶ μετέθετο τὰ καλῶς περὶ τοῦ ἱεροῦ Πάσχα τοῖς χριστιανοῖς τελούμενα τὰ ἀπὸ τῆς ἁγίας καὶ οικουμενικῆς συνόδου τιη΄ θεοφόρων πατέρων ορισθέντα, παρά τε τῶν λοιπῶν συνόδων κυρωθέντα, στεργόμενα δὲ παρὰ τῶν ἁπανταχοῦ γῆς χριστιανῶν καὶ ἑορταζόμενα ὡς ὥρισαν, τούτου δὲ ἕνεκα σκανδάλων γίνεται αίτία... κακῶς δὲ παρὰ τῶν νῦν ἀστρονόμων τῆς παλαιᾶς Ῥώμης ἀφῃρέθησαν αἱ δέκα ἡμέραι παρὰ τοῦ Ὀκτωβρίου μηνὸς· πρὸς τοῖς ἄλλοις γὰρ καὶ σύγχυσιν ἐν ἑαυτῷ περιέχει τὸ νέον αὐτὸ ὡρολόγιον καὶ ἀνατροπὴν ἀναθεωρούμενον... βέλτιον ὃ ἦν αὐτοῖς μὴ καὶνοτομεῖν καὶ τοιαῦτα μεταποιεῖν, καὶ ταῖς ἐκκλησίαις Χριστοῦ στάσεως ού μετρίας γίνεσθαι προξένους" (Από την Συνοδική Επιστολή Κωνσταντινουπόλεως Ιερεμίου προς τους Αρμενίους, 20/11/1583 στο Διπλούς πέλεκυς..., σελ. 67, 71).
"Τὸ γὰρ καλανδάριον τὸ Γρηγοριανὸν οὐ μόνον ἀδιόρθωτὸν ἐστι καὶ ἔξω τῶν κανόνων τῶν πατέρων, ἀλλὰ καὶ συγχύσεις καὶ σκάνδαλα γεννᾷ καὶ τὰς πολιτείας εἰς στάσιν ἐγείρει" (Από την Κανονική Επιστολή Αλεξανδρείας Μελετίου Πηγά προς τον Λεοντοπόλεως Γεδεών, 1597 στο Διπλούς πέλεκυς..., σελ. 186).
"Ἐξ οὗ γὰρ ἐξεδόθη τὸ Καλενδάριον τὸ Γρηγοριανὸν ἄλλο οἷον μῆλον ἔριδος τὴν οἰκουμένην ἐτάραξε καὶ χειμὼν τις αἰφνίδιος κατέλαβε τὴν ὑπ’ οὐρανὸν" (Από την Κανονική Επιστολή Αλεξανδρείας Μελετίου Πηγά προς τον Λεοντοπόλεως Γεδεών, 1597 στο Διπλούς πέλεκυς..., σελ. 186).
Επομένως παρόλο που η Ημερολογιακή Καινοτομία του 1924 δεν ήταν ακριβώς ίδια με την Ημερολογιακή Καινοτομία του 1582 (αφού στην πρώτη υπήρχε μεν αλλαγή του Ημερολογίου, χωρίς να θιγεί άμεσα το Πασχάλιο), εν τούτοις είναι ακριβώς ίδια τόσο ως προς τον σκοπό να εξυπηρετήσει μια αίρεση (το 1582 τον Παπισμό, το 1924 τον Οικουμενισμό), όσο και ως προς το αποτέλεσμά της (σκάνδαλα, αναταραχές, πρόκληση σχίσματος). Γι' αυτό και είναι καταδικαστέα.
στ. Συνεχίζετε γράφοντας τα εξής: "Ο περισέβαστος του πατρίου αρχιμ. Χρυσόστομος Σπύρου – όπως και πολλοί άλλοι – γράφει ότι οι Σύνοδοι του 1583, 1587, 1593 «είχαν αφορίσει πάντας όσους θα εδέχοντο την γρηγοριανήν μεταρύθμισιν», όμως η Σύνοδοι δεν αποφάσισαν τίποτα τέτοιο".
Πρώτον, όπως φαίνεται από το βιβλίο του αειμνήστου Γέροντος Χρυσοστόμου, στο οποίο παραπέμπετε, το ότι οι Σύνοδοι του ΙΣΤ΄ αιώνος είχαν αφορίσει όσους θα δεχόντουσαν την γρηγοριανή μεταρρύθμιση δεν "το γράφει" ο Γέροντας, αλλά η Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια.
Δεύτερον, το αν αποφάσισαν κάτι τέτοιο οι Σύνοδοι ή όχι, δεν θα μας το πει ούτε η Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια μόνο, ούτε εσείς, και μάλιστα χωρίς παραπομπές. Θα ανατρέξουμε στις πηγές για να το μάθουμε. Ας τις δούμε:
1. "Πατριαρχεύοντος τούτου τοῦ Ἱερεμίου, Σύνοδος Μητροπολιτῶν συνήχθη ἐν Κων/πόλει τῷ 1583, ἐπιδημεύσαντος καί Σιλβέστρου τοῦ Ἀλεξανδρείας, ἥτις κατακρίνασα τό καινοτομηθέν ὑπό Γρηγορίου τοῦ Ρώμης Καλενδάριον, δέν τό ἐδέχθη, κατά τήν αἴτησιν τῶν Λατίνων" (Μελέτιος Αθηνών, Εκκλησιαστική Ιστορία, τόμος Γ΄, Βιέννη, 1784, σελ. 402).
2. "Ἐν Κωνσταντινουπόλει συναθροισθέντες οἱ πατέρες, τῶν τεττάρων παρόντων πατριαρχῶν, τῶν μὲν αὐτοπροσώπως, τῶν δὲ δι’ ἐπιτρόπων, συνοδικῶς ἀπεφῇναντο στερεὰν μένειν τὴν τῶν πατέρων τοῦ πασχαλίου μέθοδον, καὶ ἀπεδοκίμασαν τὴν τοῦ γρηγοριανοῦ καλανδαρίου καινοτομίαν" (Μελέτιος Πηγάς, Διπλούς πέλεκυς..., σελ. 97).
3. "Ὁμοίως κατά τό 1587 συνεκροτήθη Σύνοδος ἐν Κων/λει, ἐν ἧ παρόντων Ἱερεμίου τοῦ Β΄, Μελετίου τοῦ Πηγᾶ καί τοῦ Ἱεροσολύμων Σωφρονίου κατεκρίθη τοῦ Ἡμερολογίου ἡ διόρθωσις ὡς ἐπισφαλής καί οὐκ ἀναγκαία, πρόξενος δέ μᾶλλον πολλῶν κινδύνων" Φιλάρετος Βαφείδης (Εκκλησιαστική Ιστορία, τόμος Γ΄, μέρος Α΄,
Κωνσταντινούπολη, 1912, σελ. 125).
4. "Γίνεται καὶ δευτέρα Σύνοδος ἐν τῇ Κωνσταντινουπόλει, παρόντος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου τοῦδε τοῦ Ιερεμίου, τοῦ Αλεξανδρείας Μελετίου τοῦ Πηγᾶ καὶ τοῦ Ιεροσολύμων Σωφρονίου, καὶ ἀπέβαλονσυνοδικῶς τὴν ὑπὸ τοῦ πάπα Γρηγορίου τοῦ ΙΓ γενομένην διόρθωσιν τοῦ Αγίου Πάσχα, ὡς ἐπισφαλῆ, ὡς μὴ ἀναγκαίαν, ὡς πρόξενον πολλῶν σκανδάλων εἰς πάντα τὰ χριστιανικὰ ἔθνη" (Αθανάσιος Κομνηνός Υψηλάντης, Τα μετά την Άλωσιν, Κωνσταντινούπολη, 1870, σελ. 113).
"Δέκατον καί τελευταῖον (σ. αποφάσισε η Σύνοδος του 1593) ἵνα τό Πάσχα γίνηται καθώς τό ἐδιώρισεν ἡ πρώτη σύνοδος καί τό νέον καλεντάριον τό ἐπινοηθέν παρά τῶν Λατίνων νά ἀναθεματίζεται" (Δοσίθεος Ιεροσολύμων, Ανάλεκτα Ιεροσολυμιτικής σταχυολογίας,
τόμος Α΄, Πετρούπολη, 1891, 265-266).
"Τοῦτο μὀνον ἐροῦμεν, ὅτι βαρυτάτου ἐπικειμένου τοῖς παραβαίνουσιν τὰς πατρώας παραδόσεις ἐπιτιμίου, ὅπερ ἡ Ἁγιωτάτη Σύνοδος ἡ ἐν Κωνσταντινουπόλει ἔναγχος διωρίσατο, καὶ ἡμεῖς ταὐτὰ συμψηφίζομεν. Μείνετε οὖν καὶ ἡμεῖς στερεοὶ καὶ ἀκλόνητοι, μὴ εἰς βάρος πέσητε ἀφόρητον. Ὁ δὲ ταράσσων ἡμᾶς, κατὰ τὸν Ἀπόστολον, βαστάσει τὸ κρῖμα" (Μελέτιος Πηγάς, Διπλούς πέλεκυς..., σελ. 119).
Βαρύτατο επιτίμιο σε αυτούς που παραβαίνουν τις πάτριες παραδόσεις όρισε η Πανορθόδοξος Σύνοδος, μας λέει ο συμμετέχων σε αυτήν - και ψυχή αυτής, κατά τους ειδικούς - Άγιος Μελέτιος Πηγάς.
Βεβαίως, εσείς οι σημερινοί Νεοημερολογίτες, κ. Ρίζο, δεν είστε "ενεργεία" αναθεματισμένοι, αλλά "δυνάμει", βρίσκεστε δηλαδή υπό το ανάθεμα, το οποίο, κατά τους Αγίους, ενεργείται σε κάθε εποχή από Σύνοδο ζώντων επισκόπων.
ζ. Ερχόμαστε τώρα σε μια μεγάλη ιστορική ανακρίβεια, με την οποία αδικείτε κατάφορα την αγία μνήμη του Πατριάρχου Ιερεμίου, τον οποίο βγάλατε προδότη με ανιστόρητα και αυθαίρετα συμπεράσματα. Καί τί φέρνετε ως τεκμήρια της δήθεν προδοσίας του; Τα κατά των Ορθοδόξων μέτρα που θέσπισε ο Πάπας Κλήμης ο Η΄ το 1595, τα οποία τάχα ο Ιερεμίας τα αποδέχτηκε!
Πριν τοξεύσετε όμως αυτήν την ανυπόστατη κατηγορία θα έπρεπε να είχατε υπόψιν σας ότι:
1. Οι κατά των Ορθοδόξων ενέργειες των Παπών, σαν αυτές που περιγράφετε, δεν ξεκίνησαν το 1595, αλλά από την αρχή της Φραγκοκρατίας στην περιοχή (1204) και οι Ορθόδοξοι, από τον Πατριάρχη μέχρι τον τελευταίο πιστό, δεν έπαυσαν στιγμή να αμύνονται εναντίον αυτών.
2. Το 1595 ήταν το έτος κατά το οποίο κοιμήθηκε ο Πατριάρχης Ιερεμίας.
3. Τα Ιόνια Νησιά ανήκαν μεν υπό την ευρύτερη έννοια στην δικαιοδοσία του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, αλλά ποιμαίνονταν από δικό τους επίσκοπο, τον Μητροπολίτη Κεφαλληνίας, Ζακύνθου και Ιθάκης, ο οποίος τότε ήταν ο Νικόδημος Μεταξάς ο Α΄ (1591-1601).
4. Η Ενετική Δημοκρατία (στην οποία ανήκαν τα Ιόνια Νησιά), παρά την ασφυκτική πίεση των Παπών και των Λατίνων κληρικών, παρείχε κάλυψη στους Ελληνορθοδόξους υπηκόους τους και φρόντισε μάλιστα "νὰ ἀφαιρέσῃ τοὺς Γραικοὺς ἀπὸ τῆς δικαιοδοσίας τοῦ αὐτοῦ δικαστηρίου [τῆς ἱερᾶς ἐξετάσεως], μὴ κρίνασα δίκαιον νὰ δικάζῃ ἡ Αὐλὴ τῆς Ῥώμης ἐν τῇ ἰδίᾳ αὑτῆς δίκῃ", όπως γράφει ο έγκριτος Ζακυνθινός ιστορικόςΕρμάννος Λούντζης (Περί της πολιτικής καταστάσεως της Επτανήσου επί Ενετών, Αθήνα, 1856, σελ. 101). Έτσι μέτρα των Παπών, σαν αυτά που αναφέρετε, δεν έβρισκαν εφαρμογή στην πράξη στα εδάφη των Ενετών.
5. Περί δε των μεικτών γάμων, ο προαναφερθείς ιστορικός γράφει πως τόσο ο Ορθόδοξος, όσο και ο Λατίνος επίσκοπος "ἐξεσφενδόνιζον ἀφορισμούς, ὁ μὲν κατὰ τῶν Ὀρθοδόξων νυμφευομένους Λατινίδας, ὁ δὲ κατὰ τῶν Λατίνων συνερχομένον εἰς γάμον μετὰ Ὀρθοδόξων" (αυτόθι, σελ. 99).
Καταρρίπτεται λοιπόν η κατά του Ιερεμίου άδικος συκοφαντία σας. Άλλωστε ο Ιερεμίας δεν αναδείχθηκε υπέρμαχος της Ορθοδοξίας, μόνο για την στάση του απέναντι στην Ημερολογιακή Καινοτομία του 1582, αλλά και για τις θεολογικότατες Αποκρίσεις του προς τους Λουθηρανούς (και τον τρόπο Διαλόγου), την καταπολέμηση της Σιμωνίας και την πάταξη της διαφθοράς και της αμάθειας, εγκωμιαζόμενος από όλους τους Ορθοδόξους (αποτελείτε μοναδική εξαίρεση) και όχι μόνο από τους Παλαιοημερολογίτες.
Αν είχατε μελετήσει καλώς την περί του Ημερολογιακού φιλολογία θα βλέπατε ότι αυτό το σοφιστικό επιχείρημα είχε χρησιμοποιήσει και ο πρωτεργάτης της Ημερολογιακής Καινοτομίας του 1924 Χρυσόστομος Παπαδόπουλος, ο οποίος έγραφε: "Πῶς οἱ μετὰ τὸ Σχίσμα τοῦ 1054 Πατέρες ἡμῶν, ἐπὶ πἐντε περίπου αἰώνας μέχρι τοῦ 1583, δηλαδὴ πρὸ τοῦ Γρηγοριανοῦ ἡμερολογίου, συνεώρταζον μετὰ τῶν Λατίνων πάσας ἀνεξαιρέτως τὰς ἑορτάς;". Ο κλεινός Ιεράρχης Χρυσόστομος Καβουρίδης όμως τον φίμωσε γράφοντάς του πως εκείνους τους πέντε αιώνες "οὐχὶ ἡμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι, ἀλλ' οἱ Λατῖνοι ἑορτάζουσι τὰς ἑορτὰς ταύτας μεθ' ἡμῶν τῶν Ὀρθοδόξων· διότι ἄλλο εἶνε τὸ νὰ ἀφήσωσιν οἱ Ὀρθόδοξοι τὰς ἰδίας ἡμέρας τῶν ἑορτῶν κατὰ τὴν τάξιν τὴν ἀνέκαθεν κρατοῦσαν ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ καὶ νὰ ἀκολουθήσωσι τὴν τάξιν τῶν Λατίνων καὶ τῶν Διαμαρτυρομένων εἰς τὰς ἑορτίους ἡμέρας, τοῦθ' ὅπερ ἔπραξεν ὁ Μακαριώτατος, καὶ ἄλλο εἶνε νὰ ἔλθωσιν οἱ Λατῖνοι καὶ Προτεστάνται μεθ' ἡμῶν τῶν Ὀρθοδόξων νὰ ἑορτάζωσιν, ὁπότε οὐδεμίαν ἡμεῖς ὑπέχομεν, κατὰ τὸ πνεῦμα τῶν Κανόνων, διὰ τὸν τοιοῦτον συνεορτασμὸν, εὐθύνην καὶ κατάκρισιν" (Άπαντα, τόμ. α΄, σελ. 282).
ε. Αναφερόμενος στις αποφάσεις των Πανορθοδόξων Συνόδων του ΙΣΤ΄ αιώνος μας λέτε πως αυτές καταδίκασαν την Ημερολογιακή Καινοτομία του 1582 αποκλειστικά επειδή έθιγε το Πασχάλιο. Αυτό είναι η μισή αλήθεια. Ο λόγος που καταδικάστηκε το Γρηγοριανό Ημερολόγιο δεν είναι μόνο επειδή έθιγε το Πασχάλιο, αλλά και επειδή προκάλεσε αναταραχή, σκανδαλισμό και διαιρέσεις στους Ορθοδόξους.
Ας δούμε τα επίσημα εκκλησιαστικά κείμενα της εποχής:
"Οὐ γάρ ἀγνοοῦμεν ὅσα σκάνδαλα ἔχουσι γενέσθαι διὰ τὰ νέα ταῦτα ὡρολόγια... Εἰ οὖν συνέβη τοῦτο ποτε, σκῆψίν τινα τὰ νέα εἶχον ὡρολόγια. Ἐπεί δὲ τῇ χάριτι τοῦ Θεοῦ μέχρι τοῦ νῦν παλαιᾷ τε καὶ νέᾳ Ρώμη καλῶς τὸν ἕνα Χριστόν ἅπαξ τοῦ ἐνιαυτοῦ συνεώρταζεν, ὡς ἅπαξ αὐτοῦ παθόντος, τίνος ἕνεκα ἡ σύγχυσις αὕτη καὶ τό παγκόσμιον σκάνδαλον τῶν ἀκουομένων δέκα ἡμερῶν;...῞Οθεν οὐδὲ μετατρέπειν δεῖ τὸν τῶν Ἁγίων Πατέρων κανόνα καὶ καινοτομεῖν καὶ εἰς αἰτίαν στάσεως τάς Χριστοῦ Ἐκκλησίας κινεῖν" (Από την Επιστολή Κωνσταντινουπόλεως Ιερεμίου προς τον Δόγη της Βενετίας, Φεβρουάριος 1583 στο Διπλούς πέλεκυς..., σελ. 61-63).
"Τὸ μερικῶς διαδέχεσθαι τὴν διόρθωσιν σκάνδαλον ἐργάζεται τοῖς λοιποῖς" (Από την Επιστολή Κωνσταντινουπόλεως Ιερεμίου προς τον Πάπα Γρηγόριο, Αύγουστος 1583 στο Διπλούς πέλεκυς..., σελ. 206) [Αυτό απάντησε ο Ιερεμίας στην πρόταση του Πάπα να δεχθεί έστω και μόνο η Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως το νέο ημερολόγιο - ο Καινοτόμος του 1924, Χρυσόστομος Παπαδόπουλος αν και απέφυγε τον σκόπελο της αλλαγής του Πασχαλίου, εν τούτοις προσέκρουσε στον βράχο αυτό, της μη ομοφώνου μεταρρυθμίσεως].
"Ἐπειδὴ καὶ πάλιν ἡ ἐκκλησία τῆς πρεσβυτέρας Ῥώμης, ἅτε καινοτομίαις χαίρουσα, τοῖς περὶ αὐτὴν ἀστρονόμοις ἀπερισκέπτως συνήνεσε καὶ μετέθετο τὰ καλῶς περὶ τοῦ ἱεροῦ Πάσχα τοῖς χριστιανοῖς τελούμενα τὰ ἀπὸ τῆς ἁγίας καὶ οικουμενικῆς συνόδου τιη΄ θεοφόρων πατέρων ορισθέντα, παρά τε τῶν λοιπῶν συνόδων κυρωθέντα, στεργόμενα δὲ παρὰ τῶν ἁπανταχοῦ γῆς χριστιανῶν καὶ ἑορταζόμενα ὡς ὥρισαν, τούτου δὲ ἕνεκα σκανδάλων γίνεται αίτία... κακῶς δὲ παρὰ τῶν νῦν ἀστρονόμων τῆς παλαιᾶς Ῥώμης ἀφῃρέθησαν αἱ δέκα ἡμέραι παρὰ τοῦ Ὀκτωβρίου μηνὸς· πρὸς τοῖς ἄλλοις γὰρ καὶ σύγχυσιν ἐν ἑαυτῷ περιέχει τὸ νέον αὐτὸ ὡρολόγιον καὶ ἀνατροπὴν ἀναθεωρούμενον... βέλτιον ὃ ἦν αὐτοῖς μὴ καὶνοτομεῖν καὶ τοιαῦτα μεταποιεῖν, καὶ ταῖς ἐκκλησίαις Χριστοῦ στάσεως ού μετρίας γίνεσθαι προξένους" (Από την Συνοδική Επιστολή Κωνσταντινουπόλεως Ιερεμίου προς τους Αρμενίους, 20/11/1583 στο Διπλούς πέλεκυς..., σελ. 67, 71).
"Τὸ γὰρ καλανδάριον τὸ Γρηγοριανὸν οὐ μόνον ἀδιόρθωτὸν ἐστι καὶ ἔξω τῶν κανόνων τῶν πατέρων, ἀλλὰ καὶ συγχύσεις καὶ σκάνδαλα γεννᾷ καὶ τὰς πολιτείας εἰς στάσιν ἐγείρει" (Από την Κανονική Επιστολή Αλεξανδρείας Μελετίου Πηγά προς τον Λεοντοπόλεως Γεδεών, 1597 στο Διπλούς πέλεκυς..., σελ. 186).
"Ἐξ οὗ γὰρ ἐξεδόθη τὸ Καλενδάριον τὸ Γρηγοριανὸν ἄλλο οἷον μῆλον ἔριδος τὴν οἰκουμένην ἐτάραξε καὶ χειμὼν τις αἰφνίδιος κατέλαβε τὴν ὑπ’ οὐρανὸν" (Από την Κανονική Επιστολή Αλεξανδρείας Μελετίου Πηγά προς τον Λεοντοπόλεως Γεδεών, 1597 στο Διπλούς πέλεκυς..., σελ. 186).
Επομένως παρόλο που η Ημερολογιακή Καινοτομία του 1924 δεν ήταν ακριβώς ίδια με την Ημερολογιακή Καινοτομία του 1582 (αφού στην πρώτη υπήρχε μεν αλλαγή του Ημερολογίου, χωρίς να θιγεί άμεσα το Πασχάλιο), εν τούτοις είναι ακριβώς ίδια τόσο ως προς τον σκοπό να εξυπηρετήσει μια αίρεση (το 1582 τον Παπισμό, το 1924 τον Οικουμενισμό), όσο και ως προς το αποτέλεσμά της (σκάνδαλα, αναταραχές, πρόκληση σχίσματος). Γι' αυτό και είναι καταδικαστέα.
στ. Συνεχίζετε γράφοντας τα εξής: "Ο περισέβαστος του πατρίου αρχιμ. Χρυσόστομος Σπύρου – όπως και πολλοί άλλοι – γράφει ότι οι Σύνοδοι του 1583, 1587, 1593 «είχαν αφορίσει πάντας όσους θα εδέχοντο την γρηγοριανήν μεταρύθμισιν», όμως η Σύνοδοι δεν αποφάσισαν τίποτα τέτοιο".
Πρώτον, όπως φαίνεται από το βιβλίο του αειμνήστου Γέροντος Χρυσοστόμου, στο οποίο παραπέμπετε, το ότι οι Σύνοδοι του ΙΣΤ΄ αιώνος είχαν αφορίσει όσους θα δεχόντουσαν την γρηγοριανή μεταρρύθμιση δεν "το γράφει" ο Γέροντας, αλλά η Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια.
Δεύτερον, το αν αποφάσισαν κάτι τέτοιο οι Σύνοδοι ή όχι, δεν θα μας το πει ούτε η Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια μόνο, ούτε εσείς, και μάλιστα χωρίς παραπομπές. Θα ανατρέξουμε στις πηγές για να το μάθουμε. Ας τις δούμε:
1. "Πατριαρχεύοντος τούτου τοῦ Ἱερεμίου, Σύνοδος Μητροπολιτῶν συνήχθη ἐν Κων/πόλει τῷ 1583, ἐπιδημεύσαντος καί Σιλβέστρου τοῦ Ἀλεξανδρείας, ἥτις κατακρίνασα τό καινοτομηθέν ὑπό Γρηγορίου τοῦ Ρώμης Καλενδάριον, δέν τό ἐδέχθη, κατά τήν αἴτησιν τῶν Λατίνων" (Μελέτιος Αθηνών, Εκκλησιαστική Ιστορία, τόμος Γ΄, Βιέννη, 1784, σελ. 402).
2. "Ἐν Κωνσταντινουπόλει συναθροισθέντες οἱ πατέρες, τῶν τεττάρων παρόντων πατριαρχῶν, τῶν μὲν αὐτοπροσώπως, τῶν δὲ δι’ ἐπιτρόπων, συνοδικῶς ἀπεφῇναντο στερεὰν μένειν τὴν τῶν πατέρων τοῦ πασχαλίου μέθοδον, καὶ ἀπεδοκίμασαν τὴν τοῦ γρηγοριανοῦ καλανδαρίου καινοτομίαν" (Μελέτιος Πηγάς, Διπλούς πέλεκυς..., σελ. 97).
3. "Ὁμοίως κατά τό 1587 συνεκροτήθη Σύνοδος ἐν Κων/λει, ἐν ἧ παρόντων Ἱερεμίου τοῦ Β΄, Μελετίου τοῦ Πηγᾶ καί τοῦ Ἱεροσολύμων Σωφρονίου κατεκρίθη τοῦ Ἡμερολογίου ἡ διόρθωσις ὡς ἐπισφαλής καί οὐκ ἀναγκαία, πρόξενος δέ μᾶλλον πολλῶν κινδύνων" Φιλάρετος Βαφείδης (Εκκλησιαστική Ιστορία, τόμος Γ΄, μέρος Α΄,
Κωνσταντινούπολη, 1912, σελ. 125).
4. "Γίνεται καὶ δευτέρα Σύνοδος ἐν τῇ Κωνσταντινουπόλει, παρόντος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου τοῦδε τοῦ Ιερεμίου, τοῦ Αλεξανδρείας Μελετίου τοῦ Πηγᾶ καὶ τοῦ Ιεροσολύμων Σωφρονίου, καὶ ἀπέβαλονσυνοδικῶς τὴν ὑπὸ τοῦ πάπα Γρηγορίου τοῦ ΙΓ γενομένην διόρθωσιν τοῦ Αγίου Πάσχα, ὡς ἐπισφαλῆ, ὡς μὴ ἀναγκαίαν, ὡς πρόξενον πολλῶν σκανδάλων εἰς πάντα τὰ χριστιανικὰ ἔθνη" (Αθανάσιος Κομνηνός Υψηλάντης, Τα μετά την Άλωσιν, Κωνσταντινούπολη, 1870, σελ. 113).
"Δέκατον καί τελευταῖον (σ. αποφάσισε η Σύνοδος του 1593) ἵνα τό Πάσχα γίνηται καθώς τό ἐδιώρισεν ἡ πρώτη σύνοδος καί τό νέον καλεντάριον τό ἐπινοηθέν παρά τῶν Λατίνων νά ἀναθεματίζεται" (Δοσίθεος Ιεροσολύμων, Ανάλεκτα Ιεροσολυμιτικής σταχυολογίας,
τόμος Α΄, Πετρούπολη, 1891, 265-266).
"Τοῦτο μὀνον ἐροῦμεν, ὅτι βαρυτάτου ἐπικειμένου τοῖς παραβαίνουσιν τὰς πατρώας παραδόσεις ἐπιτιμίου, ὅπερ ἡ Ἁγιωτάτη Σύνοδος ἡ ἐν Κωνσταντινουπόλει ἔναγχος διωρίσατο, καὶ ἡμεῖς ταὐτὰ συμψηφίζομεν. Μείνετε οὖν καὶ ἡμεῖς στερεοὶ καὶ ἀκλόνητοι, μὴ εἰς βάρος πέσητε ἀφόρητον. Ὁ δὲ ταράσσων ἡμᾶς, κατὰ τὸν Ἀπόστολον, βαστάσει τὸ κρῖμα" (Μελέτιος Πηγάς, Διπλούς πέλεκυς..., σελ. 119).
Βαρύτατο επιτίμιο σε αυτούς που παραβαίνουν τις πάτριες παραδόσεις όρισε η Πανορθόδοξος Σύνοδος, μας λέει ο συμμετέχων σε αυτήν - και ψυχή αυτής, κατά τους ειδικούς - Άγιος Μελέτιος Πηγάς.
Βεβαίως, εσείς οι σημερινοί Νεοημερολογίτες, κ. Ρίζο, δεν είστε "ενεργεία" αναθεματισμένοι, αλλά "δυνάμει", βρίσκεστε δηλαδή υπό το ανάθεμα, το οποίο, κατά τους Αγίους, ενεργείται σε κάθε εποχή από Σύνοδο ζώντων επισκόπων.
ζ. Ερχόμαστε τώρα σε μια μεγάλη ιστορική ανακρίβεια, με την οποία αδικείτε κατάφορα την αγία μνήμη του Πατριάρχου Ιερεμίου, τον οποίο βγάλατε προδότη με ανιστόρητα και αυθαίρετα συμπεράσματα. Καί τί φέρνετε ως τεκμήρια της δήθεν προδοσίας του; Τα κατά των Ορθοδόξων μέτρα που θέσπισε ο Πάπας Κλήμης ο Η΄ το 1595, τα οποία τάχα ο Ιερεμίας τα αποδέχτηκε!
Πριν τοξεύσετε όμως αυτήν την ανυπόστατη κατηγορία θα έπρεπε να είχατε υπόψιν σας ότι:
1. Οι κατά των Ορθοδόξων ενέργειες των Παπών, σαν αυτές που περιγράφετε, δεν ξεκίνησαν το 1595, αλλά από την αρχή της Φραγκοκρατίας στην περιοχή (1204) και οι Ορθόδοξοι, από τον Πατριάρχη μέχρι τον τελευταίο πιστό, δεν έπαυσαν στιγμή να αμύνονται εναντίον αυτών.
2. Το 1595 ήταν το έτος κατά το οποίο κοιμήθηκε ο Πατριάρχης Ιερεμίας.
3. Τα Ιόνια Νησιά ανήκαν μεν υπό την ευρύτερη έννοια στην δικαιοδοσία του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, αλλά ποιμαίνονταν από δικό τους επίσκοπο, τον Μητροπολίτη Κεφαλληνίας, Ζακύνθου και Ιθάκης, ο οποίος τότε ήταν ο Νικόδημος Μεταξάς ο Α΄ (1591-1601).
4. Η Ενετική Δημοκρατία (στην οποία ανήκαν τα Ιόνια Νησιά), παρά την ασφυκτική πίεση των Παπών και των Λατίνων κληρικών, παρείχε κάλυψη στους Ελληνορθοδόξους υπηκόους τους και φρόντισε μάλιστα "νὰ ἀφαιρέσῃ τοὺς Γραικοὺς ἀπὸ τῆς δικαιοδοσίας τοῦ αὐτοῦ δικαστηρίου [τῆς ἱερᾶς ἐξετάσεως], μὴ κρίνασα δίκαιον νὰ δικάζῃ ἡ Αὐλὴ τῆς Ῥώμης ἐν τῇ ἰδίᾳ αὑτῆς δίκῃ", όπως γράφει ο έγκριτος Ζακυνθινός ιστορικόςΕρμάννος Λούντζης (Περί της πολιτικής καταστάσεως της Επτανήσου επί Ενετών, Αθήνα, 1856, σελ. 101). Έτσι μέτρα των Παπών, σαν αυτά που αναφέρετε, δεν έβρισκαν εφαρμογή στην πράξη στα εδάφη των Ενετών.
5. Περί δε των μεικτών γάμων, ο προαναφερθείς ιστορικός γράφει πως τόσο ο Ορθόδοξος, όσο και ο Λατίνος επίσκοπος "ἐξεσφενδόνιζον ἀφορισμούς, ὁ μὲν κατὰ τῶν Ὀρθοδόξων νυμφευομένους Λατινίδας, ὁ δὲ κατὰ τῶν Λατίνων συνερχομένον εἰς γάμον μετὰ Ὀρθοδόξων" (αυτόθι, σελ. 99).
Καταρρίπτεται λοιπόν η κατά του Ιερεμίου άδικος συκοφαντία σας. Άλλωστε ο Ιερεμίας δεν αναδείχθηκε υπέρμαχος της Ορθοδοξίας, μόνο για την στάση του απέναντι στην Ημερολογιακή Καινοτομία του 1582, αλλά και για τις θεολογικότατες Αποκρίσεις του προς τους Λουθηρανούς (και τον τρόπο Διαλόγου), την καταπολέμηση της Σιμωνίας και την πάταξη της διαφθοράς και της αμάθειας, εγκωμιαζόμενος από όλους τους Ορθοδόξους (αποτελείτε μοναδική εξαίρεση) και όχι μόνο από τους Παλαιοημερολογίτες.
(ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ)
