Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,
Τὸ σημερινὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα χαρακτηρίζεται ἀπὸ μία λήξη καὶ μία ἀρχή. Συγκεκριμένα, ἡ λήξη ἀφορᾶ τὸ κήρυγμα τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Μὲ τὴ σύλληψη τοῦ βαπτιστοῦ Ἰωάννου ὑποχωρεῖ ἡ «σκιὰ τοῦ νόμου». Οἱ προφητεῖες γιὰ τὴν ἔλευση τοῦ Λυτρωτῆ σταματοῦν, διότι τώρα μιλάει ὁ ἴδιος ὁ Λυτρωτής, φανερώνεται, ἀποκαλύπτεται δημοσίως, κηρύττει. Κηρύττει τὴν Καινή, τὴ Νέα Διαθήκη, τὸ εὐαγγέλιο τῆς ἀγάπης καὶ τῆς μετανοίας, τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν.
Ὁ Κύριος μας, λίγο καιρὸ μετὰ τὴ Βάπτισή του, μαθαίνοντας ὅτι ὁ Ἰωάννης παραδόθηκε, ἀνεχώρησε στὴ Γαλιλαία, καὶ ἀπὸ ἐκεῖ στὴν Καπερναούμ, στὰ ὅρια τῶν φυλῶν Ζαβουλὼν καὶ Νεφθαλίμ. Ἐκπληρώθηκε ἔτσι ἡ προφητεία τοῦ προφήτη Ἡσαΐα, «Γῆ Ζαβουλὼν καὶ γῆ Νεφθαλίμ, ὁδὸν θαλάσσης, πέραν τοῦ ᾽Ιορδάνου, Γαλιλαία τῶν ἐθνῶν, ὁ λαὸς ὁ καθήμενος ἐν σκότει εἶδε φῶς μέγα, καὶ τοῖς καθημένοις ἐν χώρᾳ καὶ σκιᾷ θανάτου φῶς ἀνέτειλεν αὐτοῖς». Ἔκτοτε, ἄρχισε ὁ Χριστὸς νὰ κηρύσσει λέγοντας: «Μετανοεῖτε, γιατὶ ἔφθασε ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν».
Προσέξτε κάτι, ἀδελφοί. Δὲν λέει ὁ Κύριος «μετανιῶστε», ἀλλὰ «μετανοεῖτε», δηλαδή, «νὰ μετανιώνετε». Γνωρίζει ὅτι εἴμαστε ἄνθρωποι χοϊκοί, μὲ τὶς ἀδυναμίες καὶ τὰ πάθη μας. Γνωρίζει ὅτι ἄν μετανοήσουμε μία φορά, ἐνδεχομένως νὰ ξαναπέσουμε στὰ ἴδια σφάλματα. Παρ’ ὅλα αὐτά, μᾶς διδάσκει τὴν φιλευσπλαχνία του. Μᾶς λέει: «παιδιά μου, τὸ νὰ πέφτετε εἶναι στὴ φύση σας, ἀλλὰ νὰ ξέρετε ὅτι κάθε φορὰ ποὺ θὰ μετανοεῖτε, ἐγὼ θὰ σᾶς συγχωρῶ ἀνοίγοντας τὴν ἀγκαλιά μου. Καὶ ὄχι μόνο τὴν ἀγκαλιά μου, ἀλλὰ καὶ αὐτὴ τὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θὰ σᾶς ἀνοίγω. Ἀρκεῖ νὰ ἀγωνίζεστε καὶ νὰ μὴν ἐγκαταλείπετε τὴν προσπάθεια». Μὲ τὴ διαρκῆ μετάνοια, λοιπόν, γινόμαστε μέτοχοι τῆς οὐράνιας βασιλείας.
Ὁ Κύριός μας, συνομιλῶντας κάποτε μὲ τοὺς Φαρισαίους, εἶπε: «ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἐντὸς ὑμῶν ἐστίν». Ἡ φράση αὐτὴ ἔχει δεχθεῖ ἀπὸ τοὺς ἁγίους Πατέρες διάφορες ἐρμηνεῖες. Ἄλλοι θεώρησαν ὅτι δηλώνει τὴν εὐθύνη ποὺ ὁ καθένας φέρει γιὰ νὰ κατακτήσει τὸν παράδεισο, ὅτι, δηλαδή, δική μας ὑπόθεση εἶναι ἄν θὰ σωθοῦμε ἤ ὄχι, δεδομένου ὅτι εἴμαστε ἐλεύθεροι. Ἄλλοι ὑποστήριξαν ὅτι ὁ Χριστὸς ἐννοεῖ πὼς ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν εἶναι μέσα μας. Ὅταν καθαρίζουμε τὴν καρδιά μας ἀπὸ καθετὶ πονηρό, τότε ἔρχεται καὶ κατοικεῖ μέσα μας ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἡ παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μᾶς γεμίζει μὲ εὐφροσύνη, τὴν αἰώνια καὶ αὐξανόμενη εὐφροσύνη ποὺ κατακλύζει τὴν οὐράνια βασιλεία. Τέλος, κάποιοι Πατέρες θεώρησαν τὴν φράση αὐτὴ ὑπὸ τὴν ἔννοια ὅτι «ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν εἶναι ἀνάμεσά μας». Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν εἶναι ἡ παρουσία τοῦ Χριστοῦ στὴ ζωή μας. Πράγματι, τότε ὁ Χριστὸς ἦταν ἀνάμεσα στοὺς Φαρισαίους. Ἦταν ἡ σωτηρία ἀνάμεσά τους, ἀλλὰ δὲν τὸν κατάλαβαν. Μετὰ τὴν Ἀνάληψη τοῦ Χριστοῦ, πού βρίσκεται ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν; Στὸ ἅγιο σῶμα τοῦ Χριστοῦ φυσικά, τὴν Ὀρθόδοξοη Ἐκκλησία. Ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἡ εἰκόνα τοῦ παραδείσου στὴ γῆ. Γιὰ αὐτὸ εἴθισται νὰ στολίζουμε τὴν Ἐκκλησία μας μὲ τὰ ὠραιότερα καὶ πολυτιμότερα τῶν ἀντικειμένων. Γιὰ αὐτὸ καὶ οἱ κληρικοὶ ἐν ὥρᾳ ἀκολουθίας στὴν Ἐκκλησία, καὶ μάλιστα τῆς Θείας Λειτουργίας, φοροῦν ὄμορφα καὶ λαμπρὰ ἄμφια, προσπαθῶντας νὰ ἀντικατοπτρίσουν τὴν ὀμορφιὰ τοῦ παραδείσου. Δυστυχῶς, τὸ γεγονὸς αὐτὸ σκανδαλίζει κάποιους τῶν χριστιανῶν. Ἀξίζει, ὅμως, νὰ γνωρίζουμε ὅτι ὡς χριστιανοί, πρέπει νὰ μεριμνοῦμε γιὰ τὴν κάθαρση τῶν ἁμαρτιῶν μας καὶ τὴν ἕνωσή μας μὲ τὸν Θεό, καὶ ὄχι νὰ σκανδαλιζόμαστε ἀπὸ τὶς ὀφθαλμαπάτες.
Ἐν κατακλείδι, θὰ ἤθελα νὰ σταθῶ στὴ φράση τοῦ προφήτη Ἡσαΐα: «ὁ λαὸς ὁ καθήμενος ἐν σκότει εἶδε φῶς μέγα» ὅταν τοὺς ἐπισκέφθηκε ὁ Χριστός. Ἡ παρουσία τοῦ Χριστοῦ εἶναι φῶς. Τί πολυτιμότερο ἀπὸ τὸ φῶς; Τὸ φῶς ἀποκαλύπτει, προστατεύει, ἐλευθερώνει καὶ ὠθεῖ τὸν ἄνθρωπο στὴν πρόοδο. Τὸ φῶς ὁδηγεῖ στὴν ἀλήθεια. Ἄν, λοιπόν, οἱ ἄνθρωποι ἔχουν τὸ φῶς ἀνάμεσά τους, κινδυνεύει ἡ ἐξουσία τῶν «κοσμοκρατόρων τοῦ σκότους». Καταλαβαίνετε τώρα πρὸς τί ὅλος αὐτὸς ὁ πόλεμος κατὰ τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας, κατὰ τῶν ἀρχῶν, ἰδανικῶν καὶ ἠθῶν τοῦ χριστιανισμοῦ; Ἐπιχειροῦν νὰ ἀπομακρύνουν τοὺς ἀνθρώπους ἀπὸ τὸν Θεό γιὰ νὰ βρεθοῦν ξανὰ στὸ σκοτάδι. Τότε, οἱ σκοτισμένοι εὐκολώτερα θὰ κυβερνῶνται.
Πώς ἀντιμετωπίζουμε ὅλο αὐτὸ τὸ κακό; Ὁ Κύριός μας πώς τὸ ἀντιμετώπισε; Σκόρπισε ἀγάπη, συγχώρεση, γαλήνη, ἀξιοπρέπεια, ἀρετή. Σταυρώθηκε καὶ σκόρπισε ζωὴ καὶ ἀνάσταση. Μὲ αὐτὰ τὰ ὅπλα ἐξάλειψε τὸ σκοτάδι. Οὔτε λόγο δὲν ἄρθρωσε γιὰ τοὺς ἄρχοντες τοῦ κακοῦ. Ἄν θέλουμε κὶ ἑμεῖς νὰ ἀνατρέψουμε τὸ κακό, δὲν χρειάζονται πολλὰ λόγια. Μποροῦμε ἁπλὰ νὰ μιμηθοῦμε ἐκεῖνον.
Μᾶς τὸ λέει, ἄλλωστε, διαχρονικά: «Εἰ οὖν ὑμεῖς φίλοι μου ἐστέ, ἐμὲ μιμεῖσθε».
Μετ’ εὐχῶν,
ὁ Ἐπίσκοπός σας,
† ὁ Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος
