A

A

† Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου (Ψαλ. 50,17)

† Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου (Ψαλ. 50,17)
† Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου (Ψαλ. 50,17)

ⲬⲢⲒⲤⲦⲞⲤ ⲀⲚⲈⲤⲦⲎ ! ⲀⲖⲎⲐⲰⲤ ⲀⲚⲈⲤⲦⲎ !

ⲬⲢⲒⲤⲦⲞⲤ ⲀⲚⲈⲤⲦⲎ ! ⲀⲖⲎⲐⲰⲤ ⲀⲚⲈⲤⲦⲎ !
✞ Χριστὸς ἀνέστη ἐκ νεκρῶν, θανάτῳ θάνατον πατήσας καὶ τοῖς ἐν τοῖς μνήμασι ζωὴν χαρισάμενος ✞

Σάββατο 16 Ιουλίου 2022

ΣΥΝΟΨΗ ΤΗΣ ΗΘΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ (Μέρος 6ο)

 Ἁγίου Μητροπολίτου Φιλαρέτου τῆς Ρωσικῆς Διασπορᾶς

6. Ανθρώπινες Ευθύνες

Καθήκοντα προς τον εαυτό μας: η ανάπτυξη πνευματικής προσωπικότητα
(σε αντίθεση με τον εγωισμό). Σταδιακή εξέλιξη αυτής της ανάπτυξης.

Ζώντας σε αυτόν τον κόσμο, ένας Χριστιανός βρίσκεται σε συνεχή, ζωντανή κοινωνία με τον Θεό και με τον πλησίον του – τους ανθρώπους γύρω του. Ταυτόχρονα, καθ’ όλη την διάρκεια της ζωής του, φροντίζει τον εαυτό του – την σωματική του ευεξία και την πνευματική του σωτηρία. Επομένως τα ηθικά του καθήκοντα μπορούν να χωριστούν σε τρεις κατηγορίες: 1) σε αυτά που έχουν σχέση με τον εαυτό του, 2) σε αυτά που έχουν σχέση με τον πλησίον του και 3) τα υψηλότερα καθήκοντα που έχουν σχέση με τον Θεό.

Το πρώτο και σημαντικότερο καθήκον ενός ανθρώπου σε σχέση με τον εαυτό του είναι να αναπτύξει μέσα του μια πνευματική προσωπικότητα – το αληθινό, χριστιανικό μας «εγώ». Η πνευματική προσωπικότητα του χριστιανού δεν είναι κάτι που του δόθηκε εξαρχής, όχι, είναι κάτι που αναζητείται, αποκτάται και αναπτύσσεται με τους προσωπικούς του κόπους και προσπάθειες. Ούτε το σώμα ενός χριστιανού, με τις ικανότητες, τις δυνάμεις και τις προσδοκίες του, ούτε η ίδια η ψυχή του ως έμφυτο κέντρο των συνειδητών του εμπειριών, ως ζωτική αρχή, είναι η πνευματική του προσωπικότητα, το πνευματικό «εγώ». Αυτή η πνευματική προσωπικότητα σε έναν Χριστιανό είναι που τον διακρίνει έντονα από κάθε μη Χριστιανό, και στην Αγία Γραφή δεν ονομάζεται ψυχή, αλλά πνεύμα. Αυτό το πνεύμα είναι ακριβώς το κέντρο, το επίκεντρο της πνευματικής ζωής, που αγωνίζεται για τον Θεό και την αθάνατη, μακάρια και αιώνια ζωή. Ορίζουμε το καθήκον ολόκληρης της ζωής ενός ανθρώπου ως την ανάγκη να χρησιμοποιηθεί η επίγεια προσωρινή ζωή προκειμένου να προετοιμαστεί η αιώνια, πνευματική ζωή. Αυτή η περίπτωση, μπορεί να ειπωθεί και με άλλα λόγια: Το καθήκον της επίγειας ζωής ενός ανθρώπου είναι ότι κατά τη διάρκεια αυτής της ζωής μπορεί να δημιουργήσει και να αναπτύξει την πνευματική του προσωπικότητα, το αληθινό ζωντανό, αιώνιο «εγώ» του.

Μπορείτε να φροντίσετε το «εγώ» σας με διάφορους τρόπους. Υπάρχουν άνθρωποι που ονομάζονται εγωιστές και νοιάζονται πολύ για το «εγώ» τους και το λατρεύουν. Αλλά ο εγωιστής σκέφτεται μόνο τον εαυτό του και κανέναν άλλον. Στον εγωισμό του, προσπαθεί να επιτύχει την προσωπική του ευημερία και ευτυχία με κάθε τρόπο – ακόμη και με τίμημα τα βάσανα και την κακοτυχία των συνανθρώπων του. Και μέσα στην τύφλωσή του, δεν παρατηρεί ότι από την αληθινή σκοπιά – με την έννοια της χριστιανικής κατανόησης της ζωής – βλάπτει μόνο τον εαυτό του, το αθάνατο «εγώ» του.

Έτσι ο Χριστιανισμός, καλώντας έναν άνθρωπο στη δημιουργία της πνευματικής του προσωπικότητας, τον προστάζει εδώ, με τους τρόπους αυτής της δημιουργίας, να διακρίνει μεταξύ του καλού και του κακού, και του αληθινά χρήσιμου από το δήθεν χρήσιμο, αλλά επιβλαβές. Μας διδάσκει ότι πρέπει οτιδήποτε μας δόθηκε από τον Θεό – υγεία, δύναμη, ικανότητες, φυσικές ιδιότητες και χαρακτηριστικά  – να τα θεωρούμε όλα αυτά όχι ως το «εγώ» μας, αλλά ακριβώς ως δώρα προς εμάς από τον Θεό, τα οποία πρέπει να τα χρησιμοποιήσουμε (όπως τα υλικά στην κατασκευή ενός κτιρίου) για την δημιουργία του πνεύματος. Και γι’ αυτό πρέπει να χρησιμοποιήσουμε όλα αυτά τα «ταλέντα» που έδωσε ο Θεός, όχι μόνο για τον εαυτό μας – εγωιστικά -, αλλά και για τους άλλους. Διότι οι νόμοι της Ουράνιας Αλήθειας είναι αντίθετοι με τους νόμους του επίγειου κέρδους. Σύμφωνα με τις επίγειες έννοιες, αυτός που συλλέγει για τον εαυτό του, αποκτά κέρδος στη γη. Σύμφωνα με τη διδασκαλία της ουράνιας αλήθειας του Θεού αυτός ο οποίος στην επίγεια ζωή μοιράζει στους άλλους και κάνει το καλό, κερδίζει στην αιωνιότητα. Στην γνωστή παραβολή για τον άδικο οικονόμο (Λουκ. κεφ. ιϛ΄) η κύρια ιδέα και το κλειδί για τη σωστή κατανόησή της είναι η αρχή της αντίθεσης μεταξύ των εννοιών του επίγειου εγωισμού και της αλήθειας του Θεού. Σε αυτή την παραβολή, ο Κύριος αποκάλεσε ευθέως τον επίγειο πλούτο, που συλλέχθηκε εγωιστικά, «άδικο πλούτο» και διέταξε να τον χρησιμοποιεί κάποιος όχι για τον εαυτό του, αλλά για τους άλλους, προκειμένου να γίνει δεκτός στις αιώνιες μονές.

Το ιδανικό της χριστιανικής τελειότητας είναι ασύλληπτα υψηλό. «Να είστε τέλειοι όπως είναι τέλειος ο Επουράνιος Πατέρας σας»[1], είπε ο Σωτήρας Χριστός. Και επομένως στο έργο ενός ανθρώπου πάνω στον εαυτό του για την ανάπτυξη της πνευματικής του προσωπικότητας δεν μπορεί να υπάρξει τέλος. Όλη η επίγεια ζωή του Χριστιανού είναι ένα αδιάκοπο κατόρθωμα ηθικής αυτοτελειοποίησης. Και φυσικά η χριστιανική τελειότητα δεν δίνεται στον άνθρωπο αμέσως, αλλά σταδιακά. Ο Άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ σε έναν Χριστιανό που, λόγω της απειρίας του, σκέφτηκε να επιτύχει αμέσως την αγιότητα, είπε: «Κάνε τα πάντα αργά και όχι βιαστικά, η αρετή δεν είναι αχλάδι, δεν θα το φας μονομιάς…». Και ο Απόστολος Παύλος, με όλο το πνευματικό του ύψος και την δύναμη, δεν θεωρούσε ότι είχε φτάσει στην τελειότητα, αλλά είπε μόνο ότι εξακολουθούσε να αγωνίζεται για τέτοια τελειότητα «για το βραβείο της άνω κλήσεως του Θεού εν Χριστώ Ιησού…»[2].


[1]«Ἔσεσθε οὖν ὑμεῖς τέλειοι, ὥσπερ ὁ Πατὴρ ὑμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς τέλειός ἐστιν» (Ματθ. ε΄ 48).

[2] «Οὐχ ὅτι ἤδη ἔλαβον ἢ ἤδη τετελείωμαι, διώκω δὲ εἰ καὶ καταλάβω, ἐφ᾿ ᾧ καὶ κατελήφθην ὑπὸ τοῦ Χριστοῦ Ἰησοῦ. Ἀδελφοί, ἐγὼ ἐμαυτὸν οὔπω λογίζομαι κατειληφέναι· ἕν δέ, τὰ μὲν ὀπίσω ἐπιλανθανόμενος τοῖς δὲ ἔμπροσθεν ἐπεκτεινόμενος κατὰ σκοπὸν διώκω ἐπὶ τὸ βραβεῖον τῆς ἄνω κλήσεως τοῦ Θεοῦ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ» (Φιλ. γ΄ 12-14).

Παρασκευή 15 Ιουλίου 2022

Νέα επιστολή διακοπή της πνευματικής κοινωνίας (αποτείχιση) προς τον Μητροπολίτη Σερρών και Νιγρίτας Θεολόγο

 

Σημείωση Ιστολόγιο ΟΡΘΟΠΡΑΞΙΑ:
Είναι μια καλή αρχή... Ας ευχηθούμε να τον φωτήσει ο Θεός και να ακολουθήσει την Γνήσια Ορθοδοξία που είναι η Εκκλησία του Πατρίου!!!

---------

“Με την παρούσα επιστολή σας ενημερώνω ότι… διακόπτω την πνευματική κοινωνία με εσάς και παύω να εκκλησιάζομαι σε ναούς, στους οποίους μνημονεύεται το όνομά σας κατά τίς ιερές Ακολουθίες”…

Πηγή: katanixi.gr

Αθανάσιος Μακρής
Μεγάλου Αλεξάνδρου 6Α
2321056353
makrissakis@gmail.com

Σέρρες  13  Ιουλίου 22



Πρός: Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Σερρών και Νιγρίτης κ. Θεολόγο

Σεβασμιώτατε,

Με την παρούσα επιστολή σας ενημερώνω ότι, ακολουθώντας την διδασκαλία των αγίων και θεοφόρων Πατέρων και τους ιερούς κανόνες της Ορθοδόξου ημών Εκκλησίας στο θέμα της κοινωνίας με τους αιρετικούς (ΙΕ’ κανόνας της ΑΒ συνόδου Μ. Φωτίου), διακόπτω την πνευματική κοινωνία με εσάς και παύω να εκκλησιάζομαι σε ναούς, στους οποίους μνημονεύεται το όνομά σας κατά τίς ιερές Ακολουθίες. Όπως επίσης και με κάθε αρχιερέα ο οποίος «δημοσίᾳ καί γυμνῇ τῇ κεφαλῇ ἐπ’ Ἐκκλησίας» κηρύσσει αίρεση. 

Με την πράξη μου αυτή σας καταγγέλλω ενώπιον της Εκκλησίας ως Επίσκοπο αιρετίζοντα και συγκεκριμένα ως οπαδό και διδάσκαλο της αίρεσης του Οικουμενισμού, αφού ως μέλος της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος αποδεχθήκατε και εισηγηθήκατε (23-11-2016) τις αιρετικές αποφάσεις της λεγόμενης Αγίας και Μεγάλης Συνόδου  στο Κολυμπάρι της Κρήτης τον Ιούνιο του 2016 και έκτοτε δεν τις αποκηρύξατε. Η ληστρική ψευδοσύνοδος αυτή όχι μόνο δεν καταδίκασε αιρέσεις αλλά αναγνώρισε τις αιρέσεις ως εκκλησίες. (Εἰς μίαν, Ἁγίαν, Καθολικὴν καὶ Ἀποστολικὴν Ἐκκλησίαν).

Επίσης έχετε αποδεχθεί το Ουκρανικό αυτοκέφαλο (κακοκέφαλο)  με αχειροτόνητους, καθηρημένους, ουνίτες, αιρετικούς ιερείς και αρχιερείς.  (<<κοινωνῶν ἀκοινωνήτω ἀκοινώνητος ἔσται,>> Ι’ κανών Αγίων Αποστόλων)

Επίσης έχετε αποδεχθεί όλες τις βλασφημίες του κορονοϊού. Κλείσιμο ιερών ναών, κάτι το οποίο απαγορεύεται. (<<σεπτόν ναόν κλείων, ὡς μή γίνεσθαι ἐν αὐτῷ τάς τοῦ Θεοῦ λειτουργίας, καί εἰς ἀναίσθητον τήν ἑαυτοῦ μανίαν ἐπιπέμπων, ἀναίσθητος ὄντως ἐστί,>>  Δ’ κανόνας της 7ης Οικουμενικής Συνόδου).  Μασκοφορίες εντός ιερών ναών. Αποδοχή ενδεχόμενης μόλυνσης από το Σώμα και το Αίμα του Ιησού Χριστού. Και τόσα άλλα.

Τελέσατε την εορτή του Πάσχα ημέρα Σάββατο (Καὶ ἀναστάντα τῇ τρίτῃ ἡμέρα κατὰ τὰς Γραφάς). 

Αποδεχθήκατε ελαφρά τη καρδία και προωθήσατε τον εμβολιασμό του ποιμνίου με εμβόλια στον σχεδιασμό, την ανάπτυξη και την παραγωγή των οποίων χρησιμοποιήθηκαν αποδεδειγμένα ανθρώπινα εκτρωμένα έμβρυα.  

Για όλους τους παραπάνω λόγους με χαρμολύπη προβαίνω στην αποτείχιση, την διακοπή της πνευματικής σχέσης και κοινωνίας με εσάς. 

Δεν προσχωρώ σε   σχίσματα, παλαιό ημερολόγιο, ΓΟΧ κτλ. Θα εκκλησιάζομαι μόνο όπου λειτουργούν ιερείς που δε σας μνημονεύουν, κάνοντας χρήση του δικαιώματος και της υποχρεώσεως της διακοπής μνημοσύνου του προϊσταμένου επισκόπου τους, όπως σαφώς ορίζει ο 15ος κανόνας της Πρωτοδευτέρας Συνόδου επί Μεγάλου Φωτίου, μέχρι να  καταδικάσετε την ψευδοσύνοδο του Κολυμπαρίου και να αποκηρύξετε τον Οικουμενισμό και όλες τις βλασφημίες με λόγια και έργα.

Κανὼν ιε’ << Οἱ γὰρ δι’ αἱρεσίν τινα, παρὰ τῶν ἁγίων Συνόδων ἢ Πατέρων κατεγνωσμένην, τῆς πρὸς τὸν πρόεδρον κοινωνίας ἑαυτοὺς διαστέλλοντες, ἐκείνου τὴν αἵρεσιν δηλονότι δημοσίᾳ κηρύττοντος καὶ γυμνῇ τῇ κεφαλῇ ἐπ’ ἐκκλησίας διδάσκοντος, οἱ τοιοῦτοι οὐ μόνον τῇ κανονικῇ ἐπιτιμήσει οὐχ ὑποκείσονται, πρὸ συνοδικῆς διαγνώσεως ἑαυτοὺς τῆς πρὸς τὸν καλούμενον ἐπίσκοπον κοινωνίας ἀποτειχίζοντες, ἀλλὰ καὶ τῆς πρεπούσης τιμῆς τοῖς ὀρθοδόξοις ἀξιωθήσονται. Οἱ γὰρ ἐπισκόπων, ἀλλὰ ψευδεπισκόπων καὶ ψευδοδιδασκάλων κατέγνωσαν, καὶ οὐ σχίσματι τὴν ἕνωσιν τῆς ἐκκλησίας κατέτεμον, ἀλλὰ σχισμάτων καὶ μερισμῶν τὴν ἐκκλησίαν ἐσπούδασαν ῥύσασθαι>>.

 “….ἀλλὰ καὶ ἐὰν ἡμεῖς ἢ ἄγγελος ἐξ οὐρανοῦ εὐαγγελίζηται ὑμῖν παρ’ ὃ εὐηγγελισάμεθα ὑμῖν, ἀνάθεμα ἔστω. ὡς προειρήκαμεν, καὶ ἄρτι πάλιν λέγω· εἴ τις ὑμᾶς εὐαγγελίζεται παρ’ ὃ παρελάβετε, ἀνάθεμα ἔστω…”. Προς Γαλάτας 1.8

Με σεβασμό και χαρμολύπη

ΣΕΡΡΕΣ 13-7-2022

Κυριακή 10 Ιουλίου 2022

Η ΚΑΘΑΡΗ ΚΑΡΔΙΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΘΡΟΝΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ (Άγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως)

 

Τίποτα δεν είναι μεγαλύτερο από την καθαρή καρδιά, γιατί μια τέτοια καρδιά γίνεται θρόνος του Θεού. Και τι είναι ενδοξότερο από το θρόνο του Θεού; Ασφαλώς τίποτα. Λέει ο Θεός γι’ αυτούς που έχουν καθαρή καρδιά: «Θα κατοικήσω ανάμεσά τους και θα πορεύομαι μαζί τους. Θα είμαι Θεός τους, κι αυτοί θα είναι λαός μου». (Β’ Κορ. 6, 16).

Ποιοι λοιπόν είναι ευτυχέστεροι απ’ αυτούς τους ανθρώπους; Και από ποιο αγαθό μπορεί να μείνουν στερημένοι;

Δεν βρίσκονται όλα τ’ αγαθά και τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος στις μακάριες ψυχές τους; Τι περισσότερο χρειάζονται; Τίποτα, στ’ αλήθεια, τίποτα! Γιατί έχουν στην καρδιά τους το μεγαλύτερο αγαθό: τον ίδιο το Θεό!

Πόσο πλανιούνται οι άνθρωποι που αναζητούν την ευτυχία μακριά από τον εαυτό τους, στις ξένες χώρες και στα ταξίδια, στον πλούτο και στη δόξα, στις μεγάλες περιουσίες και στις απολαύσεις, στις ηδονές και σ’ όλες τις χλιδές και ματαιότητες, που κατάληξή τους έχουν την πίκρα!

Η ανέγερση του πύργου της ευτυχίας έξω από την καρδιά μας, μοιάζει με οικοδόμηση κτιρίου σε έδαφος που σαλεύεται από συνεχείς σεισμούς. Σύντομα ένα τέτοιο οικοδόμημα θα σωριαστεί στη γη…

Αδελφοί μου! Η ευτυχία βρίσκεται μέσα στον ίδιο σας τον εαυτό, και μακάριος είναι ο άνθρωπος που το κατάλαβε αυτό. Εξετάστε την καρδιά σας και δείτε την πνευματική της κατάσταση.

Μήπως έχασε την παρρησία της προς το Θεό; Μήπως η συνείδηση διαμαρτύρεται για παράβαση των εντολών Του; Μήπως σας κατηγορεί για αδικίες, για ψέματα, για παραμέληση των καθηκόντων προς το Θεό και τον πλησίον; Ερευνήστε μήπως κακίες και πάθη γέμισαν την καρδιά σας, μήπως γλίστρησε αυτή σε δρόμους στραβούς και δύσβατους…

Δυστυχώς, εκείνος που παραμέλησε την καρδιά του, στερήθηκε όλα τ’ αγαθά κι έπεσε σε πλήθος κακών. Έδιωξε τη χαρά και γέμισε με πίκρα, θλίψη και στενοχώρια. Έδιωξε την ειρήνη και απόκτησε άγχος, ταραχή και τρόμο.

Έδιωξε την αγάπη και δέχτηκε το μίσος. Έδιωξε, τέλος, όλα τα χαρίσματα και τους καρπούς του Αγίου Πνεύματος, που δέχτηκε με το βάπτισμα, και οικειώθηκε όλες τις κακίες εκείνες, που κάνουν τον άνθρωπο ελεεινό και τρισάθλιο.

Αδελφοί μου! Ο Πολυέλεος Θεός θέλει την ευτυχία όλων μας και σ’ αυτή και στην άλλη ζωή. Γι’ αυτό ίδρυσε την αγία Του Εκκλησία. Για να μας καθαρίζει αυτή από την αμαρτία, να μας αγιάζει, να μας συμφιλιώνει μαζί Του, να μας χαρίζει τις ευλογίες του ουρανού.

Η Εκκλησία έχει ανοιχτή την αγκαλιά της, για να μας υποδεχθεί. Ας τρέξουμε γρήγορα όσοι έχουμε βαριά τη συνείδηση. Ας τρέξουμε και η Εκκλησία είναι έτοιμη να σηκώσει το βαρύ φορτίο μας, να μας χαρίσει την παρρησία προς το Θεό, να γεμίσει την καρδιά μας με ευτυχία και μακαριότητα…

Άγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως

ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ Δ΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΑΤΘΑΙΟΥ 2022 (τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου)

77897 2

γαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

   Ὁ Ἅγιος Ἰάκωβος ὁ Ἀδελφόθεος στὴν Καθολικὴ Ἐπιστολή του ἀναφέρει: «ὁ Θεὸς ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται, ταπεινοῖς δὲ δίδωσι χάριν».

   Ἡ ὑπερηφάνεια ἀποτελεῖ τὴν πηγὴ ὅλων τῶν κακῶν ποὺ ταλαιπωροῦν τὴν ἀνθρωπότητα. Ἀρκεῖ νὰ σκεφθεῖ κανεὶς ὅτι ἡ ὑπερηφάνεια τοῦ Ἐωσφόρου εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα νὰ καταποντισθεῖ καὶ ἀπὸ ὑπέρλαμπρος νὰ γίνει σκοτεινὸς καὶ νὰ κληρονομήσει τὴν αἰώνια κόλαση. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος μὲ ἐπιμονὴ βρίσκεται στὸ πάθος τῆς ὑπερηφανείας, ὅταν δηλαδὴ θεωρεῖ τὸν ἑαυτό του καλύτερο ἀπὸ ὅλους τοὺς ὑπολοίπους καὶ τοὺς ἀντιμετωπίζει μὲ ἀλαζονεία, ὁ Θεὸς φεύγει ἀπὸ κοντά του. Καὶ ὅταν ὁ Θεὸς φύγει, ἀμέσως ἔρχονται οἱ συμφορές. 

   Ἀπὸ τὴν ἄλλη, ἡ ταπεινοφροσύνη ἀποτελεῖ τὴν πηγὴ ὅλων τῶν καλῶν ποὺ μπορεῖ νὰ ἀπολαύσει ἡ ἀνθρωπότητα. Ἀπὸ ταπεινοφροσύνη ἡ Παναγία μας δέχθηκε τὸ Θεῖο Θέλημα. Ἀπὸ ταπεινοφροσύνη πάλι, ὁ Χριστός μας, ὁ Δημιουργὸς τοῦ κόσμου, ἔλαβε σάρκα, ἐμπαίχθηκε, σταυρώθηκε.  Ὁ ταπεινὸς ἄνθρωπος εἶναι σὲ ὅλους -ἐκτὸς ἀπὸ τοὺς ἐμπαθεῖς- προσιτὸς καὶ ἀγαπητός, διότι μέσα του ἀναπαύεται ἡ Θεία Χάρις. 

   Ἕνας τέτοιος ἄνθρωπος ὑπῆρξε ὁ ἑκατόνταρχος τῆς σημερινῆς Εὐαγγελικῆς Περικοπῆς, ὁ ὁποῖος, σημειωτέον, δὲν ἀνῆκε στὸν ἐκλεκτὸ λαὸ τοῦ Ἰσραήλ. Ὅταν ὁ Κύριος τελείωσε τὴν διδασκαλία, ὁ ἑκατόνταρχος Τὸν πλησίασε καὶ Τοῦ εἶπε μὲ εὐγένεια: «Κύριε, ὁ δοῦλος μου εἶναι στὸ σπίτι κατάκοιτος καὶ ὑποφέρει». «Ἐγὼ θὰ ἔλθω καὶ θὰ τὸν θεραπεύσω» ἀπάντησε ἀμέσως ὁ Φιλάνθρωπος Θεός. Ὁ ἑκατόνταρχος δὲν πῆγε ἀλαζονικὰ νὰ πεῖ στὸν Χριστό: «θεράπευσέ μου τὸν δοῦλο. Δεῖξε μου κάποιο θαῦμα». Ὅταν οἱ δῆθεν πνευματικοὶ τῆς ἐποχῆς, οἱ Φαρισαῖοι, εἶχαν συμπεριφερθεῖ κατὰ τέτοιον τρόπο ἀπαιτῶντας ἀπὸ τὸν Χριστὸ νὰ κάνει κάποιο θαῦμα γιὰ νὰ πιστέψουν, Ἐκεῖνος τοὺς ἔκοψε τὸ θέλημα. Αὐτόν, ὅμως, ποὺ μὲ εὐγένεια καὶ ταπείνωση Τὸν πλησίασε, ὁ Χριστὸς τὸν βεβαίωσε ὅτι θὰ πάει ὁ Ἴδιος στὸ σπίτι του γιὰ νὰ θεραπεύσει τὸν δοῦλο. 

   Χρειαζόταν ὁ Χριστὸς νὰ πάει ὡς τὸ σπίτι γιὰ νὰ γίνει τὸ θαῦμα; Ὄχι. Τότε γιατὶ ὁ Χριστὸς εἶπε «θὰ ἔρθω καὶ θὰ τὸν θεραπεύσω»; Διότι ὁ ἑκατόνταρχος ἦταν πολὺ ἐνάρετος καὶ ταπεινὸς ἄνθρωπος καὶ ὁ Χριστὸς θέλησε νὰ κάνει γνωστὴ σὲ ὅλους μας τὴν ἀρετή του, ἡ ὁποία φάνηκε ἀπὸ τὴν ἀπάντησή του: «Κύριε, δὲν εἶμαι ἄξιος νὰ εἰσέλθεις στὸ σπίτι μου. Μόνο πὲς ἕναν λόγο καὶ ὁ δοῦλος μου θὰ θεραπευθεῖ». Ἀκούοντας τὴν φράση αὐτή, ὁ Χριστός, ὄχι μόνο ἐθαύμασε, ἀλλὰ καὶ τὸν ἐπαίνεσε δημοσίως, προβάλλοντάς τον ὡς παράδειγμα πρὸς μίμησιν. Σήμερα ἄν κάποιος ἔχει ἀρετὲς ἤ ἄν κάνει καλὲς πράξεις, κανένας δὲν τὸν ἐπαινεῖ γιὰ νὰ μὴν πέσει σὲ ὑπερηφάνεια. Αὐτὸ εἶναι σωστὸ σὲ κάποιες περιπτώσεις. Σὲ κάποιες ἄλλες, ὅμως, ὅπως αὐτὴ τοῦ ἑκατοντάρχου, ὁ ἔπαινος ἐπιβάλλεται διότι προσφέρει ἠθικὴ στήριξη καὶ διδάσκει ποιό εἶναι τὸ καλὸ παράδειγμα ποὺ πρέπει νὰ μιμηθοῦμε.

   Ὁ ἑκατόνταρχος μὲ τὰ λίγα ποὺ εἶχε ἀκούσει ἀπὸ τὸν Κύριο, εἶχε καταλάβει ποιόν εἶχε ἀπέναντί του. Εἶχε πιστέψει ὅτι ὁ Ἰησοῦς δὲν εἶναι ἕνας κοινὸς ἄνθρωπος, ἀλλὰ ὁ Θεός, γιὰ τὸν Ὁποῖο τὰ πάντα εἶναι δυνατά. Ἀντιθέτως, οἱ ἀπόγονοι τοῦ Ἀβραάμ, ἐκεῖνοι ποὺ ὑπερηφανεύονταν ὅτι ἦταν ὁ ἐκλεκτὸς λαὸς τοῦ Ἰσραὴλ, δὲν εἶχαν καταλάβει. Ἑμεῖς, ἄραγε, σὲ ποιά μερίδα ἀνήκουμε; Εἴμαστε ἀρεστοὶ στὸν Θεὸ ὅπως ὁ ἑκατόνταρχος, ἤ σὰν τοὺς Ἰουδαίους κομπάζουμε κὶ ἑμεῖς ὅτι εἴμαστε οἱ ἐκλεκτοί, ἀλλὰ τελικὰ δὲν μποροῦμε νὰ διακρίνουμε τὸ Φῶς ἀπὸ τὸ σκοτάδι;

   Σήμερα ὁ Κύριος μᾶς εἶπε ὅτι πολλοὶ ἀπὸ τὴν ἀνατολὴ καὶ τὴν δύση, ἄνθρωποι ποὺ δὲν περιμένουμε, θὰ εἰσέλθουν στὸν Παράδεισο, ἐνῶ ἐκεῖνοι ποὺ θεωροῦνται κληρονόμοι τῶν Οὐρανῶν, θὰ καταλήξουν στὸ σκοτάδι. Ἔχει πεῖ ἄλλωστε καὶ ἀλλοῦ ὅτι «πολλοὶ ἔσονται πρῶτοι ἔσχατοι καὶ οἱ ἔσχατοι πρῶτοι». Ὁ ἑκατόνταρχος προσέγγισε τὸν Χριστὸ θεωρῶντας τὸν ἑαυτό του ἔσχατο, τελευταῖο, ἀνάξιο, καὶ ὁ Χριστὸς τὸν τίμησε, τὸν ἀντέμειψε θεραπεύοντας ἀμέσως τὸν δοῦλο του καὶ τὸν ὁμολόγησε ἄξιο τῆς αἰώνιας ζωῆς. Ἑμεῖς πιστεύουμε ὅτι εἴμαστε ἀνάξιοι, ἤ θεωροῦμε ὅτι ἔχουμε καὶ δικαιώματα ἐπειδὴ εἴμαστε καλοὶ χριστιανοί; Ἴσως πρέπει νὰ ἀναθεωρήσουμε μέσα μας κάποια πράγματα. 

   Σὲ δύο ἡμέρες ἡ Ἐκκλησία μας θὰ τιμήσει τὴν μνήμη τῶν Ἁγίων Πρωτοκορυφαίων Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου. Θὰ ἀναφερθῶ μόνο στὸν πρῶτο, διότι σχετίζεται μὲ τὸν ἑκατόνταρχο τῆς περικοπῆς. Εἴδαμε καὶ θαυμάσαμε μαζὶ μὲ τὸν Κύριο τὴν ταπείνωση τοῦ ἑκατοντάρχου ποὺ θεωροῦσε τὸν ἑαυτό του ἀνάξιο τῆς ἐπισκέψεως τοῦ Κυρίου στὸν οἶκο του. Ἄς δοῦμε τώρα τὴν ταπείνωση τοῦ Πρωτοκορυφαίου Πέτρου, ὁ ὁποῖος ὅταν κατάλαβε ὅτι ὁ Ἰησοῦς εἶναι ἀνώτερος ἀπὸ ἁπλὸ ἄνθρωπο, Τοῦ εἶπε: «Κύριε, φύγε ἀπὸ κοντά μου, διότι εἶμαι ἁμαρτωλὸς ἄνθρωπος». Θεωροῦσε ὅτι ἦταν ἀνάξιος μέχρι καὶ νὰ στέκεται δίπλα στὸν Χριστό. Γιὰ τὸν λόγο αὐτὸ ἀξιώθηκε νὰ λάβει τὴν Ἀποστολικὴ Χάρη καὶ νὰ γίνει Διδάσκαλος τῆς Οἰκουμένης. Ἐὰν ἐκεῖνοι, λοιπόν, θεωροῦσαν τοὺς ἑαυτούς τους ἀναξίους, πόσο ἀναξίους πρέπει νὰ θεωροῦμε τοὺς ἑαυτούς μας ἑμεῖς ποὺ μεταλαμβάνουμε τὸ Ἄχραντον Σῶμα καὶ τὸ Τϊμιον Αἵμα τοῦ Χριστοῦ μας; Στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, μόνο ἄν πιστέψουμε εἰλικρινὰ ὅτι εἴμαστε ἀνάξιοι τῶν δωρεῶν τοῦ Θεοῦ, θὰ εἶμαστε πραγματικὰ ἄξιοι, διότι ἐδὼ δεσπόζει ἡ ταπεινοφροσύνη.

   Ἄς προσέξουμε, λοιπόν, ἀφενὸς νὰ μὴν ἀπελπιζόμαστε, διότι ὅσα καὶ ἄν εἶναι τὰ σφάλματά μας καὶ οἱ πτώσεις μας, μιμούμενοι τὴν ταπείνωση τοῦ ἑκατοντάρχου μποροῦμε νὰ ἀξιωθοῦμε τὰ ἀγαθὰ τοῦ Παραδείσου. Ἀφετέρου, νὰ μὴν νομίζουμε ὅτι εἴμαστε καλύτεροι ἀπὸ τοὺς ἄλλους, οὔτε νὰ κρίνουμε κανέναν, διότι καὶ οἱ ἐκλεκτοὶ τοῦ Ἰσραὴλ τὸ ἴδιο ἔκαναν, μά, τελικά, ἔμειναν ἔξω τοῦ Νυμφῶνος Χριστοῦ. 

ὁ Ἐπίσκοπός σας,

†  ὁ Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος

Πέμπτη 7 Ιουλίου 2022

«Όποιος κινείται από μωρόν ζήλον πάσχει από βαριά ασθένεια» (Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσανίνωφ)



Οἱ ἀνόητοι ζηλωτές συμπεραίνουν ὅτι πρωταρχική αἰτία τοῦ ζήλου τους εἶναι ἡ πίστη, ἄς γνωρίζουν ὅτι ἡ ἀληθινή πίστη, καί κατ΄ ἐπέκτασιν ὁ ἀληθινός ζῆλος, πρέπει νά ἐκφράζονται μέ ταπεινοφροσύνη ὅσον ἀφορα τούς ἀδελφούς μας καί μέ ἔλεος πρός αὐτούς. «Ὅποιος κινεῖται ἀπό μωρόν ζῆλον», λέει ὁ ἅγιος Ἰσαάκ ὁ Σύρος, «πάσχει ἀπό βαρειά ἀσθένεια. Ὤ, ἄνθρωπε, σύ πού νομίζεις ὅτι μπορεῖς νά χρησιμοποιεῖς τόν ζῆλο σου κατά τῶν ἀδυναμιῶν τῶν ἄλλων ἀνθρώπων, ἔχεις ἀπαρνηθεῖ τήν εἰρήνη τῆς δικῆς σου ψυχῆς!
~ Ἅγιος Ἰγνάτιος Μπριαντσανίνωφ
(Συμβουλές για την πνευματική ζωή των μοναχών σελ, 317).

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ «ΡΗΜΑΤΑ» ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)



1. Να αγαπήσεις και να συμπονέσεις τους φτωχούς, για να ελεήσει και σένα ο Θεός.2. Να μην πηγαίνεις κοντά σε φιλόνικους ανθρώπους, για να μην αναγκασθείς να βγεις από τη γαλήνη του Θεού.
3. Να μην αηδιάζεις με τη δυσοσμία των αρρώστων, και μάλιστα των φτωχών, επειδή και συ το ίδιο δώμα φοράς.
4. Να μην επιπλήξεις αυτούς που έχουν θλίψη στην καρδιά, για να μη μαστιγωθείς με το ίδιο τιμωρητικό ραβδί, και θα ψάχνεις τότε ποιος να σε παρηγορήσει, και δε θα βρίσκεις κανέναν!
5. Να μη χλευάσεις και περιγελάσεις τον ακρωτηριασμένο, διότι όλοι θα πάμε στον τάφο, όπου δεν υπάρχει διάκριση.
6. Να συμπαθείς τους αμαρτωλούς, να μισήσεις όμως τα αμαρτωλά έργα τους, και να μην τους καταφρονήσεις για τα ελαττώματά τους, μήπως και συ, αργότερα, πέσεις στην ίδια παγίδα της αμαρτίας.
7. Θυμήσου ότι έχεις την κοινή, χωματένια, ανθρώπινη φύση, και να κάνεις το καλό σε όλους αδιακρίτως.
8. Αυτούς που ζητούν την ευχή σου να μην τους μαλώνεις, και να μην τους αποστερείς από τα συμπονετικά και παρηγορητικά σου λόγια, για να μη χαθούν και ζητήσει ο Θεός από σένα λόγο για τις ψυχές τους. (30)
9. Να μην αργολογείς, αλλά να λες μόνο τα δέοντα και τα αναγκαία.
10. Να αρκείσαι στα πενιχρά ενδύματα, ίσα – ίσα για να προστατεύεις το σώμα σου.

Γαστριμαργία.

11. Να τρως ευτελή φαγητά, για να συντηρείται το σώμα σου σε καλή κατάσταση, και να αποφεύγεις τη γαστριμαργία.
12. Να τρως λίγο από όλα τα φαγητά της τράπεζας, και όχι άλλα να περιφρονείς, και άλλα να διαλέγεις και, μ’ αυτά, να θέλεις να γεμίσεις το στομάχι σου.
13. Ανώτερη όλων των αρετών είναι η διάκριση.
14. Μην πίνεις κρασί, παρά μόνο όταν είσαι με άλλους, ή είσαι άρρωστος και αισθάνεσαι αδυναμία.
15. Μη διακόψεις τον άλλο, ενώ μιλάει, και αντιλογήσεις σαν αμαθής, αλλά να φέρεσαι με σοφία και αυτοκυριαρχία.
16. Όπου κι αν βρεθείς, να θεωρείς τον εαυτό σου μικρότερο και υπηρέτη των αδελφών σου.
17. Τρώγε και πίνε με εγκράτεια και αυτοκυριαρχία, όπως αρμόζει στα παιδιά του Θεού.
18. Όταν κάθεσαι στην τράπεζα, μη απλώσεις με αναίδεια το χέρι σου και πάρεις κάτι που βρίσκεται μπροστά στον αδελφό σου. Και αν καθίσει κοντά σου κάποιος φιλοξενούμενος, παρακίνησέ τον, μια και δυο φορές, να φάει, και βάλε το φαγητό στο τραπέζι με συστολή και ευπρέπεια, και όχι με ανήσυχο πρόσωπο.
19. Ήσυχα ν’ ανοίγεις και να κλείνεις την πόρτα του κελιού σου, και του κελιού του αδελφού σου, και να μην μπεις σε κανένα κελί, προτού να κρούσεις την θύρα απέξω. Πρώτα ν’ ακούσεις ότι σε καλούν, και τότε πέρασε μέσα, με ευλάβεια.
20. Μη βαδίζεις γρήγορα στο δρόμο, εκτός αν υπάρχει επείγουσα ανάγκη.
21. Ενώ βαδίζεις στο δρόμο, μη προχωρείς μπροστά από τους μεγαλύτερούς σου˙ και αν τύχει και προχωρήσει μπροστά ο αδελφός σου, κάνε λίγο γρήγορα να τον φτάσεις.
22. Εάν ο αδελφός σου, ενώ προχωρείτε, συναντήσει κάποιους και μιλήσει μαζί τους, περίμενέ τον και μη τον βάζεις να σταματήσει τη συνομιλία. Και κάτι άλλο. Ο υγιής, προτού να κουραστεί ο άρρωστος, να του λέει: ας καθίσουμε να αναπαυθούμε και να φάμε.
23. Μην ελέγξεις κανένα άνθρωπο για το παράπτωμά του, αλλά να θεωρείς τον εαυτό σου υπεύθυνο για όλα, και για το σφάλμα του αδελφού σου.
24. Αν είναι κάποια ευτελής εργασία, να την κάνεις με ταπεινοφροσύνη, και να μην την αποφεύγεις, μήτε να παραιτείσαι, για να την κάνει άλλος.
25. Στο δρόμο που πηγαίνετε, εάν σου πει ο μεγαλύτερος «Έλα να ψάλλουμε», μην τον παρακούσεις. Εάν, πάλι, δε σου το πει, εσύ να κρατήσεις το στόμα σου κλειστό, όμως με την καρδιά σου δοξολόγησε το Θεό.
26. Καλύτερα να σε καταφρονήσουν, παρά να καταφρονήσεις εσύ τον άλλο. Καλύτερα να αδικηθείς, παρά να αδικήσεις.
27. Εσύ που είσαι γαστρίμαργος, και ζητάς να ευχαριστήσεις το στομάχι σου με ποικίλα και νόστιμα φαγητά, πρόσεξε. Καλύτερα να βάλεις στην κοιλιά σου αναμμένα κάρβουνα, παρά τα τηγανισμένα φαγητά των αξιωματούχων και των αρχόντων.
28. Μην πηγαίνεις στις πλατείες, όπου συγκεντρώνονται και μαλώνουν άνθρωποι οργίλοι και φιλόνικοι, για να μη γεμίσει θυμό η καρδιά σου, και κυριαρχήσει στην ψυχή σου το σκοτάδι της πλάνης.
29. Με άνθρωπο υπερήφανο να μη συγκατοικήσεις, για να μη χάσει η ψυχή σου την ενέργεια και τη χάρη του αγίου Πνεύματος, και γίνει κατοικητήριο παντός πονηρού πάθους. (32-5).

 

(Από το βιβλίο: “Ανθολόγιο από την ασκητική εμπειρία του Αγίου Ισαάκ του Σύρου”. Ερμηνευτική απόδοση – επιμέλεια, Κωνσταντίνου Χρ. Καρακόλη, Δρος Θεολογίας, Φιλολόγου)

Τετάρτη 6 Ιουλίου 2022

ΚΑΤΑΚΡΙΣΙΣ (Άγιος Δημήτριος του Ροστώφ)

  

Λύτρωσι από τις αμαρτίες σου ποτέ δεν θα βρης, όσο δεν εφαρμόζεις την εντολή και την προειδοποίηση του Κυρίου: «Μη κρίνετε ίνα μη κριθήτε· εν ω γαρ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε, και εν ω μέτρω μετρείτε μετρηθήσεται υμίν» (Ματθ. 7. 1-2). Ποτέ να μην κρίνης, γιατί ένας είναι μόνο ο Κριτής, που θα κρίνη ζώντας και νεκρούς. Κοίτα μόνο τον εαυτό σου και τα έργα σου, για τα οποία θα κριθής. Δεν βλέπεις πόσες αμαρτίες έχεις; Πώς τολμάς λοιπόν να κατακρίνης τον άλλον;

Μην κρίνης αν δεν θέλης να κατακριθής. Μην κρίνης, γιατί είσαι κι εσύ ένοχος της ίδιας αμαρτίας. «Αναπολόγητος ει, ω άνθρωπε, πας ο κρίνων· εν ω γαρ κρίνεις τον έτερον, σεαυτόν κατακρίνεις· τα γαρ αυτά πράσσεις ο κρίνων» (Ρωμ. 2. 1).

Ερεύνησε και καλλιέργησε τον εαυτό σου, και μην ασχολείσαι με τα ξένα αμαρτήματα. Δεν θα δώσης λόγο στον Θεό γι΄ αυτά, αλλά για τα δικά σου. Σου ζήτησε κανείς να παρατηρής και να καταγράφης τις αμαρτίες των ανθρώπων; Αντίθετα, έχεις υποχρέωσι να παρακολουθής τη δική σου πνευματική πορεία: Ευαρεστείς τον Κύριο; Εκτελείς τις εντολές Του; Ακολουθείς τα ίχνη Του; Μιμείσαι τη ζωή των αγίων; Είναι κάθε πράξις, κάθε λόγος, κάθε σκέψις σου αρεστά στον Θεό;

Ποιός, αλήθεια, είναι απαλλαγμένος από την αμαρτία; Ποιός θα βρεθή ανένοχος; Μήπως εσύ; Προφήτης του Θεού ήταν ο βασιλιάς Δαβίδ, κι όμως εβόησε: «Εν ανομίαις συνελήφθην και εν αμαρτίαις εκίσσησέ με η μήτηρ μου» (Ψαλμ. 50. 7). Ο ένας είναι ένοχος σε τούτο, ο άλλος σ’ εκείνο. Ο ένας στο μεγάλο, ο άλλος στο μικρότερο. Όλοι αμαρτωλοί, όλοι ένοχοι, όλοι άνομοι, όλοι αναπολόγητοι. Όλοι έχουμε ανάγκη από το έλεος του Θεού, όλοι ελπίζουμε στη φιλανθρωπία Του. Διότι «ου δικαιωθήσεται ενώπιον του Κυρίου πας ζων» (Ψαλμ. 142. 2).

Γι΄ αυτό μην κατακρίνης αυτούς που σφάλλουν. Μη σφετερίζεσαι το έργο του Θεού. Μη γίνεσαι αντίπαλος του Κυρίου, αρπάζοντας το αξίωμα που κράτησε για τον εαυτό Του. Και με τα ίδια σου τα μάτιαα αν δης κάποιον να αμαρτάνη, μην τον καταδικάσης, μην τον κακολογήσης, μην τον διασύρης, μην τον εξουθενώσης. Καταδίκασε τον διάβολο που τον εξαπάτησε και τον έριξε στην αμαρτία. Αν όμως καταδικάσης τον αδελφό σου, θα επιβεβαιώσης τον μεγάλο και άλογο εγωισμό σου. Και πρόσεξε, γιατί θα πέσης κι εσύ στο ίδιο αμάρτημα. Κατά κανόνα, όποιος κρίνει τον άλλον για κάτι, πέφτει κατόπιν στο ίδιο. Κάλυψε λοιπόν σπλαχνικά με τη σιωπή το σφάλμα του αδελφού σου. Κι αν μπορής διόρθωσέ τον με αγάπη και ταπείνωσι. Αν δεν μπορής, μείνε στη σιωπή σου και καταδίκασε τον εαυτό σου για τα δικά σου αμαρτήματα. Σου αρκούν αυτά.

«Τί βλέπεις το κάρφος το εν τω οφθαλμώ του αδελφού σου, την δε εν τω σω οφθαλμώ δοκόν ου κατανοείς;» (Ματθ. 7. 3). Τα μάτια σου πέφτουν πάντα στα ξένα αμαρτήματα και όχι στα δικά σου. Είσαι τυφλός όπως ο Φαρισαίος, που έλεγε: «Ο Θεός, ευχαριστώ σοι ότι ουκ ειμί ώσπερ οι λοιποί των ανθρώπων, άρπαγες, άδικοι, μοιχοί, ή και ως ούτος ο τελώνης» (Λουκ. 18. 11). Να όμως που δικαιώθηκε ο κατηγορούμενος και καταδικάσθηκε ο κατήγορος.

Σου θυμίζω ένα περιστατικό από το Γεροντικό, και κράτησέ το στη μνήμη σου:

Πήγε κάποτε ο αββάς Ισαάκ ο Θηβαίος σε κάποιο μοναστήρι. Εκεί είδε έναν αδελφό να σφάλλη και τον κατέκρινε. Μόλις όμως έφυγε και βγήκε στην έρημο, παρουσιάσθηκε ένας άγγελος Κυρίου, στάθηκε μπροστά στην πόρτα του κελιού του και δεν τον άφηνε να μπη. Εκείνος τότε τον παρακαλούσε να του εξήγηση την αιτία. Και ο άγγελος του αποκρίθηκε: «Ο Θεός με έστειλε να σε ρωτήσω: Πού προστάζεις να βάλω τον αδελφό που έκρινες;». Αμέσως ο αββάς Ισαάκ κατάλαβε το νόημα των λόγων του αγγέλου και του έβαλε μετάνοια λέγοντας: «Αμάρτησα, συγχώρησέ με». Ο άγγελος τότε του είπε: «Σήκω, σε συγχώρησε ο Θεός. Και φυλάξου από δω και πέρα, να μην κρίνης κανένα πριν τον κρίνη ο Θεός».

(Άγιος Δημήτριος του Ροστώφ, Πνευματικό Αλφάβητο, Ιστολόγιο «Ελληνική Πατρολογία»)

Δευτέρα 4 Ιουλίου 2022

ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ Γ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ 2022 (τοῦ Μητροπολίτου Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου)

fth copy

γαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

Χαίρετε∙ δηλαδή, νὰ ἔχετε χαρά!

               Μὰ πῶς -θὰ μοῦ ποῦν κάποιοι- θὰ κατακτήσουμε αὐτὴ τὴν χαρά,  ὅταν ὁ νοῦς μας ταλαιπωρεῖται ἀπὸ χιλιάδες σκέψεις, ὅταν οἱ τιμὲς αὐξάνονται, ὅταν ἀγαπημένα μας πρόσωπα ἀσθενοῦν ἤ λείπουν ἀπὸ κοντά μας; 

               Τὸ «χαίρετε», ἀδελφοί, δὲν τὸ λέμε οὔτε τυπικά, οὔτε ζῶντας μέσα σὲ μία οὐτοπία. Ὅ,τι καὶ νὰ συμβαίνει γύρω μας, ἡ Ἐκκλησία θὰ εἶναι καὶ πρέπει νὰ εἶναι πάντοτε ἡ χορηγὸς τῆς ἀληθινῆς χαρᾶς μέσα ἀπὸ τὴν καλλιέργεια τῆς ἁπλότητας, γιὰ τὴν ὁποία ἀκούσαμε στὸ σημερινὸ Εὐαγγελικὸ Ἀνάγνωσμα. 

                Θεὸς ἔπλασε τὸν ἄνθρωπο γιὰ νὰ χαίρεται μέσα στὴν ἁπλότητα. Ἐκεῖνος, λοιπόν, ποὺ βλέπει τὸν κόσμο γύρω του μὲ ἁπλότητα, μὲ πνεῦμα ταπείνωσης, πραότητας καὶ ἀγάπης, θεωρῶντας ὅτι ὅλα συμβαίνουν μὲ τὴν παραχώρηση ἤ τὴν ἀνοχὴ τοῦ Θεοῦ, γιὰ λόγους τοὺς ὁποίους Ἐκεῖνος ξέρει, ζεῖ μέσα στὴν ἀληθινὴ χαρὰ καὶ ὅλη του ἡ ὕπαρξη εἶναι φωτεινή. Ἀντιθέτως, ἐκεῖνος ποὺ βλέπει τὰ πάντα μὲ καχυποψία καὶ πονηριά, ζεῖ μέσα στὴν λύπη, ἤ στὴν καλύτερη περίπτωση σὲ μία ψεύτικη χαρά, καὶ ἐνῶ νομίζει ὅτι βλέπει τὸ φῶς, στὴν πραγματικότητα βλέπει μόνο σκοτάδι. Καὶ ἄν τὸ φῶς τὸ δικό του εἶναι σκοτάδι, ρωτάει ὁ Κύριος, τὸ σκότος πόσον;

                Θεὸς εἶναι ἀπλός. Ἑμεῖς, γιὰ νὰ καταφέρουμε νὰ γίνουμε ἀπλοί, πρέπει νὰ ζοῦμε μὲ στόχο νὰ ἀρέσουμε στὸν Θεό, νὰ κάνουμε τὸ Θέλημά Του καὶ νὰ Τὸν δοξάζουμε. Ἐδώ, ὅμως, ὁ Χριστὸς μᾶς διευκρινίζει ὅτι «κανένας δὲν μπορεῖ νὰ ἐργάζεται γιὰ δύο κυρίους». Δὲν μποροῦμε νὰ ἐργαζόμαστε γιὰ τὸν Θεὸ καὶ ταυτόχρονα γιὰ τὸν ἄδικο πλουτισμό, ἤ γιὰ τὰ μάτια τοῦ κόσμου, ἤ γιὰ νὰ ἰκανοποιοῦμε τὰ προσωπικά μας πάθη. Δὲν μποροῦμε νὰ ἐργαζόμαστε γιὰ τὸν Θεὸ καί, παράλληλα, νὰ βυθιζόμαστε σὲ λυπηρὲς σκέψεις γιὰ τὸ πῶς θὰ ζήσουμε, τί θὰ φάμε, ἤ τί θὰ πιοῦμε.

               Εἴμαστε εὐλογημένοι διότι γεννηθήκαμε στὴν Ὀρθοδοξία καὶ πιστεύουμε σὲ ἕναν Θεὸ στοργικὸ καὶ συμπονετικό, σὲ ἕναν Πατέρα, ὁ Ὁποῖος μᾶς καταλαβαίνει. Καταλαβαίνει ὅτι, ὡς ἄνθρωποι, ἔχουμε βιοτικὲς ἀνάγκες ἀλλά, μᾶς καλεῖ νὰ ἀφήσουμε στὴν ἄκρη τὴν μέριμνα γιὰ αὐτὲς καὶ νὰ μεριμνοῦμε νὰ ἑνωθοῦμε μὲ Ἐκεῖνον. Καὶ ἄν ἑμεῖς ἐργαζόμαστε πρῶτα γιὰ τὸν Θεό, ὀ ἴδιος ὁ Θεὸς θὰ μεριμνήσει γιὰ ἑμᾶς, ὅπως μεριμνᾶ γιὰ τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ, τὰ ὁποῖα οὔτε σπείρουν, οὔτε θερίζουν, καὶ ὅμως ἡ τροφὴ δὲν τοῦς λείπει. 

                ν, ἀντιθέτως, μεριμνῶντας γιὰ τὰ βιοτικά, ἀφήνουμε τὸν Θεὸ στὴν ἄκρη, μπορεῖ ὁ ὑλικὸς πλοῦτος μας νὰ πολλαπλασιασθεῖ, ἀλλὰ μαζὶ μὲ αὐτὸν θὰ πολλαπλασιασθεῖ ἡ λύπη ἀπὸ τὴν σκέψη ὅτι ἡ ζωή μας ἀποτελεῖ ἕναν φαῦλο κύκλο ἐπιβίωσης καὶ ὁ φόβος μήπως χαθεῖ ἡ μεγάλη περιουσία. Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, ὅτι ἡ χαρὰ δὲν ἐπηρρεάζεται ἀπὸ τὸν πλοῦτο, ἀλλὰ ἐξαρτᾶται μόνο ἀπὸ τὴν παρουσία τοῦ Θεοῦ στὴ ζωή μας. Ἐπιτρέπουμε στὸν Θεὸ νὰ κατοικήσει στὴ ζωή μας; Ἄν ναί, τότε ὅλα τὰ σύννεφα τῆς λύπης θὰ διαλυθοῦν, ὅσο μεγάλες καὶ ἄν εἶναι οἱ δοκιμασίες μας. Ἀπομακρύνουμε τὸν Θεὸ ἀπὸ τὴ ζωή μας; Τότε, τίποτα καὶ κανένας δὲν θὰ μᾶς προσφέρει τὴν ἀληθινὴ χαρά. 

γαπητοὶ ἀδελφοί, 

               Αὐτὸ στὸ ὁποῖο θὰ ἤθελα νὰ ἐστιάσουμε, εἶναι νὰ βλέπουμε τὰ πάντα μὲ ἁπλότητα καρδιᾶς καὶ νὰ δίνουμε προτεραιότητα στὸ Θέλημα τοῦ Θεοῦ καὶ Ἐκεῖνος θὰ κατευθύνει τὴ ζωή μας πρὸς τὸ ἀγαθό. Ὁ Θεὸς ὅ,τι ἐπιτρέπει, τὸ ἐπιτρέπει γιὰ νὰ δοκιμασθοῦμε καὶ νὰ γίνουμε καλύτεροι, πιὸ δυνατοί. 

               Ὁ σήμερα τιμώμενος Ἅγιος Μεθόδιος Ἐπίσκοπος Πατάρων ἔκανε ὑπακοὴ στὸ Θεῖο Θέλημα καὶ δίχως νὰ τὸ ἐπιδιώξει, ἔγινε Ἐπίσκοπος σὲ μία ἐπαρχία βυθισμένη στὴν αἵρεση τοῦ Ὠριγένη. Ἄφησε τὸν Θεὸ νὰ κατευθύνει τὴ ζωή του, κλήθηκε νὰ ἀντιμετωπίσει πολλὲς θλίψεις καὶ κινδύνους, ἀλλὰ ἔκανε ὑπομονή. Μέσα ἀπὸ τὴν ὑπομονή, τὴν ἐπιμονὴ καὶ τὸν ἀγώνα του ἀξιώθηκε νὰ προσελκύσει στὴν Ὀρθοδοξία τοὺς περισσότερους αἱρετικούς, ἀπὸ τοὺς ὁποίους μόνο λίγοι ἔμειναν στὴν πλάνη. Στὸν μεγάλο αὐτὸν Ἅγιο ὁ Θεὸς ἐπεφύλαξε τὸν μαρτυρικὸ θάνατο. Δὲν ξέρουμε τί μᾶς ἐπιφυλάσσει ὁ Θεός. Αὐτό, ὅμως, ποὺ μὲ ἀσφάλεια γνωρίζουμε εἶναι τὰ σημερινὰ λόγια τοῦ Ἀποστόλου Παύλου: «ἡ θλίψη ἀσκεῖ τὴν ὑπομονή, ἡ ὑπομονὴ ἀσκεῖ τὸν χαρακτήρα, ὁ χαρακτήρας τὴν ἐλπίδα, ἡ δὲ ἐλπίδα δὲν μᾶς ἀπογοητεύει».

Μετ’ ευχῶν,

ὁ Ἐπίσκοπός σας

 ὁ Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος

Δευτέρα 27 Ιουνίου 2022

ΟΥΡΑΝΟΔΡΟΜΟΣ ΚΛΙΜΑΞ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΣΙΝΑΪΤΟΥ: ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟΝ Περὶ ἡσυχίας

ΛΟΓΟΣ ΕΙΚΟΣΤΟΣ ΕΒΔΟΜΟΣ

Περὶ ἡσυχίας

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟΝ
(Διὰ τὴν ἱερὰν «ἡσυχίαν», τὴν σωματικὴν καὶ τὴν ψυχικήν)

ΕΜΕΙΣ ΕΙΜΕΘΑ σὰν δοῦλοι ποὺ μᾶς ἀγόρασαν τὰ ἀνόσια πάθη καὶ μᾶς ὑπέταξαν. Γι᾿ αὐτὸν τὸν λόγο γνωρίζομε κάπως τοὺς δόλους καὶ τὰ τεχνάσματα καὶ τὰ προστάγματα καὶ τὶς πανουργίες τῶν πονηρῶν πνευμάτων ποὺ ἐκυριάρχησαν στὴν ἀθλία ψυχή μας. Ὑπάρχουν ὅμως ἄλλοι ποὺ ἐγνώρισαν τὰ τεχνάσματα τῶν πονηρῶν πνευμάτων ἀπὸ τὴν φωτιστικὴ ἐνέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ ἀπὸ τὴν ἐλευθερία ποὺ ἔχουν ἀπέναντί τους. Διαφορετικὸ πράγμα εἶναι νὰ φαντάζεται κάποιος ποὺ ὑποφέρει ἀπὸ ἀσθένεια, ἀπὸ τὴν ἰδική του κατάστασι τὴν εὐχάριστη κατάτασι τῆς ὑγείας, καὶ διαφορετικὸ νὰ ἀντιλαμβάνεται καὶ νὰ συμπεραίνη κάποιος ποὺ χαίρει ἄκρας ὑγείας, ἀπὸ τὴν ἰδική του κατάστασι τὴν δυσάρεστη κατάστασι τῆς ἀσθενείας.

μεῖς σὰν ἀσθενεῖς ποὺ εἴμαστε φοβούμεθα νὰ φιλοσοφήσωμε στὸν παρόντα λόγο γιὰ τὸ λιμάνι τῆς ἡσυχίας, διότι γνωρίζομε κάποιον κύνα ποὺ παρευρίσκεται πάντοτε στὴν τράπεζα τοῦ καλοῦ κοινοβίου καὶ προσπαθεῖ νὰ ἁρπάξη ἕνα τεμάχιο ἄρτου, μία ψυχὴ δηλαδή, καὶ κρατώντας την στὸ στόμα του νὰ τρέξη ἔπειτα στὴν ἔρημο γιὰ νὰ τὴν φάγη μὲ τὴν ἡσυχία του.

Γιὰ νὰ μὴ δώσωμε λοιπὸν μὲ τὸν λόγο μας τόπο σ᾿ αὐτὸν τὸν κύνα καὶ ἀφορμὴ σὲ ὅσους ζητοῦν ἀφορμή, ἐθεωρήσαμε ὅτι δὲν εἶναι ἐπιτρεπτὸ νὰ ἀνοίξωμε τώρα συζήτησι περὶ εἰρήνης μὲ τοὺς γενναίους στρατιῶτες τοῦ Βασιλέως ποὺ μάχονται στὸν πόλεμο. Τοῦτο μόνο λέγομε, ὅτι οἱ στέφανοι τῆς εἰρήνης καὶ τῆς γαλήνης ἔχουν πλεχθῆ γιὰ ὅσους πολεμοῦν μὲ ἀνδρεία. Ἂς εἰποῦμε ὅμως ὀλίγα -ἂν νομίζετε- περὶ ἡσυχίας «ὡς ἐν τύπῳ διακρίσεως», γιὰ νὰ μὴ λυπήσωμε μερικοὺς ποὺ δὲν θὰ ἤθελαν νὰ ἀφήσωμε ἀνάμεσα στοὺς ἄλλους λόγους ἀνεξέταστο τοῦτο τὸ θέμα.

2. Ἡσυχία τοῦ σώματος σημαίνει ἐπιστήμη καὶ εὐτρεπισμένη κατάστασις τῶν ἠθῶν καὶ τῶν αἰσθήσεων. Ἡσυχία τῆς ψυχῆς σημαίνει ἐπιστήμη τῶν λογισμῶν καὶ «ἀσύλητος ἔννοια» (1). Φίλος καὶ βοηθὸς τῆς ἡσυχίας εἶναι ἕνας ἀνδρεῖος καὶ αὐστηρὸς λογισμὸς ποὺ ἵσταται ἄγρυπνος στὴν θύρα τῆς καρδίας καὶ φονεύει ἢ ἀποδιώκει τοὺς πονηροὺς λογισμοὺς ποὺ πλησιάζουν. Ὅποιος ζῆ τὴν ἡσυχαστικὴ ζωὴ «ἐν αἰσθήσει καρδίας», ἀντιλαμβάνεται αὐτὸ ποὺ εἶπα. Ὅποιος ὅμως εἶναι ἀκόμη νήπιος καὶ ἀρχάριος, οὔτε τὸ ἐγεύθηκε οὔτε τὸ ἐγνώρισε. Ὁ γνωστικὸς ἡσυχαστὴς δὲν ἔχει ἀνάγκη ἀπὸ λόγους διδασκαλικούς, διότι αὐτοὺς τοὺς ἀντιλαμβάνεται ἀπὸ τὰ ἔργα καὶ τὰ γεγονότα.

3. Ἀρχὴ τῆς ἡσυχίας εἶναι τὸ νὰ ἀποκρούη κανεὶς τοὺς κτύπους (τῶν δαιμόνων), διότι τοῦ ταράζουν τὸν βυθὸ (τῆς καρδίας). Τέλος της εἶναι τὸ νὰ μὴ φοβῆται τοὺς θορύβους, ἀλλὰ νὰ ἀναισθητῆ ἀπέναντί τους.

4. Ἐξερχόμενος ἀπὸ τὸ κελλί του ὁ ἡσυχαστὴς λόγῳ κάποιας ἀνάγκης, εἶναι σὰν νὰ μὴ ἐξέρχεται. Παρουσιάζεται δὲ ἤπιος, πραγματικὸς οἶκος τῆς ἀγάπης, δυσκίνητος πρὸς τὴν ὁμιλία καὶ ἀκίνητος πρὸς τὸ πάθος τοῦ θυμοῦ. Τὸ ἀντίθετο ἀπὸ αὐτὸ εἶναι φανερό, (ὁ τρόπος δηλαδὴ τῆς ἐξόδου ἑνός, ὁ ὁποῖος ἐξέρχεται χωρὶς νὰ ὑπάρχη λόγος).

5. Ἡσυχαστὴς εἶναι αὐτὸς ποὺ ἀγωνίζεται νὰ περιορίση τὸ ἀσώματον μέσα σὲ σωματικὸ οἶκο – πράγμα παραδοξότατο!

6. Παρακολουθεῖ προσεκτικὰ τὸν ποντικὸ ἡ θηρεύτριά του, (ἡ γάτα δηλαδή). Ὁμοίως κάποιο νοητὸ ποντικὸ παρακολουθεῖ ἡ σκέψις τοῦ ἡσυχαστοῦ. Μὴ περιφρονήσης αὐτὸ τὸ παράδειγμα. Ἂν τὸ περιφρονήσης, σημαίνει ὅτι δὲν ἐγεύθηκες ἀκόμη τὴν ἡσυχία.

7. Δὲν εἶναι τὸ ἴδιο πράγμα μοναχὸς ποὺ ἀσκεῖται κατὰ μόνας καὶ μοναχὸς ποὺ ἀσκεῖται μαζὶ μὲ ἄλλον μοναχό. Διότι ὁ μοναχὸς ποὺ ἀσκεῖται κατὰ μόνας ἔχει ἀνάγκη ἀπὸ πολλὴ νήψι καὶ ἀρρέμβαστο νοῦ (ἐξ αἰτίας τῶν πολλῶν πειρασμῶν τῶν πονηρῶν πνευμάτων). Τὸν προηγούμενο, (ἐκεῖνον ποὺ δὲν εἶναι μόνος του), πολλὲς φορὲς τὸν ἐβοήθησε ὁ ἄλλος συνασκητής του, ἐνῷ στὸν δεύτερο χρειάσθηκε νὰ σταλῆ Ἄγγελος γιὰ νὰ τοῦ συμπαρασταθῇ.

8. Οἱ νοερὲς Δυνάμεις συλλειτουργοῦν καὶ ζοῦν μαζὶ μὲ τὸν ἡσυχαστὴ ποὺ ἀσκεῖ τὴν ἡσυχία τῆς ψυχῆς. Γιὰ τὸ ἀντίθετο ὅμως προτιμῶ νὰ σιωπήσω.

9. Ὁ βυθὸς τῶν δογμάτων εἶναι βαθύς, καὶ ὁ νοῦς τοῦ ἡσυχαστοῦ πηδᾶ καὶ βυθίζεται σ᾿ αὐτὰ ὄχι χωρὶς κίνδυνο. Εἶναι ἐπικίνδυνο νὰ κολυμβᾶ κανεὶς μὲ τὰ ροῦχα του· ὁμοίως καὶ τὸ νὰ ἐγγίζη τὴν θεολογία, ἐνῷ ἔχει πάθη.

10. Κελλὶ τοῦ ἡσυχαστοῦ σημαίνει περιορισμὸς τοῦ σώματος. Καὶ κρύπτει μέσα του (τὸ κελλί) τὸν οἶκο τῆς θείας γνώσεως.

11. Ὅποιος νοσεῖ ψυχικὰ ἀπὸ κάποιο πάθος καὶ ἐπιχειρεῖ τὴν ζωὴ τῆς ἡσυχίας, ὁμοιάζει μὲ αὐτὸν ποὺ πήδησε στὸ πέλαγος ἀπὸ τὸ πλοῖο καὶ κρατώντας ἕνα σανίδι νομίζει ὅτι θὰ φθάση χωρὶς κίνδυνο στὴν ξηρά.

12. Σὲ ὅσους μάχονται πρὸς τὸ πήλινο σῶμα τους, ἡ ἡσυχία ἀποβαίνει ὠφέλιμη στὸν κατάλληλο καιρό, ἐὰν βεβαίως ἔχουν πνευματικὸ ὁδηγό. Διότι γιὰ νὰ ἀσκῆ κανεὶς μόνος του τὴν ἡσυχία χρειάζεται νὰ ἔχῃ ἀγγελικὴ δύναμι καὶ ἱκανότητα. Ἐγὼ βέβαια ὁμιλῶ γιὰ τοὺς πραγματικοὺς ἡσυχαστὰς καὶ κατὰ τὸ σῶμα καὶ κατὰ τὴν ψυχή.

13. Ὁ ἡσυχαστὴς ποὺ βαρέθηκε τὴν ζωή του, ἀρχίζει νὰ ψεύδεται καὶ μὲ πλαγίους λόγους παρακινεῖ τοὺς ἀνθρώπους νὰ τὸν ἀποτρέψουν ἀπὸ τὴν ἡσυχία. Ἐγκαταλείποντας τὸ κελλί του κατηγορεῖ τοὺς δαίμονας, ξεχνώντας ὅτι ἔγινε ὁ ἴδιος δαίμων τοῦ ἑαυτοῦ του.

14. Εἶδα ἡσυχαστάς, οἱ ὁποῖοι τὴν φλογερή τους ἐπιθυμία πρὸς τὸν Θεὸν τὴν ἱκανοποίησαν ἀχόρταγα μέσῳ τῆς ἡσυχίας, καὶ ἀπὸ τὸ πῦρ ἔκαναν νὰ προκύψῃ πῦρ καὶ ἀπὸ τὸν ἔρωτα ἔρωτας καὶ ἀπὸ τὸν πόθο πόθος.

15. Ὁ ἡσυχαστὴς εἶναι ἐπίγειος τύπος Ἀγγέλου, ποὺ μὲ τὸ χαρτὶ τοῦ πόθου του καὶ τὰ γράμματα τοῦ ζήλου του (σὰν μὲ ἔγγραφο ἀποφυλακίσεως) ἐλευθέρωσε τὴν προσευχή του ἀπὸ κάθε ῥᾳθυμία καὶ ὀκνηρία.

16. Ἡσυχαστὴς εἶναι ἐκεῖνος ποὺ ἐβόησε δυνατὰ καὶ καθαρά: «Ἑτοίμη ἡ καρδία μου, ὁ Θεός» (Ψαλμ. ρζ´ 2). Ἡσυχαστὴς εἶναι ἐκεῖνος ποὺ εἶπε: «Ἐγὼ καθεύδω, καὶ ἡ καρδία μου ἀγρυπνεῖ» (Ἆσμα ε´ 2).

17. Νὰ κλείνης τὴν θύρα τοῦ κελλιοῦ σου γιὰ νὰ μὴν ἐξέρχεται τὸ σῶμα σου, τὴν θύρα τῆς γλώσσης σου γιὰ νὰ μὴν ἐξέρχωνται λόγια, καὶ τὴν ἐσωτερικὴ πύλη τῆς ψυχῆς σου γιὰ νὰ μὴν εἰσέρχωνται τὰ πονηρὰ πνεύματα.

18. Ἡ γαλήνη τῆς θαλάσσης καὶ ὁ μεσημβρινὸς ἥλιος ἐδοκίμασαν τὴν ὑπομονὴ τοῦ ναυτικού (2), καὶ ἡ ἔλλειψις τῶν ἀναγκαίων ἔδειξε τὴν καρτερία τοῦ ἡσυχαστοῦ. Ὁ ἕνας, ὁ ναυτικός, ἀπὸ τὴν στενοχώρια του ρίχνεται καὶ κολυμβᾶ στὰ νερά. Καὶ ὁ ἄλλος, ὁ ἡσυχαστής, ἀπὸ τὴν ἀκηδία του βγαίνει καὶ συμφύρεται μὲ τὰ πλήθη, γιὰ νὰ ἐξοικονομήση τὰ ἀναγκαῖα.

19. Νὰ μὴ φοβῆσαι τὰ παιγνίδια ποὺ κάνουν οἱ δαίμονες μὲ τοὺς διαφόρους κτύπους, διότι τὸ πένθος δὲν γνωρίζει τὴν δειλία καὶ δὲν πτοεῖται.

20. Ἐκεῖνοι τῶν ὁποίων ὁ νοῦς ἔμαθε ἀληθινὰ νὰ προσεύχεται, ὁμιλοῦν στὸν Κύριον «ἐνώπιοι ἐνωπίῳ», ὅπως αὐτοὶ ποὺ ὁμιλοῦν ἰδιαιτέρως στὸ αὐτὶ τοῦ βασιλέως. Ἐκεῖνοι ποὺ προσεύχονται μὲ τὸ στόμα, ὁμοιάζουν μὲ αὐτοὺς ποὺ γονατίζουν καὶ παρακαλοῦν τὸν βασιλέα ἐμπρὸς σὲ ὅλη τὴν σύγκλητο. Καὶ ὅσοι ζοῦν στὸν κόσμο, ὅταν προσεύχωνται, εἶναι σὰν νὰ ἱκετεύουν τὸν βασιλέα μέσα ἀπὸ τοὺς θορύβους ὅλου τοῦ ὄχλου. Ἐὰν ἔμαθες ἐπιστημονικὰ τὴν τέχνη τῆς προσευχῆς, δὲν θὰ ἀγνοῆς αὐτὸ ποὺ λέγω.

21. Καθισμένος σὲ μία ὑψηλὴ σκοπιά, παρατήρει τὸν ἑαυτό σου, ἐὰν βέβαια καὶ ἔχῃς τὴν ἀπαραίτητη γνῶσι, καὶ τότε θὰ ἰδῆς πῶς καὶ πότε καὶ ἀπὸ ποῦ καὶ πόσοι καὶ ποιοὶ κλέπτες ἔρχονται νὰ κλέψουν τὰ σταφύλια. Ὅταν ἀποκάμη ὁ σκοπὸς (μὲ αὐτὴ τὴν ἔρευνα), ἂς σηκωθῇ νὰ προσευχηθῇ. Καὶ πάλι, ἀφοῦ καθήσῃ, ἂς συνεχίσῃ μὲ ἀποφασιστικότητα τὴν προηγουμένη ἐργασία του.

22. Ἤθελε κάποιος ποὺ τὰ ἐδοκίμασε νὰ ὁμιλήσῃ περὶ αὐτῶν ἀναλυτικὰ καὶ μὲ ἀκρίβεια, ἀλλὰ φοβήθηκε μήπως καὶ στοὺς ἐργαζομένους αὐτὰ φέρη ἀπροθυμία καὶ στοὺς ἐπιθυμοῦντας αὐτὰ δημιουργήσῃ φόβο μὲ τὸν κτύπο τῶν λόγων του. Ὅποιος ἐξηγεῖ τὰ τῆς ἡσυχίας ἀναλυτικὰ καὶ ἐπιστημονικά, ἐξήγειρε ἐναντίον του τοὺς δαίμονας, διότι κανεὶς ἄλλος δὲν μπορεῖ νὰ ξεσκεπάσῃ ὅπως αὐτὸς τὶς ἀθλιότητες τῶν δαιμόνων.

23. Ὅποιος ἔφθασε στὴν τελεία ἡσυχία, ἐγνώρισε τὸν βυθὸ τῶν θείων μυστηρίων. Δὲν κατέβηκε ὅμως σ᾿ αὐτόν, παρὰ ἀφοῦ προηγουμένως εἶδε καὶ ἄκουσε τὴν ταραχὴ τῶν κυμάτων καὶ τῶν πονηρῶν πνευμάτων, ἴσως δὲ καὶ ἐβράχηκε ἀπὸ αὐτά. Τὸ ἐπικυρώνει αὐτὸ καὶ ὁ μέγας Ἀπόστολος Παῦλος, ὁ ὁποῖος, ἐὰν δὲν ἁρπαζόταν ὡσὰν σὲ ἡσυχία στὸν Παράδεισο, δὲν θὰ μποροῦσε νὰ ἀκούσῃ τὰ «ἄρρητα ρήματα» (Β´ Κορ. ιβ´ 4).

24. Τὸ αὐτὶ τῆς ἡσυχίας θὰ ἀκούσῃ ἀπὸ τὸν Θεὸν ἐξαίσια πράγματα. Γι᾿ αὐτὸ ἡ πάνσοφη αὐτὴ ἔλεγε καὶ στὸν Ἰώβ: «Πότερον, οὗ δέξεταί μου τὸ οὖς ἐξαίσια παρ᾿ αὐτοῦ;» (δ´ 12).

25. Ἡσυχαστὴς εἶναι ἐκεῖνος ποὺ χωρὶς νὰ τοὺς μισῆ, τοὺς ἀποφεύγη ὅλους τόσο, ὅσο ἕνας ἀμελὴς μοναχὸς τρέχει κοντά τους μὲ προθυμία. Καὶ τοῦτο, διότι δὲν θέλει νὰ διακοπῆ ἡ γεῦσις τῆς γλυκύτητος τοῦ Θεοῦ.

26. Πήγαινε καὶ σκόρπισε γρήγορα τὰ ὑπάρχοντά σου -ὄχι πώλησε, διότι αὐτὸ ἀπαιτεῖ χρόνο- καὶ δός τα σὲ πτωχοὺς μοναχούς, γιὰ νὰ σὲ βοηθήσουν μὲ τὴν προσευχή τους στὴν ἡσυχία. Καὶ σήκωσε τὸν σταυρό σου μὲ τὴν ὑπακοή, καὶ ὑπόμεινε γενναῖα τὸ βάρος τῆς ἐκκοπῆς τοῦ θελήματός σου. Καὶ ἐν συνεχείᾳ ἔλα νὰ μὲ ἀκολουθήσης, γιὰ νὰ συναντήσωμε τὴν τρισμακάριστη ἡσυχία, καὶ θὰ σὲ διδάξω φανερὰ τὴν ἐργασία καὶ τὴν πολιτεία τῶν Ἀγγελικῶν Δυνάμεων.

Δὲν θὰ χορτάσουν αὐτὲς νὰ δοξολογοῦν εἰς αἰώνας αἰώνων τὸν Δημιουργό. Ὁμοίως καὶ αὐτὸς ποὺ ἀνέβηκε στὸν οὐρανὸ τῆς ἡσυχίας νὰ ἀνυμνῆ τὸν Κτίστη. Δὲν φροντίζουν γιὰ τὰ ὑλικὰ οἱ ἄυλοι. Ὁμοίως γιὰ τὴν τροφὴ οἱ «ὑλικοὶ ἄυλοι». Δὲν θὰ γευθοῦν οἱ πρῶτοι φαγητά. Ὁμοίως καὶ οἱ δεύτεροι δὲν θὰ στηριχθοῦν σὲ ὑποσχέσεις ἀνθρώπων γιὰ τὴν συντήρησί τους. Δὲν θὰ φροντίσουν ἐκεῖνοι γιὰ χρήματα καὶ κτήματα. Ὁμοίως καὶ αὐτοὶ γιὰ τὶς ταλαιπωρίες καὶ τὶς κακοπάθειες ποὺ τοὺς προκαλοῦν τὰ πονηρὰ πνεύματα.

Δὲν ἐπιθυμοῦν οἱ οὐράνιοι Ἄγγελοι κάποιο ὁρατὸ κτίσμα. Ὁμοίως καὶ οἱ ἐπίγειοι Ἄγγελοι τὴν θέα κάποιου προσώπου. Δὲν θὰ παύσουν ποτὲ ἐκεῖνοι νὰ προοδεύουν στὴν ἀγάπη. Ὁμοίως καὶ αὐτοὶ νὰ τοὺς συναγωνίζονται κάθε ἡμέρα. Δὲν εἶναι ἄγνωστος σ᾿ ἐκείνους ὁ πλοῦτος τῆς προκοπῆς τους. Ὁμοίως καὶ σ᾿ αὐτοὺς ὁ ἔρωτας τῆς πνευματικῆς τους ἀναβάσεως. Καὶ δὲν θὰ σταματήσουν, μέχρις ὅτου φθάσουν τὰ Σεραφείμ· οὔτε θὰ ὑπολογίσουν κόπους, μέχρις ὅτου γίνουν Ἄγγελοι.

Μακάριος, ὅποιος ἐλπίζη νὰ φθάση σ᾿ αὐτὸ τὸ ὕψος. Τρισμακάριος, ὅποιος πλησιάζει. Ἄγγελος, ὅποιος ἔφθασε.

----------

1. Δηλαδή: Ἡ σκέψις τοῦ ἡσυχαστοῦ εἶναι χῶρος κλειστός, ἀφιερωμένος ἀποκλειστικὰ στὸν Θεόν, ὅπου κανεὶς νοητὸς ἐχθρὸς δὲν μπορεῖ νὰ εἰσχωρήσῃ γιὰ κλοπὴ καὶ ληστεία. Παρεμφερὴς διατύπωσις εἶναι: «ἀναιχμαλώτιστος ἔννοια».

2. Αὐτὸ φυσικὰ ἴσχυε γιὰ τὴν ἐποχὴ ἐκείνη, ὁπότε τὰ πλοῖα ἦταν ἰστιοφόρα.

Δείτε σχετικά: ΕΔΩ