῾Η Λύτρωσις ἀπὸ τὰ «Τόξα» καὶ τὰ «Βέλη» τοῦ ᾿Εχθροῦ
Σύντομη Πνευματική Μελέτη γιὰ τὴν ᾿Ορθόδοξη Θεραπευτικὴ
ΣΥΧΝΑ ὁ πιστός, στὸν δύσκολο ἀγῶνα του, κτυπημένος ἀπὸ ἀλλεπάλληλα πλήγματα δοκιμασιῶν καὶ ἐφαμάρτων ὑποχωρήσεων καὶ πτώσεων καὶ αἰσθανόμενος τὴν θεία ἐγκατάλειψη, ἐγείρει μέσα του τὴν σπαρακτικὴ κραυγή: «῾Ο Θεὸς ἀπώσω ἡμᾶς (μᾶς ἔσπρωξες μακρυὰ) καὶ καθεῖλες ἡμᾶς, ὠργίσθης καὶ οἰκτείρησας ἡμᾶς» (Ψαλμ. νθ´ 3). Δυσβάστακτα φορτία φαίνεται κάποτε νὰ συνθλίβουν τοὺς ἀνθρώπους τοῦ Θεοῦ, ἀτομικὰ καὶ συλλογικά, καὶ οἱ εὐαίσθητες ψυχές τους νὰ καταλήγουν στὸ πικρὸ Δαβιτικὸ συμπέρασμα: «ἔδειξας τῷ λαῷ Σου σκληρά, ἐπότισας ἡμᾶς οἶνον κατανύξεως» (Αὐτόθι, 5).
῞Ομως, ὁ Ψαλμωδὸς γνωρίζει ἐν Πνεύματι ῾Αγίῳ καὶ τὴν λύτρωση ἀπὸ ὅλα τὰ δεινά: «ἔδωκας τοῖς φοβουμένοις Σε σημείωσιν τοῦ φυγεῖν ἀπὸ προσώπου τόξου» (Αὐτόθι, 6).
Μὲ τὸ Πάθος, τὸν Σταυρὸ καὶ τὴν ᾿Ανάστασή Του, ὁ Θεάνθρωπος Λυτρωτής μας κατενίκησε τὸν Διάβολο: «τοῦ ἐχθροῦ (πλέον) ἐξέλιπον αἱ ῥομφαῖαι εἰς τέλος, καὶ πόλεις καθεῖλες, ἀπώλετο τὸ μνημόσυνον αὐτοῦ μετ᾿ ἤχου» (Ψαλμ. θ´ 7)!…
῎Εκτοτε, ὁ Κύριός μας ᾿Ιησοῦς Χριστὸς δίδει τὸ «Σημεῖον» Του ὄχι εἰς ὅλους, ἀλλὰ μόνον εἰς ὅσους Τὸν φοβοῦνται, ὥστε νὰ δύνανται νὰ ἀποφεύγουν τὴν «βολὴν τοῦ τόξου», δηλαδὴ τὰ τεχνάσματα, τὶς μεθοδεῖες καὶ τὴν πλάνη τοῦ ἡττημένου ἐχθροῦ διαβόλου. ῞Οσοι ἐλπίζουν στὸν Χριστό, φέρουν μέσα τους τὸν ἁγνιστικὸ φόβο Του, χωρὶς νὰ παρασύρονται στὴν δίνη τῶν καταιγιστικῶν πειρασμῶν. Αὐτοὶ περιφέρουν στὸ σῶμα τους τὸ σημεῖον τῆς σταυρώσεως, ἤτοι τῆς νεκρώσεως τοῦ ᾿Ιησοῦ, δηλαδὴ τὴν ἀπραξία τῆς ἁμαρτίας. Μόνον σταυρικῶς ἀποφεύγει ὁ φοβούμενος τὸν Θεὸ τὴν ἐμφανιζόμενη στὰ ὄντα «ἀπατηλὴν ἐπιφάνειαν», κατὰ τὸν ῞Αγιο Μάξιμο τὸν ῾Ομολογητή. «Πρόσωπον Τόξου», δηλαδὴ κάθε πονηροῦ πάθους καὶ μάλιστα σαρκικοῦ, τὸ ὁποῖο διεγείρει τὸν ἄνθρωπο, «εἶναι ἡ ἐπιφάνεια τῶν σωμάτων, ἡ ὁποία ἐρεθίζει τὴν αἴσθηση, πληγώνοντας σὰν αἰχμὴ βέλους τὴν αἴσθηση καὶ διεγείροντας κατὰ τρόπο ἀπρεπῆ τὴν ψυχὴ πρὸς τὰ πάθη» (῞Αγιος Μάξιμος ῾Ομολογητής).
Τὰ «πεπυρωμένα βέλη» τοῦ Πονηροῦ, ἀπὸ τὰ ὁποῖα ζητοῦμε ἔμπονα στὴν προσευχή μας νὰ ρυσθοῦμε, εἶναι οἱ πονηροὶ καὶ ἀπατηλοὶ λογισμοί, οἱ ὁποῖοι προκαλοῦνται στὸν ἄνθρωπο ὅταν ἀποβάλει τὸν φόβο τοῦ Θεοῦ, καλυφθεῖ ἀπὸ τὸ σκότος τῆς λησμοσύνης, καὶ δίχως προσοχὴ καὶ ἐγρήγορση δοθεῖ πλέον ἀπερίσκεπτα στὴν ἐπιθυμητικὴ καὶ ἐμπαθῆ θεωρία τῆς ἐπιφανείας τῶν προσώπων καὶ τῶν πραγμάτων, τὰ ὁποῖα βέβαια γιὰ τὸν αἰσθησιακὸ-ἀσταύρωτο ἄνθρωπο εἶναι ἰδιαίτερα προκλητικὰ καὶ ἑλκυστικά! Διὰ τοῦ τρόπου τούτου, ἐγείρεται στὴν ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου ὁ πόθος τῆς ἁμαρτίας καὶ διατρυπιέται ἐσωτερικὰ ἀπὸ τὶς αἰχμὲς τῶν βελῶν τοῦ Πονηροῦ, διασχίζεται καὶ διασπᾶται, αἱμάσσει καὶ ὀδυνᾶται· ἐπέρχεται δὲ ἀναβρασμὸς τοῦ αἵματος καὶ ἀνεξέλεγκτη σαρκικὴ πύρωση!…
῎Αν ὁ ἄνθρωπος δὲν ἀνανήψει ὅσο τὸ δυνατὸν συντομώτερα καὶ δὲν ζητήσει τὴν θεία βοήθεια, δὲν δύναται νὰ ἀντισταθεῖ, ἀλλὰ πίπτει φοβερὰ καὶ καταντᾶ εἰς πυθμένα ἅδου. ῾Η πιὸ ἀποτελεσματικὴ θεραπεία, εἶναι ἡ ἄμεση, ἐν μετανοίᾳ καὶ ταπεινώσει, ἐπίρριψη τῆς ἀδυναμίας μας ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ: «Δὸς ἡμῖν βοήθειαν ἐκ θλίψεως καὶ ματαία σωτηρία ἀνθρώπου· ἐν τῷ Θεῷ ποιήσομεν δύναμιν καὶ Αὐτὸς ἐξουδενώσει τοὺς θλίβοντας ἡμᾶς» (Ψαλμ. νθ´ 13-14). «᾿Ανάθεσε στὸν Κύριο τὴν ἀσθένεια τῆς φύσεώς σου, λέγει ὁ ῞Αγιος Ιωάννης τῆς Κλίμακος, ἀναγνωρίζοντας πλήρως τὴν ἰδική σου ἀδυναμία, καὶ τότε θὰ λάβης τὸ χάρισμα τῆς σωφροσύνης χωρὶς νὰ τὸ καταλάβης».
῾Η ἐποχή μας εἰδικῶς εἶναι ἐποχὴ τοῦ θεάματος. Τὰ προσφερόμενα ὅμως ἄφθονα θεάματα εἶναι κατὰ βάσιν προκλητικὰ καὶ ἀποτελοῦν σαφῶς «τόξα» καὶ «βέλη» τοῦ ᾿Εχθροῦ γιὰ τὴν ἅλωση τῆς ψυχῆς μας. ῾Η δὲ εὐθύνη μας εἶναι τεράστια, ὅταν μόνοι μας ἐκτιθέμεθα ἀκρίτως, μὲ τὴν θέληση ἤ τέλος πάντων μὲ τὴν ἀπροσεξία καὶ ἀδράνειά μας, στὸν ὁρμητικὸ καταιγισμὸ τῆς ἐμπαθείας, ὁ ὁποῖος θέλει σὰν πύρινος ποταμὸς νὰ καταπιεῖ ὅλη τὴν ἀνθρωπότητα. ῎Αν δὲν μᾶς μεθοῦσε ἡ ἔντεχνη ἀπάτη τοῦ Πονηροῦ στὶς ὧρες τῆς δοκιμασίας καὶ δὲν τύφλωνε ἡ πλάνη τοῦ ᾿Εχθροῦ τοὺς νοεροὺς ὀφθαλμοὺς τῆς ψυχῆς μας, δὲν θὰ ἐκπίπταμε τόσο εὔκολα ἀπὸ τὸν Σταυρό, οὔτε θὰ ὑποχωρούσαμε ἡττημένοι, ἀλλὰ θὰ προσπίπταμε ἄμεσα, χωρὶς καθυστέρηση, στὴν θεία καταφυγὴ καὶ ἡ Χάρις τοῦ Κυρίου θὰ μᾶς λύτρωνε.
Πιὸ συγκεκριμένα, θὰ γνωρίζαμε τὶς ἀμυντικές μας δυνατότητες καὶ θὰ τὶς χρησιμοποιούσαμε ἔγκαιρα. Διότι, ἔχει καὶ ὁ Κύριός μας τὰ «ἠκονημένα» (Ψαλμ. μδ´ 7) Βέλη Του! Τὶς ζωντανὲς Εἰκόνες Του, τοὺς ῾Αγίους ᾿Αποστόλους Του, οἱ ῾Οποῖοι μᾶς παραδίδουν τὸν Λόγο Του καὶ τὴν Χάρη Του (῞Αγιος Νικόδημος ῾Αγιορείτης). «῾Ωσεὶ βέλη ἐν χειρὶ δυνατοῦ, οὕτως οἱ υἱοὶ τῶν ἐκτετιναγμένων» (Ψαλμ. ρκστ´ 4). ᾿Εκτινασσόμενα Βέλη κατὰ τοῦ ᾿Εχθροῦ, τὰ ῾Οποῖα τὸν κατανικοῦν, εἶναι οἱ θεῖοι ᾿Απόστολοι καὶ οἱ μετὰ ἀπὸ αὐτοὺς γνήσιοι κατὰ πνεῦμα υἱοί τους, δηλαδὴ οἱ ῞Αγιοι τοῦ Θεοῦ.
Αὐτοὶ ἐπιπίπτουν ἄφοβα κατὰ τοῦ Διαβόλου καὶ τὸν ἐξολοθρεύουν, θείᾳ βοηθείᾳ! Γι᾿ αὐτό, «μακάριος ὅς πληρώσει τὴν ἐπιθυμίαν αὐτοῦ ἐξ αὐτῶν· οὐ καταισχυνθήσονται ὅταν λαλῶσι τοῖς ἐχθροῖς αὐτῶν ἐν πύλαις». ᾿Ιδοὺ ἡ ἀποτελεσματικὴ ἄμυνα: ῞Οσοι δέχονται τὴν ᾿Αποστολικὴ καὶ Πατερικὴ διδαχή, ἀλλὰ καὶ τὸ παράδειγμα καὶ τὴν μέθοδο τῶν ῾Αγίων, δηλαδὴ τὴν ἡσυχαστικὴ νήψη, αὐτοὶ δὲν θὰ ντροπιασθοῦν ὅταν τοὺς ἐπιτίθενται οἱ ἐχθρικοὶ λογισμοὶ γιὰ νὰ τοὺς λαλήσουν ἐξαπατητικῶς στὶς πῦλες τῆς καρδιᾶς τους. Θὰ γνωρίζουν νὰ περιφρονοῦν τοὺς ἐχθρούς, ἤ νὰ προβάλλουν ἀντίρρηση, καὶ πάντως θὰ τοὺς ἀποκρούουν καὶ θὰ τοὺς ἀποδιώκουν, χωρὶς νὰ ὑφίστανται ζημία καὶ ὄλεθρο: «Πάντα τὰ ἔθνη ἐκύκλωσάν με καὶ τῷ ὀνόματι Κυρίου ἠμυνάμην αὐτούς· κυκλώσαντες ἐκύκλωσάν με, καὶ τῷ ὀνόματι Κυρίου ἠμυνάμην αὐτούς· ἐκύκλωσάν με ὡσεὶ μέλισσαι κηρίον καὶ ἐξεκαύθησαν ὡς πῦρ ἐν ἀκάνθαις, καὶ τῷ ὀνόματι Κυρίου ἠμυνάμην αὐτοὺς» (Ψαλμ. ριζ´ 10-12).
᾿Ακόμη, ἡ Πάναγνος καὶ Πανάχραντος Θεοτόκος, ἡ Μητέρα καὶ Βασίλισσα τῆς ῾Αγνότητος, Καθαρότητος καὶ Παρθενίας, ἀποτελεῖ ἰσχυρὴ καταφυγή, βοήθεια καὶ σκέπη ὅσων ἐλπίζουν καὶ προσφεύγουν εἰς Αὐτήν.
᾿Επίσης, τὸ ἱερὸ πρόσωπο τοῦ ἐνδεδυμένου μὲ ἀποστολικὴ χάρη καὶ ἐξουσία Πνευματικοῦ πατρός, ἐπικαλούμενο μὲ πίστη καὶ ἐμπιστοσύνη ὑπὸ τοῦ πολεμουμένου πνευματικοῦ τέκνου, ἐπιφέρει ἀνακούφιση τοῦ πολέμου, ἀπομάκρυνση καὶ φυγάδευση τοῦ ᾿Εχθροῦ.
῞Οταν ὁ ἐμπειροπόλεμος πλέον δοῦλος τοῦ Θεοῦ δυναμώσει, θὰ γνωρίζει ἐπίσης καὶ νὰ ἀντεπιτίθεται κατὰ τοῦ ἐχθροῦ! ῾Ο ῎Ιδιος ὁ Εὐλογητὸς Κύριος καὶ Θεός μας θὰ διδάσκει τὰς χεῖρας του εἰς πόλεμον καὶ θὰ θέτει τόξον χαλκοῦν στοὺς βραχίονάς του (βλ. Ψαλμ. ιζ´ 34). Τὸ περιπόθητο καὶ παμπόθητο Θεῖον ῎Ονομα τοῦ Κυρίου ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ καὶ τὸ καθαρτικὸ Θεῖο Αἷμα Του κατακόπτουν, κατακαίουν, κατασυντρίβουν, κατανικοῦν καὶ ἐξολοθρεύουν τοὺς θρασύτατους νοητοὺς ἐχθρούς.
῾Η ἐν μετανοίᾳ, ὑπακοῇ, ὑπομονῇ, ἐπιμονῇ καὶ ἀγάπῃ ἐντρύφησις εἰς Αὐτὰ τὰ Θεῖα Δῶρα καὶ ῞Οπλα μᾶς καθιστᾶ ἀτρώτους καὶ φοβεροὺς στοὺς δαίμονες καὶ τοὺς ὑπεναντίους, ἐφ᾿ ὅσον ἐνδυόμεθα τὴν Χάρη καὶ τὴν Πανοπλία τοῦ Θεοῦ: «Οὗτοι ἐν ἅρμασι καὶ οὗτοι ἐν ἵπποις, ἡμεῖς δὲ ἐν ὀνόματι Κυρίου Θεοῦ ἡμῶν μεγαλυνθησόμεθα· αὐτοὶ συνεποδίσθησαν καὶ ἔπεσαν, ἡμεῖς δὲ ἀνέστημεν καὶ ἀνωρθώθημεν» (Ψαλμ. ιθ´ 8-9). «῾Ητοίμασας ἐνώπιόν μου τράπεζαν ἐξεναντίας τῶν θλιβόντων με· ἐλίπανας ἐν ἐλαίῳ τὴν κεφαλήν μου, καὶ τὸ ποτήριόν σου μεθύσκον με ὡσεὶ κράτιστον» (Ψαλμ. κβ´ 5). «Ποτήριον σωτηρίου λήψομαι καὶ τὸ ὄνομα Κυρίου ἐπικαλέσομαι» (Ψαλμ. ριε´ 4).
Τότε, δικαίως, ἡ ψαλμικὴ διακήρυξη θὰ εἶναι καὶ δική μας πραγματικότης: «᾿Εν τῷ Θεῷ ποιήσομεν δύναμιν, καὶ Αὐτὸς ἐξουδενώσει τοὺς θλίβοντας ἡμᾶς»! Ἀμήν.
+ὁ Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος ΚΛΗΜΗΣ
Μάρτιος 2023
Πηγή
