Το παρακάτω κείμενο γράφτηκε στην αγγλική γλώσσα από έναν Έλληνα μετανάστη στις Η.Π.Α., τον Leo Michaels (John Elias Michalakis), και δημοσιεύθηκε από τον γιο του, τον Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Θεουπόλεως της Εκκλησίας των Γνησίων Ορθοδόξων κ. Χριστόδουλο στον προσωπικό του λογαριασμό στο facebook. Αναφέρεται στον μακαριστό π. Ιωάννη Μιχαλάκη, ιερέα (αλλά και διευθυντή, όπως αναφέρεται εδώ στη σελ. 112) του Λωβοκομείου (Λεπροκομείου) Χίου (πρόσφατες φωτογραφίες του εδώ), ο οποίος ήταν ο παππούς του Θεοφιλεστάτου. Το μεταφράζουμε προς ωφέλεια των Ελλήνων αναγνωστών, τονίζοντας μερικά σημαντικά σημεία.
Ο μακαριστός π. Ιωάννης Μιχαλάκης (1888-1981) ως ιερεύς του Λεπροκομείου Χίου
ΜΙΑ ΑΛΗΘΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΙΣΤΗΣ
από τον κ. Ηλία Μιχαλάκη
Μια σειρά από συζητήσεις και απόψεις, ακόμη και ορισμένοι παράλογοι κανονισμοί, έλαβαν χώρα σχετικά με το ζήτημα της υγείας ως προς την Θεία Κοινωνία. Δεν είναι πρόθεσή μου να αναλύσω το θέμα και ούτε είμαι κατάλληλος για να συζητήσω τη δογματική και θεολογική πτυχή του. Θα έλεγα μόνο προς το παρόν ότι, καθώς πιστεύω ότι όταν λαμβάνω Κοινωνία, λαμβάνω το Αίμα και το Σώμα του Κυρίου, δεν μου είχε συμβεί ποτέ ότι θα έπρεπε να ανησυχώ για προβλήματα υγείας. Ο σκοπός αυτού του άρθρου είναι να δείξει ότι η ασθένεια και η Θεία Κοινωνία δεν έχουν ΤΙΠΟΤΑ κοινό.
Όπως πολλοί από εσάς γνωρίζετε, ο πατέρας μου ήταν ιερέας και μεγάλωσα κυριολεκτικά στην εκκλησία. Μπορούσα να ψάλλω ύμνους πριν μπορέσω να κάνω μια συνομιλία. Οι πρώτες μου παιδικές αναμνήσεις είναι γύρω από τις Ακολουθίες της Εκκλησίας.
Κατά τα πρώτα πέντε χρόνια της ζωής μου, μεταξύ του 1935 και του 1940, ο πατέρας μου ήταν ο εφημέριος του Λεπροκομείου της Χίου, όπου υπήρχε μια εκκλησία, ο Άγιος Λάζαρος, και ο πατέρας μου έκανε όλες τις Ακολουθίες εκεί για τους τρόφιμους, συμπεριλαμβανομένης και της Θείας Λειτουργίας, η οποία φυσικά περιλαμβάνει την Θεία Κοινωνία.
Η επιστήμη έχει πλέον θεραπεύσει την τρομερή ασθένεια της λέπρας εδώ μερικές δεκαετίες και τώρα είναι σχεδόν εξαφανισμένη, αλλά την δεκαετία του 1930 εξακολουθούσε να αποτελεί κίνδυνο για την υγεία. Μπορεί να μην γνωρίζετε τα συμπτώματα ή τις καταστάσεις αυτής της εξαιρετικά μεταδοτικής ασθένειας, εκτός από αυτά που ίσως έχετε μάθει από την Βίβλο, όπου υπάρχουν γνωστές ιστορίες και τεκμηρίωση της απομόνωσης των λεπρών για να κρατηθούν μακριά από τον υπόλοιπο πληθυσμό. Μερικά από τα συμπτώματα χαρακτηρίζονται από παραμόρφωση των χαρακτηριστικών του προσώπου και πραγματική απώλεια μικρών τμημάτων του σώματος, όπως των δαχτύλων χεριών και ποδιών. Προσωπικά είδα κάποια από αυτά και θυμάμαι ακόμα την οδύνη στα πρόσωπά τους.
Η επιστήμη έχει πλέον θεραπεύσει την τρομερή ασθένεια της λέπρας εδώ μερικές δεκαετίες και τώρα είναι σχεδόν εξαφανισμένη, αλλά την δεκαετία του 1930 εξακολουθούσε να αποτελεί κίνδυνο για την υγεία. Μπορεί να μην γνωρίζετε τα συμπτώματα ή τις καταστάσεις αυτής της εξαιρετικά μεταδοτικής ασθένειας, εκτός από αυτά που ίσως έχετε μάθει από την Βίβλο, όπου υπάρχουν γνωστές ιστορίες και τεκμηρίωση της απομόνωσης των λεπρών για να κρατηθούν μακριά από τον υπόλοιπο πληθυσμό. Μερικά από τα συμπτώματα χαρακτηρίζονται από παραμόρφωση των χαρακτηριστικών του προσώπου και πραγματική απώλεια μικρών τμημάτων του σώματος, όπως των δαχτύλων χεριών και ποδιών. Προσωπικά είδα κάποια από αυτά και θυμάμαι ακόμα την οδύνη στα πρόσωπά τους.
Η εκκλησία του Αγίου Λαζάρου ήταν ανοιχτή στο κοινό και πολλοί γείτονες ερχόντουσαν στις Ακολουθίες, όπως και το προσωπικό του Ιδρύματος, καθώς κι εγώ με την οικογένειά μου. Όλοι λαμβάναμε την Θεία Κοινωνία από τον ίδιο Ποτήριο με τους λεπρούς. Κανείς από εμάς δεν αρρώστησε ποτέ. Τί γινόταν όμως με τον πατέρα μου; Έπρεπε να καταναλώνει την υπόλοιπη Θεία Κοινωνία. Λοιπόν, έζησε μια υγιή ζωή και πέθανε κοντά στα 95!
Αλλά αυτό δεν είναι το τέλος της ιστορίας. Ο ειδικευόμενος γιατρός εκεί ήταν άθεος και σαρκαζόταν τον πατέρα μου για την κατανάλωση την εναπομένουσας Θείας Κοινωνίας. Διέδιδε φήμες ότι ο πατέρας μου στην πραγματικότητα κρυβόταν στο ιερό και έριχνε το υπόλοιπο της Θείας Κοινωνίας μέσα στο νεροχύτη! Και για να αποδείξει την άποψή του, μια μέρα, αφού ο πατέρας μου είχε κοινωνήσει τους τρόφιμους του Λεπροκομείου, ο γιατρός κρύφτηκε πίσω από μια κουρτίνα και περίμενε να δει τι θα έκανε ο πατέρας μου. Όταν παρακολούθησε την Κατάλυση (την κατανάλωση της υπόλοιπης Θείας Κοινωνίας από το δισκοπότηρο) από τον πατέρα μου, έγινε ένα θαύμα: ο άθεος γιατρός μετατράπηκε σε ζηλωτή πιστό! Ο γιατρός (Δρ. Πασπάτης) εν συνεχεία έγινε ένας από τους προσωπικούς γιατρούς του Αυτοκράτορα της Αιθιοπίας Χαϊλέ Σελασιέ.
Επίλογος
Το 1940 ο πατέρας μου «προήχθη» εφημέριος του Γενικού Νοσοκομείου της Πόλης της Χίου και επιτελούσε όλες τις Ακολουθίες στο παρεκκλήσι του Αγίου Στεφάνου, όπου παρέμεινε μέχρι την συνταξιοδότησή του.
Κατά την διάρκεια αυτής της περιόδου, ο πατέρας μου μετέδιδε την Θεία Κοινωνία στους ασθενείς του νοσοκομείου, μερικοί από τους οποίους είχαν μια ακόμη εξαιρετικά μεταδοτική ασθένεια, δηλαδή την φυματίωση. Χρειάζεται να πω περισσότερα;
Ο Άγιος Στέφανος του Νοσοκομείου Χίου (πηγή φωτογραφίας)
Κατά την διάρκεια αυτής της περιόδου, ο πατέρας μου μετέδιδε την Θεία Κοινωνία στους ασθενείς του νοσοκομείου, μερικοί από τους οποίους είχαν μια ακόμη εξαιρετικά μεταδοτική ασθένεια, δηλαδή την φυματίωση. Χρειάζεται να πω περισσότερα;
Μακάρι να είχα την μισή σου πίστη, πατέρα μου. Αναπαύσου εν ειρήνη!
Ο Ιωάννης (μετέπειτα π. Ιωάννης, αριστερά) και ο αδελφός του Κωνσταντίνος, καθ᾿ οδόν για να προστατεύσουν τη Σμύρνη από τους Μουσουλμάνους το 1919. Λίγα χρόνια αργότερα, βρισκόταν στην τελευταία στρατιωτική μεταφορά από εκείνη την κάποτε μεγάλη Αποστολική Πόλη λίγο πριν οι δυνάμεις του Ισλάμ κάψουν την πόλη και σφάξουν 500.000 χριστιανούς. Πριν επιστρέψει στην Ελλάδα το 1918, ο Ιωάννης πέρασε μερικά χρόνια στην Αμερική με τους αδελφούς του εργαζόμενος στην εταιρεία χάλυβα Bethlehem Steel της Πενσιλβανίας, η οποία αργότερα παρήγαγε τον χάλυβα που χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή του καθεδρικού ναού της Αγίας Μαρκέλλας στην Αστόρια, την ενορία του Θεοφιλεστάτου.
