«ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΧΑΟΣ ΤΟ ΦΩΣ» (Ἂρθρο τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου)

 

         Στὸν Ἑσπερινὸ τῆς ἐκκλησιαστικῆς Πρωτοχρονιᾶς περιέχεται ἕνα ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ Λευϊτικὸ τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, τὸ ὁποῖο παραθέτουμε συνοπτικὰ σὲ μετάφραση: Εἶπε ὁ Θεὸς στοὺς υἱοὺς Ἰσραήλ: «Ἂν τηρεῖτε καὶ ἐφαρμόζετε τὶς ἐντολές μου, θὰ δώσω τὴν βροχὴ στὸν καιρό της καὶ ἡ γῆ καὶ τὰ δέντρα θὰ ἀποδώσουν τοὺς καρπούς τους. Τὸ ψωμί σας θὰ ὑπάρχει σὲ πλεόνασμα καὶ θὰ κατοικεῖτε στὴ γῆ σας μὲ ἀσφάλεια. Κανένας δὲν θὰ σᾶς φοβίζει. Ἐγὼ θὰ σᾶς προστατεύω ἀπὸ θηρία καὶ πολέμους καὶ θὰ σᾶς δώσω τὴν δύναμη πέντε ἀπὸ ἐσᾶς νὰ νικᾶτε ἑκατὸ καὶ ἑκατὸ ἀπὸ ἐσᾶς, δεκάδες χιλιάδες. Θὰ σᾶς εὐλογήσω, θὰ σᾶς αὐξάνω καὶ θὰ σᾶς ἔχω στὴν διαθήκη μου. Ἐγὼ θὰ εἶμαι Θεός σας καὶ ἐσεῖς λαός μου. Ἄν, ὅμως, δὲν μὲ ἀκούσετε καὶ δὲν ἐφαρμόσετε αὐτὰ τὰ προστάγματά μου καὶ ἀποστραφεῖ ἡ ψυχή σας τὶς ἀποφάσεις μου, ἀνάλογα θὰ συμπεριφερθῶ καὶ ἐγὼ ἀπέναντί σας.  Θὰ σᾶς στείλω φτώχεια. Θὰ σπείρετε στὰ χαμένα τοὺς σπόρους σας καὶ τὰ προϊόντα τῶν ἀγρῶν σας θὰ τὰ τρῶνε οἱ ἐχθροί σας. Θὰ στρέψω τὸ πρόσωπό μου ἐναντίον σας καὶ θὰ πέσετε νικημένοι ἐνώπιον τῶν ἐχθρῶν σας. Κάποιες φορὲς μάλιστα, θὰ φεύγετε πανικόβλητοι χωρὶς νὰ σᾶς κυνηγᾶ κανένας. Ἡ δύναμή σας δὲν θὰ σᾶς χρησιμεύει πουθενά, καὶ οὔτε ἡ γῆ, οὔτε τὰ δέντρα θὰ σᾶς δώσουν καρπούς» (Λευ 26, 3-28).

          Τὰ παραπάνω συγκλονιστικὰ λόγια τοῦ Θεοῦ κανεὶς νοήμων ἄνθρωπος δὲν μπορεῖ νὰ ἀμφισβητήσει ὅτι εἶναι ἐνδεικτικὰ τῶν ὅσων συμβαίνουν γύρω μας. Πρὸ δύο μηνῶν, ἡ Θεσσαλία πνίγηκε ἀπ΄ τὴν ἄνευ προηγουμένου νεροποντή. Πρὸ τριῶν μηνῶν, ἡ φωτιὰ στὴν Ἀλεξανδρούπολη δὲν ἔλεγε νὰ σβήσει. Ἡ παραγωγὴ πεσμένη. Τὸ λάδι στὰ ὕψη. Δυστυχῶς, ὅπως φαίνεται, βρισκόμαστε στὸ δεύτερο σκέλος τοῦ ἀναγνώσματος καὶ ἡ γενικὴ ἀποστασία ὁδηγεῖ τὰ πράγματα ἀπὸ τὸ κακὸ στὸ χειρότερο. 

            Οἱ φυσικὲς καταστροφὲς δὲν ἔρχονται νὰ ταράξουν τὴν κοινωνία μας, ἁπλῶς ἔρχονται νὰ ταιριάξουν μὲ τὸν πολυτάραχο βίο της. Σάλεψε ὁ ἄνθρωπος, σάλεψε καὶ ἡ φύση. 

         Καθημερινῶς ἀκοῦμε γιὰ τὴν νεανικὴ παραβατικότητα, γιὰ τὴν ὀπαδικὴ βία, γιὰ λιθοβολισμούς, ληστεῖες, βιασμούς, κακοποιήσεις, ἀνθρωποκτονίες, συζυγοκτονίες, αὐτοκτονίες καὶ οὕτω καθ’ ἑξῆς. Μέσα στὸν 21ο αἰώνα, ὅταν δῆθεν ἀποθεώνεται ὁ ὀρθὸς λόγος, ὅταν ἡ τεχνολογία ἔχει φτάσει στὸ ἔπακρο, ὅταν οἱ σημερινὲς ἀνέσεις ξεπερνοῦν τὶς ἀνέσεις ποὺ ἀπολάμβαναν ἀκόμη καὶ αὐτοκράτορες, «ὁ ἄνθρωπος ἐν τιμῇ ὢν οὐ συνῆκε· παρασυνεβλήθη τοῖς κτήνεσι τοῖς ἀνοήτοις καὶ ὡμοιώθη αὐτοῖς» (Ψλ 48, 21).

     Μὲ ὅλον αὐτὸν τὸν καταιγισμὸ τῆς ἐγκληματικότητας νὰ καθιστᾶ ἐπικίνδυνη καὶ τὴν ἁπλὴ βόλτα τῶν ἀνθρώπων, ἡ Παιδεία τῆς χώρας μας βρίσκεται σὲ ἄλλη διάσταση. Ἔχει «ξεπεράσει» ὅλα αὐτὰ τὰ προβλήματα, πιστεύει ὅτι κάνει πολὺ καλὰ τὴν δουλειά της καὶ ἀσχολεῖται τώρα μὲ τὴν διαπαιδαγώγηση τῶν παιδιῶν σὲ θέματα γιὰ τὰ ὁποῖα δὲν εἶναι ἀκόμη ὥριμα νὰ ἀκούσουν. Καὶ ἀρχίζουν τὰ παιδάκια τοῦ προνηπίου, νὰ μαθαίνουν σὺν τοῖς ἄλλοις γιὰ περισσότερα ἀπὸ δύο φύλα καὶ  ἄλλα, λὲς καὶ ἐμεῖς ποὺ μεγαλώσαμε δίχως αὐτά -δηλαδὴ φυσιολογικά- δὲν γίναμε ἄνθρωποι. Μποροῦμε νὰ ποῦμε ὅτι μεγαλώνουν τὰ παιδιὰ σὰν τὰ λαχανικὰ τοῦ θερμοκηπίου: ὡριμάζουν πρὶν τὴν ὥρα τους καὶ τελικὰ σαπίζουν πολὺ γρήγορα. Ἡ πλύση ἐγκεφάλου καὶ ἡ προσπάθεια νὰ δημιουργήσουν σύγχυση στὰ παιδιὰ ὥστε νὰ καταστρέψουν τὶς ἄμυνες καὶ τὸν ψυχικό τους κόσμο εἶναι ξεκάθαρη. Καὶ ὅλο αὐτὸ γιατί; Γιὰ νὰ ξεφύγουν τελείως ἀπὸ τὴν ὁδὸ τῆς ἀρετῆς, νὰ γίνουν οἱ ἰδανικοὶ καταναλωτὲς καὶ νὰ εἶναι ἀπόλυτα χειραγωγούμενοι. Ποιός ἄνθρωπος ὄταν βρίσκεται σὲ πάλη μὲ τὸν ἑαυτό του γιὰ τὸ τὶ φύλο εἶναι θὰ κάτσει νὰ παλέψει τοὺς δίκαιους ἀγῶνες τῆς κοινωνίας; 

       Καὶ ἐνῶ αὐτὴ ἡ πολιτικὴ εἰσχωρεῖ ἔτι περισσότερο στὴν Παιδεία, ὁ Χριστὸς διώκεται ἀπὸ αὐτήν, καθὼς «οὐδεὶς δύναται δυσὶ κυρίοις δουλεύειν». Δὲν θὰ ἀναφερθῶ καθόλου γιὰ ὅσα θέλουν νὰ νομοθετήσουν τὸν ὑποτιθέμενο «γάμο» ἀνθρώπων τοῦ ἰδίου φύλου καὶ τὴν ἀπὸ αὐτοὺς «υἱοθεσία», διότι οὕτως ἢ ἄλλως εἶναι κάτι ἀπόλυτα ξένο πρὸς τὶς ἀρχὲς καὶ ἀξίες μὲ τὶς ὁποῖες ἡ Ἐκκλησία, ἀλλὰ καὶ ὅλη ἡ ἀνθρωπότητα πορεύθηκε ἀπὸ κτίσεως κόσμου. Δὲν εἴμαστε ἐμεῖς πιὸ ἔξυπνοι γιὰ νὰ φέρουμε τὰ νέα δεδομένα, διότι ἂν ἤμασταν, θὰ εἴχαμε ἀσχοληθεῖ μὲ τὴν λύση τῶν πραγματικῶν προβλημάτων. 

          Στὶς δύσκολες ἡμέρες μας, τὸ μόνο ποὺ μᾶς λείπει εἶναι ἕνα πρόσωπο· ὁ ΧΡΙΣΤΟΣ. Ἐκεῖνοι ποὺ φέρουν τὰ ἠνία αὐτοῦ τοῦ κράτους καὶ ὅλοι ὅσοι ἔχουν λόγο στὴν Παιδεία καὶ ἐπηρεάζουν τὸν κόσμο,  εἴτε πιστεύουν στὸν Χριστό, εἴτε ὄχι, θὰ ἔπρεπε νὰ ὑποκλίνονται μπροστά Του καὶ νὰ Τὸν προβάλλουν ὡς τὸ ἀπόλυτο φωτεινὸ παράδειγμα. Ὁ Χριστὸς ἔχει τὴν δύναμη νὰ ἀγγίζει καρδιὲς καὶ νὰ ἀλλοιώνει τὸν ἄνθρωπο. Δίνει Φῶς, ἐλπίδα, προοπτική, δίνει τὶς ἀρχὲς ποὺ χρειαζόμαστε γιὰ νὰ ἐπιτύχουμε στὴ ζωή μας,  δίνει ἀγωνιστικὸ φρόνημα, ψυχικὴ ἐλευθερία, στήριγμα στὰ προβλήματα καὶ τὶς δυσκολίες τῆς ζωῆς, δίνει λόγο ὕπαρξης. Ταυτίζει ἔργα καὶ λόγια. Δὲν εἶπε φιλοσοφίες. Ἐπικύρωσε τὸ κήρυγμα μὲ τὸ παράδειγμά του· θυσιάσθηκε πάνω στὸν Σταυρὸ γιὰ ἐμᾶς, τὰ πλάσματά Του, διδάσκοντάς μας νὰ κάνουμε τὸ ἴδιο ὁ ἕνας γιὰ τὸν ἄλλο, καὶ ὄχι νὰ σταυρώνουμε ὁ ἕνας τὸν ἄλλο, ὅπως μᾶς ὁδήγησαν ἄνθρωποι δῆθεν διαφωτισμένοι. Πόσο διαφορετικὴ θὰ ἦταν ἡ κοινωνία μας ἂν ἀκολουθούσαμε αὐτὸ τὸ παράδειγμα καὶ ἀσπαζόμασταν αὐτὴ τὴν θυσιαστικὴ ἀδελφοσύνη. Πολλοὶ ἐκ τῶν δασκάλων καυχῶνται μὲ τὸ νὰ κηρύττουν στὴν τάξη κατὰ τοῦ Θεοῦ ὡσὰν αὐτὸς νὰ ἦταν ὁ ρόλος τους. Τὸ πὼς ὅμως θὰ καταφέρουν νὰ ἀγγίξουν τοὺς νέους μας ὥστε νὰ μὴν κλειστοῦν στὶς φυλακὲς ἀνηλίκων γιὰ κακουργηματικὲς πράξεις, αὐτὸ εἶναι μάλλον ἀνίκανοι νὰ τὸ πράξουν. Ἂν ὅλα αὐτὰ τὰ παιδιά μας ποὺ ἐπιδίδονται σὲ ἐγκλήματα ἐπειδὴ δὲν ἔχουν πρότυπα, ἐπειδὴ θέλουν νὰ ἱκανοποιήσουν τὴν ἀνασφάλειά τους, ἐπειδὴ νομίζουν ὅτι ἔτσι εἶναι δυνατοί, ἤξεραν ποιὸς πραγματικὰ εἶναι ὁ Χριστός, θὰ εἶχαν πάρει τὸν ἀκριβῶς ἀντίθετο δρόμο. Ὄχι φυλακὴ δὲν θὰ ἔμπαιναν, ἀλλὰ θὰ στήριζαν ὅλη τὴν κοινωνία. 

       Τί κακό μας ἔκανε ὁ Χριστὸς γιὰ νὰ Τὸν κάνουμε στὴν ἄκρη; Γιὰ τὸν Χριστὸ δὲν κρατήθηκε ἡ Ἑλλάδα Ἑλλάδα; Γιὰ αὐτὴ τὴν πίστη τους στὸν Χριστὸ οἱ προπάτορές μας δὲν ἀγωνίσθηκαν ἐναντίον τοῦ τυράννου πρὶν διακόσια χρόνια; Χάρη σὲ αὐτὴ τὴν πίστη, δὲν κατέβαινε ἡ ἴδια ἡ γλυκιὰ Παναγιὰ στὰ βουνὰ τῆς Πίνδου καὶ κατεύθυνε τὸν στρατὸ πρὶν 83 χρόνια; Οἱ παπάδες καὶ οἱ δεσποτάδες δὲν θυσιάσθηκαν γιὰ νὰ εἴμαστε σήμερα ἐλεύθεροι; Αὐτὰ πρέπει νὰ προβάλλουμε. Ἔχουμε τόσα πρότυπα· ἁγιασμένα, ἡρωικά, ἐπιτυχημένα, ἀγωνιστικά, φιλάνθρωπα, φωτεινά, καὶ λέμε ὅτι δὲν ἔχουμε πρότυπα; Καὶ ἀκολουθοῦμε τὸ σκοτάδι, τὸ τίποτα, τὴν καταστροφή, τὴν ἐφήμερη εὐτυχία ποὺ ὁδηγεῖ στὴν δυστυχία; Πότε θὰ συνέλθουμε ἐπιτέλους; 

          Ἀπὸ τὴν ἄλλη, στὸν χῶρο τῆς Ἐκκλησίας, συνωμοσιολογίες, συχνὲς ἀναφορὲς στὸν πειρασμό, ἀναζητήσεις περὶ τῶν ἐσχάτων. «Τὸ τέλος πάντων ἤγγικεν –δίδασκε ὁ Ἀπόστολος Πέτρος πρὶν δύο χιλιάδες χρόνια!- νὰ σωφρονιστεῖτε, νὰ ἐπιδοθεῖτε στὴν προσευχή, μὰ πρὸ πάντων νὰ ἔχετε ἐκτενῆ ἀγάπη, διότι ἡ ἀγάπη θὰ καλύψει πλῆθος ἁμαρτιῶν» (Α Πε 4, 7-8). Καὶ ὅσο οἱ Χριστιανοὶ σπαταλοῦν τὸν χρόνο τους μάλλον παθητικά, ἀντὶ νὰ ἀντισταθοῦν πνευματικά, οἱ ἐργάτες τοῦ πονηροῦ συνεχίζουν ἀκάθεκτοι τὸ ἔργο τους. Δίχως ἀγώνα γιὰ τὴν κάθαρση τῆς ψυχῆς, δίχως τὴν ἀποχὴ ἀπὸ τὶς πονηρίες, μὲ τὸν ἐπιμελῆ καλλωπισμὸ τοῦ σώματος χάριν τῆς ἀνθρωπαρέσκειας, μὲ τὴν ἀδυναμία ὀρθῆς διαπαιδαγώγησης τῶν παιδιῶν (πράγμα ποὺ φαίνεται ἀπὸ τὸ γεγονὸς ὅτι μόλις λίγο ξεπηδήσουν ἀπὸ τὴν ἀγκαλιὰ τῆς μητέρας δὲν θέλουν νὰ πατοῦν οὔτε ἔξω ἀπ΄ τὴν Ἐκκλησία), ὅσα κηρύγματα περὶ τῶν ἐξελίξεων, περὶ τῶν ἐσχάτων καὶ τῶν λοιπῶν, καὶ ὅσες ἄλλες ἐνέργειες, εἶναι μάταιες καὶ βαίνουν στὸ πουθενά. Δὲν γίνεται ἔτσι ἀντίσταση. Ἀντίσταση εἶναι τὸ νὰ μάθουμε ποιὸς πραγματικὰ εἶναι ὁ Χριστός, νὰ μάθουμε τὴν ἱστορία μας, ἡ ὁποία μπορεῖ νὰ γίνει γιὰ ἐμᾶς ἄριστη δασκάλα, νὰ ἀκούσουμε τὶ ἔχουν νὰ μᾶς ποῦν οἱ διαχρονικὲς φωνὲς τῶν Πατέρων μας. Ἐδὼ καλὰ καλὰ δὲν ἔχουμε ἱερεῖς, κανένας δὲν συγκινεῖται νὰ θυσιασθεῖ γιὰ τὸν Χριστὸ καὶ λέμε ὅτι ἀντιτιθέμεθα στὰ ἐξωτερικὰ προστάγματα; Καθῆκον μας εἶναι νὰ ἀναθεωρήσουμε πολλὰ πράγματα. 

      Τὸ συμπέρασμα ὅλων ὅσων λυπηρῶν βιώνουμε δὲν παύει νὰ εἶναι ἕνα: μέσα στὸ σκοτεινὸ χάος λείπει ὁ Φωτεινὸς ΧΡΙΣΤΟΣ. Καὶ δὲν λείπει ἐπειδὴ δὲν νοιάζεται, ἀλλὰ ἐπειδὴ δὲν τοῦ ἔχουμε ἀνοίξει τὴν πόρτα νὰ μπεῖ μέσα στὴ ζωή μας καὶ νὰ μᾶς χαρίσει Φῶς καὶ Ζωή. Καιρὸς νὰ τὸ κάνουμε. Δὲν μᾶς παίρνει ἄλλο. Σὲ λίγο πλησιάζουν Χριστούγεννα. Εἶναι καθῆκον μας. 

† ὁ Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος

Πηγή

ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ΛΟΥΚΑ 2023 (τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου)

 

Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

               «Τί θὰ ὠφελήσει τὸν ἄνθρωπο ἂν κερδίσει τὸν κόσμο ὅλο καὶ χάσει τὴν ψυχή του; Ἢ τί θὰ δώσει ὁ ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς του»; Αὐτὴν τὴν ἐρώτηση διαχρονικὰ ἀπευθύνει ὁ Δεσπότης Χριστὸς πρὸς τὸν καθένα μας. Ὅλοι τὴν ξέρουμε τὴν ἀπάντηση· ἀκόμη καὶ τὰ πάντα νὰ κατέχει κανείς, ἀκόμη καὶ ὅλο τὸν κόσμο νὰ ἔχει ὑποτάξει, ἂν χάσει τὴν ψυχή του, χάθηκε γιὰ πάντα.

               Αὐτὴ ἡ μεγίστης σημασίας ἀλήθεια, ἀποτελεῖ τὴν οὐσία τῆς εὐαγγελικῆς περικοπῆς ποὺ ἀκούσαμε σήμερα, τῆς παραβολῆς τοῦ ἄφρονος πλουσίου.

               Ἡ παραβολὴ ἔχει ὡς ἑξῆς: ὁ Θεὸς εὐλόγησε, καὶ τὰ χωράφια κάποιου ζάμπλουτου ἀνθρώπου ἀπέδωσαν τὴν μεγαλύτερη δυνατὴ ποσότητα καρπῶν. Πραγματικά, ἀνεπανάληπτη εὐλογία! Καὶ ποιός δὲν θὰ χαιρόταν νὰ ξέρει ὅτι ἔχει τόσο μεγάλο πλεόνασμα ἀγαθῶν; Κι ὅμως, ὁ ἄνθρωπος αὐτὸς δὲν χάρηκε, ἀλλὰ ἀνησυχία ἄρχισε νὰ βασανίζει τὸ μυαλό του. Παράξενο κὶ ὅμως ἀληθινό. Μεγάλη ἀνησυχία: «τί θὰ κάνω τώρα ποὺ δὲν ὑπάρχει ἄλλος χῶρος στὶς ἀποθῆκες μου»; Ἡ λύση βρέθηκε γρήγορα. Ἐννοεῖται πὼς ἡ ἐλεημοσύνη στοὺς πτωχούς, ἡ θρέψη τῶν πεινασμένων καὶ οἱ λοιπὲς ἀγαθοεργίες ἀπουσίαζαν ἀπὸ τὴν λύση ποὺ ἔδωσε τελικά: «Θὰ γκρεμίσω τὶς ἀποθῆκες μου καὶ θὰ χτίσω νέες, μεγαλύτερες. Καὶ τότε, (τί «χαρά»!) θὰ μπορῶ νὰ πῶ στὸν ἑαυτό μου: «ψυχή μου, ἔχεις πολλὰ ἀγαθὰ ποὺ φτάνουν γιὰ πολλὰ χρόνια. Νὰ ἀναπαύεσαι, νὰ τρῶς, νὰ πίνεις,  νὰεὐφραίνεσαι». Κι ἀφοῦ ὁ ταλαίπωρος αὐτὸς ἄνθρωποςἀναλογίστηκε αὐτά, ἄκουσε τὴν συνταρακτικὴ φωνὴ τοῦ Θεοῦ: ἄφρονα, ἄφρονα, αὐτὴ τὴν νύχτα θὰ ἀπαιτήσουν ἀπὸ σένα τὴν ψυχή σου οἱ δαίμονες. Ὅλα αὐτὰ ποὺ ἔχεις ἐτοιμάσει, ποιανοῦ θὰ εἶναι τώρα;

            Ἔτσι, λοιπόν, ὁ ἄνθρωπος ὁ ὁποῖος μιὰ ζωὴ θησαύριζε ἀχόρταγα γιὰ τὸν ἑαυτό του, χωρὶς ποτὲ νὰδώσει σημασία στοὺς συνανθρώπους του ποὺ εἶχαν ἀνάγκη, σὲ μιὰ στιγμὴ βρέθηκε πάμφτωχος, ἄδειος καὶἐντελῶς ἀξιολύπητος. Εἶχε, δυστυχῶς, πιστέψει ὅτι θὰ ζοῦσε αἰώνια σὲ αὐτὴ τὴ γῆ. Ἡ τύφλωσή του ἀπὸ τὸπάθος τῆς πλεονεξίας δὲν τοῦ ἐπέτρεπε νὰ δεῖ ὅτι ὁ σωματικὸς θάνατος πάντοτε παραμονεύει καὶ ποτὲ δὲνκάνει διακρίσεις. Ἔπεσε στὸν λάκκο ποὺ ὅ ἴδιος εἶχε σκάψει. Βυθίστηκε στὴν δυστυχία τὴν ὁποία ἡ ἴδια του ἡεὐτυχία τοῦ προσέφερε. Καὶ κάπως ἔτσι, ἡ ἠδονὴ ἔγινε… ὁδύνη. 

            Ξέρετε, ἀδελφοί μου, ὁ Θεὸς ὅ,τι μᾶς δίνει, τὸ ὁτιδήποτε, μᾶς τὸ δίνει γιὰ νὰ πετύχουμε τὴν σωτηρίαμας. Βέβαια, παράλληλα μᾶς δίνει τὴν ἐλεύθερη βούληση νὰ ἐπιλέξουμε ἂν μὲ αὐτὰ ποὺ μᾶς ἔχει δώσει θὰἀγωνισθοῦμε γιὰ τὴν σωτηρία μας,  ἤ τὸν θάνατό μας. Μάλιστα, τὴν ἐπιλογή μας τὴν σέβεται ἀπόλυτα καὶ ἐξακολουθεῖ νὰ μᾶς ἀγαπᾶ. 

            Τὸ γεγονὸς αὐτὸ φαίνεται ξεκάθαρα μέσα στὴν περικοπή. Παρ᾽ ὅλο ποὺ ὁ πλούσιος διαχειριζόταν λανθασμένα τὸν πλοῦτο τὸν ὁποῖο ὁ Θεὸς τὸν ἀξίωσε νὰ κατέχει, ὁ Φιλάνθρωπος Κύριος εὐλόγησε ὥστε τὰ χωράφια του νὰ καρποφορήσουν θαυμαστά. Ἐπιβεβαιώνεται γιὰ ἄλλη μιὰ φορὰ ὅτι ὁ Θεὸς βρέχει ἐπὶ πονηροὺς καὶ ἀγαθοὺς καὶ ἀνατέλλει ἐπὶ δικαίους καὶ ἀδίκους προσδοκῶντας τὴν σωτηρία ὅλων.

            Ἡ εὐλογία τοῦ νὰ ἔχει κάποιος πολλὰ χρήματα εἶναι ταυτόχρονα μεγάλη εὐθύνη γιὰ σωστὴ διαχείριση. Ὁ Θεὸς ἐμπιστεύεται πλούτη σὲ ἀνθρώπους γιὰ νὰ ἀσκήσουν μὲ εὐλάβεια τὴν ἐλεημοσύνη, νὰ ἀναπαύσουν τοὺς συνανθρώπους τους, νὰ ἐργαστοῦν γιὰ τὸ καλὸ τῆς κοινωνίας, γνωρίζοντας ὅτι δὲν εἶναι τίποτα ἄλλο παρὰ προσωρινοὶ διαχειριστές. Ἡ χρηστὴ αὐτὴ διαχείριση ὁδηγεῖ τοὺς πλουσίους στὸν Οὐρανό. Ἂν, ἀντιθέτως, οἱ πλούσιοι ἔχουν τὸ σκεπτικὸ τοῦ ἄφρονος τῆς περικοπῆς καὶ ζοῦν μόνο γιὰ τὴν ἀτομική τους διασκέδαση καὶ ἄνεση, ξεκινοῦν νὰ βιώνουν τὴν κόλαση ἤδη ἀπὸ αὐτὴ τὴν ζωή, ἀπὸ τὴν στιγμὴ ποὺ συνειδητοποιήσουν ὅτι ἄργὰ ἢ γρήγορα θὰ ἀναχωρήσουν ἀπὸ τὰ ἐπίγεια ἀφήνοντας τὰ πάντα πίσω τους. 

            Ὅ,τι ἰσχύει γιὰ τὴν διαχείριση τοῦ πλούτου, τὸ ἴδιο ἰσχύει καὶ γιὰ τὰ κάθε εἴδους ἀξιώματα. Ὁ Θεὸς παραχωρεῖ τὰ ἀξιώματα ὥστε διὰ τῆς ὀρθῆς διαχείρισης νὰ προαχθεῖ τὸ ὑλικὸ καὶ πνευματικὸ συμφέρον τῶν ἀνθρώπων. Ἡ λανθασμένη διαχείριση τῶν ἀξιωμάτων, ἡ ἐγωιστικὴ ἐκμετάλλευσή τους μὲ στόχο τὴν ἱκανοποίηση ἀτομικῶν φιλοδοξιῶν φέρει, δυστυχῶς, τὰ ἀντίθετα ἀποτελέσματα, τὴν ζημίωση τόσο τῶν ἀνθρώπων, ὅσο καὶ τοῦ ἴδιου τοῦ διαχειριστῆ.

            Τὸ σημαντικότερο ἴσως μήνυμα ποὺ λαμβάνουμε ἀπὸ τὴν σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ ἅπαντες, καὶ φτωχοὶ καὶ πλούσιοι, καὶ μικροὶ καὶ μεγάλοι, εἶναι ἡ ἐπιτακτικὴ ἀνάγκη γιὰ συνεχῆ πνευματικὴ ἐγρήγορση. Ὀφείλουμε νὰ γρηγοροῦμε διότι δὲν ξέρουμε τὴν ἡμέρα, οὔτε τὴν ὥρα ποὺ θὰ κληθοῦμε ἐνώπιον τοῦ Δικαίου Κριτῆ. Τὸ ὅτι ἡ σημερινὴ περικοπὴ εἶχε ὡς θέμα τὸν πλούσιο καὶ τὸ πάθος τῆς πλεονεξίας, δὲν μᾶς ἀφήνει ὅλους τοὺς ὑπολοίπους ἀδιάφορους, διότι ὁ καθένας ἔχει τὰ ὅποια πάθη καὶ τὶς ἀδυναμίες του. Ὅπως ὁ πλούσιος καθῆκον εἶχε νὰ ἐλευθερωθεῖ ἀπὸ τὴν πλεονεξία, ἔτσι καὶ ὁ καθένας μας πρέπει νὰ ἐλευθερωθεῖ ἀπὸ ὅ,τι μᾶς βαραίνει. Μὴν ἀφήνουμε τὴν ἀπελευθέρωσή μας γιὰ ἀργότερα, διότι μπορεῖ νὰ μὴν προλάβουμε.          

Ἡ Χάρις τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ νὰ μᾶς σκεπάζει ὅλους!

ὁ Ἐπίσκοπός σας,

†  ὁ Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος

Πηγή

ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ Η΄ ΛΟΥΚΑ 2023 (τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου)

Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί, 

               Κάποιοι προβάλλουν τὸν Θεὸ σὰν τιμωρό. Ἄλλοι σὰν ἐντελῶς ἀδιάφορο καὶ ἀπόντα ἀπὸ τὶς ἐξελίξεις καὶ τὰ καθημερινὰ προβλήματα τῆς ἀνθρωπότητας. Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία, διὰ τοῦ Ἀποστόλου καὶ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου, βαδίζοντας τὴν μεσαία καὶ βασιλικὴ ὁδό, κηρύττει μεγαλοφώνως ὅτι «ὁ Θεὸς ἀγάπη ἐστίν».

               Αὐτὸ τὸ βλέπουμε ξεκάθαρα μέσα ἀπὸ τὴν σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπή, ὅπου ὁ Χριστός, ἀνοίγοντας τὸ πάνσοφό Του στόμα, ἐκφώνησε τὴν πολὺ γνωστὴ καὶ ἰδιαιτέρως ἀγαπητὴ σὲ ὅλους μας παραβολὴ τοῦ Καλοῦ Σαμαρείτη.

               Κάποιος ἄνθρωπος, κατεβαίνοντας ἀπὸ τὴν ὑψηλὴ Ἱερουσαλὴμ στὴν χαμηλὴ Ἱεριχώ, δέχθηκε ἄγρια ἐπίθεση ἀπὸ ληστές, οἱ ὁποῖοι ἀφοῦ τὸν τραυμάτισαν σοβαρά, τὸν καταλήστεψαν, ἀφήνοντάς τον κυριολεκτικὰ μισοπεθαμένο. Κατὰ ἀγαθὴ συγκυρία, κάποιος Ἱερέας πέρασε ἀπὸ τὸν δρόμο αὐτό, ἀλλὰ μόλις τὸν εἶδε, ἀμέσως ἔστριψε τὸ κεφάλι καὶ ἔφυγε μακριά του. Ὕστερα, πέρασε ἕνας Λευίτης. Οἱ Λευίτες ἦταν ἄνθρωποι τοῦ Θεοῦ καὶ ἑπομένως, θὰ περιμέναμε ὅτι σὰν ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ, θὰ βοηθοῦσε τὸν τραυματία.Ἔφυγε, ὅμως, κὶ αὐτὸς δίχως νὰ δώσει σημασία. Τελικά, λίγο ἀργότερα περνάει ἀπὸ τὴν ὁδὸ ἕνας Σαμαρείτης. Οἱ Σαμαρεῖτες καὶ οἱ Ἰσραηλίτες ἔτρεφαν μεταξύ τους μεγάλη ἀντιπάθεια. Αὐτός, λοιπόν, ὁ Σαμαρείτης, βλέποντας τὸν ἐτοιμοθάνατο ἄνθρωπο, τὸν λυπήθηκε. Ἔτρεξε κοντά του, τοῦ καθάρισε τὶς πληγὲς μὲ λάδι καὶ κρασί, τὶς ἔδεσε γιὰ νὰ παύσει ἡ αἱμορραγία καὶ ἀφοῦ τὸν ἀνέβασε στὸ γαϊδουράκι του, τὸν ὁδήγησε στὸ πανδοχεῖο. Ἐκεὶ τὸν περιποιήθηκε ἰδιαιτέρως. Τὴν ἑπόμενη ἡμέρα, φεύγοντας, ἔδωσε στὸν ξενοδόχο δύο νομίσματα καὶ τοῦ εἶπε: «φρόντισε τὸν ταλαιπωρημένο ἄνθρωπο καὶ ἂν τυχὸν ξοδέψεις περισσότερα, ὅταν ξανὰ ἔρθω θὰ στὰ ξεπληρώσω. 

               Ἀκούγοντας μὲ προσοχὴ τὴν παραβολὴ αὐτή, κάνουμε εὔκολα μία συσχέτιση. Ὁ Καλὸς Σαμαρείτης εἶναι ὁ Γλυκύτατος Νυμφίος Χριστός, «ὁ εὐδοκήσας οὐκ ἐκ Σαμαρείας, ἀλλ΄ ἐκ Μαρίας σαρκωθῆναι», ὅπως ἀναφέρεται στὴν ὑμνολογία. Ὁ ταλαίπωρος ἄνθρωπος, τὸ θύμα τῶν ληστῶν, ὁ ἐτοιμοθάνατος τραυματίας, εἶναι ὁ καθένας ἀπὸ ἐμᾶς. Ὅταν ἀπὸ τὸ ψηλότερο σημεῖο, τὴν πνευματικὴ ζωή, πορευόμαστε πρὸς τὸ χαμηλότερο σημεῖο, τὴν κοσμικὴ ζωὴ καὶ τὶς ἀνθρώπινες ἐπιθυμίες, πέφτουμε θύματα τῶν πονηρῶν πνευμάτων, τὰ ὁποῖα μᾶς κατατραυματίζουν τὴν ψυχή –πολλὲς φορὲς καὶ τὸ σῶμα- καὶ ληστεύουν ὅ,τι καλὸ εἴχαμε ἀποκτήσει. Τὰ πονηρὰ πνεύματα, οἱ ἄτιμοι αὐτοὶ ληστές, μᾶς ἀφήνουν μισοπεθαμένους, πονεμένους, ἔρημους νὰ περιμένουμε μία χείρα βοηθείας. Ἔρχονται κάποια στιγμὴ δύο ἄνθρωποι στοὺς ὁποίους κάποτε εἴχαμε ἀκουμπήσει τὶς ἐλπίδες μας, ἀλλὰ τώρα οὔτε ποὺ μᾶς δίνουν σημασία. Βλέπουν, μὰ ἀποστρέφονται τὴν ταλαιπωρημένη ὕπαρξή μας. Ἔρχεται τότε ἕνας Ξένος, ἕνας Ἄγνωστος σὲ ἐμᾶς, τὸν Ὁποῖο ἐνῶ νομίζαμε ὅτι ξέρουμε, στὴν πραγματικότητα δὲν εἴχαμε δώσει στὸν ἑαυτό μας τὴν δυνατότητα νὰ Τὸν γνωρίσει οὐσιαστικά. Ἔρχεται ὁ Χριστὸς καὶ ἔτσι ταλαιπωρημένους ὅπως μᾶς βλέπει, μᾶς σπλαχνίζεται καὶ μᾶς προσφέρει ἁπλόχερα πολύτιμη φροντίδα. Μᾶς ὁδηγεῖ στὴν Ἐκκλησία, ἡ ὁποία δέχεται τοὺς πάντες, μᾶς περιποιεῖται καὶ στὴ συνέχεια μᾶς ἀναθέτει στὸν Λειτουργό, τὸν Ἀρχιερέα ἢ τὸν Ἱερέα. Τοῦ δίνει ἀφενὸς τὸν Λόγο Του, τὴν Ἁγία Γραφή, ἀφετέρου τὰ Ἱερὰ Μυστήρια. Μὲ αὐτά, τοῦ παραγγέλει νὰ μᾶς φροντίσει καὶ νὰ ἀποκαταστήσει τὴν ὑγεία καὶ τὴν ὡραιότητα τῆς ψυχῆς, ἀλλὰ καὶ τοῦ σώματός μας σὲ κάποιες περιπτώσεις. Καὶ τὸν βεβαιώνει: «Λειτουργέ, ἂν κάποτε γιὰ νὰ βοηθήσεις αὐτὸν τὸν ταλαίπωρο ἄνθρωπο, ξοδέψεις καὶ θυσιάσεις πράγματα ἀπὸ τὸν ἑαυτό σου, ἂν θυσιάσεις τὸν ἐλεύθερο χρόνο σου, τὸν χρόνο μὲ τὴν οἰκογένειά σου, τὴν ξεκούρασή σου ἢ ἀκόμη καὶ χρήματα, κατὰ τὴν Δευτέρα Παρουσία θὰ στὰ ἀποδώσω ὅλα». 

               Βλέπουμε, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, ὅτι ὁ Θεός, ὄχι ἁπλῶς μᾶς ἀγαπᾶ ὑπερβολικά, ἀλλὰ μᾶς διδάσκει τὴν ἀγάπη.  Ἐφαρμόζει τὴν ἀγάπη μὲ τὴν θυσία Του. Ἀγάπη δίχως θυσία δὲν νοεῖται. Ὁ Καλὸς Σαμαρείτης θυσιάζει τὸ πρόγραμμά του, θυσιάζει τὴν σωματική του δύναμη, θυσιάζει τὰ χρήματά του, θυσιάζει τὶς προκαταλήψεις Ἰουδαίων – Σαμαρειτῶν καὶ προσφέρεται ὅλος στὴν ὑπηρεσία τοῦ ἀνθρώπου δίχως νὰ περιμένει ἀντάλλαγμα. 

               Τὴν παραβολὴ τοῦ Καλοῦ Σαμαρείτη μποροῦμε νὰ τὴν δοῦμε ἀπὸ δύο ὄψεις· ἀπὸ κάτω πρὸς τὰ πάνω, δηλαδὴ ἀπὸ τὴ θέση τοῦ τραυματία, ὁ ὁποῖος ἔχει ἀνάγκη τῆς βοήθειας κάποιου πνευματικὰ ἀνωτέρου του καὶ ἀπὸ πάνω πρὸς τὰ κάτω, δηλαδὴ ἀπὸ τὸ καθῆκον μας νὰ μιμηθοῦμε τὸν Χριστὸ καὶ νὰ θυσιαζόμαστε μὲ ἀγάπη γιὰ τοὺς συνανθρώπους μας.

               Εἶπα μόλις τώρα μία λέξη κλειδί: «νὰ μιμηθοῦμε». Ὁ Χριστὸς μᾶς τονίζει: «ἂν θέλετε νὰ εἶστε φίλοι μου, Ἐμένα νὰ μιμεῖσθε». «Ὅπως ἐγὼ ἔγινα πλησίον σας καὶ θυσιάσθηκα γιὰ ἐσᾶς, ἔτσι καὶ ἐσεῖς νὰ γίνετε οἱ πλησίον τῶν συνανθρώπων σας, δηλαδὴ νὰ τοὺς πλησιάσετε, καὶ νὰ θυσιάζεσθε γιὰ αὐτούς». 

               Στὴν ἐντολὴ αὐτὴ τοῦ Χριστοῦ ἀνταποκρίθηκε μὲ ὅλες του τὶς δυνάμεις, μὲ κάθε σπιθαμὴ τῆς ὕπαρξής του, ὁ σήμερα τιμώμενος ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία μας, Ἅγιος Πατὴρ ἡμῶν Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος.

               Γεννήθηκε στὴν Ἀντιόχεια τῆς Συρίας, ἡ ὁποία τὴν ἐποχὴ ἐκείνη ἦταν σημαντικὸ κέντρο τοῦ Ἑλληνισμοῦ. Οἱ γονεῖς του, Σεκοῦνδος καὶ Ἀνθοῦσα ἦταν ἐπιφανῆ πρόσωπα τῆς κοινωνίας. Σὲ μικρὴ ἡλικία ἔμεινε ὀρφανὸς ἀπὸ πατέρα, καὶ ἡ Ἁγία μητέρα του, ἀφιέρωσε ὅλο τὸ εἶναι της στὴν χριστιανικὴ διαπαιδαγώγηση τοῦ Ἰωάννη, καὶ μάλιστα μόνη της, δίχως νὰ παντρευτεῖ ἄλλον σύζυγο, παρὰ τὸ νεαρὸ τῆς ἡλικίας της. 

               Ἤδη ἀπὸ μικρὴ ἡλικία ὁ Ἰωάννης ἔδειξε ἀξιοσημείωτη ἔφεση στὴν μάθηση καὶ ἡ μητέρα του τὸν ἔστειλε νὰ σπουδάσει στὸν ξακουστὸ διδάσκαλο Λιβάνιο, ὁ ὁποῖος ἦταν εἰδωλολάτρης. Τόσο σπουδαῖος ἦταν ὁ Ἰωάννης στὰ μαθήματα, ὥστε ὁ Λιβάνιος νὰ πεῖ «Τὸν Ἰωάννη θὰ ἄφηνα διάδοχό μου, ἀλλὰ μοῦ τὸν κέρδισαν οἱ Χριστιανοί».

               Πέρασαν τὰ χρόνια καὶ ὁ Ἰωάννης μπῆκε στὸ Μοναστήρι, χειροτονήθηκε Διάκονος καί, ἀργότερα, Πρεσβύτερος. Καὶ ἐδὼ ξεκινᾶ ἐπίσημα ἡ δράση του ὡς «Καλοῦ Σαμαρείτου». Ποιός πτωχὸς δὲν ἔφαγε ἀπὸ τὰ χέρια του; Ποιά χήρα δὲν βρῆκε στήριξη; Ποιό ὀρφανὸ δὲν χάρηκε τὴν προστασία του; Ποιός δίκαιος δὲν ἀναπαύθηκε μὲ τὴν πορεία του; Ποιός ἁμαρτωλὸς δὲν βίωσε τὴν πατρικὴ στοργὴ καὶ νουθεσία του; Τόσο ξακουστὸ ὑπῆρξε τὸ ἔργο του καὶ τὰ γεμάτα ζῆλο θεῖα κηρύγματά του, ὥστε δίχως νὰ τὸ ἐπιδιώξει, βρέθηκε στὸν πατριαρχικὸ θρόνο καὶ ἀνέλαβε τὰ ἠνία τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως.

               Ὁ λύχνος τοποθετήθηκε, τότε, πάνω στὴν λυχνία καὶ τὸ ἔργο τοῦ «Καλοῦ Σαμαρείτου» πολλαπλασιάσθηκε. Θυσίασε τὸν ἑαυτό του γιὰ τὴν σωτηρία ὅλων. Ποτὲ κανέναν δὲν περιφρόνησε, ποτὲ κανέναν δὲν ἀπαξίωσε ὅπως ὁ Ἱερέας καὶ ὁ Λευίτης τῆς παραβολῆς. Πάντοτε συνέτρεχε στὶς ἀνάγκες τοῦ ποιμνίου. Τοὺς μὲν πτωχοὺς καὶ ἀδυνάμους τοὺς στήριζε καὶ ὑπερασπιζόταν δίχως φόβο καὶ πάθος τὰ δίκαια τοῦ λαοῦ, τοὺς δὲ ὑποκριτὲς καὶ ἀδίκους, ἐκείνους οἱ ὁποῖοι καπηλεύονταν τὴν κοσμικὴ ἢ καὶ ἐκκλησιαστικὴ ἐξουσία τους εἰς βάρος τῶν ἀδυνάτων, τοὺς ἔλεγχε μὲ ἀπαράμιλλη παρρησία μήπως καὶ συνέλθουν καὶ σώσουν τὶς ψυχές τους. 

               Ὑπῆρξε ἄνθρωπος καὶ Ποιμενάρχης δίκαιος, μὲ ὄραμα τὴν χρηστὴ διοίκηση τῆς Ἐκκλησίας. Ἤθελε ὅλοι οἱ Ἱερεῖς, οἱ Διάκονοι καὶ οἱ Ἐπίσκοποι νὰ εἶναι φῶς γιὰ τὸν κόσμο, γιὰ αὐτὸ καὶ δὲν συμβιβάστηκε μὲ ὅποια τυχὸν παρανομία τους. 

               Ὁ ἔλεγχος του καὶ ἡ εὐθύτητά του εἶχαν ὡς ἀποτέλεσμα νὰ μισηθεῖ θανάσιμα. Τὸ πρόσωπο ποὺ τὸν μίσησε ὅσο κανεὶς ἄλλος ἦταν ἡ Αὐτοκράτειρα Εὐδοξία, ἡ ὁποία τὸν ἐξόρισε πρώτα στὴν Κουκουσὸ τῆς Ἀρμενίας, ἀλλὰ ἐπειδὴ τὸ μέρος ἐκεῖνο ἔγινε πόλος ἕλξης γιὰ τοὺς Χριστιανοὺς ποὺ ἔσπευδαν νὰ συμπαρασταθοῦν καὶ νὰ λάβουν τὴν εὐλογία τοῦ Ἱεροῦ Πατρός, ὁ Ἅγιος ἐξορίσθηκε σὲ τόπο ἀκόμη μακρύτερο καὶ ἔρημο. Στὸν τόπο αὐτὸ δὲν πρόλαβε νὰ φτάσει διότι τὸν πρόλαβε ὁ θάνατος. 

               Συκοφαντήθηκε, διώχθηκε, χτυπήθηκε, ἐμπαίχθηκε ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους, τῶν ὁποίων ἐπεζήτησε καὶ ἐπεδίωξε τὴν σωτηρία τῆς ψυχῆς (κοστίζει, βλέπετε, τὸ νὰ εἶναι κανεὶς δίκαιος καὶ εὐθύς). Παρὰ ταῦτα, τὰ τελευταῖα λόγια ποὺ βγῆκαν ἀπὸ τὸ πάγχρυσο στόμα του ἦταν: «Δόξα τῷ Θεῷ πάντων ἕνεκεν»! 

               Ἐπανέρχομαι στὴν μίμηση. Ὅ Ἱερὸς Χρυσόστομος μᾶς δίδαξε μεταξὺ ἄλλων ὅτι ἂν θέλουμε πραγματικὰ νὰ τιμήσουμε τὴν ἑορτὴ ἑνὸς Ἁγίου, πρέπει νὰ μιμηθοῦμε τὸ παράδειγμά του. 

               Ὁ Θεὸς διὰ πρεσβειῶν τοῦ Ἁγίου Πατρὸς Ἰωάννου, νὰ σᾶς δίνει ψυχικὴ καὶ σωματικὴ ὑγεία, φώτιση καὶ κάθε εὐλογία στὴ ζωὴ καὶ τὶς οἰκογένειές σας. Στὸν δὲ Ἐπίσκοπό σας, εἴθε νὰ δίνει τὴν δύναμη νὰ μιμεῖται στὸ ἐλάχιστο τὸν Καλὸ Σαμαρείτη πρὸς ὄφελος τοῦ ποιμνίου. Στὴν δὲ Ἐκκλησία νὰ στείλει ἀνθρώπους Ἁγίους, ὅπως τοὺς ἤθελε ὁ Μέγας Χρυσόστομος. Ἀμήν!

ὁ Ἐπίσκοπός σας,

†  ὁ Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος

Πήγη

ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ Ζ΄ ΛΟΥΚΑ 2023 (τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου)

 

Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

               Ὁ Χριστὸς διαχρονικὰ μᾶς λέει: «Ἐγὼ εἶμαι τὸ Φῶς τοῦ κόσμου· ἐκεῖνος ποὺ μὲ ἀκολουθεῖ, δὲν θὰ περπατήσει στὸ σκοτάδι, ἀλλὰ θὰ ἔχει τὸ Φῶς τῆς Ζωῆς». Πολλοί, εἰδικὰ τὴν σήμερον ἡμέρα, ἀκόμη καὶ Χριστιανοί, βλέπουν τὰ πάντα γύρω τους μαῦρα. Οἱ αἰτίες εἶναι διάφορες. Ποιές νὰ πρωτο-ἀπαριθμήσουμε; Τὴν οἰκονομικὴ δυσχέρεια; Τὴν ὁλοένα καὶ αὐξανόμενη ἐγκληματικότητα; Τὴν ἔλλειψη παιδείας; Τὸν πόλεμο ἢ μήπως τὴν ἀλύπητη ἐπίθεση τῶν Μέσων Μαζικῆς Ἐνημέρωσης; Γιατί, ὅμως, σὲ ὅλο αὐτὸ τὸ βάρος ποὺ σηκώνουμε, νὰ προσθέτουμε καὶ τὸ βάρος τῆς μιζέριας καὶ ἀπαισιοδοξίας; Κάποιοι ἀπὸ ἐμᾶς εἴμαστε δεκαετίες ὁλόκληρες μέσα στὴν Ἐκκλησία. Ἔχουμε δώσει προσοχὴ στὰ λόγια τοῦ Χριστοῦ; «Ἐγὼ εἶμαι τὸ Φῶς», μᾶς λέει. Ἂς ἀνοίξουμε ἐπιτέλους τὰ μάτια μας νὰ δοῦμε τὸ Φῶς Του. Μετά, τὸ σκοτάδι θὰ εἶναι ἐντελῶς ξένο. Δὲν θὰ ἔχει χῶρο μέσα μας. 

               Κάθε φορὰ ποὺ ὁ Κληρικὸς πρόκειται νὰ διαβάσει τὸ Εὐαγγέλιο στὶς Ἀκολουθίες, λέει: «πρόσχωμεν!», τὸ ὁποῖο σημαίνει «ἂς προσέξουμε!». Γιατί νὰ προσέξουμε; Διότι, αὐτὸ ποὺ πρόκειται νὰ ἀκούσουμε εἶναι σοφό: «Σοφία. Ὀρθοὶ ἀκούσωμεν τοῦ Ἁγίου Εὐαγγελίου». Οὐσιαστικά, κάθε φορὰ ποὺ πρόκειται νὰ ἀκούσουμε τὸ Ἅγιο Εὐαγγέλιο, ὁ Κληρικὸς μᾶς ὑπενθυμίζει ὅτι τὰ ὅσα θὰ ἀκούσουμε δὲν εἶναι ἁπλῶς ὡραῖα λόγια γιὰ νὰ γλυκάνουμε τὴν ἀκοή μας, ἀλλὰ λόγια θεϊκά, τὰ ὁποῖα ἔχουν τὴν δύναμη νὰ μεταμορφώσουν τὴν ὕπαρξή μας, ἂν τοὺς δώσουμε τὴν ἀπαραίτητη προσοχή.  

               Σήμερα, Κυριακὴ Ζ΄ Λουκᾶ, ἀκούσαμε ὅτι τοῦ Ἰαείρου, τοῦ ἄρχοντα τῆς συναγωγῆς τῆς Καπερναούμ, ἀσθένησε ἡ κόρη θανάσιμα. Κορίτσι ἦταν, μόλις δώδεκα ἐτῶν. Φοβήθηκε ἐκεῖνος, ἀλλὰ δὲν ἔχασε τὸ κουράγιο του. Ἔτρεξε στὸν Χριστὸ καὶ μπροστὰ σὲ πλῆθος κόσμου ἀδιαφόρησε ἐντελῶς γιὰ τὴν ὑψηλή του ἰδιότητα, ἔπεσε στὰ πόδια Του Κυρίου μὲ ταπείνωση καὶ Τὸν παρακάλεσε νὰ ἔλθει νὰ τὴν θεραπεύσει.  

               Κατὰ τὴν πορεία πρὸς τὸ σπίτι, ἡ διήγηση στρέφεται σὲ μία γυναίκα, ἡ ὁποία δώδεκα ὁλόκληρα χρόνια ἔπασχε ἀπὸ αἱμορραγία. Ὅποια γυναίκα ἔφερε αὐτὴ τὴν ἀσθένεια, θεωροῦνταν μολυσμένη καὶ ἀπαγορευόταν νὰ βρίσκεται ἀνάμεσα σὲ πλῆθος κόσμου. Ἐντούτοις, ἡ γυναίκα αὐτή, γνωρίζοντας τὴν ἐκεὶ παρουσία τοῦ Χριστοῦ, μπῆκε κρυφὰ ἀνάμεσα στοὺς συμπολίτες της καὶ γονατιστή –γιὰ νὰ μὴν φαίνεται- πλησίασε τὸν Χριστὸ καὶ μὲ φόβο Θεοῦ καὶ συντριβὴ καρδιᾶς ἀκούμπησε τὴν ἄκρη τοῦ ἐνδύματός Του.  Ἔλεγε μὲ ἀκράδαντη πίστη μέσα της: «ἀκόμη καὶ τὴν ἄκρη τοῦ ἐνδύματός Του νὰ ἀκουμπήσω, θὰ σωθῶ ἀπὸ τὴν ἀρρώστια». Χάριν αὐτῆς τῆς ἀρρώστιας, εἶχε ξοδέψει ὅλη τὴν περιουσία της στοὺς γιατρούς, ἀλλὰ ἡ κατάσταση τῆς ὑγείας της εἶχε ἐπιδεινωθεῖ. Μόλις, ὅμως, ἀκούμπησε τὸ θεῖο ἔνδυμα, αὐτομάτως ἡ πληγή της ἔκλεισε. Τότε, ὁ ψυχῶν καὶ σωμάτων Ἰατρὸς αἰσθάνθηκε δύναμη νὰ βγαίνει ἀπὸ πάνω Του καὶ στρεφόμενος πρὸς τὴν ἔντρομη γυναίκα, τῆς εἶπε μὲ πατρικὴ γλυκύτητα: «Νὰ ἔχεις θάρρος, κόρη μου. Ἡ πίστη σου σὲ ἔσωσε. Πήγαινε στὸ καλό». 

               Στὸ μεταξύ, εἶχαν καταφθάσει κάποιοι οἰκιακοὶ τοῦ Ἰαείρου καὶ μετέφεραν τὸ θλιβερὸ μήνυμα: «Τὸ κορίτσι πέθανε. Δὲν χρειάζεται νὰ ἐνοχλεῖς ἄλλο τὸν Διδάσκαλο». Σᾶς θυμίζει κάτι αὐτὴ ἡ σκηνή; Σίγουρα ὅλοι τὴν ἔχουμε ξαναδεῖ. Σίγουρα, σὲ ὅλους μας ἔχουν προσπαθήσει κάποιοι νὰ μᾶς ἀφαιρέσουν τὴν ἐλπίδα, λέγοντας: «ἡ κατάσταση εἶναι τελειωμένη, ἀποδέξου το καὶ μὴν τὸ κυνηγᾶς πιά». Ὁ Θεάνθρωπος τότε δίνει τὴν κατάλληλη ἀπάντηση καὶ στὸν Ἰάειρο καὶ στὸν καθένα μας ξεχωριστά: «Μὴν φοβᾶσαι. Μόνον πίστευε!».

               Ἀφοῦ φτάνουν στὸ σπίτι, ὁ Κύριος παίρνει στὸ δωμάτιο τοῦ νεκροῦ παιδιοῦ μόνο τοὺς γονεῖς καὶ τοὺς τρεῖς κορυφαίους τῶν Μαθητῶν, τὸν Πέτρο, τὸν Ἰάκωβο καὶ τὸν Ἰωάννη. Τότε, κρατᾶει τὸ χέρι τῆς μικρῆς καὶ τὴν διατάζει ὅπως μόνο Ἐκεῖνος ἔχει τὴν ἐξουσία: «Παιδάκι μου, σήκω». Τὸ κορίτσι, πράγματι, ἀναστήθηκε, γιὰ νὰ δοῦμε γιὰ πολλοστὴ φορὰ ὅτι ὁ Ἰησοὺς Χριστὸς εἶναι ὁ Ἄρχοντας τῆς Ζωῆς καὶ ὁ Νικητὴς τοῦ θανάτου. Γιὰ τὸν λόγο αὐτό, ὅποιο καὶ ἂν εἶναι τὸ πρόβλημα ποὺ ἀντιμετωπίζουμε, ὅποια στενοχώρια καὶ ἂν προκύπτει, ἂς ἔχουμε ζωντανὴ τὴν πίστη μας καὶ τὴν ἐλπίδα μας στὸν Ἀναστάστα Χριστὸ καὶ ὅλα θὰ τὰ φέρει σὲ ἰσορροπία. Δὲν νοεῖται ἐμεῖς, τὰ παιδιὰ τοῦ Ἀνεσπέρου Φωτὸς νὰ βυθιζόμαστε στὸ σκοτάδι!

               Ἔχοντας ἐν συντομίᾳ ἀναφερθεῖ στὴν σημερινὴ περικοπή, θὰ ἤθελα νὰ ἐστιάσω σὲ δύο καταστάσεις στενὰ δεμένες μὲ τὴν ἀνθρώπινη φύση· τὴν ἀρρώστια καὶ τὸν θάνατο. Καὶ τὰ δύο αὐτὰ δὲν ὑπῆρχαν ἐξ ἀρχῆς στὸν ἄνθρωπο, ἀλλὰ προκλήθηκαν μὲ τὴν ἐξορία τῶν Πρωτοπλάστων. 

               Ὅσον ἀφορᾶ τὴν ἀρρώστια, τὸ πιὸ σημαντικὸ ζήτημα εἶναι ἡ ἀντιμετώπισή της. Ὁ ἀσθενὴς χρειάζεται νὰ ἐπιδείξει ἡρωισμό, νὰ καλλιεργήσει τὴν ἐλπίδα, νὰ  στραφεῖ  στὸν Θεὸ μὲ ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη πάσῃ θυσίᾳ, ὅπως ἡ αἱμορροοῦσα. Πολλάκις ἔχουμε δεῖ, ὅταν οἱ γιατροὶ φτάνουν σὲ σημεῖο νὰ σηκώνουν τὰ χέρια ψηλά, ὁ Θεὸς νὰ ἀναλαμβάνει καὶ νὰ κάνει τὸ θαῦμα. Τὸ θαῦμα, βέβαια, δὲν δίνεται πάντοτε. Ὅπως καὶ νὰ ἔχει ὅμως, δόξα τῷ Θεῷ, διότι ὁ Θεὸς εἶναι Αὐτὸς ποὺ μᾶς δίνει τὰ πάντα, ὁ Ἴδιος καὶ μπορεῖ νὰ τὰ πάρει πίσω. Εἶναι πολὺ σημαντικό, τόσο ὁ ἀσθενὴς ὅσο καὶ οἱ ὑγιεῖς, ὅλοι νὰ εἴμαστε συνειδητοποιημένοι μὲ τὴν ἀλήθεια ὅτι κάποια στιγμὴ θὰ φύγουμε. Ἀκόμη καὶ ἂν ὁ ἀσθενὴς γίνει καλά, ὁπωσδήποτε κάποτε θὰ ἀναχωρήσει ἀπὸ τὸν κόσμο αὐτό. Κανεὶς δὲν εἶναι αἰώνιος σωματικά. Αἰώνια εἶναι ἡ ψυχή μας, γιὰ αὐτὸ πρέπει νὰ ἐπιδιώκουμε πρωτίστως αὐτῆς τὴν ὑγεία. Ἡ ὑγιὴς ψυχὴ δίνει δύναμη στὸ σῶμα, ἀκόμη καὶ ὅταν ὑποφέρει ἀπὸ τὴν χειρότερη ἀσθένεια. 

               Ἀρκετοὶ ἀπὸ ὅσους ἔρχονται ἀντιμέτωποι μὲ τὴν ἀσθένεια, στρέφονται κατὰ τοῦ Θεοῦ, Τὸν κατηγοροῦν ὅτι ἀπουσιάζει, ἢ ἀκόμη χειρότερα, Τὸν βλασφημοῦν. Τί κερδίζουν; Ἡ ἀσεβὴς ἀντιμετώπιση τῆς ἀσθένειάς τους γίνεται αἰτία νὰ γεμίζουν μὲ περισσότερο σκοτάδι τὴν ψυχή τους, νὰ ὑποφέρουν περισσότερο καί, τελικά, νὰ ὑποφέρουν καὶ μετὰ θάνατον.  Ἀντιθέτως, γιὰ τοὺς καλοπροαίρετους, ἡ ἀσθένεια γίνεται αἰτία γνωριμίας μὲ τὸν Θεό, μετανοίας, καθάρσεως, ἀγάπης, δοξολογίας καὶ πολλῶν στεφάνων. Μπορεῖ νὰ μὴν θεραπευτοῦν ποτὲ σωματικά, ἀλλὰ καὶ ὁ Παῦλος ποτὲ δὲν θεραπεύθηκε ἀπὸ τὴν ἀρρώστια ποὺ τὸν ταλαιπωροῦσε. Τρεῖς φορὲς παρακάλεσε τὸν Κύριο νὰ τὸν θεραπεύσει καὶ ἄκουσε τὸν Θεὸ νὰ λέει: «Σοῦ ἀρκεῖ ἡ χάρη μου, γιατὶ ἡ δύναμή μου τελειοποιεῖται μέσα στὴν ἀδυναμία». Γιὰ αὐτὸ ὁ Παῦλος ἔφτασε σὲ σημεῖο νὰ καυχιέται γιὰ τὰ παθήματά του, διότι μέσῳ αὐτῶν κατεσκήνωσε πάνω του ἡ δύναμη τοῦ Χριστοῦ. 

               Πολλὲς φορὲς ὁ ἀσθενὴς ἔχει γύρω του ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι τὸν διακονοῦν σὰν Ἄγγελοι, εἴτε αὐτοὶ εἶναι οἱ υἱοὶ, εἴτε οἱ γονεῖς, εἶτε φίλοι. Δὲν θὰ πῶ πολλὰ γιὰ αὐτοὺς τοὺς ἥρωες. Ἄσχετα μὲ τὴν ἀντίληψη ὅσων δὲν ἔχουν σχέση μὲ τὸν Ζωοδότη Χριστό, οἱ ἄνθρωποι αὐτοί -ἀπὸ τοὺς ὁποίους σίγουρα πολλοὶ βρίσκονται ἀνάμεσά μας- ἔχουν μεγάλη εὐλογία καὶ λαμβάνουν τεράστιο ὄφελος ψυχῆς. Αὐτοί, κατὰ τὴν Δευτέρα Παρουσία, μὲ πολλὴ χαρὰ θὰ ἀκούσουν ἀπὸ τὸ στόμα τοῦ Κριτῆ: «Ἐλάτε, οἱ εὐλογημένοι τοῦ Πατέρα μου. Ὥρα νὰ κληρονομήσετε τὴν ἐτοιμασμένη γιὰ ἐσᾶς Βασιλεία, διότι ἤμουν ἀσθενὴς καὶ μὲ περιβάλατε μὲ στοργή»!

               Ὅλοι οἱ ὑπόλοιποι, σὲ σχέση μὲ τὸν ἀσθενῆ, ἔχουμε καθῆκον πρωτίστως νὰ προσευχόμαστε ὑπὲρ αὐτοῦ, εἴτε νὰ γίνει καλά, εἴτε νὰ ἔχει τὴν δύναμη νὰ ὑπομείνει μὲ ἀνδρεία τὴν ἀσθένεια, εἴτε ἡ ἀσθένειά του νὰ ἀποβεῖ πρὸς πνευματικὸ ὄφελος τοῦ ἰδίου καὶ πολλῶν ἄλλων. Δὲν εἶναι λίγοι αὐτοὶ ποὺ στὴν ἀσθένειά τους γνώρισαν καὶ ἀγάπησαν τὸν Θεό. Εἴδαμε σήμερα δύο ξεκάθαρα παραδείγματα· τὴν αἱμορροοῦσα καὶ τὸν Ἰάειρο. Ἐπίσης, ὀφείλουμε νὰ εἴμαστε ἐλεήμονες στὸν ἀσθενῆ, εἴτε βοηθῶντας τὸν νὰ προμηθευτεῖ τὰ φάρμακά του, εἴτε νὰ κάνει τὸ χειρουργεῖο του, εἴτε ἀκόμη προσφέροντάς του δύο λόγια στήριξης καὶ παρηγοριᾶς, κάνοντάς τον νὰ αἰσθανθεῖ χαρὰ ἀπὸ τὴν ἀγάπη μας. Αὐτὸ δὲν κοστίζει καθόλου. Ἀκόμη, πρέπει νὰ εἴμαστε σπλαχνικοὶ καὶ προσγειωμένοι. Ἡ ἀσθένεια εἶναι μέσα στὴ ζωὴ καὶ αὔριο μπορεῖ να ἔρθει σὲ ἐμᾶς. Μὴν νομίζουμε ὅτι εἴμαστε παντοδύναμοι. 

               Ὁ Ἰάειρος μπορεῖ νὰ τὸ νόμιζε κάποτε. Ὅταν, ὅμως, εἶδε τὴν κόρη του νὰ πεθαίνει, συνειδητοποίησε ὅτι εἶναι πολὺ μικρὸς καὶ ἀσήμαντος. Συνειδητοποίησε ὅτι ἡ ἀσθένεια καὶ ὁ θάνατος δὲν κάνουν διακρίσεις. Δὲν κοιτοῦν ἂν εἶσαι δώδεκα ἢ ἐνενῆντα ἐτῶν, δὲν κοιτοῦν ἂν εἶσαι Πατριάρχης ἢ μοναχός, οὔτε ἂν εἶσαι ἰσχυρὸς ἢ ἀδύναμος, μορφωμένος ἢ ἀγράμματος. Αὐτὸ εἶναι πολὺ σημαντικὸ νὰ τὸ ἔχουμε ὑπ’ ὄψιν μας. Καὶ βέβαια, γιὰ κάποιους ποὺ πιστεύουν ὅτι ὅλα τελειώνουν στὸν τάφο -ἢ στὸ τεφροδοχεῖο σύμφωνα μὲ τὴν νέα μόδα τῆς ὑλιστικῆς κοινωνίας- ὅλα αὐτὰ δὲν ἔχουν καμία σημασία. Γιὰ ἐμᾶς, ὅμως, ποὺ πιστεύουμε στὴν Ἀνάσταση καὶ στὴν δικαία κρίση, σημαίνουν πολλά. Διότι, ἐκεῖνοι μὲν, ἀκόμη καὶ ἂν γνωρίζουν ὅτι αὔριο θὰ πεθάνουν, θὰ ποῦν «φάγωμεν, πίωμεν, αὔριον γὰρ ἀποθνήσκωμεν», δηλαδή, «ἂς φάμε, ἂς πιοῦμε, γιατὶ αὒριο στὸν τάφο θὰ βρεθοῦμε». Ἐμεῖς, ὅμως, ὅταν ἔχουμε τὴν μνήμη τοῦ θανάτου, θὰ προσέξουμε νὰ εἴμαστε δίκαιοι καὶ νὰ ζοῦμε σύμφωνα μὲ τὸ Θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἔτσι ὥστε, μέσα στὴν ἀγκαλιὰ τοῦ Θεοῦ, νὰ προσδοκοῦμε Ἀνάστασιν νεκρῶν καὶ ζωὴν τοῦ μέλλοντος αἰῶνος. Ἀμήν.

               Κάποιος σοφὸς εἶχε πεῖ:

«Τὸν θάνατο νὰ σκέφτεσαι ἑφτὰ φορὲς τὴν ὥρα.

Ὑπῆρχαν κὶ ἂλλοι στὴ ζωή, μὰ δὲν ὑπάρχουν τώρα».

Αὐτὸ, ὄχι γιὰ νὰ πέσουμε σὲ ἀπόγνωση, ἀλλὰ γιὰ νὰ τρέξουμε μὲ φόρα πρὸς τὸν Θεό.

 

Μετ’ εὐχῶν,

ὁ Ἐπίσκοπός σας,

†  ὁ Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος

Πηγή

ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ Ε΄ ΛΟΥΚΑ 2023 (τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου)

 

Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί, 

            Μὲ ὅλη μας τὴν ψυχὴ πρέπει νὰ δοξάζουμε τὸν Θεό, καθώς, σὺν τοῖς ἄλλοις, μᾶς ἀξίωσε καὶ μᾶς ἀξιώνει νὰ ἀκοῦμε αὐτὰ ποὺ πολλοὶ προφῆτες, βασιλιάδες καὶ δίκαιοι ἤθελαν νὰ ἀκούσουν στὴν πρὸ Χριστοῦ ἐποχή, ἀλλὰ δὲν ἄκουσαν. Καὶ τί ἀκοῦμε; Ἀκοῦμε τὴν ἴδια τὴν πηγὴ τῆς σοφίας νὰ μᾶς διδάσκει τὴν ἀλήθεια καὶ νὰ καλύπτει μὲ τὴν ἐξουσία τὴν ὁποία μόνο Ἐκεῖνος διαθέτει, τὰ λεγόμενα «ὑπαρξιακὰ ἐρωτήματα», ἢ τὶς ἀπορίες μας γιὰ τὴν μετὰ θάνατον ζωή. Ἀξίζει νὰ σημειωθεῖ, ὡστόσο, ὅτι ὁ Κύριός μας σὲ ὅλο τὸ Εὐαγγέλιο ἀναφέρθηκε στὴν μετὰ θάνατον ζωὴ ἐλάχιστες φορές. Στὸ μεγαλύτερο τμῆμα τοῦ Εὐαγγελίου ὁ Χριστὸς μᾶς διδάσκει πῶς πρέπει νὰ ζήσουμε σὲ αὐτὴ τὴν ζωὴ γιὰ νὰ μὴν πεθάνουμε ὅταν πεθάνουμε. 

            Μία ἀπὸ τὶς ἐλάχιστες ἀναφορὲς τοῦ Χριστοῦ στὴν μέλλουσα ζωὴ γίνεται στὴ σημερινὴ εὐαγγελικὴ διήγηση τοῦ φτωχοῦ Λαζάρου καὶ τοῦ πλουσίου. Ἡ διήγηση αὐτὴ ἀπὸ ἄλλους θεωρεῖται παραβολή, καθὼς μοιάζει μὲ τὶς ὑπόλοιπες εὐαγγελικὲς παραβολές, ἐνῶ ἀπὸ ἄλλους ὄχι, διότι σὲ ὅλες τὶς ἄλλες παραβολὲς προηγεῖται τὸ «εἶπεν ὁ Κύριος τὴν παραβολὴν ταύτην», ἐνῶ ἐδὼ ἀπουσιάζει ἡ φράση αὐτή. Ἐπίσης, ἡ σημερινὴ διήγηση ἀναφέρεται σὲ κάποιο πρόσωπο μὲ τὸ ὄνομα Λάζαρος καὶ εἶναι σὰν μία προοικονομία τῆς ἀναστάσεως τοῦ Δικαίου Λαζάρου ποὺ συνέβη λίγο καιρὸ ἀργότερα. 

            Ἀναφέρει λοιπόν, ὁ Κύριος ὅτι κάποιος πλούσιος ἄνθρωπος φοροῦσε πολύτιμα ἐνδύματα καὶ κάθε μέρα «εὐφραινόταν λαμπρῶς».Ἦταν κοντὰ στὸν πλούσιο καὶ ἕνας φτωχὸς μὲ τὸ ὄνομα Λάζαρος, ὁ ὁποῖος θρεφόταν μὲ τὰ ἀποφάγια ποὺ ἔπεφταν ἀπὸ τὸ τραπέζι τοῦ πλουσίου καὶ τὰ σκυλιὰ ἔγλιφαν τὶς πληγές του. Πέθαναν κάποτε οἱ δύο ἄνθρωποι καὶ ὁ μὲν Λάζαρος πήγε στὴν ἀγκαλιὰ τοῦ Πατριάρχη Ἀβραάμ, ὁ δὲ πλούσιος στὸν Ἅδη. Καθὼς βασανιζόταν στὸν Ἅδη, σήκωσε τὰ μάτια του καὶ εἶδε τὸν φτωχὸ στὴν ἀγκαλιὰ τοῦ Πατριάρχη καὶ εἶπε «πάτερ Ἀβραάμ, στεῖλε τὸν Λάζαρο νὰ βάλει τὴν ἄκρη τοῦ δαχτύλου του στὸ νερὸ καὶ νὰ βρέξει τὰ χείλη μου, γιατὶ αἰσθάνομαι ὀδύνη μέσα σὲ αὐτὴ τὴν φλόγα». Καὶ ὁ Ἀβραὰμ ἀπάντησε: «θυμήσου, παιδί μου, ὅτι ἐσὺ ἀπόλαυσες τὰ ἀγαθὰ ὅσο ζοῦσες καὶ ὁ Λάζαρος ὁμοίως τὰ κακά. Τώρα, λοιπόν, ἐκεῖνος παρηγορεῖται καὶ ἐσὺ βασανίζεσαι. Ἄλλωστε, ὑπάρχει μεγάλο χάσμα μεταξύ μας, ὥστε νὰ μὴν μποροῦν οἱ ἀπὸ ἐδὼ νὰ πάνε ἐκεί, οὔτε οἱ ἀπὸ ἐκεὶ νὰ ἔρθουν ἐδώ». Εἶπε πάλι ὁ πλούσιος «σὲ παρακαλῶ, πάτερ, στεῖλε τὸν Λάζαρο στὸ σπίτι τοῦ πατέρα μου γιατὶ ἔχω πέντε ἀδελφούς. Νὰ τοὺς μαρτυρήσει τὴν μεταθανάτια κατάσταση γιὰ νὰ μὴν ἔλθουν καὶ αὐτοὶ στὸν τόπο τῆς βασάνου». Ὁ Ἀβραὰμ ἀπάντησε: «ἔχουν τὰ βιβλία τοῦ Μωϋσῆ καὶ τῶν προφητῶν, ἂς ἀκούσουν αὐτούς». «Ὄχι πάτερ Ἀβραάμ, ἀλλὰ ἂν κάποιος ἀναστηθεῖ ἀπὸ τοὺς νεκρούς, θὰ μετανοήσουν». Εἶπε, κλείνοντας ὁ Ἀβραάμ: «ἂν δὲν ἀκοῦνε τὸν Μωϋσῆ καὶ τοὺς προφῆτες, οὔτε ἂν κάποιος ἀναστηθεῖ ἀπὸ τοὺς νεκροὺς θὰ πεισθοῦν».

            Ἔχοντας ἀκούσει ἀπὸ τὸν Εὐαγγελιστὴ τὰ παραπάνω, θὰ ἤθελα νὰ ἐκφράσω μία ἀπορία: «Ποιά ἁμαρτία, τελικά, ἔκανε ὁ πλούσιος γιὰ νὰ κολαστεῖ στὸν τόπο τῆς βασάνου;». Στὸ Εὐαγγέλιο δὲν ἀναφέρεται ὅτι ἔκανε κάποια ἁμαρτία, οὔτε ὅτι ἀπέκτησε παράνομα τὴν περιουσία του. Ἀναφέρεται μόνο ὅτι εὐφραινόταν κάθε μέρα λαμπρῶς. Μήπως καταδικάσθηκε ἐπειδὴ ἦταν πλούσιος καὶ ἀπολάμβανε τὶς ἀνέσεις ποὺ ἀναλογοῦσαν στὴν οἰκονομική του κατάσταση; Μὰ καὶ ὁ Πατριάρχης Ἀβραὰμ ἦταν ἀπὸ τοὺς πλουσιωτέρους ἀνθρώπους τῆς ἐποχῆς του, ὡστόσο ἡ ἀγκαλιά του ἔγινε ὁ τόπος ἀνάπαυσης τῶν Δικαίων, σύμφωνα μὲ τὴν εὐαγγελικὴ διήγηση. Ἑπομένως, ἡ κόλαση ἢ ὁ παράδεισος δὲν ἐξαρτῶνται ἀπὸ τὰ πλούτη. Ὁ πλούσιος τῆς περικοπῆς κολάσθηκε διότι τὸν ἄνθρωπο ποὺ ἔστεκε πεσμένος στὴν πόρτα τοῦ σπιτιοῦ του καὶ χόρταινε ἀπὸ τὰ ἀποφάγια του, τὴν πονεμένη εἰκόνα τοῦ Θεοῦ, τὸν ταλαιπωρημένο Λάζαρο, ποτὲ δὲν τὸν πρόσεξε, ποτὲ δὲν τοῦ ἔδωσε σημασία, ποτὲ δὲν γύρισε νὰ τὸν κοιτάξει καὶ ἂν ὄχι νὰ τὸν ταΐσει, τουλάχιστον νὰ τοῦ πεῖ ἕναν συμπονετικὸ λόγο. Μάλλον γιὰ αὐτὴ τὴν σκληροκαρδία ὀφείλονται οἱ ὑπέρμετρες ἐπίγειες ἠδονὲς τὶς ὁποῖες ἀπολάμβανε. Ἡ πρόσκαιρη ἠδονὴ ἔφερε τὴν σκληροκαρδία καὶ αὐτὴ μὲ τὴ σειρά της τὴν αἰώνια ὀδύνη.

            Ὅσον ἀφορᾶ τὸν Λάζαρο, αὐτὸς δὲν σώθηκε ἐπειδὴ ἦταν φτωχὸς καὶ ἐπειδὴ ταλαιπωρήθηκε. Ἡ ἔλλειψη τῶν χρημάτων δὲν συνεπάγεται τὴν σωτηρία μας. Αὐτὸ ποὺ ὁδήγησε τὸν Λάζαρο στὸν κόλπο τοῦ Ἀβραάμ, ἦταν ἡ ἀγόγγυστη ὑπομονή του. Ποτέ του δὲν κίνησε ἐναντίον τοῦ Θεοῦ, οὔτε σκέφθηκε νὰ διαπράξει κάποια παρανομία, οὔτε ἀκόμη κακολόγησε ποτὲ τὸν πλούσιο ἐπειδὴ ἐκεῖνος ἦταν εὐκατάστατος ἐνῶ ὁ Λάζαρος ὄχι. Ἀντιθέτως, δόξαζε τὸν Θεὸ καὶ παρέμενε πράος καὶ ἀνεξίκακος. Κατ’ἀντιστοιχία μὲ ὅσα ἀναφέρθηκαν πιὸ πάνω, θὰ μπορούσαμε νὰ ποῦμε ὅτι ἡ ἐν Χριστῷ ἀντιμετώπιση τῆς πρόσκαιρης ὀδύνης ἐξασφαλίζει τὴν αἰώνια ἠδονή. 

            Σημαντικὴ εἶναι ἡ ἀναφορὰ τοῦ Πατριάρχη Ἀβρρὰμ στὸ μεγάλο χάσμα ποὺ χωρίζει τὴν κόλαση ἀπὸ τὸν Παράδεισο. Πρέπει νὰ γνωρίζουμε ὅτι κόλαση καὶ παράδεισος εἶναι, ἀντιστοίχως, κατάσταση σκότους καὶ κατάσταση φωτός, κατάσταση λύπης καὶ κατάσταση χαρᾶς. Καὶ οἱ καταστάσεις αὐτὲς εἶναι αἰώνιες, δηλαδὴ δὲν ἔχουν τέλος. Γιὰ νὰ καταλάβουμε κάπως τὴν αἰωνιότητα, ἀρκεῖ νὰ φαντασθοῦμε ἕνα μικρὸ πουλάκι νὰ χτυπάει μὲ τὸ ράμφος του μία φορὰ στὰ δέκα χιλιάδες χρόνια τὸ ὄρος Ἔβερεστ. Ἀλλὰ ἀκόμη καὶ αὐτὸ κάποια στιγμὴ θὰ γίνει θρίψαλα. Ὁ Παράδεισος, ὅμως, καὶ ἡ κόλαση δὲν θὰ τελειώσουν ποτὲ καὶ κανεὶς δὲν θὰ μπορεῖ νὰ μεταβεῖ οὔτε γιὰ λίγο ἀπὸ τὴν μία κατάσταση στὴν ἄλλη. Τὰ γήινα χρόνια ποὺ μᾶς δίνει ὁ Κύριος εἶναι ὑπεραρκετὰ γιὰ νὰ ἐξασφαλίσουμε τὸν Παράδεισο ἢ τὸν Ἅδη. 

            Γιὰ αὐτὲς τὶς ἀλήθειες παρακαλεῖ ὁ βασανισμένος πλούσιος τὸν Ἀβραὰμ νὰ στείλει τὸν Λάζαρο πίσω στὴ γῆ. Γιὰ νὰ τὶς μαρτυρήσει στοὺς ἀδελφούς του ποὺ ζοῦν στὴν ἁμαρτία, ὥστε νὰ μετανιώσουν καὶ νὰ μὴν ἔλθουν καὶ ἐκεῖνοι στὰ βάσανα. Ὁ Ἀβραάμ, ὅμως, ἀρνεῖται καὶ λέει ὅτι ἐφόσον ἔχουν τὸν νόμο τοῦ Θεοῦ καὶ δὲν τὸν τηροῦν, οὔτε ὁ ἀναστημένος θὰ μπορέσει νὰ τοὺς ὁδηγήσει σὲ μετάνοια. Οἱ ἀδελφοὶ τοῦ πλουσίου πάσχουν ἀπὸ τὸ μεγαλύτερο κακό, τὴν ψυχικὴ πόρωση. Οἱ ἁμαρτίες τοὺς ἔχουν καταστήσει τυφλοὺς καὶ ἐνῶ βλέπουν, δὲν βλέπουν. Ἔχουν πνίξει κάθε ἔλεγχο τῆς συνείδησης, ἔχουν τόσο ἐθιστεῖ στὰ πάθη, ποὺ ἀκόμη καὶ ἡ θέα ἑνὸς ἀναστημένου δὲν μπορεῖ νὰ τοὺς διορθώσει.

            Ὁ Ἀβραὰμ μίλησε ἀπόλυτα ὅταν εἶπε ὅτι οὔτε ὁ ἀναστημένος δὲν μπορεῖ νὰ διορθώσει τοὺς ἀδελφοὺς τοῦ πλουσίου. Ναί, ὅμως, δὲν θὰ ἦταν καλὸ νὰ ἔστελνε ὁ Θεὸς πίσω τὸν Λάζαρο νὰ κηρύξει μετάνοια ὡς μία δεύτερη εὐκαιρία;  Κι ὅμως, τὸ ἔκανε λίγο καιρὸ ἀργότερα. Ἀνέστησε τὸν τετραήμερο Λάζαρο, ὁ ὁποῖος μίλησε γιὰ ὅσα βίωσε μετὰ θάνατον. Ὡστόσο, οἱ Ἰσραηλίτες δὲν μετανόησαν. Μετὰ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Λαζάρου σκέφτηκαν νὰ φονεύσουν καὶ τὸν Χριστὸ (τὸ ὁποῖο ἔκαναν), ἀλλὰ καὶ τὸν Λάζαρο. Παρέμειναν, δηλαδή, ἴδιοι. 

            Ἐν κατακλείδι, ἡ ἰδιότητα τοῦ Χριστιανοῦ ποὺ φέρουμε μὲ τὸ Ἅγιο Βάπτισμα, μᾶς ἐπιφορτίζει μὲ τὸ καθῆκον νὰ μὴν παραβλέπουμε τοὺς ἀδελφούς μας ποὺ ἔχουν ἀνάγκη, ἀλλὰ νὰ εἴμαστε πρὸς ὅλους «οἰκτίρμονες (δηλαδὴ ἐλεήμονες), ὅπως καὶ ὁ Οὐράνιος Πατέρας μας οἰκτίρμων ἐστί».  Ἐλεημοσύνη δὲν εἶναι μόνο τὸ νὰ δίνουμε χρήματα. Ἐλεημοσύνη εἶναι, ἐπίσης, τὸ νὰ ποῦμε τὸν καλὸ λόγο, νὰ προσευχηθοῦμε γιὰ τὸν ἀδελφό μας, νὰ τὸν παρηγορήσουμε, νὰ τὸν ἐπισκεφθοῦμε στὴν ἀσθένειά του, ἢ ἀκόμα καὶ νὰ τὸν ἐλέγξουμε, ἂν χρειαστεῖ, πρὸς ὄφελος τῆς ψυχῆς του. Ἂν ἔτσι ζήσουμε, θὰ χαιρόμαστε ἀκούοντας τὸ «μακάριοι οἱ ἐλεήμονες, ὅτι αὐτοὶ ἐλεηθήσονται». Ἀμήν.

Μετ’ εὐχῶν,

ὁ Ἐπίσκοπός σας

† ὁ Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος

Πηγή

ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΣΤ΄ ΛΟΥΚΑ 2023 (τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου)

 

Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

               Στὸ σημερινὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα, ὁ Εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς ἀφηγεῖται τὸ θαῦμα τῆς θεραπείας τοῦ δαιμονισμένου νέου ἀπὸ τὸν Κύριό μας, στὴν χώρα τῶν Γαδαρηνῶν. Ἦταν τότε ποὺ ἡ λεγεώνα τῶν δαιμονίων παρακάλεσαν τὸν Κύριό μας νὰ τοὺς ἐπιτρέψει νὰ μποῦν στὴν ἀγέλη τῶν χοίρων καὶ ἀφοῦ τοὺς τὸ ἐπέτρεψε, ὁδήγησαν ὅλους τοὺς χοίρους μὲ ὁρμὴ πρὸς τὸν γκρεμὸ καὶ τοὺς θανάτωσαν. Μετὰ ἀπὸ τὸ γεγονὸς αὐτό, οἱ κάτοικοι τῆς περιοχῆς, οἱ ὁποῖοι ἀσύστολα ἀθετοῦσαν τὸν μωσαϊκὸ νόμο καθὼς ἐξέτρεφαν τὸ ἀπαγορευμένο χοιρινὸ κρέας, ζήτησαν ἀπὸ τὸν Χριστὸ νὰ φύγει μακριά τους γιατὶ τοὺς «χάλασε» τὶς δουλειές. 

               Αὐτὸ στὸ ὁποῖο θὰ ἤθελα νὰ ἐστιάσω εἶναι ὅτι ὁ Κύριός μας, ὡς Φιλάνθρωπος, θέλει τὸ καλό μας καὶ τὸ ἐπιχειρεῖ μὲ πολλοὺς καὶ διάφορους τρόπους. 

               Οἱ Γαδαρηνοί, βυθισμένοι στὴν παρανομία, μπορεῖ στὰ ὑλικὰ ἀγαθὰ νὰ ἦταν προκομένοι καὶ πλούσιοι, ἀλλὰ ἦταν φτωχοὶ στὰ πνευματικά. Μὲ τὸν τρόπο ζωῆς τους ὁδηγοῦνταν στὸ σκοτάδι. Οἱ ἀναμεταξύ τους σχέσεις εἶχαν ὡς κεντρικὸ γνώμονα τὶς ἀνθρώπινες ἐπιθυμίες καὶ ὄχι τὴν οὐσιαστικὴ ἐπικοινωνία καὶ τὴν εἰλικρινῆ ἀγάπη. Ἡ ἔκδηλη παρανομία τους γεννοῦσε ἀσέβεια καὶ ἡ ἀσέβεια εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα τὴν ἔλλειψη τῆς ἀνθρωπιᾶς, ἡ δὲ ἔλλειψη ἀνθρωπιᾶς, τὴν ἐγκληματικότητα καὶ τὴν δυστυχία. 

               Ὁ Κύριός μας, βλέποντας ὅτι ὁδεύουν ἀπὸ τὸ κακὸ στὸ χειρότερο, ὅτι τρέχουν πρὸς τὴν καταστροφὴ καὶ τὸν αἰώνιο θάνατο, ἐπεχείρησε νὰ τοὺς συνεφέρει πρὸς ὄφελός τους καὶ ἀποφάσισε νὰ χτυπήσει τὴν παρανομία τους. Ἤθελε νὰ τοὺς δείξει ὅτι μὲ τὸν Θεὸ δὲν μποροῦμε νὰ παίζουμε καθὼς ἡ παρακοὴ στὸ Θέλημά Του φέρνει τὰ χειρότερα. 

               Ἔτσι, ὅταν οἱ δαίμονες Τοῦ ζήτησαν νὰ μποῦν στὴν ἀγέλη τῶν χοίρων ποὺ παράνομα ἐξέτρεφαν οἱ Γαδαρηνοί, ὁ Χριστὸς ἔδωσε τὴν ἄδεια. Οὐσιαστικά, μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ ἔδειξε ὅτι τὸ ἔργο τῆς παρανομίας διοικεῖται ἀπὸ τὸν πονηρό, ὁ ὁποῖος μόνο στὴν καταστροφὴ ὁδηγεῖ, ἐκεὶ ὅπου κατέληξε τὸ κοπάδι τῶν χοίρων καὶ οἱ ἐπιχειρήσεις τῶν Γαδαρηνῶν. Αὐτό, ὅμως, δὲν ἔγινε ἀντιληπτὸ στοὺς ντόπιους. 

               Ἂν οἱ Γαδαρηνοὶ εἶχαν ἀνοιχτὰ τὰ μάτια τῆς ψυχῆς τους, θὰ ἔβλεπαν ὅτι ὁ Χριστὸς ἦρθε νὰ τοὺς λυτρώσει ἀπὸ τὴν ἁμαρτία, νὰ τοὺς σηκώσει ἀπὸ τὴν μεγάλη πτώση τους καὶ νὰ τοὺς ἐπαναφέρει στὴν ἀληθινὴ ζωή. Δυστυχῶς, δὲν εἶδαν τὸ θαῦμα ὡς παρότρυνση τοῦ Θεοῦ νὰ διορθωθοῦν. Μόνο εἶδαν ὅτι ὁ Χριστὸς ἤθελε νὰ τοὺς χαλάσει τὶς ἐπιχειρήσεις. Ἔτσι, ἐνῶ εἶχαν μπροστά τους τὸν Λυτρωτή, πρόθυμο νὰ μεταφέρει σὲ ὅλη τὴν πόλη τὸ Φῶς Του, ἐκεῖνοι, τυφλωμένοι ἀπὸ τὰ πάθη τους, Τὸν ἔδιωξαν. Ἔδειξαν ὅτι πνευματικὰ ὁμοίαζαν πρὸς τοὺς χοίρους, οἱ ὁποῖοι ἀρέσκονται νὰ κυλιοῦνται στὶς λάσπες. 

               Κάποιες φορές, τὰ πράγματα στὴ ζωὴ μᾶς ἔρχονται δύσκολα καὶ ὀδυνηρά, μᾶς ἔρχονται ὅπως δὲν θὰ θέλαμε. Αὐτὴ ἡ πραγματικότητα δὲν ἀφορᾶ μόνο τοὺς ἀσεβεῖς, ἀλλὰ καὶ τοὺς εὐσεβεῖς. Ὅλοι, ὅμως, ἔχουμε καθῆκον νὰ βλέπουμε τὶς ὅποιες δυσκολίες, τὰ ὅποια ἐμπόδια καὶ τὶς δοκιμασίες ὡς σχέδιο τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος μὲ κάθε Του κίνηση οἰκονομεῖ τὴν σωτηρία μας. Οἱ Γαδαρηνοὶ πόνεσαν ἀπὸ τὸν θάνατο τῶν χοίρων, ἀλλὰ στράφηκαν κατὰ τοῦ Θεοῦ. Τί κέρδισαν; Εἶχαν μπροστά τους τὸ Φῶς καὶ ἐπέλεξαν τὸ σκοτάδι. Μὴν τοὺς ὁμοιάσουμε! Καὶ ἡ πιὸ δύσκολη δοκιμασία κρύβει ἀπὸ πίσω της τὸ πλούσιο ἔλεος τοῦ Θεοῦ, τὴν συμπάθειά Του γιὰ τὸ πλάσμα Του καὶ τὴν ἄπειρη ἀγάπη Του. Εἰδικὰ στὶς δοκιμασίες, πρέπει περισσότερο νὰ στρεφόμαστε στὸν Θεό, μέσῳ τῆς προσευχῆς, τῆς νηστείας, τῆς μετάνοιας, τῆς ἐλεημοσύνης. Μὲ αὐτὰ τὰ ἰσχυρὰ πνευματικὰ ὅπλα, ὅ,τι καὶ νὰ συμβεῖ, θὰ ἀντλοῦμε δύναμη ἀπὸ «τὸν Θεὸ τὸν ἰσχυρό, τὸν ζῶντα», ἀπὸ τὸν Ἀναστάντα ἐκ τῶν νεκρῶν. Ἐκεῖνος μᾶς δίνει τὸν Σταυρό, Ἐκεῖνος μᾶς δίνει καὶ τὴν δύναμη νὰ τὸν σηκώσουμε! Δὲν πρέπει αὐτὴ τὴν δύναμη νὰ τὴν κρύβουμε, ἀλλὰ νὰ τὴν ἐκμεταλλευόμαστε γιὰ νὰ βιώσουμε αὐτὸ ποὺ βίωσε ὁ ἰαθεὶς νέος τοῦ Εὐαγγελίου· τὴν Ἀνάστασή μας!

Ὁ Κύριος νὰ μᾶς εὐλογεῖ ὅλους!

ὁ Ἐπίσκοπός σας,

†  ὁ Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος

Πηγή

ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ Δ΄ ΛΟΥΚΑ 2023 (τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου)

 

 

Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

            Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ τὸν ἄνθρωπο τὸν ὁποῖο βρίσκεται στὸ σκοτάδι τῆς ἁμαρτίας ἔχει τὴ δύναμη νὰ τὸν μεταμορφώσει καὶ ἀπὸ σκοτεινὸ νὰ τὸν καταστήσει φωτεινό, ἀπὸ ἄγριο, Θεὸ κατὰ χάριν. Τότε, θὰ ρωτήσει καλοπροαίρετα κάποιος, γιατὶ ἡ κοινωνία μας βρίσκεται σὲ αὐτὸ τὸ χάος τῆς ἁμαρτίας; Μὴπως τάχα οἱ περισσότεροι δὲν ἔχουν ἀκούσει ποτὲ τὸν θεῖο λόγο, ἤ κάτι ἄλλο συμβαίνει; Τὴν ἀπάντηση μᾶς τὴ δίνει σήμερα ὁ Χριστὸς μέσα ἀπὸ τὴν παραβολὴ τοῦ σπορέως. 

            Παραβολὴ εἶναι μία μικρὴ ἱστορία μὲ σκηνὲς ἀπὸ τὴν καθημερινότητά μας, ἡ ὁποία μᾶς βοηθᾶ νὰ κατανοήσουμε μεγάλες ἀλήθειες καὶ σημαντικὰ πνευματικὰ νοήματα. Τὸν παραβολικὸ τρόπο διδασκαλίας τὸν χρησιμοποιοῦσε συχνὰ ὁ Κύριός μας, προκειμένου νὰ γίνεται ἀντιληπτὸς ὁ λόγος Του ἀπὸ τὸν μικρότερο ἕως τὸν μεγαλύτερο, ἀπὸ τὸν πιὸ μορφωμένο, ἕως τὸν ἀγράμματο. Ὅλοι ὅσοι διακονοῦμε τὸν θεῖο λόγο πρέπει αὐτὸ νὰ τὸ λαμβάνουμε πολὺ σοβαρὰ ὑπ΄ ὄψιν, νὰ φροντίζουμε δηλαδὴ ὁ λόγος μας νὰ διακρίνεται ἀπὸ ἁπλότητα καὶ ἐγκαρδιότητα καὶ ὄχι ἀπὸ διάθεση ἐπίδειξης, ὥστε νὰ γίνει ὁ λόγος ἀπόλυτα κατανοητὸς ἀπὸ ὅλους. 

            Ξεκινᾶ, λοιπόν, ὁ Χριστὸς τὴν παραβολὴ λέγοντας ὅτι ὁ σπορέας βγῆκε στὸ χωράφι γιὰ νὰ σπείρει τὸν σπόρο του καὶ ἐξηγεῖ ὕστερα στοὺς Μαθητές Του ὅτι ὁ σπόρος εἶναι ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ. Ἐκ πρώτης ὄψεως, δὲν εἶναι εὐκαταφρόνητος ἕνας σπόρος; Ἕστω ὅτι εἴμαστε πεινασμένοι. Δὲν θὰ προτιμούσαμε μάλλον ἕναν ὤριμο καρπό, ἀπὸ ἕναν σπόρο, ὁ ὁποῖος ἄλλωστε συνεπάγεται κόπο, μόχθο καὶ σκληρὴ ἐργασία γιὰ νὰ αὐξηθεῖ; Σωστά. Ὡστόσο, τρώγοντας στὸ παρὸν τὸν καρπό, μετὰ μένουμε χωρὶς τροφή. Ἀντιθέτως, ἐπιλέγοντας τὸν σπόρο, ἐξασφαλίζουμε πολλαπλάσιους καρποὺς γιὰ τὸ μέλλον. Τὸ ἴδιο ἰσχύει καὶ μὲ τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ. Ὅλοι οἱ ἄνθρωποι εἶναι πνευματικὰ πεινασμένοι καὶ ψάχνουν ἀπὸ ἐδὼ κὶ ἀπὸ κεὶ νὰ βροῦν «τροφή». Ὁ Χριστὸς προσφέρει τὸν σπόρο, τὸν λόγο Του. Αὐτός, ὅμως, στοὺς πολλοὺς δὲν φαίνεται ἑλκυστικός, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ καταφεύγουν σὲ πιὸ πρόχειρες καὶ προσωρινὲς λύσεις, οἱ ὁποῖες, ὅμως, δὲν λύνουν μόνιμα τὸ πρόβλημα τῆς «πείνας». Αὐτὸς ποὺ μπορεῖ γιὰ πάντα νὰ λύσει αὐτὸ τὸ πρόβλημα καὶ νὰ καλύψει ὅλα τὰ κενὰ τῆς ψυχῆς μας εἶναι μόνο ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, γιὰ αὐτὸ ὁ Κύριός μας τὸν παρομοιάζει μὲ τὸν μικρὸ σπόρο μὲ τὴ μεγάλη δύναμη.

            Ἐπιστρέφοντας στὴν παραβολή, μαθαίνουμε ὅτι κατὰ τὴν διαδικασία τῆς σπορᾶς, ἕνας σπόρος ἔπεσε στὴν ὁδὸ καὶ ἦλθαν τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ καὶ τὸν ἔφαγαν. Πρόκειται γιὰ τοὺς ἀνθρώπους ποὺ ἀκοῦνε τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ μένουν παντελῶς ἀσυγκίνητοι καὶ ἀδιάφοροι, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ ἔρχεται ὁ πειρασμὸς καὶ νὰ ἁρπάζει τὸν σπόρο ἀπὸ τὴν καρδιά τους. Ἕτερος σπόρος ἔπεσε στὶς πέτρες καὶ μὲ τὸ ποὺ φύτρωσε ξεράθηκε, διότι δὲν εἶχε ὑγρασία, συμβολίζοντας τοὺς ἀνθρώπους ποὺ δέχονται μὲ ἐνθουσιασμὸ τὸν θεϊκὸ λόγο, ἀλλὰ ἐπιφανειακά, χωρὶς νὰ τοῦ ἐπιτρέψουν νὰ ριζώσει, νὰ ἐπιβιώσει καὶ νὰ καρποφορήσει. Ἄλλος σπόρος ἔπεσε ἀνάμεσα στὰ ἀγκάθια καὶ ἐνῶ φύτρωσε καὶ ρίζωσε, ὕστερα ἀπὸ λίγο τὰ ἀγκάθια ἔπνιξαν τὸ φύτρο. Ἀγκάθια εἶναι τὰ ἀνθρώπινα πάθη, οἱ ἐπίγειες μέριμνες καὶ ἡ ἀπάτη τοῦ πλούτου ποὺ ὑπερβαίνουν τὴν ἐπιθυμία μας νὰ κάνουμε πράξη τὰ εὐαγγελικὰ διδάγματα, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ ἀποτρέπουν τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ ἀπὸ τὸ νὰ καρποφορήσει. Τέλος, ἕνας ἄλλος σπόρος ἔπεσε στὴ γῆ τὴν ἀγαθή, δηλαδὴ στὸν ἄνθρωπο τὸν καλοπροαίρετο, τὸν ταπεινό, ὁ ὁποῖος εἶναι καταδεκτικὸς στὴν ἀλήθεια, παρὰ τὶς ὅποιες ἀδυναμίες του. Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ σὲ αὐτὸν τὸν ἄνθρωπο καρποφορεῖ ἑκατὸ φορὲς περισσότερο καὶ μεταμορφώνει ριζικὰ τὴ ζωή του.

            Τὸ χωράφι τῆς ψυχῆς μας σὲ τί κατάσταση βρίσκεται, ἀγαπητοί; Οὐσιαστικά, ἡ σημερινὴ παραβολὴ αὐτὴ τὴν ἐρώτηση μᾶς καλεῖ νὰ ἀπαντήσουμε, γεγονὸς ποὺ ἀπαιτεῖ αὐτογνωσία. Ἤδη ἀπὸ τὴν ἀρχαιότητα καὶ ἰδίως στὴν Ἑλλάδα πολλοὶ σοφοὶ μίλησαν γιὰ τὴν ἀναγκαιότητα νὰ γνωρίσουμε τὸν ἑαυτό μας, τὸ λεγόμενο «γνῶθι σαὐτόν». Πρόκειται πραγματικὰ γιὰ πολὺ μεγάλη ἀνάγκη ἄν θέλουμε νὰ προοδεύσουμε στὴν κατὰ Θεὸν ζωή, διότι μᾶς παρέχει σημαντικὰ ὀφέλη. Ἡ γνώση τοῦ ἑαυτοῦ μας, μᾶς βοηθάει νὰ φύγουμε ἀπὸ τὴν πλάνη ποὺ ἀφορᾶ τὸ «ἐγώ» μας καὶ νὰ προσεγγίσουμε τὴν πραγματικότητα. Μᾶς βοηθάει νὰ κατανοήσουμε σὲ ποιὸ σημεῖο τοῦ χαρακτήρα μας νὰ δώσουμε περισσότερη βαρύτητα. Ὡς ἄλλη διάγνωση, μᾶς δείχνει ἄν ὑπάρχει κάποια ἀρρώστια καὶ μᾶς πληροφορεῖ μὲ τὶ φάρμακα χρειάζεται νὰ τὴν ἀντιμετωπίσουμε. Μᾶς διδάσκει ἄν ἀκολοθοῦμε σωστὴ πορεία, ἤ ἄν πρέπει νὰ ἀλλάξουμε διαδρομή. Μᾶς παρουσιάζει τὶς δυνατότητες καὶ τὶς ἀδυναμίες μας. Μᾶς ὁδηγεῖ στὴν ταπείνωση, στὸν σεβασμὸ καὶ στὴν ἀγάπη. Τελικά, λοιπόν, ἐτοιμάζει καὶ τὸ χωράφι γιὰ νὰ πέσει ὁ σπόρος. 

            Εἶναι γεγονός, ὅτι καμία ἀπὸ τὶς τρεὶς ἄκαρπες περιπτώσεις ποὺ παρουσιάζει ὁ Χριστὸς στὴν παραβολὴ εἶναι καταδικασμένη νὰ μείνει γιὰ πάντα ἄκαρπη. Ἁπλῶς, κάθε περίπτωση χρειάζεται τὴν δυναμικὴ ἀντιμετώπισή μας. Εἶναι ἡ ψυχή μας σὰν τὸν χιλιοπατημένο δρόμο, σκληρὴ καὶ ἄγονη; Μὴν ἀπελπιζόμαστε! Μποροῦμε νὰ τὴν ὀργώσουμε σὲ βάθος καὶ τότε θὰ μπορεῖ νὰ ἐνεργοποιήσει τὸν σπόρο. Εἶναι ἡ ψυχή μας γεμάτη πέτρες καὶ δέχεται μόνο επιφανειακὰ τὸν σπόρο; Μποροῦμε νὰ τὶς ἀφαιρέσουμε μιὰ γιὰ πάντα, κάνοντας ὑπομονὴ στὶς δοκιμασίες γιὰ νὰ δώσουμε στὸν σπόρο τὸν χρόνο νὰ ριζώσει καλὰ μέσα μας. Εἶναι ἡ ψυχή μας γεμάτη ἀγκάθια, γεμάτη κοσμικὲς μέριμνες γιὰ πλούτη καὶ ἠδονές; Μποροῦμε καὶ αὐτὰ νὰ τὰ ἀφαιρέσουμε μὲ τὴν βοήθεια τοῦ Θεοῦ καὶ τότε τίποτα δὲν θὰ ἐμποδίσει τὴν καρποφορία τοῦ σπόρου. 

            Ὁδηγούμαστε, τελικά, στὸ συμπέρασμα ὅτι ἡ κοινωνία μας βρίσκεται σὲ αὐτὸ τὸ χάος -παρ’ ὅλο ποὺ ἔχει ἀκούσει κάποιες φορὲς τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ- ὄχι διότι εἶναι προβληματικὸς ἤ ξεπερασμένος ὁ ἴδιος ὁ λόγος. Ὁ θεῖος λόγος ἔχει τὴ δύναμη νὰ ἀγγίζει ψυχὲς καὶ αὐτὴ ἡ δύναμη εἶναι διαχρονική. Τὸν ἴδιο λόγο ποὺ ἀκοῦμε σήμερα ἀπὸ τὸ Εὐαγγέλιο τὸν ἄκουσαν ληστὲς καὶ ἐπέστρεψαν τὰ κλοπιμαῖα, πόρνες καὶ ἀγάπησαν τὴν σεμνότητα καὶ τὴν ἁγνότητα, φονεῖς καὶ ἔχυσαν δάκρυα γιὰ τὶς ἁμαρτίες τους. Αὐτοὶ μεταμορφώθηκαν διότι ἔδιωξαν τὶς πέτρες, ἀφαίρεσαν τὰ ἀγκάθια, ὄργωσαν τὸ χωράφι καὶ ἐπέτρεψαν στὸν λόγο τοῦ Θεοῦ νὰ ἀναπαυθεῖ στὴν ψυχή τους. Ἄν τὰ κατάφεραν ἐκεῖνοι, πολὺ περισσότερο ὀφείλουμε νὰ τὰ καταφέρουμε κὶ ἑμεῖς ποὺ ξεγελοῦμε τοὺς ἑαυτούς μας πιστεύοντας ἴσως πὼς βρισκόμαστε ἀπὸ ἐκείνους σὲ καλύτερη θέση. 

Μετ’ εὐχῶν,

ὁ Ἐπίσκοπός σας,

†  ὁ Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος

Πηγή