A

A

† Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου (Ψαλ. 50,17)

† Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου (Ψαλ. 50,17)
† Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου (Ψαλ. 50,17)

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ Γ.Ο.Χ.ΛΑΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΛΑΤΑΜΩΝΟΣ κ.ΚΛΗΜΗΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ Γ.Ο.Χ.ΛΑΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΛΑΤΑΜΩΝΟΣ κ.ΚΛΗΜΗΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τετάρτη 25 Ιουνίου 2025

Ἰουδαϊκὴ ἀντίδραση στὴν Κόρινθο ἔναντι τοῦ Ἀποστόλου Παύλου

 

+Μητροπολίτου Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος Κλήμεντος

            Ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος Παῦλος, Κήρυκας καὶ Φωτιστὴς τῆς Πατρίδος μας καὶ τῶν Ἐθνῶν στὴν σωτήρια Χριστιανικὴ πίστη, ἔφθασε στὴν Κόρινθο τὸ 50 μὲ 51 μ.Χ. ἐρχόμενος ἀπὸ τὴν Ἀθήνα, κατὰ τὴν δεύτερη Ἀποστολικὴ Περιοδεία του. Κατ’ αὐτήν, γνωρίζουμε ὅτι νωρίτερα μὲ θεῖο Ὅραμα πέρασε ἀπὸ τὴν Τρωάδα τῆς Μικρᾶς Ἀσίας στὴν Μακεδονία, ἐπὶ εὐρωπαϊκοῦ ἐδάφους, γιὰ νὰ βοηθήσει τοὺς καλοπροαιρέτους στὴν ἀποδοχὴ τῆς ἀληθινῆς πίστεως.

            Ἡ δράση του στοὺς Φιλίππους, τὴν Θεσσαλονίκη καὶ τὴν Βέροια εἶναι ἐπίσης γνωστή. Αὐτοὶ ποὺ ἀντιδροῦσαν στὸ Κήρυγμα τῆς Ἀληθείας ἦταν κυρίως οἱ ὁμοπάτριοί του Ἰουδαῖοι, οἱ ὁποῖοι ἀντιτάσσονταν μὲ σφοδρότητα στὴν κλήση τοῦ Θεοῦ γιὰ εἴσοδό τους στὴν θεία Ζωὴ τῆς Χάριτος ἐντὸς τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ.

            Τὰ ὅσα συνέβησαν στὴν Κόρινθο, ἀποτελοῦν πολὺ χαρακτηριστικὰ στοιχεῖα, τὰ ὁποῖα εἶναι ἰδιαίτερα διδακτικά.

            Ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος Παῦλος στὴν πρωτεύουσα τῆς Ἐπαρχίας τῆς Ἀχαΐας Κόρινθο συναντήθηκε καὶ συνδέθηκε πρωτίστως μὲ τὸν ἑλληνόφωνο Ἰουδαῖο Ἀκύλα ἀπὸ τὸν Πόντο καὶ μὲ τὴν γυναῖκα του Πρίσκιλλα, προφανῶς Χριστιανούς, οἱ ὁποῖοι εἶχαν ἀπομακρυνθεῖ ἀπὸ τὴν Ρώμη κατόπιν σχετικοῦ διατάγματος τοῦ Αὐτοκράτορος Κλαυδίου κατὰ τὸ προηγούμενο ἔτος. Μὲ τὸ ζεῦγος αὐτὸ ὁ Ἅγιος συνεργάσθηκε καὶ γιὰ τὸ ὁμότεχνον: ἦταν σκηνοποιοὶ (βλ. Πράξ., κεφ. 18).

            Κατὰ δὲ τὴν πάγια τακτική του, ὁ Ἀπόστολος Παῦλος μετέβαινε κάθε Σάββατο στὴν Συναγωγὴ τῶν Ἰουδαίων, ὅπου προσπαθοῦσε νὰ τοὺς πείσει διὰ τῆς διδασκαλίας του, ὅπως καὶ τοὺς Ἕλληνες προσηλύτους βασικῶς ἀλλὰ καὶ τοὺς Ἐθνικούς, περὶ τῆς Μεσσιανικῆς ἰδιότητος τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἐν τούτοις, τὸ ἱερὸ ἔργο πρέπει νὰ συναντοῦσε δυσχέρειες, πρᾶγμα ποὺ δημιουργοῦσε στενοχώρια στὸν φλογερὸ Ἱεραπόστολο. Διότι οἱ μὲν Ἰουδαῖοι ἦταν ἀπρόθυμοι στὴν ἀποδοχὴ τοῦ ἁγίου Εὐαγγελίου, ὁ δὲ πολυπληθὴς Κορινθιακὸς λαὸς παραδομένος στὶς βιοτικὲς ἐνασχολήσεις, στὰ θεαματικὰ ἐνδιαφέροντα (διεξήγοντο τότε οἱ ἀθλητικοὶ ἀγῶνες τῶν Ἰσθμίων) καὶ προσκολλημένος στὴν ἐμπαθῆ εἰδωλολατρία του, ἔδειχνε ἀδιαφορία ἀπέναντι στὸ σωστικὸ μήνυμα τοῦ Χριστοῦ.

            Τότε ἦταν ποὺ κατέφθασαν ἀπὸ τὴν Μακεδονία οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι καὶ Μαθητὲς τοῦ Ἁγίου Παύλου Σίλας καὶ Τιμόθεος, πρᾶγμα ποὺ τοῦ ἔδωσε νέα ὤθηση, ὥστε νὰ διαβεβαιώνει τοὺς Ἰουδαίους μὲ ἔμφαση ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς εἶναι ὁ ἀναμενόμενος Σωτῆρας τοῦ κόσμου.

            Ὅμως οἱ Ἰουδαῖοι συνέχιζαν τὴν πεισματώδη ἀντίδρασή τους στὸ θεῖο Κήρυγμα καὶ μάλιστα ξεστόμισαν ἀκόμη καὶ βλασφημίες κατὰ τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ. Τότε, ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος τίναξε τὰ ἐνδύματά του σὲ ἔνδειξη διαμαρτυρίας, ὅπως καὶ διακοπῆς κάθε σχέσεως μαζί τους, λέγοντας ὅτι ἡ εὐθύνη γιὰ τὸν πνευματικὸ ὄλεθρό τους εἶναι ἐπὶ τῶν κεφαλῶν τους. Αὐτὸς πλέον θὰ διδάσκει στοὺς Ἐθνικούς.

            Ἔτσι, ἡ ἐχθρικὴ στάση τῶν Ἰουδαίων ἀναγκάζει τὸν Ἀπόστολο Παῦλο νὰ ἀπομακρυνθεῖ ἀπὸ αὐτοὺς καὶ νὰ δηλώσει ὅτι δὲν εὐθύνεται γιὰ τὶς ὀδυνηρὲς συνέπειες τῆς ἀπιστίας τους. Θὰ ἔφεραν ἀκέραιη τὴν εὐθύνη: «Τὸ αἷμα ὑμῶν ἐπὶ τῶν κεφαλῶν ὑμῶν» (στ. 6)! Αὐτὸς ποὺ δὲν δέχεται τὴν προσφερόμενη σωτηρία ἐνῶ τοῦ δίδεται ἁπλόχερα, εἶναι οὐσιαστικὰ πνευματικὸς αὐτόχειρας· αὐτοκτονεῖ πνευματικά! Πρόκειται γιὰ φοβερὴ τραγωδία καὶ καταστροφὴ [βλ. Ἀρχιμ. Χαραλάμπους Δ. Βασιλοπούλου, Πράξεις τῶν Ἀποστόλων, ἐκδ. «Ὀρθοδόξου Τύπου», Ἀθήνα 1981, σελ. 383].

            Κατόπιν τούτου, ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος συνέχισε τὴν ἱεραποστολικὴ δράση του εὐρύτερα, ἐγκατασταθεὶς στὴν οἰκία κάποιου [Τίτιου] Ἰούστου, ποὺ γειτόνευε μὲ τὴν Συναγωγή. Τότε ὅμως ἦταν ποὺ συνέβη κάτι τὸ ἀπρόσμενα ἐντυπωσιακό. Πίστεψε στὸν Χριστὸ ὁ Ἀρχισυνάγωγος τῶν Ἰουδαίων στὴν Κόριθνο Κρίσπος μὲ ὅλη τὴν οἰκογένειά του καὶ ἀποσπάσθηκε ἀπὸ τὴν Συναγωγή, αὐτὸς ποὺ ἦταν ὁ κατ’ ἐξοχὴν διδάσκαλος τῶν Γραφῶν. Ἐν τούτοις, οἱ λοιποὶ Ἰουδαῖοι παρέμειναν ἀμετακίνητοι στὴν ἀπιστία τους. Τὸν Κρίσπο βάπτισε ὁ ἴδιος ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ὅπως ὁμολογεῖ (Α΄ Κορ. 1, 14), ἄν καὶ δὲν τὸ συνήθιζε, ἀπὸ μεγάλη προφανῶς χαρὰ καὶ συγκίνηση γιὰ τὴν σημαντικὴ καὶ θαυμαστὴ ἐκείνη μεταστροφή. Μεταξὺ δὲ τῶν Ἐθνικῶν τὸ Κήρυγμα τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου ἐπίσης καρποφόρησε καὶ πολλοὶ ἦταν αὐτοὶ ποὺ πίστευαν καὶ βαπτίζονταν.

            Ἐν τούτοις, ἐμφανίσθηκε καὶ πάλι δισταγμὸς στὸν Ἀπόστολο Παῦλο, διότι ἀντιμετώπιζε προφανῶς συνεχόμενη ἀντίδραση, ὅπως καὶ ἀπειλές. Ὅπως γράφει ὁ ἴδιος στοὺς Κορινθίους, βρέθηκε κοντά τους: «ἐν ἀσθενείᾳ καὶ ἐν φόβῳ καὶ ἐν τρόμῳ πολλῷ» (Α΄ Κορ. 2, 3). Τὸ πιὸ πιθανὸν εἶναι οἱ Ἰουδαῖοι, ἰδιαίτερα ἐνοχλημένοι ἀπὸ τὴν μεταστροφὴ τοῦ Ἀρχισυναγώγου τους Κρίσπου, νὰ δημιουργοῦσαν σοβαρὰ ἐμπόδια καὶ προβλήματα στὴν διακονία του.

            Γι’ αὐτὸ καὶ ὑπῆρξε θεῖο Ὅραμα τὴν νύκτα ἐνθαρρυντικὸ καὶ ἐνισχυτικὸ ἀπὸ μέρους τοῦ Σωτῆρος μας Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὁ Ὁποῖος βεβαίωσε τὸν Ἀπόστολό Του: «Μὴ φοβοῦ, ἀλλὰ λάλει καὶ μὴ σιωπήσῃς, διότι ἐγώ εἰμι μετὰ σοῦ, καὶ οὐδεὶς ἐπιθήσεταί σοι τοῦ κακῶσαι σε, διότι λαὸς ἐστί μοι πολὺς ἐν τῇ πόλει ταύτῃ» (στ. 9-10). Μὴ φοβᾶσαι τὶς ἀπειλές, τονίζει ὁ Κύριος, ἀπὸ ὅπου κι ἄν προέρχονται, ἀλλὰ δίδασκε τὸν θεῖο λόγο καὶ μὴ σιωπήσεις! Εἶσαι κάτω ἀπὸ τὴν ἀκαταμάχητη προστασία μου καὶ κανείς, καμιὰ κοσμικὴ δύναμη καὶ ἐξουσία, κανένας ἐχθρὸς ἐμφανὴς ἤ ἀφανής, δὲν μπορεῖ νὰ πράξει κάτι φοβερὸ ἐναντίον σου, γι’ αὐτὸ κήρυττε μὲ θάρρος χωρὶς δειλία καὶ δισταγμό, ἐφ’ ὅσον ὑπάρχει πολὺς λαὸς στὴν πόλη ποὺ εἶναι δικός μου καὶ ἀναμένει τὴν διδαχή σου γιὰ νὰ πιστεύσει!

            Εἶναι σημαντικὸ νὰ προσέξουμε ὅτι ἡ θεία διαβεβαίωση δὲν ἀποκλείει τὴν ἐπιβουλὴ κατὰ τοῦ Ἀποστόλου, ἀλλὰ ἀποκλείει τὴν κάκωση. Οἱ ἐχθροὶ τῆς Ἀληθείας θὰ προσπαθήσουν νὰ τὸν πλήξουν, ἀλλὰ δὲν θὰ ἐπιτύχουν στὸν στόχο τους. Πολλὲς ψυχὲς ἐκεῖ, στὴν ἁμαρτωλὴ καὶ ἀσεβὴ Κόρινθο, ἦταν ἕτοιμες νὰ δεχθοῦν τὸν λόγο τῆς σωτηρίας καὶ πολὺς λαὸς ἀνέμενε τὴν θεία διδαχὴ γιὰ νὰ ἀποδεχθεῖ τὴν λύτρωση.

            Γιὰ τὸν λόγο τοῦτο, ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος ἔμεινε στὴν Κόρινθο ἑνάμιση χρόνο κηρύττοντας ἀκατάπαυστα τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ.


            Ἡ ἐπιμονὴ τοῦ Ἀποστόλου Παύλου γιὰ μεταστροφὴ πρωτίστως τῶν Ἰουδαίων καὶ ὁ ἀνέκφραστος πόνος του ἀπὸ τὴν ἄρνησή τους δὲν ἦταν τόσο θέμα κοινῆς καταγωγῆς ἐξ αἵματος, ὅσο κοινῶν πνευματικῶν ἀπαρχῶν. Ὁ Θεὸς τῶν Πατέρων, Προπατόρων, Πατριαρχῶν καὶ Προφητῶν, ἦταν ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, ὁ Θεὸς Γιαχβέ, ὁ Κύριος τῆς Δόξης, ὁ Ὁποῖος ἀπεκάλυπτε τὶς δημιουργικὲς καὶ σωστικὲς Ἐνέργειές Του στὸν λαό Του κατὰ τὴν περίοδο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Αὐτὸς μέσῳ τῆς ἀκτίστου Δόξης καὶ Ἐνεργείας Του καὶ ὄχι τῆς ἀπροσίτου Οὐσίας Του, ἀπεκαλύπτετο καὶ συνομιλοῦσε μὲ τοὺς Δικαίους τοῦ λαοῦ Του, δίδοντας θεῖα προστάγματα καὶ προδεικνύοντας τὸ Μυστήριο τῆς θείας Ἐνανθρωπήσεώς Του [βλ. Τὸ Μυστήριον τοῦ Χριστοῦ, Ἅγιον Ὄρος 2022, σελ. 55-243].

            Αὐτὸς ἦταν ποὺ συνομιλοῦσε μὲ τὸν Μωυσῆ καὶ τοὺς Προφῆτες, Αὐτὸς ἦταν ποὺ μετέστρεψε τὸν ἕως τότε διώκτη Σαῦλο στὸν δρόμο πρὸς τὴν Δαμασκό, ὅπου πήγαινε μὲ ὁρμὴ καὶ μανία νὰ διώξει τοὺς Χριστιανοὺς (Πράξ. 9, 1-18). Τότε ἄκουσε τὸν Κύριο τῆς Δόξης, τὸν Ἰησοῦ Χριστό, ἀλλὰ δὲν μποροῦσε νὰ δεῖ «ἀπὸ τῆς δόξης τοῦ φωτὸς ἐκείνου» (Πράξ. 22, 11). Τότε τυφλώθηκε κι ἔτσι κατενόησε ὅτι πολεμοῦσε ἐναντίον Αὐτοῦ ποὺ ἐμφανίσθηκε στὸν Μωυσῆ. Καὶ γιὰ νὰ δεῖ καὶ πάλι ἦταν ἀνάγκη νὰ πιστεύσει καὶ νὰ βαπτισθεῖ, ὅπως καὶ ἔγινε ἀπὸ τὸν Ἀπόστολο Ἀνανία (Πράξ. 9, 18).

            Γι’ αὐτὸ καὶ ὑπέφερε ἔκτοτε πάρα πολὺ γιὰ τὴν ἀπιστία τῶν ὁμοεθνῶν του Ἑβραίων, οἱ ὁποῖοι δὲν μποροῦσαν νὰ ἀποδεχθοῦν τὴν πίστη στὸν Χριστό, ἐφ’ ὅσον δὲν ζητοῦσαν οὐσιαστικὰ «τὴν δόξαν τὴν παρὰ τοῦ μόνου Θεοῦ», παρὰ ἐπεδίωκαν τὴν μεταξύ τους ἀνθρώπινη δόξα. Γιὰ τὸν λόγο αὐτὸ ἦταν αὐτοκατάκριτοι. Κατήγορός τους ἦταν καὶ εἶναι ὁ Μωυσῆς! Ὁ Κύριός μας εἶναι σαφὴς ἔναντί τους: «Εἰ γὰρ ἐπιστεύετε Μωϋσεῖ, ἐπιστεύετε ἄν ἐμοί· περὶ γὰρ ἐμοῦ ἐκεῖνος ἔγραψε· εἰ δὲ τοῖς ἐκείνου γράμμασιν οὐ πιστεύετε, πῶς τοῖς ἐμοῖς ῥήμασι πιστεύσετε;» (Ἰω. 5, 44-47) [βλ. Πρωτ. Ἰωάννου Σ. Ρωμανίδου, Θεολογικὲς Μελέτες, ἐκδ. Ἱ. Μονῆς Πελαγίας 2024, σελ. 218-220].

            Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος Παῦλος γράφει μὲ τόση σαφήνεια ὡς πρὸς τοὺς Ἰουδαίους: «Ἀλλ’ ἐπωρώθη τὰ νοήματα αὐτῶν. ἄχρι γὰρ τῆς σήμερον τὸ αὐτὸ κάλυμμα ἐπὶ τῇ ἀναγνώσει τῆς παλαιᾶς διαθήκης μένει, μὴ ἀποκαλυπτόμενον ὅτι ἐν Χριστῷ καταργεῖται, ἀλλ’ ἕως σήμερον ἡνίκα (ὅποτε) ἀναγινώσκεται Μωϋσῆς, κάλυμμα ἐπὶ τὴν καρδίαν αὐτῶν κεῖται· ἡνίκα δ’ ἄν ἐπιστρέψῃ πρὸς Κύριον, περιαιρεῖται (ἀφαιρεῖται) τὸ κάλυμμα. ὁ δὲ Κύριος τὸ Πνεῦμά ἐστιν· οὗ δὲ τὸ Πνεῦμα Κυρίου, ἐκεῖ ἐλευθερία. ἡμεῖς (ἐμεῖς οἱ πιστοὶ) δὲ πάντες ἀνακεκαλυμμένῳ προσώπῳ (μὲ ἀκάλυπτο πρόσωπο) τὴν δόξαν Κυρίου κατοπτριζόμενοι (ἀντανακλοῦμε τὴν λαμπρότητα τοῦ Κυρίου) τὴν αὐτὴν εἰκόνα μεταμορφούμεθα ἀπὸ δόξης εἰς δόξαν, καθάπερ ἀπὸ Κυρίου Πνεύματος» (Β΄ Κορ. 3, 14-18).

            Ἡ ἀποδοχὴ τῆς πίστεως στὸν Χριστὸ ὁδηγεῖ στὴν ἀληθινὴ κατανόηση καὶ ἐλευθερία, στὴν βίωση τῆς μεταμορφωτικῆς ἐμπειρίας τῆς Χάριτος. Ἡ πίστη στὸν Χριστὸ στὴν ἐφαρμογή της καθαίρει, φωτίζει καὶ ζωοποιεῖ πνευματικὰ τὸν ἄνθρωπο, τὸν ὁποῖο καθιστᾶ οἰκεῖο καὶ φίλο Θεοῦ, κοινωνὸ τῆς δόξης καὶ βασιλείας Του ἀπὸ τὴν ζωὴ αὐτή, ἐσωτερικὰ/καρδιακά, ὡς ἀρραβῶνα τῆς μελλούσης δόξης καὶ κληρονομίας.  


            Ἐπιστρέφοντας στὴν διήγησή μας, λέγουμε ὅτι ἕνα περίπου ἔτος μετὰ τὸν ἐρχομὸ τοῦ Ἀποστόλου Παύλου στὴν Κόρινθο, τοποθετήθηκε στὴν πόλη ὡς κυβερνήτης τῆς Ἐπαρχίας Ἀχαΐας ὁ Ρωμαῖος Ἀνθύπατος Γαλλίων, ποὺ ἦταν ἀδελφὸς τοῦ γνωστοῦ φιλοσόφου Σενέκα. Τότε ἦταν ποὺ οἱ Ἰουδαῖοι ἐξαπέλυσαν νέο πλῆγμα ἐναντίον τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου, ἀλλὰ ἀπέτυχαν στὴν προσπάθειά τους (Πράξ. 18, 12-17).

            Γιὰ νὰ ἐκδικηθοῦν τὸν Ἀπόστολο καὶ γιὰ νὰ τὸν καταστήσουν ὑπόδικο, τὸν ὁδήγησαν ἐνώπιον τοῦ δικαστικοῦ βήματος τοῦ Γαλλίωνος. Μάλιστα, ἔκαναν βίαιη καὶ αἰφνίδια ἐξέγερση, γιὰ νὰ ἐπιτύχουν τὴν καταδίκη του ἀπὸ τὴν Ρωμαϊκὴ διοίκηση καὶ ἐν συνεχείᾳ νὰ τὸν ἐκδιώξουν ἀπὸ τὴν πόλη καὶ τὴν περιοχή. Τὸ κατηγορητήριό τους ἦταν ὅτι δῆθεν ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος Παῦλος παρασύρει τοὺς ἀνθρώπους νὰ λατρεύουν τὸν Θεὸ μὲ διαφορετικὸ τρόπο ἀπὸ αὐτὸν ποὺ λέγει ὁ νόμος τοῦ Μωυσέως. Ἡ κατηγορία δὲν ἦταν πολιτική, ὅπως συνέβη ἄλλοτε στοὺς Φιλίππους καὶ στὴν Θεσσαλονίκη, ἀλλὰ διατυπώθηκε γιὰ θρησκευτικὸ ζήτημα. Οἱ κατήγοροι πίστευαν ὅτι θὰ μποροῦσαν νὰ ἀποσπάσουν καταδίκη εἰς βάρος του, διότι τοὺς εἶχε παραχωρηθεῖ ἀπὸ τοὺς Ρωμαίους νὰ λατρεύουν τὸν Θεὸ κατὰ τὸν Μωσαϊκὸ Νόμο.

            Ὅμως ὁ Γαλλίων, ὡς ἔμπειρος καὶ συνετὸς κυβερνήτης, ἔκρινε ὅτι δὲν εἶναι ἀνάγκη νὰ ἀκούσει τὴν ἀπολογία τοῦ κατηγορουμένου Ἁγίου Ἀποστόλου. Κατενόησε ὅτι δὲν ὑφίσταται κατηγορία γιὰ παράβαση νόμου τοῦ κράτους ἤ γιὰ ἐγκληματικὴ πράξη καὶ ἀδίκημα. Ἀλλὰ ὅτι πρόκειται γιὰ ζήτημα σχετικὰ μὲ διατάξεις τοῦ θρησκευτικοῦ τους νόμου, δηλαδὴ γιὰ ἐσωτερικό τους θέμα, στὸ ὁποῖο δὲν εἶχε καμιὰ διάθεση ἐμπλοκῆς [βλ. Σωκράτης Σ. Κουρσούμης, Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στὴ Ρωμαϊκὴ Κόρινθο, ἐκδ. τοῦ Φοίνικα, Ἀθήνα, ἄ.χ., σελ. 42].

            Ὁπότε, κρίνοντας τὸν ἑαυτό του ἀναρμόδιο καὶ διατάσσοντας τὴν φρουρὰ νὰ ἀπομακρύνει τοὺς Ἰουδαίους καταγγελεῖς ἀπὸ τὸν χῶρο τοῦ δικαστικοῦ βήματος, οἱ Ἕλληνες ποὺ εἶχαν συγκεντρωθεῖ ἐπιτέθηκαν ἐναντίον τοῦ Ἀρχισυναγώγου τῶν Ἑβραίων Σωσθένη καὶ τὸν ξυλοφόρτωσαν δεόντως! Ὁ δὲ Ἀνθύπατος Γαλλίων δὲν ἐπέδειξε κανένα ἐνδιαφέρον γιὰ τὸ γεγονὸς αὐτὸ ποὺ διεξήγετο ἐνώπιόν του. Ἐπρόκειτο προφανῶς ὄχι γιὰ κάποια πρώϊμη ἀντισημιτικὴ ἐκδήλωση, ἀλλὰ γιὰ μιὰ αὐθόρμητη κίνηση ἀγανακτήσεως ἐξ αἰτίας τῆς δολιότητος τῶν κατηγόρων τῆς Ἰουδαϊκῆς Κοινότητος, γι’ αὐτὸ καὶ ἡ πολιτικὴ ἐξουσία παρέμεινε ἀδιάφορη. Οἱ Ἰουδαῖοι ἔλαβαν τὰ ἐπίχειρα τῆς ἀδίκου πράξεώς τους ἀπὸ ἐκεῖ ποὺ δὲν τὸ περίμεναν, ἀπὸ τοὺς Ἐθνικούς, οἱ ὁποῖοι ὅμως εἶχαν εὐαισθησία ὡς πρὸς τὸ δίκαιο. Διότι ἀπὸ τὸν Ἅγιο Ἀπόστολο καὶ τοὺς ἀμνησικάκους πιστοὺς ὀπαδοὺς τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ δὲν ἐπρόκειτο νὰ λάβουν τέτοιου εἴδους ἀνταμοιβὴ γιὰ τὴν διωκτικὴ συμπεριφορά τους. Οἱ Ἕλληνες θὰ ἀντιδροῦσαν κατ’ αὐτὸ τὸν τρόπο ἐναντίον καθενὸς ποὺ θὰ συμπεριφερόταν ὅμοια, ἀνεξαρτήτως καταγωγῆς.

            Μετὰ ἀπὸ κάποιο διάστημα χρόνου, ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος Παῦλος ἔπαυσε πλέον τὴν μεγάλη παραμονή του στὴν Κόρινθο καὶ ἀποφάσισε νὰ μεταβεῖ σὲ ἄλλες περιοχές. Μέσῳ τοῦ λιμανιοῦ τῆς Κορίνθου στὸν Σαρωνικό, τὶς Κεχριές, εἰσῆλθε σὲ πλοῖο μὲ κατεύθυνση τὴν Συρία, ἄν καὶ τελικὰ ἀποβιβάσθηκε στὴν Ἔφεσο. Αὐτὴ ἦταν ἡ περιπέτεια τῆς παραμονῆς του στὴν Κόρινθο κατὰ τὴν πρώτη Ἀποστολική του Περιοδεία, ἡ ὁποία μᾶς ἀπασχόλησε ἐν συντομίᾳ ἐνταῦθα.


            Θεωροῦμε καλὸ νὰ θυμίσουμε, πρὶν νὰ κλείσουμε, ὅτι ἡ ἁγία Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας γιὰ νὰ θέσει σὲ ὀρθὸ πλαίσιο τὸ θέμα τῆς σχέσεως μὲ τὸν θρησκευτικὸ Ἰουδαϊσμό, ἔλαβε Κανονικὲς ἀποφάσεις διὰ τῶν Ἁγίων καὶ Ἱερῶν Συνόδων της, οἱ ὁποῖες διατηροῦν ὅλο τὸ κῦρος, τὴν αὐθεντία καὶ τὴν ἰσχύ τους καὶ παλαιά, καὶ σήμερα καὶ πάντοτε.

            Ἔτσι, διὰ τοῦ ΞΕ΄ (65ου) Ἀποστολικοῦ Κανόνος διακηρύσσει: «Εἴ τις Κληρικὸς ἤ Λαϊκὸς εἰσέλθει εἰς συναγωγὴν Ἰουδαίων ἤ αἱρετικῶν προσεύξασθαι, καὶ καθαιρείσθω καὶ ἀφοριζέσθω».

            Ὑπάρχουν Ἱεροὶ Κανόνες, οἱ ὁποῖοι ἀπαγορεύουν κάθε εἴδους θρησκευτικὸ συγχρωτισμὸ μὲ τοὺς Ἰουδαίους (Ο΄ καὶ ΟΑ΄ Ἀποστολικοί, ΙΔ΄ τῆς ΣΤ΄ Οἰκ. Συνόδου, ΛΖ΄ καὶ ΛΗ΄ Λαοδικείας), καὶ μάλιστα τὸν συνεορτασμὸ τοῦ Νομικοῦ Φάσκα μὲ τὸ Χριστιανικὸ Πάσχα (Ζ΄ Ἀποστολικός, Α΄ Ἀντιοχείας).

            Ὅποιοι παραβιάζουν αὐτοὺς χάριν τῶν νέων συγχρόνων κοινωνικῶν συνθηκῶν, αὐτοὶ εἶναι ὑπόδικοι στὰ ἐπιτίμια τῶν Ἱερῶν Κανόνων καὶ φυσικὰ δὲν βαδίζουν κατὰ Θεόν, ὡς παραβάτες τῶν θείων Ἐντολῶν. Εἶναι φευκτέοι καὶ ἀκοινώνητοι καὶ ὅσοι τοὺς ἀκολουθοῦν ὑπέχουν τὶς αὐτὲς εὐθῦνες.

            Σημειωτέον ὅτι σὰν ἀνθρώπους ὅλους τοὺς ἀγαποῦμε καὶ τιμοῦμε, ἀνεξαρτήτως ἐθνικότητος, καταγωγῆς ἤ καὶ θρησκεύματος, γιὰ ὅλους εὐχόμαστε, ὅλων τὸ καλὸ ἐπιθυμοῦμε, ὅλους συντρέχουμε στὴν ἀνάγκη τους, κανένα διαχωρισμὸ δὲν βάζουμε ὡς πρὸς τὴν ἀνθρωπιστική μας σχέση καὶ τὸ εὖρος τῆς φιλανθρωπίας καὶ φιλαλληλίας μας, καμιὰ πράξη βιαιότητος δὲν δικαιολογοῦμε ἐναντίον τους, ἀλλὰ τὴν καταδικάζουμε πλήρως. Μόνον σὲ περίπτωση κακοπραγίας τους ἐναντίον μας, εἴμαστε ὑποχρεωμένοι συλλογικὰ νὰ ἀμυνθοῦμε γιὰ τὴν διάσωση τῶν ἱερῶν καὶ ὁσίων μας.

            Ὡς πρὸς τὶς ἀρχὲς ὅμως τῆς ἁγίας καὶ μόνης σωτηρίου καὶ ἀληθινῆς Πίστεώς μας, ὅπως αὐτὲς διατυπώθηκαν καὶ βιώθηκαν ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ, οὐδεμία παραχώρηση ἤ παρέκκλιση κάνουμε, προκειμένου νὰ φανοῦμε τέκνα ὑπακοῆς καὶ νὰ διαφυλαχθοῦμε ἀπὸ τὶς δυσάρεστες καὶ μοιραῖες ψυχικὲς καὶ πνευματικὲς συνέπειες, καθότι: «πᾶσα παράβασις καὶ παρακοὴ ἔλαβεν ἔνδικον μισθαποδοσίαν» (Ἑβρ. 2, 2).

            Ὁ Φιλάνθρωπος Κύριος, ὁ Ὁποῖος θέλει «πάντας ἀνθρώπους σωθῆναι καὶ εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν» (Α΄ Τιμ. 2, 4), Αὐτὸς ὡς Καλὸς Ποιμὴν ποὺ καλεῖ πάντας στὴν θεία Μάνδρα τῆς Ἐκκλησίας, εἴθε καὶ ἐμᾶς νὰ ἀξιώσει τῆς μετὰ τῶν ἐκλεκτῶν μερίδος καὶ ὅλους νὰ ἐλεήσει διὰ τῆς Μετανοίας, καὶ μάλιστα τὸν Ἰουδαϊκὸ λαό, τὸν ὁποῖον ἀναμένει νὰ σώσει στὰ ἔσχατα χρόνια (Ρωμ. 11, 26) καὶ ἔχει τὸ Πρόνοια νὰ ἐπιτελέσει τοῦτο κατὰ τὶς ἀνεξιχνίαστες Βουλὲς τῶν θείων Κριμάτων Του!

Λάρισα, Ἰούνιος 2025

Πηγή

Παρασκευή 13 Ιουνίου 2025

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΘΕΡΟΥΣ ΚΑΙ ΝΗΣΤΕΙΑΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ

 

Ἐγκύκλιος Θέρους καὶ Νηστείας τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων

Ἀγαπητοὶ Πατέρες καὶ Ἀδελφοί·

            Ἀπὸ τὴν ἑπομένη τῆς Κυριακῆς τῶν Ἁγίων Πάντων ἀρχίζει ὡς γνωστὸν ἡ καθιερωμένη ἀπὸ τὴν Παράδοση τῆς ἁγίας Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας Νηστεία τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων, πρὸς τιμὴν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἀλλὰ καὶ τῶν πυρφόρων και πνευματομοφόρων ὀργάνων Αὐτοῦ, δηλαδὴ τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων.

            Ἡ Νηστεία αὐτὴ δὲν εἶναι δύσκολη ὡς πρὸς τὴν τήρησή της, διότι περιλαμβάνει κατάλυση οἴνου καὶ ἐλαίου ἐκτὸς Τετάρτης καὶ Παρασκευῆς, ὅπως ἐπίσης καὶ κατάλυση ἰχθύος τὰ Σαββατοκύριακα ἕως καὶ τὴν ἑορτὴ τοῦ Γενεθλίου τοῦ Τιμίου Προδρόμου. Ἡ διάρκειά της φέτος εἶναι περίπου ἑνὸς μηνός.

            Συμπίπτει μάλιστα μὲ τὴν ἔναρξη τῆς περιόδου τοῦ θέρους, τῶν διακοπῶν τῶν μαθητῶν καὶ γενικὰ τῆς χρονικῆς περιόδου ποὺ θεωρεῖται πιὸ πλεονεκτικὴ καὶ πιὸ ἀνέμελη γιὰ πολλοὺς καὶ διαφόρους λόγους. Ἡ πατρίδα μας ἔχει ἄφθονες τὶς φυσικὲς καὶ λοιπὲς ὡραιότητες, οἱ ὁποῖες καθιστοῦν τὸ καλοκαίρι εὐχάριστο καὶ ἐπιθυμητὸ σὲ μικροὺς καὶ μεγάλους.

            Ἐν τούτοις, ἀπὸ πνευματικῆς πλευρᾶς ὑπάρχουν περισσότεροι κίνδυνοι καὶ ἄρα ὑφίστανται περισσότεροι λόγοι γιὰ ἐνίσχυση τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος καὶ τῆς πνευματικῆς προσπάθειας. Γιὰ τὸν λόγο αὐτό, ἡ Νηστεία τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων ἀποτελεῖ ἕναν πολὺ καλὸ καὶ σημαντικὸ βοηθητικὸ παράγοντα γιὰ ὅλους μας, ὥστε καὶ τὴν περίοδο τῶν διακοπῶν νὰ ἐκμεταλλευθοῦμε γιὰ τὴν σωματικὴ καὶ ψυχικὴ ἀνανέωσή μας, ἀλλὰ καὶ τὴν χριστιανικὴ κλήση μας νὰ μὴ λησμονήσουμε καὶ κυρίως νὰ μὴ ντροπιάσουμε καὶ νὰ μὴ καταρρίψουμε.

            Ἡ νηστεία ἀπὸ τὶς ἀρτύσιμες τροφὲς ἐπιτελεῖται προκειμένου νὰ μᾶς βοηθήσει νὰ ἐκδιώξουμε ἀπὸ μέσα μας τὴν κακία, τὴν πονηρία, τὴν ὀργή, τὸν θυμὸ καὶ γενικὰ κάθε ἁμαρτία. Γιὰ νὰ κατοικεῖ ὁ Θεὸς ἐντός μας καὶ νὰ μὴ μᾶς ἐγκαταλείπει, εἶναι ἀνάγκη, ὅπως διδάσκουν οἱ Ἅγιοι Πατέρες μας, νὰ καθαίρουμε τὸν νοῦ μας ἀπὸ αἰσχροὺς λογισμούς, ἀπὸ ὀργὴ καὶ ἀπὸ μνησικακία (βλ. Ἁγίου Μαξίμου Ὁμολογητοῦ, Ἑκατοντὰς περὶ Ἀγάπης δ΄, παρ. 76). Ἡ καλὴ τήρηση τῆς σωματικῆς νηστείας φέρνει πράγματι πνευματικὴ καθαρότητα καὶ δίνει τὴν δυνατότητα νὰ κατανοήσουμε μέσα μας τὴν «λαλιὰ τοῦ Θεοῦ», ἡ ὁποία μεταδίδει εἰρήνη καὶ φωτισμό, καθὼς καὶ θεραπεία ψυχικῶν πτώσεων καὶ συντριβῶν.


Ἀγαπητοὶ Ἀδελφοί·

            Πολλὲς εἶναι οἱ καθημερινὲς αἰτίες, καὶ μάλιστα τώρα τὸ καλοκαίρι, ποὺ προξενοῦν μέσα μας τόσο τὴν ὀργὴ καὶ τὴν μνησικακία, ὅσο καὶ τοὺς πονηροὺς καὶ ἀκαθάρτους λογισμούς, οἱ ὁποῖοι ξεσηκώνουν ἄτοπες ἐπιθυμίες.

            Παρατηροῦμε πράγματι τόσα πολλὰ ἄσχημα γύρω μας, συμβαίνουν τόσες ἀδικίες, παρανομίες καὶ ἀσυδοσίες, ὥστε νὰ αἰσθανόμαστε εὔκολα ψυχικὸ ἀναβρασμὸ ποὺ ἄν δὲν προσέξουμε μπορεῖ νὰ μᾶς ὁδηγήσει σὲ ἐκδηλώσεις ἤ καὶ ἐκρήξεις θυμοῦ καὶ ὀργῆς.

            Ἐπίσης, ὑπάρχει γύρω μας τόσο διάχυτη σαρκολατρία, τόση γύμνια καὶ προκλητικότητα ἰδίως τώρα τὸ καλοκαίρι, ὥστε κάποτε νὰ μὴ γνωρίζει κανεὶς πρὸς τὰ ποῦ νὰ στρέψει τὸ βλέμμα του καὶ πρὸς τὰ ποῦ νὰ κατευθυνθεῖ.

            Ἄρα, ἡ προσπάθειά μας νὰ ἀποφύγουμε τὶς ἀρτύσιμες τροφὲς κατὰ τὴν περίοδο τῆς Νηστείας εἶναι ἀπαραίτητα συνδεδεμένη μὲ τὴν ἀποφυγὴ πάσῃ θυσίᾳ τῶν αἰτιῶν καὶ τῶν ἀφορμῶν ποὺ θὰ ἐξάψουν τὰ πάθη εἰδικῶς τοῦ θυμοῦ καὶ τῆς σαρκικῆς ἐπιθυμίας.

            Εἶναι φανερὸν ὅτι πρέπει νὰ μᾶς διακρίνει σύνεση καὶ προσοχὴ ὥστε ἐμεῖς οἱ ἴδιοι πρωτίστως νὰ μὴν ἀποτελοῦμε αἰτία σκανδαλισμοῦ τῶν ἄλλων εἴτε μὲ τὰ ἀπρόσεκτα λόγια μας, εἴτε μὲ τὴν ἀδιάκριτη καὶ ἐγωϊστικὴ συμπεριφορά μας, εἴτε μὲ τὴν ἀταίριαστη καὶ ἀνεπίτρεπτη γιὰ Χριστιανοὺς καὶ Χριστιανὲς ἐμφάνισή μας. Θὰ εἶναι πράγματι τραγικὸ καὶ ἀπογοητευτικὸ ἄν ἐμεῖς ἀντὶ νὰ ἀποτελοῦμε ἕνα καλὸ καὶ φωτεινὸ παράδειγμα στοὺς γύρω μας, καταντήσουμε νὰ εἴμαστε θλιβερὸ καὶ οἰκτρὸ ἄκουσμα καὶ θέαμα, ποὺ νὰ ὁδηγεῖ τοὺς ἄλλους ὄχι στὴν ἀρετὴ ἀλλὰ στὴν ἁμαρτία!

            Μὴ λησμονοῦμε ὅτι ἡ κλήση μας σὰν Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν (καὶ δὴ «Γνησίων»!) εἶναι νὰ ἀποτελοῦμε σημεῖα τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ καὶ ὄχι ἀρνητικὰ φαινόμενα ὀκνηρίας, ἀδιαφορίας, ἐκνευρισμοῦ καὶ φιλοσαρκίας.


Ἀγαπητοὶ Ἀδελφοί·

            Κάθε περίοδος καὶ μάλιστα Νηστείας πρέπει νὰ συνδυάζεται μὲ αὔξηση τῆς προσευχῆς καὶ τῆς πνευματικῆς μελέτης τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ. Ἡ ἔστω λίγη ἀλλὰ ἐπιμελὴς μελέτη ἀποτελεῖ τὴν πιὸ καλὴ προθέρμανση γιὰ τὴν προσευχή. Καὶ ἡ προσευχὴ ἐξάγεται ἀβίαστα ἀπὸ μιὰ ψυχὴ ποὺ εὐχαριστεῖ τὸν Θεὸ γιὰ τὴν Ἀγαθότητα καὶ τὴν μεγάλη Του Δόξα, ποὺ δέεται γιὰ τὶς ἀνάγκες της καὶ ποὺ ἐξομολογεῖται γιὰ τὰ παραπτώματά της.

            Ὁ Ψαλμωδὸς βεβαιώνει στὸν ἱερὸ Ψαλτῆρα του: «Καθ’ ἑκάστην ἡμέραν εὐλογήσω σε καὶ αἰνέσω τὸ Ὄνομά σου εἰς τὸν αἰῶνα καὶ εἰς τὸν αἰῶνα τοῦ αἰῶνος» (Ψαλμ. 144, 2).

            Αὐτὸς ποὺ νηστεύει καὶ προσεύχεται ἐν μετανοίᾳ πρέπει νὰ γνωρίζουμε ὅτι ἀποκτᾶ πνευματικὴ δύναμη καὶ παρρησία. Ὁ λόγος του κατόπιν «πυρακτώνεται» καὶ δύναται νὰ ἐπιφέρει θαυμαστὰ ἀποτελέσματα. Μόνον ὅμως γιὰ τὴν δόξα τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν βοήθεια τῶν ἄλλων καὶ ὄχι βέβαια γιὰ προσωπικὲς ἰδιοτελεῖς καὶ ἐφάμαρτες ἐπιδιώξεις καὶ ἐπιθυμίες.

            Εὔχομαι ἀπὸ καρδίας νὰ εἴμαστε ἐκλεκτὴ Ποίμνη Χριστοῦ, λαὸς Θεοῦ μακάριος, γεμᾶτος ἀπὸ θεία χάρη καὶ εὐλογία!

            Εὔχομαι καλὴ Νηστεία Ἁγίων Ἀποστόλων καὶ εὐλογημένη περίοδο Θέρους, χάριτι τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἀμήν!

Μετὰ τῆς ἐν Κυρίῳ ἀγάπης
Ὁ Μητροπολίτης
+ὁ Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος Κλήμης

Λάρισα, ἑβδομὰς Ἁγίου Πνεύματος
Μάϊος 2025

Πηγή

Δευτέρα 5 Μαΐου 2025

ΤΙ ΜΑΣ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΟΤΑΝ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΕΡΧΕΤΑΙ ΜΕΣΑ ΜΑΣ; (Ὁμιλία τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα)

 

Ὁμιλία στὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἀπὸ τὸν Σεβ. Μητροπολίτη Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα στὴν Ἱερὰ Μονὴ Ἁγίας Παρασκευῆς στὸ Μεζοῦρλο (Λατίνια) Λαρίσης, τὴν Κυριακή, 21-4/4-5-2025, τῶν Ἁγίων Μυροφόρων, μὲ τίτλο: «Τί μᾶς συμβαίνει ὅταν ὁ Χριστὸς ἔρχεται μέσα μας;». 

Δευτέρα 7 Απριλίου 2025

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΥΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥΣ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΥΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΜΑΣ ( Τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα)

Στοὺς τελευταίους Χαιρετισμοὺς τῆς Παναγίας

Ὁμιλία ἀπὸ τὸν Σεβ. Μητροπολίτη Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα στὴν Ἱερὰ Μονὴ Ἁγίας Παρασκευῆς στὸ Μεζοῦρλο (Λατίνια) Λαρίσης, τὸ βράδυ τῆς Παρασκευῆς τῆς Ε΄ ἑβδομάδος τῶν Νηστειῶν, 22-3/4-4-2025: 


Κυριακή 23 Μαρτίου 2025

Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΜΑΣ ΠΡΟΤΡΕΠΕΙ ΣΤΗΝ ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΗΣ ΓΝΗΣΙΑΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ (Ὁμιλία τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα)

 

Στοὺς Γ΄ Χαιρετισμοὺς

Ὁμιλία ἀπὸ τὸν Σεβ. Μητροπολίτη Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα στὸν Ἱερὸ Καθεδρικὸ Ναὸ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου Λαρίσης, τὸ βράδυ τῆς Παρασκευῆς τῆς Γ΄ ἑβδομάδος τῶν Νηστειῶν, 8/21-3-2025, μὲ τίτλο: «Ἡ Παναγία μας προτρέπει στὴν ἀκολούθηση τῆς γνήσιας Ὀρθοδοξίας».


Δευτέρα 17 Μαρτίου 2025

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΧΑΡΑ ΣΤΗ ΖΩΗ (Ὁμιλία τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα)

 

Ὁμιλία Κυριακῆς Β΄ Νηστειῶν

Ἀπὸ τὸν Σεβ. Μητροπολίτη Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα στὴν Ἱερὰ Μονὴ Ἁγίας Παρασκευῆς στὸ Μεζοῦρλο (Λατίνια) Λαρίσης, τὴν Κυριακὴ Β΄ Νηστειῶν, 3/16-3-2025, Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, μὲ τίτλο: «Ποιά εἶναι ἡ ἀληθινὴ χαρὰ στὴ ζωή;».


Παρασκευή 14 Μαρτίου 2025

ΟΡΘΟΔΟΞΟ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΦΡΟΝΗΜΑ

Ὀρθόδοξο Ἐκκλησιαστικὸ Φρόνημα

 

+ Μητροπολίτου Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος Κλήμεντος

          ΟΤΑΝ λέγουμε Ὀρθόδοξο Ἐκκλησιαστικὸ Φρόνημα δὲν ἐννοοῦμε ἁπλῶς τὴν ἀπόκτηση καὶ κατοχὴ θεωρητικά, γνωσιολογικὰ καὶ ἰδεολογικὰ τῶν ἀρχῶν τῆς Πίστεως καὶ τῆς Ζωῆς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας ἀπὸ τὸν κάθε ἕναν ἀπὸ μᾶς. Ἀλλὰ ἐννοοῦμε κάτι βαθύτερο, μία διαρκῆ στάση καὶ πορεία ζωῆς ἡ ὁποία εἶναι ἐμποτισμένη ἀπὸ τὸ Ἦθος τῆς Ἐκκλησίας. Καὶ αὐτὸ τὸ Ἦθος ὁ φορέας του τὸ ἐκφράζει καὶ τὸ ἐκδηλώνει σὲ κάθε λεπτομέρεια τῆς ζωῆς του.

            Ἐφ’ ὅσον, θεία Χάριτι, εἴμαστε καὶ ἀνήκουμε στὴν ἁγία Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας, ἀποτελοῦμε «μέλη»1 τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ καὶ «κλήματα»2 τῆς Ζωοποιοῦ Θείας Ἀμπέλου. Ἀναγεννηθήκαμε στὴν ἴδια Κολυμβήθρα, δεχθήκαμε τὴν αὐτὴ Σφραγῖδα τῆς δωρεᾶς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ κοινωνοῦμε τὰ αὐτὰ Θεῖα καὶ Ἄχραντα Μυστήρια τοῦ Σώματος καὶ τοῦ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ μας. Ὁ αὐτὸς θεῖος Εὐαγγελικὸς λόγος τρέφει τὶς ἀκοές μας καὶ ζωογονεῖ τὶς ψυχές μας, οἱ ἴδιες ἅγιες Ἀρετὲς μᾶς διαπερνοῦν, τὰ αὐτὰ ὑψηλὰ ἰδανικὰ μᾶς ἑλκύουν, τὴν αὐτὴ θεία ὁδὸ πρὸς οὐρανὸν ἀναβαίνομε.

            Ἡ πορεία μας εἶναι κοινὴ ἀλλὰ ὁ κάθε ἕνας ἀπὸ μᾶς τὴν βαδίζει καὶ τὴν βιώνει μὲ τρόπο προσωπικό, σύμφωνα μὲ τὰ ἰδιαίτερα χαρίσματα καὶ τὶς κλήσεις του, μέσα στὴν Ἐνορία ἤ τὴν Μονή του, ὑπὸ τὴν καθοδήγηση τοῦ πνευματικοῦ Πατρός του· καὶ ὅλα αὐτὰ λαμβάνουν χώρα ἐντὸς τοῦ Μυστηριακοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ πλαισίου τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Γνησίας Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας τῆς ἀγωνιζομένης κατὰ τῆς Οἰκουμενιστικῆς ἐκτροπῆς καὶ αἱρέσεως. Τὸ πλαίσιο αὐτὸ ἐξασφαλίζεται καὶ λειτουργεῖ ἀπρόσκοπτα χάρις στὴν ἄγρυπνη μέριμνα καὶ τὴν ἀνύστακτη φροντίδα τῶν Ἀρχιερέων καὶ ἐν γένει τῶν Κληρικῶν μας. Γιὰ τὸν λόγο τοῦτο, ἄνευ Ἐπισκόπων καὶ Πρεσβυτέρων, ὅπως διδάσκει ἐπιγραμματικὰ ὁ Ἅγιος Ἰγνάτιος ὁ Θεοφόρος, «Ἐκκλησία οὐ καλεῖται»3.

            Ἐννοεῖται βεβαίως, ὅτι ἐμεῖς οἱ -ἐλέει Θεοῦ- Ποιμένες τῆς Ἐκκλησίας διακρατοῦμε πρῶτοι, ἔργοις καὶ λόγοις, τὴν Ὀρθόδοξη Πίστη καὶ τὸ Ὀρθόδοξο Ἦθος, ὥστε νὰ ἀποτελοῦμε ὑγιὲς καὶ φωτεινὸ παράδειγμα.

            Μέσα στὴν ἁγία Ἐκκλησία  συγκροτοῦμε μία «ἁγία Οἰκογένεια», τὴν Οἰκογένεια τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ τὰ ὁποῖα ἀπολαμβάνουν τὴν Πατρικὴ Θεϊκὴ Ἀγκάλη.

            Καὶ αὐτὸ ποὺ πρέπει νὰ ἐπιτευχθεῖ ἀπὸ τὸν κάθε ἕναν ἀπὸ μᾶς, Κληρικό, Μοναχὸ καὶ Λαϊκό, εἶναι νὰ ἐναρμονίσουμε τὴν προσωπικὴ βίωση τῆς ἐν Χριστῷ Ἀπολυτρώσεως, μὲ τὸ ἐκκλησιαστικὸ γεγονὸς τῆς ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι Κοινωνίας, ὥστε νὰ διακρινόμαστε πράγματι ἀπὸ γνήσιο Ἐκκλησιαστικὸ Φρόνημα.

            Αὐτὸ εἶναι ἐπιδίωξη ζωῆς καὶ κατορθώνεται μὲ κόπο, διότι ἡ προσπάθεια γιὰ ἀπόκτηση καὶ ἑδραίωση Ἐκκλησιαστικοῦ Φρονήματος εἶναι διαρκὴς ἀγώνας γιὰ Ἀγάπη, Ὑπακοὴ καὶ Ἑνότητα.

            Μέσα στὴν ἁγία Οἰκογένεια τῆς Ἐκκλησίας τὸ πρῶτο καὶ κύριο γνώρισμά μας θὰ πρέπει νὰ εἶναι ἡ Ἀγάπη: «Ἐν τούτῳ γνώσονται πάντες ὅτι ἐμοὶ μαθηταί ἐστε, ἐὰν ἀγάπην ἔχητε ἐν ἀλλήλοις»4. Καὶ θὰ ἔχουμε Ἀγάπη ὅταν φρονοῦμε τὰ αὐτὰ στὴν Πίστη καὶ τὴν Ἀρετή, κατὰ τὴν διαβεβαίωση τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Παύλου: «Τοῦτο γὰρ φρονείσθω ἐν ὑμῖν ὅ καὶ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ»5. Διασφαλίζουμε δὲ τὴν Ἀγάπη καὶ τὴν Ὁμοφροσύνη μας, καὶ ἄρα καὶ τὴν Ἑνότητά μας, ὅταν ἔχουμε «νοῦν Χριστοῦ»6 καὶ πειθόμεθα καὶ ὑπακούομε στοὺς κατὰ Θεὸν Ποιμένες μας, ὥστε νὰ κατανικήσουμε τὸν ἐγωϊσμό μας, νὰ καθαρθοῦμε ἀπὸ τὰ πάθη μας καὶ νὰ ἐκκλησιοποιηθοῦμε. Τί σημαίνει ἐκκλησιοποίηση; Ζωὴ Χάριτος, εὐλογίας καὶ ἁγιασμοῦ· ζωὴ ἀπελευθερωμένη ἀπὸ τὴν πλάνη τοῦ ἰδίου θελήματος καὶ χαρακτηριζομένη ἀπὸ τὴν μεταμόρφωση τοῦ ἀτομικοῦ «ἐγώ» σὲ ἐκκλησιαστικὸ «ἐμεῖς»!

            Ὡραία συνοψίζει τὰ πράγματα ὁ Μέγας Βασίλειος, ὅταν γράφει ἐπιγραμματικά: «Οὐ γὰρ κατὰ ἀγάπην περιπατοῦντος οὐδὲ πληροῦντός ἐστι τὸν νόμον τοῦ Χριστοῦ τῆς πρὸς τοὺς ἀδελφοὺς συναφείας ἑαυτὸν ἀποτέμνειν»7 [δὲν βαδίζει σύμφωνα μὲ τὴν ἀγάπη οὔτε ἐκπληρώνει τὸν νόμο τοῦ Χριστοῦ ὅποιος ἀποκόπτει τὸν ἑαυτό του ἀπὸ τὴν συναναστροφὴ/κοινωνία μὲ τοὺς ἀδελφούς].

            Διότι, δυστυχῶς, εἶναι δυνατὸν ἀκόμη καὶ μέσα στὴν ἁγία ἀτμόσφαιρα τῆς Ἐκκλησίας κάποιος νὰ φρονεῖ «τὰ ἐπίγεια»8, νὰ ὑπερισχύει μέσα του «τὸ φρόνημα τῆς σαρκός»9 καὶ νὰ παραμένει δέσμιος τοῦ ἐγωϊσμοῦ του, καὶ ἔτσι νὰ ἀδυνατεῖ νὰ ὑποστεῖ τὴν καλὴν ἀλλοίωσιν τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς τῆς Χάριτος, καὶ ἀναπόφευκτα νὰ προξενεῖ προβλήματα, διαιρέσεις, σκάνδαλα καὶ ταραχές…

            Τὸ τί ἀκριβῶς συμβαίνει μέσα μας καὶ γύρω μας, στὸ περιβάλλον μας, μπορεῖ νὰ πιστοποιηθεῖ εὔκολα: ὑπερισχύει μέσα μας ἡ Ἀγάπη γιὰ τὸν Θεὸ καὶ τὸν Πλησίον; Ἔχουμε εἰλικρινῆ σεβασμὸ καὶ ὑπακοὴ στὸν Ἐπίσκοπό μας πρωτίστως, καθὼς καὶ στὸν πνευματικό μας Πατέρα τὸν ἐναρμονισμένο βέβαια μὲ τὸ φρόνημα τῆς Ἐκκλησίας; Εἴμαστε ἕτοιμοι νὰ θυσιάσουμε τὴν δική μας τακτοποίηση χάριν τοῦ κοινοῦ καλοῦ καὶ τῆς εὐρύτερης ὠφέλειας τῆς Ἐκκλησίας; Δεικνύουμε θυσιαστικὴ ἐγκαρτέρηση στὶς θλίψεις καὶ στὶς ἀναπάντεχες δυσκολίες μὲ ὑπομονὴ καὶ ἐλπίδα; Συγκρατοῦμε τὴν γλῶσσα μας ἀπὸ τὶς ἀκατάσχετες κρίσεις καὶ ἐπικρίσεις ἰδίως τῶν ἐπιφορτισμένων προσώπων στὴν διακονία τῆς Ἐκκλησίας;

            Ἄν ὄχι σὲ ὅλα αὐτά, ἤ ἔστω σὲ κάποια ἀπὸ αὐτά, τότε ἄς μὴν αὐταπατόμεθα ὅτι βαδίζουμε θεάρεστα καὶ ὅτι ἔχουμε Ὀρθόδοξο Ἐκκλησιαστικὸ Φρόνημα. Ἄν μάλιστα εἴμαστε ἕτοιμοι προκειμένου νὰ στήσουμε τὸ ἴδιον θέλημά μας -τὸ ὁποῖο θεωροῦμε ὡς τὸ καλύτερο καὶ τελειότερο- νὰ συγκρουσθοῦμε μὲ τοὺς Ἀδελφούς μας, ἤ ἀκόμη καὶ μὲ τοὺς Ποιμένες μας, τότε ἄς γνωρίζουμε ὅτι πάσχουμε δεινῶς, ἐργαζόμεθα ἀντι-εκκλησιαστικῶς καὶ χρήζουμε ἐπειγόντως βαθείας μετανοίας!

            Δὲν εἶναι βεβαίως ὑποχρεωτικὸ καὶ ἀναμενόμενο νὰ συμφωνοῦμε ὁπωσδήποτε σὲ ὅλα τὰ ἐπὶ μέρους θέματα, βιωτικὰ ἤ ἀκόμη καὶ ἐκκλησιαστικά, πρακτικῆς μάλιστα φύσεως καὶ δράσεως, ἀλλὰ τοῦτο δὲν σημαίνει ὅτι πρέπει νὰ πλήττεται ὁ ἱερὸς δεσμὸς τῆς Πίστεως καὶ τῆς Ἀγάπης μεταξύ μας.

            Καὶ στὴν περίπτωση αὐτή, ἄς θυμηθοῦμε καὶ πάλι τὴν εὔστοχη παρατήρηση τοῦ Μεγάλου Βασιλείου: «οὐδὲν γὰρ οὕτως ἴδιόν ἐστι Χριστιανοῦ, ὡς τὸ εἰρηνοποιεῖν»10 [δὲν ὑπάρχει τίποτε πιὸ ξεχωριστὸ στὸν Χριστιανὸ ἀπὸ τὸ νὰ εἶναι εἰρηνοποιός]!…

            Γιὰ τὸν λόγο τοῦτο οἱ ἀγαθοὶ καὶ ἀγλαοὶ καρποὶ τοῦ πνευματικοῦ πλέον φρονήματος εἶναι «ζωὴ καὶ εἰρήνη»9. Ὁ ἐμφορούμενος ὑπὸ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στρέφεται συνεχῶς στὸν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστὸ καὶ ἐκζητεῖ εὐχετικὰ τὸ Ἔλεός Του, τηρεῖ τὶς ἅγιες εὐαγγελικὲς ἐντολές, ἐπιτελεῖ ἔργα ἀγαθά, μετανοεῖ εἰλικρινά, εἶναι ἕτοιμος νὰ ὑποχωρήσει ἀπὸ τὴν γνώμη καὶ τὴν ἐπιθυμία του ὅταν ἀναγνωρίσει -ἤ ἔστω ὅταν τοῦ βεβαιώσουν οἱ ἄλλοι- ὅτι τὸ γενικότερο καλὸ τῆς Ἐκκλησίας ἀπαιτεῖ ὑποχώρηση.

            Εἶναι καιρὸς νὰ καλλιεργήσουμε καὶ νὰ ἐμβαθύνουμε στὸ λησμονημένο ἀπὸ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς γνήσιο Ἐκκλησιαστικὸ Φρόνημα. Ἄν πράγματι ἐπιθυμοῦμε μία ἀνακαίνιση τῆς πνευματικῆς μας ζωῆς, μία ἀνανέωση -ἀκόμη καὶ τοῦ ἔμψυχου ὑλικοῦ- τοῦ χώρου διαμονῆς καὶ διακονίας μας, καὶ μία ἐνδυνάμωση τῆς κατὰ Θεὸν μαρτυρίας μας, πρέπει ὁπωσδήποτε νὰ καταπολεμήσουμε τὶς ἐκτροπὲς ἀπὸ τὸ γνήσιο Ἐκκλησιαστικὸ Φρόνημα!

            Ἰδοὺ μερικὲς ἀπὸ αὐτές:

             νὰ ἀποφεύγεται ἡ ἀτομικὴ αὐτόνομη δράση, ἄν καὶ ὅπου αὐτὴ ἐντοπίζεται, ἡ ξεκομμένη ἀπὸ τὸ ἐκκλησιαστικό μας πλαίσιο, ἡ δίχως ἐκκλησιαστικὴ ἀναφορά, δίχως ἐνημέρωση καὶ εὐλογία, διότι αὐτὴ συνιστᾶ νοσηρὸ ἐκκλησιαστικὸ φρόνημα·

             νὰ ἀποφεύγεται πάσῃ θυσίᾳ ὁ φατριασμός, ὅπως καὶ ἡ ἀποδοχὴ ἀλλοτρίων ἐπιδράσεων ἀπὸ τὸν κοσμικὸ τρόπο σκέψεως καὶ δράσεως, ἡ δημιουργία ἀντιπαλοτήτων, ἐντάσεων καὶ ἐχθροτήτων, ἡ κατάκριση, ἡ ἱεροκατηγορία, τὸ διαρκὲς παράπονο, ὁ ψιθυρισμὸς καὶ ὁ γογγυσμός, διότι ὅλα αὐτὰ συνιστοῦν νόθο ἐκκλησιαστικὸ φρόνημα·

              νὰ ἀποφεύγεται ἡ ἐμφανὴς ἔλλειψη σὲ κάποιους πνεύματος μαθητείας καὶ ἡ διάθεση πολλῶν περισσοτέρων νὰ παρεμβαίνουν εὐκαίρως ἀκαίρως ἐπὶ παντὸς ἐπιστητοῦ· εἴμαστε στὴν ψηφιακὴ ἐποχὴ τῶν κοινωνικῶν δικτύων καὶ ὁ πειρασμὸς γιὰ διαρκῆ προβολὴ καὶ ἐξωστρέφεια εἶναι συνεχής· ποιός ὅμως μᾶς διασφαλίζει καὶ μᾶς συγκρατεῖ ἀπὸ τοὺς πνευματικοὺς κινδύνους ὅλου αὐτοῦ τοῦ ἐγχειρήματος;

             ἐπίσης, νὰ ἀποφεύγεται καὶ ἡ παρατηρούμενη ἀδιαφορία καὶ ἀδράνεια, τὸ ἕτερο ἄκρο, ποὺ ἀποδεικνύει ἔλλειψη ζήλου γιὰ τὰ τῆς πίστεως καὶ ἔλλειψη ἐπιγνώσεως τῆς εὐθύνης μας ἔναντι αὐτῆς· ὅπως καὶ ἡ δικαιολόγηση, ἐν ὀνόματι τῆς ἐξυπηρετήσεως τοῦ κόσμου, τῆς ἐκκοσμικεύσεως τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς καὶ μάλιστα τῶν ἱερῶν Μυστηρίων, μὲ τὶς συνακόλουθες αὐθαιρεσίες, διότι ὅλα αὐτὰ συνιστοῦν ἔλλειψη γνησίου καὶ αὐθεντικοῦ ἐκκλησιαστικοῦ φρονήματος.

            Οἱ ἐπισημάνσεις αὐτές, ἐντελῶς ἐνδεικτικές, δὲν εἶναι θεωρητικὲς καὶ μικρῆς σημασίας. Καταγράφονται γιὰ ἐπίγνωση καὶ διόρθωση ὅσων ἀτόπων συμβαίνουν ἐκ συστήματος ἤ καὶ περιστασιακά.

            Ἡ ἱερὰ Παρακαταθήκη ἡμῶν τῶν Γνησίων Ὀρθοδόξων τοῦ Πατρίου Ἡμερολογίου, τὴν ὁποίαν παρελάβαμε ἀπὸ τοὺς Πνευματικούς μας Πατέρες, εἶναι Παρακαταθήκη ἰσορροπημένης καὶ θεαρέστου διακρίσεως: ἐμμονὴ στὴν ὅλη Ἀλήθεια τῆς Πίστεως, στὴν Καθολικότητα τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλὰ καὶ στὸ ὅλο Ὀρθόδοξο Ἦθος, τὸ Χριστοπαράδοτο, Ἀποστολοπαράδοτο, Πατροπαράδοτο.

            Ἄς διαφυλάξουμε αὐτὰ ἐν ταπεινώσει, καὶ ἄς τὰ καλλιεργήσουμε ἀπὸ κοινοῦ σὲ ἁρμονικὴ σύμπνοια καὶ ἀγάπη μεταξύ μας. Μόνον ἔτσι θὰ ἔχουμε τὴν βέβαιη ἐλπίδα μεταδόσεώς τους στοὺς ἐπιγενομένους, ὥστε ἡ διακονία μας νὰ τύχει τῆς εὐμενοῦς θείας κρίσεως καὶ δικαιώσεως.

Μάρτιος 2025


1) Α΄ Κορ. ιβ΄ 27. / 2) Ἰωάν. ιε΄ 5. / 3) Τραλλιανοῖς, ΙΙΙ, 1. / 4) Ἰωάν. ιγ΄ 35. / 5) Φιλιπ. β΄ 5. / 6) Α΄ Κορ. β΄ 16. / 7) Ἐπιστολὴ 65: «Ἀταρβίῳ». / 8) Φιλιπ. γ΄ 19. / 9) Ρωμ. η΄ 6. / 10) Ἐπιστολὴ 114: «Τοῖς ἐν Ταρσῷ περὶ Κυριακόν».

Τὸ κείμενό μας αὐτὸ ἐγράφη καὶ ἐδημοσιεύθη πρὸ δεκαετίας. Ἀναδημοσιεύεται ἐνταῦθα λόγῳ τῆς ἐπικαιρότητός του, μὲ μικρὲς γλωσσικὲς καὶ νοηματικὲς τροποποιήσεις καὶ συμπληρώσεις.



Τρίτη 11 Μαρτίου 2025

ΑΛΗΘΙΝΟΙ ΟΡΘΟΔΟΞΟΙ ΣΤΗΝ ΠΙΣΤΗ ΜΕ ΚΑΡΠΟΥΣ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ (Ὁμιλία τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα)

Ὁμιλία στὴν Κυριακὴ τῆς Ὀρθοδοξίας

Ἀπὸ τὸν Σεβ. Μητροπολίτη Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα στὴν Ἱερὰ Μονὴ Ἁγίας Παρασκευῆς στὸ Μεζοῦρλο (Λατίνια) Λαρίσης, τὴν Κυριακὴ Α΄ Νηστειῶν, 24-2/9-3-2025, τῆς Ὀρθοδοξίας, μὲ τίτλο: «Ἀληθινοὶ Ὀρθόδοξοι στὴν πίστη μὲ καρποὺς μετανοίας».

Κυριακή 9 Μαρτίου 2025

Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΜΑΣ ΣΩΖΕΙ ΑΠΟ ΒΕΒΑΙΟ ΘΑΝΑΤΟ (Ὁμιλία τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα)

 

Στοὺς Α΄ Χαιρετισμοὺς

Ὁμιλία ἀπὸ τὸν Σεβ. Μητροπολίτη Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα στὴν Ἱερὰ Μονὴ Ἁγίας Παρασκευῆς στὸ Μεζοῦρλο (Λατίνια) Λαρίσης, τὸ βράδυ τῆς Παρασκευῆς τῆς Α΄ ἑβδομάδος τῶν Νηστειῶν, 22-2/7-3-2025, μὲ τίτλο: «Ἡ Παναγία μας σώζει ἀπὸ βέβαιο θάνατο».


Δευτέρα 3 Μαρτίου 2025

Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΝΗΣΤΕΙΑΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΣΤΙΣ ΜΕΡΕΣ ΜΑΣ (Ὁμιλία τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα)

 Ὁμιλία στὸν Α΄ Κατανυκτικὸ Ἑσπερινὸ (τῆς Συγχωρήσεως)

Ἀπὸ τὸν Σεβ. Μητροπολίτη Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα τὸ ἀπόγευμα τῆς Κυριακῆς τῆς Τυρινῆς, 17-2/2-3-2025, στὸ τέλος τοῦ Α΄ Κατανυκτικοῦ Ἑσπερινοῦ τῆς Συγχωρήσεως, στὸν Καθεδρικὸ Ἱερὸ Ναὸ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου στὴν Λάρισα, μὲ τίτλο: «Ἡ ἔννοια τῆς νηστείας καὶ γιὰ τὴν ἀνθρώπινη δικαιοσύνη στὶς μέρες μας»