A

A

† Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου (Ψαλ. 50,17)

† Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου (Ψαλ. 50,17)
† Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου (Ψαλ. 50,17)

ΚⲀⲖⲎ ⲤⲀⲢⲀΚⲞⲤⲦⲎ! ΚⲀⲖⲞⲚ ⲀⲄⲰⲚⲀ!

ΚⲀⲖⲎ ⲤⲀⲢⲀΚⲞⲤⲦⲎ! ΚⲀⲖⲞⲚ ⲀⲄⲰⲚⲀ!

Τετάρτη 7 Μαρτίου 2018

Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς καὶ Διαθρησκειακοὶ Διάλογοι

Αποτέλεσμα εικόνας για Μητροπολίτου Δημητριάδος κ. Φωτίου

Τοῦ Σεβασμ. Μητροπολίτου Δημητριάδος κ. Φωτίου

Μακαριώτατε Ἀρχιεπίσκοπε τῆς Ἐκκλησίας τῶν Γ.Ο.Χ. κ. Καλλίνικε, 
Ἅγιοι Ἀρχιερεῖς, 
Τίμιον Πρεσβυτέριον,
Ἀγαπητοί ἐν Χριστῶ ἀδελφοί,
Στὴν ἐποχή μας ἀκοῦμε πολύ συχνὰ γιὰ τοὺς διαθρησκειακοὺς διαλόγους καὶ νὰ ἐξαίρεται ἡ σημασία τους γιὰ τὴν «ἀλληλοκατανόηση τῶν λαῶν», τὴν «εἰρηνικὴ συνύπαρξη» πληθυσμῶν μὲ διαφορετικὲς θρησκεῖες καὶ τὴν «καταπολέμηση τῆς μισαλλοδοξίας καὶ τοῦ φανατισμοῦ» κ.λπ.. Οἱ διάλογοι αὐτοῦ τοῦ εἴδους προωθοῦνται ἀπὸ τὸ Π.Σ.Ε., εἴτε γίνονται μὲ πρωτοβουλία διαφόρων θρησκευτικῶν ἡγετῶν (ἐν προκειμένῳ ὁ Πατριάρχης κ. Βαρθολομαῖος καυχᾶται γιὰ τέτοιες πρωτοβουλίες, ὅπως δήλωσε σὲ συνέντευξή του στὴν γαλλικὴ τηλεόραση), εἴτε διοργανώνονται ἀπὸ διάφορες Κυβερνήσεις. Ἐπὶ παραδείγματι, ἡ ἑλληνικὴ Κυβέρνηση, ἔπειτα ἀπὸ πρωτοβουλία τοῦ νῦν Ὑπουργοῦ τῶν Ἐξωτερικῶν διοργανώνει στὴν Ἀθήνα ἐδῶ καὶ 2 χρόνια τὴν «Διεθνῆ Διάσκεψη γιὰ τὸν Θρησκευτικὸ καὶ Πολιτιστικὸ Πλουραλισμὸ καὶ τὴν Εἰρηνικὴ Συνύπαρξη στὴ Μέση Ἀνατολή»! Αὐτοὶ ποὺ ὑπεραπίζονται τοὺς σύγχρονους διαθρησκειακοὺς διαλόγους συχνὰ ἐπικαλοῦνται παραδείγματα, ὅπως τοὺς διαλόγυς τοὺς ὁποίους εἶχε κάνει ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς μὲ τοὺς Μωαμεθανούς.
Τὰ ζητήματα τὰ ὁποῖα καλούμεθα σήμερα νὰ πραγματευθοῦμε ἐδῶ, περιστρέφονται γύρω ἀπὸ τοὺς κάτωθι ἄξονες:
α) Εἶναι ἄραγε συμβατοὶ οἱ διαθρησκειακοὶ διάλογοι, ὅπως γίνονται σήμερα, μὲ τὴν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας;
β)Ὑπάρχουν παραδείγματα διαθρησκειακῶν διαλόγων στὴν Ἐκκλησιαστικὴ Ἱστορία;
γ) Ποιοὶ εἶναι οἱ διαθρησκειακοὶ διάλογοι, τοὺς ὁποίους ἔκανε ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς;
Τὰ ἐρωτήματα αὐτὰ θὰ ἀπαντηθοῦν ὅσο γίνεται συνοπτικῶς, μὲ τὴν ἀντίστροφη σειρὰ ἀπὸ αὐτὴν μὲ τὴν ὁποία τὰ διετυπώσαμε. Δηλαδὴ θὰ ἀρχίσουμε μὲ τοὺς διαλόγους, τοὺς ὁποίους ἔκανε ὁ Ἅγιος Γρηγόριος μὲ Μωαμεθανούς. Νὰ σημειώσουμε, ὅτι ἀναφερόμενοι σὲ διαθρησκειακοὺς διαλόγους, θὰ περιοριστοῦμε σὲ αὐτὴν τὴν εἰσήγηση στοὺς διαλόγους Ὀρθοδοξίας καὶ Μωαμεθανισμοῦ, διότι ἀφ᾽ ἑνὸς εἶναι ἀδύνατον νὰ ἐπεκταθοῦμε ἐδῶ σὲ εὐρύτερο φάσμα διαλόγων, ἀφ᾽ ἑτέρου οἱ διάλογοι Ὀρθοδοξίας καὶ Μωαμεθανισμοῦ μᾶς παρέχουν ἐπαρκὲς δεῖγμα γιὰ τὴν ἐξαγωγὴ καὶ εὐρύτερων συμπερασμάτων.
Ἂς δοῦμε λοιπὸν...

...Τὰ Ἱστορικὰ Δεδομένα
Θὰ σᾶς καλέσω, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, νὰ εἰσέλθουμε γιὰ λίγο στὴν μηχανὴ τοῦ Χρόνου, καὶ νὰ μεταφερθοῦμε νοερῶς ἑκατὸ χρόνια πρὶν τὴν ἅλωση τῆς Κπόλεως ἀπὸ τοὺς Τούρκους, δηλαδὴ στὸ ἔτος 1354.
 Ἀνατολικὴ Ρωμαϊκὴ Αὐτοκρατορία μαστίζεται ἀπὸ πολιτικὲς καὶ θρησκευτικές διενέξεις, ἐνῶ οἱ Τοῦρκοι καιροφυλακτοῦν. Ἡσυχαστὲς καὶ ἀντι - Ἡσυχαστές ἀντιπαλεύουν στὸ θρησκευτικὸ πεδίο. Στὸ πολιτικὸ δύο Αὐτοκράτορες ἀντιμάχονται γιὰ τὸν θρόνο τῆς Κπόλεως: Ὁ Ἰωνάννης Ε´ Παλαιολόγος καὶ ὁ Ἰωάννης Στ´ Καντακουζηνός.
 Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, ἀναλαμβάνει μία προσπάθεια εἰρηνεύσεως τῶν δύο Αὐτοκρατόρων καὶ ἐπειχειρεῖ νὰ μεταβῇ ἀπὸ ἐδῶ, ἀπὸ τὴν Θεσσαλονίκη, στὴν Κπολη. Περνῶντας τὰ Δαρδανέλια, τὸ πλοῖο ἀναγκάζεται λόγῳ θαλασσοταραχῆς νὰ προσορμίσῃ στὴν Καλλίπολη. Τὶ εἶχε συμβεῖ ὅμως; Ἐκεῖνες τὶς ἡμέρες συνέβη ἕνας σεισμὸς στὴν περιοχὴ καὶ οἱ Τοῦρκοι, οἱ ὁποῖοι καιροφυλακτοῦσαν νὰ εἰσβάλλουν στὴν Εὐρώπη, ἐκμεταλλεύτηκαν τὴν εὐκαιρία καὶ βλέποντας ὅτι τὰ τείχη τῆς Καλλιπόλεως εἶχαν ὑποστεῖ ζημιές, ἔσπευσαν νὰ τὴν κατακτήσουν. Ἡ Καλλίπολη εἶχε γίνει τὸ προγεφύρωμά τους γιὰ τὴν εἰσβολὴ αὐτῶν τῶν Βαρβάρων στὴν Εὐρώπη. Ὁπότε μόλις τὸ πλοῖο πλησίασε στὴν Καλλίπολη, βρέθηκε περικυκλωμένο ἀπὸ τουρκικά πλοιάρια. Ὁ Ἅγιος καὶ ἡ συνοδία του συλλαμβάνονται ἀπὸ τοὺς Τούρκους καὶ κρατοῦνται αἰχμάλωτοι προκειμένου νὰ ἐλευθερωθοῦν ἀργότερα ἔναντι λύτρων, κατὰ τὴν πάγια καὶ προοσφιλὴ τουρκική τακτική, τὴν ὁποία συνηθίζουν μέχρι καὶ σήμερα, αὐτὲς τὶς ἡμέρες ὅπως καλὰ ὅλοι γνωρίζουμε.
Ἐκεῖ ὁ Ἅγιος γεύθηκε τὴν παγκοσμίως γνωστὴ (ἀπὸ τὸ «Ἐξπρὲς τοῦ Μεσονυκτίου») τουρκικὴ ...φιλοξενία. Δὲν εἶναι τυχαῖο, ὅτι στὴν ἐπιστολή του, τὴν ὁποίαν ἔστειλε ἀπὸ τὴν αἰχμαλωσία του «Πρὸς τὴν ἑαυτοῦ Ἐκκλησίαν», τὴν Θεσσαλονίκη, (πέντε μῆνες ἀργότερα) ὁ Ἅγιος Γρηγόριος χαρακτηρίζει τους Τούρκους «πάντων τῶν βαρβάρων βαρβαρωτάτους».
Οἱ Ὀθωμανοὶ Τοῦρκοι μετέφεραν τὸν Ἅγιο καὶ τὴν συνοδεία του στὴν Ἀσιατικὴ ἀκτὴ, ὅπου ἦταν τὰ κύρια ἐδάφη τοῦ τότε κράτους τους. Τοὺς περιέφεραν στὴν Λάμψακο, στὶς Πηγές, στὴν Προῦσα, ἡ ὁποία τότε ἦταν ἡ Πρωτεύουσά τους, ἔπειτα στὴν Νικομήδεια καὶ τέλος στὴ Νίκαια. Οἱ Αἰχμάλωτοι ἀντιμετώπισαν πεῖνα, στερήσεις καὶ μύριες κακουχίες. Ὁ Ἅγιος ἀπὸ τὰ βασανιστήρια ὑπέστη μερικὴ παράλυση τῶν μελῶν, καθὼς σὲ μία ἐπιστολή του ἀπὸ τὴν αἰχμαλωσία ἀναφέρει ὅτι εἶχε «πάρεσιν τῶν μελῶν» καὶ δυσκολευόταν πολὺ νὰ γράψει. Στὶς πόλεις αὐτὲς ὑπῆρχαν πληθυσμοὶ ὑπόδουλων Ἑλλήνων, οἱ ὁποῖοι εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἠθικὴ καὶ πνευματικὴ στήριξη καὶ βρῆκαν παρηγοριὰ ἀπὸ τὸν Ἅγιο. Οἱ Τοῦρκοι τοὺς περιέφεραν σὲ ὅλα αὐτὰ τὰ μέρη προκειμένου νὰ συλλέξουν χρήματα ἀπὸ τοὺς ὑπόδουλους Χριστιανοὺς ὡς λῦτρα γιὰ τὴν ἀπελευθέρωση τῶν αἰχμαλώτων, ἀλλὰ καὶ γιὰ νὰ ἀπαλλαγοῦν ἀπὸ τὰ ἔξοδα διατροφῆς τῶν αἰχμαλώτων, διότι ὑποχρέωναν τοὺς ὑπόδουλους Χριστιανοὺς νὰ τοὺς συντηροῦν. Αὐτὸ ἂς τὸ ἔχουμε κατὰ νοῦν, ὅταν γεννᾶται τὸ ἐρώτημα γιατί οἱ Τοῦρκοι δὲν θανάτωναν εὐθὺς ὅλους τοὺς Χριστιανούς ἀπὸ τὰ ἐδάφη τὰ ὁποῖα κατελάμβαναν. Διότι ἁπλούστατα εἶχαν πολλαπλᾶ οἰκονομικὰ ὠφέλη ἀπὸ αὐτούς. Τοὺς εἶχαν ὅπως ἀκριβῶς τὰ κοπάδια τῶν ζώων, ποὺ ἔβοσκαν στὶς στέπες τῆς Κεντρικῆς Ἀσίας, πρὶν ἔλθουν στὰ δικά μας μέρη. Τοὺς ἄρμεγαν οἰκονομικῶς καὶ δημογραφικῶς: μὲ τὸν κεφαλικὸ καὶ τοὺς λοιποὺς φόρους σὲ χρῆμα (διότι τοὺς ἄφηναν νὰ ἀσχολοῦνται σὲ παραγωγικὲς ἐργασίες), ἀλλὰ καὶ μὲ τὸν φόρο αἵματος, δηλαδὴ τὸ παιδομάζωμα, διὰ τοῦ ὁποίου σχημάτισαν ἀξιόμαχο ἐπαγγελματικὸ στρατὸ ἀποτελούμενο ἀπὸ τὰ παιδιά τῶν Χριστιανῶν, τὸν ὁποῖο χρησιμοποιοῦσαν γιὰ περαιτέρω κατακτήσεις. Καὶ φυσικὰ εἶχαν πολλὰ ἔσοδα καὶ ἀπὸ τὴν πώληση τῶν Χριστιανῶν σκλάβων ποὺ συνέλεγαν κατὰ τὶς ἐπιδρομικὲς καὶ κατακτητικές τους ἐπιχειρήσεις.
Ἀξίζει νὰ σημειωθεῖ ὅτι ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ἀντιμετώπισε τὴν αἰχμαλωσία του ὡς οἰκονομία τοῦ Θεοῦ, γιὰ νὰ ἐπιστηρίξῃ τοὺς ἀπογοητευμένους καὶ ἀπελπισμένους Χριστιανούς κάτω ἀπὸ τὸν τουρκικὸ ζυγὸ πρὸς ἀποτροπὴν τοῦ ἐξισλαμισμοῦ τους.
Στὸν πρῶτο σταθμὸ τῆς αἰχμαλωσίας του, τὴν Λάμψακο, οἱ Χριστιανοί κάτοικοι τὸν ἀναγνώρισαν καὶ ἐγκωμίασαν τὴν παιδεία καὶ τὸ ἀξίωμά του, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ βλάψουν τὸν Ἅγιο δίχως νὰ τὸ θέλουν. Διότι, ὅταν οἱ Τουρκοι ἔμαθαν ποιὸς ἦταν, τότε ἀνέβασαν τὸ ὕψος τῶν λύτρων τόσο πολύ, ποὺ ἦταν πολὺ δύσκολο νὰ συλλεγῇ, μὲ ἀποτέλεσμα ἡ αἰχμαλωσία τοῦ Ἁγίου νὰ παραταθῇ ἐπὶ περίπου ἕνα ἔτος, ἐνῷ τὰ μέλη τῆς συνοδείας του, τῶν ὁποίων τὰ λύτρα ἦταν μικρότερα, ἐλευθερώθηκαν νωρίτερα.
Οἱ Τοῦρκοι ἔχοντας αἰχμαλωτίσει ἕναν τόσο μορφωμένο Ἕλληνα, ἐπεδίωξαν νὰ ἔχουν συζητήσεις γιὰ θρησκευτικὰ ζητήματα. Ἔγιναν τρεῖς τέτοιες συζητήσεις. Ἡ πρώτη ἔγινε μὲ τὸν Ἰσμαήλ, ἐγγονὸ τοῦ Ἐμίρη τῶν Τούρκων Ὀρχάν, ἡ δεύτερη μὲ τοὺς Χιόνες καὶ ἡ τρίτη συζήτηση ἔγινε μὲ κάποιον Τασιμάνη, Μωαμεθανὸ θρησκευτικὸ λειτουργό.
Ἂς δοῦμε συνοπτικῶς κάποια στοιχεῖα αὐτῶν τῶν διαλόγων.

Οἱ «Διαθρησκειακοὶ Διάλογοι» τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ
Χάριν συντομίας ἐπιλέξαμε τρία σημεῖα ἀπὸ τὸν κάθε διάλογο.

Μὲ τὸν Ἰσμαὴλ
 συζήτηση ἔγινε στὸ ἀνάκτορο τοῦ Ἐμίρη ἔξω ἀπὸ τὴν Προῦσα, στὴν Ἑλληνικὴ γλῶσσα, καθὼς ἡ μητρικὴ γλῶσσα τοῦ Ἰσμαὴλ ἦταν ἡ ἑλληνική.

Περὶ Σταυροῦ
Στὴν ἐρώτηση τοῦ Ἰσμαὴλ γιατὶ οἱ Χριστιανοὶ προσκυνοῦν τὸν Σταυρό, ὁ Ἅγιος ἀπαντᾶ ὅτι καὶ οἱ Τοῦρκοι ἔχουν σημαία καὶ τὴν τιμοῦν καὶ τιμωροῦν ὅσους τὴν ἀτιμάζουν. Ἡ σημαία τῶν Χριστιανῶν εἶναι ὁ Σταυρός!

Περὶ Γεννήσεως τοῦ Υἱοῦ
 χονδροειδὴς τρόπος σκέψεως τοῦ Ἰσμαὴλ καὶ ὅλων τῶν Μωαμεθανῶν ἀδυνατεῖ νὰ καταλάβῃ πῶς εἶναι δυνατὸν ὁ Θεὸς νὰ γεννᾶ Υἱὸ δίχως νὰ ἔχῃ γυναῖκα! Ὁ Ἅγ. Γρηγόριος τοῦ λέγει, ὅτι ὲφ᾽ ὅσον ἀποδέχονται ὅτι ἡ Παρθένος Μαρία γέννησε κατὰ σάρκα τὸν Λόγο χωρὶς ἄνδρα, πολὺ περισσότερο πιστευτὸ εἶναι νὰ γεννᾶ ὁ Θεὸς ἀσωμάτως καὶ θεοπρεπῶς τὸν Λόγο χωρὶς τὴν ἀνάγκη γυναίκας.

Χριστὸς καὶ Μωάμεθ
 Ἰσμαὴλ ἀναφέρει τὸ γνωστὸ παράπονο τῶν Μωαμεθανῶν: «Ἀφοῦ ἐμεῖς δεχόμαστε τὸν Χριστό, τὸν ἀγαποῦμε, τὸν τιμοῦμε καὶ ὑποστηρίζουμε, ὅτι αὐτὸς εἶναι Λόγος τοῦ Θεοῦ καὶ Πνοή, καὶ ἔχομε τὴν μητέρα του κοντὰ στὸ Θεό, ἐσεῖς γιατὶ δὲν δέχεσθε τὸν προφήτη μας, οὔτε τὸν ἀγαπᾶτε;».
 Ἅγιος, λοιπόν, τοῦ ἀπαντᾶ, ὅτι ὅποιος δὲν πιστεύει στοὺς λόγους τοῦ διδασκάλου, δὲν μπορεῖ νὰ ἀγαπήσῃ καὶ τὸν διδάσκαλο. Γι’ αὐτὸ λοιπὸν ἐμεῖς δὲν ἀγαπᾶμε τὸν Μωάμεθ. Ἄλλωστε ὁ Χριστὸς εἶπε ὅτι θὰ ἔλθῃ πάλι, γιὰ νὰ κρίνῃ ὅλο τὸν κόσμο. Καὶ μᾶς παρήγγειλε νὰ μὴ δεχθοῦμε κανένα ἄλλον, ἕως ὅτου ἔλθει πάλι Ἐκεῖνος πρὸς ἐμᾶς. Ἀλλὰ καὶ σ’ ἐκείνους ποὺ δὲν τὸν πίστεψαν, ἔλεγε: «Ἐγὼ ἦλθα στὸ ὄνομα τοῦ Πατέρα μου καὶ δὲν μὲ δεχθήκατε, ἐὰν ἔλθῃ ὅμως κάποιος ἄλλος στὸ δικό του ὄνομα, ἐκεῖνον θὰ τὸν δεχθῇτε» (Ἰωάνν. Ε´ 43). Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ μιμητὴς τοῦ Χριστοῦ (Παῦλος) γράφει σ’ ἐμᾶς: «κἄν ἄγγελος εὐαγγελίσηται ὑμῖν παρ’ ὃ παρελάβετε, ἀνάθεμα ἔστω» (Γαλ. Α´ 8).

Μὲ τοὺς Χιόνες
Στὸ ἔργο: «Διάλεξις πρὸς τοὺς Ἀθέους Χιόνας» περιγράφεται ἕνας διάλογος τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ μὲ κάποια ὁμάδα ἀνθρώπων, μέλη πολυμελοῦς οἰκογενείας, προφανῶς ἐξισλαμισμένων Ἑλλήνων, κατὰ τὸν Φιλόθεο Κόκκινο. Γι’ αὐτὸ καὶ οἱ συζητήσεις ἔγιναν στὰ Ἑλληνικὰ δίχως μεταφραστή. Τὸν προφορικὸ διάλογο κατέγραψε ὁ παριστάμενος Ἕλληνας ἰατρὸς Ταρωνείτης. Τὸ περιστατικὸ συνέβη στὴ Νικομήδεια. Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος δὲν ἦταν τόσο καλὸς γνώστης τῆς Μωαμεθανικῆς θρησκείας, ὅσο ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός (ὁ ὁποῖος πρῶτος εἶχε συγγράψει ἀντιρρητικὰ ἔργα κατὰ τῆς μωαμεθανικῆς πλάνης), ἀλλὰ αὐτὸ δὲν μειώνει τὴν ἱκανότητα τοῦ διαλόγου του, ἐφόσον χρησιμοποιεῖ ὡς ἀφετηρία τὶς θέσεις ποὺ οἱ ἴδιοι οἱ Χιόνες διατυπώνουν. Χρησιμοποιεῖ μία πιὸ ἁπλὴ διαλεκτικὴ μέθοδο (συλλογιστικὴ ἐπιχειρηματολογία) καὶ ἀναδεικνύει τὶς ἀντιφάσεις τοῦ Μωαμεθανισμοῦ.
Σχετικῶς μὲ τὴν θέση τῶν Θείων Γραφῶν
 Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς βασίζεται στὴν Παλαιὰ Διαθήκη καὶ τὶς Προφητεῖες ὡς κοινῶς ἀποδεκτῆς βάσης γιὰ τὴ συζήτηση μὲ τοὺς Μωαμεθανοὺς Χιόνες. Καὶ τοῦτο, διότι οἱ Χιόνες ξεκινοῦν τὴ συζήτηση δηλώνοντας τὴν πίστη τους στὸν Μωϋσῆ καὶ στὸν Νόμο του, τὸν ὁποῖο θεωροῦσαν ὅτι τηροῦσαν οἱ Τοῦρκοι (οἱ Μωαμεθανοί), γι’ αὐτὸ καὶ ἐκεῖνοι εἶχαν σπεύσει νὰ ἐξισλαμισθοῦν. Γι’ αὐτὸ ὁ ἅγιος χρησιμοποιεῖ συνεχῶς χωρία τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, γιὰ νὰ στηρίξει τὴν Θεολογία καὶ τὴν Χριστολογία.

Ἀναφορικῶς πρὸς τὴν περὶ Θεοῦ Διδασκαλία
 Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς παραθέτει ἀρχικῶς ἕνα λογικὸ ἐπιχείρημα καὶ ἕνα παράδειγμα γιὰ νὰ στηρίξει τὴν περὶ Τριαδικοῦ Θεοῦ διδασκαλία, τὴν ὁποία ἀδυνατοῦν νὰ κατανοήσουν οἱ Μωαμεθανοί. Τὸ λογικὸ ἐπιχείρημα εἶναι: ὅτι ὁ Θεὸς δὲν εἶναι ἄλογος, ἀλλὰ λογικός. Ἄρα ἔχει Λόγο. Ἐπίσης δὲν ὑπάρχει λόγος χωρὶς πνεῦμα. Συνεπῶς ὁ Θεὸς ἔχει καὶ Λόγο καὶ Πνεῦμα. Χρησιμοποιεῖ τὸ παράδειγμα τοῦ Ἡλίου, ὁ ὁποῖος γεννᾶ τὸ ἀπαύγασμα καὶ ἐκπορεύει τὴν ἀκτίνα, δίχως νὰ μποροῦμε αὐτὰ τὰ τρία νὰ τὰ ξεχωρίσουμε, ἀλλὰ τὰ θεωροῦμε ἕνα. Ἀκολούθως παραθέτει χωρία τῆς Π. Διαθήκης ὅπως τό: «Κύριος ὁ Θεός, Κύριος εἷς ἐστὶν» (Δευτ. Στ´ 4), ὅπου ἀναφέρεται τριπλῶς ὁ Θεὸς (δύο φορὲς ὡς «Κύριος» καὶ μία ὡς «Θεὸς») καὶ ὅτι αὐτὰ τὰ τρία εἶναι ἕνα. Ἀκόμη, χρησιμοποιεῖ λόγια τοῦ Μωϋσέως (ἀπὸ τὴ Γένεση) καὶ τῶν Προφητῶν περὶ τῆς τριαδικότητας τοῦ Θεοῦ.

Ὡς πρὸς τὴν Χριστολογία
Οἱ Χιόνες διατυπώνουν τὴν ἀπορία πῶς εἶναι δυνατὸν νὰ χωρέσει ὁ Θεὸς σὲ μήτρα γυναικὸς καὶ νὰ γεννηθεῖ, καὶ συνεπῶς –κατ’ αὐτοὺς- ὁ Χριστὸς εἶναι δημιούργημα πού ἔγινε μὲ λόγο, ὅπως καὶ τὰ ἄλλα κτίσματα. Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ἀπαντᾶ μὲ τὴν διδασκαλία περὶ τοῦ Θεοῦ, ὅτι ὡς ἀσώματος μπορεῖ νὰ βρίσκεται πανταχοῦ καὶ νὰ εἶναι «ὑπὲρ τὸ πᾶν καὶ ἐν ἑνί». Ἀκόμη ἀποδεικνύει τὴν Θεότητα τοῦ Χριστοῦ χρησιμοποιώντας τὸ τῆς Γενέσεως, ὅτι ὁ Θεὸς «εἶπε καὶ ἐγένετο» κάθε δημιούργημα. Συνεπῶς ὁ Θεὸς ἔχει Λόγο. Ἀφοῦ ὅλα δημιουργήθηκαν διὰ τοῦ Λόγου, ἄρα ὁ Λόγος προϋπῆρχε τῶν κτισμάτων, συνεπῶς εἶναι ἄκτιστος. Ἀκόμη λέγει ὅτι καὶ οἱ ἴδιοι οἱ Μωαμεθανοὶ παραδέχονται ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι Λόγος καὶ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ. Ἀλλὰ ταυτοχρόνως θεωροῦν ὅτι ἔγινε μὲ λόγο, καὶ γι᾽ αὐτὸ ὀνομάζεται Λὀγος καὶ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ. Ὅμως ὅπως τὰ ἄλλα δημιουργήματα ἔγιναν μὲ τὸν ἴδιο τρόπο (διὰ λόγου), ὁπότε κατὰ τὴ δική τους λογική θὰ ἔπρεπε νὰ εἶναι καὶ καθένα ἀπὸ αὐτὰ λόγος καὶ πνεῦμα τοῦ Θεοῦ.

Μὲ τὸν Τασιμάνη 
 Διάλογος ἔγινε στὴν Νίκαια, ὅπου εἶχε μεταφερθεῖ ὁ Ἅγιος προκειμένου νὰ βελτιωθῇ λίγο ἡ κλονισμένη ὑγεία του. Ἐκεῖ μὲ τὴν βοήθεια κάποιου Χριστιανοῦ, Φωτίου λεγομένου, περιηγήθηκε στὴν πόλη καὶ παρακολούθησε ἀπὸ μακρυὰ μία μωαμεθανικὴ κηδεία. Κατὰ τὴν ἐπιστροφή συνάντησε τὸν Τασιμάνη, ἕναν μωαμεθανό κληρικό, ὁ ὁποῖος ζήτησε νὰ συζητήσῃ μὲ τὸν Ἅγιο. Ὁ διάλογος αὐτὸς ἔγινε μὲ τὴν βοήθεια μεταφραστοῦ, καθὼς ὁ Τασιμάνης δὲν μιλοῦσε ἑλληνικά.

Οἱ Μωαμεθανοί δέχονται τὸν Χριστό, γιατὶ ὄχι οἱ Χριστιανοί τὸν Μωάμεθ;
Συνηθισμένο αὐτὸ ἐρώτημα τῶν Μωαμεθανῶν. Ὁ Ἅγιος ἐπικαλέσθηκε τὸν νόμο τῶν Μωαμεθανῶν, ὅτι τίποτε δὲν γίνεται ἀποδεκτὸ δίχως ἀξιόπιστες μαρτυρίες. Για τὸν Χριστὸ ὑπάρχουν μαρτυρίες ἀπὸ τὸν Μωϋσῆ καὶ ἄλλους Προφῆτες, ποὺ καὶ οἱ Μωαμεθανοῖ ἀποδέχονται, ἀλλὰ καὶ πολλὰ θαύματα ἔκανε. Ἐπιπλέον γιὰ τὸν Χριστὸ ἀκόμη καὶ τὸ Κοράνι ἀναγνωρίζει, ὅτι θὰ κρίνει τοὺς ἀνθρώπους κατὰ τὴν Δευτέρα Παρουσία. Ὁ Ἀβραὰμ ποὺ καὶ οἱ Μωαμεθανοί ἀποδέχονται, λέγει στὴν Π.Δ. ὅτι ὁ Θεὸς θὰ κρίνει τὸν κόσμο, ἄρα ὁ Χριστὸς εἶναι Θεός. Γιὰ τὸν Μωάμεθ οὐδεμία μαρτυρία ὑπάρχει καὶ κανένα θαῦμα δὲν μαρτυρεῖται νὰ ἔχει κάνει.

Νόθευση τοῦ Εὐαγγελίου
 Τασιμάνης εἶπε ὅτι στὸ Εὐαγγέλιο ἦταν ἀρχικῶς γραμμένα τὰ περὶ τοῦ Μωάμεθ, ἀλλὰ οἱ Χριστιανοὶ τὰ διέγραψαν.
 Ἅγιος ἀντέτεινε ὅτι ἀφ᾽ ἑνὸς εἶναι ἀπαγορευμένο στοὺς Χριστιανοὺς νὰ προσθέτουν ἢ νὰ ἀφαιροῦν ὁτιδήποτε ἀπὸ τὸ Εὐαγγέλιο, ἀφ᾽ ἑτέρου, ἂν γινόταν τέτοια παραποίηση ἀργότερα, τότε πῶς ἔγινε ταυτόχρονα στὰ ἀντίγραφα τοῦ Εὐαγγελίου, ποὺ ἔχει μεταφρασθεῖ σὲ τόσες ξένες γλῶσσες καὶ χρησιμοποιοῦν ἀκόμη καὶ διάφοροι αἱρετικοὶ ἀντιμαχόμενοι τοὺς Ὀρθοδόξους; Ἄρα τὸ κείμενο τοῦ Εὐαγγελίου παρέμεινε ἀναλλοίωτο. Ἐπιπλέον, ὑπάρχουν ἀναφορὲς στὸ Εὐαγγέλιο ἐναντίον τοῦ Μωάμεθ καὶ ὅλων ὅσων ψευδοπροφητῶν καὶ ψευδοχρίστων ἔλθουν νὰ παραπλανήσουν τοὺς Χριστιανούς.

Θεϊκὴ εὔνοια λόγῳ νικηφόρων πολέμων
Τὸ κυριώτερο ἐπιχείρημα τοῦ Τασιμάνη εἶναι χαρακτηριστικὸ τῆς νοοτροπίας τῶν Μωαμεθανῶν γειτόνων μας μέχρι σήμερα: Ἀφοῦ οἱ Μωαμεθανοὶ κατέστησαν νικητὲς σὲ τόσους πολέμους, εἶναι ἀπὸ αὐτὸ φανερὴ ἡ ἀνωτερότητα τῆς θρησκείας τους. Ὁ Ἅγιος ὑπενθύμισε, ὅτι αὐτὸ ὁ Μωάμεθ δὲν τὸ πέτυχε μὲ τὴν ἀνωτερότητα τῆς διδασκαλίας του, ἀλλὰ μὲ φόνους, μάχαιρα καὶ λεηλασίες. Οἱ ἐπιτυχίες του ἦταν καθαρὰ κοσμικὲς καὶ ὄχι κατὰ Θεόν. Πρὶν ἀπὸ αὐτὸν καὶ ὁ Μ. Ἀλέξανδρος εἶχε κατακτήσει ὅλη τὴν Ἀνατολή, καὶ ἄλλοι ὑπῆρξαν μεγάλοι κατακτητές, ἀλλὰ κανεὶς δὲν ἐμπιστεύθηκε τὴν ψυχή του σὲ αὐτοὺς, ὅπως ἐκεῖνοι στὸν Μωάμεθ.
Ὅταν οἱ παριστάμενοι Τοῦρκοι ἄρχισαν (φερωνύμως) νὰ ἐκνευρίζονται ἀπὸ τὰ λόγια τοῦ Ἁγίου, τότε ὁ Ἅγιος εἶπε ὅτι ἂν συμφωνούσαμε στὰ λόγια, τότε θὰ εἴμασταν καὶ τοῦ ἰδίου δόγματος. Τότε ἕνας παριστάμενος Τοῦρκος εἶπε, ὅτι θὰ ἔλθῃ κάποτε καιρὸς ποὺ θὰ συμφωνήσουμε. Ὁ Ἅγιος πράγματι εὐχήθηκε νὰ γίνῃ αὐτὸ κάποτε καὶ ὁ διάλογος ἔληξε. Ὅπως ὁ ἴδιος ἐξήγησε ἀργότερα σὲ ἐπιστολή του, ἡ εὐχή του εἶχε τὸ νόημα, ὅτι κατὰ τὴν Δευτέρα Παρουσία κάθε γόνατο θὰ καμφθῇ καὶ κάθε γλῶσσα θά ὁμολογήσῃ ὅτι ὁ Χριστός εἶναι Κύριος εἰς δόξαν Θεοῦ Πατρός, ὅπως λέγει ἡ Γραφή. Μέχρι τότε ὅμως ποιὸ εἶναι τὸ ὄφελος αὐτῶν ποὺ ἔχουν διαφορετικὴ πίστη;
Εἴδαμε λοιπόν, ὅτι ὁ Ἅγιος Γρηγόριος, παρὰ τὸ ὅτι ἦταν σὲ κίνδυνο νὰ θανατωθῇ ὡς αἰχμάλωτος τῶν Μωαμεθανῶν, καθόλου δὲν δίστασε νὰ ὁμολογήσῃ τὴν ἀλήθεια καὶ νὰ στηλιτεύσῃ τὴν πλάνη. Οὔτε παρασύρθηκε ἀπὸ πεπλανημένο ἐπιχείρημα τῶν Μωαμεθανῶν: «ἐμεῖς ἀγαπᾶμε τὸν Χριστό, ἐσεῖς γιατὶ δὲν δέχεσθε τὸν Μωάμεθ;». Κάποιες φορές προεκάλεσε καὶ τὴν ὀργὴ τῶν Τούρκων, οἱ ὁποῖοι ἴσως καὶ νὰ τὸν θανάτωναν (σὲ μία περίπτωση κάποιος τοῦ ἐπιτέθηκε καὶ τὸν χτύπησε, ἐπειδὴ εἶχε ἐκνευρισθεῖ ἀπὸ τὰ λεγόμενά του, ἀλλὰ τὸν συγκράτησαν οἱ ἄλλοι), ἂν δὲν ἀπέβλεπαν στὴν εἴσπραξη πολλῶν χρημάτων ὡς λύτρων ἀπὸ τὴν ἀπελευθέρωσή του.

Ἄλλα Παραδείγματα Διαλόγων
Στὴν Ἐκκλησιαστικὴ Ἱστορία συναντοῦμε πλῆθος Ἁγίων, οἱ ὁποῖοι ὁμολόγησαν τὴν ἀλήθεια καὶ ἤλεγξαν τὸ ψεῦδος συνδιαλεγόμενοι μὲ ἀλλοθρήσκους. Οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι, οἱ Σοφοὶ Ἱεράρχες, οἱ Ἀπολογητές, οἱ Ὁμολογητὲς καὶ Μάρτυρες τῆς Πίστεώς μας αὐτὸ ἔκαναν πάντοτε ὁσάκις τὸ κάλεσε ἡ ἀνάγκη. Διαλόγους ὁμολογιακούς ἔκανε καὶ ὁ Ἅγιος Μᾶρκος ὁ Εὐγενικός μὲ τοὺς Λατίνους καὶ ὁ Γεννάδιος ὁ Σχολάριος μὲ τοὺς Μωαμαθανούς, ἀντιπαραθέτοντας τὴν ἀλήθεια τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως στὴν πλάνη τῶν ἀλλοδόξων. Ἐπιτρέψτε μου ὅμως νὰ ἀναφέρω, ὡς μικρὸ δεῖγμα ὁμολογιακοῦ διαλόγου, αὐτὸν ποὺ ἔκανε ἕνας Νεομάρτυρας μὲ τὸν Ὀθωμανὸ Δικαστή.
 Νεομάρτυρας Γεώργιος ἀπό τὴν πόλη Κράτοβο τῆς Τουρκοκρατούμενης Σερβίας, ἦταν ἕνα πολὺ ὄμορφο καὶ ἔξυπνο παιδί, ὁπότε κινδύνευε νὰ ἁρπαγῇ μὲ τὸ παιδομάζωμα ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους τοῦ Σουλτάνου. Γιὰ νὰ ἀποφύγη τὸν κίνδυνο νὰ γίνῃ γενίτσαρος, φυγαδεύθηκε στὴν Σόφια, ὡς προστατευόμενος ἑνὸς Ἱερέως τῆς πόλεως. Ἀλλὰ ἡ ἀρετή του καὶ ἡ ἐπιδεξιότητά του (διότι ἔμαθε ἄριστα τὴν τέχνη τοῦ χρυσοχόου), ὅπως καὶ ἡ ἐξωτερική του ἐμφάνιση κίνησαν τὸν φθόνο τῶν κατακτητῶν, οἱ ὁποῖοι προσπάθησαν μὲ δελεάσματα καὶ ἀπειλὲς νὰ τὸν μεταστρέψουν στὴν πλάνη τοῦ Μωάμεθ, ἀλλὰ ὁ νεαρὸς Γεώργιος μὲ σοφία ἀντέκρουε τὰ ἐπιχειρήματά τους, ἀρνούμενος νὰ ἀρνηθῇ τὸν Χριστό. Τότε ὁ Κριτὴς τοῦ μίλησε μὲ γλυκὰ λόγια καὶ τοῦ εἶπε ὅτι δὲν τὸν ἐκβίαζε νὰ ἀρνηθῇ τὸν Χριστό, τὸν ὁποῖο καὶ ὁ ἴδιος τιμοῦσε ὡς γεννηθέντα ἐκ τῆς Παρθένου Μαρίας, ἀλλὰ τοῦ ζήτησε νὰ τιμᾶ καὶ τὸν Μωάμεθ ὡς Προφήτη τοῦ Θεοῦ. Αὐτὰ τὰ ἴδια λόγια, δηλαδή, τὰ ὁποῖα εἶχαν πεῖ ὁ Ἰσμαήλ καὶ ὁ Τασιμάνης στὸν Ἅγιο Γρηγόριο τὸν Παλαμᾶ.
Ὅμως ὁ νεαρὸς Γεώργιος μὲ Θεόπνευστη σοφία ἀπέδειξε ὅτι ὁ Μωάμεθ δὲν ἦταν Προφήτης, ἀλλὰ μόνος του εἶχε ὀνομασθεῖ ἔτσι. Τότε οἱ Τοῦρκοι ἔξαλλοι ἔκαψαν ζωντανὸ τὸν γενναῖο Μάρτυρα, ὁ ὁποῖος παρέδωσε τὸ πνεῦμα του στὶς 11 Φεβρουαρίου 1515, σὲ ἡλικία μόλις 18 ἐτῶν!
Οἱ Σύγχρονοι Διαθρησκειακοί Διάλογοι
Ἄραγε οἱ σύγχρονοι διαθρησκειακοὶ διάλογοι, οἱ ὁποῖοι γίνονται ἐκ μέρους τῶν λεγομένων Ὀρθοδόξων, διεξάγονται μὲ πνεῦμα Ὁμολογιακό; Μήπως ὁμολογοῦν τὴν ἀλήθεια καὶ στηλιτεύουν τὴν πλάνη, ὅπως ἔκαναν οἱ Ἅγιοι καὶ Ὁμολογητὲς τῆς Πίστεώς μας; Δυστυχῶς ὄχι. Διότι οἱ διάλογοι οἱ ὁποῖοι γίνονται στὰ πλαίσια τοῦ Οἰκουμενισμοῦ, ἔχουν συγκρητιστικὸ χαρακτῆρα καὶ συνδυάζονται μὲ συμπροσευχὲς καὶ κοινὲς τελετὲς μὲ τοὺς ἑτεροθρήσκους.
Εἶναι γνωστὰ τὰ ὅσα ἔχουν γίνει στὴν Καμπέρα, στὴν Ἀσίζη καὶ ἐπαναλαμβάνονται κάθε τόσο «εὐκαίρως ἀκαίρως». Ἡ δὲ συμμετοχὴ «Πατριαρχῶν» σὲ τελετουργικὰ δεῖπνα τῶν Μωαμεθανῶν κατὰ τὸν μῆνα τοῦ Ραμαζανιοῦ, εἶναι κάτι ποὺ πλέον γίνεται συστηματικῶς καὶ μάλιστα στὴν Κωνσταντινούπολη. Δυστυχῶς, δὲν πρόκειται ἁπλῶς γιὰ συμμετοχὴ σὲ κοινὸ τραπέζι, ἀλλὰ γιὰ μία κοινή τελετουργία.
Ἐπέλεξα νὰ σᾶς διαβάσῳ μία είδηση ἀπὸ κάτι ποὺ πλέον ἔχει γίνει θεσμὸς γιὰ τὸν Πατρ. κ. Βασρθολομαῖο:
«Τό νηστίσιμο δεῖπνο Iftar στή συνοικία Beyoglu τῆς Κωνσταντινούπολης ἔφερε γύρω ἀπό τό ἴδιο τραπέζι τούς ἡγέτες τῆς ἀρμενικῆς, ρωμαίικης, ἑβραϊκῆς καί συριακῆς κοινότητας τῆς Τουρκίας.
Οἱ ἡγέτες τῶν κοινοτήτων συναντήθηκαν στὸ Mevlevihane (τεκὲς μεβλεβήδων) τῆς Galata καὶ ἔδωσαν μηνύματα ἑνότητας καὶ συσπείρωσης.
Πρὶν ἀπὸ τὸ νηστίσιμο δεῖπνο iftar οἱ φιλοξενούμενοι εἶχαν τὴν εὐκαιρία νὰ παρακολουθήσουν τὸν τελετουργικὸ περιστροφικὸ χορὸ Σεμά.
 δήμαρχος τοῦ Beyoglu Ahmet Mishab Demircan εἶπε ὅτι εἶναι εὐτυχισμένος ποὺ συγκέντρωσε γύρω ἀπὸ τὸ ἴδιο νηστίσιμο τραπέζι iftar τοὺς ἐκπροσώπους διαφορετικῶν θρησκειῶν.
 μουφτής τῆς Κωνσταντινούπολης Καθηγητής Mustafa Cagrici, εἶπε τὰ ἑξῆς:
«Σκοπὸς εἶναι νὰ ἀναπτύξουμε τὶς σχέσεις καὶ τὴν φιλία ἀνάμεσα σὲ ὅλους ὅσους ζοῦν στὴ χώρα μας καὶ νὰ παρουσιάσουμε πόσο ἰσχυρή εἶναι ἡ κοινωνική μας εἰρήνη.»
 Οἰκουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαῖος, ἀπὸ τὴν πλευρά του ἐξέφρασε τὴν ἱκανοποίηση καὶ τὴν ἠθικὴ γαλήνη ποὺ τοῦ χάρισαν ἡ συνάθροιση γύρω ἀπὸ τὸ ἴδιο νηστίσιμο τραπέζι iftar καὶ ἡ προσευχή ποὺ ἔκαναν ὅλοι μαζί.
Ἐνῶ ὁ ἀρχιραβίνος τῆς Τουρκίας, Ἰσαάκ Χάλεβα, ὑπογράμμισε ὅτι οἱ ἄνθρωποι ἄν καὶ διαθέτουν διαφορετικὲς θρησκευτικὲς πεποιθήσεις εἶναι στὴν πραγματικότητα ἴσοι καὶ συμπλήρωσε τὰ ἑξῆς:
«Αὐτὴν τὴν ἅγια μέρα ὅλοι μας εἴμαστε τὸ ἴδιο σπουδαῖοι καὶ ἴσοι ἐνώπιον τοῦ θεοῦ. Καθόμαστε ἐδῶ χέρι μὲ χέρι, ψυχὴ μὲ ψυχὴ σέ ἕνα τραπέζι γεμάτοι ἀγάπη» (romfea.gr 4.8.2011). Οἱ σύχρονοι Οἰκουμενιστὲς Ἀρχιερεῖς καὶ Πατριάρχες δὲν περιορίζονται λοιπὸν σὲ ἁπλὴ συζήτηση μὲ τοὺς ἑτεροθρήσκους, ἀλλὰ συμπράττουν σὲ κοινὲς προσευχὲς καὶ τελετουργίες. Καὶ ἀπὸ μὲν τοὺς διαθρησκειακοὺς διαλόγους δὲν ἔχουμε δεῖ δημοσιευμένα πρακτικά, ὥστε νὰ γνωρίσουμε τὶ συζητεῖται, ἀλλὰ ἀπὸ τὶς κατὰ καιροὺς δημόσιες δηλώσεις αὐτῶν διακρίνεται ξεκάθαρα συκρητιστικὸ πνεῦμα. Ὅπως λ.χ.:
Ὅτι «ὑπάρχει σωτηρία καὶ στὶς ἄλλες θρησκεῖες». (Πατρ. Δημήτριος)
Ὅτι «τὸ Εὐαγγέλιο δὲν εἶναι θεόπνευστο». (Ἀμερικῆς Ἰάκωβος)
Ὅτι «ἁμαρτάνομεν, ἐὰν νομίζουμε, ὅτι ἡ Ὀρθόδοξος Πίστις μας κατῆλθε ἀπὸ τὸν οὐρανὸ καί, ὅτι τὰ ἄλλα δόγματα εἶναι ἀνάξια». (Πατρ. Ἀθηναγόρας)
Ὅτι «ὁ Χριστός, ὡς ἄνθρωπος, δὲν εἶναι τέλειος καὶ ἀναμάρτητος». Ὅτι «ἡ θρησκεία μας δὲν εἶναι ἡ μόνη ἀληθινή». «Ὅτι ἡ Ἁγία Γραφὴ εἶναι ἕνα μεγάλο παραμύθι». (Αὐστραλίας Στυλιανός)
Ὅτι «μία Ἐκκλησία ἤ ἕνα τέμενος ἔχουν τὴν ἴδια πνευματικὴ καταξίωση στὸν ἄνθρωπο». Ὅτι «ὁ Χριστιανισμὸς καὶ τὸ Ἰσλὰμ πιστεύουν εἰς τὸν αὐτὸν Θεὸν τῆς Βίβλου». (Ἑλβετίας Δαμασκηνός)
Ὅτι «ὁ Χριστὸς καὶ ὁ Μωάμεθ εἶναι τὸ ἴδιο». Ὅτι «ὁ Μωάμεθ εἶναι ἀπόστολος τοῦ Θεοῦ». (Ἀλεξανδρείας Παρθένιος)
Ὅτι «στὸν Ἰνδουισμὸ καὶ στὸ Βουδισμὸ ὑπάρχει πνευματικότητα», Ὅτι «στὸν Ἰουδαϊσμὸ καὶ τὸ Ἰσλὰμ λατρεύεται ὁ ἴδιος μὲ ἐμᾶς Θεός, ὁ Θεὸς τοῦ Ἀβραάμ». Ὅτι «ὁ Μωάμεθ εἶναι ὄχι μόνο προφήτης, ἀλλὰ καὶ ἐξάγγελος τῆς ἐπικειμένης κρίσεως». (Πατρ. Βαρθολομαῖος)
Εἴδαμε προηγουμένως ὅτι ἕνα 18χρονο παιδὶ προτίμησε τὸ φρικτὸ μαρτύριο νὰ ριφθῇ στὴν πυρὰ ζωντανό, παρὰ νὰ κάνει μία δήλωση ἀποδοχῆς τοῦ Μωάμεθ ὡς Προφήτου, τὴν ὁποία μὲ τόση εὐκολία κάνουν σήμερα μεγαλόσχημοι καὶ «ἀνοικτόμυαλοι» Πατριάρχες, μάλιστα δὲ δίχως νὰ κινδυνεύῃ ἡ ζωή τους!
Συμπεράσματα
Ἀπὸ τὰ προηγούμενα διαπιστώθηκε, ὅτι οἱ Διάλογοι τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ ἀποτελοῦν πρότυπο ἑνὸς ὑγιοῦς ὁμολογιακοῦ διαλόγου μὲ ἑτεροθρήσκους, ὁ ὁποῖος εἶναι ἀπολύτως σύμφωνος μὲ τὴν Ὀρθόδοξη παράδοσή μας, ἀλλὰ δὲν ἔχει καμία ὁμοιότητα μὲ τούς συγκρητιστικοὺς διαλόγους ποὺ διενεργοῦν οἱ σημερινοὶ Οἰκουμενιστὲς Ἡγέτες, τοὺς ὁποίους διανθίζουν μὲ κοινὲς προσευχὲς καὶ τελετουργίες.
Ἐπιπλέον, ἐπειδὴ συχνὰ προβάλλεται τὸ ἐπιχείρημα ὅτι οἱ σύγχρονοι διαθρησκειακοὶ διάλογοι εἶναι ἀναγκαῖοι γιὰ τὴν εἰρηνικὴ συνύπαρξη, τότε πρέπει νὰ τονίσουμε ὅτι ἐμεῖς, οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί, δὲν χρειαζόμεθα διάλογο γιὰ νὰ πεισθοῦμε ὑπὲρ τῆς ἀνεκτικότητος. Ἡ Ὀρθοδοξία εἶναι ἐξ ὁρισμοῦ κατὰ τῆς μισαλλοδοξίας καὶ ὑπὲρ τῆς ἀνεκτικότητας πρὸς τὸν ἑτερόθρησκο. Τὸ λέει τὸ Εὐαγγέλιο, τὸ διδάσκει ὁ Χριστός: «Ὅστις θέλει ὁπίσω μου ἐλθεῖν» καὶ «ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθρούς ἡμῶν». Ἀκόμη, ἂς ἀναφέρουμε ὅτι ὁ Ἅγιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης (κατ’ ἐξοχὴν ζηλωτὴς τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως) Πατέρας, διδάσκει ὅτι οἱ Χριστιανοί, ὄχι μόνον δὲν πρέπει νὰ θανατώνουν τοὺς αἱρετικούς, ἀλλὰ οὔτε κἂν νὰ τοὺς καταρῶνται. Ἄρα καὶ ἄνευ διαλόγου εἴμεθα ἐκ προοιμίου ὑπέρ τῆς ἀνεκτικότητος τοῦ ἑτεροδόξου - ἑτεροθρήσκου.
Συνεπῶς, ἡ ἄλλη πλευρὰ (ἀναφερόμενοι κατὰ κύριο λόγο στοὺς Μωαμεθανούς), θὰ πρέπει νὰ ἀναζητήσῃ ἑρμηνεῖες τῶν Κορανικῶν ἐδαφίων ποῦ ἀντιτίθενται στὴν εἰρηνικὴ συνύπαρξη.
Ἀλλὰ ἐπιτρέψτε μου νὰ κλείσω μὲ τὸ ἑξῆς: ἀπὸ τότε ποὺ ἄρχισαν νὰ γίνωνται οἱ οἰκουμενιστικοὶ διαθρησκειακοὶ διάλογοι, πόσο αὐξήθηκε ἡ ἀνεκτικότητα τῶν Μωαμεθανῶν πρὸς τοὺς Χριστιανούς; Δεῖτε παρακαλῶ, πόσοι Χριστιανικοὶ πληθυσμοὶ ζοῦσαν στὰ Μωαμεθανικά κράτη στὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰῶνα καὶ πόσοι σήμερα; Νομίζω ὅτι μόνο αὐτὴ ἡ παρατήρηση ἀρκεῖ γιὰ νὰ φανῇ πόσο ἀναποτελεσματικοὶ εἶναι οἱ σημερινοὶ Οἰκουμενιστικοὶ διαθρησκειακοὶ διάλογοι.

Σᾶς εὐχαριστῶ.



Δευτέρα 5 Μαρτίου 2018

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΩΝ ΕΜΠΑΘΩΝ ΛΟΓΙΣΜΩΝ (Ὃσιος Θεοφάνης ὁ Ἒγκλειστος)

ΤΗΝ περασμένη φορά σου περιέγραψα την όλη διαδικασία της μεταβάσεως από τον απλό λογισμό στην εμπαθή επιθυμία κι από εκεί στην εφάμαρτη πράξη. Όμως τα πράγματα δεν εξελίσσονται πάντα τόσο αργά όσο φάνηκε από την περιγραφή μου. Συχνά, αν όχι τις περισσότερες φορές, όλες οι φάσεις διαδέχονται η μία την άλλη αστραπιαία. Έτσι, πριν καλά-καλά προλάβει να εμφανιστεί ο λογισμός, τελείται η πράξη. Αυτό συμβαίνει κατεξοχήν στην περίπτωση του προφορικού λόγου. Δεν μπορείς, αλλά και δεν χρειάζεται ν’ αναλύεις όλα αυτά τα απρόβλεπτα και αλλεπάλληλα περιστατικά. Κάνε μόνο τούτο: Όταν αντιλαμβάνεσαι μιαν εμπαθή κίνηση, να στρέφεσαι αμέσως εναντίον της με όπλο το θυμό. Πώς θ’ αντιδράσεις, αν ένας κακοποιός σου επιτεθεί και σε χτυπήσει; Θα του ανταποδώσεις το χτύπημα μ’ όλη σου τη δύναμη. Με τον ίδιο τρόπο ν’ αντιδράς, όταν σου επιτίθεται ένας κακός λογισμός: Να τον χτυπάς με θυμό. Βέβαια, όπως ο κακοποιός δεν το βάζει πάντα στα πόδια μόλις τον χτυπήσεις, έτσι και ο λογισμός δεν φεύγει πάντα μόλις θυμώσεις. Κι αυτό γιατί στον πόλεμο των λογισμών εμπλέκονται συχνά και οι δαίμονες, που, όπως ξέρεις, είναι πείσμονες και ανυποχώρητοι. Όσο κι αν θυμώνεις μαζί τους, δεν κάνουν πίσω. Χρειάζεται, λοιπόν, πέρα από το θυμό, να χρησιμοποιήσεις κι ένα άλλο όπλο εναντίον τους. Ποιο είν’ αυτό;
Για πες μου, τί κάνει το θύμα της επιθέσεως ενός κακοποιού, αν δεν κατορθώσει να τον τρέψει σε φυγή με χτυπήματα; Καλεί σε βοήθεια. Τότε τα όργανα της τάξεως ανταποκρίνονται στο κάλεσμά του, τρέχουν και τον σώζουν. Αυτό πρέπει να γίνεται και στον πόλεμο με τα πάθη. Θα θυμώνεις εναντίον τους, αλλά και θα ζητάς τη θεία βοήθεια: «Κύριε, βοήθησέ με! Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, σώσε με!». «Θεέ μου, άκουσέ με και στείλε μου την βοήθειά σου! Κύριε, μην αργήσεις να με βοηθήσεις!» (Ψαλμ. 69:2).
Όταν προσφεύγεις στον Κύριο, μην κοιτάς τι γίνεται μέσα σου. Κράτα την προσοχή σου προσηλωμένη σ’ Εκείνον και ικέτευέ Τον για βοήθεια. Με τ’ όνομά Του μαστίγωνε τον εχθρό, όπως λέει ένας άγιος (όσιος Ιωάννης ο Σιναϊτης, Κλίμαξ , Κ΄, στ΄). Γιατί, όπως λέει ο ψαλμωδός, «ο Κύριος είναι κοντά σ’ όλους όσους τον επικαλούνται με ειλικρίνεια. Τα αιτήματα των πιστών Του τα εκπληρώνει. Ακούει τη δέησή τους και τους σώζει» (Ψαλμ. 144: 18-19). Ο Ίδιος υπόσχεται σ’ όποιον Τον επικαλείται με ελπίδα την ώρα της ανάγκης του: «Θα τον σώσω, επειδή ελπίζει σ’ εμένα. Θα τον προστατέψω, επειδή γνωρίζει ποιος είμαι. Θα μου κραυγάσει, και θα του αποκριθώ. Μαζί Του είμαι στη θλίψη του. Θα τον λυτρώσω και θα τον δοξάσω» (Ψαλμ. 90: 14-14). Με το θυμό, λοιπόν, και με την προσευχή θ’ αντιμετωπίζεις πάντοτε αποτελεσματικά τα πάθη που σε πολεμούν.
Μπορείς, πέρα απ’ αυτά, να κάνεις και κάτι άλλο, που μας συστήνουν οι άγιοι πατέρες: Μόλις αντιλαμβάνεσαι την κίνηση κάποιου πάθους στην ψυχή σου, ν’ αποκαλύπτεις – ή μάλλον να υπενθυμίζεις- στον εαυτό σου την αισχρότητά του. Αν σε προσβάλει, π.χ. ένας λογισμός υπερηφάνειας, άρχισε να λες μέσα σου: “Η υπερηφάνεια είναι βδελυκτή. Δεν ντρέπεσαι, ενώ είσαι χώμα και στάχτη, και φουσκώνεις από έπαρση; Συλλογίσου τις αμαρτίες σου…” και άλλα παρόμοια. Θα εξουδετερώνεις, δηλαδή, τον λογισμό με την επινόηση σκέψεων που καταστέλλουν την υπερηφάνεια. Πολλές φορές, πάντως, η μέθοδος αυτή η αντιρρητική, όπως λέγεται, αποδεικνύεται αναποτελεσματικήΑκόμα και όταν ο κατανοούμε την αισχρότητα του εμπαθούς λογισμού, τον διατηρούμε στο νου μας τόσο, όσο του χρειάζεται για να μολύνει την ψυχή μας, ξεσηκώνοντας το συναίσθημα και ξυπνώντας την επιθυμία. Πιο αποτελεσματική είναι η μέθοδος της άμεσης προσφυγής στη βοήθεια του ΘεούΌταν δεν εμπλεκόμαστε σε φραστικό πόλεμο με το πάθος, αλλά επικαλούμαστε τον Κύριο με φόβο, ευλάβεια, ελπίδα και πίστη, ο λογισμός φεύγει από το νου. Σε νου, βλέπεις, προσηλωμένο στον Κύριο, εμπαθής λογισμός δεν μπορεί να σταθεί. Αν, μάλιστα, αυτός έχει υποβληθεί από τον νοητό εχθρό, μόνο με την επίκληση και τη δύναμη του Θεού μπορείς να τον αποδιώξεις. Γιατί κανένας άνθρωπος δεν είναι πιο δυνατός από τους δαίμονες.
Χαρακτηριστική και διδακτική είναι η ακόλουθη ιστορία: Κάποιος γέροντας ησύχαζε στην έρημο. Μια μέρα του επιτέθηκαν οι δαίμονες. Τον άρπαξαν και άρχισαν να τον σέρνουν βίαια, πασχίζοντας να τον βγάλουν από το κελλί του και να τον απομακρύνουν από την έρημο. Ο ασκητής αντιστεκόταν μ’ όλη του τη δύναμη, αλλά μάταια. Σε λίγο τον είχαν τραβήξει ως την πόρτα. Λίγο ακόμα και θα τον έβγαζαν έξω. Τότε εκείνος, μπροστά στον έσχατο κίνδυνο, κραύγασε ικετευτικά: “Κύριε, Ιησού Χριστέ, γιατί με εγκατέλειψες; Βοήθησέ με !”. Αμέσως ο Κύριος εμφανίστηκε και έτρεψε σε φυγή τους δαίμονες. Ύστερα γύρισε στον γέροντα και είπε: “Δεν σε εγκατέλειψα, αλλά, επειδή προσπαθούσες να τα βγάλεις πέρα με τους δαίμονες μόνος σου, χωρίς να με επικαλεστείς, γι’ αυτό δεν ήρθα να σε βοηθήσω. Ζήτα τη βοήθειά μου, και παντοτινά θα την έχεις!”.
Το παραπάνω περιστατικό ήταν ένα μάθημα για τον ασκητή, όπως είναι και για όλους μας. Αντί να λογομαχείς, λοιπόν με τους εμπαθείς λογισμούς, καλύτερα είναι να καταφεύγεις στον Κύριο με την προσευχή. Μ’ αυτόν τον τρόπο ενεργούν όλοι όσοι αγωνίζονται με φρόνηση εναντίον των παθών. Ο αββάς Ιωάννης ο Κολοβός έλεγε: «Μοιάζω με τον άνθρωπο που κάθεται κάτω από ένα μεγάλο δέντρο και βλέπει να έρχονται προς το μέρος του πολλά θηρία και φίδια. Και όταν δεν μπορεί να τα αντιμετωπίσει, σκαρφαλώνει γρήγορα στο δέντρο και γλυτώνει. Έτσι κι εγώ. Κάθομαι στο κελλί μου και βλέπω τους εμπαθείς λογισμούς να μου επιτίθενται. Και όταν δεν μπορώ να τα βάλω μαζί τους, καταφεύγω στον Θεό με την προσευχή και γλυτώνω από τον εχθρό» (Αποφθέγματα Πατέρων Ιωάννης ο Κολοβός , ιβ΄).
Σου έγραψα παλαιότερα, όπως θα θυμάσαι, να προσεύχεσαι με τον νου στην καρδιά. Τι σημαίνει αυτό; Ότι πρέπει να συμμαζέψεις το νου σου από τη διάχυσή του στον περιβάλλοντα κόσμο, διάχυση που συντελείται με τις αισθήσεις, να τον κατεβάσεις στην καρδιά, και από εκεί να τον ανεβάσεις με την προσευχή στον Θεό. Αν ο νους μας, παραμένοντας στην καρδιά, ήταν ακατάπαυστα προσηλωμένος στον Κύριο με φόβο, ευλάβεια και πίστη, ποτέ δεν θα κινδυνεύαμε όταν από εμπαθείς λογισμούς, συναισθήματα και επιθυμίες. Δυστυχώς, όμως, ο νους μας αποσπάται από τον Κύριο, βγαίνει από την καρδιά και μέσω των αισθήσεων περιπλανιέται πέρα-δώθε. Εισβάλλουν τότε οι εμπαθείς λογισμοί, που ξυπνούν τα αντίστοιχα συναισθήματα και τις αμαρτωλές επιθυμίες. Να ο πόλεμος! Ποιός μας φταίει; Ο εαυτός μας, κανένας άλλος. Αν δεν αφήναμε το νου να ξεφύγει και να περιπλανηθεί, θ’ αποφεύγαμε τον πόλεμο. Αλλά ό,τι έγινε, έγινε. Έστω και όψιμα, ας καταφύγουμε γι’ άλλη μια φορά στον Κύριο και ας Τον καλέσουμε σε βοήθεια.
Και η ακόλουθη διδακτική παραβολή ανήκει στον αββά Ιωάννη τον Κολοβό(ο.π., ιστ΄):
Σε κάποια πόλη ζούσε μια όμορφη πόρνη, που είχε πολλούς φίλους. Πηγαίνει, λοιπόν, σ’ αυτήν ένας άρχοντας και της λέει: “Δώσ’ μου το λόγο σου ότι θ’ αφήσεις την αμαρτωλή ζωή, και σε παίρνω γυναίκα μου”, Εκείνη συμφώνησε, και ο άρχοντας την πήρε στο σπίτι του. Οι φίλοι της άρχισαν να την αναζητούν. Όταν έμαθαν πού ήταν, είπαν μεταξύ τους: “Πρέπει να την ξαναφέρουμε κοντά μας. Αν όμως, εμφανιστούμε στο σπίτι, ο άρχοντας θα μας δει και θα μας κάνει κακό. Ας πάμε, λοιπόν, πίσω από το σπίτι και ας της σφυρίξουμε συνθηματικά. Αυτή θα καταλάβει πως είμαστε εμείς και θα κατέβει. Έτσι κανείς δεν θα μπορεί να μας κατηγορήσει”. Πραγματικά, η γυναίκα άκουσε το σφύριγμα και κατάλαβε ποιοι ήταν. Αμέσως, όμως, βούλωσε τ’ αυτιά της και όρμησε στον εσωτερικό κοιτώνα, κλείνοντας πίσω της τις πόρτες. Η πόρνη συμβολίζει την ψυχή. Οι φίλοι της είναι τα πάθη και οι άνθρωποι. Ο άρχοντας είναι ο Χριστός. Ο εσωτερικός κοιτώνας είναι η αιώνια κατοικία της ψυχής. Αυτοί που σφυρίζουν στην ψυχή είναι οι πονηροί δαίμονες. Και τα σφυρίγματα είναι οι παρορμήσεις των εμπαθών λογισμών, συναισθημάτων και επιθυμιών. Μα η ψυχή τους ξεφεύγει, καταφεύγοντας πάντα στον Κύριο».
Να θυμάσαι αυτή την ιστορία και να ενεργείς σύμφωνα μ’ όσα αλληγορικά σε διδάσκει. Θα δεις πόσο γρήγορα θ’ αποκαθίσταται έτσι μέσα σου η ειρήνη, όταν διαταράσσεται από την εμφάνιση των παθών. Η χάρη του Θεού να είναι μαζί σου!

(«Από το βιβλίο: «ΟΣΙΟΥ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ ΤΟΥ ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΥ, Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ γράμματα σε μια ψυχή», ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ, ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΙΙΚΗΣ)

ΕΛΕΥΘΕΡΑ ΚΑΙ ΖΩΣΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑ!



"Ἡ δουλεία τῆς Ἐκκλησίας εἰς τὴν Πολιτείαν, ἡ ὑποταγὴ γενικώτερον τοῦ Πνεύματος εἰς τὸν κόσμον, κάνει νὰ ἀναστενάζῃ ὅλον τὸ πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας. Διότι ἐκ τῆς δουλείας αὐτῆς προῆλθον πλεῖστα ὅσα κακὰ ἐκ τῶν ὁποίων τὰ κεφαλαιωδέστερα εἶναι τὰ ἑξῆς:

1. Ἡ ὑπὸ τὴν πίεσιν τῆς Πολιτείας ἀντικανονικὴ εἰσαγωγὴ τοῦ Γρηγοριανοῦ Ἡμερολογίου, ἡ ὁποία διέσπασε τὴν ἑνότητα τῆς ἐν Ἑλλάδι Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καὶ ἐδημιούργησε σάλον τεράστιον, τοῦ ὁποίου τὰ κύματα κλυδωνίζουν τὸ σκάφος αὐτῆς.

2. Ἡ ὑπὸ τῶν Δικαστηρίων ἀθρόα ἔκδοσις διαζυγίων.

3. Ἡ χρῆσις τῆς βίας.
...Ἀρχιερεὺς ἐπὶ κεφαλῆς ἀποσπάσματος χωροφυλάκων διέλυσαν ἱερὰν σύναξιν πιστῶν, ἐκρήμνισε τὰ θεμέλια εὐκτηρίου οἴκου, καθ᾿ ἥν στιγμὴν εἰς ἀπόστασιν ὁλίγων βημάτων, ἄλλοι ἔκτιζον ἀνενοχλήτως νέον οἴκον Ἀφροδίτης... 
Θύματα τῆς βίας ταύτης εἶναι οἱ ὁπαδοὶ τῆς Ἐκκλησίας τῶν Παλαιοημερολογιτῶν, ἀρχιερεῖς, ἱερεῖς καὶ λαϊκοὶ οἱ ὁποῖοι ἐδιώχθησαν καὶ ἐκοιμήθησαν ἐν κρατητηρίοις διὰ τὴν ἐμμονήν των εἰς τὰ πάτρια, καὶ πρὸς τοὺς ὁποίους ἐκφράζομεν διὰ τοὺ παρόντος ὅλην τὴν συμπάθειάν μας, διὰ τοὺς ἀντιχριστιανικοὺς διωγμοὺς τῶν ἀρχιερέων τοῦ 20ου αἰῶνος...

4. Ἡ μεταβολὴ τοῦ Οἴκου τοῦ Θεοῦ εἰς οἴκον ἐμπορίου.
Διὰ νόμων καὶ διαταγμάτων καθωρίσθησαν τιμολόγια τῶν διαφόρων ἱεροτελεστιῶν... Ἀδελφοὶ κάτω τὰ τιμολόγια. Δὲν εἶναι ἡ Ἐκκλησία παντοπωλεῖον τοῦ ὁποίου οἱ σάκκοι τῶν ὀσπρίων φέρουν πινακίδας τιμῶν.

5. Ἡ καταπάτησις κανόνων τῆς Ἐκκλησίας διὰ τῶν ὁποίων ἀπαγορεύεται ἐπὶ ποινῇ καθαιρέσεως ἡ ἀνάμιξις, ὁ συμφυρμὸς τῶν κληρικῶν μετὰ τῶν κομμάτων καὶ ἡ ἀνάληψις άξιωμάτων πολιτικῆς καθαρῶς σημασίας.

6. Ἡ ἔλλειψις ἐκκλησιαστικῆς δικαιοσύνης ἡ ὁποία χαρακτηρίζει ὅλας τὰς πράξεις τῆς διοικούσης ἐκκλησίας
Ἐμελετήσατε ποτὲ τοὺς σχετικοὺς νόμους περὶ ἀπονομῆς δικαιοσύνης οἱ ὁποίοι φέρουν τὴν ὑπογραφὴν ὑπουργῶν τῆς δημοκρατικῆς μας χώρας; Ἀποτελοῦν οἱ νόμοι αὐτοὶ αἶσχος διὰ τὴν δικαιοσύνην τῆς πατρίδος μας. Ὑπὸ τὴν ὑφήλιον δὲν ὑπάρχουν παρόμοιοι νόμοι. Ὁ ἀρχιερεὺς εἶναι ἐν ταὐτῷ ὁ μηνυτὴς καὶ δικαστής, ὁ πρόεδρος παρακαλῶ εἰκονικοῦ δικαστηρίου διὰ τοῦ ὁποίου ἀθῶοι ἱερεῖς ἀντιταχθέντες εἰς τὰς θελήσεις τῶν ἀρχιερέων έξωντώθησαν καὶ ἀπέθανον μὲ τὴν πικρίαν, ὅτι δικαιοσύνην ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ δὲν ὑπάρχει. Ἀντιπρόσωπος μητροπολίτου εἰς ἐπιτροπὴν λαοῦ διαμαρτυρομένην διὰ τὸν σφαγιασμὸν δικαίων ἱερέων ἀπήντησε "δὲν τὸ γνωρίζετε; ὁ ἐπίσκοπος εἰς τὴν ἐπαρχίαν του εἶναι Τσάρος". Ἀρχιγραμματεὺς δὲ τῆς Ἱερᾶς Συνόδου εἰς διαμαρτυρίαν κληρικοῦ ἀπήντησε "δυστυχισμένε δὲν κατάλαβες ὅτι εἰς διαφορὰν ἐπισκόπου καὶ πρεσβυτέρου, πάντοτε ἡττημένος θὰ εἶναι ὁ πρεσβύτερος;"... 
Λαὲ ἐξεγέρθητι καὶ θραῦσε τὰ εἴδωλα ταῦτα, διὰ νὰ φανῇ ἡ γνησία εἰκὼν τοῦ Ἀρχιερέως Χριστοῦ.
     
7. Ἡ Μασονία.
Αὐτὴ ὀργιάζει ἐν τῷ ἔθνει ἡμῶν, ἡ δὲ Ἐκκλησία δούλη τῆς Πολιτείας φοβουμένη διὰ διαφόρους λόγους τοὺς ἰσχυροὺς τῆς ἡμέρας δὲν προβαίνει εἰς ἀπαγόρευσιν τῶν κηδειῶν καὶ μνημοσύνων αὐτῶν, οὐδὲ ἄλλως συμφέρει εἰς ἀρχιερεῖς ἡ τοιαύτη ἀπαγόρευσις δεδομένου ὅτι Μητροπολίτης Βορείου Ἑλλάδος κατὰ τὴν πενηντακονταετῆ του περίπου ἀρχιερατείαν ἐκήδευσε ἑκατοντάδας μασόνων καὶ ἐτέλεσα τὰ ἱερὰ αὐτῶν μνημόσυνα, εἰσπράξας οὐκ ὀλίγον ἀργύριον καὶ χρυσίον. Ταλαίπωρος Ἐκκλησία! Οἱ ἀρχιερεῖς σου εἶναι ἔτοιμοι νὰ κηδεύσουν καὶ τὸν Βεελζεβοὺλ ἀκόμη ἀρκεῖ νὰ καταβληθῇ αὐτοῖς τὸ τίμημα.

8. Ὁ θησαυρισμὸς τῶν ἀρχιερέων.

***

...Ἐὰν οἱ Ἱεράρχες μας, δὲν σφυγμομετρήσουν τοὺς παλμοὺς τοῦ εὐσεβοῦς πληρώματος καὶ δὲν προβοῦν εἰς ἐκκαθάρισιν τοῦ Οἴκου τοῦ Θεοῦ, ὅστις ἐπληρώθη βδελυγμάτων, ἔ, τότε θὰ μείνουν μόνον μὲ τὰς ἀρχιερατικάς των ράβδους περιστοιχιζόμενοι ἀπὸ μίαν κλῖκα συμφεροντολόγων ἀνθρώπων, ἐχόντων ἴδια τέλη νὰ προσκυνοῦν τὰ εἴδωλά των. Ὁ εὐσεβὴς λαός μας δὲν εἶναι δυνατὸν ἐπ᾿ ἄπειρον νὰ τοὺς ἀνέχεται καὶ νὰ εἶναι συμμέτοχος τῶν ἀδικιῶν, τῶν αὐτοφόρων καταπατήσεων θεμελιωδῶν ἀρχῶν τοῦ Εὐαγγελίου, ἀλλὰ πλήρης ἱερᾶς ἀγανακτήσεως θὰ τοὺς ἐγκαταλείψῃ, καὶ ἄλλοι μὲν θὰ διαρρεύσουν πρὸς παρατάξεις θρησκευτικῶν ὀργανώσεων, αἱ ὁποίαι καὶ αὐταὶ εἶναι ὠργανωμέναι Ἐκκλησίαι, ἰσχυρὰ φρούρια ποὺ δὲν ἠμπορεῖ νὰ κλονίσῃ ἡ αὐθαιρεσία τῶν ἀρχιερέων, ἄλλοι δὲ θὰ καταφύγουν εἰς τὴν Ἐκκλησίαν τῶν Παλαιοημερολογιτῶν οἱ ὁποίοι ἐπὶ τρεῖς περίπου δεκαετηρίδας ἐν μέσῳ διωγμῶν κρατοῦν ὑψηλὰ τὰ λάβαρα τῆς Ὀρθοδοξίας καὶ φέρνουν τὸν ὀνειδισμὸν τοῦ Χριστοῦ ἐν μέσῳ γενεᾶς ἀπίστου καὶ διεστραμμένης, καὶ ἄλλοι τέλος κατασκανδαλισθέντες θὰ γίνουν θύματα, εὔκολος λεία ἀγρίας ἀντιθρησκευτικῆς προπαγάνδας λυμαινομένης τὸν τόπον ἡμῶν. Κατόπιν τούτων οὐδεὶς κληρικὸς σεβόμενος τὸν ἑαυτόν του, μνήμων τοῦ ἱεροῦ ὅρκου θὰ δύναται νὰ ἐξακολουθήσῃ μνημονεύων τὰ ὀνόματα ἀρχιερέων οἱ ὁποίοι δὲν διοικοῦν τὴν Ἐκκλησίαν βάσει τοῦ Εὐαγγελίου ἀλλὰ βάσει νόμων ἀντιευαγγελικῶν τοὺς ὁποίους ἐθέσπισε ἡ Μασονία πρὸς ἐξευτελισμὸν τῆς Ἐκκλησίας...
Ναὶ ἔρχου Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ τὸ ταχύτερον διὰ νὰ τακτοποιήσῃς τὸ χάος, νὰ εὐπρεπίσῃς τὴν Ἐκκλησίαν Σου ἣν περιποιήσω τῷ τιμίῳ Σου αἵματι"
(Αποσπάσματα από το κείμενο του τότε Αρχιμανδρίτου Αυγουστίνου Καντιώτου "Ζητούμεν ελευθέραν και ζώσαν Εκκλησίαν", το οποίο δημοσιεύθηκε στο φυλλάδιο "Χριστιανική Σπίθα", αρ. 102, Ιανουάριος 1950)

Τρίτη 27 Φεβρουαρίου 2018

Η ΤΑΠΕΙΝΟΦΡΟΣΥΝΗ (Ἃγιος Ἰωάννης Χρυσόστομος)

Πνευματικά θησαυρίσματα από τις ομιλίες του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου
Αν η αμαρτία, όταν είναι ενωμένη με την ταπεινοφροσύνη, τρέχει τόσο γρήγορα στο δρόμο της θεϊκής ευσπλαχνίας, ώστε μπορεί να ξεπεράσει και την αρετή που τρέχει με αλαζονεία, τότε πού δε θα φτάσει η αρετή, όταν συνυπάρχει με την ταπεινοφροσύνη; Αν εκείνοι που ομολογούν τα αμαρτήματά τους, βρίσκουν έλεος από τον Κύριο, τότε πόσα στεφάνια δε θα κερδίσουν εκείνοι που έχουν πλήρη επίγνωση των αγαθών τους πράξεων και παραμένουν ταπεινοί;
Έχεις πραγματοποιήσει αναρίθμητα καλά έργα; Έχεις αποκτήσει κάθε αρετή; Όλα αυτά είναι μάταια και ανώφελα, αν δε συνοδεύονται από την ταπεινοφροσύνη. Κανένα, μα κανένα κατόρθωμα δεν μπορεί να σταθεί δίχως αυτήν.
Ένας από τους λόγους για τους οποίους ο Θεός έπλασε τον άνθρωπο με σώμα και ψυχή, δηλαδή με ένα στοιχείο υλικό και με ένα πνευματικό, είναι και τούτος: όταν κυριεύεται από την αλαζονεία, να ταπεινώνεται από την ευτέλεια του φθαρτού σώματος, και όταν του έρχεται λογισμός εξευτελιστικός για τη θεόπλαστη φύση του, να ενθαρρύνεται από την ευγένεια της αθάνατης ψυχής του. Γι’ αυτό είναι καλό να συλλογιζόμαστε την καταγωγή μας, να θυμόμαστε από τι και πώς δημιουργηθήκαμε.
Έβαλε ακόμα μέσα μας ο Θεός μεγάλες δυνάμεις, αλλά και πολλές αδυναμίες. Έτσι, με τις δυνάμεις δοξάζεται η δική Του σοφία και με τις αδυναμίες περιορίζεται η δική μας υπερηφάνεια. Μας έδωσε, λ.χ., γλώσσα που μιλάει, ψάλλει, υμνεί τον Κύριο του σύμπαντος, διηγείται την ωραιότητα της κτίσεως, συζητάει για τα γήινα και τα επουράνια, για τα πρόσκαιρα και τα αιώνια. Και όλα αυτά, μολονότι είναι ένα μικρό κομμάτι σάρκας, που δεν έχει μέγεθος ούτε δυο δαχτύλων.
Για να μη νομίζει, λοιπόν, η γλώσσα πως είναι κάτι σπουδαίο και υπερηφανεύεται για τις θεόσδοτες ικανότητές της, πολλές φορές, με θεία παραχώρηση, πληγώνεται ή πρήζεται. Έτσι μαθαίνει ότι ενώ μπορεί να μιλάει για πράγματα αθάνατα, η ίδια είναι θνητή· και ενώ ο Θεός, τον οποίο κηρύσσει, είναι παντοδύναμος, η ίδια είναι αδύναμη. Μας έδωσε ακόμα ο Πλάστης μας το μάτι, τον μικρό αυτό βολβό, με τον οποίο ατενίζουμε ολόκληρη την κτίση. Και για να μην υπερηφανεύεται το μάτι, έχοντας τέτοια θαυμαστή ικανότητα, προσβάλλεται συχνά από διάφορες παθήσεις, που μειώνουν ή και αποσβήνουν την όραση. Έτσι μαθαίνει τι είναι στην πραγματικότητα, μαθαίνει όμως και να δοξάζει, μέσω της ορατής κτίσεως, τον Δημιουργό.
Σκέψου τώρα, αν ο άνθρωπος μολονότι σέρνει μαζί του τόσες αδυναμίες, συχνά ξεχνάει την ελεεινότητά του και ξεσηκώνεται με θρασύτητα εναντίον του Ευεργέτη του, μέχρι πού θα έφτανε η έπαρσή του αν ήταν ολότελα απαλλαγμένος από τις αδυναμίες αυτές;
Βάλε λοιπόν καλά στο νου σου εσύ ο ψηλομύτης, ότι ο πλησίον σου, που δεν καταδέχεσαι ούτε να τον κοιτάξεις, είναι κι αυτός άνθρωπος όμοιος και ισότιμος με εσένα. Φτωχός είναι εκείνος κι εσύ πλούσιος; Αγράμματος είναι εκείνος κι εσύ μορφωμένος; Άσημος είναι εκείνος κι εσύ ένδοξος; Τι σημασία έχουν όλα αυτά τα πρόσκαιρα και μάταια; Δεν αποτελεί και ο συνάνθρωπός σου μιαν εικόνα του Θεού; Γιατί λοιπόν τον περιφρονείς; Δεν καταλαβαίνεις ότι στο πρόσωπό του περιφρονείς τον ίδιο τον Θεό; Γιατί δεν τον εξυπηρετείς, δεν τον περιποιείσαι, δεν τον τιμάς; Επειδή το ξέρω, τον θεωρείς κατώτερός σου. Και σε ρωτάω: Πόσο κατώτεροι ήταν οι απόστολοι από τον Χριστό; Άνθρωποι αυτοί, Θεός Εκείνος. Αγράμματοι αυτοί, πάνσοφος Εκείνος. Πάμφτωχοι αυτοί, πάμπλουτος Εκείνος. Κι όμως, ο Κύριος καταδέχθηκε να πλύνει τα πόδια τους. Δε θα έπρεπε να κάνεις κι εσύ το ίδιο στους συνανθρώπους σου; Αλλά μήτε να το ακούσεις δεν μπορείς!
Αν δε μιμηθείς τον Χριστό στην ταπείνωση, δεν θα έχεις θέση κοντά Του στη μέλλουσα ζωή. Το αιώνιο συμφέρον σου, επομένως, επιβάλλει να μην υπερηφανεύεσαι για τα αγαθά και τα πλούτη σου. Αυτό επιβάλλει όμως και το πρόσκαιρο γήινο συμφέρον σου. Γιατί κανένας άνθρωπος δεν προκαλεί τόσο το φθόνο των άλλων, όσο ο πλούσιος. Όταν μάλιστα ο πλούσιος είναι και υπερφίαλος, τότε μισείται δύο φορές. Ο ταπεινός, αντίθετα, μετριάζει το μίσος που αισθάνονται γι’ αυτόν οι άλλοι. Αν επιπλέον είναι ελεήμων, κερδίζει και την αγάπη τους. Έτσι κατέχει με μεγαλύτερη ασφάλεια τα υπάρχοντά του. Τόσο σπουδαία είναι η ταπεινοφροσύνη· δεν μας χαρίζει μόνο την ουράνια βασιλεία, αλλά μας ωφελεί και σε τούτον τον κόσμο.
Ας μην υπερηφανευόμαστε, λοιπόν, ούτε για τον πλούτο μας, ούτε για κανένα προτέρημά μας. Ας προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε την φύση μας, ας σκεφτούμε τις αμαρτίες μας, ας μάθουμε ποιοι πραγματικά είμαστε. Η αυτογνωσία θα βάλει στην ψυχή μας την ταπεινοφροσύνη.
Εκείνος, μάλιστα, που θεωρεί πως δεν έχει καμιάν αξία, αυτός είναι που έχει γνωρίσει καλά τον εαυτό του.
Τίποτα δεν είναι τόσο αρεστό στον Κύριο, όσο το ταπεινό φρόνημα. «Διδαχθείτε απ΄το δικό μου παράδειγμα», είπε, «γιατί είμαι πράος και ταπεινός στην καρδιά» (Ματθ. 11, 29). Και πραγματικά, αν δεν ήταν ταπεινός Εκείνος, μολονότι Υιός του μεγάλου Θεού, θα διάλεγε ως μητέρα μιαν άσημη κόρη; Αν δεν ήταν ταπεινός Εκείνος, ο δημιουργός του ορατού και αοράτου κόσμου, θα κατέβαινε από τον ουρανό στη γη; Αν δεν ήταν ταπεινός Εκείνος, ο εξουσιαστής του πλούτου όλης της κτίσεως, θα καταδεχόταν να ξαπλωθεί μέσα σε ένα φτωχικό παχνί; Αν δεν ήταν ταπεινός Εκείνος, ο αναμάρτητος και αθώος, θα μαστιγωνόταν, θα χλευαζόταν, θα πέθαινε πάνω στο σταυρό, για τη σωτηρία των αμαρτωλών και ένοχων ανθρώπων; Τόσο ταπεινός είναι, ώστε θυσιάστηκε για τις αμαρτίες που εμείς κάναμε. Τόσο ταπεινός είναι, ώστε Θεός αυτός, παρακαλάει και ικετεύει εμάς, τα πλάσματά Του, να μετανοήσουμε, για να μην καταστραφούμε.
Έχεις λοιπόν ταπεινό φρόνημα; Μη θαυμάζεις τον εαυτό σου! Σκέψου πόσο χαμηλά κατέβηκε ο Κύριός σου και τότε όχι μόνο δε θα θαυμάσεις, αλλά και θα περιγελάσεις τον εαυτό σου. Ακόμα κι αν ήσουνα ο ταπεινότερος από όλους τους ανθρώπους, δε θα είχες κάνει τίποτα το σπουδαίο, μπροστά σε αυτό που έκανε ο Χριστός. Ποιο θα είναι το κέρδος σου, άλλωστε, αν η ταπεινοφροσύνη σε οδηγήσει στην υπερηφάνεια; Και όποιος λέει, πως είναι καλύτερα να κατορθώνουμε μιαν αρετή και να υπερηφανευόμαστε, παρά να πέφτουμε σε ένα αμάρτημα και να ταπεινωνόμαστε, αυτός αγνοεί τη ζημιά που προξενεί η αλαζονεία και το κέρδος που επιφέρει η ταπεινοφροσύνη. Γιατί ο άνθρωπος που κατορθώνει κάτι και υπερηφανεύεται γι’ αυτό, γρήγορα θα πέσει, όπως έχει αποδείξει η πείρα, στην έσχατη απώλεια. Απεναντίας, εκείνος που πέφτει σε ένα παράπτωμα και ταπεινώνεται από την πτώση του και εμπειρότερος γίνεται και γρήγορα ξανασηκώνεται, αν βέβαια θέλει, και επανορθώνει το σφάλμα του.
Ωστόσο θα μου πείτε πολλοί από αυτούς που προχωρούσαν σταθερά στον σωστό δρόμο πριν δοκιμάσουν πειρασμούς, έπεσαν σε παραπτώματα όταν τους βρήκαν πειρασμοί. Σας απαντώ, λοιπόν: Ποιος είναι εκείνος που γνωρίζει καλά, αν κάποιος βαδίζει στον σωστό δρόμο, εκτός από τον παντογνώστη Κύριο, τον δημιουργό μας, που δεν αγνοεί καμία πράξη, κανένα λόγο, κανένα αίσθημά μας; Γιατί, πολλές φορές άνθρωποι που εμείς τους θεωρούμε χρηστούς και ενάρετους, είναι ανήθικοι και ανέντιμοι.
Ας τους αφήσουμε, όμως αυτούς και ας μιλήσουμε για τους άλλους, που πραγματικά ζουν με χρηστότητα. Και όλες τις αρετές να έχουν αποκτήσει, αν έχουν παραμελήσει τη σπουδαιότερη, την ταπεινοφροσύνη, εγκαταλείπονται από τον Θεό, για να συνειδητοποιήσουν έτσι ότι όσα κατόρθωσαν δεν οφείλονται στη δική τους δύναμη, αλλά στη δική Του χάρη, βοήθεια και προστασία. Γιατί ο φιλάνθρωπος Κύριος πάντα συντρέχει τους πιστούς και ταπεινούς δούλους Του. Θα σας θυμίσω δύο τρία σχετικά περιστατικά από την Αγία Γραφή.
Όταν ο βασιλιάς των Γεράρων Αβιμέλεχ και οι Φιλισταίοι βοσκοί έδιωξαν άδικα τον Ισαάκ από τα χωράφια του κι από τα πηγάδια που με τόσον κόπο είχε ανοίξει, αυτός δε φέρθηκε μικρόψυχα, δεν αγανάκτησε, δε λιποψύχησε, δεν είπε και δεν σκέφτηκε τίποτα κακό μήτε για τους ανθρώπους, που τον αδίκησαν, μήτε για τον Θεό, που δεν τον υπερασπίστηκε. Γι’αυτό ο Κύριος τον τίμησε και τον βοήθησε υπερβολικά. Του φανερώθηκε την ίδια νύχτα και του είπε «Εγώ είμαι ο Θεός του πατέρα σου του Αβραάμ. Μη φοβάσαι. Είμαι μαζί σου και θα σε ευλογήσω» (Γεν. 26, 24). Σαν άκουσε τα λόγια τούτα ο δίκαιος Ισαάκ, παρηγορήθηκε και εγκαρδιώθηκε. Η θεϊκή υπόσχεση δεν άργησε να εκπληρωθεί. Κοίτα πόση δύναμη έχει η ταπείνωση! Εκείνοι που πρωτύτερα τον είχαν διώξει, ήρθαν τώρα να τον συναντήσουν, να του ζητήσουν συγνώμη και να ομολογήσουν τη δύναμή του. «Είδαμε πια καθαρά ότι ο Κύριος είναι μαζί σου», του είπαν (Γεν. 26, 28). Και ποιος μπορεί να είναι δυνατότερος από εκείνον που έχει τον Θεό μαζί του;
Ας δούμε τώρα πώς ταξίδεψε σε ξένη γη ο γιος του Ισαάκ, ο Ιακώβ, όταν τον καταδίωκε ο αδελφός του, γιατί μεγάλη ωφέλεια θα αποκομίσουμε και απ’ αυτό. «Καθώς πήγαινε προς την Χαρράν», λέει η Αγία Γραφή, «έδυσε ο ήλιος. Και αφού πήρε ένα λιθάρι, το έβαλε για προσκέφαλό του και κοιμήθηκε στον τόπο εκείνο» (Γεν. 28, 10-11). Βλέπεις φιλοσοφική διάθεση, που δεν μπορεί να εκφραστεί με λόγια; Βλέπεις μεγαλοψυχία και απλότητα σε έναν νέο από πλούσια οικογένεια, αναθρεμμένο με κάθε φροντίδα και περιποίηση; Μια πέτρα χρησιμοποίησε για προσκέφαλο και πάνω στο χώμα πλάγιασε για να κοιμηθεί. Και αξιώθηκε να δει τον ίδιο τον Κύριο, που του είπε: «Εγώ είμαι ο Θεός του Αβραάμ και του Ισαάκ, των πατέρων σου. Μη φοβάσαι. Εγώ θα είμαι μαζί σου και θα σε προστατεύω σε κάθε δρόμο σου, όπου κι αν πας» (Γεν. 28, 13-15).
Αν λοιπόν θέλεις να είναι πραγματικά μεγάλα τα κατορθώματά σου, ούτε μεγάλα να τα θεωρήσεις, ούτε στον εαυτό σου να τα αποδώσεις ποτέ. Πάντα να ομολογείς ότι στη χάρη του Θεού οφείλονται όλα. Έτσι κάνεις τον Κύριο οφειλέτη σου, όχι μόνο για τα κατορθώματα, αλλά και για την ευγνωμοσύνη, τη μετριοφροσύνη, την ταπείνωσή σου. Έτσι κερδίζεις και την αγάπη, τη συμπάθεια, την ευμένεια των ανθρώπων· γιατί κανένας δεν είναι τόσο αγαπητός και συμπαθητικός, όσο ο ταπεινός.
Η ταπείνωσή σου, όμως πρέπει να είναι γνήσια και πηγαία, όχι υποκριτική ή επιφανειακή. Να είναι αμετάπτωτη και να εκδηλώνεται όμοια σε όλους, είτε φίλοι είναι είτε εχθροί, είτε μεγάλοι είτε μικροί. Να μην αποτελεί μόνο χαρακτηριστικό της εξωτερικής σου συμπεριφοράς, αλλά και βίωμα της καρδιάς σου.
Την αληθινή ταπεινοφροσύνη, που είναι συνδυασμένη με τη διάκριση, μπορεί να σου τη διδάξει ένα περιστατικό από το Ευαγγέλιο: «Όταν ο Ιησούς και οι μαθητές Του ήρθαν στην Καπερναούμ, πλησίασαν τον Πέτρο οι εισπράκτορες του φόρου για τον ναό και του είπαν: «Ο δάσκαλός σας δεν πληρώνει τις δύο δραχμές του φόρου;» (Ματθ. 17, 24). Παρατήρησε ότι δεν τόλμησαν να μιλήσουν στον Χριστό, αλλά στον Πέτρο· και σε αυτόν όχι επιθετικά, αλλά συγκρατημένα. Δεν κατηγόρησαν τον Κύριο. Απλώς ρώτησαν μα συστολή: «Δεν πληρώνει;». Γιατί δεν πίστευαν, βέβαια, πως ήταν Υιός του Θεού, Τον σέβονταν όμως για τα θαύματα που έκανε.
Τι απάντησε λοιπόν ο Πέτρος; «Ναι, πληρώνει.». Μα μόλις μπήκε στο σπίτι, όπου έμενε, και πριν πει τίποτα, τον πρόλαβε ο παντογνώστης Κύριος και του είπε: «Τι γνώμη έχεις, Σίμων; Οι βασιλιάδες της γης από ποιους εισπράττουν φόρους; Από τους δικούς τους γιους ή από τους ξένους;». «Από τους ξένους», αποκρίθηκε ο Πέτρος. «Επομένως οι γιοι τους απαλλάσσονται από την πληρωμή των φόρων», συμπέρανε ο Ιησούς (Ματθ. 17 ,25-26). Τι εννοούσε με αυτό; Ότι αφού οι γιοι των επίγειων βασιλιάδων απαλλάσσονται από τη φορολογία, πολύ περισσότερο Εκείνος, ο Υιός του ουράνιου Βασιλιά και Βασιλιάς ο ίδιος. Ωστόσο πρόσθεσε: «Για να μη σκανδαλίσουμε, πάντως, τους εισπράκτορες του φόρου, πήγαινε στη θάλασσα, ρίξε το αγκίστρι και πάρε το πρώτο ψάρι που θα βγάλεις· άνοιξε το στόμα του και θα βρεις μέσα ένα τετράδραχμο· παρ’ το και δώσε τους το, για μένα και για σένα» (Ματθ. 17, 27).
Βλέπεις ότι δεν αρνείται να πληρώσει το φόρο, ούτε και προστάζει απλά τον Πέτρο να τον πληρώσει. Πληρώνει, αφού πρώτα αποδεικνύει ότι δεν είναι υποχρεωμένος να το κάνει. Γιατί; Για να μη σκανδαλιστούν οι εισπράκτορες και οι μαθητές Του. Δεν δίνει δηλαδή τον φόρο σαν υποχρεωμένος σε πληρωμή, αλλά για την αδυναμία εκείνων.
Και για ποιο λόγο δεν τους λέει να δώσουν το φόρο από το ταμείο τους; Για να δείξει και σε τούτη την περίσταση ότι είναι Θεός και Κύριος του σύμπαντος, ότι εξουσιάζει και τη θάλασσα. Προείπε, λοιπόν, ότι από τον βυθό της θα πιαστεί ένα ψάρι, που θα πληρώσει τον φόρο. Και πραγματικά, με τη βουλή και το πρόσταγμά Του, πιάστηκε το ψάρι, που είχε στο στόμα του ένα τετράδραχμο. Αυτό το νόμισμα προσφέροντάς Του ως δώρο η θάλασσα, έδειξε την υποταγή της στον Δημιουργό της. Αλλά και ο Κύριος έδειξε την ταπείνωσή Του, πληρώνοντας φόρο στους εισπράκτορες-ο Θεός στους ανθρώπους, ο Πλάστης στα πλάσματα, ο ευεργέτης στους οφειλέτες.
Ας μην υπερηφανευόμαστε, λοιπόν, για τίποτα. Ας θεωρούμε τον εαυτό μας τιποτένιο. Είμαστε αμαρτωλοί; Αν το παραδεχόμαστε και το ομολογούμε με συντριβή, όπως ο τελώνης της ευαγγελικής παραβολής, γινόμαστε δίκαιοι. Είμαστε δίκαιοι; Αν πιστεύουμε ταπεινά πως είμαστε αμαρτωλοί, γινόμαστε δυο φορές δίκαιοι. Γιατί «ο Θεός εναντιώνεται στους υπερήφανους, στους ταπεινούς όμως δίνει τη χάρη Του» (Ιακ. 4, 6).
[“Θέματα ζωής” (από τις ομιλίες του αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου), τόμος Β΄, σελ. 36-44, εκδ. Ιερά Μονή Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής]
Πηγή: alopsis.gr