ΚΟΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ 2017 (Ὁμιλία τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης κ Γρηγορίου)

ΤΡΕΙΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΤΟΥ ΜΑΚΑΡΙΣΤΟΥ ΑΣΤΟΡΙΑΣ ΠΕΤΡΟΥ

Τις συνεντεύξεις του ο μακαριστός Αστορίας Πέτρος Αστυφίδης (οι οποίες είναι στην ελληνική γλώσσα) έδωσε στον πρώην Αμερικής (τότε Αρχιμανδρίτη) Παύλο Στρατηγέα τον Μάιο του 1988.

Πηγή: http://krufo-sxoleio.blogspot.gr/2017/07/blog-post_26.html

ΓΝΩΡΙΖΕΙΣ ΤΟ ΣΥΜΦΕΡΟΝ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΣΟΥ; (Ἁββάς Ἰσαάκ ὁ Σύρος)

ΓΝΩΡΙΖΕΙΣ ΤΟ ΣΥΜΦΕΡΟΝ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΣΟΥ; (Ἁββάς Ἰσαάκ ὁ Σύρος)

Χρειάζεται μεγάλος ἀγώνας, διότι τὰ πάθη ἔχουν μεγάλη δύναμη. Μὲ τὴ χάρη ὅμως τοῦ Θεοῦ θὰ νικήσει ὁ γενναῖος ἀθλητὴς ποὺ ἀγωνίζεται μ᾿ ὅλες τὶς δυνάμεις του.

Ὁ σωματικὸς κόπος καὶ ἡ μελέτη τῶν θείων Γραφῶν φυλᾶνε τὴν καθαρότητα τοῦ νοῦ. Ἀκόμη χρειάζεται καὶ πολλὴ προσευχή, ὥστε νὰ ἐπισκιάσῃ τὸν ἀγωνιστὴ ἡ Θεία Χάρη. Γιὰ ν᾿ ἀποκτήσῃ κανεὶς τὴ Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος χρειάζεται μεγάλος πνευματικὸς ἀγώνας, διότι εὔκολα παρασύρεται ὁ ἄνθρωπος στὸ κακὸ καὶ χάνει σὲ μιὰ στιγμὴ αὐτὸ ποὺ ἀπέκτησε ὕστερα ἀπὸ μεγάλους ἀγῶνες..

Στὴν καρδιὰ τοῦ ἀνθρώπου ὑπάρχει τὸ καλὸ καὶ τὸ κακό. Ἀπὸ τὸν ἀγῶνα τὸ δικό μας θὰ ἐξαρτηθεῖ πιὸ ἀπὸ τὰ δύο θὰ ἐπικρατήσει. Ἂν ἀφήσουμε τὸν ἑαυτό μας ἐλεύθερο, χωρὶς νὰ τὸν βιάσουμε, θὰ ἐπικρατήσει τὸ κακό. Ἀντίθετα ὅταν ἀγωνισθοῦμε, θὰ νικήσει τὸ καλὸ καὶ ἡ ἀρετή.

Ὁ ἀγώνας αὐτὸς εἶναι σκληρός. Θὰ πέσεις καὶ θὰ ξανασηκωθεῖς καὶ πάλι θὰ πέσεις καὶ πάλι θὰ σηκωθεῖς. Εἶναι ἀγώνας ἰσόβιος. Διότι ὁ σατανᾶς δὲν μᾶς ἀφήνει ἀνενόχλητους οὔτε μία στιγμή. Μία στιγμὴ ἀμελείας περιμένει, γιὰ νὰ τὴν ἐκμεταλλευθῇ καὶ νὰ κάνει ζημιὰ στὴν ψυχή μας.

Ὅπως εἴπαμε καὶ πιὸ πάνω, στὸν πνευματικὸ ἀγῶνα χρειάζεται ταπείνωση. Διότι μόνο τὴν προσευχὴ τῶν ταπεινῶν ἀκούει ὁ Κύριος. Ἡ προσεύχὴ τοῦ ταπεινοῦ “εἰσέρχεται εἰς τὰ ὦτα τοῦ Κυρίου. Οἱ ὀφθαλμοὶ τοῦ Κυρίου εἰσὶν ἐπὶ τοὺς ταπεινοὺς κατὰ τὴν καρδίαν”. Μὲ ταπεινὸ φρόνημα φώναξε δυνατὰ πρὸς τὸν Κύριο καὶ πές Του: “Κύριε ὁ Θεός μου, Σύ, ἐὰν θέλῃς, μπορεῖς νὰ φωτίσῃς τὸ σκότος τῆς ψυχῆς μου”.

Ὅταν ἡ ψυχὴ θερμανθεῖ ἀπὸ ἀγάπη πρὸς τὸν Θεό, τὰ πάντα τὰ θεωρεῖ σκουπίδια καὶ τιποτένια. Νύχτα καὶ μέρα δὲν σκέφτεται τίποτε ἄλλο ἐκτὸς ἀπὸ τὸν Ἰησοῦ Χριστό. Ἡ ἐπαφὴ τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸν Θεὸ εἶναι πιὸ γλυκειὰ κι ἀπὸ τὸ πιὸ ὡραῖο καὶ εὔγευστο φαγητό. Ὅταν ἡ ψυχὴ ἑνωθεῖ μὲ τὸν Θεό, τότε ἔρχονται καὶ τὰ δάκρυα τῆς πνευματικῆς ἀγαλλιάσεως. Καὶ τὰ δάκρυα αὐτὰ σὲ συνοδεύουν εἴτε τρῶς, εἴτε πίνεις, εἴτε μελετᾶς, εἴτε πρσεύχεσαι, σὰν καρπὸς τοῦ ἀγῶνα τῆς ψυχῆς. Αὐτὴ εἶναι ἡ ἀμοιβὴ ποὺ δίνει ὁ Θεὸς στοὺς ἐργάτες τῶν ἐντολῶν Του, ποὺ σὰν σκοπὸ τῆς ζωῆς τους ἔβαλαν τὸ συμφέρον τῆς ψυχῆς τους.

Ὅταν λοιπὸν σ᾿ ἐπισκεφθοῦν τὰ δάκρυα αὐτά, πάρε θάῤῥος καὶ προχώρα μὲ μεγαλύτερη δύναμη, γιὰ νὰ περάσῃς τὴ θάλασσα τῶν παθῶν. Ἀλλὰ πρόσεξε μήπως χάσεις τὸν πνευματικὸ θησαυρὸ τοῦ ἀγῶνα σου εἴτε ἀπὸ ἐγωϊσμὸ εἴτε ἀπὸ ἀμέλεια.

Ἂν δὲν ἔχεις κοπιάσει στὰ καλὰ ἔργα δὲν πρέπει νὰ μιλᾶς γιὰ τὶς ἀρετές. Διότι κάθε ἀρετὴ ποὺ γίνεται χωρὶς κόπο, λογίζεται σὰν “ἔκτρωμα” μπροστὰ στὰ μάτια τοῦ Θεοῦ. Οἱ στεναγμοὶ τῆς καρδιᾶς σου, οἱ προσευχὲς καὶ οἱ ἀγρυπνίες θὰ σὲ βοηθήσουν ν᾿ ἀποκτήσεις ἀρετή. Ὅσο ὅμως κι ἂν φωνάζεις μὲ προσευχὲς πρὸς τὸν Κύριο, δὲν σὲ ἀκούει, ἂν δὲν συνοδεύονται ἀπὸ ταπεινοφροσύνη. Ἡ ἐργασία τῶν ἐντολῶν καὶ πρὸ παντὸς ἡ ταπεινοφροσύνη κάνουν τὸν ἄνθρωπο θεὸ ἐπὶ τῆς γῆς. Ἡ πίστη καὶ ἡ ἐλεημοσύνη τὸν φέρνουν πιὸ γρήγορα στὴν καθαρότητα.

Ὅσοι ἔχουν θερμὴ ἀγάπη πρὸς τὸν Θεὸ ἑλκύονται ἀπὸ τὰ μέλλοντα ἀγαθά. Ὅσοι θερμαίνονται μὲ τὴν ἐλπίδα τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ἀπαλλάσσονται ἀπὸ τὰ κοσμικὰ πράγματα. Ἀλλὰ γιὰ νὰ φτάσῃ κανεὶς σ᾿ αὐτὴ τὴν ὑψηλὴ κατάσταση χρειάζεται μεγάλος ἀγώνας. Καὶ θὰ πρέπει ν᾿ ἀρχίσῃ κανεὶς ἀπὸ τὰ ἁπλᾶ καὶ εὔκολα γιὰ νὰ φτάσῃ στὰ δύσκολα. Θὰ πατήσει κανεὶς πρῶτα τὰ πρῶτο σκαλοπάτι τῆς ἀρετῆς, μετὰ τὸ δεύτερο κι ἔτσι σιγὰ-σιγὰ θὰ προοδεύσει στὴν πνευματικὴ ζωή.

Μ᾿ ἕνα ἅλμα δὲν φτάνει κανεὶς στὰ ὕψη. Ἂς μάθουμε νὰ ἐφαρμόζουμε πρῶτα τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ, καὶ ὕστερα ἀπὸ ἀγῶνες πολλοὺς καὶ μεγάλους θὰ μᾶς στείλει ὁ Θεὸς τὴ χάρη Του.

Εἶναι εὐτυχισμένοι ἐκεῖνοι ποὺ ἀποφάσισαν νὰ βαδίσουν τὸν δρόμο τῶν θλίψεων γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καὶ δὲν γύρισαν πίσω. Αὐτοὶ θὰ φτάσουν γρήγορα στὸ λιμάνι τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν. Μετὰ ἀπὸ τὸν κόπο καὶ τὶς ταλαιπωρίες θ᾿ ἀπολαύσουν ἀνάπαυση καὶ ξεκούραση. Καὶ θὰ εὐφραίνονται αἰώνια μὲ τὴν ἀπόλαυση τῶν μελλόντων ἀγαθῶν.

Ὅσοι τρέχουν στὸν δύσκολο δρόμο τῆς ἀρετῆς δὲν γυρίζουν πίσω οὔτε σκέφτονται τὶς δυσκολίες ποὺ θὰ συναντήσουν, ἀλλὰ μ᾿ ἐνθουσιασμὸ προχωροῦν στὸν στενὸ καὶ τραχὺ δρόμο, εὐχαριστώντας τὸν Θεὸ ποὺ τοὺς ἀξίωσε νὰ τὸν περάσουν. Ὅσοι ὅμως φοβοῦνται καὶ προχωροῦν μὲ δειλία καὶ φόβο, αὐτοὶ ποτὲ δὲν θὰ φτάσουν στὸ τέρμα, καὶ δὲν θὰ πάρουν τὸ στεφάνι τῆς νίκης, ποὺ χαρίζει ὁ Κύριος στοὺς ἀγωνιστὲς τῆς πίστεως.

Ὁ ὀκνηρὸς δὲν βάζει ποτὲ ἀρχὴ μετανοίας καὶ συνεχῶς ἀναβάλλει. Κι ἔτσι φτάνει στὴν ὥρα τοῦ θανάτου του ἀπροετοίμαστος. Ἂν θέλῃς νὰ προκόψῃς στὴν ἀρετή, μὴν ὑπολογίζῃς τὶς ἀπαιτήσεις τοῦ σώματος, διότι τὸ σῶμα εἶναι ἐχθρὸς τῆς ψυχῆς. Ἔχε τὴν ἐλπίδα σου στὸν Θεὸ καὶ μὲ ταπεινοφροσύνη προχώρα στὸν δρόμο τῆς ἀρετῆς. Γνώριζε ὅτι χωρὶς τὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ θὰ εἶσαι φτωχὸς καὶ γυμνός, στερημένος ἀπὸ κάθε πνευματικὸ ἀγαθό. Μὴ σὲ πιάνῃ δειλία καὶ φόβος στὸν ἀγῶνα. Ὁ γεωργὸς ποὺ περιμένει νὰ σταματήσουν οἱ ἄνεμοι γιὰ νὰ σπείρῃ, αὐτὸς ποτὲ δὲν θὰ σπείρει. Καλύτερα νὰ πεθάνῃς γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, παρὰ νὰ ζῇς μὲ ντροπὴ καὶ ὀκνηρία.

Ὅταν θέλεις νὰ βάλῃς ἀρχὴ στὸ ἔργο τοῦ Θεοῦ πρῶτα πρέπει ν᾿ ἀφήσῃς κάθε ἐλπίδα καὶ στήριγμα τῆς ζωῆς αὐτῆς. Ὅπως ἐκεῖνος ποὺ ἑτοιμάζεται γιὰ τὸν θάνατο δὲν σκέφτεται τίποτε ἄλλο παρὰ τὸ φοβερὸ αὐτὸ γεγονός, ἔτσι κι ἐκεῖνος ποὺ θέλει νὰ ἑνωθῇ μὲ τὸν Θεό, πρέπει νὰ πεθάνῃ γιὰ κάθε κοσμικὸ πρᾶγμα. Σοῦ θυμίζω καὶ πάλι ὅτι θὰ βρεῖς ἐμπόδια, ἀλλὰ μὴ χάσῃς τὴν ἐλπίδα σου.

Νὰ δυναμώνῃς μὲ τὴν πίστη στὸν Θεὸ καὶ μὲ τὴ σκέψη ὅτι τὰ πράγματα τοῦ κόσμου αὐτοῦ εἶναι πρόσκαιρα καὶ μάταια καὶ ὅτι ὁ μεγαλύτερος θησαυρὸς εἶναι ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν. Αὐτὴ τὴν ἔχει ἑτοιμάσει ὁ Θεὸς γιὰ τοὺς ἀγωνιστὲς κι ὄχι γιὰ τοὺς ῥάθυμους καὶ ὀκνηρούς. Ν᾿ ἀρχίζῃς τὸν ἀγώνα σου μ᾿ ἐνθουσιασμὸ καὶ ὄχι μὲ δειλία, διότι καὶ τὸ ὡραιότερο ἔργο εἶναι ἄχρηστο ὅταν γίνεται ἀπὸ ἄνδρα δίψυχο, ποὺ τὸ ἕνα μέρος τῆς ψυχῆς του εἶναι μὲ τὸν Θεὸ καὶ τὸ ἄλλο μὲ τὸν κόσμο. Ὁ Θεὸς θέλει ὁλόκληρο τὸν ἑαυτό μας.

Νὰ ἔχῃς τὴν ἐλπίδα σου βέβαιη στὸν Χριστό, γιὰ νὰ μὴν πάῃ ὁ κόπος σου χαμένος. Ὁ Κύριος εἶναι σπλαγχνικὸς καὶ δίνει τὴ χάρη Του σ᾿ αὐτοὺς ποὺ τὴ ζητᾶνε μ᾿ ἐπιμονή. Τὸν μισθὸ τὸν δίνει ὄχι ἀνάλογα μὲ τὴ δουλειὰ ποὺ κάναμε, ἀλλὰ μὲ τὴν προθυμία ποὺ δείξαμε. Κάνε ὅ,τι μπορεῖς γιὰ τὴ σωτηρία τῆς ψυχῆς σου. Προσευχήσου μὲ δάκρυα, διάβαζε τὶς θεῖες Γραφές, κάνε ἐλεημοσύνες. Ἀρκεῖ νὰ θερμαίνῃς τὴν καρδιά σου μὲ ἀγάπη πρὸς τὸν Θεό.

Μὴν ὑπολογίσῃς τὴ φυσικὴ ἀδυναμία τοῦ σώματος καὶ δειλιάσῃς. Διῶξε μακρυὰ τὴ φιλαυτία, τὴν πλεονεξία καὶ τὸν ἐγωϊσμό. Μίσησε τὰ ἔργα τῆς ἁμαρτωλῆς σάρκας καὶ ἀγωνίσου μὲ ἀνδρεῖο φρόνημα γιὰ τὴν κατάκτηση τῆς ἀρετῆς. Καὶ ἂν σὰν ἄνθρωπος πέσῃς, πάλι νὰ σηκωθῇς καὶ ποτὲ μὴ γυρίσῃς στὴν προηγούμενη ἁμαρτωλὴ ζωή σου. Πάντα μπροστὰ προχώρα μὲ χαρὰ καὶ προθυμία στὰ ἔργα τοῦ Θεοῦ, κι Αὐτὸς θὰ σ᾿ ἀνεβάσει στὴν κορυφὴ τῶν ἀρετῶν.

Πηγή: alopsis.gr/

Ὁμιλία τοῦ μακαριστοῦ π. Θεοδωρήτου στήν Κυριακή τοῦ Τυφλοῦ

(Πάρος 2007. Ὁ π. Καλλίνικος μπροστά στόν ἄπνου ὑποτακτικό του π. Θεοδώρητο.

Ἀρχείο Παναγιώτου & Μαρίνας Ἠλιοπούλου)

Τό θαῦμα τοῦ σημερινοῦ Εὐαγγελίου εἶναι ἕνα ἀπό τά σπάνια, διά τόν τρόπον τόν ὁποῖον ἐκτέλεσε ὁ Κύριος τό θαῦμα αὐτό, διότι πάντοτε κατόπιν αἰτήσεως ἔδινε τή χάρη Του. Ζητοῦσαν, παρακαλοῦσαν, ἐπλησίαζαν καί ἰᾶτο καί ἐθεράπευε καί ἔβγα­ζε τά δαιμόνια. Αὐτή τή φορά περνῶντας ἀπ’ τά Ἱεροσόλυμα, ὅταν εἶδε τόν τυφλόν, μόνος Του ἐπλησίασε, χωρίς νά Τοῦ πεῖ τίποτα ὁ τυφλός, καί ἔπτυσε κάτω, ἔκανε πηλό, λάσπη δηλαδή, τήν ἀκούμπησε στά μάτια του καί τοῦ εἶπε «πήγαινε νά πλυθεῖς στοῦ Σιλωάμ τήν πηγή», χωρίς νά τοῦ πεῖ τίποτε ἄλλο, ὅτι «θά γίνεις καλά» ἢ «ἔλα μετά πίσω νά σέ κάνω καλά». Ἀπόλυτη ὑπακοή, σά νἄχε πληροφορία μέσα ὁ τυφλός ὅτι ἐδῶ συμβαίνει κάτι μεγάλο, καί πῆγε κι ἦτανε μακριά ἡ πηγή  (θά τόν συνώδευσαν φαίνεται ἄλλοι) καί πλύθηκε καί ἐπέστρεψε λέει βλέπων. Οἱ Πατέρες ἐξη­γοῦν, ὅτι αὐτό τό ἔκανε ὁ Κύριος, ἀφ’ ἑνός γιά νά φανεῖ ἡ ὑπακοή του, ἀλλά καί γιά νά τόν δοῦν πορευόμενον τόσοι πολλοί, μέχρι νά πάει στοῦ Σιλωάμ, καί νά λένε «τί ἔπαθε αὐτός ὁ τυφλός, γιατί πάει ἐκεῖ καί τόν συνοδεύουν» καί νά γίνει τό θαῦμα ἀκουστό παντοῦ ὕστερα. 

Αὐτό τό ἔμαθαν κατόπιν οἱ Γραμματεῖς καί Φαρισαῖοι καί τούς πείραξε πάρα πολύ, γιατί ἔγινε τό Σάββατο. Φανταστεῖτε τυφλότητα τώρα! Ἀντί νά δώσουν δόξα στό Θεό καί νά ποῦνε πράγματι ἐδῶ πρόκειται περί γνησίου νά κάνει τέτοια θαύματα, αὐτοί ἀμέσως ἄρχισαν, ὅπως ἀκούσατε στό Εὐαγγέλιο, νά τόν ἐξετάζουν συνέχεια, νά καλοῦνε τούς γονεῖς μέ ἀποτέλεσμα ὁ ἁπλός αὐτός ὁ τυφλός ὁ ἀγράμματος νά τούς πεῖ κάπως εἰρωνικά: «μήπως θέλετε νά γίνετε μαθηταί [Αὐτοῦ];». Καί αὐτοί ἀμέσως μέ ὑπερηφάνειά: «ἐμεῖς τοῦ Μωϋσέως ἐσμέν μαθηταί, αὐτός εἶναι ἁμαρτωλός ἄνθρωπος, δέν τόν εἴδαμε πόθεν ἐστί». Ἐνῶ ὅλα τά ξέρανε, εἶχανε πεῖ καί στόν Ἡρώ­δη ἀκόμη, ὅταν ἐγεννᾶτο, ἀπό τίς προφητείες, ποῦ θά γεννηθεῖ. Ἀλλά ἡ κακία ὅτι θά χάσουνε τό βασίλειο καί τήν ἐξουσία πού εἶχαν διά τῆς διδασκαλίας δέν τούς ἄφηνε νά πιστέψουν. Αὐτή τήν τυφλότητα οἱ Πατέρες τήν διεκτραγωδοῦν στά ἔργα τους.

Τρία κακά μεγάλα εἶναι ἀπό τά ὁποῖα ὑποφέρει ὁ ἄνθρωπος: ἡ ἄγνοια (ἡ λήθη ὅπως λέγεται), ἡ ἀκηδία, ὅταν πέσει κανείς σέ πνευματική ἀφασία, νά μήν ἐνδιαφέρεται γιά τίποτα· ἡ ἄγνοια λοιπόν, ἡ πνευματική ἀφασία καί τό σκότος τῆς διανοίας, ὅπως εἶχανε πέσει τώρα οἱ Γραμματεῖς καί οἱ Φαρισαῖοι. Αὐτό τό σκότος, τό ἀποκαλεῖ ὁ Μέγας Ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής, ἀκαθαρσία τοῦ νοῦ, δηλαδή ὁ νοῦς σκοτίζεται ἐκείνη τήν ὥρα καί κάνει τά ἀντίθετα ἀπ' ὅ,τι πρέπει γιά τή σωτηρία, ὅπως ἔκαναν καί οἱ Γραμματεῖς καί οἱ Φαρισαῖοι. Τό ἴδιο βλέπομε δυστυχῶς νά συμβαίνει διά μέσου τῶν αἰώνων κατ’ ἐπανάληψιν ὅπως στούς Γραμματεῖς καί Φαρισαίους καί σ’ ὅλους τούς ἀνθρώπους πού δέν πιστεύουν καί εἰρωνεύονται καί κοροϊδεύουν, σάν ἀνοιχτομάτηδες αὐτοί, τούς «χαζούληδες» τοῦ Θεοῦ, πού ἀκοῦνε τό νόμο τοῦ Θεοῦ, πού πάνε στήν ἐκκλησία κι «ἐσύ [λένε] πήγαινε μέ τό Σταυρό μπροστά καί νομίζεις θ’ ἁγιάσεις», ἐνῶ ἐκεῖνοι ἔχουν ἄλλο τρόπο νά νικᾶνε στή ζωή. Εἶναι φοβερή ἡ ὑπερηφάνεια, πού ρίχνει ἡ ἄγνοια τόν νοῦ τοῦ ἀνθρώπου, διότι νομίζει ὅτι αὐτός ἔχει μόνο τήν ἀλήθεια, ὅπως οἱ Γραμματεῖς καί οἱ Φαρισαῖοι καί τόν ρίχνει σέ κακία καί σέ κατάκριση. 
Ὅταν ὁ Κύριος ἐθεράπευσε τόν τυφλόν τόν ἐκ γενετῆς, μετά ὅτι ἔμαθε μέ τό διάλογο πού εἶχαν μέ τούς Γραμματεῖς καί Φαρισαίους, τόν πέταξαν αὐτοί ἔξω, ὅταν τούς ἔκανε τόν διδάσκαλο, γιατί πράγματι τούς ἔκανε τόν διδάσκαλο καί ἦταν φωτισμένος καί ἤθελε νά τούς ὁδηγήσει στό Φῶς. Καί μόλις τό ἔμαθε αὐτό ἀμέσως ὁ Κύριος, πάει μόνος Του τόν πλησιάζει καί γίνεται ἐκεῖ ἕνας καταπληκτικός διάλογος. «Ἐσύ πιστεύεις στόν Υἱό τοῦ Θεοῦ;», τοῦ λέει. «Καί τίς ἐστίν Κύριε ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, ἵνα πιστεύσω»; «Καί ἑώρακας Αὐτόν - τοῦ λέει [ὁ Κύριος] -, καί ὁ λαλῶν μετά σοῦ, Αὐτός ἐστίν». Καί ἀμέσως ἐκεῖνος «πιστεύω, Κύριε!» καί πεσών προσεκύνησε. Ἐπανελήφθη δηλαδή αὐτό πού ἔγινε μέ τή Σαμαρείτιδα τήν περασμένη Κυριακή. «Τίς ἐστιν ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ;», ρωτάει ὁ τυφλός. «Ἐγώ ὁ λαλῶν σοι!». Σέ κανέναν δέν τό εἶπε αὐτό [παρά μόνο] στόν τυφλό καί στήν ἁμαρτωλή, τόσο φανερά νά ἀπεκαλύψει τήν Μεσιακή του ἰδιότητα, διότι ἦτο καθαρή ψυχή μέ ταπείνωση, εἴχε πραότητα, εἶδε ὁμολογία, πρό πάντων ὁμολογία, αὐτό Τον εὐχαρίστησε τόν Κύριο. Διότι ἕνας ἀγράμματος ἔκανε ὁμολογία ἐνώπιον τῶν Γραμ­­ματέων καί τῶν Φαρισαίων καί τούς ταπείνωσε. 
Ὅπως πολλές φορές ἀκούω με­ρι­κούς δικούς μας, τοῦ παλαιοῦ ἑορτολογίου, νά μιλοῦν μέ θεολόγους καί νά τούς ταπεινώνουν κι’ ἄς εἶναι θεολόγοι, διότι ἡ πράξη ζωοποιεῖ τήν ἀλήθεια πού ἔχουμε μέσα μας καί τήν θεωρία καί μᾶς κάνει διδασκάλους. Ἡ πράξη ἔχει μεγάλη σημασία. Αὐτό τό φωτισμό πού πῆρε ὁ τυφλός κινδυνεύουμε κι' ἑμεῖς νά τόν χάσουμε, νά μή ἔχουμε αὐτόν τόν φωτισμό πού λαβαίνουμε ἀπό τό Βάπτισμα καί ἀπό τήν Ἐκκλησία καί νά πέσουμε στήν τάξη τῶν Γραμματέων καί Φαρισαίων στό σκοτάδι, ἐάν δέν ἀνανεώνουμε μέ ζῆλο αὐτόν τό φωτισμό, ὁ ὁποῖος πρέπει νά μᾶς στοιχίσει καί σέ χρόνο καί σέ πράξη.

Ὅπως οἱ Πατέρες μας τό 1924. Φτωχοί ἦτανε τότε, ἀγράμματοι οἱ περισσότεροι, ἀλλά πηγαίνανε σέ ἀγρυπνίες, τούς κοροϊδεύανε στίς ἐργασίες τους, πολλοί χάσαν καί τίς εργασίες τους. Ἔχουμε καί μάρτυρα ἔγκυο γυναίκα [πού πῆγε] νά ὑπερασπιστεῖ τόν παπᾶ της καί νά τῆς δώσει μέ τόν ὑποκόπανο ὁ χωροφύλακας καί νά πεθάνει καί αὐτή καί τό μωρό. Λοιπόν, ὅλα αὐτά εἶναι ἀκριβῶς παράλληλα μέ τήν ὁμολογία τοῦ τυφλοῦ. Ἐπειδή ἔκανε τήν ὁμολογία, ἀξιώθηκε νά μιλήσει μέ τόν Μεσσία καί νά Τοῦ ὁμολογήσει ὅτι εἶναι ὁ Μεσσίας. Ἔτσι λοιπόν μή ζητᾶμε πρό τῆς ὁμολογίας, τά τῆς χάριτος τῆς ὁμολογίας καί τήν χαρά πού φέρνει ἡ ὁμολογία! Εἴδατε, ἂν ἔχετε διαβάσει στό Γεροντικό, ὁ Ἅγιος Ἀντώνιος μές στούς πολλούς πειρασμούς πού εἶχε, κάποτε κουράστηκε πάρα πολύ, ὅλη τή νύχτα τόν πειράζαν οἱ δαίμονες, τόν σέρνανε νά τόν βγάλουνε μέσα ἀπό τό κελί. Στό τέλος δέν ἄντεξε καί σάν νά δάκρυσε καί εἶπε: «Ποῦ εἶσαι, Κύριε, ποῦ ἦσουν;», ὅταν ἦρθε ἕνα Φῶς καί σκόρπισε τούς δαίμονες: «Ἐδῶ ἦμουν Ἀντώνιε, περίμενα νά δῶ τόν ἀγῶνα σου». Ἡ ἐπιβράβευση ἔρχεται μετά τήν ὁμολογία. Πρέπει πρῶτα νά κάνουμε κάτι, νά ἐφαρμόσουμε τόν νόμο, ὄχι προτοῦ καί μέ τήν πρώτη προσευχή πού κάνουμε, θέλουμε ὅλα τά αἰτήματα νά ἐκπληρωθοῦν. Διότι μέσα στόν σκοτισμό πού ἔχουμε (ὅλοι μας εἴμαστε σκοτισμένοι, ὅταν ἕνας Ἅγιος [Γρηγόριος] Παλαμᾶς ἔλεγε: «Παναγία μου, φώτισόν μου τό σκότος», γιατί ἤθελε περισσότερη λάμψη ἀπ’ ἐκείνη πού εἶχε) πάει νά πεῖ ὅτι δέν ξέρουμε τό συμφέρον μας καί δέν πρέπει νά αντιδρούμε καί νά τά βάζουμε μέ τό Θεό ὅταν δέν λαβαίνουμε αὐτά πού ζητᾶμε. Γι' αὐτό λέει, πολύ ὡραῖα, καί ὁ Ἅγιος ὁ Χρυσόστομος: «τί φωνάζεις; ἔλαβες ἐντο­λήν λαβεῖν». Στήν ὥρα δηλαδή πού δέν ἔλαβες, ἔλαβες, διότι ἦταν ἡ ἀπάντη­ση τοῦ Θεοῦ, ὅτι δέν σέ σύμφερε αὐτό τό πρᾶγμα, ἐκείνη τήν ὥρα, γιά κεῖνο τό σκοπό, γιά κεῖνο τό πρόσωπο, γιά κεῖνη τήν περίπτωση. Ὁ φωτισμός καί ἡ γνώση τοῦ Θεοῦ ἔχει μεγάλη σημασία στή ζωή μας. Νά φανταστείτε ὅτι ὁ Κύριος ἀποκαλεῖ «αἰώνιον ζωήν» τήν γνῶσιν τοῦ θελήματός Του. Ὅταν ἔκανε τήν ἀρχιερατική προσευχή ὁ ἵδιος ὁ Κύριος εἶπε: «Αὕτη ἐστίν ἡ αἰώνιος ζωή ἵνα γινώσκωσί Σε, Πάτερ, τόν μόνον ἀληθινόν Θεόν». Αὐτή εἶναι ἡ αἰώνια ζωή, γιά νά νά σέ γνωρίζουμε τόν μόνον ἀληθινόν Θεόν. «Καί ὅν ἀπέστειλας Ἰησοῦν Χριστόν».  Βλέπετε λοιπόν, ἡ αἰώνια ζωή ἀρχίζει ἀπό τώρα μέ τήν γνώση τοῦ Θεοῦ. Και γιά νἄρθει ἡ γνώση πρέπει νά διαβάζουμε, νά μετέχουμε τῶν Μυστηρίων, νά ὁμολογοῦμε αὐτό πού πιστεύουμε, χωρίς τή βία καί τότε, ἀπό κεῖνη τήν ὥρα νά γνωρίζουμε ὅτι ἡ Χάρις καί οἱ ἄκτιστες ἐνέργειες καί ἡ Εἰρήνη τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, θ’ ἀρχίσει ἀπό τώρα νά βιοῦται καί νά κορυφωθεῖ εἰς τήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Ἀμήν.

Πηγή: http://krufo-sxoleio.blogspot.gr/2017/05/blog-post_74.html

ΔΕΙΤΕ ΓΙΑΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΑ ΑΝΑΜΜΕΝΟ ΤΟ ΚΑΝΤΗΛΙ ΚΑΙ ΤΙ ΣΥΜΒΟΛΙΖΕΙ

ΔΕΙΤΕ ΓΙΑΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΑ ΑΝΑΜΜΕΝΟ ΤΟ ΚΑΝΤΗΛΙ ΚΑΙ ΤΙ ΣΥΜΒΟΛΙΖΕΙ

Σύμφωνα με την ορθόδοξη παράδοση έχουμε αναμμένο στο εικονοστάσι του σπιτιού μας ένα καντήλι ως θυσία σεβασμού και τιμής προς τον Θεό, την Παναγία και τους αγίους.

Η συνήθεια αυτή φωτίζει τις ψυχές μας, αλλά διατηρεί και τον βαθύ χριστιανικό συμβολισμό της. Τι συμβολίζει λοιπόν το καντήλι και γιατί πρέπει να είναι πάντα αναμμένο; Και ποια είναι η ευχή που πρέπει να συνοδεύει το άναμμά του;

Ο Άγιος Συμεών Θεσσαλονίκης γράφει ότι το λάδι που καίει στα καντήλια μας «τον του Θεού υπεμφαίνει έλαιον». Το έλεος του Θεού που φανερώθηκε όταν η περιστερά του Νώε επέστρεψε στην Κιβωτό για να σημάνει την παύση του κατακλυσμού έχοντας στο ράμφος της κλάδο ελαίας. Ή όταν ο Ιησούς, καθώς προσευχόταν εκτενώς, πότιζε με τους θρόμβους του ιδρώτος του την ελιά, κάτω από τα κλαδιά της οποίας γονάτισε τη μαρτυρική εκείνη νύχτα στο Όρος των Ελαιών.

Το λάδι λοιπόν συμβολίζει το άπειρο έλεος του Θεού, αλλά και τα καντήλια συμβολίζουν την Εκκλησία που είναι μεταδοτική Θείου ελέους και φωτιστική. Και όπως ο Κύριος προσευχήθηκε στον κήπο των Ελαιών, έτσι και ο ναός με τα καντήλια, αλλά και το εικονοστάσι μας, μετατρέπεται σε νέο κήπο και ελέους (λαδιού) και ελέους θεϊκού.

Γιατί πρέπει να κρατάμε το καντήλι μας αναμμένο μπροστά στις άγιες εικόνες;

1ον: Γιατί η πίστη μας είναι φως. «Εγώ ειμί το φως του κόσμου», είπε ο Κύριος. Το φως της κανδήλας λοιπόν μας θυμίζει το φως με το οποίο ο Χριστός καταυγάζει τις ψυχές μας.

2ον: Για να μας θυμίζει ότι η ζωή μας πρέπει να είναι φωτεινή σαν των αγίων. Εμείς οι χριστιανοί είμαστε «τέκνα φωτός», κατά τον Απόστολο Παύλο.

3ον: Για να ελέγχει τα σκοτεινά μας έργα, τις κακές μας ενθυμήσεις και επιθυμίες. Για να λάμψει «το φως ημών έμπροσθεν των ανθρώπων, όπως ίδωσιν ημών τα καλά έργα και δοξάσωσι τον Πατέρα ημών τον εν τοις ουρανοίς».

4ον: Είναι μια μικρή δική μας θυσία, σημείο και δείγμα της ευγνωμοσύνης και της αγάπης που οφείλουμε στον Θεό για τη μεγάλη θυσία που έκανε για μας. Με αυτήν την προσφορά και με την προσευχή μας τον ευχαριστούμε για τη ζωή, για τη σωτηρία και για όλα όσα μας χαρίζει η άπειρη αγάπη του.

5ον: Για να είναι φόβητρο στις δυνάμεις του σκότους, που μας επιτίθενται με ιδιαίτερη πονηρία πριν και κατά την ώρα της προσευχής και θέλουν να απομακρύνουν τη σκέψη μας από τον Θεό. Οι δαίμονες αγαπούν το σκοτάδι και τρέμουν το φως – και του Χριστού αλλά και εκείνων που αγαπούν τον Χριστό.

6ον: Για να μας παρακινεί σε αυτοθυσία. Όπως δηλαδή με το λάδι καίγεται στο καντήλι το φυτίλι, έτσι και το δικό μας θέλημα να καίγεται με τη φλόγα της αγάπης για τον Χριστό και να υποτάσσεται πάντοτε στο θέλημα του Θεού.

7ον: Για να μάθουμε ότι, όπως δεν ανάβει το καντήλι χωρίς τα δικά μας χέρια, έτσι και το εσωτερικό καντήλι της καρδιάς μας δεν ανάβει χωρίς τα χέρια του Θεού.

Η Προσευχή κατά το άναμμα του καντηλιού:

Ούτω λαμψάτω το φως ημών έμπροσθεν των ανθρώπων, όπως ίδωσιν ημών τα καλά έργα και δοξάσωσιν τον Πατέρα ημών τον εν τοις ουρανοίς.

Πηγή: asimpiestos.blogspot.com

ΑΝΑΛΥΟΝΤΑΣ ΤΟ ΠΕΡΙ ΠΙΣΤΕΩΣ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ (π.Εὐθύμιος Μπαρδάκας)

\

(Τό αφιερώνω στόν Μακαριστόν Ποιμενάρχη της Ορθοδόξου Εκκλησίας, κατακτητήν της καρδιάς μου καί Αστέρα Μέγιστον της Ορθοδοξίας, Αγιον Πρώην Φλωρίνης Χρυσόστομον εκ Μαδύτου!!!

…………Ἡ ἐγκυρότης, εἶναι κάτι τό ὁποῖο ΚΕΡΔΙΖΕΤΑΙ ἀπό τόν Πιστό, ὁ ὁποῖος διά τῆς συμπεριφορᾶς του καί τῆς ἐν γένει παρουσίας του στό περιβᾶλλον του, κερδίζει τήν ἐκτίμηση καί τήν ἀποδοχή τῶν γύρω του, μέ ἀποτέλεσμα νά ἒχη θετική ἐπίδραση ἐπάνω τους καί νά «μετροῦν» ο λόγος του καί αἱ θέσεις του.

Τό ἲδιο, φυσικά, συμβαίνει καί μέ τόν ὃρο «ἐπίδρασις».

Αἱ ἰδιότητες αὐταί, ἐνυπάρχουν στον ἀληθινά Πιστό, καί ἀποτελοῦν ΔΩΡΑ τῆς ἰδίας του τῆς Πίστεως (π.Ευθύμιος).

Ὁ Ἃγιος Νεκτάριος, μεταξύ τῶν πολλῶν Προσευχῶν καί Διδαχῶν τίς ὁποῖες μᾶς ἂφησε, μᾶς ἒδωσε καί ἓνα ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΟ κείμενο, στό ὁποῖο μᾶς ὁδηγεῖ κατά τρόπο, ὂχι μόνον γλαφυρό ἀλλά καί μέ καταπληκτικῆς ἐπιτυχίας στόχευση, στήν ΟΥΣΙΑ τοῦ θέματος τό ὁποῖον θίγει.
Εἶναι τό περί ΠΙΣΤΕΩΣ κείμενό του, τό ὁποῖο πρέπει νά μελετήσωμε καί νά άναλύσωμε ὃσο καλλίτερα μποροῦμε.
Μᾶς λέγει:
«Ἡ Πίστις εἶναι τό ὑπό τοῦ Χριστοῦ ἐν τῆ καρδία τῶν πιστῶν φυτευμένον δένδρον, τοῦ ὁποίου οἱ καρποί εἶναι το ΘΑΡΡΟΣ, ἡ ΜΕΓΑΛΟΨΥΧΙΑ, ἡ ΑΥΤΑΠΑΡΝΗΣΙΣ, ἡ ΥΠΟΜΟΝΗ, ἡ ΚΑΡΤΕΡΙΑ, ἡ ΙΣΧΥΣ και ἡ ΒΟΥΛΗΣΙΣ.
Την ἀλήθειαν ταύτην, μαρτυροῦσι τά κατορθώματα τῶν Ἁγίων και ἐνδόξων Πατέρων μας, οἳτινες τοιαῦτα καί τηλικαῦτα ἒργα εἰργάσαντο καί ἠγωνίσαντο Βασιλείας…… Και κατώρθωσαν διά τῶν μεγάλων ἐκείνων ἀγώνων να ἐπικρατήση ἡ Ὀρθοδοξία»
Ὃλες αὐτές οἱ ἰδιότητες τίς ὁποῖες χαρίζει στον Πιστό ἡ ΠΙΣΤΙΣ, ἂν τίς προσέξωμε θά δοῦμε πώς τόν καθιστοῦν ΑΤΡΩΤΟΝ σέ κάθε ἐπίθεση τῶν σκοτεινῶν δυνάμεων καί τοῦ δίδουν τήν δυνατότητα νά άντιμετωπίση κάθε εἲδους ἐπιβουλή.
Εἰδικῶς στίς ἡμέρες μας, δηλαδή στήν σημερινή πραγματικότητα στήν ὁποία ΚΥΡΙΟΣ στόχος τῶν πάσης φύσεως σκοτεινῶν δυνἀμεων εἶναι ἡ Χριστιανωσύνη καί εἰδικῶς ἡ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ, αὐτά τά «ὃπλα» μᾶς εἶναι ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ.
Γιά νά ἀξιοποιηθοῦν, ὃμως, πλήρως, εἶναι φυσικόν νά πρέπη νά τά γνωρίζωμε πολύ καλά.
Ἂς προσπαθήσωμε, λοιπόν, νά γνωρίσωμε καλλίτερα αὐτά τά «ὃπλα», ἐμβαθύνοντας, κατά τό δυνατόν, στα νοήματα τά ὁποῖα, ἓκαστον ἐξ αὐτῶν ἐκφράζει, ἐξετάζοντας κατ’ἀρχήν τήν σημασίαν ἑκάστης λέξεως κατά τήν καθαρῶς «γλωσσικήν» της διάστασιν καί ἐν συνεχεία προσπαθῶντας νά «εἰσέλθωμε» στό νόημα μέ τό ὁποῖο ὁ Ἃγιος Νεκτάριος τήν Χρησιμοποιεῖ.

ΘΑΡΡΟΣ:
Εἰς τήν Ἑλληνικήν γλῶσσαν ἡ λέξις Θάρρος, σημαίνει κυρίως : «ἀφοβία», «κουράγιο», «τόλμη πρός πρᾶξιν τινά ἢ ἐναντίον κάποιου».
Ἡ Πίστις λοιπόν, μᾶς ὁπλίζει μέ τίς ἀνωτέρω ἰδιότητες καί δυνάμεις, πού, ὃπως γίνεται εὐχερῶς ἀντιληπτὀν, εἶναι γιά κάθε Πιστό, «ὃπλα» πολύ ἰσχυρά
Τό δένδρον, λοιπόν,τῆς Πίστεως, καθιστᾶ τόν Πιστόν ἱκανόν νά ΜΗ ΦΟΒΑΤΑΙ τούς κινδύνους πού τοῦ παρεμβάλλουν στον δρόμο του αἱ σκοτειναί δυνάμεις, τόν ἐφοδιάζει μέ τό κουράγιο πού ἀπαιτεῖται νά ἒχη προκειμένου νά ἀντιμετωπίση τίς δυσκολίες αἱ ὁποῖαι λυγίζουν τούς, μακρᾶν τῆς Πίστεως, ἀνθρώπους καί τόν καθιστᾶ ἱκανόν νά μή διστάζη νά προβαίνη εἰς ἐνεργείας ἀκόμα καί ἐνεργητικῆς ἀντιδράσεως ἒναντι κακοδόξων, αἱρετικῶν καί προσπαθούντων νά διασπάσουν καί νά βλάψουν τάς Ὀρθοδόξους διδασκαλίας καί Ἀρχάς.
Εἶναι τό ὃπλον μέ τό ὀποῖον οἱ Μάρτυρες τῆς πίστεώς μας ἀντιμετώπισαν ἀπειλάς, βασανιστήρια ἀκόμα καί τόν σωματικόν θάνατον πού τούς ἐπέβαλαν οἱ παντεῖοι διῶκται των.
Εἶναι ἡ ἐσωτερική ἐκείνη δύναμις ἡ ὁποία ὣπλισε τούς ΠΑΙΔΑΣ ΕΝ ΤΗ ΚΑΜΙΝΩ καί τούς κατέστησε ἀτρώτους ἀπέναντι τῶν παμφάγων πυρίνων γλωσσῶν.
Εἶναι ἡ δύναμις ἡ καθιστῶσα τούς ΑΛΗΘΩΣ Πιστούς Ἱερωμένους (ἀλλά καί Λαϊκούς), ἱκανούς νά μή φοβοῦνται νά ἐλέγξουν τάς ἀντιορθοδόξους καί αἱρετικάς θέσεις ρασοφόρων καί μή, κατεχόντων ἐξεχούσας θέσεις εἰς τήν Ἱεραρχίαν διαφόρων κακοδόξων ὁμάδων ἀτόμων, ἀνεξαρτήτως τῶν συνεπειῶν.
Καί τό θάρρος αὐτό, ἒρχεται ὡς φυσική συνἐπεια τῆς ΒΕΒΑΙΟΤΗΤΟΣ πώς Ὁ Ἀρχηγός τῆς Πίστεώς μας, εἶναι ἀνά πᾶσαν στιγμήν εἰς τό πλευρόν τοῦ Πιστεύοντος μέ ΖΕΟΥΣΑΝ καί ΕΝΕΡΓΟΝ πίστιν.
ΜΕΓΑΛΟΨΥΧΙΑ :
Μέ τόν ὃρον αὐτόν, ἡ Ἑλληνική Γλῶσσα, ἀποδίδει τό «μεγαλεῖον τῆς ψυχῆς», τήν «μεγαλοφροσύνην», τήν «γενναιοδωρίαν» (ἀλλά καί ἀρνητικές ἰδιότητες ὃπως π.χ. «ψευτοπαλληκαριά», «ὑπεροψίαν», «καυχησιολογίαν», πού, ὃπως εἶναι φυσικόν, δέν ἒχουν σχέσιν μέ τήν ἒννοιαν τἠν ὁποίαν προσδίδει εἰς τόν ὃρον Ὁ Ἃγιος Νεκτάριος)
Κυρίως, ἐδῶ, ὁ ὃρος χρησιμοποιεῖται γιά νά ἐπισημάνη τήν ὓπαρξιν γενναιοδωρίας, τόσον εἰς ὑλικά θέματα ὃσον καί εἰς θέματα ἁπτόμενα τῶν ἀνθρωπίνων σχέσεων καί τῆς ἀνεκτικότητος ἒναντι τῶν κακοτήτων τῶν ἐκδηλουμένων ὑπό συνανθρώπων μας.
Ἡ μεγαλοψυχία, ἒχει ἂμεσον σχέσιν μέ τό νά μή «ξεσυνεριζόμαστε» (ὃπως λέει ὁ Λαός μας) τίς ἐπιβουλές, τίς κακόβουλες, καθ’ἡμῶν, ἐνέργειες καί τίς πάσης φύσεως βλαπτικές ἐνέργειες, τίς προερχόμενες ἀπό συνανθρώπους μας καί ἀντί νά τούς «καταρώμεθα» νά παρακαλοῦμε Τόν Κύριο νά τούς συνετίση καί νά μή τούς καταμετρήση τίς ἐχθρικές των ἀντιδράσεις, ενῶ ἐμεῖς τούς ἒχωμε συγχωρήσει άπό μέσα τήν καρδιά μας.
ΑΥΤΑΠΑΡΝΗΣΗ
Ἡ αὐταπάρνηση, εἶναι ταυτόσημος μέ τήν αὐτοθυσία καί σημαίνει, κατά βάσιν, τήν «πιστή ἐκτέλεση τοῦ καθήκοντος».
Σημαίνει, ὃμως, πολύ περισσότερα.
Εἶναι ἡ ἑδραία ἀπόφασις τοῦ ἀνθρώπου, νά μή «λογαριάση» οὒτε τήν ἲδια του τήν ζωή, προκειμένου νά παραμείνη πιστός στις ἐντολές τῆς Πίστεώς του καί νά σταθῆ στό πλευρό κινδυνευόντων συνανθρώπων του, γιά νά τούς βοηθήση ὃσο μπορεῖ.
Ἡ ἀδιαφορία γιά τά ταπεινά, γήινα καί ὑλικά συμφέροντα, μέσα στα ὁποῖα συμπεριλαμβάνεται καί ἡ ἲδια του ἡ ζωή, προκειμένου νά μή γίνη ἐπίορκος καί περιφρονήση τά νάματα τῆς Πίστεώς του, πρέπει νά γίνη βίωμα τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανοῦ, ἂν θέλη νά εἶναι πραγματικά μέλος τοῦ ποιμνίου Τοῦ Κυρίου μας.
Πρέπει νά ἐνθυμούμεθα πάντοτε, πώς οἱ παντεῖοι ἐχθροί πού κατέκτησαν καί βασάνισαν τόν Λαό μας, τό ΠΡΩΤΟ πού ζητοῦσαν ἦτο τό νά ΑΛΛΑΞΟΠΙΣΤΗΣΩΜΕ...! μέ τήν ἀπειλή Βασανιστηρίων καί θανάτου...!
Καί ἐκεῖ ἡ αὐταπάρνησις πρέπει νά θριαμβεύση. Ὃταν ὁ Λαός μας εἶχε ὡς προμετωπίδα του «ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΤΗΝ ΠΙΣΤΗ ΤΗΝ ΑΓΙΑ», οὐδείς ἐδέχετο αὐτόν τόν ταπεινωτικόν καί προδοτικόν συμβιβασμόν, ἀλλά προτιμοῦσε ἀκόμα καί αὐτόν τόν θάνατον, προκειμένου νά μή προδώση τήν Ἁγίαν του Πίστιν (μέ τάς ἀπαραιτήτους, πάντοτε, ἐξαιρέσεις).
Καί ὃταν οἰ δυνάστες ἒβλεπαν τήν ἀποφασιστικότητα καί τήν δύναμιν πού ἒκρυβαν στά στήθη των οἱ «ραγιάδες» πού ἒδειχναν τόσην αὐταπάρνησιν, πολλές φορές, λύγιζαν οἱ ἲδιοι, καί μάλιστα, ἀρκετοί μετεστράφησαν καί ἂλλαξαν αὐτοί...!
Τό παράδειγμα αὐτῶν πού διέθεταν αὐτήν τήν δύναμιν στούς νεωτέρους, ἦτο πάντοτε καταλυτικόν καί εὐεργετικόν, καθ’ὃσον ἀτσάλωνε τήν ἀποφασιστικότητα καί τήν αὐταπάρνησιν καί τῶν νεωτέρων.
ΥΠΟΜΟΝΗ - ΚΑΡΤΕΡΙΑ
Ἡ ὑπομονή, ἡ ὁποία εἶναι σχεδόν ταυτόσημος μέ τήν καρτερίαν, εἶναι ἡ ἐγκαρτέρησις καί ἡ ἀνεκτικότης.
Ὃ,τι καί νά μᾶς συμβαίνη, δέν πρέπει νά ἀπελπιζώμεθα.
Μέ τά μάτια μας στραμμένα στον Οὐρανό, μέ τήν θερμή καί μετά οὐσιαστικῆς Πίστεως Προσευχή μας, καί μέ τήν ΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑ πώς, ἐκεῖ ψηλά, Ὁ Κύριός μας μᾶς ἀκούει καί εἶναι πάντοτε ἓτοιμος νά μᾶς παράσχη τήν ἀμέριστη βοήθειά Του, δέν δικαιούμεθα νά ἀγωνιοῦμε ὑπερμέτρως, νά ἀπελπιζώμεθα καί νά καταρρέωμε, μή ἒχοντες ὑπομονήν καί καρτερίαν.
Ὃλες οἱ δυσκολίες παρέρχονται καί τό μόνο πού ἀφήνουν πίσω τους εἶναι ἡ πικρή γεύση τῆς ἀπελπισίας καί τῆς ὀλιγοπιστίας μας.
Οἱ δοκιμασίες, πάσης φύσεως, πρέπει νά γίνωνται ΜΑΘΗΜΑΤΑ καί νά μᾶς φέρνουν πιό κοντά στήν Προσευχή, τήν Ἱκεσία μας πρός τόν Οὐράνιον Πατέρα μας καί τήν διάθεσίν μας νά ὑπομείνωμεν τά πάντα μέ τήν ΕΛΠΙΔΑ νά μή λείπη ἀπό τήν ψυχή μας, διότι ἡ ἀπελπισία εἶναι ἓνα ἀπό τά σατανικά ὃπλα πού χρησιμοποιοῦν αἱ σκοτειναί δυνάμεις γιά νά ποδηγετήσουν τούς ἀνθρώπους...!
Στό μυαλό τῶν ἀνθρώπων, «μπαίνουν» σκέψεις (ὂχι ἀπό μόνες τους βέβαια), ὃπως «χάθηκαν ὃλα», «δέν ὑπάρχει ἐλπίδα», «καταστροφή», κ.λπ., πού μεταβάλλουν τό ἂτομο σέ μία καταρρακωμένη προσωπικότητα, πού ὁδηγεῖται σταδιακῶς στόν μαρασμό, τήν ἀπομόνωσή του καί τελικῶς στήν ἀπελπισία καί τήν καταφυγή του σέ ψυχιάτρους καί ἀρρωστημένες καταστάσεις.
Ἡ Ἁγία Ὑπομονή, περιμένει τήν ἐπίκλησή μας, προκειμένου νά σταθῆ δίπλα μας καί νά μᾶς στηρίξη σέ ΚΑΘΕ μας δύσκολη στιγμή.
Καί αὐτήν τήν δυνατότητα τήν «κερδίζει» ὁ κάθε Πιστός Χριστιανός, αὐτομάτως μέ τό νά ἒχη ΖΕΟΥΣΑ καί ΕΝΕΡΓΟ πίστιν...!
ΙΣΧΥΣ
Πολλές οἱ σημασίες πού ἒχει αὐτή ἡ λέξις. «σωματική δύναμις, ρώμη», «στρατιωτική δύναμις», «ἐξουσία», «δύναμις ἐπιβολῆς», «ὑλική βία», «ἐπίδρασις», «ἐγκυρότης», φυσικά, μποροῦμε εὐχερῶς νά ἀπορρίψωμε τάς σημασίας αἱ ὁποῖαι δέν συνάδουν μέ τό νόημα τῆς «γραφῆς» τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου, («στρατιωτική δύναμις- ἐξουσία-δύναμις ἐπιβολῆς- ὑλική βία), ὁπότε μᾶς μένουν αἱ σημασίαι «ἐπίδρασις» καί «ἐγκυρότης».
Ἡ ἐγκυρότης, εἶναι κάτι τό ὁποῖο ΚΕΡΔΙΖΕΤΑΙ ἀπό τόν Πιστό, ὁ ὁποῖος διά τῆς συμπεριφορᾶς του καί τῆς ἐν γένει παρουσίας του στό περιβᾶλλον του, κερδίζει τήν ἐκτίμηση καί τήν ἀποδοχή τῶν γύρω του, μέ ἀποτέλεσμα νά ἒχη θετική ἐπίδραση ἐπάνω τους καί νά «μετροῦν» λόγος του καί αἱ θέσεις του.
Τό ἲδιο, φυσικά, συμβαίνει καί μέ τόν ὃρο «ἐπίδρασις».
Αἱ ἰδιότητες αὐταί, ἐνυπάρχουν στον ἀληθινά Πιστό, καί ἀποτελοῦν ΔΩΡΑ τῆς ἰδίας του τῆς Πίστεως.
ΒΟΥΛΗΣΙΣ
Τά «Πιστεύω» καί τά «Θέλω» τοῦ κάθε Πιστοῦ, δέν εἶναι δυνατόν νά διαφοροποιοῦνται ἀπό τήν Ὀρθόδοξο Πίστιν του καί κατά συνέπειαν, πρέπει νά συνειδητοποιηθῆ ἀπό ΟΛΟΥΣ, πώς ἡ ΕΛΕΥΘΕΡΑ ΒΟΥΛΗΣΙΣ μέ τήν ὁποίαν μᾶς «ὣπλισε» Ὁ Πανάγαθος, πρέπει νά κατατεθῆ εἰς τούς πόδας Του, μέ τήν θερμή παράκληση, τήν ΙΚΕΣΙΑ θά λέγαμε, νά μᾶς κατατάξη στό ποίμνιό του.
Ἡ Βούλησις αὐτή, σημαίνει πώς ὁ Πιστός ὑλοποιεῖ καί ἀκολουθεῖ τό «ΟΣΤΙΣ ΘΕΛΕΙ ΟΠΙΣΩ ΜΟΥ ΕΛΘΕΙΝ», δέν πειθαναγκάζεται καί δέν ἐκβιάζεται νά ἀκολουθήση τήν Ὀρθοδοξία, ἀλλά μέ τήν θέλησή του ἀκολουθεῖ τόν δύσκολο δρόμο τῆς Ἀρετῆς καἰ ὂχι τόν, φαινομενικῶς, «εὒκολον» καί γεμᾶτον «διασκέδασιν» καί «γλέντι» δρόμον τῆς ἁμαρτίας.
Ὃλα αὐτά, τά κλείνει μέσα στό μικρό του κείμενο ὁ Ἃγιος Νεκτάριος, καί μᾶςἐπισημαίνει τήν δύναμίν των, μέ τό νά μᾶς θυμίζη πώς μέ αὐτά τά «ὃπλα» Ἃγιοι καί ἒνδοξοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας, «...τοιαῦτα καί τηλικαῦτα ἒργα εἰργάσαντο καί ἠγωνίσαντο (ἀντιματώποισαν) Βασιλείας... καί κατώρθωσαν διά τῶν μεγάλων ἐκείνων ἀγώνων νά ἐπικρατήση ἡ Ὀρθοδοξία»...!
Ἂς μελετήσωμε λοιπόν, τά ΣΟΦΑ του λόγια καί ἂς προσπαθήσωμε νά κατανοήσωμε τό πόσα καί ποῖα «ὃπλα» μᾶς χαρίζει αὐτή ταύτη ἡ Ὀρθὀδοξος Πίστις...!
π.Ευθύμιος Μπαρδάκας


Η ΜΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΓΡΗΓΟΡΙΟ ΠΑΛΑΜΑ (Μητροπολίτου Φιλίππων καί Μαρωνείας Γ.Ο.Χ. κ. Ἀμβροσίου)

τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Φιλίππων καί Μαρωνείας κ. Ἀμβροσίου

Σεβασμιώτατε άγιε Θεσ/νίκης κ. Γρηγόριε,

Άγιοι Αρχιερείς,

Ευλαβείς Πρεσβυτέροι και Διάκονοι,

Χορεία των Ιεροψαλτών,

Αξιότιμοι κύριοι Πρόεδροι και Μέλη των Δ/κών Συμβουλίων των Ιερών Κοινοτήτων,

Λαέ του Θεού ηγαπημένε·          

Στο εορτολόγιο της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, Αρχιεπίσκοπος Θες/νίκης, εορτάζει στις 14 Νοεμβρίου∙ ημερομηνία κατά την οποία εκοιμήθη τον ύπνο του δικαίου σε ηλικία εξήντα τριών ετών το 1359. Εννέα χρόνια μόλις μετά  τον  θάνατό  του,  μετά  την  κοίμησή  του, το 1368  με  Συνοδική  απόφαση  του Πατριαρχείου Κων/πόλεως για πρώτη φορά η μνήμη του αναγράφηκε στο ημερολόγιο του Μεγάλου Ναού της του Θεού Σοφίας και καθιερώθηκε να εορτάζεται και τη δεύτερη Κυριακή των Νηστειών, γιατί η σημερινή ημέρα είναι προέκταση της Κυριακής της Ορθοδοξίας, είναι η συνέχεια της νίκης της Εκκλησίας εναντίον της πλάνης και των αιρέσεων.

Στην Κων/πολη γεννήθηκε ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς το 1296. Μαθήτευσε στις ελεύθερες σπουδές κοντά στον διάσημο Θεολόγο και Φιλόσοφο Θεόδωρο Μετοχίτη.

Σε νεαρή ηλικία εγκαταλείπει τις επιστημονικές σπουδές και αποσύρεται στην ερημική ζωή, για να σπουδάσει την Πατερική Θεολογία της Ορθοδόξου Εκκλησίας.  Ασκήτευσε στο Παπίκιον Όρος της Θράκης, στο Άγιον Όρος, στην περιοχή της Βεροίας και πάλι στο Άγιον Όρος. Αναδείχθηκε Θεολόγος της ησυχαστικής ασκήσεως και της μετανοίας και όχι των πτυχίων και των Πανεπιστημιακών τίτλων.

Ο Θεός τον επροίκησε με πολλά χαρίσματα. Είναι  ο  Θεολόγος  της  θείας  χάριτος,  γι’αυτό  όταν η Εκκλησία του Χριστού κινδύνευε από την διδασκαλία του μοναχού Βαρλαάμ και του Σλάβου Θεολόγου Ακινδύνου αλλά και των οπαδών τους,οι οποίοι μετέφεραν από την Δύση, από την Ιταλία, έναν εκκοσμικευμένο χριστιανισμό και μετέδιδαν τις παπικές αιρέσεις και πλάνες στην Ανατολή, στο Βυζάντιο, ο άγιος Γρηγόριος εγκαταλείπει-αφήνει την ησυχία της ερήμου και υπερασπίζεται την ορθόδοξη πίστη.

Μας άφησε πλούσιο συγγραφικό έργο∙ δογματικά, ασκητικά, λειτουργικά, ποιμαντικά, αγιολογικά, ηθικά, ομιλίες  και  επιστολές.

Εμείς από το συγγραφικό του έργο θα σταχυολογήσουμε, θα τρυγήσουμε μερικές διδασκαλίες του για ν’απαντήσουμε στο ερώτημα: «Με ποιόν τρόπο και μέχρι ποίου σημείου είναι δυνατόν ο θνητός και πεπερασμένος, αυτός πού έχει αρχή και τέλος, άνθρωπος να μιμηθεί, να ομοιάσει τον αθάνατο, απεριόριστο και αιώνιο Θεό;»

Από την αρχή πρέπει να διευκρινίσουμε ότι το να προσπαθεί ο άνθρωπος να ομοιάσει τον Θεό στον τέλειο βαθμό ως προς την αρετή χαρακτηρίζεται κατά τον Κλήμη Αλεξανδρέα ως βλασφημία. Αλλά χαρακτηριστική είναι η ερμηνεία που δίνει ο άγιος  Γρηγόριος στη φράση «αμίμητον μίμημα» δηλαδή μίμηση χωρίς επιτυχία του Διονυσίου του Αρεοπαγίτου.

Κατά την γνώμη του αγίου η παράδοξη αυτή φράση διδάσκει ότι δεν είναι δυνατόν στον άνθρωπο, δεν μπορεί ο άνθρωπος να ενωθεί μέσω της μιμήσεως με τον Θεό, γιατί ο Θεός είναι υπεράνω κάθε ανθρώπινης προσπάθειας, είναι αμίμητος και συνεχίζει ο άγιος, πρέπει όμως ο άνθρωπος να προσπαθεί να μιμηθεί, να ομοιάσει τον αμίμητον, γιατί έτσι μόνον θ’αποκτήσει τις ευλογίες, τις δωρεές του Θεού και θα γίνει κατά χάρην Θεός. (Υπέρ των ιερών Ησυχαζόντων 3, 1, σελ. 367). Η μίμηση λοιπόν του Θεού είναι σχετική, δεν μπορεί να είναι τέλεια από τον άνθρωπο, γιατί κατά την ουσία του ο Θεός παραμένει αμίμητος. Ο άνθρωπος όμως μπορεί να πλησιάσει την αγιότητα του Θεού ανάλογα με τις δυνάμεις του και αυτό  το  πετυχαίνει  μόνον  με  την  χάρη  του Θεού∙ «ότι χωρίς εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν» (Ιω. ΙΕ, 5) μας υπενθυμίζει ο Κύριος, στο κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο.

Βέβαια εκτός από τον αόρατο Θεό Πατέρα, εμείς οι Χριστιανοί έχουμε τον Υιό του Θεού, τον Χριστό μας, που έγινε τέλειος κατά πάντα άνθρωπος αλλά παραμένει και τέλειος Θεός «ομοούσιος τω Πατρί» και μπορούμε να τον μιμηθούμε και πάλι μέσα στις δυνατότητες μας τις ανθρώπινες. Και κάτι ακόμη∙ η διδασκαλία περί μιμήσεως του Χριστού, δηλαδή το να προσπαθούμε να ομοιάσουμε όσο είναι δυνατόν τον Χριστό μας, ήταν από την αρχή γνωστή στην Πατερική παράδοση, η οποία και συμφωνεί απόλυτα με την διδασκαλία της Αγίας Γραφής.

Στα Ιερά Ευαγγέλια όλη η ζωή του Χριστού παρουσιάζεται ως πρότυπο, ως παράδειγμα για τη ζωή των πιστών. Ο ίδιος ο Ιησούς προετοίμασε « ει εμέ εδίωξαν και υμάς διώξουσι» (Ιω. ΙΕ, 20) και κάλεσε τους μαθητές του «ει τις θέλει οπίσω μου έλθειν…» (Ματθ. Ι5, 24) ν’ακολουθήσουν το παράδειγμα Του, να τον  μιμηθούν.

Στο κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο, στο Μυστικό Δείπνο ο Ιησούς, αφού πλένει τα πόδια των μαθητών του, τους λέγει χαρακτηριστικά: «υπόδειγμα δέδωκα υμίν, ίνα καθώς εγώ εποίησα υμίν, και υμείς ποιειτε» (ΙΓ, 14). Σας έδωσα ένα παράδειγμα, να κάνετε και εσείς όπως και εγώ έπραξα σε σας, δηλαδή να δείχνετε την αγάπη σας προς τους συνανθρώπους με έργα και όχι μόνον με λόγια. Αργότερα ο απ. Παύλος θα διακηρύξει στην προς Γαλάτας επιστολή ότι ο Χριστιανισμός είναι «πίστις δι’αγάπης ενεργούμενη» (Ε, 6). Οι άγιοι Απόστολοι και αργότερα οι διωκόμενοι χριστιανοί καλούνται να μιμηθούν, να βαδίσουν τον δρόμο του Γολγοθά  όπως  ο διδάσκαλος μας Ιησούς.

Γράφει λοιπόν ο απ. Πέτρος στην πρώτη του επιστολή: «Χριστός έπαθεν υπέρ ημών υμίν υπολιμπάνων υπογραμμόν, ίνα επακολουθήσητε τοις ίχνεσιν αυτού» (Β, 21). Ο Χριστός έπαθε για χάρη μας και άφησε παράδειγμα ν’ακολουθήσετε και να βαδίσετε επάνω  στα  ίχνη  του.

Ο απ. Παύλος, μιμείται τον Χριστό και καλεί όλους τους πιστούς να τον ακολουθήσουν∙ γράφει στην πρώτη προς Κορινθίους επιστολή: «μιμηταί μου γίνεσθε, καθώς καγώ Χριστού» (ΙΑ, 1). Η προτροπή αυτή του απ. Παύλου βρίσκει τέλεια εφαρμογή στη ζωή των αγίων μαρτύρων. Ο πρωτομάρτυρας Στέφανος την ώρα που τον λιθοβολούν οι Ιουδαίοι προσεύχεται: « Κύριε μη στήσης αυτοίς  την αμαρτίαν ταύτην» (Πρ. ζ, 60). Κύριε μη καταλογίσεις σ’αυτούς αυτήν την αμαρτία∙  με άλλα λόγια, συγχώρεσέ τους Κύριε, που με σκοτώνουν. Ο μάρτυρας Στέφανος μιμήθηκε τον Μεγάλομάρτυρα του Γολγοθά, τον διδάσκαλο και Αρχηγό της πίστεως μας Ιησού Χριστό, ο οποίος συγχώρεσε αυτούς που τον σταυρώσανε.

Από τους αγίους Πατέρες, ο άγιος Ιγνάτιος ο Θεοφόρος Επίσκοπος Αντιοχείας, οδηγούμενος στα θηρία της Ρώμης έγραφε προς τους χριστιανούς της μεγάλης πόλεως, οι οποίοι εφρόντιζον να τον απαλλάξουν από το μαρτύριο; «Επιτρέψατέ μοι μιμητήν είναι του πάθους του Θεού μου» (Επιστ. Ρωμ. 6, 3). Αλλά και οι άγιοι Πατέρες από τον Μ. Βασίλειο, τον Γρηγόριο Θεολόγο, τον Μάξιμο Ομολογητή μέχρι τον Γρηγόριο Παλαμά διδάσκουν∙ όταν ο χριστιανός ακολουθεί πιστά την διδασκαλία του Χριστού, πλησιάζει προς την τελειότητα χωρίς να βρίσκει  τέλος  στην  πορεία  αυτή.

Κατά την διδασκαλία του αγίου Γρηγορίου ο τελικός σκοπός κάθε πιστού χριστιανού είναι να μιμηθεί την ζωή του Χριστού, κάνοντας πράξη την διδασκαλία Του. Γράφει ο άγιος: «αν ουν ενταύθα τω Υιώ του Θεού δια των έργων ομοιώσης σ’αυτόν και δείξης  επί πάντας χριστός, ως κακείνος επί πάντας Χριστός έστιν…προς  αυτόν ομοίωσιν λήψη τω φωτί της του Υψίστου δόξης περιλαμπόμενος…μακαριότητος» (Ομιλ. 45, 7). Σε ελεύθερη ερμηνεία∙ εάν λοιπόν, με τα έργα σου ομοιάσεις τον Υιό του Θεού και συμπεριφέρεσαι σε όλους όπως Εκείνος, τότε θα ομοιάσεις τον Χριστό και θα ζήσεις στην αιώνια ζωή, στον Παράδεισο.

Αρχή της μιμήσεως αυτής είναι το βάπτισμα, ως τύπος της συμμετοχής του ανθρώπου στον θάνατο και την ανάσταση του Χριστού: «ταύτης δε της μιμήσεως αρχή μεν ημίν έστι το άγιον βάπτισμα, τύπος ον της του Κυρίου ταφής τε και αναστάσεως» (Ομιλ. 2Ι). Στη συνέχεια ακολουθεί ο ενάρετος βίος και τέλος η προσπάθεια να νικήσουμε τα πάθη μας. Αλλά ακόμη και μετά την αναγέννηση του αγίου βαπτίσματος ο άνθρωπος παραμένει στην κατάσταση της φθοράς και του θανάτου∙ όμως ο Θεός παραχωρεί τις δωρεές του αγίου Πνεύματος, με σκοπό ο άνθρωπος να φθάσει στην ηθική τελείωση. Έτσι ο πιστός ετοιμάζεται «προς υποδοχήν της αφθαρσίας» να υποδεχθεί την αθάνατη ζωή, την οποία  θα  ζήσει  στην  μακαριότητα του Παραδείσου.

Στη συνέχεια διδάσκει ο άγιος ότι, η μίμηση του Χριστού επαναφέρει τον άνθρωπο στη φυσική κατάσταση του « κατ’εικόνα και καθ’ομοίωσιν Θεού». Πρίν από την πτώση του ο άνθρωπος εθεώρει –έβλεπε τον Θεό,τον είχε μπροστά του για να τον μιμηθεί, όπως οι αγαθοί Άγγελοι. Όταν όμως ο άνθρωπος παραβίασε την εντολή και απομακρύνθηκε από τη θεωρία του Θεού, τότε ο Θεός έγινε άνθρωπος «και συμπολιτευσάμενος ημίν ευατόν εις υπόδειγμα της προς ζωής επανόδου προτίθησιν» (Ομιλία Ι6). Και αφού έζησε ανάμεσα μας (ως άνθρωπος) παρουσιάζει τον εαυτό Του ως υπόδειγμα για την επάνοδο μας στη ζωή.

Είναι βέβαια αλήθεια ότι όταν προσπαθούμε να εφαρμόσουμε τις εντολές του Θεού στη ζωή μας, ερχόμαστε σε αντίθεση με την φυσική ζωή, όπως την ονομάζουμε, και τούτο γιατί ο νόμος του Ευαγγελίου έρχεται σε αντίθεση με τις επιθυμίες της σαρκός. «Οίδαμεν ότι ο νόμος πνευματικός έστιν∙ εγώ δε σαρκικός είμι, πεπραμένος υπό την αμαρτία» (Ρωμ. Ζ, 14). Δηλαδή, γνωρίζουμε ότι ο νόμος του Θεού είναι πνευματικός εγώ όμως είμαι σαρκικός, σκλάβος στην κυριαρχία της αμαρτίας, μας βεβαιώνει ο απ. Παύλος στην προς Ρωμαίους επιστολή.

Σημειώνει ο άγιος∙ ο άνθρωπος που ακολουθεί και μιμείται τον Χριστό, με την χάρη του αγίου Πνεύματος και με τις δικές του δυνάμεις ξαναβρίσκει τον πραγματικό του εαυτό και κατευθύνεται για να φθάσει στον αληθινό προορισμό του που είναι η αιώνια ζωή. Ο προορισμός αυτός χαράχθηκε-εντυπώθηκε στην ψυχή μας από την αρχή, όταν ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο «κατ’εικόνα και καθ’ομοίωσιν»∙ και συνεχίζει ο άγιος Γρηγόριος: «επειδή ο Αδάμ παρασύρθηκε από τον διάβολο και αστόχησε, ήλθε ο Χριστός και πρόβαλε τον εαυτό του ως πρότυπο προς μίμηση των πιστών για να κάνει πάλι κατορθωτή την ομοίωση του ανθρώπου προς τον Θεό». Στη συνέχεια ο άγιος κάνει μία παρατήρηση: «Τάχα πολλοί τον Αδάμ αιτιώνται, πως ευκόλως τω πονηρώ συμβούλω πεισθείς την θείαν ηθέτησεν εντολήν και δια της τοιαύτης αθετήσεως ημίν τον θάνατον προεξένησεν». Πολλοί λένε ότι ο Αδάμ είναι η αιτία που έφερε τον θάνατο στο ανθρώπινο γένος, γιατί υπέκυψε στον πειρασμό και παραβίασε την εντολή του Θεού.

Αλλά ο Αδάμ, όταν δεχόταν τις πονηρές συμβουλές του διαβόλου, δεν είχε ακόμη την φοβερή εμπειρία του θανάτου, δεν γνώριζε τι ήταν ο θάνατος. Περισσότερο κατακριτέος και αδικαιολόγητος από τον Αδάμ είναι ο χριστιανός εκείνος που παραβιάζει τις εντολές του Θεού, γιατί γνωρίζει τον θάνατο, έχει εμπειρία του θανάτου στα πρόσωπα των συνανθρώπων του, γι’αυτό ο κάθε χριστιανός έχει  χρέος να μιμηθεί και ν’ακολουθήσει τη ζωή του Χριστού, για να πετύχει τον αρχικό σκοπό της δημιουργίας από το «κατ’εικόνα» να φθάσει στο «καθ’ομοίωσιν» (Ομιλία 31).

Η πορεία αυτή πρό την αγιότητα, προς την θέωση δεν είναι πλέον ομαλή, γιατί υπάρχει ανά πάσα στιγμή ο κίνδυνος της πτώσεως, δηλαδή να ξεφύγουμε από την πορεία πρός την τελειότητα. Ο άνθρωπος μπορεί εύκολα να παρασυρθεί, ν’απομακρυνθεί από τον Θεό Πατέρα, όπως και γίνεται. Γι’αυτό και ο άγιος συμβουλεύει: Όταν ο άνθρωπος ρυθμίζει τις επιθυμίες του κατά το θέλημα του Θεού και τον μιμείται στις πράξεις του, παρουσιάζεται ως υιός του Θεού. «Ούτω και δια των αγαθών επιθυμιών και πράξεων εξομοιούται τω Θεώ, υιοποιείται τούτω και κληρονόμος γίνεται της βασιλείας αυτού» (ομιλία 27).

Επισημαίνει στη συνέχεια τον μεγάλο κίνδυνο για τον άνθρωπο: Όταν όμως ο άνθρωπος επιθυμεί και πράττει τα έργα του διαβόλου, γίνεται όμοιος με αυτόν και παρουσιάζεται ως υιός του διαβόλου. «Οράτε πως εκ των πονηρών επιθυμιών και πράξεων υιοποιείται ο άνθρωπος τω διαβόλω και ούτω κληρονόμος γίνεται του αιωνίου πυρός» (Ομιλία 27).

Ο αγώνας αυτός εναντίον των επιθυμιών, εναντίον των λογισμών είναι πολύ κουραστικός και ισόβιος, γι’αυτό πρέπει να γίνεται με θερμή προσευχή και μεγάλη προσοχή.

Συνεχής φροντίδα του χριστιανού πρέπει να είναι η συστηματική καταπολέμηση των λογισμών και των παθών. Πρέπει να βρισκόμαστε πάντοτε σε συναγερμό: «Νήψατε, γρηγορήσατε∙ ο αντίδικος υμών διάβολος ως λέων ωρυόμενος περιπατεί ζητών τίνα καταπίη» (Α΄ Πετρ. Ε, 8). Μας προειδοποιεί ο απ. Πέτρος στην πρώτη επιστολή του: Εγκρατευθείτε, αγρυπνείτε και προσέχετε∙ γιατί ο αντίπαλος και κατήγορος διάβολος, σαν λεοντάρι που ωρύεται, που βρυχάται, περιπατεί με μανία και ζητά ποιόν να καταπιεί, να παρασύρει  στην  αιώνια  κόλαση.

Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς ακολουθεί την παράδοση των νηπτικών Πατέρων και ρίχνει το βάρος στην εσωτερική, στην ψυχική κατάσταση του ανθρώπου και όχι στις συγκεκριμένες αμαρτωλές πράξεις.  Οι  πονηρές  επιθυμίες  και  τα  πάθη μας οδηγούν στην διάπραξη της αμαρτίας∙ επομένως αυτές πρέπει να πολεμήσουμε, για να μην φθάσουμε στην αμαρτία. Ο αγώνας, τον οποίο καλούμαστε να κάνουμε, πρέπει να έχει ως στόχο την αιτία και όχι τα συμπτώματα της διαστροφής. Όπως αιτία της αμαρτίας υπήρξε η πονηρά συμβουλή του διαβόλου και η προτίμηση της πρόσκαιρης ηδονής από τον άνθρωπο, έτσι η θεραπεία του ανθρώπου γίνεται με την συμβουλή, με τις εντολές του Χριστού, ακολουθώντας συγχρόνως την στενή και τεθλιμμένη οδό πού μας οδηγεί στην αιωνιότητα.

Στο έργο του «Δεκάλογος της κατά Χριστόν νομοθεσίας» ο Ιερός  Πατήρ διδάσκει: «όταν παραβιάζουμε τις εντολές του Θεού, χάνουμε την εν Χριστώ υιοθεσία» δεν είμαστε πλέον παιδιά του Θεού, με αποτέλεσμα να μοιάζουμε με τον διάβολο». Μεταξύ άλλων λέγει: «ου συκοφαντήσεις, ινα μη εξομοιωθης τω την αρχήν προς την Εύαν τον Θεόν συκοφαντήσαντι και επικατάρατος κατ’εκείνον γένη». Μη γίνεσαι συκοφάντης, μην διαδίδεις ψευδείς κατηγορίες, για να μην γίνεις όμοιος με τον διάβολο που συκοφάντησε τον Θεό στην Εύα.

Σε άλλη του ομιλία «εις την Ανάληψιν του Χριστού» σημειώνει: Το ουράνιο ύψος στο οποίο ανήλθε-ανέβηκε ο Χριστός κατά την ημέρα εκείνη και την δόξα, την οποία κατά σάρκα έλαβε, το πέτυχε «διά ταπεινώσεως και αδοξίας» (Ομιλία 22) και συνεχίζει, «εάν ο Θεός υπερύψωσε τον Χριστόν του, επειδή ταπεινώθηκε, ατιμάσθηκε και υπέμεινε τον σταυρικό θάνατο, πώς θα δοξάσει και θ’ανυψώσει ημάς τους ανθρώπους, εάν δεν ταπεινωθούμε και δεν δείξουμε αγάπη μεταξύ μας, υπομονή  και  αυταπάρνηση;» (Ομιλία 16).

Η μίμηση του Χριστού προϋποθέτει και την άρση του σταυρού αυτού: δηλαδή να σηκώσουμε τον σταυρό και ν’ακολουθήσουμε τον Κύριο. «Ει τις θέλει οπίσω μου έλθειν απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού και ακολουθήτω μοι» (Ματθ. ΙΣΤ, 24).

Κατά τον άγιο δύο είναι οι τρόποι με τους οποίους ο πιστός σηκώνει  τον  σταυρό  του  Χριστού∙ ο μαρτυρικός θάνατος και ο αγώνας εναντίον των παθών μας.

Όταν διώκεται η χριστιανική πίστη ή το Ορθόδοξο Δόγμα, πρέπει ο χριστιανός να είναι έτοιμος να προσφέρει και την ζωή του ακόμη για την αλήθεια της πίστεως μας. Με αυτόν τον τρόπο σηκώνει τον σταυρό και γίνεται μιμητής και επικοινωνεί με το πάθος και την ανάσταση του Χριστού, όπως οι άγιοι μάρτυρες (Ομιλία 11).

Ιδιαίτερα αυτή η μίμηση του Χριστού αναφέρεται στα συγγράμματα των Θεολόγων Πατέρων, οι οποίοι έζησαν  την  περίοδο  των  διωγμών.
Ο Ιερός πατήρ αναφερόμενος στον Θεσσαλονικέα άγιο Δημήτριο, τον παρουσιάζει ως μαρτυρήσαντα κατά χάριν Χριστού (Ομιλία 43), δηλαδή ο Άγιος Δημήτριος μαρτύρησε, αφού έλαβε την χάρη και  μιμήθηκε  τον  Χριστό.

Σε περίοδο ειρήνης της Εκκλησίας η άρση του σταυρού του Χριστού και η μίμηση  του  μαρτυρίου του πραγματοποιούνται  με  τον  εσωτερικό  αγώνα εναντίον των λογισμών, εναντίον των παθών και των πονηρών  επιθυμιών,  όπως  μαρτυρούν  οι  όσιοι πατέρες  και  μητέρες  αλλά  και  κάθε  πιστός χριστιανός.

Σε  ομιλία  του  ο  άγιος,  ακολουθώντας  τον Μ. Βασίλειο και την πατερική παράδοση, εξηγεί και διδάσκει το σωστό νόημα της νηστείας, η οποία είναι και η πρώτη εντολή και συμβουλή του Θεού προς τον Αδάμ. Ενώ αυτή είναι εντολή ζωής, η ακρασία –αυτός που δεν μπορεί να  συγκρατήσει  τα πάθη του - είναι συμβουλή θανάτου πού δόθηκε με δόλιο τρόπο στον Παράδεισο από τον διάβολο στην Εύα και τον Αδάμ «είς έκπτωσιν της ζωής και απαλλοτρίωσιν της εκ Θεού θείας χάριτος» (Ομιλία 13) δηλαδή σε απώλεια της ζωής και αποξένωση-απομάκρυνση της χάριτος  του  Θεού.

Σαράντα ημέρες νήστευσε ο Μωυσής και αξιώθηκε την θεωρία-την θέα του Θεού, για να πάρει τις δέκα εντολές. Οι προφήται Ηλίας και Δανιήλ αξιώθηκαν θεοπτίας, αλλά και αυτοί προηγουμένως  εκαθαρίσθησαν με την  νηστεία. Το μεγαλύτερο όμως παράδειγμα που προβάλλει ο άγιος είναι ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, ο οποίος «υποδεικνύς ημίν τον τρόπον της κατά του διαβόλου νίκης, ενήστευσε και ενίκησεν αυτόν αποκρούσας πάντα πειρασμόν» (Ομιλία 13)  παρουσιάζοντας σε  μας  τον τρόπο της νίκης κατά του διαβόλου: νήστευσε και  τον  νίκησε,  αφού  έδιωξε  κάθε  πειρασμό.

Σε αντίθεση με τον Αδάμ, ο οποίος άρχισε την πορεία της ζωής του με την ακρασία, με την αδυναμία να ελέγξει τον εαυτό του, γι’αυτό και απομακρύνθηκε από τον Παράδεισο, ο Ιησούς Χριστός άρχισε το έργο της σωτηρίας των ανθρώπων στη γή με την νηστεία και με αυτήν πολέμησε και κατενίκησε τον διάβολο, αυτόν που μας πολεμά με τους λογισμούς και τα πάθη.

Η νηστεία βέβαια αποτελεί το μέσον, τον τρόπο για να καταπραϋνουμε τα πάθη και να κατακτήσουμε τις αρετές, γι’αυτό και ο ιερός πατήρ εξηγεί: «αληθινή-σωστή νηστεία είναι εκείνη πού γίνεται για να μαραθεί η σαρκική επιθυμία, να ταπεινωθεί η ψυχή, να μεταστραφεί το μίσος σε αγάπη, να σβηστεί ο θυμός, ν’αποκτήσει η διάνοια και η προσευχή μας καθαρότητα» (Ομιλία Ι3).

Με την νηστεία και την εγκράτεια φθείρεται ο έξω άνθρωπος, το σώμα και όσο περισσότερο φθείρεται, τόσο περισσότερο γίνεται ξανά καινούργιος ο έσω άνθρωπος, η ψυχή μας.

Άγιοι Αρχιερείς,
Πάτερες και αγαπητοί
Εν Χριστώ αδελφοί.
        
Απ’όλα όσα έχουμε αναφέρει γίνεται φανερό ότι η σημασία  της μιμήσεως του Χριστού, στο να προσπαθούμε ως χριστιανοί να ομοιάσουμε τον Θεάνθρωπο Χριστό μας, κατέχει κεντρική θέση στη διδασκαλία του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, ο οποίος ακολουθώντας την Αποστολική και Πατερική παράδοση προβάλλει διαρκώς το πρόσωπο του Χριστού ως παράδειγμα και προτρέπει κάθε πιστό χριστιανό να προσπαθήσει να εφαρμόσει στη ζωή του τη διδασκαλία και τη ζωή του Κυρίου μας, για να καταλήξει στον τελικό σκοπό πού είναι η αιώνια ζωή, ο Παράδεισος.
Πρέπει επίσης ν’αναφέρουμε ότι στην πορεία της μιμήσεως του Χριστού μας έχουμε βοηθούς και παραδείγματα τους αγίους, πού και αυτοί μιμήθηκαν το Χριστό.

Σαν άνθρωποι μάλιστα και αυτοί έπεσαν σε αμαρτίες, αλλά μας προσφέρουν δύο μεγάλες ανθρώπινες αρετές, πού πρέπει και επιβάλλεται να εφαρμόζουμε στη ζωή μας, την Μετάνοια και το πένθος για τις αμαρτίες μας∙ ανθρώπινες αρετές τις οποίες δεν είχε ο αναμάρτητος Θεάνθρωπος Ιησούς.

Οι πρεσβείες του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά να μας συνοδεύουν στο υπόλοιπον της αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής. ΑΜΗΝ.

Πηγή